Verkiezingen in Elten: politieke
hartstochten laaien nog niet op
Minister Suurhoff over
de aanpassing
.START MET DE SATELLIET
AFZONDERLIJKE WET VOOR
MIDDENSTANDSONDERWIJS
NIEVW ORGEL IN OOSTBVRGS KERK
WOENSDAG 21 MAART 1956
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
STANDSORGANISATIES STELDEN KANDIDATEN
Alleen de „oorlogsslachtoffers"
geven blijk van ontevredenheid
(Van een speciale verslaggever)
Nog staat er geen politiek achter!"
De sterke klemtoon op het eerste woord legt enige dreiging in de
opmerking. Maar wanneer we een nadere toelichting vragen, blijft die
achterwege. Er wordt alleen gezegd:
„We zijn zakelijk geworden. We verlangen geen wonderen, maar
willen voor onze rechten vechten!"
Het is de enige „extreme" flits uit het lange gesprek, dat we voer
den met de Eltense kruidenier Wittenhorst. Hij heeft zijn plaatsgeno
ten een weinig verrast een paar weken geleden. Terwijl de boeren en
middenstanders van Elten een gezamenlijke kandidatenlijst opstelden
voor de verkiezing op 24 maart van de elf leden van het adviescollege,
dat de landdrost dr. A. Blaauboer straks terzijde moet staan bij het
bestuur van het drostambt, kwam Wittenhorst in een vergadering van
de werknemers plotseling meedelen, dat de „Oorlogsslachtoffers"
met een eigen lijst zouden komen. Ze meenden, dat hun speciale belan
gen noch bij de werknemers, noch bij de boeren en middenstanders
voldoende gewaarborgd waren.
Wittenhorst, zelf oorlogsslacht
offer en reeds lang binnen het ver
band van de „Bund Deutscher
Kriegsopfer" een warm pleitbezor
ger voor de belangen van deze ca
tegorie, is dus in deze dagen van
verkiezingsvoorbereiding een ge
zaghebbende figuur in Elten. Hij is
boven aan de kandidatenlijst geko
men van zijn groep, en verheelt
niet, dat hij aan het komende ad
viescollege van de landdrost heel
wat meer gezag wil toekennen, dan
het oude college ooit heeft kunnen
opbrengen.
„Vergeet niet", zegt hij, „het oude
college is nooit door de bevolking
fekozen. Het is aangewezen door
r. Blaauboer, de landdrost.
Voor het eerst sinds de annexa
tie in 1949 zal de bevolking nu
zelf zijn mensen aanwijzen
„Maar het blijft toch slechts een
adviescollege", werpen we tegen.
„Ja, inderdaad, het is geen ge
meenteraad. Maar als het een
eenheid vormt, is dr. Blaauboer
reëel genoeg om er ernstig reke
ning mee te houden. In de hui
dige groep is er maar een enkele,
die scherp voor zijn mening staat.
Dat heeft geen effect. Maar als
er meer zjjn
Lichte roes
En zó leeft Elten dus in deze da
gen in de verkiezingsroes. Men zou
het overigens niet zeggen, als men
terloops deze 3400 zielen tellende
Duitse enclave in .et Nederlandse
grensgebied achter Zevenaar be
zoekt. Verkiezingspamfletten, of
witkalk-leuzen zijn we in Elten niet
tegengekomen. En in de „Gasthofen",
de vele cafeetjes van dit nog in zo
vele opzichten Duitse dorpje, praat
Maandag 19 maart is een belang
rijke datum voor Bep van Klaveren
geworden: het einde van zijn carrière
als bokser. Na zijn laatste wedstrijd
tegen de Duitser Handke. die ge
staakt moest worden op doktersad
vies. werd Van Klaveren uitbundig
door de toeschouwers toegejuicht.
Op de foto: Van Klaveren stapt voor
de laatste maal uit de ring de
bokshandschoenen z\jn opgehangen....
men meer over de voetbalwedstrij
den en over het carnaval dan over de
verkiezingen.
Men staat er dus lauw tegenover?
Nee, dat toch stellig ook weer niet.
De verkiezingsvergaderingen worden
zeer druk bezocht. Zeker driehon
derd ingezetenen lopen er telkens
warm voor en nemen tenslotte vaak
breedsprakig deel aan het debat.
En dat, terwijl er geen politiek in
het geding is, slechts het plaatselijk
belang op de voorgrond staat.
Blijft de politiek er inderdaad bui
ten?
Op die vraag hebben we een ant
woord proberen te vinden tijdens ons
bezoek aan Elten-in-de-verkiezings-
strijd. Het was een bijzonder actueel
vraag, omdat juist de heer Von Bren-
tano, de minister van buitenlandse
zaken van de Bondsrepubliek ons
land heeft bezocht, en tijdens dat be
zoek terloops ook even de kwestie
van de annexatie-gebieden aanroer
de. Met enige reden veronderstelden
we dus in de verkiezingsstrijd van
Elten iets van het „Heim-ins-
Reich"-idee terug te zullen vinden.
Hoe schromelijk hebben we ons
daarin vergist. Er is geen sprake van
politieke hartstocht. En wie men-
naar zijn mening vraagt, aangaande
terugkeer naar Duitsland geeft een
ontwijkend antwoord. Het lijkt wel,
of mén het zelf niet meer weet
de
ooit
zi
b.v. geen eisen gesteld met betreï
king tot de nationaliteit van de kies
gerechtigde. Er zal dan" ook aan wor
den deelgenomen door Nederlanders,
Duitsers, Oostenrijkers, Italianen,
één Roemeen en vier statenlozen
In menig opzicht wordt dit
merkwaardigste verkiezing, die
ALGEMENE OUDERDOMSWET
Hoogte van premie
nog niet bekend
(Van onze parlementaire redacteur)
De algemene ouderdomsverzeke-
ring is een project van enorme be
tekenis, zo zeide de minister van
Sociale Zaken en Volksgezondheid,
de heer Suurhoff, dinsdagavond in
de Tweede Kamer aan het slot van
zijn redevoering, die ruim drie uren
duurde.
In cijfers uitgedrukt blükt het
gewicht van de komende ouderdoms
voorziening uit de volgende vergelij
king: volgens de noodwet ouderdoms
voorziening (de noodwet-Drees) ont
vingen op 1 januari j.l. 369.000 per
sonen een uitkering tot een geza
menlijk bedrag van 279.000.000 per
jaar. Volgens de nieuwe, definitieve
wet, zullen 712.000 personen een
uitkering ontvangen tot een totaal
bedrag van 722.000.000 per jaar.
De bewindsman was er van over
tuigd, dat op het gebied van de
oudedagsverzorging een forse stap
voorwaarts gezet is. Hij was dank
baar voor de eensgezindheid en er
kende dat velen van verschillende
richtingen hun krachten aan de re
geling nebben gegeven. Voor de op
stelling van de wet was hijzelf ech
ter verantwoordelijk. Hij z,ou echter
niet willen, dat voortaan zoals
thans gezegd wordt, dat de bejaarden
van Drees trekken wordt gespro
ken van bejaarden, die van Suurhoff
trekken. Dat klinkt ook niet, zo
voegde hij er onder vrolijkheid van de
Kamer aan toe.
Vooral wa
den benieuwd hoe de
aanpassing zou verdedigen. Mo
reel en sociaal achtte hij het vol
strekt houdbaar om tot hen, die
reeds een eigen pensioen hebben,
te zeggen: wij konden niet an
ders dan U in de wet opnemen;
vindt U nu goed, dat wij met
uw eigen pensioenregeling reke
ning houden, zodat geen onrede
lijke cumulatie ontstaat.
De gelden, die door de aanpas
sing vrijkomen, zullen niet via de
fiscus in de staatskas terecht
komen, maar kunnen worden ge
bruikt bijvoorbeeld voor de we
duwen- en wezenpensioenen.
De minister vestigde de aandacht
op het bestaan van een vrij vérgaan
de „vergrijzing" van de bevolking
van ons land. Zonder evenredige of
fers kan daardoor de verhouding
honderd tot zeventig, die tussen
loon en pensioen bestaat niet wor
den verschoven naar bijvoorbeeld de
verhouding honderd tot negentig.
Hij deelde mee, dat bij het over
leg tussen de werkgevers en de
werknemers in de Stichting van den
Arbeid een grote meerderheid voor
de aanpassing bleek te bestaan Voor
de pensioenfondsen die in hun re-
Fiets voor de vriend van het jaar
hoofd-commissaris van York. Meer dan 100.
politie te New York jongens en meisjes van
James Nolan, lieefi 7 tot21 jaar nemen
meegedeeld, dat. de daaraan deel. Een van
100.000ste fiets, die se- de doeleinden is het te
dert het einde van de gengaan van de jeugd-
oorlog door een Neder- criminaliteit. De fiets
landse fabrikant naar van een speciaal model
de VStaten wordt wordt gratis beschik- -
uitaevoerd, in de baar gestéld door een gen in die maand zullen
maand mei toegekend Nederlandse rij wiel fa- worden toegewezen,
zal worden aan de briek. Eenzelfde modei
beste kameraad" van zal, naar men ver
wacht, door de Neder
landse firma geschon
ken worden aan de
..beste vriendin
.maand van de kame
raadschap". teneinde,
ndoende de openbare
belangstelling in de ac
tiviteit van de organi
satie op te wekken.
Men verwacht om die
reden, dat de belonin-
glementen aanpassing uitdrukkelijk
verbieden of daarin niets over de
aanpassing hebben opgenomen,
moet de aanpassingsmogelijkheid
worden geopend door de opneming
van bepalingen hierover in het wets
ontwerp.
Men is niet gedwongen tot aan
passing. De besturen der pensioen
fondsen, waarin volgens de pensioen
en spaarfondsenwet de werkgevers
en de werknemers paritair zijn verte
genwoordigd, moeten dit zelf uitma
ken. Als de morelijkheid tot aan-
passing niet zou worden geopend,;
dan ontstaat er volgens de bewinds
man een zuiver kansspel, waar de
pensioenen wel en waar ze niet zul
len worden aangepast.
Er zijn 12.000 pensioenregelingen
in ons land. On grond van dit grote
aantal achtte hij het geven van een
garantie tegen een onnodige aanpas
sing onmogelijk.
Tenslotte heeft de heer Suurhoff
medegedeeld, dat nog niet te zeggen
valt. hoe hoo<r de premie zal zijn. Hij
geloofde niet, dat de inning van dë
premies voor de belastingdienst de
wet impopulair zal maken. Voor die
inning zullen aparte aanslagen wor
den opgelegd.
De bewindsman wees zelfs de ge
ringste premieheffing van de kleine
zelfstandigen (met een inkomen tot
21J)0 's jaars voor gehuwden en
1500 per jaar voor ongehuwden)
af, omdat het hier om de kleinste
„sappelaars" gaat.
Een aantal leden repliceerde.
De Amerikaanse
hulpverlening
aan het buitenland
Toetreding van V. S. tot
Verdrag van Bagdad?
Herbert Hoover, waarnemend mi
nister van buitenlandse zaken, en
John Hollister, directeur van het bu
reau voor de Amerikaanse hulpverle
ning aan het buitenland, hebben dins
dag verklaringen afgelegd voor de
commissie voor buitenlandse aangele
genheden van het Amerikaanse huis
van afgevaardigden, waarin zij zich
uitspraken voor Eisenhowers pro
gramma, dat voorziet in het beschik
baar stellen van 4.860.000.000 dollar
voor buitenlandse hulpverlening.
„Het accent der Sowjet-Russische
buitenlandse politiek is verlegd. Waar
vroeger in de eerste plaats op geweld
wera vertrouwd, wordt thans een po
litiek van verlokkingen, van zowel
politieke als economische aard, bedre
ven.
De communistische bedreiging der
vrije staten is op economisch gebied
krachtiger geworden. Wij kunnen het
ons dus niet veroorloven in dit op
zicht minder te gaan doen", aldus
Hoover.
Ook verklaarde Hoover, dat de V.
S. er enige tjjd over hebben gedacht,
tot het Verdrag van Bagdad toe te
treden en dat de kwestie nog niet van
de baan is.
Eerste Kamer aanvaardde
wetsontwerp
De Eerste Kamer heeft dinsdag
het wetsontwerp tot goedkeuring
van het op 28 juli 1951 in Geneve
ondertekende verdrag betreffende de
status van vluchtelingen, goedge
keurd.
De beraadslagingen werden ge
volgd door de hoge commissaris
voor de vluchtelingen, mr. Van Heu-
ven Goedhart.
Eerste spreker was de heer Die
penhorst (A.R.), die kritiek uitte op
de late indiening van het wetsont
werp. De heer Blaufort (K.V.P.) zei-
de, dat waar het de vertraging in
het wetsontwerp betreft, het leed
thans is geleden. Niets meer staat
de ratificatie in de weg.
Mevr. VerweyJonker (Arb.)
sprak er haar vreugde over uit, dat
naar Nederlandse opvatting het be
grip vluchtelin niet wordt beperkt
tot hen, die afkomstig zijn uit Eu
ropese landen, maar ook betrekking
heeft op hen, die uit landen buiten
Europa afkomstig zijn. Wat het asyl-
recht betreft, merkte spr. op, dat
de vertegenwoordiger van de H. C.
voor de vluchtelingen dient te wor
den ingeschakeld als een vluchte
ling om asyl vraagt.
Op vragen van de heer De Vos
van Steenwijk (V.V.D.) hoe de af
wijzende houding jegens de Indische
Nederlanders te rijmen valt met de
houding jegens de vluchtelingen,
met het lot waarvan de regering zo
begaan is, deelde minister Beyen
mede, dat de-kwestie van de Indi
sche Nederlanders in ernstige over
weging is. Binnenkort zullen nadere-
mededelingen over dit onderwerp
worden gedaan. Na antwoord van
minister van Oven op enkele vragen,
werd het wetsontwerp aangenomen.
JoRgetie gestikt in rioolput
In Arnhem is het ongeveer ander
half jaar oude zoontje van de fami
lie H, in een rioolput terechtgeko
men en gestikt.In de tuin achter het
huis bevond zich de put, die was af
gedekt met een houten plank en een
ijzeren rooster. In een onbewaakt
ogenblik heeft de kleine kans gezien
om plank en rooster van de rioolput
te verwijderen. Hij is er toen met
het hoofd voorover in gevallen.
Een Frans militair vliegtuig is Zater
dag in de buurt van Dakar (Fr. West-Af-
rika) bij het opstijgen verongelukt. Alle
acht inzittenden verloren het leven.
Botsing tussen bus en tram
in Leiden
Op de Rünsburgerweg tussen Lei
den en Oegstgeest zijn dinsdag een
bus en een tram met elkaar in bot
sing gekomen. De chauffeur van de
bus werd ernstig gewond; 24 buspas
sagiers moesten in het ziekenhuis ge
holpen worden.
Het ongeluk geschiedde, toen de
autobus, die uit Leiden kwam, op de
Rijnsburgerweg een voor hem rijden
de trekker met oplegger wilde passe
ren en van tegenovergestelde rich
ting een tram naderde. De buschauf
feur, die met zijn bus juist naast de
trekker reed, remde af. De bus begon
evenwel te slippen en botste met de
linkervoorzijde tegen de tram, waar
van de bestuurder, die het ongeluk
zag aankomen, krachtig had geremd.
De voorzijde van de bus werd ern
stig beschadigd, De chauffeur, de 38-
jarige G. P. K. uit Leiden, moest
worden uitgezaagd. Hij heeft een
schedelbasisfractuur en een fractuur
Zo stelt een tekenaar zich de start
voor vxr de drietrapsraket, waar
mee men binnen afzienbare tijd de
kunstmatige satelliet van de aarde
in de ruimte wil schieten.
Het is echter maar niet zo'n teke
ning, doch zij is wel degelijk geba
seerd op de gegevens van de Martin^
fabrieken, die deze propectiélen
maakt. Op de achtergrond de ftrjsin-
stallatie die het gevaarte op zijn
plaats heeft gebracht: rechts de be
tonnen punkervanuaar de controle
op de siart en vlucht plaats vindt.
aan het linker onder- en bovenbeen
opgelopen. Er is geen direct levens
gevaar voor hem.
Van de ruim dertig inzittenden
van de autobus, allen personeelsleden
van de marine-elektronische bedrijven
te Oegstgeest, werden er vieren
twintig eveneens naar een ziekenhuis
vervoerd. Zij klaagden over pijn in de
borst en hadden hoofdwonden, éen
lichte hersenschudding of een kaak-
fractuur opgelopen, terwijl een der
inzittenden een knieschijffractuur
had.
Conclusie van de
S.E.R.-commissie.
De commissie middenstandsonder
wijs meent, dat het middenstandsvak-
eri handelsonderwijs in een afzonder
lijke wet moet worden geregeld en
niet moet worden ondergebracht in
een grote wet op het voortgezette
De
„beste kameraaa
■an het. jaar" en dc
beste vriendin van
het jaar" worden ge
kozen op grond van hei
van beste individuele ge-
de politie, die atletiek- het jaar. drag en de beste werk
programma's organiDe burgemeester^ van zaamheden voor
seert voor jongens
het jaar (pal boy of the
year).
Nolan is voorzitter
van de atletenclub van
stad New York club.
Dominee W. S. Hugo van Dalen
stond dinsdagmiddag nog even stil
in de wandelgang van de hervormde
kerk te Oostburg. Hij keek naar
'n bruin eiken traporgëltje, dat daar
bij een pilaar stond en zei: „Ja, dat
is ons oude serafijntje, klein welis
waar. maar het heeft ons goede
diensten bewezen."
Maar ogenblikkelijk daarna dwaal
den zijn ogen vol trots naar het or-
geloxaal, achter in de kerk, waar
sinds verleden week een prachtig,
indrukwekkend kerkorgel werd ge
plaatst. Een modern, in licht eiken
uitgevoerd instrument, met maar
lielst 1250 pijpen.
De Oostburgers worden wel eens
spottend de „windmakers" genoemd,
maar ds. Hugo van Dalen meende,
dat hij zonder enige overdrijving
vast kon - stellen, dat dit wel het
mooiste kerkorgel van Zeeuwsch-
Vlaanderen is. Én het geluid is kort
weg gezegd schitterend.
Daarvan kunnen zich de gemeen
teleden en de belangstellenden don
derdagavond overtuigen tijdens de
inwijdingsdienst, waaraan het Neder
lands hervormd kerkkoor uit Oost
burg medewerking verleent en waar
bij de mezzo-soprane Ina Schijve
Anthonissc en de organisten Cor
Schijve en Sam Schijve voor de mu
zikale omlijsting van de liturgie van
ds. Van Dalen zullen zorgen. Bij dit
uit te voeren Bachprogramma en
werken van Cesar Franck zullen de
kwaliteiten van het orgel getoetst
worden.
De president-kerkvoogd, de heer
J. A. van Kampen, vertelde nog. dat
de aanschaf van het nieuwe orgel
nog vrij plotseling is gekomen. Er
bestond reeds vanaf de inwijding van
de kerk in 1950 behoefte aan een
goed instrument, maar ja, de finan
ciën lieten dit voorlopig nog niet
toe.
Er was een bedrag beschikbaar ge
steld door het rijk als tegemoetko
ming in de oorlogsschade, maar een
groot gedeelte heeft men moeten
ontvangen door de offervaardigheid
kerkorgel, dat te koop was aangebe
den, toen men op het laatste nippei
tje een uiterst billijke ganbieain
kreeg. „Een occasion" vond ds. Vai
Dalen. Het orgel overtrof de stout
van de gemeenteleden. Na veel pros- ste verwachtingen, werd gekocht er
pecti doorgebladerd te hebben was
men. juist van plan eens in een kerk
in Zevenbergen te luisteren naar een
verhuisde naar Oostburg, waar he'
nu in alle glorie staat opgesteld.
„We hebben grote plannen" vertel
de ds. Hugo van Dalen, „want we
villen van Oostburg een kerkmu-
:ekeentTum maken. En wel in die
in, dat we solisten zullen uitnodi-
:en en kerkkoren uit de omgeving
aten optreden. Vooral is het van be
ing de mogelijkheden in deze streek
e activeren."
onderwijs. Die delen van het zo ge
compliceerde niiddeustandsonderwijs,
die ingevolge de bepalingen van de
bestaande onderwijsivetgeving vol
doende zjjn geregeld, zullen in de
middenstandsonderwijswet dienen te
worden opgenomen onder verwijzing
naar de desbetreffende regeling in
bestaande onderwijswetten.
De commissie is in maart 1954 in
gesteld. Voorzitter was drs. H. L.
Jansen, algemeen secretaris van de
S.E.R.
De commissie meent, dat de oplei
dingen tot en met gezel voor het
ambacht van de nijverheidsonderwijs
wet zullen moeten blijven ressorte
ren, ook indien zij aan de onder
bouw van de geprojecteerde pa-
troonsscholen zullen worden gegé-
vën. De patroon- en meestercursus-
sen daarentegen zullen in de nieuwe
middenstandsonderwijswet geregeld
moeten worden, alsmede de detail
handelsscholen, de detailhandelspa-
troonscursussen. de middenstands
avondcursussen en de applicatiecur
sussen.
Met de gedachte, dat de opleiding
tot en met gezel als fase in het on
derwijs voor het ambacht geheel
door de bepalingen van de riijver-
heidsondenvrjswet moet worden be
heerst, soreekt de commissie niet
uit, dat deze wet in dit opzicht aan
de situatie in het ambacht is aan
gepast.
In een schets van een wetsontwerp
middenstandsonderwijs stelt de com
missie een raad voor het midden
standsonderwijs voor. Deze raad,
waarvan de leden door de Kroon
worden benoemd op voordracht van
de ministers van onderwijs, kunsten
en wetenschappen en van economi
sche zaken, zou dienen te bestaan
uit een afdeling voor handelskennis,
een voor vakbekwaamheid voor het
ambacht en een voor vakbekwaam
heid voor de detailhandel. De taak
van de raad zou moeten zijn om de
minister desgevraagd of eigener be
weging te adviseren omtrent vraag
stukken van algemene strekking op
het gebied van het middenstandson
derwijs.
Ds. L. Kraan overleden.
Te Utrecht is in het stads- en aca
demisch ziekenhuis in de ouderdom
van 67 jaar overleden ds. L. Kraan,
emeritus-predikant der Chr. Gerefor
meerde Kerken.
Op gevorderde leeftijd ging ds.
Kraan theologie studeren en in 1933
werd hij op 45-jarige leeftijd kandi
daat. 29 oktober 1933 aanvaardde hij
het predikambt bij de gemeente van
Baarn. die hij heeft gediend tot aan
zijn emeritaat, dat hem om gezond
heidsredenen op 1 november 1945
werd verleend. Ds. Kraan vestigde
zich daarna metterwoon te Zeist.
