Veere wenst schadeloosstelling
voor visserij en middenstand
Zeeuwse Almanak
van
tot
HERVORMDE „KERKDAG" VOOR
WALCHEREN TWEEDE PINKSTER
GOES GYMNASIAST „MEESTER"
VUEGTUIGHERKENNING
Kindje verkouden?
Ï-7AZ 1,1-1
Agenda
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 9 FEBRUARI 1956
E.T.L ZAL RAPPORT UITBRENGEN
Nadelige invloed van Drie-
eilandenplan reeds nu te merken
Het gemeentebestuur van Veere heeft aan het E.T.I. voor Zeeland op
dracht verleend tot het samenstellen van een rapport over de schade, die
de Veerse middenstand zal lijden door het tot stand komen van het Drle-
ellandenplan. Dit. deelde burgemeester jhr. I. F. den Beer Poortugael mede
tijdens een gistermiddag gehouden persconferentie, waar werd gesproken
over de moeilyke toekomst van deze middenstand. Tydens deze conferentie
kwam vast te staan, dat de moeilijkheden zich al op korte termijn zullen
voordoen, ja zelfs reeds nu optreden. Het gehele delicate probleem van de
schaderegelingen rond de uitvoering van het Deltaplan komt voor het eerst
concreet aan de orde In Veere, zo werd betoogd. De voorzitter van de
plaatselijke middenstandsvereniging, de heer S. Kodde, formuleerde het al
dus: „Men zal by wijze van spreken later ln Yerseke kunnen profiteren
van hetgeen door ons wordt bereikt en van de fouten, die wy zullen maken".
De directeur van het E.T.L, dra. M.
C. Verburg, vertelde iets over de me
thodiek van het onderzoek. Aan de
hand van de boekhoudingen der di
verse zakenmensen kan voor ieder
worden vastgesteld het verschil tus
sen het huidige peil van de omzet en
het lagere peil, dat in de toekomst
moet worden verwacht, doordat aller
lei bestaansbronnen wegvallen, zoals
visserij, vreemdelingenverkeer met
grote lachten enz. Deze individuele
verschillen zullen worden getotali
seerd, waardoor men op een 'bedrag
komt, dat als totale schade mag wor
den aangenomen. „Wij leggen ons
niet bij voorbaat vast op een bepaalde
uitkomst", zo verzekerde de heer
Ver burg, die er voorts op wees, dat
het hier om eèn „test-case" gaat, niet
alleen van belang voor Veere zelf,
maar voor de hele verdere ontwikke
ling van de. schaderegelingen rond het
Deltaplan. Het E.T.l. zal als uitgangs
punt voor Zijn onderzoekingen uit
gaan van een rapport, dat door de
Veerse middenstanasvereniging is sa
mengesteld over de verwachte scha
de.
MIDDENSTANDSRAPPORT.
Over dit rapport vertelde de heer
Kodde nadere bijzonderheden. In de
eerste plaats is daarin aandacht be
steed aan de visserij, die thans wordt
uitgeoefend door 21 schepen. De ge
middelde jaaropbrengst van deze
schepen is op 464.000 becijferd,
waarbij nog 35.000 S. 40.000 komt
van de opbrengst van krabben, zee
sterren enz. die aan de plaatselijke
vismeelfabriek worden verwerkt. De
ze visserij betekent voorts voor de
Veerse middenstand een belangrijke
bron van inkomsten, want vrijwel alle
middenstandsbedrijven hebben op een
of andere manier met de visserij te
maken.
Belangrijk noemde de heer Kod
de ook de leeftyd der gedupeerde
middenstanders. Een enquête heeft
uitgewezen, dat ln 1960 het jaar
waarin de Veeregat-dam wellicht
gesloten zal zyn niet minder dan
52 van de gedupeerde midden
standers ouder dan 55 jaar zal zyn
en 61 zelfs ouder dan 50 jaar.
Het is duidelijk, dat de animo tot
verplaatsen van de bedryven,
waarvan de eigenaar 50 jaar of
ouder is, niet groot zal zyn.
De heer Kodde zette uiteen, dat de
ondervinding reeds nu heeft geleerd,
dat door de plannen tot afsluiting der
zeegaten het verlies aan goodwill
50 of meer bedraagt. Als iemand
voor 1953 zijn bedrijf had willen ver
kopen voor x gulden, dan krijgt hy
nu hoogstens x gulden. Boven
dien is er reeds nu een terugslag,
doordat men met het uitzicht op af
sluiting, weinig meer. aan bepaalde
bedrijven laat uitvoeren, hetgeen te
mérken is in die zaken, die anders
met die verbetering worden belast.
ATTRACTIE.
Met de vissersvloot verdwijnt ook
een grote attractie voor het vreemde-
•lingenbezoek en daarmede weer een
belangrijke bron van inkomsten voor
de middenstanders.
De heer Kodde meende, dat de ko
mende tien, vijftien jaar de periode
van overschakeling op de nieuwe toe
stand voor de Veerenaren bijzonder
moeilijk zal zyn. Voor deze overbrug
gingsperiode zal dan ook een redelijke
compensatie nodig zyn. Het rapport
van de Veerse middenstand stelt., dat
daarvoor nodig is: 1. schadeloosstel
ling voor het goodwillverlies van de
bedryven; 2. schadeloosstelling voor
de inkomstenderving met als basisja
ren 1952, 1953 en 1954; schadeloos-
IHjlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
KannibalismeJ
H Tijdens een gemaskerd bal, g
dat dezer dagen te Vlissingen
werd gehouden, Ontstond 'n ru- fl
H zie tussen een matroos en een
s burger. De woordenwisseling
H liep zo hoog, dat men tenslotte
H tot handtastelijkheden of be-
ter: tandtastelijkhedenj
kwam. 'Dewoedende bjïrger
H viel de matroos aan en beet de-
se met een stevige hap in de
Üj neus..
De verwonding, die daardoor
s ontstond, was van dien aard,
dat de matroos in het hospitaal
moest worden opgenomen, waar
men de gekwetste neus met 8 n
H krammen weer tot een fatsoen-
lijk geheel samenvoegde.
liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Min
SCHOLENBOUW
Men zou de scholenbouw in Neder-,
land enigszins kunnen 'gelijken met
het mopje, dat wel eens over muggen
wordt verteld: Als je er één verdelgt,
komen er tien voor in de plaats. Met
de scholen is dat net auderom. Als
men er één bouwt, heeft men er weer
tien tekort. Gelukkig gaat het mopje
niet helemaal 'óp. In Axel Is men nu
bezig met de bouw van twee scholen.
De nieuwe openbare school in plan
West begint thans duidelijke vormen
aan te nemen en men hoopt het ge
bouw met ingang van het nieuwe
schooljaar op 1 september a.s; in ge
bruik te kunnen nemen. De byzonde-
re lagere school te Zoutesptii moet
alleen nog van binnen worden afge
werkt, zodat men hier vermoedeiyk
reeds in mei zal kunnen intrekken.
CONCURRENTIEVREES
't Zou vanaf de bushalte vijf minu
ten lopen zijn, maar 't kwam neer op
wat ze in het oosten des landsmen
stief kwartiertjenoemen, 't Werd
voor onze verslaggeefster dan ook
een stevige wandeling langs de ver
laten polderwegen, op weg naar de
woning van de vrouw in Zeeland
die ditmaal een vraaggesprek had
toegestaan.
„Mot je ook naar het dorp?", zo
klonk plotseling de stem van een
man, die uit een zijweggetje kwam
opduiken. Ietwat gereserveerd be
aamde de verslaggeefster zulks. ,jpaM
loop ik zo ver met je mee" sprak de
enigszins haveloos geklede man op-
9&Aan'zijn gezélschap viel moeilijk te
ontkomen. Aan zijn woordenvloed
evenmin... Want de onverwachte
mede-reizigerontpopte zich als een
praatgraag mens, die zowel mede
deelzaam als nieuwsgierig was „Kom
je hier wel vaker?", zo leidde Tvg op
ziin beurt een vraaggesprekin
dat zo bleek later slechts inge
geven werd door z'n vrees voor....
concurrentie!
Vlak bij het dorp kwam het hoge
woord er namelijk uit. Met een zijde
lingse blik op het reistasje, dat de
vrouw aan haar ami met zich voerde,
vroeg hij tenminste: „Wat voor soort
negosie heb je bij je....?"
Wel, onze verslaggeefster kon hem
op dat punt geruststellen!
GOUDEN HUWELIJKSFEEST
Dinsdag 14 februari aanstaande zal
het feest zijn in Souburg, want dan
viert daar het echtpaar H. Kruit en
J. Kruit-Rijbroek zijn vijftigjarige
echtvereniging. Aan belangstelling zal
het de feestelingen vermoedelijk niet
ontbreken.
ONFORTUINLIJK
Tengevolge van de gladheid viel
mejuffrouw W. Zweedijlc te Yerse
ke en zij kwam daarbij zo onge
lukkig terecht, dat zij een vrij
r ernstige schouderbreuk opliep. Op
advies van de plaatselijke genees
heer werd zij voor verdere behan
deling naar het ziekenhuis overge.
bracht.
TIEN JAAR Z.L.M.
Vandaag viert de afdeling IJzendijke
van de Zeeuwse Landbouw Maat
schappij haar tienjarig bestaan. Dit
feit zal feestelijke luister worden bij
gezet tijdens een jubileumvergadering
in hotel „De Vier Emmers". In deze
vergadering zal de heer A. de Roo
spreken over de in de landbouw ge
bruikte bestrijdingsmiddelen en de
fevaren, die daaraan zijn verbonden,
oorts worden twee films vertoond en
men zich verder vermaken met
muziek, toneel, zang enz.
KOLENDAMPVERGIFTIGING
Aan boord van het motorvaartuig
YE 96 uit Yerseke deed zich dinsdag
een geval van kolendampvergiftiging
voor. De zoon van de eigenaar W.
van Damme, ging de kachel in de ka
juit aanmaken, maar bleef nogal lang
weg.
Een van zijn broers werd ongerust en
ging eens een kijkje nemen. Hy vond
de jongeman bewusteloos in de kajuit
liggen. Nadat geneeskundige hulp
was verleend kon de jongen naar huis
worden gebracht.
stelling voor de waar de ver ni inderln g
woningen; en 4. voor diegenen, die
mógelyklieden zien op een andere
plaats een bedryf te stichten, finan
ciële steun en overbrugging' voor de
z.g. aanloopjaren.
„Het gaat er ons niet om Deltaplan
of Drie-eilandenplan ongedaan trach
ten te krijgen dat zou gezien de
ramp van 1953 onverantwoord zyn",
verklaarde de heer Kodde, „maar wij
willen geen steuntrekkers worden.
Wij willen een billijke schadeloosstel
ling op grond van artikel 8 van het
ontwerp Deltawet. En men vergete
niet, wie direct helpt, helpt dubbel!
Er dreigt anders een ramp voor Vee
re en onze middenstand".
TOEKOMST.
Burgemeester Den Beer Poortugael
was de laatste spreker tijdens deze
persconferentie, waarbij hy enkele
toekomstmogelijkheden voor Veere
belichtte. Daarbij hield hjj nogmaals
een vurig pleidooi voor een sluis in de
dam door het Veere-gat. Rijkswater
staat heeft gezegd, dat dit technisch
onmogelijk is èn er op gewezen, dat
hier verzanding zal optreden. „Maar
wij vragen: ls dat wel voldoende on
derzocht? Is dit al door het water
loopkundig lab'oratorium bekeken
En laat een sluis de werken nu eens
met vier of vijf miljoen duurder ma
ken. dan speelt dit bedrag toch geen
rol tot de 2500 miljoen van het gehe
le Deltaplan?
„Het gaat hier om Veere aan
open water, dat wil zegen om iets
Ideëels, dat met geen goud ls te
betalen. Een sluis in de dam zou
bovendien betekenen, dat alle pro
blemen voor Veere worden wegge
vaagd én dat de charme van de
stad niet verdwijnt". De burge
meester verklaarde, dat het ge
meentebestuur alles op alles zal
zetten en voor deze sluis zal vech
ten. „Een dam zonder sluis Is voor
Veere een kruis". Deze slagzin zal
als drukwerk door het gemeente
bestuur op ruime schaal worden
verspreid.
Tenslotte somde de burgemeester
nog een aantal mogelijkheden op, die
er voor Veere bestaan na de afslui
ting: meer aandacht voor dé zoetwa-
tervissery, bouw van bungalows, zo
merwoningen enz., mits althans een
grenscorrectie tot stand komt, even
tueel. een opgespoten strandje, een
visserij-museum, waarmee overigens
de Stichting Schotse Huizen reeds is
(Advertentie)
begonnen, een clubgebouw met terras
voor de watersport, een goed geoutil
leerde jachthaven, en verlichting van
de stad in de zomer met schijnwer-
Sers. Voor dit alles is echter geld no-
ig en dat zal het rijk moeten geven.
Dok zal de afsluiting de bouw van
een rioolwaterzuiveringsinstallatie
nodig maken, waarvoor eveneens
rijksgeld nodig zal zijn.
De burgemeester vergeleek Veere
met een voetbalvereniging, die naar
een lagere klasse is gedegradeerd:
„Maar wy mogen niet pessimistisch
worden, doch moeten het beste er van
maken, wat er van is te maken. Wy
moeten weer promoveren naar de eer
ste klas!"
THEMA: „MET DE ANDER IN DE WERELD"
Prof. Van Niftrik spreekt bijeenkomst in Middelburg toe.
Maandag 21 mei, Tweede Pinksterdag, zal de classis Walcheren van de
Nederlands Hervormde Kerk haar eerste „kerkdag" houden. Het zal tevens,
het eerste gebeuren van dien aard in Zeeland zijn. De „kerkdag" is een
vorm van kerkewerk, die steeds meer in de belangstelling komt te staan.
In Groningen werd de eerste gehouden met goede resultaten,
zodat andere volgden. Dit jaar worden deregelyke bijeenkomsten in vele
plaatsen van ons land georganiseerd. In Duitsland kent men reeds lan;
de „Kirchentag", waar jaarlijks ook vele Nederlanders heen gaan. De „kerk
dag" voor Walcheren wordt gehouden in Middelburg en wel voornamelyU
bij goed weer althans in het openluchttheater var» het stadspark
„Toorenvliedt". Het programma voor déze dag vermeldt o.a. een rede van
prof. dr. G. C. van Niftrik. Voor deze gelegenheid zal een speciaal kerk
dag-boekje verschijnen. Met het oog op de vele voorbereidende werkzaam
heden wordt in de classis Walcheren eèn werkcomité gevormd.
Deze „kerkdagen" worden gehouden
onder het thema „Met de ander in
de wereld". Hierop wordt dan ook
het accent gelegd bij de voorberei
ding van de gemeenteleden op deze
da,gen. Het thema behandelt de ver
houding der Hervormden tot-de an
dere mensen, waarmee zij in de we
reld staan. Deze verhouding wordt
bepaald door het geloof. - Daarom
vormen de bijbelstudie en de bijbelbe
spreking hierbij het middelpunt; In
vele gemeenten zyn reeds lange- tijd
bijbelkringen opgericht o.a., in ver
band met de actie „De Grote Trek",
die indertijd werd gevoerd. Men mag
de „kerkdagen" enigszins als een
„vervolg" op „De Grote Trek" zien.
Het thema „Met de ander in de
wereld" wordt behandeld in zes on
derwerpen, namelijk ,.Wy Christe
nen", „Wij in de kerk", „Wij als man
en vrouw „Wij in het werk", „De
anderen en wij" en „Wie zien wij Er
is een boekje verschenen, dat als ti
tel „Met de ander in de wereld"
draagt en dat als leidraad wil die
nen Bij de' behandeling van deze zes
onderwerpen in de kringen. Behal
ve de reeds genoemde bybelkringen
zijn er o.a. gesprekskringen in ker
keraden, mannen- en vrouwenvere
nigingen, het C.J.M.V. en „De Jonge
Kerk waarin een en ander aan de
orde komt. Bovendien wijdde en wijdt
het I.K.O.R. een zestal uitzendingen
aan de evenzovele onderwerpen met
een slotuitzending.
De centrale gedachte bij dit alles
is gericht op de plaats, die de kerk
in de hedendaagse samenleving in
neemt. Door middel van deze „nieu
wigheid" wordt een poging gedaan
om de oude waarden van net Evan
gelie op een andere manier opnieuw
onder de aandacht van velen te bren
gen. De mensen worden opgeroepen
om hun medewerking te verlenen tot
een nieuw verstaan van de bijbel
door samen over Gods Woord te
spreken.
Ook voor Walcheren wordt de
„kerkdag" als bijzonder belangrijk
beschouwd. Hier wordt namelijk ge
constateerd, dat verschillende ge-
meeriten zich als het ware in een
isolement bevinden, ondanks de ge
meenschappelijke noden en behoeften
van de streek.
Daarom wil men bijv. het besef
verlevendigen, dat alle Walche-
naren tezamen in de nabije toe
komst voor het Deltaplan 'en zijn
gevolgen komen te staan. Zin
spelend op de herverkaveling, die
ook andere consequenties heeft
dan slechts cultuurtechnische, ge
bruikt men wel de uitdrukking
„geestelyke herverkaveling
waaraan ook behoefte bestaat.
Men overweegt in verband met 't
voorgaande dan ook de mogelijk
heid om tijdens de „kerkdag" en
kele typisch Walceiirse en Zeeuw
se problemen te behandelen.
De „kerkdag" zal beginnen 's mor
gens met een zangdienst in de Nieu
we Kerk van Middelburg, waaraan
verschillende kerkkoren en zangvere
nigingen hun medewerking zullen
verlenen. Daarna trekken de deelne
mers naar Toorenvliedt", waar in het
openluchttheater prof. Van Niftrik
zijn toespraak zal houden. Deze spre
ker zal het thema vaq de „kerkdag"
Voor Zeeuws nieuws zie pok
de pagina's 5 eu 8.
(Advertentie).
„DE VLIEGENDE HOLLANDER" ZIJN LIJFBLAD....
Oude Russische tweedekker bezorgde hem
twintig zilveren guldens.
Klaas Zachariasse, een vijftienjarige leerling van het Clir. Lyceum te
Goes, keek woensdagmorgen wel even vreemd op, toen de concierge hem
de mededeling deed, dat hy in de rectorskamer werd verwacht. De be
deesdheid waarmee hy binnenstapte, veranderde spoedig in een bljjde ver
rassing, toen de rector, drs. D. Barends, hem glimlachend de hand toe
stak en gelukwenste met de behaalde prys. Een prijs? Ja, van „de Vlie
gende Hollander!" Toen was Klaas alles duidelijk. Hy had succes gehad
met de inzending op dé prijsvraag, die het officiële orgaan van de Lucht
machtvoorlichtingsdienst, „de Vliegende Hollander" iedere maand uit
schrijft. Klaas had het met de „vliegtuigherkenningswedstryd" toch bij
het goede eind geliad. Eerst had hij in twijfel gestaan of het afgebeelde
vliegtuig, nu een oude Japanse tweedekker was, dan wel een van Rus
sische makely. Bij het snuffelen in een boek van de Koninklijke Nederland
se Vereniging voor Luchtvaart, was Klaas toch tot de overtuiging geko
men, dat het in ieder geval geen Japans toestel kon zijn, doch een Rus
sisch.
Natuurlijk was de gelukkige ..win
naar blij met dit succes. Maar
het was overigens niet de eerste
maal dat hij ae aandacht op zich
vestigde. In begin 1953 was hij zijn
hobby begonnen met het uitknippen
van alle mogelijke foto's van vlieg
tuigen. En nu is hij al zover, dat hri
van ieder vliegtuig dat er ronkend
over Zuid Beveland komt,, precies
weet.,te vertellen, van welk type het
is. Luchtvaarttijdschriften als „de
Vliegende Hollander", „Avia", „Vlieg
wereld" e.d. zijn de lijfbladen van
Klaas geworden. Vorig jaar januari
had hij „De Vliegende Hollander"
voor het eergt op de leestafel in 't
lyceumzien liggen. Hy" zag er de
maandelijkse prijsvraag in1 staan en
sindsdien slaat hij geen keer over,
om zyn kennis van de luchtvaart in
de oplossingen te „luchten." Eerst
deed hij mee met de herkenningswed
strijd voor beginners. Hoe kon het
ook anders als jongen v.an veertien
jaar! Maar aan het eind van het'
jaar bleek hij reeds tot degenen te
behoren, die het hoogste aantal pun
ten hadden verworven. Voor een prijs
kwam hy nog niet in aanmerking,
De vijftienjarige Goese lycéist Klaas
Zachariasse won de vliegtuïgherken-
ningscompetltie van de Koninklijke
Luchtmacht. Er is geen vliegtuig, of
hij kent het!
Dan rug, keel en borstje
inwrijven met
aan de orde stellen. In groepen gaat
men vervolgens uiteen om gesprek
ken te voeren aan de hand van on
derwerpen èn vragen.
De diverse vragen, die rijzen, zul
len worden „opgevangen" in het
volgende onderdeel van het program
ma, namelijk, een forum, dat onder
leiding zal staan van ds. W. M. Maas
uit Vlissingen. Het slot van de „kerk
dag" wórdt gevormd door naar
men hoopt althans 't lekesnel „Des
Heilands tuin." De lekesplegroep
van wika D. Hiensch uit Goes zal dan
voor de opvoering zorg dragen. Het
is een stuk, waarin de Pinksterbood-
schap wordt vertolkt en aangetoond
wordt, dat ieder lid een functie heeft
bij de opbouw van de gemeente en
de kerk.
- Tussen de verschillende program
mapunten door zal worden gezongen
door en njet medewerking van ver
schillende koren. Ook zullen pogin
gen iri het werk worden gesteld om
fanfarekorpsen hun bijdragè tot deze
dag te doén leveren.
Lichter overvaren
op Wester schelde
Opvarenden gered.
Op (le Westerschelde ter hoogte
van Lillo (B.) is woensdagmorgen
omstreeks half elf tydens mistig
weer de 570 ton metende Nederland
se, lichter „Johanna" door het uit
gaande Nederlandse motorschip „Van
Linschoten" doormidden gevaren en
ogenblikkelijk gezonken. Met moeite
konden de 'opvarenden, „chipper N.
Byl, diens zoons D. Bijl met zyn
vrouwen éénjarig kind aan boord
van de „Van Linschoten" worden op
genomen. De „Johanna", eigendom
van de n.v. „De Hoop" te Terneu-
zen, was met een lading grint op
weg van Hansweert naar Antwerpen.
Een Belgische loods, die zich op
een passerend schip bevond juist toen
de overvaring ziel- voordeed, ver
klaarde later, dat hy de redding van
de opvarenden als een wonder be
schouwde. De boeg van het zeeschip
sneed als een mes door de lichter
heen en de klap wierp planken van
't schip meters hoog de lucht in. Di
rect na de aanvaring ging cle „Van
Linschoten" voor anker bij het fort
Frederiksoord, met de bedoeling de
reis pas voort te zetten als de mist
iets was opgeklaard.
De geredden zijn 's avonds in Terneu-
zen aan land .gebracht.
doch wel kreeg hij van de Lucht
machtvoorlichtingsdienst de uitnodi
ging naar Den Haag te komen, om
by de prijsuitreiking aanwezig te
zyn. En alleen reeds die invitatie
vond Klaas al een mooie onderschei
ding. Hij is verder gegaan en aan
het. eind van het kwartaal, had hy
weer zoveel punten vergaard, dat hij
een boek over het herkennen van
vliegtuigen ontving. Dat was zijn
tweede succes.
Klaas werd nu echter niet meer
tot de beginners gerekend, doch in
gedeeld bij (le gevórdèrden. En ook
daar was r.y een uitblinker, zoals nu
bij de laatste wedstrijd is gebleken,
die hem twintig nieuwe zilveren gul
dens opleverde. Of hij in de toekomst
zich ook aan de vliègery zal gaan
wijden? Klaas, die in de vierde klas
van de gymnasium-afdeling zit, kan
het nog niet zeggen; Eerst maar
eens studeren en dan zien we wel
eens verder, meent hij. Een opvat
ting waarmee rector Barends, die
als oud-militair vlieger ook de lucht
vaart nog steeds een warm hart toe
draagt, het roerend eens is.
KUNST
„Bandjir".
Goes, „De Prins van Oranje",
„De Toneelvereniging,"
MET „BANDJIR" (De overstro
ming) screef de acteur Lo van Hens-
bergen zijn eerste toneelstuk en het
is een moedgevend debuut gewor
den. Het is een actierijk stuk. met
voor het merendeel goed uitgebalan
ceerde dialogen en net beantwoordt
aan een eerste ereiste voor een
thriller (want dat is het); het heeft
spanning en het voert naar een ver
rassende climax.
De auteur liet .de gehele hande
ling spelen in den pasan-grahan,
een „berghut" zoals men die in In
donesië vindt en die bedoeld zijn alë
tijdelijk onderdak Voor paèsantën
vakantiegangers. Lo van Hensber.-
gen, die op Java geboren werd, wist
voortreffelijk de tropische sfeer in
„Bandjir" te schetsen én hij zag
zich daarin in ruime mate gesteund
door het uitstekende decor van Wey-
nand Grijzen.
Tijdens een onweersnacht voert
de schrijver een uitgebreid gezel
schap naar de pasangrahan, dat daar
gedwongen een nacht moet verblij
ven- in verband met eer. dreigende
overstroming. Er valt op mysterieuze
wijze een dode en, zoals het in eèn
;oede thriller betaamt, er zijn veel
irsonen, die een verdachte indruk
:alcen.
Dit gegeven werkte Leo van
ensbergen over het algemeen vlot
li vaardig uit. Hij schiep enige kos
telijke typen, maar daarnaast zou
iets minder „franje" en iets meer
bondigheid zijn „Bandjir" nog aan
kracht hebben doen winnen. Hetgeen
dan de enige bedenking is tegen dit
stuk, dat in de gisteravond door „De
Toneelvereniging" gegeven voorstel
ling een goede vertolking kreeg. Wat
echter geldt voor de auteur Hens-
bergen geldt ook voor de regisseur
Hensbergen: het geheel had strak
ker, nóg beheerster kunnen zijn. Dat
kwam met name tot uiting in het
samenspel van Lo van Hensbergen
als de toneelspeler met Frans Vasen
als diens Indonesische vriend Ali.
De laatste accentüeerde zijn toch al
wat pathetische tekst te sterk.
Voor een creatie van de eerste ór
de zorgde Frits van Dijk; diens ty
pering van de Chinese „boy" Liem
was moeilijk beter denkbaar! De
plantersrol was Johan Elsensohn
zoals dat zo plastisch heet „op
het lijf geschreven" en Hans van
Meerten zorgde voor een keurige
gentleman-zakenman. Broes Hart
man gaf een opgewekte Wener goed
gestalte en Huib de varies was een
onstuimige jongeling. Ook de dames,
Carla de Raet, Liana Saolborn en
Manon Alving gavën boeiend spel te
zien,waarby dan voor Manon Al-
ving de restrictie geldt dat zij by
stil spel de neiging had een weinig
nonchalant terzijde te zitten en haar
mimiek te verwaarlozen. Een helaas
storende tekortkoming in een ove
rigens uitstekend gespeelde rol.
De Arbeiderskunstkring in Goes,
waar deze voorstellingen voor wor
den gegeven (ook vanavond wordt
„Bandjir" gespeeld) smaakt in ieder
geval de voldoening zijn leden ont
spanning van goed gehalte te heb
ben geboden. v. B.
VANDAAG
Middelburg Electro: „De baas ln huis",
(alle leeftijden), 19 en 21.15 uur; Con
cert- en Gehoorzaal: Afscheidsavond
met Chöpin-programma Theo van der
Pas, 20 uur.
Vlissingen Alhambra: Gevangenen Van
het verleden, (alle leeftijden), 19 en 21
uur; Luxor: Het misdaad-syndicaat,
18 jaar), 20 uur; Toonzaal Frans Maas:
Tentoonstelling schilderwerken Frans
Goes Grand Theater: De onsterfelijke
wals, (alle leeftijden) 20 uur; Prins
van Oranje: filmvoorstelling Konin
gin Wllhelmlnafonds, 14 uur; Arbei
derskunstkring: toneelavond, 8 uur.