Opvallende eenstemmigheid over
vrijere loonvorming
Indonesisch plan tot aantrekking
van buitenlands kapitaal
sameitleureSriTlÊ
STEUN VOOR MIDDENSTAND BIJ
BOUW BEDRIJFSPANDEN
VRIJDAG 9 DECEMBER 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
DEBAT IN TWEEDE KAMER OVER SOCIALE ZAKEN
Vertrouwen in verantwoordelijkheids
gevoel van particuliere bedrijfsleven
(Van onze parlementaire redacteur)
Er begint zich in de Tweede Kamer een opvallende eenstemmigheid te
openbaren over het in de toekomst te volgen loQpbeleid. Men Is het eens
geworden over de wenselijkheid van een vrijere loonvorming.
De socialisten hebben zich er lang tegen verzet, doch nu de socialistische
minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, de heer Suurhoff, in de
Memorie van Antwoord op zyn begroting de bereidheid van de regering
heeft aangekondigd om ln de richting van een vrijere loonvorming te koer
sen en dus is voorgegaan, zijn z\jn partijgenoten In de Tweede Kamer ge
volgd, zij het dat zy by monde van drs. Roemers waarschuwden voor de
gevaren, tot voorzichtigheid maanden en enkele voorwaarden stelden.
r Reuter (C.P.N.) was er te-
De enige min of meer positieve aan
duiding van wat nu zal moeten ge
beuren is tot nu toe alleen te vinden
in het feit, dat de regering aan de
Rijksbemiddelaars aanwijzingen heeft
fegeven betreffende de toelaatbaar-
eid van enige differentiatie in de lo
nen.
In meer en minder enthousiaste be
woordingen hebben verschillende af
gevaardigden hun instemming met de
ombuiging van het loonbeleid der re
gering betuigd.
De neer Reut
gen.
Prof. Romme's mening
De belangstelling ging Donder
dagmiddag in de Kamer uiteraard
vooral uit naar de rede van de
fractievoorzitter van de K.V.P.,
prof. Romme, die reeds in Decem
ber 1953 een motie sindsdien
„in de yskast" gezet over de
vryere loonvorming had ingediend.
Deze rede was van een opvallende
vriendelijkheid. Prof. Romme vermeed
zorgvuldig de houding aan te nemen
van de triomfator, door wiens toedoen
de thans voorgestelde veranderingen
ingang hebben gevonden. Hijhad uiter
aard in beginsel geen bezwaren tegen
de plannen van de regering, maar hij
wilde toch nog wel enkele bijzonder
heden weten. Is de regering bijvoor
beeld bereid „overdracht van be
voegdheden" zodanig uit te leggen,
dat ook de organen van de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie en niet
alleen de S.E.R. bevoegdheden zullen
krijgen? De katholieke fractieleider
begreep de overwegingen van de mi
nister omtrent het voorlopig nog niet
indienen van een wetsontwerp, dat de
ze materie geheel regelt.
Hy wilde echter wel vragen om de
verzekering, dat het ontwerp klaar
wordt gemaakt, zodat een volgend
kabinet het ten spoedigste kan Indie
nen. Ook prof. Romme meende, dat er
een overheidstoezicht op de loonont-
wikkeliner moet blyven. Hij wenste bo=
vendien duidelyk te zien vastgesteld,
dat in een systeem van vryere loon-
ftolliiek een zeker verband tussen de
onen in verschillende bedrijfstakken
en een loonvloer zullen blijven be
staan. Tenslote deelde hy mee van
plan te zyn zyn motie ln te trekken.
Nauw bij het loondebat sloten de
opmerkingen aan, die gemaakt zijn
over de winstdeling. De heren Zege-
ring Hadders (V.V.D.) en Van Leeu
wen (V.V.D.) toonden zich verheugd
over het inzicht van de regering, dat
aan de winstdeling meer ruimte moet
worden gelaten. Door winstdeling
ontvangen de werknemers hun aan
deel in de welvaart, zo redeneerden
zij, zonder dat zij ln tegenstelling
tot de lonen kostenverhogend
werkt.
Voorts drongen sommige leden aan
op een algemene kinderbijslagverze
kering, op een financiële regeling voor
weduwen en wezen en een regeling
voor invaliden. De heer De Kort (K.
N.P.) onthulde, dat de bijslagen, die
volgens de Invaliditeitswet verstrekt
Viegongelukken door
verstandsverbijstering?
Het lid van de Tweede Kamer heeft
aan de minister van oorlog en van
marine de volgende vragen schrifte
lijk gesteld:
1. heeft de minister kennisgeno
men van een rapport van het Britse
medische genootschap, waarin o.a.
wordt onthuld, dat tal van ongeluk
ken met straalvliegtuigen bij de Brit
se luchtmacht zijn te wijten aan vla
gen van plotselinge verstandsverbijs
tering bij de piloten als gevolg van
de grote geestelijke spanningen,
waaraan straaljagerpiloten tijdens
vluchten blootstaan?
2. Indien vraag 1 bevestigend
wordt beantwoord, kan de bewinds
man dan mededelen, of genoemd rap
port reeds een onderwerp van studie
uitmaakt van het vliegmedisch cen
trum en de militaire vliegmedische
dienst en, in bevestigend geval, of de
ze studie reeds heeft geleid tot con
clusies, welke de bevindingen van het
Britse medische genootschap geheel
of ten dele dekken
3. Kan de minister mededelen, of
de verschijnselen, als weergegeven in
vraag 1, reeds zijn waargenomen bij
Nederlandse militaire vliegers en, in
bevestigend geval, tot welke stappen
dit aanleiding heeft gegeven om een
groot aantal vliegtuigongevallen te
voorkomen
LAKEIEN. Mr. C. E. T. Cridland,
een Amerikaanse fabrikant zocht
voor een eenvoudig baantje een oude
re kracht, liefst gepensionneerd. Er
kwamen 140 brieven binnen, vol met
klachten van mannen, die het baantje
graag zonder betaling kregen. Om te
ontsnappen aan de reeks van huis
houdelijke karweitjes, opgedragen
door hun vrouwen. „Sinds we met
pensioen zijn, mogen we nog slechts
als onbetaalde lakeien fungeren", al
dus hun klacht.
KUUR. „Ik heb haar getrouwd, toen
zij 127 pond woog", zeide John Kor-
zen in Salt Lake City voor de rechter.
„Nu is ze 190 pond..." De rechter gaf
Lilian uitstel; na acht weken woog
ze nog 145 pond en gezien de goede
vooruitzichten sprak de rechter zich
uit tegen scheiding.
VERSCHIL. Vijfhonderdduizend
pond heeft Engeland nodig om de
„Victory", het vlaggeschip van Nel
son te redden van totaal verval. Toen
het schip gebouwd werd, waren de
bouwkosten 1Q.000 pond.
worden, al vier keer zo hoog zijn als
de rente zelfHij wenste een nieu
we Invaliditeitswet.
Dat minister Suurhoff met zbn
emlgratlebeleld op de goede weg is,
bleek uit de algemene instemming, die
hij kreeg. De Kamer was het ermede
eens, dat de emigratie niet afhanke
lijk gesteld mag worden van de te
genwoordige hoogconjunctuur. Zy
moet doorgaan, al vroegen enkele le
den zich wel af, of in plaats van sub
sidies fonds perdu geen voorschot
ten behoorden te worden verleend.
Enige afremming van de emigratie
op dit ogenblik bleek sommige afge
vaardigden niet onwelkom te zyn.
Loonconflict in Westduitse
staalindustrie bijgelegd
Bijna zonder ruchtbaarheid is
Woensdagavond in Düsseldorf het
loonconflict in de staalindustrie bij
gelegd. Twee weken geleden gingen
de ondernemers en de vakbonden uit
een zonder overeenstemming, hoewel
het aanbod der ondernemers slechts
enkele penningen onder de gestelde
eisen bleef. De vakbonden hebben
daarna besloten te trachten met de
bedrijven afzonderlijk te onderhande
len, terwijl de ondernemers het sta-
kingsvuur geheel en al doofden door
uit eigen beweging de door hen aan
geboden loonsverhoging te betalen.
De ondernemers hebben zich even
wel tegen afzonderlijke regeling voor
de bedrijven verzet. Zonder veel ge
rucht zijn daarop de onderhandelin
gen heropend en zij hebben in korte
tijd en zonder moeite tot een regeling
geleid.
CENTRUM VAN INFORMATIE
Huidig research-werk toont
tal van tekortkomingen
Voor een verantwoorde bouw van mlddenstandsbedryfspanden is in de
eerste plaats een gï'ede planning nodig. Voor de vraagstukken die dringend
om een oplossing vragen, zal slechts langs de weg van intensieve research-
arbeid een bevredigende oplossing kunnen worden gevonden.
Ongetwijfeld wordt deze research op het ogenblik reeds beoefend, n.l.
door de Instanties zowel overheidsorganen als particulieren die zich
met de bouw van bedrijfspanden bezighouden. Zij vertoont echter duidelijke
en vrijwel algemeen erkende tekorten. De belanghebbenden, ln casu de
middenstanders, hadden ln de op dit terrein verrichte werkzaamheden tot
dusver ln het geheel geen aandeel.
Deze opmerkingen maakte de
staatssecretaris van Economische Za
ken, dr. G. M. J. Veldkamp, die in Den
Haag het bestuur van de Stichting
centraal orgaan ter bevordering van
de bouw van middenstandsbearijfs-
panden heeft geïnstalleerd.
Dr. Veldkamp verklaarde verheugd
te zijn, dat de organisaties van de
middenstand de hier liggende proble
matiek hebben onderkend en geza
menlijk tot de oprichting van een li
chaam zijn overgegaan, dat zich ln de
eerste plaats met researchwerk zal
gaan bezighouden.
Spr. achtte het wenselijk, dat voor
keur wordt gegeven aan het bouwen
van winkel-woonhuizen.
Andere taken
Verder zullen de research en de
planning zich o.a. moeten bezighou
den met het gewenste type bedrijfs
pand, d.w.z. de meest doelmatige
bouw en indeling van het pand, afge
stemd op de eisen van de verschillen
de branches. De indruk bestaat, dat
dit meer technische aspect nog veel
studie vergt. Wellicht zal deze bouw
technische research tot een zekere
mate van standaardisatie leiden, het
geen kan bijdragen tot het drukken
van de nog steeds hoge bouwkosten.
„Er bestaat b(j de middenstand be
hoefte aan een juiste voorlichting
over bestaande of in overweging zijn
de bouwplannen. Hier ligt, volgens
spreker de tweede taakstelling van
het nieuwe orgaan.
Het zal als een informatiecentrum
moeten gaan fungeren tussen dege
nen, die zich met de actuele planning
bezighouden en het middenstandsbe
drijfsleven.
Nieuwe vormen
Dr. Veldkamp herinnerde eraan dat
ten behoeve van de financiering van
de bouw van bedrijfspanden voor de
middenstand enige tijd geleden een
tweetal nieuwe vormen van door het
rijk gegarandeerde credieten t.w. 't
hypothecair credïet en het inrich-
tingscrediet in het leven zyn geroe
pen en dat ten behoeve van de be
handeling van aanvragen voor deze
credieten in April van dit jaar het al
gemeen waarborgfonds voor de mid-
De tweede Fokker S-l/fhet trainings
toestel van Fokker voor straaljager
piloten, dat naar Amerika wordt ver
zonden ter vervanging van de machi
ne, waarmee Gerben Sonderman, de
eerste invlieger van Fokker, tijdens
een proeftocht boven de V.S. dodelijk
verongelukte.
Het transport in Amsterdam afln de
Houtmankade.
denstand is opgericht. Tussen de
werkzaamheden van het algemeen
waarborgfonds en die van de stich
ting bestaat een nauw verband.
Van meet af aan heeft spr. het
centraal orgaan ter bevordering van
de bouw van middenstandsbearijfs-
panden niet willen zien als een nieuw
overheidsorgaan, doch als een parti
culier orgaan, dat gedragen wordt
door het georganiseerde midden
standsbedrijfsleven, alsmede door hen,
die ambtshalve of op grond van hun
grote deskundigheid bij de planning
en de bouw van onroerend goed zijn
betrokken. Hij prijst zich gelukkig,
dat het bestuur een samenstelling
heeft gekregen, die beantwoordt aan
de conceptie der stichters.
Vertr ouwen
Het is niet het minst vanwege het
particuliere karakter der stichting,
dat de regering de totstandkoming
ervan toejuicht. Zij heeft een tast
baar bewijs van haar waardering wil
len leveren door het werk der stich
ting te subsidiëren.
De staatssecretaris sprak tenslotte
zyn vertrouwen uit in de voorzitter
van de stichting, burgemeester dr. M.
A. M. van Helvoort van Boxtel en
richtte een woord van dank tot de
raad van beheer van het Economisch
Instituut voor de Middenstand voor
de bereidwilligheid, waarmede deze
raad er mee aceoord is gegaan, het
apparaat van het E.I.M. ten behoeve
van het nieuwe orgaan beschikbaar te
stellen.
Dirigent Paul van
Kempen overleden
Zware slag voor muziekleven.
De dirigent Paul van Kempen i!
Donderdagmiddag op ruim 62-jarige
leeftijd in de Ziekenverpleging te Am
sterdam, waar hij sinds enige tijd be
handeld werd, overleden.
Met Paul van Kempen is één der
grootste dirigenten van de tegenwoor
dige tijd heengegaan.
Hij werd te Zoeterwoude geboren
in 1893 en studeerde viool aan het Am
sterdamse Conservatorium. Voor
eerste keer trad hij op 13-jarige leef
tijd als solist op en toen hij zeventien
was, kreeg hij reeds een aanstelling
als eerste violist bij het Concertge
bouworkest. Zes jaren daarna aan
vaardde hij het eerste-concertmeester-
schap in Posen en later in Dortmund.
Allengs ging Van Kempen zich
steeds meer toeleggen op het dirigeer-
vak. In 1932 werd hij eerste dirigent
van de Dresdener Philharmonie, welk
orkest onder zijn sublieme leiding
wereldvermaardheid kreeg. Sedert
dien heeft hij de leiding gehad van eni
ge van Europa's grootste opera-instel
lingen (Berlijn, Aken, Bremen) en or
kesten.
De laatste jaren leidde hij een groot
aantal concerten van het Radio Phil-
harmonisch Orkest in Hilversum en
langdurige tournée's ondernam hij
vooral in Italië, Frankrijk en Duits
land. Voorts trad hij in verschillende
landen in internationale muziekfesti
vals op.
Elk jaar leidde Van Kempen te Sie
na (Italië) de internationale dirigen
ten-cursus en ook de dirigenten-cursus
van de Ned. Radio Unie stond in 1955
onder zijn leiding.
Het Wereldgebeuren.
VOOR BETERE LEVENSSTANDAARD:
Anak Agoeng Gde Agoeng
vertrok naar Den Haag
De Indonesische regering heeft Donderdag een veelomvattend plan be
kendgemaakt voor het aantrekken van buitenlands kapitaal naar Indonesië.
In een formele regeringsverklaring wordt het programma daarvoor be
kendgemaakt. Het omvat garanties tegen gedwongen nationalisatie en dub
bele belasting en beloften dat de winsten van buitenlandse beleggers en de
salarissen van hun employé's naar het buitenland kunnen worden overge
maakt.
Het is voor de eerste maal, dat Indonesië blijk geeft van een veelomvattend
beleid op 't gebied van buitenlandse investeringen. Het plan is echter nog
niet in werking getreden, want de regeringsverklaring bevatte slechts de be
knopte inhoud van een ontwerpwet over buitenlandse investeringen, die door
de regering nog in bestudering wordt genomen. Waarnemers geloven, dat de
nieuwe bepalingen pas in de loop van 1956, wanneer het nieuwe parlement is
gevormd, in werking zullen treden. Mocht Indonesië échter volgend jaar naar
links zwenken, dan zou deze nieuwe wet volgens waarnemers nooit in wer
king treden.
Aan de minister van financiën, Soe-
mitro Djojohadikoesoemo, de financi
ële deskundige van de socialistische
48
partij, wordt het leeuwenaandeel van
het nieuwe ontwerp toegeschreven.
Het wetsontwerp belooft „aantrekke-
De Franse anti-communis
tische organisatie ,J?aix ct
Liberté" heeft voor zijn
laatste nieuwe campagne
tegen het communisme een
wel zeer pakkend aanplak
biljet doen ontwerpen en dat
kwistig in Par\js verspreid.
De leden van deze organisa
tie schijnen de Russische
vriendelijkheid van 't ogen
blik niet erg hoog aan te
slaan, getuige het opschrift
dat zegt, dat de „glimlach
van een krokodil in werke
Ijjkheid zijn beste wapen y
is". Natuurlijk had er eigen
lijk Crocodilemoeten
staan, maar coco is een
woordspeling omdat coco in
Frankrijk de minder vrien-
delijke aanduiding is voor jg
cotnmunisten s
lijke voorwaarden" voor buitenlandse
investeringen, die, naar in de verkla
ring wordt gezegd, noodzakelijk zijn
voor de verbetering van de levens
standaard in Indonesië.
Er mag volgens het program niet
meer dan 40 buitenlands kapitaal in
een maatschappij worden geïnves
teerd. Waarnemers zien hierin het
zwakste punt van het ontwerp..
Dubbele belastingen wil men ver
mijden, waarschijnlijk door het slui
ten van bilaterale overeenkomsten.
Tussen Indonesië en Nederland be
staat momenteel een dergelijke over
eenkomst.
Minister op weg
De Indonesische minister van bui
tenlandse zaken, Anak Agoeng Gde
Agoeng, die de Indonesische delegatie
naar de besprekingen op ministerieel
niveau tussen Nederland en Indonesië
zal leiden, is Donderdag met een vlieg
tuig van de K.L.M. met zijn adviseurs:
Moh. Roem, mr. Soebardjo, dr. Roes-
tamadji en mr. Teng Tjin Leng, en de
secretaris van Anak Agoeng, Soeward-
jo, naar Nederland vertrokken. Enke
le ministers, hoge functionarissen en
leden van het corps diplomatique, de
den het gezelschap uitgeleide.
De Indonesische minister van finan
ciën, prof. dr. Soemitro, heeft gister
ochtend medegedeeld, dat zijn vertrek
naar Nederland tot nader datum is
uitgesteld wegens voorbereiding van
de begroting en de universitaire exa
mens.
Prof. Soemitro is decaan van de eco
nomische universiteit.
Als adviseurs zijn aan de Indonesi
sche delegatie toegevoegd de Indone
sische ambassadeur in Londen, prof.
Soepomo en de Indonesische ambassa
deur in Washington, Moekarto Noto-
widigdo.
M olukken
Het lid der Tweede Kamer, de heer
Oud, heeft aan de minister zonder por
tefeuille de volgende vraag schrifte
lijk gesteld:
Is de regering niet van oordeel, dat
de op handen zijnde besprekingen met
de regering der Republik Indonesia
tevens behoren te worden benut om
het vraagstuk van het zelfbeschik
kingsrecht der Zuid-Molukken aan
de orde te stellen?
Omroepersbei
Winthrop Rockefeller is deze
weck uit de Verenigde Staten
naar Londen gereisd. Hij had
een gewichtige opdracht. Aan een
banket in Drapes Hall, waar veel
vooraanstaande Britten en Amerika
nen present waren, mocht hij Woens
dag de Williamsburg Award uitrei
ken aan de 81-jarige Britse oud-pre
mier Winston Churchill. De Williams
burg Award wordt weieens de Ame
rikaanse Nobelprijs genoemd. De
winnaar ontvangt niet minder dan
10.000 dollar en een zilveren stads
omroepersbei, die het opschrift
draagt: „Ter herinnering aan een bij
zondere bijdrage in onze tijd tot de
worsteling om de mensheid een vrij
leven in zelfrespect in een rechtvaar
dige gemeenschap te geven". Voor
dat Rockefeller zijn opdracht vemnil-
de, werd een boodschap van Eisen
hower voorgelezen.
„In onze tijd", zo verklaarde de
Amerikaanse president, „heeft nie
mand meer aan de zaak van de vrede
bijgedragen dan sir Winston". In zijn
dankrede zei Churchill, dat het En-
gels.Amerikaanse bondgenootschap
het belangrijkste ding in de wereld
is. „Wij zullen niet ver verkeerd
gaan, als wij bij elkaar blijven". Met
bewondering bekeek hij zijn massief
zilveren stadsomroepersbel.
„Ik zal hem luiden, als ik voel dat
een plicht moet worden gedaan", zo
sprak hij, terwijl hij het ding liet rin
kelen. Hij verliet de dinerzaal terwijl
hij de rook uitblies van een sigaar,
waarvan de lengte door de aanwezige
journalisten werd geschat op 20 cen
timeter.
Als Churchill de bel twee dagen
eerder had gekregen, dan had
hij hem misschien al direct ge
luid op de vergadering van Jonge
Conservatieven in zijn eigen stemdis-
trict, Woodford. Het was namelijk op
die bijeenkomst, dat hij over de hoof
den van de jonge toehoorders heen
een waarschuwing liet horen, die in
kranten over de hele wereld werd
weergegeven. „Ongetwijfeld hebben
jullie allemaal de berichten gevolgd
over de vertoning ik gebruik geen
ander woord dan dit die de hoof
den van de Russische staat gemaakt
hebben van hun reis door India en
Birma. Het was wat men noemt een
verrassend schouwspel, dat onze re
gering zeker zorgvuldig zal bestude
ren voordat zij toelaat dat het
met passende variaties hier
wordt herhaald."
De grijze staasman doelde met
zijn woorden op het bezoek aan
Londen in het voorjaar van
1956, waarvoor Boelganin en Kroesjt-
sjew zijn uitgenodigd door premier
Eden. Vooral Kroesjtsjew maakt het
op de reis van het tweemanschap
door India en Birma wel erg bar met
zijn schimpscheuten op de Westerse
mogendheden. Het verst ging hij nog
in Rangoon (Birma) waar hij uitriep,
dat Amerika, Engeland en Frankrijk
indertijd Hitier als „bloedhond" op de
Sow jet-Unie hebben afgestuurd. Hij
wou het voor zijn toehoorders aanne
melijk maken, dat de Westelijken pre
cies zulke duistere bedoelingen had
den met het West-Duitse leger, dat
nu in staat van opbouw verkeert.
Dat dit alles de regeringen in Lon
den en Washington niet bepaald als
zoete muziek in de oren klinkt is le
der duidelijk die de valsheid van deze
aantijgingen doorziet.
Men vraagt zich nu af, of het mis.
schien juist de bedoeling van het Rus
sische koppel is om de Engelsen boos
te maken en hen zo ertoe te bren
gen, het bezoek van volgend voor
jaar af te zeggen.
Zij zouden uit zo'n weigering direct
politieke propagandamunt slaan,
waarbij zij aan de Britten zouden
verwijten, hinderpalen te zetten op
de weg naar „vreedzame contacten".
Een weg, die de Russen overigens in
feite zelf niet durven betreden
Verscheidene Britten willen de Rus
sen geen koren op de propagandamo-
len geven en het bezoek rustig laten
doorgaan. De Britse politici zouden
de Russisc&e leiders ter plaatse van
katoen kunnen geven, wanneer die
ook in Engeland scheldpartijen op
touw zouden zetten. Dit zou een
mooie gelegenheid zijn om te bewij
zen, dat in een Westerse democratie
dergelijke demagogische stuntjes niet
alleen zijn toegestaan, maar ook met
gemak worden afgeweerd.
Het is al met al een moeilijk par
ket, waarvoor de Engelsen in
dit opzicht zijn gesteld. En
Churchill had gelijk, toen hij in het
begin van deze week een waarschu
wing aan de regering liet horen, om
niet over één nacht ijs te gaan. Hij
heeft de stadsomroepersbei niet voor
niets gekregen.
WINSTON CHURCHILL
ik zal hem luiden
Britse troepen hebben Donderdag
Griekse kloosters op Cyprus doorzocht.
Er zijn acht personen aangehouden en
hoeveelheden wapens en springstof wer
den ln beslag genomen.
Volgens de Indiase radio hebben door
de orkaan, die vorige week drie kustdis
tricten van de staat Madras heeft geteis-
ter. ongeveer 500 personen het leven ver
loren. Veertig dorpen zijn vernield en
veel vee is omgekomen. De autoriteiten
laten per vliegtuig levensmiddelen aan
voeren voor de geïsoleerde plaatsen.