Indonesische delegatie te Genève
ontstemd over Nederlandse nota
tegen uitbreiding van
verdedigingsverdrag van Bagdad
mmoRD
IR. L. C. KALFF PLEITTE VOOR
DIEPE KASTENWANDEN
NIJMEEGS ADJUNCT-COMMIES
SLOOT „HAARLEMS HUWELIJK"
ZATERDAG 28 JANUARI 1956
PROVINCIALE %B B UW BB COURANT
l
ZONDER PRECEDENT IN DIPLOMATIE"
Enige bijzonderheden uitgelekt
over „formules" van 7 januari
In kringen van de Indonesische delegatie te Genève toonde men zich
vrydag verstoord over de Nederlandse nota, die deze week in Djakarta is
overhandigd.
Deze nota wordt in Indonesische kringen „ondiplomatiek" genoemd, om
dat het scheen, dat de Nederlandse regering in krachtige bewoordingen
het gezag en de stabiliteit van de huidige Indonesische regering in twijfel
trok. Men noemde de nota „zonder precedent in normale betrekkingen tus
sen regeringen".
Zelfs de oppositiepartijen in Indonesië zelf gaan niet zover, aldus deze
zegslieden. „Zij zijn natuurlijk tegen de regering gekant, maar zij erken
nen niettemin dat zy een regering is, welke gerechtigd is, in internationale
onderhandelingen voor het land op te treden".
Ook het feit, dat Nederland de nota in Djakarta overhandigde in plaats
van aan de Indonesische delegatie te antwoorden op de maandag in Den
Haag aangeboden aide-memoire, heeft Indonesische delegatiekringen te
Genève ontstemd.
In deze aide-memoire werd
voorgesteld, de besprekingen on
middellijk te hervatten, daar de
ruggespraak, die de delegaties met
hun regeringen hebben gehouden,
over de „formules", waarover op
7 januari overeenstemming werd
bereikt, thans afgesloten kan zyn.
Deze „formules" van de 7-de janu
ari zijn niet gepubliceerd, doch zou
den het volgende omvatten, naar te
Genève vernomen werd:
1. Bevestiging van de overeenkomst
van 1954 tot ontbinding van de Ne
derlands-Indonesische Unie.
2. Principiële overeenstemming in
zake de meeste economische en fi
nanciële kwesties, althans in zulk een
mate dat men zou kunnen overeenko
men, sommige daarvan later ter spra
ke te brengen.
3. Een soort van overeenkomst om 't
over de kwestie-Nieuw-Guinea on
eens te blijven, gebaseerd op de vage
formule, welke voor de agenda reeds
werd aangenomen. Dit betekent dat
beide partijen hun tegengestelde
standpunten handhaven, maar de
kwestie-Nieuw-Guinea niet geheel
buiten bespreking zullen houden.
4. Overeenstemming op de meeste
kleinere zaken, vallende onder de be
naming „andere kwesties" van de
agenda. Inzake de Nederlandse ge
vangenen zouden beide partijen over
eengekomen zijn, de kwestie nader
langs diplomatieke weg te behande
len.
De Indonesische delegatie te Genè
ve houdt, volgens deze Indonesische
zegslieden, vol dat zij gemachtigd is
de „overeenkomsten van 7 januari" te
Jiaraferen. Zij zou Nederland hebben
aten weten dat deze overeenkomsten
het minimum zijn wat de regering
van Djakarta kan accepteren.
Het Indonesische kabinet heeft vrij
dag beraadslaagd over de nota, die de
Nederlandse Hoge Commissaris in
Djakarta aan de Indonesische pre
mier heeft overhandigd en waarin,
naar In Djakarta verluidt, ophelderin
gen worden gevraagd over de kwestie
der Nederlandse gevangenen en de
weigering van een visum voor mr.
Van Empel, de Nederlandse advocaat
die hen zou verdedigen.
Volgens de minister vati Voorlich
ting, Sjamsoeddin Soetan Makmoer,
zou heden een antwoord aan de Hoge
Commissaris worden overhandigd.
(United Press).
Chr. Kleuteronderwijs
richt zich tot minister.
Het federatief verband voor chris
telijk kleuteronderwijs heeft zich tot
de minister van O., K. W. gewend
over de opleiding van kleuteronderwij
zeressen, zoals die is geregeld in de
nieuwe wet op deze materie. Het fede
ratief verband is met zorg vervuld, als
het gering aantal protestant-christe
lijke opleidingsinrichtingen, die in
aanmerking kwamen, vergelijkt met de
behoefte aan bevoegde leerkrachten
nu en in de toekomst.
De kleuteronderwijswet stelt de mi
nister straks opnieuw voor beslissin
gen, ook wat betreft de subsidie vóór
de prot. chr. inrichtingen, aldus het
federatief verband.
Men meent, dat, mede in het licht
bezien van een aantal van 3395 kwe
kelingen, die op 1 januari 1955 op 21
plaatsen in ons land de prot. chr.
kweekscholen bevolkten, het aantal
kweekscholen voor de opleiding van
kleuterleidster voor de prot. chr. volks
groep geen zes, zoals is geprojecteerd,
doch minstens een veelvoud, van zes
zal moeten bedragen.
Voor deze opleidingen vraagt het
verband aan de minister speciale aan
dacht, opdat deze inrichtingen niet ge
heel van subsidie verstoken blijven.
MAAND VAN DE BOUWNIJVERHEID
Voor opbergen van
sta-in-de-wegs.
Ter gelegenheid van de maand van
de bouwnijverheid, die, zoals bekend
Is, In het Bouwcentrum te Rotterdam
wordt gehouden, heeft die Instelling
gisteren een aantal architecten ont
vangen.
De directeur, Ir. J. van Ettinger,
heeft hun o.m. iets verteld over de
doelstellingen van de stichtingen, die
In het bouwcentrum zyn gehuisvest.
Verder kon men luisteren naar een
lezing over „Elektriciteit in de wo
ning die werd gehouden door lr. L.
PROTESTEN HIELPEN NIET
De stad vraagt Hoe kregen
zij een huis
Ook de bisschop van Den Bosch, mgr.
W. Mutsaerts, heeft, naar het „Alge
meen Handelsblad" bericht .enkele ja
ren geleden zijn toestemming gegeven
tot het kerkelijke huwelijk van een r.k.
man met een andere dan zijn wettige
echtgenote. Dit tweede, niet doorde
wel erkende huwelijk, werd in 1948
gesloten door twee lekeprïesters een
voltrekking welke sindsdien echter in
de r.k. kerk onmogelijk is geworden.
Alle drie betrokkenen van dit huwe
lijk leven nog steeds te Nijmegen. Het
vreemde aan deze affaire is, dat, hoe
wel naar alle waarschijnlijkheid twee
overheidsinstanties kennis droegen
van dit niet door het burgerlijk wet
boek gesanctioneerde concubinaat,
nimmer hiertegen van de zijde der
overheid is opgetreden.
Toen een adjunct-kommies van de
P.T.T. te Nijmegen zich in augustus
1948 door twee lekepriesters kerkelijk
in de echt liet verbinden met een vrou
welijke collega, een kommies, was hij
al 27 jaar getrouwd met een protes
tantse vrouw. Sinds november 1947
had hij evenwel de echtelijke woning
te Nijmegen verlaten om zich te vesti
gen in het huis van de vrouwelijke
kommies. Ofschoon r.k. gedoopt, toon
de hij zich in zijn wettige huwelijk
weinig r.k. gezind. Aan zijn wettige
echtgenote heeft hij echter medege
deeld, dat de vrouwelijke kommies
hem heeft bekeerd.
Op schriftelijke vragen aan mgr. W.
Mutsaerts, bisschop van Den Bosch,
kreeg de oudste zoon uit het wettig-
SNIPPERDAGEN. „Dit is vrese
lijk naar", zei Allen Irving in Passaic,
V.S., toen hij voor de derde keer te
recht stond wegens het slaan van zyn
vrouw en de rechter hem negentig
dagen gevangenisstraf oplegde. „Dan
zullen we voor jou een uitzondering
maken", zei de rechter. „Je kunt el
ke Zaterdagavond naar de gevangenis
komen en er blijven tot 's Zondags
avonds. Tot je het totaal van negen
tig dagen uitgezeten hebt".
MOP. Woedend heeft de secretaris
generaal van de Hongaarse commu
nistische partij, Mahias Rakosi, een
zekere Tibor bij zich ontboden, die al
lerlei grapjes over hem had uitge
dacht en rondgestrooid. „Hebt U dan
helemaal geen ontzag voor mij en de
negen miljoen Hongaren, die achter
my staan?" vroeg de communistische
partijbons. Tibor schoot in de lach,
en zei: „Neen, de mop die U daar ver
telt, heb ik niet uitgevonden".
huwelijk ten antwoord, dat hij zijn
goedkeuring aan het nieuwe huwelijk
had gehecht. De wettige echtgenote
legde het geval voor aan de toenmalige
directeur-generaal van de P.T.T.Deze
achtte overplaatsing van hetzij de man,
hetzij de vrouwelijke kommies, echter
niet noodzakelijk. De betrokken amb
tenares ko'n zelfs haar werk normaal
voortzetten, omdat zij wettelijk onge
huwd was.
In Nijmegen heeft van deze zaak het
meest opzien gebaard, dat het tweetal
op 1 december 1954 een nieuwe woning
kon betrekken. Deze woning kan vol
gens de bepalingen in de woonruimte-
wet onmogelijk aan één persoon wor
den toegewezen. De betrokken ad
junct-kommies beschikt nog steeds
over zijn oude woning (in feite wonen
zijn wettige echtgenote en een gehuw
de zoon daar nog) en kan dns officieel
niet voor een tweede huis in aanmer
king komen.
Fins kabinet afgetreden
Premier Kekkonen heeft bij presi
dent Paasikivi van Finland het ont
slag van zijn kabinet ingediend, na
dat zes socialistische ministers, als
protest tegen een verhoging der prij
zen van levensmiddelen, waren afge
treden. Kekkonen stond aan het hoofd
van een coalitieregering, die steun
de op de socialistische en boerenpar
tij.
C. Kalff uit Eindhoven („general art
director" van de N.V. Philips).
Hij zeide o.m., dat in 1955 het aan
tal ingeschreven radiotoestellen in
ons land gestegen was tot 1.954.000
en dat over tien jaar het aantal tele
visietoestellen op een miljoen geschat
mag worden (thans circa 55.000
stuks). Tussen 1947 en 1955 steeg in
Nederland het aantal koelkasten van
50.000 tot ruim 80.000, wasmachines
van 347.000 tot 543.000 en stofzuigers
van 1.316.000 tot 1.938.000 stuks. Dit
zal volgens spr. leiden tot eisen op
het gebied van ruimte in de wonin
gen. Hij noemde verscheidene appa
raten, zoals radio's, pick-ups, bandre
corders en televisietoestellen, „sta-in-
de-wegs" en merkte op, dat een op
lossing gezocht is in een diepe kas-
tenwand, die genormaliseerd is in
cellen van 50 tot 100 cm breedte. De
ze cellen kunnen dan weer onderver
deeld worden in de diepte in kasten
van 60 en 30 cm en in de hoogte op
180, 210 en 250 cm van de vloer. Ver
scheidene onderdelen van de cellen,
kunnen naar wens en behoefte met
deuren worden afgesloten.
Indien men nu aan de door spr.
voorgestelde kastenwand, die in het
bouwcentrum te zien is, zou denken
In combinatie met een bouwwyze,
waarby men grote gespannen beton-
balken zou toepassen, dan zou vol
gens spr. een veel grotere vrijheid
voor de Indeling van de woning kun
nen worden verkregen. Tenslotte
pleitte ir. Kalff voor uitbreiding van
de elektrische installatie in de wo
ning. Hy acht In bouwblokken en
flats Ingebouwde antenneaanslulttn-
gen voor radio en televisie een drin
gende eis.
Toen Adlai Stevenson, de bekende de
mocratische kandidaat voor de Ame
rikaanse presidentsverkiezingen, om
wat uit te rusten en zich voor te
bereiden op zyn verkiezingscampagne
in Californië, in het stadje Tucson in
Arizona aankwam, werd hij daar
vreemd, onthaald. Terwijl men hem
bewaakte met een paar levensgrote
revolverswerd hem een stevig touw
om de nek gedaan enjuist toen
hy bijna werd gehangen, barstte
iedereen in lachen uit, omdat het
maar een grap je wasDe ophang-
scene, geheel in de stijl van het wil
de westen", was n.l. een onderdeel van
de plechtigheid, waarby Stevenson
tot lid van de burgerwacht in Tucson
werd gemaakt.
Belgisch-Nederlandse
verklaring Deltaplan
Vragen van Kamerlid Gerrefson
Het Eerste Kamerlid Gerretson
heeft minister-president Drees schrif
telijk vragen gesteld over de geza
menlijke Nederlands-Belgische ver
klaring betreffende het Deltaplan.
Hij is van mening, dat volgens het
algemene tractatenrecht een derge
lijke verklaring een volwaardige vol
kenrechtelijke overeenkomst is.
Mocht dit piet het geval zyn, zo
vraagt de heer Gerretson of deze ver
klaring dan toch niet aan de Staten.
Generaal zou moeten worden overge
legd.
Zonnig maar kouder
winterweer
j§ (Van onze weerkundige
medewerker)
j| De depressie, die aanvanke-
lijk sneeuw en later regen
bracht, is vrijdag over Noord-
Duitsland in de richting van
Oostenrijk getrokken. Achter
deze depressie ging de barome-
ter met grote sprongen om-
hoog en draaide de wind naar
M richtingen tussen noord en
oost. Daarmee wordt koudere
en drogere lucht aangevoerd.
De temperatuur, die vrijdag-
morgen in Zeeland nog zeven
graden C. bedroeg, ging in de
H loop van de dag verder dalen.
In de noordelijke provincies
ligt vier tot acht cm sneeuw
en daar was vrijdagavond om
elf uur de temperatuur al tot
-4 graden C. gedaald.
Ook boven Scandinavië blijft
de luchtdruk belangrijk sty-
gen. Door deze ontwikkeling
ziet het er naar uit, dat de kou
M ook in onze omgeving gaat
toenemen. Overdag zal het
zonnig winterweer zijn, maar
H ook in Zeeland moet de komen-
de nachten op lichte vorst ge-
rekend worden.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
Rembrandts steken oceaan over
Het Metropolitan Mu
seum of Art te New
York zal twee van zijn
kostbaarste olieverf
schilderijen en drie
prachtige tekeningen
van Rembrandt ter be
schikking stellen van
de tentoonstelling, die
ter gelegenheid van de
350ste geboortedag van
de grote meester, op 20
mei tegelijkertijd in
Amsterdam en Rotter
dam wordt geopend.
De schilderijen zijn:
een doek van 152 X
111 cm, een slaaf voor
stellende, gesigneerd en
gedateerd 1632en een
doek van 100 X 91 cm
getiteld t;Flora".
De tekeningen, pen-, en
houtskool-, zijn ?Man
met kameel", Twee stu
dies van een lezende
vrouw", en „St. Pieter
en St. Jan in de prach
tige poort van de tem
pel".
Er is nog niet besloten
of nog andere Ameri
kaanse museau hun
Rembrandt-schïlde-
rijen voor de tentoon
stellingen in Nederland
beschikbaar zullen stel
len. Ongelukkig genoeg
kunnen de grootste
Rembrandts in Ameri
kaans bezit niet aan het
buitenland worden uit
geleend, omdat zowel de
Frik-collectie in New
York als de National
Gallery in Washington
door statuten gebonden
zijn om geen werken
van oude meesters naar
het buitenland te zen-
„NEUTRALISME WORDT BEVOREDERD"
Sinds de diskwalificatie van de Ita
liaanse voetbalclub ,jNapoli" werd
een dezer dagen in het Vomero
stadion te Napels weer de eerste w,edr
strijd gespeeld door deze club. Op hei
einde van de wedstrijd ontstonden er
ongeregeldheden. Op de foto probeert
de politie het verhitte enthousiasme
van de menigte met water af te
koelen.
Londense autoriteiten verbolgen
over publikatie van aide-mémoire
In gezaghebbende bron in Parijs is vernomen, dat aan de Britse en de
Amerikaanse regering een Franse aide-mémoire is overhandigd, waarin de
Franse regering haar standpunt ten aanzien van de vraagstukken in het
Nabije Oosten bepaalt.
De Franse regering verklaart hierin, dat de bedreiging van de vrije we
reld meer van economische en politieke, dan van militaire aard is. Uitbrei
ding van het Pact van Bagdad, waardoor ongerustheid in vele Arabische
landen is ontstaan, dient voorkomen te worden. Uitbreiding van het pact
kan slechts het neutralisme bevorderen en de spanning tussen de westelijke
mogendheden en Egypte vergroten. Het westen mag niets verzuimen om
Egypte van een anti-westelijke politiek af te houden.
"at de Fransen hun zienswijze, die
reeds in grote trekken bekend was,
in de vorm van een memorandum
ter kennis van de Amerikaanse en
de Engelse regering hebben ge
bracht, acht men te Londen een
normale diplomatieke procedure.
Maar het besluit van het Franse
ministerie van Buitenlandse Za
ken om de inhoud van het stuk
bekend te maken, wordt Parijs
zeer kwalijk genomen.
Officiële kringen in de Britse hoofd
stad zijn van oordeel, dat hierdoor niet
alleen de argumenten van die Ara
bische staten, welke zoals Egypte,
sterk tegen het verdrag van Bagdad
zijn gekant, zullen worden versterkt
maar ook een kloof tussen de weste
lijke mogendheden aan het daglicht
komt, waarover Moskon zich zal ver
hengen.
De Franse regering sprak zich uit
voor een economisch hulpprogram in
het Midden-Oosten, buiten het Pact
van Bagdad om. Voorts moet gestreefd
•rden naar een regeling voor het
IsraëlischArabische geschil. Daarbij
mogen echter niet alleen van Israë
lische zijde concessies worden ge
vraagd. De Franse regering is bereid,
met Londen en Washington concrete
voorstellen om een regeling uit te
werken.
In officiële kringen te Londen was
men verbolgen over de publikatie van
het Franse memorandum. Het „Fo
reign Office" reageerde met een in
krachtige bewoordingen gestelde ver
klaring, waarin het verdrag van Bag-
da'd wordt verdedigd en ontkend
wordt, dat er op andere landen druk
zou worden uitgeoefend om tegen hun
wil tot deze organisatie toe te treden.
Het Wereldgebeuren.
Stof over Stoph
Er is dezer dagen heel wat stof op
gewaaid door een kwestie, waar
mee in de eerste plaats de heer
Stoph, Willy Stoph, te maken heeft.
Willy Stoph is 42 jaar en hij heeft tot-
nu toe zo keurig ervoor gezorgd, dat
de Oostduitse Volkspolitie op poten
werd gezet, dat de communistische
mede-autoriteiten geen kwaad woord
over hem willen horen. Die Volkspo
litie was iegerachtig georganiseerd,
en er was maar een handomdraai no
dig, om haar de naam van Nationaal
Volksleger te geven. Die handomdraai
is vorige week gebeurd. De Volkspo
litie zal in het vervolg dus Volksleger
heten en zij krijgt uniformen, die niet
veel verschillen van die der vroegere
Hitlerhorden. Willy Stoph. tot nu toe
vice-premier, werd tot minister van
defensie benoemd. Hij is met vice-
premier Walter Ulbricht naar Praag
gereisd, om deel te nemen aan een
vergadering, die daar gisteren begon.
Een bijeenkomst van het consultatie
ve comité van het Verdrag van War
schau, het communistische anti-Navo-
verbond.
Dat keurige organiseren was voor
Stoph niet zo bijster moeilijk.
Hg behoefde immers niet met
parlementaire oppositie te rekenen.
Wat zyn medemarionetten en hij be
kokstoven volgens de richtlijnen van
Moskou, komt automatisch voor el
kaar op papier althans. Er is even
wel één factor, die Stoph niet in de
hand heeft, en dat is de gezindheid
van het volk. Meer dan 200.000 jonge
mensen zijn immers tot nu toe naar
het westen gevlucht omdat zij de uni
form va nde Volkspolitie niet wilden
aantrekken. In verscheidene gevallen
zagen zy pas kans om de benen te ne
men, wanneer die al met volkspolitio-
nele broekspijpen waren omkleed.
Neen, men krijgt niet de indruk, dat
de jongelui daar achter het ijzeren
gordijn staan te dringen om dienst te
nemen. Toch telt de volkspolitie nog
altijd meer dan 100.000 man.
Algemeen ziet men de omdoping
van de Oostduitse volkspolitie in
volksleger als een nieuwe aan
wijzing, dat voorlopig aan een hereni
ging van Duitsland op de grondslag
van vrije algemene verkiezingen niet
valt te denken. Een ander aspect van
deze zaak is, hoe de andere satelliet
staten achter het ijzeren gordijn zul
len denken over de invoeging van
Pruisische strijdkrachten in hun gele
deren. en vooral: wat zij van het nieu
we Hitlerpakje zullen zeggen. Dit
pakje is waarschijnlijk gekozen om
de Oostduitsers de indruk te geven,
dat 't Volksleger de eigenlijke Duitse
militaire tradities voortzet, en dat de
Westduitse strijdkrachten, die een
heel nieuwe snit hebben gekregen,
eigenlijk in vreemde dienst staan. Een
soort psychologische zet dus om de
Duitsers te winnen. Maar of de Tsje
chen en Polen, medeleden van het
Warschaupact, en de Russische mili
tairen dit nu zo prettig zullen vinden,
is te betwijfelen. Die hebben aan deze
uniformen ook niet zulke aangename
herinneringen
Dót men nog niet helemaal gerust
is. blijkt uit geruchten, dat er in
Praag verschil van mening be
staat over de bijdrage van Oost-
Duitsland tot de verdediging van het
Sowjetblok. Tsjecho-Slowakiie en Po
len zouden menen, dat Oost-Duitsland
vooral een economische bijdrage kan
leveren, maar dat een militaire bij
drage minder wenselijk isVan
zelfsprekend zullen het slechts weife
lende aanmerkinkjes zijn, die de ver
tegenwoordigers van deze landen op
de conferentie naar voren brengen en
daartegenover zullen de Russen on
der wie voorzitter Molotow, wel dui
delijk maken, dat zij de situatie maar
moeten nemen, zoals die er ligt.
Of de communisten als „blok" nu
blij mogen zijn met de Oostduitse
aanwinst van hun strijdkrachten, is
zeer de vraag, vooral ook omdat men
mag aannemen, dat de meeste solda
ten van dit leger in hun hart aan de
kant van het westen staan, waartoe
immers ook het grootste deel van hun
vaderland behoort. Als die soldaten
mochten zeggen, wat zij denken, dan
zou men in de meeste gevallen kun
nen horen, dat Stoph uiteindelijk lucht
voor hen is.
WALTER ULBRICHT
met Stoph naar Praag
Hoger lonen voor Belgen
in Nederland?
Overleg mei Stichting van de Arbeid.
Het algemeen Belgisch vakverbond
heeft medegedeeld, dat het op zijn ver
zoek met de stichting van de arbeid
van Nederland een onderhoud heeft
gehad. Het doel was de 10 procent
koersbomficatie, die aan in Nederland
werkende Belgen wordt verleend, te
verhogen.
Na bespreking werd door de stich
ting van de arbeid het toekennen van
de Belgische minimumlonen verwor
pen. De 10 procent koersbonificatie
wordt behouden, maar afwijkingen die
door bepaalde ondernemingen zouden
worden gevraagd, kunnen worden ver
leend, mits bijzondere omstandigheden
deze rechtvaardigen.