Goedkope
klassieke galerij
kleine boeken uit de
IJsberichtendienst werkt onder
hoogspanning voor scheepvaart
BRITS N00RD-B0RNE0 BINDT
STRIJD AAN MET COMMUNISME
TUSSEN EINDHOVEN EN VENLO
RIJDT MEN „OP FLUWEEL"
DONDERDAG 9 FEBRUARI 1956
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
7
Egypte smeedt een
kledingrevolutie
De regering van Egypte be-l
reidt een „kleding-revoIutie"
voor, die tot doel heeft de=
Egyptenaren meer gelijk ge-ü
kleed te doen gaan.
Deze campagne spruit voort
uit het ongenoegen, dat er in^
de intellectuele kringen bestaat=
over de ontelbare klederdrach-ü
ten die men in Egypte ziet
van gallabias tot westerse kle-=
ding.
Men wil thans gelijkvormige
kleding introduceren in Cairo
en Alexandrië en vervolgens=
hiervoor in het gehele lands
propaganda maken. jf
De Caïrose krant Al Ahram
schreef als commentaar op de=
thans heersende toestand: „EL=
ke bijeenkomst van Egyptena-^
ren van verschillende standen
doet denken aan een carnaval."
VANEN VOOR DE BOEKENPLANK
Maassluis, Gorinchem en Dordrecht.
Deze berichten worden in code door
gegeven naar diverse Duitse Rijnha
vens.
Het omvangrijkst en van de meeste
betekenis is tenslotte de ijsberichtge-
ving betreffende de Nederlandse
vaarwegen voor binnenlands gebruik.
De inlichtingen wo Jen van dag tot
dag verwerkt en verspreid op ijskaar-
tjes. De daarop in rood aangegeven
vaarwegen zijn moeilijk of niet be
vaarbaar.
Voor de gegevens zorgen ongeveer
vierhonderd over het land ver
spreide waarnemers. Ze zijn ge
groepeerd in ca zestig posten en
centra, die van hun rayon de gege
vens ontvangen, vergelijken, com
bineren en pas daarna doorzenden
aan de directie Algemene Dienst
van de Rijkswaterstaat. In het be
gin van de middag nemen de waar
nemers de situatie op, en zo kan
men het in deze dagen beleven,
dat 's middags tussen 2 en 3 uur
de telefoons in het Waterstaatge
bouw Koningskade 25 in Den
Haag roodgloeiend staan.
Aangezien de economische waarde
van het dienstbetoon van de binnen
scheepvaart op minstens 100.000.
per dag kan worden gesteld, is de ïjs-
berïchtgeving, die er zoveel toe bij
draagt om de vaarmogelijkheden nog
tot het laatst te signaleren, pan de
grootste betekenis. Vandaar dan ook
dat de dienst zonder voorafgaande
waarschuwing in werking treedt, zo
dra voor het eerst ijsgang wordt ge
constateerd. en eerst eindigt als het
laatste ys is verdwenen.
Wereldboog-, Prisma- en A.B.C.-serie
De Wereldbibliotheek brengt regelmatig nieuwe deeltjes in haar goed
verzorgde, zeer aanbevolen „Klassieke Galery". Zo bracht zy na „De Vo
gels en De Vrede" een derde stuk van Aristophanes, „De Wolken", een
blijspel uit 423 v. Chr., ingeleid en toegelicht door dr. E. de Waele. (dl.
92). J. J. M. v. Doornik M. F. S. verzorgde „Oidipous in Kolonos" van
Sophokles, zeer speelbaar en op het eerste gehoor begrijpelijk vertaald.
Sophokles schreef het op ongeveer 90-jarige leeftijd, enkele jaren na zijn
dood werd het voor het eerst opgevoerd, n.l. in 402 v. Chr. (dl. 90). Deel
94 is „Phaidoon" van Plato, een der werken uit Plato's beste tijd, waarin
o.a. de prachtige pagina's over de dood van Socrates voorkomen. Verzor
ger: dr. P. E. Francken. Op zijn bekende, zéér vrije wyze vertaalde dr. A.
Rutgers van der Loeff de „Praatjes, Deuntjes en Nieuwe Praatjes" van
Horatius onder de titel: „Jeugdwerk" (82). Ze werden n.l. gepubliceerd
vóór Horatius' 35e levensjaar, waarna hij zeven jaar „zweeg". De eerste
tien Praatjes zijn grappige tegenhangers van de tien beroemde Eclogen
van Vergilius.
dub-
Dr. Jan de Vries bezorgde
belnummer 99-100, n.l. een vertaling
van „Het Nibelungenlied". Deel I
Sigfried, de held van Nederland, deel
II Krïemhilde's wraak. (De delen zijn
afzonderlijk). Het is een veel oudere
sage. Dr. de Vries gaf een bewonde
renswaardige strofische vertolking
even groots en onbeholpen als het
",|Legenden van Sint Franciscus" is
aan het eind van de 14de eeuw in Ita
lië tot stand gekomen (Sint Francis
cus leefde van 1182-1226) en werd
keurig vertaald en ingeleid door dr.
Catharina Ypes (2e druk) (I Fioretti
di San Francesco).
Tenslotte nog twee oud-Nederland
se stukken: „Een abel spel van Es-
moreit" (uitgegeven door dr. Rob
Roemans en drs. René Gaspar) dat
uit het midden van de veertiende
eeuw dateert, en het bekende „Mari-
ken van Nieumeghen" dat zeer boei
end werd ingeleid door dr. C. Kruya-
kamp. (Manken werd geschreven
tussen 1490 en 1510). Ge ziet: voor de
liefhebber der Oude Letteren is hier
keuze uit diverse onderwerpen en ty-
den.
WERELDBOOG.
Eeü andere goedkope serie-uitga
ve van de Wereldbibliotheek is ,jDe
Wereldboog", die werken op het ge
bied van letterkunde,wetenschap en
kunst onder ieders bereik brengt. Als
deel 43 verscheen een historisch to
neelspel in vier bedrijven „Genoveva
van Brabant" door Anton Coolen, ge
baseerd op de oude Genoveva-legen-
de, die welhaast ontelbare malen ge
dramatiseerd werd. Coolen's schep
ping lijkt ons zeer speelbaar, ook
voor openluchttheaters. We vermeld
den reeds de heruitgave van Styn
Streuvels' grote Genoveva-epos dat
eveneens bij de W.B. verscheen.
Th. Oemega van der Wal, o.a. be
kend door zijn „Practische kleu
renpsychologie" schreef in deze
reeks „Over Psychologie en Per
soonlijkheid", een samenvatting
van het voornaamste wat er op 't
gebied van zielkunde en persoon
lijkheid is geschreven en gedacht.
Een uitstekend werkje om de be
langstellende leek wegwys te ma
ken.
Bijzonder aardig ls het boekje van
dr. J. M. Hoek: „Grieks-Romeinse
cultuur in de moderne samenleving"
(een bewerking van zijn in 1946 ver
schenen „Levend Verleden"). Hij
maakt* ons daarin duidelijk hoe an
tiek het moderne is, en hoe springle
vend ook heden nog de antieke cul-
tuux\ Hoe belangrijk ook, voor het
heden. Dat namen als Maastricht en
Leiden van Romeinse namen afstam
men weet ge allicht, maar wist ge
b.v, dat het woord „salaris" afkom
stig is van de gewoonte, een gedeel
te der soldy van de Romeinse solda
ten in zout (sal) uit te betalen? Dat
deel heette „salarium"; het zout ver-
dwéen later, maar de naam voor de
bezoldiging bleef. Dit is slechts een
kleine wetenswaardigheid, er zijn veel
belangrijker dingen: Antieke elemen
ten in het Christendom, de Olympi
sche spelen, onderwys, kunsten, het
recht. Het is een zeer aantrekkelijk
boekje, dat men in één ruk uitleest.
NIEUWE PRISMA-BOEKEN.
In de Prisma-reeks van Het Spec
trum te Utrecht verschenen twee bij-
eenhorende deeltjes: „De Oude We-
In Keulen wordt op het ogenblik
hard gewerkt aan de voltooiing van
vele groteske figuren voor de komen
de carnavalsoptocht waarin o.m. de
hier afgebeelde wagen zal meerijden.
Op de-wagen zit een dame met een op
merkelijk figuur en trekken, die heel
sterk aan de Russische minister van
buitenlandse zaken, Molotowherin
neren, met een dreigende wijsvinger
beschuldigdend gericht op JDuitse
Michiel", aan wie zy het bevel geeft
zijn krijgshaftige helm af te zetten.
reld" I „Griekenland en het Nabije
Oosten", H „Rome" van Michail
Rostovtzeff, de beroemde Russische
geleerde („History of the Ancient
World". Rostovtzeff woont sedert
1920 in Amerika waar hy professor
was). Het is weer eens een prachtig
voorbeeld van wat de Prisma-reeks
vermag: een zeer kostbaar standaard
werk (en wat meer is, een in zijn
soort waai'lijk voortreffelijk boek) is
op deze manier binnen het bereik van
iedere belangstellende.
Rostovtzeff is niet alleen een emi
nent geleerde die een pakkend-, sa
menhangend overzicht weet te geven
van de onderlinge beïnvloeding der
oude culturen (zijn specialiteit), hij
nam bovendien zelf deel aan de op-
g'avingen in het Oosten, vooral m
oura-Europos, een centrum van an
tiek internationalisme. Dr. A. Kla-
sens vertaalde dit ten zeerste aanbe
volen werk.
Verder is er een nieuw Prisma-
boek met „Liederen en Romances,
Meer vlagvertoon van
Amerikaanse vloot
In hel Midden-Oosten.
De zesde Amerikaanse vloot zal,
naar te Washington verluidt, zijn „be
leefdheidsbezoeken" aan de Arabische
en Israëlische havens uitbreiden als
onderdeel van de Westelijke politiek
om de toestand in het Midden-Oosten
in evenwicht te houden.
Men zou dit plan aan een komende
conferentie over het Midden-Oosten
tussen Amerika, Engeland en Frank
rijk voorleggen. Men wil zo bereiken
dat er op een vreedzame manier duide
lijk gemaakt wordt, dat de Verenigde
Staten gereed zijn om de nodige stap
pen te nemen in het geval van militai
re agressie door Israël of de Arabische
volken.
Stadhuistrap bezweek: tien
werklozen gewond
Bij relletjes in Andria
Bij een botsing tussen politie en
werkloze arbeiders in Andria in
zuioost-Italië zijn tien werklozen ge
wond tengevolge van het Ineenzak
ken van een trap in het gemeente
huis.
In het gemeentehuis was namelijk
een relletje ontstaan, toen het ge
meentebestuur aan enige werklozen
geen uitkering betaalde. De carabi
nieri wilden de menigte met traangas
uiteendrijven en daarby bezweek een
overbelaste trap.
MEER SCHOLEN, MEER BRUGGEN, MEER WEGEN
Arbeiderstekort stuit economische ontwikkeling
Het leven in Brits Noord-Borneo ls wel enigszins veranderd sinds de
schryfster Agnes Newton Keith het beschreef In haar beroemde boek
„Land below the wind". Zeker, de In deze kolonie woonachtige Engelsen
slaan geen enkele vrye dag over om naar de door weelderige jungle om
zoomde cricketvelden te gaan. Maar tenslotte heeft het jachtende en ener
verende element van de twintigste eeuw, de moeilyke verbindingen ten
spyt, toch de kolonie weten te bereiken. De steden en dorpen van Noord-
Borneo worden namelyk van elkander gescheiden door niet over te steken
rivieren en ondoordringbare wouden. Het reizen door de lucht is dan ook
de meest gangbare manier om ergens te komen. De twee beiangryke ste
den van de kolonie, Jesselton, de zetel van het gouvernement en Sandakan
de grootste haven, zyn vanuit de lucht te bereiken via Hongkong uit het
noorden en via Singapore uit het zuiden.
Van de gehele bevolking van Noord-
Borneo, volgens de telling van 1951
334.141 personen, zijn er 74.374 Chi
nezen.
Evenals in menig ander Aziatisch
land zijn het de Chinezen, geboren
kooplieden, die de handel in handen
hebben. Het ruwere werk wordt door
de Malëlërs uitgevoerd.
De oorzaak, dat Brits Noord-Bor
neo zich zo moeizaam in economisch
opzicht ontwikkelt, wordt veelal ge
weten aan het schrijnend tekort aan
mensen om de natuurlijke rijkdom
men van deze kolonie te benutten. De
Chinezen blijven vanzelfsprekend in
de havensteden hangen en het aantal
Maleiers is te gering voor dit enorme
land. Teneinde in deze toestand ver
betering te brengen, heeft het Britse
koloniale gouvernement langdurige
onderhandelingen gevoerd om arbei
ders uit India en de Philippïjnen aan
te trekken.
Het gouvernement van de Phl-
lippynen heeft onlangs een com
missie naar de houthakkerskam-
gen en hennep-plantages in Noord-
orneo gestuurd om de arbeids
toestanden daar na te gaan. De lo
nen zijn er weliswaar niet hoog,
slechts anderhalve dollar per dag,
maar de kosten van levensonder
houd zyn naar verhouding laag.
Een behoorlijke biefstuk, bijvoor
beeld staat in de restaurants te
Jesselton geprijsd voor dertig dol
larcent.
Comntunisme dreigt.
De levendige smokkelhandel tussen
de oostkust van Noord-Borneo en de
uiterste eilanden van de Philippijnse
archipel heeft de douane-ambtenaren
reeds voor vele moeilijkheden ge
plaatst. Textiel, copra en sigaretten
zijn voornamelijk de produkten van
deze illegale handel. Er is weinig te
gen te doen want er zijn duizenden
plaatsen langs de kust, waar snelle
Zeilboten met contrabande overdag
een schuilplaats kunnen zoeken om de
beschermende duisternis af te wach
ten.
De laatste tiid doemt echter een
ander gevaar aan de horizon. De me
ning wint namelijk veld. dat de poli
tieke oproeren van Singapore en de
communistische propaganda vanuit
Malakka wel eens naar de kolonie
kunnen overslaan. Het grootste deel
van de Chinese bevolking is Brits on
derdaan en het is dus maar een klei
ne groep, die ontevredenheid poogt te
zaaien.
De Britse bestuurders houden er
echter toch reeds terdege rekening
mee en thans worden er overuren ge
maakt om meer scholen te bouwen,
meer bruggen te construeren en meer
wegen aan te leggen.
Speculanten bestraft in
Turkmeense Sowjetrepubliek
In de Turkmeense Sowjet-republiek
(Centraal-Azië) is een bende specu
lanten opgerold, welke zich had toe-
legd op de verkoop van goud, bont,
zijde, narcotica en andere goederen.
Volgens de officiële Turkmeense
courant zijn 14 speculanten reeds
door het opperste gerechtshof van
Turkmenië tot zware straffen veroor
deeld.
De speculanten, onder wie zich een
vrouw bevond, kregen straffen va
riërend van vijf tot 25 jaar dwang
arbeid in correctieve kampen.
Het blad, dat berichtte, dat de to
tale waarde van de transacties der
speculanten 2 miljoen roebel bedroeg,
schreef verder, dat de groep een zeer
groot bedrag verdiend had met de il
legale verkoop van 6000 kilo zijde.
PROEVEN BIJ DE SPOORWEGEN
Geen voegen meer tussen de rails
(Van onze speciale verslaggever)
De grote houtschaarste na de oorlog met als gevolg daarvan zeer
hoge houtprijzen heeft in verscheidene Europese landen na 1945 de
vraag, of de zware houten dwarsliggers van de spoorwegen niet vervan
gen konden worden door betondwarsliggers, weer actueel gemaakt. Zo ook
in Nederland. Tussen Bilthoven en Den Dolder, op een traject by Zutphen
en tussen Helmond en Blerick zyn proefbanen gemaakt. In plaats van op
de (in de oorlog'door zoveel Nederlanders fel begeerde) eiken dwarsliggers
kwamen de rails te rusten op betonblokken, die twee aan twee met elkaar
werden verbonden door een stevige yzeren staaf.
Bij het gebruik van deze reuzen
halters van 200 kg elk moest een
andere legmethode worden gevolgd
als de gebruikelijke; waarbij de
dwarsliggers telkens stuk voor stuk
worden vervangen.
Bij het laatste traject, dat tussen
Helmond en Blerick, heeft deze nieu
we methode een zekere perfectie be
reikt, doordat hier tevoren op het
Lot centrale bouwplaats ingerichte
voormalige emplacement van Helena-
veen stukken baan van achttien
meter werden gemonteerd. Die com
plete spoorlengten werden dan ver
volgens op lorries naar de plaats van
bestemming gereden. Daar werden ze
met hulp van een speciale apparatuur
in het baanlichaam gedeponeerd,
waar even tevoren nog het oude
spoor lag.
Dank zy deze werkmethode konden
dagelijks vele honderden meters
nieuw spoor worden gelegd.
Als een van de voordelen van het
gebruik van de 200 kg zware, halter-
vorfnige betondwarsliggers werd ge
zien, dat onder zekere voorwaarden
kon worden overgegaan tot het aan-
eenlassen van de spoorstaven tot gro
te lengte.
Ook daarmee is dus een proef ge
nomen op het baanvak Helmond
Blerick. De achttien-meter staven
werden aaneengelast tot railbanden
van vijftienhonderd meter lengte, zo
dat de trèinreiziger op dit traject als
op „fluweel" rijdt.
Men krijgt de indruk over de baan
te glijden, omdat het bekende stoten
van de wielen op de gebruikelijke voe
gen gemist wordt.
Ieder blok heeft een lengte van
1500 meter, tenzij het baanvak onder
broken wordt door overwegen, die
met automatisch werkende seinen zijn
beveiligd. De overgebleven onderbre
kingen op het langgelaste traject
tussen Eindhoven en Venlo zijn zo
uitgevoerd, dat zelfs daar de over
gang geruisloos en stootvrij is. Het
ene spoorstaafeinde is namelijk
schuin over het andere gelegd.
Om al deze redenen is dit ongeveer
15 kilometer lange baanvak tussen
Helmond en Blerick het modernste
spoorstuk van het gehele Nederland
se net' geworden.
Hoewel het nog te vroeg is om al
een definitief oordeel te hebben over
de proefneming, mag intussen niet
verwacht worden, dat ons totale
spoorwegnet van ongeveer 3100 kilo
meter volgens deze zuidelijke grond
slag zal worden veranderd. In het al
gemeen zullen de houten dwarslig
gers gehandhaafd blijven. Slechts In
bepaalde welomschreven gevallen zal
voorkeur worden gegeven aan de be
tondwarsliggers.
Een aantal op lorries geladen spoor
lengten onderweg naar de plaats van
bestemming over een juist gereed ge
komen vak.
3.2.X.13.x.2.x IS BELANGRIJK NIEUWS
Waarde van dienstbetoon
geraamd op ton per dag
(Van een speciale verslaggever)
Zo onverwacht, streng is de winterkou vorige week over ons land gestre
ken, dat in twee dagen tijds vrijwel alle Nederlandse binnenwateren dicht
zijn komen te zitten. Ii. Van der Klei, hoofd van de IJsberichtendienst van
de Algemene Dienst van de Rijkswaterstaat, kan zich een gelijkwaardige
wintersituatie voor ons land niet herinneren. Nog slechts de grote rivieren
bleven zonder mechanisch ingrijpen bevaarbaar. Belangrijke waterwegen
in het Westen des lands, lie koste wat kost open gehouden moeten worden
vroegen direct al om inschakeling van ysbrekers. We denken aan de Zaan
N.H. kanaal, Amsterdam-Rijnkanaal en de waterverbinding tussen Rotter
dam en Den Haag, en die tussen Dordrecht en Rotterdam. Zaterdagmorgei
is aan deze beperkte lijst de Zuid-Willemsvaart toegevoegd. Een ijsbreke
wist met veel moeite Helmond te bereiken.
Onder dit soort omstandigheden werkt de ijsbericktendienst onder hoog
spanning. Het is voor iedere schipper belangrijk te weten hoe de toestaw
op de vaarwegen is. De instantie, die de schipperij hierover volledig e:
nauwgezet informeert is de Nederlandse IJsberichtendienst. Dezen diensl
heeft zijn berichten gegroepeerd naar drie groepen, namelijk de zeescheep
vaart (voor binnenkomende zeeschepen), de Rijnvaart en de binnenscheep
vaart.
Met het oog op de -ceesc' eepvaai
wordt 's morgens om 8 uur de
ijstoestand opgenomen bij Delfzijl, I
Harlingen, Zaandam, Den Helder, I
tembrug. Rotterdam Dordreelr
\Toord ên Mallegat. De bevindin
gen van de waarnemei worden zo
snel mogelijk, dus telefonisch naar
Den Haag doorgegeven. Na be
werking en groepering worden de
berichten in code uitgezonden door
Scheveningen Radio.
De code is internationaal en omvat
twee groepen van vier cijfers. Wan
neer Radio Scheveningen nu door
geeft 3.2.X.1; 3.X.2.X., dan betekent
dit, dat bij Delfzijl de scheepvaart al
leen voor krachtige stoom, en motor
schepen mogelijk is (3); dat by Har
lingen stoom- cn motorschepen met
gering vermogen hinder ondervinden
en dat de zeilvaart is uitgesloten (2)
dat van de toestand bij Zaandam niets
bekend is (x); dat by Den Helder de
scheepvaart niet belemmerd is (1)
dat by de Hembrug de scheepvaart
alleen voor krachtige stoom- en mo
torschepen mogelijk is (3)dat van de
toestand bij Rotterdam niets bekend
is (x)dat bij Dordrecht stoom- en
motorschepen met gering vermogen
hinder ondervinden; en dat de zeil
vaart gesloten is (2j; en tenslotte,
dat van de toestand by Noord en MaL
legat niets bekend is (x). Iedere be
langhebbende kent de volgorde van
de waarnemingspunten. Die volgorde
is namcliji- vastgelegd in de Zee
mansgids onveranderlijk lezelfde
Voor de Rijnvaart worden 's-mor-
gens om 8 uur waarnemingen gedaan
y Lobith, Rotterdam, Vlaardingen,
van Hadewijch tot Lucebert", bijeen
gebracht door C. Buddingh'. „Zin
gende gedichten" dus uit alle tyden,
netzij dat er werkelijk een te spelen
melodie bij hoort, hetzij dat die is „in
gebouwd".
Tenslotte vier ABC-boeken: een
herdruk van de bekende romans van
Mevrouw Zoomers-Vermeer „Kinde
ren der sloppen", te weten resp. Het
boek van Koosje, van Gijs, van Flip
en Jantje en van die kleine Rikie.
Boeken over voornamelijk kinder
leed, maar ook wel kindervreugde in
de armoedige buurten van een grote
stad. Ze zijn zó bekend, dat we met
een korte aanbeveling volstaan. Elk
boek vormt een afgerond geheel al
hangen de werken onderling samen.
In deze zeer goedkope editie zullen
ze stellig vele nieuwe lezers vinden.
(Arbeiderspers, Amsterdam).
Terwij de wereld voor een belang
rijk deel lijdt van koning winter^ zet
H.M. koningin Elizabeth van Enge
land haar bezoek aan Nigeria voort.
Zo kon het gebeuren, dat de vorstin
in een zomers toiletje een bezoek
bracht (tan het Orthopedische zieken
huis in Lagos, waar zij de kinderen
die in het zwembad spartelden ter
ontwikkeling van hun spieren, met
kennelijk genoegen gadesloeg. De foto
geeft een beeld van dit bezoek, ae-
heel links op de foto de koningin.