Economisch leven nog gezond
maar vertrouwen ontbreekt
D
ZO DENkT MEN IN HET BUITENLAND ER OVER
C
HAMEAGELEI
WINKELIERS MOGEN TIJDENS
OPRUIMING NABESTELLEN
LIJVIG PROGRAMMA VAN N.S.
VOOR DEFINITIEF HERSTEL
12
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 11 FEBRUARI 1956
AARZELENDE CONJUNCTUUR
Grootste gevaar komt uit
de psychologische hoek
(Door onze economische medewerker)
Alle bloemrijke en enthousiaste Amerikaanse voorspellingen over de con
junctuur ten spijt, heeft de eerste maand van het nieuwe jaar In de V. S.
nogal wat teleurstelling gebracht, waarvan de neerslag o.a. duidelijk
merkbaar was op onze beurs, Is het wonder dat het vertrouwen, dat toch
al de laatste maanden een knauw had gekregen, er niet beter op is gewor
den? Om dit te begrijpen zullen wjj eens kijken welke krachten er werk
zaam zjjn.
In het begin van 1955 reeds gingen de Amerikanen de hausse te lijf door
kredietbeperking en verhoging van de marge voor effectenkrediet. Geleide
lijk aan spoelde er toen een golf van kredietrestricties en discontoverhogin
gen over de wereld: men ging angst voor een depressie krijgen en er wer
den herinneringen opgehaald aan de crisis van 1929.
woningbouw aan het dalen te zijn,
terwijl de Inkomens van de boeren
ook al aan het zakken zijn en de om
zetten by de kleinhandel afnemen.
Tenslotte beginnen de voorraden bij
de industrie weer normaal te worden,
waardoor de extra aankopen van
Steeds sterker werden de maatre
gelen, die uiteindelijk alle ten doel
hadden een dam op te werpen tegen
de door inflatoire krachten gepous
seerde hausse.
Ontegenzeggelijk heben al deze in-
flationistische ingrepen succes gehad,
vooral in de tweede helft van 1955.
In het ene geval was er moeilijker
krediet te krijgen en in het andere
geval werd het krediet weer duurder.
Belangrijker was echter de ket
tingreactie die ontstond: juist door
het treffen van maatregelen in ons
door J. Q. KELHOLT
Advertentie
eigen land eerst in het najaar
kreeg de publieke opinie een schok.
Er was, zo realiseerde men zich plot
seling, dus inderdaad iets aan de
hand, niet voor niets bemoeiden auto
riteiten en economen, kranten en tijd
schriften zich met de hausse.
En toen het vertrouwen eenmaal
geschokt was, vrat dit weer door op
ae geld- en kapitaalmarkt, waar een
schaarste ging ontstaan maar ook op
de beurzen waar de kopers verdwe
nen en de koersen by het minste ge
rucht kelderden.
Toch kunnen wij niet zeggen dat
de inflatoire druk zonder meer de
overhand heeft gekregen. Want
dwars hiertegen in en dat maakt
de verhoudingen over de gehele we
reld zo gecompliceerd werken nog
altjjd inflatoire krachten, veelal ge
voed door loonsverhogingen, welke
niet gepaard gingen met een verho
ging van de arbeidsproduktiviteit.
Aan deze loonsverhogingen is nog
steeds geen halt toegeroepen, noch in
eigen land noch in het buitenland.
Grootste gevaar
Het grootste gevaar zien wij echter
uit de psychologische hoek komen.
De mens is bang geworden dat er een
eind aan de hausse zal komen. Zijn
angst gaat echter zó ver, dat hij di
rect aan een crisis denkt zonder re
kening te houden met de mogelijkheid
dat ook een stabilisatie denkbaar zou
zijn.
De autoproducenten kwamen plot
seling met de waarheid voor de dag,
dat de produktie beperkt en arbeiders
ontslagen moeten worden wegens
marktverzadiging. Voorts blijkt de
maakt ruwe handen
In één nacht gaaf en zacht
grondstoffen en halffabrikaten ten
einde lopen.
Bjj gezonde verhoudingen zouden
deze teleurstellingen niet al te veel
gewicht in de schaal leggen maar by
de labiele psychische gesteldheid van
vandaag, werken zy als een plons van
een enorme kei in een stil vyvertje.
Het is dus momenteel zo'n beetje,
het kan vriezen, het kan dooien,
waarby de druk van de publieke opi
nie echter zowel de richting van het
kwik aangeeft als hem volgt.
Op zichzelf is het economisch le
ven nog gezond en dit kan ook zo ble
ven als de inflatoire krachten (o.a.
van ongeremde loonsverhogingen)
beteugeld kunnen worden en ander-
zijds ae balans niet te ver doorslaat
door een deflatoire druk. Deze opga
ve is, gezien het enorme overwicht
van de Amerikaanse economie pp de
wereldconjunctuur vooral voor de
V. S. van belang.
De nieuwe begroting daar is geluk
kig eindelijk in evenwicht, hetgeen op
zichzelf anti-inflatoir werkt. Zou
echter de conjunctuur te veel afzwak
ken, dan is zeker ter compensatie een
belastingverlaging te verwachten.
Merkwaardig zyn anderzyds de scher
pe aanvallen van senator Douglas op
de restrictiepolitiek van het centrale
bankstelsel, welke politiek hy te be
nauwend acht.
Het Is in dit kader van tegen elkaar
inwerkende krachten (inflatoir -
flatoir) zo uiterst belangryk, dat
mens zjjn hoofd koel weet te houden
en zyn vertrouwen in de economische
mogelykheden weet te bewaren.
BERAAD OVER U1TVERKOOPWET
Regeling van vergunningen
wordt gewijzigd.
De staatssecretaris van economi
sche zaken, dr. G. M. J. Veldkamp,
meent, dat het te ver zou gaan, een
winkelier het nabestellen van goede
ren, waaraan gedurende de seizoen
opruiming van de zyde van het pu
bliek vraag is, te verbieden. Ook de
belangen van de fabrikanten zouden
door een dergelijk verbod worden ge
schaad, omdat dezen tijdens de 6ei-
zoenopruimingen hun voorraden moe
ten kunnen spuien. Zulk een verbod is
dan ook moeilijk te rijmen met een
goede bedrijfsvoering.
De staatssecretaris deelt dit mee in
zyn memorie van antwoord op het
voorlopig verslag der commissie van
rapporteurs uit de Tweede Kamer
over het wetsontwerp houdende rege
len betreffende de uitverkopen en op
ruimingen in de kleinhandel en het
ambacht (Uitverkopenwet)By na
dere overweging is de staatssecreta
ris tot het inzicht gekomen, dat het
aanbeveling verdient, niet alleen in
geval van weigering der vergunning,
Walvissen wantrouwen dr. White
Dr. Paul Dudley White,
de hartspecialist van
president Eisenhower,
heeft donderdag aan de
National Geographic
Society" een verslag
gezonden van zijn hui
dige studiereis. White
is thans bezigde hart
slag te registreren, niet
van de Amerikaanse
president, maar van 'n
walvis.
Bezig is trouwens niet
het juiste woord, want
het vlot niet erg met
de patiënt. De grijze
walvis, aldus bericht
dr. White, is een „moei
lijk te vangen, slim,
geducht en argwanend"
dier en het meest tast
bare resultaat van de
expeditie is tot nu toe
een in stukken gesla
gen volgboot. Een van
de dieren had uit be
zorgdheid voor haar
jong, een klap er tegen
gegeven. Niemand
werd gewond.
Dr. White vervolgt de
grijze walvis met zo
veel hardnekkigheid,
omdat hij de elektrode
van een elektro-cardio-
graaf in een walvis
lichaam wil schieten.
De daardoor geregis
treerde hartslag zal
dan worden opgevan
gen door een ontvanger
in een kleine volgboot.
Uitvoerig heeft dr.
White duidelijk ge
maakt, dat deze opera
tie de walvis geen
kwaad zal doen. De
walvissen zijn daarvan
echter nog niet over
tuigd en houden zich
op veilige afstand. Be
halve die ene, en dat
liep niet zo goed af.
De expeditie bevindt
zich op het ogenblik
voor de westkust van
Mexico. Dr. White wil
uit de waarnemingen
op walvissen conclusies
trekken ten aanzien
van het menselijk hart.
(United Press).
maar ook in geval de vergunnning
onder beperkende bepalingen wordt
verleend of daaraan voorschriften
worden verbonden, van de redenen,
die daartoe hebben geleid, aan de be
trokkene mededeling te doen by aan
getekende brief. Zulks met het oog
op de mogelykheid, van een derge
lijke beslissing in beroep te komen.
Hetzelfde geldt ten aanzien van de
verlenging der tijdsruimte. Een daar
toe strekkende verandering is aange
bracht in een nota van wyzigingen.
In diezelfde nota Is voorzien in een
andere regeling van het verlenen der
vergunningen, waarby meer aan
dacht is besteed aan de functie van
de Kamers van Koophandel als ad
viesinstanties.
De omschrijving „kleinhandel of
ambacht" is in die nota vervangen
door „een bedryf, waarin waren aan
particulieren worden verkocht".
Westduitse „roep om
genade" voor gevangenen.
In het „Deutsche Monatsblatt" van
de C.D.TJ. (Chr. Dem. Union) breekt
de Westduitse bondsdagafgevaardig
de der Ó.D.U., Heinrich Höfler, op
nieuw een lans voor de gevangenen
van Breda en wel in een beroep op de
ministers van justitie der staten, die
nog Duitse gevangenen onder hun be
rusting hebben.
Höfler schrijft onder andere: „Ik
ben in Amersfoort geweest, bij het
monument van de stervende gevange
ne, daar waar'vele duizenden Hollan-
ders onder de salvo's uit Duitse ge
weren ineenzegen. Daar heb ik Hol
land leren begrijpen, ook als het zich
op het ogenblik nog verzet tegen de
roep om genade.
Doch ik was ook bij de Duitsers, in
de gevangenissen. Van Gaeta tot
Breda heb ik in die gevangenissen
mannen gevonden, die hun gevangen
schap met zelfbeheersing droegen en
ik durf te zeggen: ook met de waar
digheid, die door schuld gebogen en
door het leed gelouterde mensen
eigen is.
Hun grote verleiding was dit
zal men moeten erkennen de oor
log. Zonder de oorlog zou het me
rendeel der thans veroordeelden nim
mer in situaties gekomen zijn, die
hen achter de tralies hebben ge
bracht.
Ook van dat 'gezichtspunt uit zou
de roep om genade als roep van dit
jaar gerechtvaardigd zijn.
Bg de bouw van definitieve bruggen
wordt ook op het uiterlijk gelet. De
moderne bruggen hebben een eenvou
dig vakwerk, in plaats van de wir
war van stalen staven, die het uit
zicht over de rivieren bederven. Maar
ook het uitzicht op de brug zélf kan
boeiend zijn deze foto is daarvan
het bewijs.
Advertentie
Eis tegen Jungschlager
op 23 februari.
Met de 60e ziting, die donderdag is
gehouden, was het verhoor der getui
gen in de zaak-Jungschlager teneinde.
Donderdag 23 februari zal de officier
van justitie, Soenario, het requisitoir
uitspreken in dit proces, dat begon
nen is op 17 januari 1955 en dus nu
ruim een jaar heeft geduurd. Er zijn
78 getuigen gehoord, van wie 29 k
charge, 38 a décharge en 11 deskun
digen. Beklaagde Jungschlager be
vindt zich ruim twee jaar in voor
arrest.
ELK JAAR EEN BRUG
Begin van dit jaar bij Venlo
nieuwe brug over de Maas
(Van onze speciale verslaggever)
De spoorwegen hebben een ljjvig programma voor de definitieve ver
nieuwing van de spoorbruggen, die in de oorlog vernield of bescha
digd zyn. Er is al opdracht gegeven voor de bouw van een nieuwe
brug in Maastricht, waar nu een hulpbrug ligt waarop elke treinbestuur
der zyn snelheid tot 5 kilometer moet verminderen. De nieuwe brug zal
vermoedelijk in het voorjaar van 1957 gereed komen. Bij de aanleg van
deze enkelsporige brug wordt er reeds rekening mee gehouden, dat, wan
neer in de toekomst de Maas door gro tere schepen zal worden bevaren, een
der overspanningen tot een hefbrng moet kunnen worden omgebouwd.
Onder het motto „Elk jaar een brug" wordt te beginnen in 1957 het
verdere programma afgewerkt, met als eerste punt de vernieuwing van
de brug over de Maas by Venlo.
Daar ligt nu een hulpbrug, die een
allegaartje is van bruggen: een Wa-
terloobrug uit Engeland, een stuk
van de vroegere spoorbrug by Zalt
bommel en een door de Engelsen op
de Duitsers veroverde Roth-Wagner-
brug liggen er achter .elkaar. Op de
oorspronkelyke onderbouw van de
spoorbrug ligt nog een Baileybrug
voor gewoon verkeer, maar een nieu
we verkeersbrug zal over ongeveer
een jaar gereed zijn. Dan kan de Bai
leybrug worden opgeruimd en met
de bouw van de nieuwe, dubbelspo-
rige brug worden begonnen, waar
mee men in 1958 hoopt gereed te ko
men.
Voor 1958 en 1959 staan twee wer
ken op het programma, waarvan nog
niet hekend is welke van beide het
eerst zal worden uitgevoerd, name
lijk het geheel dubbelsporig maken
van de brug by Zutphen en de bouw
van een nieuwe brug by Deventer.
Daar ligt nu, net als bij Venlo, een
Engelse hulpbrug, die door twee en
kelsporige bruggen zal worden ver
vangen. Er zijn niannen om aan
weerszyden banen voor wielryders en
voetgangers aan te leggen.
In I960 komt de brug by Wester
voort aan de beurt, daarna gevolgd
door de vernieuwing van de „be-
Het herstel van de vernielde spoor
bruggen over de grote rivieren werd
in 1945 direct met kracht ter hand
genomen. Op de puinhopen, die de
Duitse bezetter in de rivieren had
achtergelaten, verrezen tijdelijke
bruggen, waarvoor de overspannin
gen soms van heinde en ver werden
aangevoerd. Stukken van bruggen
voor gewoon verkeer, restanten van
grotendeels vernielde spoorbruggen,
Engelse hulpbruggen en bruggen, die
door de geallieerde legers op de Duit
sers waren veroverd, werden samen
gevoegd, Het resultaat was niet al
tijd even mooi, maar de treinen kon
den weer rijden.
ruchte" brug by Baanhoek over de
Merwede. Nu moet telkens wanneer
er van een der achter de brug gele
gen werven een nieuw hoog schip
naar zee moet worden gebracht, een
deel van de brug met bokken wor
den weggevaren. De Rijkswaterstaat
heeft daarom een plan in bewerking
om een gedeelte van de brug als hef-
brug te doen uitvoeren. De brug
wordt enkelsporig: op dezelfde on
derbouw zal ook een brug voor ge
woon verkeer worden aangelegd.
Hedel over de Maas heeft ai een
definitieve, enkelsporige brug, maar
daar moet in 1962 een tweede enkel
sporige brug naast komen. Na Nij
megen en de Moerdijk wordt Hedel
dan de derde schakel in de grote
noord-zuid-verbindingen, die dubbel
spoor krijgt. Intussen kan, zodra de
nieuwe brug by Venlo voltooid is, de
oude „Zaltbommelbrug" naar Gennep
worden overgebracht. Bij Mook komt
een nieuwe brug waarin een stuk
Moerdijkbrug en een in voorraad
zijnde Hamiltonbrug zullen worden
verwerkt, hetgeen vermoedelijk in
1957 zyn beslag zal krijgen. Beide
laatste bruggen worden semi-perma-
nent.
(Advertentie).
de na-oorlogse jaren werd vaak opge
merkt, dat de diplomatie van karakter
veranderd is. De uiterlijke beleefdheid
en wél-gekozen omgangsvorm van vroeger
heeft ten dele plaats gemaakt voor schijn
baar directe en harde taal, waarin geen
twijfel werd gelaten over de bedoelingen
van de spreker.
Maar de „Neio-York Times" werpt toch
nog een ander licht op het optreden van be
paalde diplomatieke personen, in het bijzon
der b\j de besprekingen tussen Eden en
Eisenhower in Washington. Rustig bewe
gend op de achtergrond, onopvallend ge-
- kleed en beheerst in hun spreken en geba
ren zyn de Britse diplomaten sir Harold
Anthony Caccia en Charles Arthur Evelyn
Sliuckburgh, leden van de Britse delegatie,
welke Eden naar Washington vergezelde.
Op het Europese vasteland worden zy
beschouwd als diplomaten in de oudd zin
van het woord, niet geheel vry van Machia-
vellisme en in Engeland zelf gelden zy als
voorbeelden van voorbeeldige beschaving.
Zy behoren tot de groep van Britse officials
van het Foreign Office, die al optrad in de
tjjd van Elisabeth I.
Aan het hoofd van deze groep officials
staat sir Ivone Kirkpatric, onderstaatsse
cretaris, wiens assistenten deze diplomaten
zyn. Natuurlijk is er altyd een tegenstel
ling in de zienswijze van politici met be
trekking tot de buitenlandse politiek, die
allen min of meer geneigd zyn tot het den
ken in zwart en wit-tegenstellingen en de
diplomaten, die meer de variaties in het
grys zien. Mannen als sir Harold en mr.
Shuckburgh, aldus de „New York Times",
worden er voor betaald om zowel de aan
gename als de onaangename kanten van
alle internationale problemen te zien en een
oplossing te ondersteunen met de wysheid
van hun persoonlyk oordeel. Zy zyn beiden
hard-werkende lieden, die de buitenlandse
talen volkomen beheersen en gewapend zyn
met een gedegen kennis van maatschappe-
lyke verhoudingen.
Zij zyn er niet op uit om de wereld te
redden omdat zij verwachten, dat de wereld
zichzelf wel zal weten te redden.
OVERDREVEN.
Volgens de „Frankfurter Allgemeine Zei-
tung" volgt de Duitse openbare mening op
overdreven wijze de byzonderheden van het
herstel van de betrekkingen tussen Moskou
en Bonn. De Sowjet-ambassadeur, die in
zyn eigen land tweemaal in de pers werd
vermeld, n.l. bij zyn benoeming en by de
aanbieding van zijn geloofsbrieven, wordt
ïn West-Duitsland door reporters achter
volgd alsof hij een filmster is. Ook de an
dere leden van de Russische ambassade
hebben hun deel in deze indiscrete publici
teit. Deze stijl van Amerikaanse provin
ciale journalistiek wordt volgens het blad
door de Russen slechts beschouwd als een
voorbeeld van de politieke verwarring in de
bourgeoisie-landen. In plaats van zich ge
vleid te voelen kijken zy met minachting
neer op de lakeien van de kapitalistische
nieuwsdienst-. Men kan dit niet verontschul
digen, zo meent de „Frankfurter Allgemei
ne Zeitung" met te verwijzen naar een ver
amerikanisering van het Duitse volk. De
„New York Times", die een miljoenenop
laag heeft, is vry van deze goedkope imita
tie. Zyn wy werkelyk zo nieuwsgierig, zo
vraagt het blad zich af. Wanneer Zorin al
eens zondigt tegen de diplomatieke gebrui
ken, dan behoeft niet direct de gehele Duit
se pers daarvan gebruik te maken om hem
de les te lezen. Zolang een ambassadeur
zich maar niet inlaat met binnenlandse aan
gelegenheden kan men hem gerust zyn vrij
heid vant spreken en optreden laten.
Het toppunt vormde in dit opzicht wel liét
geschrijf van een dilettant, die tot de ont
dekking was gekomen dat de telefoonkabels
voor verre-afstandsgesprekken, vlak langs
de Sowjet-ambassade liepen en dat de Rus
sen dus wel eens gesprekken zouden kun
nen afluisteren. Het blad vernam, dat de
regering voor haar gesprekken een geheel
andere verbinding gébruikt en dat. 't onop
gemerkt afluisteren in dit geval allerminst
eenvoudig is. Wat zegt men wel van het
Fingerspitzengefilhlvan lieden, die dit
ontdekkenen het niet voor zich houden
maar onmiddellijk aan de grote klok han
gen
NIEUWE NEUROTICI.
In de „New York Herald Tribune" be-
schryft John Crosby het optreden van nieu
we neurotici, namelyk de verslaafden aan
televisie. Zij moeten naar de televisiecamera
kijken en zodra zij dit doen, zijn ze verlo
ren, zoals de alcoholicus dit is na de eerste
slok. Crosby heeft hier in het bijzonder op
het oog de 64.000 dollar „quiz". De „ster
ren" van dit programmanummer worden
op meest indringende wyze gevolgd. Maar
zy volstaan hiermede niet doch proberen op
alle mogelijke manieren zich in te dringen
in de uitzendingen van dergelyke „quizzes".
Toen Jack Paar in Californië de uitzen
ding „Take it or leave it" verzorgde kwam
er een oude deelnemer opdraven, die al heel
wat keren op het televisiescherm verscheen.
Tenslotte kreeg ook deze man toestemming
om op te treden en hij vertelde dat hy tot
een groep van een twintig enthousiasten
behoorde, die geregeld in Hollywood bijeen
kwamen om hun ervaringen uit te wisselen.
Volgens deze man waren het juist lieden als
hy, die de populariteit van bepaalde pro
gramma's in leven hielden. Zy konden de
show opvullen, omdat zy altijd wel wat te
vertellen hadden en wisten hóe zy het moes
ten doenZij kennen geen enkel gewe
tensbezwaar als het er om gaat op het
witte doek te komen. Na de show kreeg
Paar een telefoontje van de vrouw van deze
man. Het bleek, dat hy haar en haar kinde
ren verlaten had om zijn hobby te kunnen
uitleven.
BOELGANIN.
Volgens de correspondent te Moskou van
„France Soir", Jean Neuvecelle, werd Boel-
ganin tot zijn boodschappen aan Elsen
hower min of meer gedwongen door de Rus
sische publieke, opninie. Het westen rea
geerde zeer ongunstig op de successen van
de Russische leiders tydens hun reis in
India. Deze reactie had o.a. de weigering
van Eisenhower ten gevolge.
Deze Franse journalist meent, dat de
Russische publieke opinie zeer teleurgesteld
was door het uiteindelijke falen van het
overleg te Genève. Op 14 februari komen de
Sowjetpolitici weer bijeen en zonder enige
twyfel zal dan ook het streven van Boelga-
nin naar een vreedzame politiek weer wor
den besproken. Voor de Sowjet-premier
weegt de ontwapening en de kwestie van
de Europese veiligheid het zwaarste. In zyn -
brieven aan Eisenhower heeft hy er zich
zorgvuldig van onthouden enige aanval te
doen op een Amerikaanse persoonlijkheid.
Gelooft de maarschalk zelf aan de verwe
zenlijking van zyn vooratellen? Men heeft
niet de indruk, dat dit het geval is, maar
hiermede wordt toch wel uiting gegeven,
zc meent de correspondent, aan een wens
van de regering, waarvan hij thans de lei
ding heeft.
MIDDEN-OOSTEN.
In de „New York Times" komt een ad
vertentie voor van öijna een pagina, waarin
'n comité de publieke opinie vraagt, de ver
zoeken van Israël om wapens te ondersteu
nen. /oorzitter van dit comité isPierre
van Paassen, in Nederland welbekend door
zyn boeken. Voorts behoren daartoe ver
schillende Congresleden. Dit comité meent
dat de situatie in het Midden-Oosten alleen
gered kan worden, indien men Israël de
enige democratische staat in dit deel van
de wereld de nodige wapens en zekerheid
verschaft om zichzelf t< handhaven. Ver
wezen wordt daartoe naar de Russische po
litiek in samenwerking met het Rode China,
welke de wereld al herhaaldelijk voor ver
rassingen en voldongen feiten stelde.
