ZEELAND* STATEN BIJEEN KOU Vijf en dertig Zeeuwse boeren tekenden pachtcontracten BABYS HISTORISCHE OBJECTEN BLIJVEN OP SCHOUWEN BESTAAN 10 PROVINCIALE ZBBÜWBE OOURANT VRIJDAG 16 DECEMBER 1055 NAAR BRAAKMAN EN N.O.-POLDER „Derde en laatste ronde" De landbouwer J. M. Beije uit Burgh was de eerste, die Donderdagmiddag in liotel „De Korenbeurs" te Goes zijn handtekening plaatste onder het paclitcontract voor een nieuw bedrijf in de Noord-Oost Polder. Hij gaf hiermede zijn eigen bedrijf in de Schouwse landen op, om zodoende ruimte te scheppen voor de sanering van de oude bedrijven in de streek, waar hij jaren achtereen heeft geboerd. Nog dertig andere Zeeuwse boeren deden afstand van hun bedrijf om in de Noord-Oost Polder opnieuw te beginnen, terwijl vier boeren een contract tekenden, waardoor zij pachter werden van een bedrijf in de Braakmanpolder. „Ik kan begrijpen, dat het geen ge makkelijke stap is geweest", zeide de heer J, Klompe, vice-voorzitter van de subcommissie Herverkaveling Schou- wen-Duiveland, die wegens verhinde ring van de voorzitter van de Herver kavelingscommissie Zeeland, mr. A. J. van der Weel, de leiding van deze bij eenkomst had. Spreker verklaarde, dat het verlaten van de vertrouwde streek in het begin misschien zwaar zou vallen, maar de Noord-Oost Pol der is een prachtige landbouwstreek, waar men zich wel spoedig zal aan passen. De directie van de Noord-Oost Polder stelt alle pogingen in het werk om de nieuwe pachter terzijde te staan en zich snel thuis te doen voelen. Voordat men "overging tot het on dertekenen van de acte van af stand voor het vroegere bedrijf en het nieuwe pachtcontract, gaf de heer Klompe nog de gelegenheid eventuele vragen te stellen. De landbouwers bleken zich echter terdege rekenschap gegeven te hebben van de grote stap, die on dernomen werd. Er kwamen ten minste geen vragen meer naar voren. Hierna was dan het belangrijke mo ment aangebroken, waarop de Zeeuw se boeren door het stellen van hun handtekening afstand deden van wat lange tijd voor hen een vertrouwd be drijf was geweest. Snel en zonder enige aarzeling werden de nieuwe pachtcontracten en de pachtkaartjes van de handtekeningen voorzien. De heer Klompe sprak hierna een woord van gelukwens en beste wensen voor de toekomst. „Het is nu eenmaal zo, dat wij graag mensen zien vertrekken", aldus de voorzitter, „niet omdat wij hen kwijt willen, maar voor de noodzakelijke sa nering van de bedrijven in de herver- kavelingsgebieden". Hij voegde hier nog aan toe, dat dit de laatste kans was geweest voor de Noord-Oost Pol der en vermoedelijk ook voor de Braakman. Vervolgens sprak de heer J. Kluyte- naar,. rentmeester der domeinen te Breda. Spreker riep de gang van za ken bij. de Braakmanpolder in herin- Geef de behandeling,die Moeders in 104 landen ideaal vinden I Wrijf Vicks VapoRub tegen bed tijd op borst, keel en rug. De verzachtende dampen verruimen de luchtwegen en bedaren de hoest.Tegelijkertijd maakt de ver warmende pleisterwerking de be klemming los. Snellere verlichting! Het geeft méér verlichting. Omdat het geconcentreerd is! Op de rijksweg nabij de Sloedam te Lewedorp ontstond Woensdagavond rond acht uur 'brand in een gesloten veeauto van J. R, uit 's-Heerenhoek en bestuurd door zekere N. uit Lewe dorp. De wagen, welke geladen was met pakken stro, stond weldra in lichterlaaie. De brandweren van 's-Heer Arendskerke en Nieuwdorp verleenden assistentie, doch konden niet voorkomen, dat de wagen uit brandde. De oorzaak is tot nu toe on bekend. Het verkeer moest enige tijd door de Jacobpolder worden omgeleid, hi verband met hel onderz'oek ver zoekt de rijkspolitie te Lewedorp aan de bestuurder van een kolenauto, die juist na het uitbreken van de brand passeerde, zich te melden voor het geven van inlichtingen. (Foto P.Z.C.J nering. Bij de inpoldering van de Braakman stond de mogelijkheid dit gebied ten dienste van de sanering in de herverkavelingsgebieden te stellen niet op de voorgrond. Pas na de ramp dacht men hieraan en na overleg tus sen het ministerie van landbouw en het ministerie van financiën stelde men zes bedrijven beschikbaar, voor pachters uit de herverkavelingsgebie den. Met toepassing van de maatsta ven. die gesteld konden worden, zijn er thans vier van deze bedrijven ver pacht. De heer Kluytenaar hoopte, dat de nieuwe pachters een goede toe komst tegemoet zouden mogen gaan. De heer A. G. Lindenbergh, land bouwkundige bij de afdeling domei nen van de Noord-Oost Polder, voerde hierna het woord. Uit het feit, dat er spontaan getekend was, concludeerde hij, dat de landbouwers goed over de bezwaren heen zijn gekomen, hetgeen voor beide partijen plezierig is. „Het zal in de Noord-Oost Polder wel meevallen", zei spreker, „want dat gebied wordt niet voor niets Nieuw Zeeland genoemd. Een kwart deel van het aantal pach ters zijn Zeeuwen en men kan er met de „Zeeuwse taele" dikwijls terecht". De directie van de Noord-Oost Pol der heeft het voornemen, in Januari met de nieuwe pachters kennis te ma ken en hen met de toestanden in de Noord-Oost Polder vertrouwd te doen geraken. De heer Lindenbergh gaf ten slotte de raad, niet achteruit te zien, doch met vertrouwen en wilskracht aan een nieuwe toekomst te bouwen. De heer C. A. C. Aertssen uit Tho- len, een der nieuwe pachters van een bedrijf in de Noord-Oost Polder, sprak namens de aanwezigen een woord van dank. Voor de Schouwse boeren werd dit gedaan door de heer J. M. Beije uit Burgh. VERTREKKENDEN. De namen van de pachters voor een bedrijf in de Noord-Oost Polder zijn: C. A. C. Aertssen, Tholen; J. C. Ber- man, Zonnemaire; J. M. Beije, Burgh; M. Flohil, BruinisseA. A. van Gastel, Zierikzee; A. J. Hage, Stavenisse; A. Hanse, Ellemeet; L. M. van Bloois, Dreischor; H. Bolier, Scherpenisse; C. W. Boot, Renesse; J. de Booy, Oude- lande; N. J. Dalebout, Noordwelle; P. J. Gast, Duivendijke; A. M. Geluk, Tholen; C. M. Janse, Noordgouwe; L. ICurvink, Noordgouwe; L. Legemate,. Zierikzee: C. Lemson, Haamstede; M. C. Luijk, Poortvliet; Joh. Paauwe, Driewegen; P. M. Potappel, Stavenis se; S. Potter, Tholen; M. K. Rijstenbil, Scherpenisse; J. W. Steur, Haamste de; C. Tichem, Scherpenisse; M. M. v. d. Vate, Oud-Vossemeer; J. v. d. Velde, Poortvliet; G. E. Verheijke, Oudelande; L. v. d. Wekken, Zierik zee: B. A. Zeevaart, Baarland; en M. Kurvink, Noordgouwe. Voor een bedrijf in de Braakmanpol der tekenden de heren: P. Beije, Kerk- werve; M. van Diest, Burgh; D. van Driel, Nieuwerkerk; en A. Verduit, Tholen. Tekort op gasbedrijf voor 1956 65.000 Het tekort van het nieuwe gasbedrijf ontstaan door fusie van het ge meentegasbedrijf te Goes en het pro vinciale gasbedrijf te Vlissingen is voor 1956 begroot op f 65.000. Deze ra ming is aan de voorzichtige kant. Dit deelde het lid van Ged. Stalen, mr. A. J. van der Weel, mede op een vraag van het Statenlid C. F. van der Peijl (C.H.U.) bij de vaststelling van de jaarstukken van het provinciaal gas bedrijf. De heer Van der Weel zei, dat de Amerikaanse 'kolenprijzen die als grondslag dienen voor de berekening van de prijzen bij de gasinkoop, reden leven tot ernstige bezorgdheid. Bij de iirecteur-generaal van economische zaken is een bespreking aangevraagd om te wijzen .op de ongewenste situa tie, dat deze prijzen worden doorbere kend, waarbij dan herinnerd zal wor den aan de lagere prijzen van de Staatsmijnen. Het is echter de vraag of men op dit terrein- iets kan berei ken. Op een vraag van de heer aVn der Peijl over het lekkenverlies deelde mr. Van der Weel mede, dat dit voor Vlissingen 20 procent bedraagt en voor Goes 14 procent. De opleiding van kleuteronderwijzeressen De opleidingen voor kleuteronder wijzeressen in Zeeland zullen voor 1954-55 en 1955-56 opnieuw provin ciale subsidie krijgen, zo besloten de Provinciale Staten gisteren. Bij de be handeling van dit punt spraken me vrouw F. J. van den Broecke-de Man (PvdA) en mr. J. F. G. Schlingemann (VVD) hun ongerustheid uit over de toekomst van ae opleiding van de Rijkskweekschool, omdat deze in te genstelling tot die van de Chr. Kweekschool, geen rijkssubsidie zal krijgen. De heer A. I. Catsman (AR) wees er op, dat de mededeling van Ged. Staten in het afdelingsverslag als zou de Chr. Kweekschool bereid zijn met de openbare opleiding een financiële regeling te treffen, onjuist is. Er is daarvan nog niets bekend. Dit laatste gaf Gedeputeerde Schout toe. De verhouding tussen beide oplei dingen is evenwel zeer goed, terwijl dhr. Schout audiëntie bij minister Cals heeft aangevraagd om deze aan gelegenheid te bespreken. In het licht van de toezeggingen van deze be windsman ln de Eerste Kamer zae- de heer Schout nog wel Mocht de openbare opleiding geen rijkssubsidie ontvangen, kan zij toch blijven bestaan mits provincie en gemeenten blijven steunen. Rubbertentoonstelling in Vleeshal geopend De heer J. W. Kögeler, wethouder van onderwijs, heeft Donderdagmid dag met een kort woord in de vlees hal van het Middelburgse stadhuis de tentoonstelling „De rubberindustrie" officieel geopend. De heer Kögeler zei o.m., dat het gemeentebestuur aan vankelijk aarzelde om zijn medewer king aan deze gebeurtenis te verle nen, omdat de schooljeugd al voor zo vele zaken „uit de klas wordt wegge haald", terwijl de leerkrachten klagen over het zeer bezette leerplan. "Toch achtte de wethouder tentoonstellin gen als deze van groot belang. Hierna was het woord aan de heer J. Ammerlaan, vertegenwoordiger van de Stichting „Ondèrwi^steritoon- stellihgén'r:organisatrice van deze expositie. Hij dankte hét gemeente bestuur voor zijn bereidwilligheid en vertelde o.a., dat thans 17 instructie ve tentoonstellingen van de stichting door Nederland rouleren. Spr. zei met nadruk, dat er meer voorlichting over de Nederlandse industrie nodig is. De expositie is bedoeld als leermid del in de handen der docenten. De laatsten waren in vrij groten getale aanwezig. Ónder leiding van de heer Ammerlaan maakten zy tot slot een rondgang langs de stands. De ten toonstelling is geopend vanaf 19 De cember a.s. tot ongeveer half Januari met uitzondering van de Kerstvacan- tie. COLLECTE. De oogstcollecte,. die afgelopen Zater dag in Kattendijke werd gehouden, heeft f 483.36 opgebracht. Teraardebestelling P. den Boeft. Woensdagmiddag werd op de be- i te St. Laurens het stof- 'elijlc overschot ter aarde besteld van de 'lieer P. J. den Boeft, die Zaterdag plotseling overleed. De overledene was o.a. ouderling van de Nederlands Hervormde gemeente. De met bloe men gedekte baar werd door leden van de kerkeraad grafwaarts gedra gen. Aan de groeve werden woorden van deelneming en troost gesproken door de heer C. de Graaf uit Rotter dam als vriend, door de heer W. Wa penaar, directeur van de fa. Lieve Co. uit Vlaardingen, waarvan de heer Den Boeft vertegenwoordiger was en door ds. W. A. Kalkman, Hervormd predikant. Na het lezen van Romeinen 8 31- 39, schetste deze de overledene, die 35 jaar de gemeente als diaken en ouderling diende, als 'n trouw ambts drager en liefdevol vader. Tot slot bad ds. Kalkman hét Onze Vader. De oudste zoon van de overledene dankte voor de deelneming en de be langstelling. Vijf-en-dertig Zeeuwse boeren heb ben Donderdagmiddag in hotel ,,De Korenbeurs" te Goes een pachtcon tract getekend, waardoor zy pachters werden van een bedrijf in de Noord- Oost Polder of Braakman. Hier zet de landbouwer J. M. Beije uit Burgh zijn handtekening, waarmede hij af. stand doet van zijn vroeger bedrijf om ergens in de Noord-Oost Polder een nieuwe toekomst te beginnen. (Foto P.Z.C.J Judo-kampioenschappen Te Middelburg worden Zondagmid dag -judokampioenschaippen gehou den. Er doen leden mee uit Bergen op Zoom, Roosendaal, Goes, Middel burg en Vlissingen. t Advertentie 1„ bus«n voor «e» -«f 35 koppen - - Uvi^sen met rood CoïeiM-"'!'1" f 2.80 etiket Grote bussen voor ten mins^ 140 koppen f 10.25 Coffeïne-vru INSTANTIES BEREIKTEN OVEREENSTEMMING Herverkaveling werkt mee Na uitvoerige discussies en veel besprekingen zijn de herverkavelings- dienst „Schouwcn-Duiveland" en de rijksdienst voor Oudheidkundig Bodem onderzoek te Amersfoort tot overeenstemming gekomen over het behoud van de historische objecten op het eiland. De directeur van het R.O.B., dr. P. Glazema, is dezer dagen in Zierikzee geweest om voor de volledige inven tarisatie en het plan van onderzoek van wat nog aan historische bijzonder- heden bewaard bleef, besprekingen met de herverkaveling te houden. Resul taat is dat de vluclitbcrg bij Eikerzee zal blijven bestaan en de tweede vlucht- berg op het eiland onder de gemeente Zierikzee verdwijnen zal, zij het na een diepgaand onderzoek. Het kerkhof in Klaaskinderkerke zal voor het nageslacht bewaard blijven als een klein natuurreservaat naast de grote weg. In Februari van het volgend jaar zullen technici van de rijksdienst een aanvang maken met hun werkzaam heden in de gemeente Haamstede bij de z.g. Brabers. Tot dusver weet nog niemand de betekenis en de historie van dit plekje Schouwse bodem, waar zo nu en dan Germaanse en Romeinse scherven iets loslaten van de eeuwen oude geheimen. De Brabers moeten echter in het kader van de herverka- ling verdwijnen, maar deze dienst zal begrip tonen voor het werk van de R.O.B., zodat door een speciale wijze van graven wellicht bijzonderheden over deze voor de historici zo belang rijke plaats bekend worden. Twee recht op elkaar staande sleuven zullen door het Brabersveld getrokken wor den, zodat in een verticale doorsnede misschien een inzicht gekregen kan worden van de geschiedenis rond het b.egjn van onze jaartelling. De vluchtberg bij' Ëlkerzee kan voOf ondergang worden gespaard. Als grondoppervlakte heeft een vluchtberg geen waarde, maar be vat een schat van historische bij zonderheden. De berg bij Eiker zee is het eigendom van het Bur gerweeshuis in Zierikzee, dat ech ter contractueel reeds een graaf- verbod had vastgelegd Bij de ver kaveling rond de vluchtberg zal er op worden toegezien dat het geheel ongeschonden bewaard wordt. De andere vluchtberg op het eiland, aan de Oudeweg bij Zierikzee moet verdwijnen. Het geprojecteerde we genplan van de gemeente gaat via dit monument, maar deze omstandigheid geeft de mogelijkheid de berg minu tieus te onderzoeken. De berg zelf zal verdwijnen dit staat nu wel vast maar door systematische afgraving (Slot van pag. 9.) De heer P. V. M. Vercauteren vroeg, hoe het stond met het door hem reeds meermalen gevraagde plan voor de onrendabele gebieden. De nieuwe afdeling van de provinciale waterstaat zal als een van zijn eerste taken de plannen voor een tunnel met Zeeuwsch-Vlaanderen moeten bestu deren, meende de heer Vercauteren. Voorts bepleitte hij inpoldering van het verdronken land van Saaftinge en een snelle beslissing inzake de nieuwe veerhaven van Breskens. Uitvoerig ging deze spreker In op de wegen kwesties en betoogde daar- by, dat het tempo van uitvoering der verbeteringen te langzaam is. Tussen de regels van het rapport aan de mi nister van binnenlandse zaken over de wegen-uitkeringen had de heer Vercauteren gelezen, dat hier in het verleden te weinig is gedaan. De woordvoerder van de C.H.-frac- tie, de heer A. H. S. Stemerding, die deze dag juist jarig was, ging in op het financiële beleid van Ged. Staten. De geleidebrief bij de begroting vond de heer Stemerding een beetje te so ber en zelfs een beetje te somber. In het antwoord op de afdelingsbehande- ling hadden Ged. Staten dit gelukkig hersteld en de heer Stemerding ver klaarde grote bewondering te hebben voor de duidelijke wyze, waarop het college In tweede Instantie had duide- ly gemaakt, waa beleid nodig was. De uitdrukking „de pas markeren" vond spreker evenwel niet gelukkig, „Pas markeren is een schiin-bewe- glng" zei de heer Stemerding, „je doet, alsof je loopt, maar je bljjft waar je bent". De heer Stemerding noemde het Deltaplan een nationale zaak, die voor Zeeland van groot belang is, Gedepu teerden hebben gewaarschuwd voor overhaasting, maar zo zei de heer Stemerding „laten we oppassen, dat ons de juiste tijden en gelegenheden niet ontsnappen". Vervolgens stelde deze spreker een aantal vragen: Bestaan er contacten tussen de studiecommissie van minis ter Manshoit voor de vissery in het Deltagebied en het provinciaal be- J. HOMMES wegen.... stuur? Hoe Is het met de dam Zle- rikzee-Colynsplaat? Is hier tot dus ver alleen sprake van een suggestie geweest? Zullen de wegen klaar zyn als de Zandkreek is afgesloten? Tenslotte sprak ook de heer Stemer ding over de vaste oeververbinding en het bouwvolume en informeerde hij naar de stand van zaken rond het nieuwe provinciehuis. Namens de A.R.-partij sprak de heer J. Hommes, die verklaarde gro te waardering te hebben voor het be leid van Ged. Staten. Ook hij ging in op de wegensituatie en herinnerde aan de woorden van ir. G. Slotboom, die onlangs betoogde, dat door effi ciënter overheidsmaatregelen de we genbouwers 30 meer zouden kun nen produceren. Ten opzichte van de wegen de toestand van sommige schreeuwt om verbetering zou „de pas markeren" volkomen ongewenst zijn. Deze spreker bracht ten opzichte van de onrendabele gebieden naar vo ren, dat noodzakelijk zal zijn, dat alle belanghebbenden bereid blijken tot samenwerking. In verband met het Deltaplan vroeg de heer Hommes of er toch nog wel voldoende aandacht bestond voor de afsluiting van de Westerschelde. Hy was er dankbaar voor, dat ln het Del ta-wetsontwerp rekening is gehouden met de streek en met de vissery. Ten slotte verklaarde hy de waarschuwing van de minister inzake secundaire verbindingen te onderschrijven. De heer D. Kodde (S.G.P.) sprak eveneens over de wegen, en betoogde, dat hiervoor de lasten voor de lagere publiekrechtelijke lichamen te zwaar worden. Op principiële en practische gronden was deze spreker tegen de culturele posten, zo verklaarde hij. De heer Kodde was bevreesd, dat reeds vóór de uitvoering van het Del taplan een soort bevriezing en uit holling van de visserybedryven zou ontstaan. „Wy zullen voor de toe komst plannen moeten maken" zo meende deze spreker en hy vroeg zich af of de provinciale middelen voor de ze komende omvangryke taak wel' voldoende waren. Ook de heer Kodde bracht onrenda bele lijnen en het bouwvolume ter sprake en ook hij betoogde tenslotte, dat een vaste oeververbinding met Zeeuwsch-Vlaanderen nodig zal zijn. Notaris J. L. Verhagen uit Vlissin gen sprak namens de V.V.D.-fractie en betoogde, dat de bevordering van de welvaart in de eerste plaats een taak is van het particuliere initiatief, waar bij de overheid stimulerend dient op te treden. Deze spreker wees erop, dat de industrialisatie in Zeeland zich nog niet zo ontwikkelt als in andere pro vincies. De heer Verhagen meende, dat de Deltawet geen toverformule is, Het is uitermate moeilijk te beoor delen in hoeverre hierdoor, een ïieuwe welvaart zal ontstaan. Hij was het daarom met het college -•ens, dat men met het poneren /an Zeeuwse wensen niet te hard •an stapel moet lopen. „Wij zullen ons op de nieuwe toekomst moe ten instellen ü'e heer Verhagen was er dankbaar voor, dot. minister Witte het heilloze systeem van de verdeling van het bouwvolume zal opgeven en dat in de toekomst de bouwcapaciteit per pro vincie een grote rol zal spelen. Deze spreker verklaarde niet geluk kig te zijn met de regeling voor de i onder deskundig toezicht is het mo gelijk, dat nog iets meer bekend wordt van de eeuwenoude historie van het eiland. Toeristisch centrum Het oude kerkhof van Klaaskinder kerke komt niet het eerst aan de orde, maar over de definitieve plannen is men het reeds eens. Door een voetpad met de nieuwe hoofdweg verbonden kan het kerkhof een veel gezocht toe ristisch centrum worden, waar men op populaire wijze met de oudste geschie denis van Schouwen-Duiveland gecon fronteerd wordt. Het kerkhof zal wor den afgegraven en met wilde flora be plant en in het middelpunt zal de oude kerk komen te liggen, versierd met een aparte beplanting Dit project is vooral te danken aan de grote welwillendheid van de her verkaveling, welke dienst ccn zo waardevol historisch object niet me chanisch en met enkele strepen op pa pier in het nieuwe plan kon opnemen, zonder aan de werkelijke waarde veel afbreuk te doen. In 1890 is dit kerkhof gedeeltelijk ge ëgaliseerd; de gracht om het kerkhof is met de afkomende grond versmald en massa's menselijke óverblijfselen zijn in de gracht, terechtgekomen. Aan gezien dit werk is gedaan door de pachters van het naastbijliggend stuk land is niet gelet op z.g. bijgiften in de graven De opgraving op het kerkpleintje en de egalisatie van de omgeving zal, naar de historici hopen, weer veej on bekends aan het licht brengen. Het kerkhof in Duivendijke dat in Nederland een bekende en welhaast beruchte naam kreeg door de bulldo zers die grond en beenderen voort stuwden zal nogmaals worden on derzocht. De z.g. kerkhofzooi verbergt wellicht het geheim van de vreemde wijze van begraven. Er is n.l. tot nu toe geen redelijke verklaring gevon den voor het feit, dat de skeletten met de voeten naar het Westen waren geplaatst. Een van de medewerkers van het R.O.B. zal speciale aandacht wijden aan het slot Moermond en nagaan of in deze gebieden nog antwoord ge vonden kan worden op veel, dat tot nu toe onbekend is. Hoe het onderzoek ook verlopen zal en het valt tevoren nooit met ze kerheid te zeggen wat openbaar komt vast staat dat het jaar 1956 voor Schouwcn-Duiveland ook op historisch terrein belangrijk zijn zal. A. H. S. STEMERDING pas markeren halve premie-bouw. „Het enige voor deel is, dat aangetoond wordt, waar de grootste nood is en in dit verband heeft Zeeland treffende staaltjes op geleverd." De heer Verhagen meende te weten, dat dit systeem volgend jaar opnieuw op het programma staat. Hij begreep niet, hoe men op deze manier de woningnood te lijf wil gaan. Een dergelijke speculatie is beneden de stand van de regering, zo meende hij. Alleen de industrie kan met een halve premie bouwen en zij moet de hogere huren voor haar rekening nemen. Voor ieder ander is deze bouw een on rendabele zaak.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1955 | | pagina 6