PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT oe BILT Grote teleurstelling over Dulles uitlating in Djakarta Londen grijpt in bij oorlog in Palestina P.Z.E.M. krijgt 12 miljoen voor uitbreiding Centrale Zeeland V.S. BEREID STRIJDKRACHTEN TE VERMINDEREN 199e jaargang - no. 71 Dagblad uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant Directie: F. van de Velde en F. B. den Boer; Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteur: W. Leertouwer. Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per week; 5,85 p. kw.; Ir. p. p. 6.10 per kw. Losse nummers 10 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Vrijdag 23 maart 1956 ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per mm Minimum p. advertentie 4, Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertentie» (max. 8 regels) 23 cent per regel met een minimum van 1,—. „Brieven of adres Bureau v. d. Blad" 25 cent meer. Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg. Bur. Vllsslngen, Walstr. 58-60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 546 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228): f ostburg, Flnlandstraat 2. telef. 16; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zlerikzee, N. Bogerdstraat 24. telef. 26. VERKLARING VAN MINISTER LUNS Meer begrip en sympathie van Amerika verwacht (Van onze parlementaire redacteur) Tijdens het vragenuurtje donderdagmiddag in de Tweede Kamer heeft prof. Romme in vragen aan minister Luns scherpe kritiek geoefend op de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Foster Dulles. Prof. Rom me wilde weten of bepaalde uitlatingen van de Amerikaanse minister in Djakarta door de Nederlandse regering wel in overeenstemming worden geacht met de bestaande bondgenootschappelijke verhouding. Foster Dulles zeide met grote waardering te volgen hoe zich in de periode van opbouw, die Indonesië thans doormaakt, de geschiedenis van de Verenigde Staten herhaalt. Daarin kwam tot uitdrukking het ge meenschappelijk streven van beide landen om iedereen de zegeningen der vrijheid te laten genieten. Foster Dulles wilde zich afzijdig houden van de kwestie-Jungschla- ger; hij had slechts woorden van lof voor het beleid van de vooraan staande figuren in Indonesië. De Amerikaanse minister wenste geen commentaar te geven op vragen betreffende de opzegging van de Unie. De heer Romme vroeg of de re gering bereid is, wanneer zij met hem van oordeel is, dat deze uitla tingen niet stroken met de bondge nootschappelijke verhouding tus sen de Verenigde Staten en ons land, duidelijk haar mening ter kennis van de Verenigde Staten te brengen en er daarbij op te wijzen, dat een bondgenootschappelijke verhouding voor haar eerzaamheid en vruchtbaarheid loyaliteit vereist.. Herdenken Het Nederlandse volk heeft de herdenkingskoorts nog al zwaar te pakken. Wij herdenken veel enwe zouden nog veel meer kunnen herdenken. Op onze goede wereld hebben in de loop der eeuwen zovele grote mannen en beroemde vrouwen geleefd en er zijn door die beroemdheden, zovele machtige da den verricht, dat we er met 365 ge denkdagen in het jaar echter niet ko men. Dat is nu juist de moeilijkheid voor onze Nederlandse hei-denkers. Er moet geschift wordenwant niet iedere geboortedag en sterfdag kan door een herdenkingscomité, door een vereniging of door gevoelvolle lieden aangegrepen worden om uiterst bescheiden!! de openbare aandacht voor zichzelf, het geld van het publiek voor een festiviteit en een klein beetje eerbetoon voor een „groot man" tè vragen. Vele gedenltdata vallen daardoor af en dat vindt men jammer. De ge schiedenisleraren vinden het jammer,, de ïfunstenaarsweréld betreurt het diep.de museumdirecteuren zijn er vaak verontwaardigd over. Toevallig zal men dit jaar Rem brandt weer eens herdenken, die 350 jaar geleden geboren werd. In Leiden wil men een stand beeld voor hem oprichten, maar met de gelden vlot het nog niet zo best. Het publiek is blijkbaar van mening, dat Rembrandt door zijn meesterwer ken reeds voor zichzelf het mooiste gedenkteken heeft opgericht, dat een schilder maar krijgen kan. Vermoedelijk is het publiek ook wat beu van de vele herdenkingen, die georganiseerd worden. Zelfs bij een Rembrandt-herden- king overwint men die vermoeidheid niet geheel. De schuld aan deze ver moeidheid ligt niet bij het publiek, maar bij de herdenkers, die teveel herdenken willen. Een treffend voorbeeld van een overbodige herdenking is de of ficiële Lebak-herdenidng, die men eind maart in Amsterdam en Rotterdam zal houden. Daar zal men zich vermeien in het feit, dat honderd jaar geleden de heer Douwes Dekker (Multatulimet een kwaad hoofd ontslag nam als ambte naar bij de Nederlands-Indische be stuursdienst. Het gaat toch wel iets te ver, als men naast geboortedata en sterfdata nu ook al de data van de driftbuien der grote mannen aangrijpt om her denkingen te organiseren. Multatuli is in de Nederlandse lite ratuur een groot man geworden en het is geenszins de bedoeling daaraan iets ar te doen, maar waarom zou men juist Multatuli's onevenwichtig heid en overgevoeligheid moeten be lichten De herdenkers schrijven in een cir culaire, dat Multatuli met de publikatie van zijn boek „Max Havelaar" een rilling cLoor ons volk deed gaan en dat hh de morele ver antwoordelijkheid van Nederland als koloniale staat wakker geschud heeft. Het is best mogelijk, dat dit al lemaal gebeurd is, maar voor Multa tuli ging het in eerste aanleg alleen maar om eerherstel. Hij wilde bewij zen, dat hij een goed. koloniaal be stuursambtenaar was van dezelfde ouderwetse en conservatieve stempel als alle bestuursambtenaren in het midden van de vorige eeuw waren. Wanneer men wil weten hoe Multa tuli dacht dan moet men maar eens goed zijn toespraak tot de hoofden van Lebak lezen, aan wie hij met flu welen woorden voorhoudt, dat ze hebben te doen wat de Grote Heer in Buitenzorg zegt en dat anders het le ger er aan te pas zal komen. Er is geen korrel „vooruitstre vendheid" in het hele stuk, te ontdekken. Multatuli nam ont slag te Lebak, omdat hij een onte vredenheidsbetuiging had gekregen van zijn hoogste chef en daarover verbitterd was. Dat was zeker niet de fraaiste bladzijde uit Multatuli's levensboek, maar desondanks zal het in Rotterdam en Amsterdam wel weer gelukken enige honderden men sen bijeen te brengen om het „geval Lebak" te herdenkenWe lijden in dit goede land nu eenmaal heel zwaar aan de herdenkingsziekte. Enige troost schenkt daarbij, de gedachte, dat Multatuli - indien hij in onze dagen leefde stellig een der eersten geweest zou zijn om met die ziekte de spot te drijven. Minister Luns, die vergezeld was van de minister van buitenlandse za ken, mr. Beyen, is het antwoord niet schuldig gebleven. De regering acht de uitlatingen van de heer Foster Dulles, evenals het geheel voorbij gaan der anti-Nederlandse gedragin gen der Indonesische regering, niet in overeenstemming met de bondge nootschappelijke verhouding van de Verenigde Staten tot Nederland en zij deelt de bezorgdheid van prof. Rom me, zo verklaarde de bewindsman on omwonden. De regering is geschokt en te leurgesteld, dat door de publieke uitlating van de heer Foster Dul les de indruk is gewekt, als zou de Amerikaanse regering het optre den der Indonesische regering te genover Nederland en het eenzij dig verbreken van plechtig geslo ten verdragen, billeken. De heer Foster Dulles heeft de toenadering tussen de beide lan den bemoeilijkt. De regering heeft zowel bij een onderhoud met de Amerikaanse ambassadeur hier te lande, als door de Nederlandse ambassadeur Washington, uiting gegeven aan haar diepe teleurstelling over de uitlatingen van de minister van buitenlandse zaken. In de bestaan de bondgenootschappelijke verhou ding, waarin Nederland steeds royale samenwerking aan de Ver enigde Staten verleent, pieent de regering begrip en sympatie van de zijde der Verenigde Staten te mo gen verwachten voor de Neder landse belangen, zowel in als bui ten Europa, zo voegde mr. Luns hier aan toe. Instemming Er was grote belangstelling in de Kamer voor deze verklaring, die met aandacht en met instemming werd gevolgd. In de loges zaten o.a. heer G. D. Boissevain, Nederlands zant in Israël, en twee afgevaardig den van de Indonesische vertegen woordiging in Nederland. Enige afgevaardigden stelden mr. Luns nadere vragen. De minister ant woordde hierop o.m.. dat -de Neder landse regering de Amerikaanse re gering volledig op de hoogte hoeft gesteld van haar standpunt inzake' de verdragsschending. Gok heeft zij de Amerikanen voortdurend op de hoog te gehouden van de meningsuiting over het proces-Jungschl&ger. Als Sowjet-Unie hetzelfde doet De Amerikaanse afgevaardigde naar de ontwapeningsbesprekingen te Londen, Stassen, heeft meege deeld, dat Amerika bereid is zy"n strijdkrachten tot 2.500.000 man te beperken als de Sowjet-Unie hetzelf de doet, zo verneemt Reuter van be voegde zjjde. De inkrimping der respectieve strijdkrachten dient echter te ge schieden volgens een ondubbelzinni ge overeenkomst en onder werkelijke controle en inspectie. Zij dient sa men te gaan met overeenkomstige bewapenings- Dit is het nieuwe observatorium in Dwingeloo. dat over enige weken of ficieel door H.M. de Koningin in ge bruik zal worden gesteld. Het meest opvallend is wel de enorme metalen spiegel, met een doorsnee van 25 me ter. die op iedere plaats aan de he mel gericht kan worden. Deze tele scoop is thans de grootste ter we reld en van groot belang voor de astronomische wetenschap beperkingen van uitgaven. Het Frans-Britse plan noemt geen beperkingen der strijdkrachten. Reu ter tekent hierbij aan, dat aangeno men wordt, dat Amerika 3.300.000 man strijdkrachten heeft en de Sowjet-Unie 4.80Ö.000 man. Andere landen zouden hun strijdkrachten volgens dezelfde verhoudingen die nen te beperken. Stassen zei er van uit te gaan, dat bij de uitvoering van het plan een stabiele vredestoe stand heerst. Tijdens het bezoek aan de elek trische centrale in Stafford kreeg minister Malenkow een schok! Twee meisjes vroegen hem om zijn handtekening en terv/jl hy vriendelijk aan dit verzoek gehoor gaf kreeg hij plotseling links en rechts een dikke pakkerd als dank. Zelfs Malenkow was hier even beduusd van Men zou haast vergetendat er 'n IJze ren Gordyji bestaat Serow in Londen De chef van de Russische veilig heidsdienst, Serow. die de beveifi- moet bespi bezoek van Boelga- nin en Kroesjtsjew, is gisteren in Londen :<aangekompn. Hij arriveerde aan boord van een Russisch straal vliegtuig. dat de verbazing opwekte van de deskundigen, omdat het twee straalmotoren had in phials van vier Sorow begaf zich onmiddellijk naar de Russische ambassade in Londen. Het vliegtuig legde de afstand MoskouLonden non-stop af over Hannover en Nederland. Het toestel heeft een gemiddelde snelheid van ongeveer 440 mijl per uur. Ochab volgt Bierut op De Poolse communistische partij heeft Edward Ochab gekozen als op volger van de vorige week in Mos kou overleden partijleider Boleslaw Bierut. Radio Warschau zei, dat Ochab gekozen is op de zesde ple naire zitting van het centrale comi té der Poolse arbeiderspartij. De verkiezing was eenstemmig. Zijn officiële titel is die van eerste se cretaris van het centrale comité. Dit is de functie die Bierut bekleed heeft. Illlllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Verschil van mening tussen Londen en Moskou Het Britse ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft bekendgt maakt dat tussen Londen en Mo; kou verschil van mening is ontstaan over het houden van persconferen ties door Boelganin en Kroesjtsjew tijdens hun verblijf in Engeland. Een woordvoerder van het minis terie zeide, dat volgens het door de Engelse regering opgestelde pro gramma op 25 april een massale persconferentie zal worden gehouden in de Londense Mommoth County Hall, waaraan vertegenwoordigers van de wereldpers mogen deelnemen. De Russische autoriteiten hebben evenwel een uitnodiging aanvaard om op diezelfde dag een intieme lunch te gebruiken als gasten van de Foreign Press Association. De kwestie is nog niet opgelost. Twee doden en een zwaar gewonde Auto-ongeval bij Eiburg. Op de rijksstraatweg tussen El- burg en Doornspijk Is gisteren een auto-ongeval gebeurd, dat aan twee personen het leven heeft gekost en waarbjj een derde zwaar gewond werd. Bij het passeren met een te grote snelheid van een andere wagen reed een bestelauto met aanhangwagen- tje uit Emmen tegen een boom. De heer .T, H. J. O., smid uit Voorburg werd levenloos uit de vernielde auto ehaald. De heer J. H. F. S. uit Den laag, zijn assistent, werd direct naar het Sophia ziekenhuis te Zwol le vervoerd, maar was bij aankomst reeds overleden. De derde inzitten de, de assistent M. v. d. Z. uit Den Haag, werd zaar gewond naar het Sophiaziekenhuis te Zwolle vervoerd. De heer O. was gehuwd en vader van negen kinderen, van wie de oudste 15 jaar en de jongste 2 jaar Pineau stelt conferentie voor De Veiligheidsraad komt maandag bijeen op verzoek van de Ver enigde Staten voor de behandeling van het Palestijnse vraagstuk. Het Britse ministerie van buitenlandse zaken heeft laten weten, dat de Britse regering een plan gereed heeft dat voorziet in onverwijld mili tair ingrijpen, zodra in het Midden-Oosten oorlogshandelingen zonden uitbreken. Een woordvoerder weigerde commentaar te geven op een bericht van de „Xew-York Times", als zouden de Britse strijdkrachten, die op Cyprus gestationeerd rijn, binnen 24 uur na een uitbreken van een oorlog tussen Israël en de omliggende landen in de strijd geworpen zouden worden. Hy zeide evenwel: „Ik wil niet de indruk vestigen, dat wij geen plannen gereed hebben". Het is bekend, aldus de woordvoer der, dat thans in Washington 't Brits- Frans-Amerikaanse overleg gaande is over een gedragslijn van die drie landen in geval van een oorlog in het Midden-Oosten. Dat overleg heeft evenwel nog geen gedragslijn opgele verd. Voormalige „volksvijanden" in Rusland vrijgelaten Andrei Boebnof, een van de pioniers van het bolsjewisme die commissaris van onderwijs was, toen hij in 1937 als „vijand van het volk" werd „gezui verd", is onlangs in vrijheid gesteld, naar te Moskou wordt vernomen. Boebnof, die 72 jaar is, trad in 1903 toe tot de communistische partij, waar hij in 1912 lid van hét centrale partijcomité werd. In 1917 werd hij- lid van het politieke bureau en het militaire revolutionaire comité, dat de machtsovername door de bolsje wieken organiseerde. Een andere overlevende van de „zuiveringen" onder Stalin, een zeke re A. V. Kosaref, die eerst secretaris van de Komsomol (de Sowjet-jeugd- beweging) was totdat hij in 1938 als „volksvijand" werd veroordeeld, is ook kortgeleden op vrije voeten ge steld. cyPrus 2tin thans meer dan 15,000 goed geoefende parachutisten en vliegers der R.A.F. gestationeerd, diein weinige uren elk strijdtoneel In het Midden-Oosten kunnen bérei- ken. De Franse minister van buitenland se zaken, Pineau, heeft het initiatief genomen voor een conferentie van de ministers van buitenlandse zaken der Westelijke Grote Drie over het Mid den-Oosten. Dit zal vermoedelijk be gin mei gebeuren, als de ministerraad van de Navo in Parijs vergadert. Vol gens Pineau, die verslag uitbracht aan de commissie van buitenlandse zaken van de nationale vergadering, vreest premier Nasser van Egypte ui oorlog met Israël, omdat een oorlog de uitvoering van projecten als de bouw van de dam van verhinderen. PROVINCIALE STATEN BESLOTEN: Veilig en voorzichtig beleid is nodig De Provinciale Staten van Zeeland besloten donderdagmorgen tot het aangaan van een geldlening ad twaalf miljoen gulden voor de uitbreiding van de Centrale Zeeland te Vlissingen. Deze uitbreiding bestaat uit een turbo-generator met een vermogen van circa 30 M.W. en een stoomketel met een produktie van circa 120 ton stoom per uur. Volgens voorzichtige prognoses zal het de P.Z.E.M. daardoor mogelijk zijn, tot 1962 voldoende capaciteit te ontwikkelen om aan de stijgende vraag naar elektrische stroom te voldoen. Voordat de Staten dit besluit namen was er over dit voorstel een uitgebreide gedaehtenwïsscling met name over de vraag of het niet beter zou zijn reeds nu in een volgende uitbreiding te voorzien, maar daarbij bleek, dat de meerderheid der Statenleden in overeenstemming met het advies van de P.Z.E.M.-directie hiervoor niet was te vinden. Aan de gedachtenwisseling werd deelgenomen door de heren E. G. Va der (k.v.p.), P. Meliefste (a.r,), L. P. van Oorschot (p.v.d.a), J. M. A. C. van Dongen (k.v.p.), C, F. van der ~2jjl (c.h.) en D. Kodde (s.g.p.). De heer Vader meende, dat het be ter zou zijn reeds nu tot verdere uit breiding over te gaan door bestelling van een tweede unit (generator en ketel). Hij kon zich niet aan de in druk onttrekken, dat de bedrijfspoli- tiek van de P.Z.E.M. al te voorzich tig Is. Ook bracht hij de tarieven ter sprake, d 3 in Zeeland rond 25 procent hoger zijn dan elders m Nederland en hij betoogde, dat ook op dit terrein nog wel iets viel te verbeteren. De heer Meliefste daarentegen steun de het voorstel. Het is gebleken, hoe betrekkelijk menselijke berekeningen zijn fen daarom moet men zich niet al te veel verliezen in hypothesen over de toekomst. Mocht een Zeeuwse in dustrie een aannemelijke offerte kun nen maken voor deze uitbreiding, dan moet zij zeker een kans hebben, aldus de heer Meliefste. De heer Van Oorschot was dankbaar voor de uitgebreide motivering, zodat de Staten een inzicht hadden gekre gen in de motieven, die tot dit voorstel hebben geleid. Ook hij was voor een voorzichtig beleid en hij wees daarbij op de snelle ontwikkeling van de tech niek. „Waar zullen we in 1962 staan met de ontwikkeling van de kernener gie?" Ook de heer Van Dongen dankte voor de uitgebreide toelichting, maar ook hij bracht de tarieven ter sprake, voornamelijk in ver band met de industrialisatie. Is het nu niet mogelijk, dat juist in dit stadium de tarieven eens grondig worden bezien, zo vroeg hij en in dit verband bepleitte hij met name faciliteiten bij de aansluiting van de kleine en middel-grote bedrij ven. De heer Van der Peijl was aanvan kelijk geporteerd geweest voor verdere uitbreiding, maar na het lezen van de nadere toelichting, die door de P.Z.E.M.-directie was verstrekt, was deze spreker tot de conclusie gekomen, dat het huidige voorstel toch wel het beste was. Ook de heer Kodde sprak in deze geest. Namens het college beantwoordde mr. A. J. van der Weel de sprekers. Hij herinnerde er aan hoe in 1947 toen een beslissing moest worden genomen over de bouw van de Centrale Zee land een fractiegenoot van de heer Vader bezwaren had omdat zijns in ziens de toen verwachte ontwikkeling nooit verwezenlijkt zou worden. De feiten hebben anders uitgewezen en de heer Van der Weel zag de totaal andere opmerkingen van de heer Va der als een zuivering van de blaam uit die dagen.... „In voorzichtig be leid niet in te grote voorzichtigheid (Vervolg op pag. 5) Honorering ziekenfonds specialisten De organisaties van specialisten en die van algemene ziekenfondsen zijn het met betrekk" ig tot de honorering voor specialistische hulp eens gewor den over een interimregeling, die zal gelden van 1 januari tot 1 juli 1956 of zoveel langer als partjjen nader overeenkomen. De ziekenfondsraad heeft deze interimregeling goedge keurd. Zij brengt, vergeleken bij de inte rimregeling, die over 1955 heeft be staan, een kostenstijging per jaar met zich van ongeveer zes ton (voor zover men de financiële gevolgen van de nieuwe maatrgelen kan begro ten), waarvan 4,5 ton vóór de ver plichte en 1,5 ton voor de vrijwillige ziekenfondsverzekering. Over 1954, het laatste jaar, waarover gegevens beschikbaar zijn, bedroegen de tota le kosten van specialistische hulp voor de verplichte en de vrijwillige verzekering tezamen 52,3 miljoen gulden. De organisaties van specialisten hebben, daar alle voorbereidende on derzoekingen nog niet gereed zijn, aan de organisaties van algemene ziekenfondsen nog geen voorstel voor een definitieve honorering kunnen doen. VERWACHT... ZUIDELIJKE WIND. In de loop van de dag van het zuiden uit toenemende bewolking met later enige regen. Matige tot vrij krachtige zuidelijke wind. Wei nig verandering in temperatuur. ZON EN ALAAN 24 maart Zon op 6.36 Maan op 16.55 onder 19.02 onder 5.16

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1956 | | pagina 1