PHOVINCIALE ZEEUWSE COURAHT
Tegen Jungschlager doodstraf
geëist in Djakarta
Winterwerkloo sheid
neemt weer toe
in
Zeeland
de BILT
Westerling in Brussel
aangehouden
EUROPA BLIJFT IN DE GREEP
VAN DE VORST
Vandaag...
VERWACHT...
199e jaargang - no. 47
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adjunct-hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; 5,85 p. kw.; fr. p. p. 6,10
per kw. Losse
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 24 febr. 1956
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm Minimum p. advertentie 4,—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (ma*. 8 regels)
23 cent per regel met een minimum
van I,„Brieven of adres
Bureau v. d. Blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bur. Vllssingen, Walstr. 58-60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 546 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228): ostburg, Flnlandstraat 2, telef. lfi: Terneuzen. Brouwernstraat 2: Zlenkzee. N. Bogerdstraat 24. telef. 26.
PUBLIEK JUICHTE IN DE ZAAL....
„Alle Nederlandse getuigen logen"
Jungschlager
De doodstraf
Zo pas heeft men in Engeland de
doodstraf afgeschaft. Dat nieuws
werd in verscheidene Westeuro-
pese landen, waar de doodstraf reeds
eerder werd afgeschaft, met veel in
stemming begroet. Ook in Nederland
kent men de doodstraf met uitzon
dering van oorlogsomstandigheden
niet meer. Wel zijn er in Nederland
politieke groeperingen, die het met die
afschaffing niet eens zijn, maar de
meerderheid van het volk is stellig te
gen de toepassing van de doodstraf.
Het moet daarom in Nederland wel
diepe indruk maken, dat men voor 'n
rechtbank in Djakarta de doodstraf
heeft geëist tegen de Nederlander
Jungschlager.
Zoals bekend, wordt Jungschlager
er van bèschuldigd lid te zijn ge
weest van een organisatie, welke
in samenwerking met de Daroel-Islam-
beweging het huidige Indonesische be
wind omver wilde werpen.
Het is wel zeker, dat de beschuldi
gingen tegen Jungschlager bij elkaar-
gelogen zijn en dat het bij deze recht
zaak te Djakarta uitsluitend ging om
het koelen van wraakgevoelens jegens
de Nederlanders in het algemeen en
tegen Jungschlager in het bijzonder.
In Westerse landen moet het verba
zing wekken, dat men tegen ie
mand een proces kan opzetten met
behulp van talrijke valse getuigen en
dat men daarop toch een veroordeling
wil baseren.
In Oosterse landen is dat helaas niet
zo vreemd, omdat daar meestal getui
gen „te koop" zijn.
Wat nu de. zaak-Jungschlager be
treft, kan geconstateerd worden, dat
vroegere Indonesische vrijheidsstrij
ders zijn dood wilden, omdat hij tijde
lijk een belangrijke functie heeft ver
vuld bij de Nederlandse strijdkrach
ten, die na augustus 1945 het Neder
landse gezag in het toenmalige Neder
lands Indië moesten herstellen. Die
groepen wilden wraak.
Na de soevereiniteitsoverdracht
aan de Indonesiërs bleef Jung
schlager als zovele Nederlan
ders in zijn vroegere burgerfunctie
op Java werkzaam. Hij vertrouwde op
een loyale Uitvoering van de overeen
komst welke de Nederlandse en Indo
nesische regeringen hadden gesloten.
Hij rekende op het ontstaan van een
goede verstandhouding.
Hoewel hij in de eerste jaren na de
soevereiniteitsoverdracht gemakkelijk
Indonesië had kunnen verlaten, heeft
hij daarvan afgezien. Daardoor kregen
degenen, die zijn dood wilden, tijd en
gelegenheid een samenzwering van
leugens en verdachtmaking op touw te
zetten.
Zij konden Indonesische politici voor
de zaak interesseren en tenslotte wer
den leden van de rechterlijke macht
bereid gevonden deze gefantaseerde
beschuldigingen te berechten.
Het moet gezegd worden, dat de
Nederlandse regering alles heeft
gedaan om in deze zaak klaar
heid te verkrijgen en om aan Jung
schlager juridische bijstand te verze
keren.
Er is op internationaal niveau aan
dacht gevraagd voor deze „schijn" van
berechting. Ook heeft men gepoogd
het proces te versnellen.
Dit alles heeft geen effect gehad,
omdat de Indonesische regering on
toegankelijk bleef voor de Nederland
se argumenten en verzoeken.
Nu is dan tegen Jungschlager de
doodstraf geëist en dat gebeurt nau
welijks enkele dagen nadat de Indone
sische regering de financieel-economi-
sche overeenkomsten met Nederland
als vodjes papier heeft verscheurd
Toegevende, dat een jonge Oosterse
staat niet direct een perfecte rechts
staat kan zijn, moet toch geconstateerd
worden, dat dit. alles de maat van de
toelaatbare buitensporigheden over
schrijdt.
Er zal door de Nederlandse regering
een daad gesteld moeten worden,
waaruit blijkt, dat Nederland niet
langer streeft naar het onderhouden
van goede betrekkingen met Indone
sië, maar zich duidelijk distanci^ert
van een land waar praktijken mogelijk
zijn als de hierboven gesignaleerde.
Donderdag heeft de officier van justitie bij het landgerecht te Djakar
ta, Soenario, de doodstraf geëist tegen onze 50-jarige landgenoot Leon
Nicolaas Hubert Jungschlager, die ruim twee jaar in voorarrest heeft
doorgebracht.
Hij beschuldigde hem van: 1opstand in oorlogstijd; 2. steun aan de
vijand in oorlogstijd door hem goederen te verschaffen; 3. bezit, ont
vangst en verzending van wapens en munitie; 4. lidmaatschap van een
illegale organisatie.
Bovendien eiste Soenario dat Jungschlager tevoren zal worden ver
oordeeld in de kosten van het geding.
Toen de officier van justitie zijn eis uitsprak, stonden velen van het
publiek op en hieven een luid gejuich aan. Jungschlager, die tegen het
einde van het requisitoir enigszins zenuwachtig leek, was tijdens het uit
spreken van de eis zeer kalm.
De rechter hamerde verscheidene keren om stilte en vervolgens ver
zocht de officier het publiek kalm te blijven. Beklaagde en zijn verde
digster, mevr. Bouman, alsmede enige leden van de directie van de
K.P.M., die de zitting bijwoonden bleven op verzoek van de rechter
wachten tot het publiek, dat het gebouw vulde, was heengegaan.
Onze parlementaire redacteur meldt nogBij informatie in bevoeg
de kringen deelde men ons mede, dat de Nederlandse regering geen
commentaar heeft. De uitspraak zal nog moeten volgen. Tot zolang
wenst de regering zich van elk commentaar op de eis te onthouden.
Woensdagavond vond op het Mer-
dekaplein in Djakarta een massabe
toging plaats van 150.000 jonge In
donesiërs. Op deze meeting werd de
doodstraf voor Jungschlager geëist.
Voorts werd geëist, dat de Neder
landse Hoge Commissaris in Djakar
ta, graaf Van Bylandt en de Neder
landse advocaat mr. Van Empel, uit
het land zouden worden gezet. Me
vrouw Mieke Bouman, de verdedig
ster van Jungschlager, zou onmiddel
lijk gearresteerd moeten worden. Een
van de sprekers waseen van de
kroongetuigen in het proces, de In
donesiër Manoppo.
Donderdag bezochten negen leden
van het „Anti Van Empel-comité" na
de demonstratie president Soekarno,
wie zjj de eisen voorlegden. Soekarno
zeide, dat de actie van het comité
„het recht der jongeren is". Hjj
voegde hieraan toe: „De Indonesische
revolutie was een massa-revolutie en
de bijeenkomst van dit comité be
wijst, dat de revolutionaire geest nog
levendig is". Overigens zeide hij, dat
het vaststellen van de schuld van
Jungschlager en Schmidt uitsluitend
berust bij de rechter. De president
was het eens met het besluit van, de
rechter Maengkom om mr. Van Em
pel te weigeren als verdediger.
Jungschlager was voor zijn arre
statie lid van de staf van de K.P.M.;
na de oorlog was hij enige tijd hoofd
van de N.E.F.I.S., de Nederlandse mi.
litaire inlichtingendienst in Indone
sië. Hoewel de Indonesische autoritei
ten hem reeds hadden laten weten,
dat op zjjn aanwezigheid in Indone
sië geen prijs meer werd gesteld,
keerde hij toch van een dienstreis
naar Ceylon naar Djakarta terug.
Einde januari 1954 werd hij gearre
steerd; het duurde nog een jaar eer
het proces begon.
Het requisitoir.
In zijn requisitoir, dat meer dan
vi r duurde, zeide Soenario, alle
getuige a décharge onbetrouwbaar
Brandstoffenbijslag voor
handarbeiders
De staatssecretaris van sociale zaken
heeft de gemeentebestuen geschreven
goed te keuren dat de lonen, ingevol
ge de gemeentelijke sociale werkvoor
zieningsregeling, voor handarbeiders
over de week van 20 tot en met 25 fe
bruari worden verhoogd met brand
stoffenbijslag. Deze bijslag bedraagt
4.-10 voor kostwinners en alleenwo-
nenden en j 2.05 voor de overige ge
plaatste handarbeiders.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Engelenhaar j
en., een matroos
Een Finse zeeman kwam ln gj
Rotterdam bij een politiepost
met een nogal onsamenhan- le
gend verhaal. Hij zou beroofd
zijn. EE
De dienstdoende politieman
bekeek de zeeman wat nauw- ee
keuriger, want hij vond de p
man er maar vreemd uitzien.
Hij glinsterde n.l. en zijn blon- j=
de haar vertoonde lichtere
nlekken, die uit z.g. engelen-
haar bleken te bestaan De g
zaak werd onderzocht en toen
bleek, dat de man 's avonds p
wat te diep in het glaasje had
gekeken. Hij wilde toen slapen
en brak een loods open. De n
zeeman ging naar binnen en
legde zich te slapen. Zijn bed g
bestond uit een hoeveelheid
kersthoomartikelen, bestemd g
voor de komende jaarbeurs t^
Utrecht. De jongeman, een 19
iari.ee lichtmatroos, had in de g
'ond' zo'n ravage aangerieb'
dat er voor f 1500.— schnd< g
was.
te achten. Hij weidde uitvoerig uit
over de rol, die mr. Bouman in het
proces heeft gespeeld en legde ver
band tussen de Daroel Islam en „de
wens van Nederlandse reaktionai-
ren, kapitalisten en militairen" om
Indonesië weer onder Nederlandse
overheersing te brengen. Hij zag
als verzachtende omstandigheid,
dat Jungschlagèr waarschijnlijk
niet op eigen initiatief heeft gehan
deld maar als oud-militair heeft
gemeend een opdracht van hoger
hand te moeten uitvoeren, in het
belang van Nederland.
Beklaagde heeft de tenlastelegging
ontkend, „maar volgens mij dient
aldus de officier, "deze ontkenning
nergens toe, omdat ten volle betrouw
bare getuigen onder ede bezwarende
verklaringen tegen hem hebben afge
legd".
(Vervolg op pag. 3)
Premier Mollet stelt
vertrouwenskwestie
Dinsdag stemming in Franse
parlement.
Premier Mollet heeft donderdag
voor het eerst de vertrouwenskwestie
in de Franse Nationale Vergadering
gesteld Het betreft hier de kwestie
van een derde week betaalde vakan
tie voor de arbeiders. Jaarnemers
twijfelen er niet aan dat Mollet het
votum zal krijgen.
De premier heeft voorgesteld de
stemming over de motie dinsdag te
doen houden. Hij gaf te verstaan dat
hij misschien nog op andere punten
de vertrouwenskwestie zal stellen.
Waarschijnlijk zullen deze betrek
king hebben op het tweede en derde
deel vai zjjn voorstellen tot sociale
hervorming: vermindering van het
aantal loön-differenties en een ver
hoging van dp ouderdomspensioenen.
Zonder papieren in nachtclub
De Nederlandse regering heeft uit Brussel bericht ontvangen, dat
Westerling werd aangetroffen zonder geldige papieren en dat hem
werd aangezegd het land zo spoedig mogelijk te verlaten.
De Brusselse politie deelde mede, dat Westerling donderdagochtend
vroeg werd aangehouden in een nachtclub toen de identiteitspapie
ren werden gecontroleerd. Men bracht hem over naar het hoofdbureau
van de veiligheidspolitie voor ondervraging. Westerling kreeg een res
pijt van enkele uren om België te verlaten maar bevond zich donder
dagmiddag nog in Brussel. Hij zou de keus hebben zich naar ons land
te begeven dan wel naar Duitsland, Frankrijk of Luxemburg.
Op 21 september van het vorige jaar
ontving het A.N.P. een brief van Wes
terling. die was gedateerd 16 septem
ber, waarin hij mededeelde Nederland
langs illegale weg te hebben verlaten
met Indonesië als bestemming.
Op dezelfde dag werd in Den Haag
medegedeeld, dat Westerling niet over
een geldig paspoort beschikte en dus
door elk land desgewenst als onge
wenste vreemdeling zou kunnen wor-
déh teruggezonden naar Nederland.
Op 14 oktober deelde een van de
medewerkers van Westerling mee, dat
in de nacht van 12 op 13 oktober een
jacht de Oosterschelde was afgevaren
en dat het de bedoeling van Westering
was in een der aanloophavens aan
boord van dit vaartuig te gaan. Het
jacht zou na het passeren van de even
aar de naam Ambon 1 krijgen, aldus
deze medewerker.
In de periode na zijn brief en tot zijn
aanhouding in Brussel zijn er berich
ten en geruchten geweest over de ver
blijfplaats van Westerling.
Zo werd deze maand uit Penang ge
meld, dat politiemannen aldaar uit
zagen naar Westerling, omdat hij op
dit eiland zou zijn gesignaleerd en be
sprekingen zou hebben gevoerd met
Hasan Tiro, voorstander van de afkon
diging van een Islamietische republiek
Indonesië,
Voorts zijn er geruchten geweest, dat
Westerling zich op Nieuw-Guinea be
vond, die echter onmiddellijk op on
dubbelzinnige wijze van officiële zijde
zijn tegengesproken.
ee De minister van verkeer en wa- M
terstaat, mr. J. Algcra. heeft
donderdagmiddag de SRste R.- ee
ee A.I.-tentoonstelling voor perso-
M nen-automobielen te Amster- he
p dam geopend. Minister Algera ee
H maakte na de opening een rond-
gang over de tentoonstelling en p
nam daarbij plaats in een auto-
h model dat rond de eeuwwisse- ee
p ling modern was.
(Voor verslag van de opening p
p zie pagina 7)
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Grote schade door
brand te Schiedam
Donderdag brak brand uit in een lak-
spuiterij en zakkenhandel te Schiedam.
De vlammen grepen uiterst snel om
zich heen. Bij het blussingswerk liep
een viertal brandweerlieden lichte
verwondingen op door glasscherven
etc. Het pand, dat slechts een ver
dieping heeft, brandde vrijwel geheel
uit. In de lakspuiterij bevonden zich
ongeveer 200.000 stalen buizen, welke
bespoten moesten worden. Volgens
een voorlopige schatting beloopt de to
tale schade ongeveer 200.000 gulden.
Het pand was verzekerd.
Koninklijke giften voor
vogelvoedering
Behalve door H.M. de Koningin is
ook door Z.K.H. Prins Bernhard en
H.K.H. prinses Bea'rix een gift ge
schonken aan het comité wïntervoe-
dering van vogels.
Hoger temperaturen in
noorden en zuiden
Hoger temperaturen in het uiter
ste noorden en zuiden hebben de
eerste bressen geslagen in het Eu
ropese koudefront, maar voor Cen
traal Europa is nog geen dooi in
zicht. België was gisteren met 25
gr. vorst het koudste land van het
Continent.
Frankrijk bereidt zich voor op
overstromingen van de Seine wan
neer de ijsmassa's loskomen, maar
de weersomstandigheden maken
onmiddellijke stappen nog niet no-
D onderdag ochtend heeft Z.K.H. prins
Bernhard in zijn functie van inspsc-
teur-generaal der Ko\iinklyke Land
macht een officieel bezoek gebracht
aan de Koninlijke Militaire Akade-
mie in Breda. Op de foto ziet men
Z.K.H. prins Bernhard tijdens de in
spectie van de K.M.A.
VERONTRUSTEND VERSCHIJNSEL
Op Tholen - ondanks herverkaveling
- thans weer velen zonder werk
Op 1 februari j.l. waren er In Zeeland niet minder dan 3840 werklozen,
een aanzienlijke stijging vergeleken bij 31 december j.l., toen dit aantal
3496 bedroeg. Dit betekent onder meer, dat de winterwerkloosheld In
een agrarisch gebied toch al aan de hoge kant In Zeeland toeneemt, een
verontrustend verschijnsel dat des te ernstiger ls, wanneer men in aanmer
king neemt, dat thans nog honderden arbeidskrachten door de herverka
veling worden opgevangen. De heer C. Phiiipse, lid van Ged. Staten en
voorzitter van de Provinciale Commissie voor de Werkgelegenheid (P.C.
W.-Zeeland) heeft ons dezer dagen een overzicht gegeven van deze voor
Zeeland zo ongunstige werkgelegenheidssituatie.
Er was op gerekend, dat zich ln
West- .en Oost Zeeuwsch-Vlaanderen
een grote winterwerkloosheid zou
voordoen en daarom had de Commis
sie voor de Werkgelegenheid voor dit
gebied een belangrijk aantal plannen
voorbereid. Maar verwacht was niet,
dat ook op Tholen de arbeidsmarkt
zich zo ongunstig zou ontwikkelen.
waren hier bij de herverkave-
lingswerken 388 man van het eiland
tewerkgesteld, terwijl ca. 200 Thole-
naren tijdelijk bij de Brabantse in
dustrie terecht konden, namelijk in
Roosendaal. Breda, Bergen op Zoom
en Oudenbosch. Ook werken arbei
ders van het eiland in Vlaardingen,
Papendrecht, Hendrik Ido Ambacht
en Slikkerveer. Het vervoer van en
naar Brabant geschiedt dagelijks per
bus, doch naar Zuid-Holland is maar
eenmaal per week vervoer, eveneens
ger bus. Voorts konden te Rilland-
ath nog 90 man tewerkgesteld wor
den bij egalisatiewerken.
Niettegenstaande deze tewerkstel
lingen zijn er op Tholen nog enige
honderden niet geplaatste werklozen.
Ook op Schouwen en Dutveland is
de bezetting van de cultuurtechni
sche werken in het eind van 1955 be
langrijk gedaald. De omstandigheid,
dat verschillende aannemerswerken
gereed kwamen en de beschikbare
kredieten voor 1955 verbruikt waren,
had ontslag van vele arbeiders tenge
volge. Nieuw werk werd uitgesteld
tot dit jaar.
(Vervolg op i
2)
Britse plannen voor
atoomonderzeeboten.
De Britse marine is van plan atoom
onderzeeboten te gaan bouwen. In
een memorie van toelichting op de
marinebegroting wordt verklaard,
dat de atoomenergie in de toekomst
wellicht de voornaamste krachtbron
voor zowel marine- als koopvaardij
schepen wordei zal. De admiraliteit
is van plan atoomkracht in de erste
plaats voor onderzeeboten a n te
wenden.
dig. Volgens Berlijnse weerkundi
gen is een nieuw koudefront on
derweg uit de Poolcirkel. Het to
taal aantal door de vorst omgeko
men personen bedraagt thans 841.
In Italië ging de temperatuurstij
ging gepaard met grondverschuivingen
en kleine lawines. Hierdoor werden
verbindingen verbroken en verschei
dene Alpenpassen versperd. Vliegtui
gen van het Amerikaanse leger blijven
voedsel en voorraden droppen boven
geïsoleerde dorpen. Aan de Italiaanse
Rivièra houdt de koude aan.
Vliegtuigen van de Joegoslavische
luchtmacht, die het ijs van de Donau
bestookt hebben, moesten donderdag
aan de grond blijven als gevolg van
dichte mist in het gebied van de
IJzeren Poort.
H is het 150 jaar geleden, H
dat Jan Nieuwenhuyzen, de
stichter van de „Maatschappij
ee tot Nut van 't Algemeen", te M
Amsterdam overleed.
Stichting van den Arbeid
hervat overleg.
Donderdagmorgen is een bespre
king gehouden tussen het bestuur
van de Stichting van de Arbeid en
de ministers De Bruijn, Suurhoff,
Zijlstra en staatssecretaris Van
Rhijn.
Tijdens deze bespreking werd
besloten het overleg in de Stich
ting van de Arbeid te hervatten
en te trachten alsnog een oplos
sing over de gerezen moeilijkhe
den te bereiken.
RUSTIG WEER
Overdrijvende wolkenvelden met in
de ochtend hier en daar mist. Matige
tot lichte vorst, weinig wind.
ZON EN MAAN
25 februari
Zon op 7.39 onder 18.13
Maan op 17.58 onder 6.52
