Koudegolven vallen binnen uit
het Noordpoolgebied
ZWITSARUG
Spoedige beslissing Waterstaat
gewenst over Terneuzense haven
B0TERSM0KKELAAR ONTSNAPTE
TOEN KOMMIES DOKTER BELDE
BOEKEN OVER MODERNE KUNST
IN PROVINCIALE BIBLIOTHEEK
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
T
ONAANGENAME KENNISMAKING
Lang
e en strenge winter van 1890
begon op 26 November
(Van onze weerkundige medewerker).
Bepaald aangenaam kan men de kennismaking met de eerste koudegol
ven in de herfst niet noemen. Hoe tevreden was een ieder over het weer,
zoals November dit gedurende drie weken lang opdiende: weinig wind, wei
nig regen en vry zacht.
Nu is het niet onze bedoeling, de lezer een schrik op hét Iyf te jagen, door
een spoedige vorstperiode aan te kondigen, maar wel is het goed, erop te
wijzen, dat verschillende koude en ook lange winters reeds in November
De winter van 1890—1891, waar
over wij grootvader zo graag hoorden
(of nog horen!) praten, begon op 26
November en het was eind Maart
voordat de vorst weer verdween.
De laatste keer dat wij in Novem
ber al een felle vorstinval kregen was
in November 1921. Op 30 November
werd toen ook in Vlissingen de laag
ste temperatuur voor November ge
meten die tot dusver bekend is, name
lijk 8° C. Veel erger was het in het
binnenland, waar b.v. te De Bilt in
diezelfde nacht al 14 graden vorst
voorkwam. Nog voordat de Decem
bermaand op de kalender prijkte, was
het binnenscheepvaartverkeer al ge
stremd als gevolg van zware ijsgang
in de grote rivieren.
De pool ijsleverancier
Dezer dagen hebben wij kennis ge
maakt met een portie verse uit net
poolgebied afkomstige lucht, waarin
regen- en hagelbuien voorkwamen.
Met het hierbij afgedrukte weer-
kaartje zouden wij voor belangstellen^
de lezers graag het een en ander wii:
verduidelijken.
Drie weken lang heeft een hoge-
drukgebied dat zich steeds boven of
in de naaste omgeving van de Britse
eilanden bevond, het weer rustig ge
houden en kans gezien, alle Novem
berstormen van het lijf te houden.
Toen Woensdag 23 November dit ho-
gedrultgebied zich naar het Westen
terugtrok, hebben de depressies er
geen gras meer over laten groeien:
zij sloegen onmiddellijk toe. Via
Noord-Noorwegen trok een depres
sies-kern naar Zuid Finland en van
daar naar West Rusland, daarbij in
Advertentie j
Maak gerust Uw thee lekkerder
met een extra schepje
Drink pittiger en verkwikkender thee
door een extra schepje In de theepot
te doen. Maar neem dan thee van De
Spar.
Want De Spar geeft zoveel schepjes
gratis dank zij altijd 10% korting
op thee.
En dan 100% kwaliteit
U hebt dubbel voordeel op thee van
De Spar. U krijgt niet alleen 10°lo kor
ting maar ook 100°/o
kwaliteit. Met die
hele beste thee kunt
U royaal zijn dank zij
de 10u/o korting.
Noord Scandinavië vrij veel sneeuw
(plaatselijk ruim 20 cm) veroorza
kend.
Tussen deze depressies en het
hogedrukgebied ten Westen van
Schotland stroomde met stormach
tige winden koude lucht uit het
hoge Noorden naar onze omgeving.
Het koufront had Donderdagavond
24 November Zwitserland al be
reikt (zie kaartje).
Langs de rand van zo'n hogedruk
gebied bewegen gemakkelijk nieuwe
depressies via Groenland en IJsland
naar het Zuidoosten om boven de
Noordzee tot een actieve stormdepres-
sie toe te nemen. De beruchte 1 Fe-
bruari-storm van 1953 was ook een
dergelijke van IJsland afkomstige de
pressie.
In Noord-Rusland heeft de winter
zich aangekondigd, ook in het Noor
den van Scandinavië komt plaatselijk
ruim 20 graden vorst voor.
Sneeuw en vorst
Wanneer de weerkaart ons een
dergelyk beeld laat zien, dan is dit
meestal het sein dat de winter na
derbij komt, al is dit voorlopig al
thans nog op een afstand.
Een enkele keer gebeurt het wel,
dat de luchtdruk by een situatie als
op dit kaartje is aangegeven, boven
Scandinavië plotseling gaat stijgen
en de wind via Noord naar Noord-
Oost draait. In dit geval is een
vorstperiode zo goed als zeker.
Maar wij willen hopen dat, wanneer
er toch nog kou moet komen, dit nog
een maandje kan worden uitgesteld,
want voor velen ïr de winter ook nor
maal al lang genoeg.
Voor landbouwers .tuinders en an
dere belanghebbenden Is het goed, te
weten dat in deze tijd van de herfst
sneeuw en matige tot strenge vorst al
niet meer tot de onwaarschijnlijkhe
den behoren.
Nationalistisch China
gebruikt vetorecht
Geen toelating van Buiten-Mongolië
tot V. N.?
Een woordvoerder van de nationa
listisch Chinese delegatie bij de Ver
enigde Naties heeft Dinsdag bekend
gemaakt dat zijn delegatie „indien
noodzakelijk" de toelating van bui-
ten-Mongolië als lid van de Verenig
de Naties door gebruik van het veto
recht zal blokkeren. Hierdoor zou mo
gelijk de toelating van een groep van
17 andere landen eveneens worden
geblokkeerd, aangezien Rusland heeft
meegedeeld in te zullen stemmen met
de toelating van 18 landen tegelijk
indien Buiten-Mongolië één van die
landen is.
Buiten-Mongolië is één van vyf
communistische candidaten voor het
lidmaatschap van de Verenigde Na
ties. Alle 18 landen zyn als lid voor-
gedragen in een resolutie, die door
anada en 24 andere landen is inge
diend.
De reden, waarom de Wcstduïlse ge
neraal Adolf Heusïnger (links) hier
bij het hoofdkwartier van de Shape
in het Franse stadje Rocquencourt
poseert met generaal Alfred M.
Gruenther, de opperbevelhebber van
de Nato-strijdkrachten, is, dat hij
voor het eerst getooid in het uniform
van het nieuwe Westduitse leger in
dit hoofdkwartier verscheen.
Brand in Kurhaus te
Scheveningen
Om drie minuten over half twee
brak in de afgelopen nacht brand uit
in het Kurhaus-hotel in Schevenin
gen.
De brandweer was om tien min.
over twee de brand meester. Gevaar
voor uitbreiding was toen niet meer
aanwezig. De vlammen hebben ge
woed in een tussenverdieping tussen
de begane grond en de eerste etage
van de zuidelijke voorzijde.
ECONOMISCHE POLITIERECHTER
Bij verstek 8 weken voor Belg, die auto achterliet
Op de rol van 'de zitting, die de economische politierechter Dinsdagmorgen
te Middelburg hield, stonden 3 smokkelzaken. By één va» deze was 't nogal
spectaculair toegegaan. In de vroege ochtend bespeurde een kommies in
de Molenstraat te Clinge verdachte manipulaties. Men was er een auto
aan het iaden. De lading kon niets anders dan boter zijn, maai 'e kom
miezen konden hel met goed zien. Zij namen toen liet besluit in de Gra
venstraat, waardoor de auto moest komen, versperringen op te richten.
Inderdaad kwam de wagen aan, maar toen de bestuurder de versperring
zag, draaide hy onmiddellijk om. Er knalden schoten en de chauffeur
werd gewond. Hij kon het stuur niet meer houden, zodat het voertuig
even later tegen een benzinepomp tot stilstand kwam. Achter het stuur
trof een der kommiezen de Belg R. A. de B. aan. De man was gewond en
vroeg of er een dokter gehaald kon worden. De kommies spoedde zich
naar een telefoon. Toen hy terugkwam was De B. spoorloos
Uiteraard heeft men de Belg nooit
meer gezien .Toen hij gebruik ma
kend van het medelijden, waarvan de
kommies blijk gaf de benen nam,
verdween De B. over de grens. Men
heeft nog kunnen nagaan, dat hij in
een Belgisch ziekenhuis liefderijk is
verpleegd
De auto bleef staan en werd in be
slag genomen. Inderdaad bevatte de
wagen boter voor de smokkel, niet
minder dan 1000 kg. Thans stond De
B. bij verstek terecht en trad de op
dergelijke wijze misleide kommies
als getuige op.
De officier, mr. Ph. M. Schenken-
berg van Mierop, kon kort siin in
zijn requisitoir, daar dit een duidelij
ke poging tot smokkel was. Acht we
ken luidde zijn eis, verbeurdverkla
ring van de wagen en onmiddellijke
gevangenneming! De politierechter,
inr. P. van Empel, vonniste onform.
De volgende zaak telde twee ver
dachten, de 52-jarige vlasser P. S. G.
en de 25-jarige veehandelaar P. J. v.
UITMUNTENDE EXPOSITIE
Fraaie collectie wordt in
December geëxposeerd
Advert entte i
WRUF KOU WEG
met de genezende warmte van
In de Provinciale Bibliotheek te
Middelburg zal in de\maand Decem
ber een uitgebreide expositie worden
gehouden van boeken over moderne
kunst. Deze tentoonstelling wordt
door de directie van de bibliotheek
als verlengstuk gezien van de cur
sussen, die thans in enkele plaatsen
van Zeeland worden gehouden over
beeldende kunst en die worden geor
ganiseerd door de Zeeuwse Kunste
naarskring.
Enige honderden kostbare boeken
zijn daartoe uit het bezit van de bi
bliotheek bijeengebracht en zij om
vatten schilderkunst, architectuur,
beeldhouwkunst, grafiek enz. Er zijn
allerlei kleinere werken aanwezig
met reproducties van grote moderne
meesters, doch daarnaast zyn vele
standaardwerken ter inzage gelegd,
die de laatste jaren op de internatio
nale boekenmarkt zijn verschenen.
Het gaat hier om kostbare boekwer
ken, typografisch voorttreffelijk uit
gevoerd en verlucht met honderden
prachtige illustraties.
B. EN W. IN GEMEENTEBEGROTING
Uitbreidingsplan wordt belemmerd
door de Kanaalkwestie
Do onzekere factoren, waar In voorgaande jaren reeds over werd gespro
ken en die de voortgaande ontwikkeling van de gemeente In de weg staan,
vonden ook dit jaar geen oplossing, zo merken burgemeester en wethouders
van Temeuzen in de memorie van toelichting op de begroting voor het
jaar 1956 op. De N.V. „Haven Terneuzen" kwam nog steeds niet tot stand.
Het college volgde geregeld het verloop van deze aangelegenheid en hier
bij kan alleen worden geconstateerd, dat de plannen op het ministerie van
verkeer en waterstaat berusten. Bij het voorwoord tot de begroting 1955
werd de hoop uitgesproken, dat 1954 aan ryk en provincie genoeg tyd ge
boden zou hebben voor overweging en dat in 1955 de nodige beslissingen
zouden volgen. Helaas werd nog niets naders vernomen, zodat het college
hoopt, dat genoemde instanties thans het eindpunt van hun overwegingen
zullen bereiken.
B. en W. wijzen er verder op, dat
in de behandeling van de Kanaal
plannen geen voortgang is te bespeu
ren. Voor wat betreft het gedeelte
Sluiskil van deze gemeente wordt
hierdoor het opstellen van het uit
breidingsplan in ernstige mate be
lemmerd. Getracht zal worden niette
min met de beschikbare gegevens tot
een plan te komen, daar onder meer
de overlast van de Rijkswaterstaat
geen verder uitstel gedoogt, en ook
andere noden en behoeften, bijvoor
beeld die van een sportveld, om be
antwoording vragen.
Het college acht het noodzakelijk,
teneinde Terneuzen niet tot een mon-
strueze lintbebouwing langs de Axel-
se straat te laten verworden, dat een
uitbreidingsplan voor de kom van
Terneuzen wordt vastgesteld, waarop
eindelijk ook eens voordeel wordt ge
trokken uit de uitzonderlijke mooie
ligging aan Ie Westerschelde
Voor wat betreft het initiatief van
de Kamer van Koophandel tot het
instellen van een helicopterverbin-
ding van Zeeuwsch-Vlaanderen
met Rotterdam, heeft de raad
gaarne voor één jaar steun ver
leend. Gevoteerd werd een bedrag
dat in zyn maximum belangrijk
uitging boven hetgeen werd ge
vraagd en men mag geredelijk
aannemen, dat deze deelname sti
mulerend gewerkt heeft voor an
dere gemeenten.
W oningprobleem
Het woningprobleem voor Terneu
zen is thans meer nijpend dan in ja
ren het geval was. Door het bouwen
van woningen met halve premie
wordt wel bereikt, dat de woning
voorraad wordt uitgebreid, maar
werkelijke noodgevallen zyn hiermede
niet gebaat. Hiervoor kan alleen, een
belangrijke vergroting van het bouw
volume uitkomst brengen. Aan krot-
opruiming kan wegens de woning
nood slechts in incidentele gevallen
enige aandacht worden gewijd. Men
stelt voor dit doel geen plaatsvervan
gend volume beschikbaar.
Naar aanleiding van verscheidene
kapitaalsinvesteringen, die in een af-
zonderlyke wijziging by de ontwerp
begroting zijn opgenomen, geven B.
en W. de volgende bijzonderheden. Ir.
Wesselo heeft thans de opdracht tot
het ontwerpen van een schetsteke-
ning voor het zwembad. Hy acht het
bij een vlot verloop van zaken niet
uitgesloten In het voorjaar van 1956
lot aanbesteding over te gaan.
In het uitbreidingsplan der ge-
neente heeft ir. Gouwetor onder
streept en in zijn toelichting op het
plan het nog eens herhaald, dat het
dempen en verleggen van de Oostelij
ke Rijkswaterleiding voor een goede
ontwikkeling der gemeente noodzaak
is. De unieke ligging aan de Wester
schelde kan alleen- hierdoor volledig
tot zyn recht komen. Nu de Rijkswa
terstaat de demping van het eerste
gedeelte in 1956 ter hand zal nemen,
is het college van mening, dat het
door de gemeente te verzorgen ge
deelte tegelijkertijd in uitvoering
dient te komen. De versterking en
verhoging der zeewering aan de
Scheldekade zal eveneens in 1956
geschieden. Hierbij is de gemeente
voor een klein gedeelte belangheb
bende.
Sport en stadhuis
Wanneer de kanaalplannen door
gaan is het te verwachten, dat de
sportterreinen van het Westelijk bol
werk zullen worden weggegraven. En
voor de verenigingen én voor de scho
len zijn deze terreinen nu al ten enen
male onvoldoende. De spoedige aanleg
van een sportveldencomplex en voor
ziening in de dringende behoefte aan
sportgelegenheid houdt het college
voortdurend bezig. Het maken van
een schetstekening voor het maken
van het nieuwe stadhuis is opgedra
gen aan ir. Van Eek. Met het oog op
andere urgente kapitaalsinvesterin
gen, zal de voorbereiding wat naar
de toekomst moeten worden verscho
ven.
Na een korte uiteenzetting betref
fende de financiële positie der ge
meente delen B. en W., tenslotte nog
mede, dat het begrotingstekort met
inbegrip van de bij nota van wyziging
verwerkte kosten, maar los van de
nieuwe kapitaalsinvesteringen rond
f 87.000.bedraagt. Vergelijking met
de begroting van het vorig jaar doet
zien, dat de onderwïjshoofdstu kken
(buitengewoon lager, middelbaar en
nijverheidsonderwijs) grotere bedra
gen opeisen. De uitgaven van open
bare werken zjjn wederom hoger en
gaan gelijk op met de uitbreiding van
de gemeente. De dienst voor maat
schappelijke zorg ver?! belangryk
meer kosten.
Het college spreek! tenslotte het
vertrouwen uit. dat de regering door
het toekennen van een verhoging op
de fondsuitkering daadwerkelijk he-
grip zal tonen voor de bijzondere po
sitie.
Zo liggen er werken over Picasso,
Matisse, Paul Klee, Gaguin, het
befaamde boek van de uitgeverij
Skira over moderne schilderkunst,
beschouwingen over Henry Moore,
Zadkine, Calder, Amerikaanse ar
chitectuur, Utrilo, Suzanne Vala-
don, Le Corbusier enz.
De Provinciale Bibliotheek heeft er
goed aan gedaan om deze fraaie col
lectie uit de kast te halen en in het
openbaar te exposeren, omdat daar
mee tweeërlei nut won.t bereikt. In
de eerste plaats kan men op een
uiterst eenvoudige manier kennisne
men van een- belangryk deel van de
moderne literatuur over de kunsten
der 20e eeuw, terwijl voorts wordt ge
toond, dat de Provinciale Bibliotheek
haar archief-karakter volkomen heeft
verloren, maar integendeel een le
vende instelling is geworden, die re
kening houdt met hetgeen thans in
de wereld der kunsten tot stand
komt. Bij het bezichtigen van deze
collectie kan men echter één verzuch
ting niet onderdrukken welk een
voortreffelijke eenheid zou er nu be
reikt kunnen worden als hier gele
genheid zou zijn tevens hedendaagse
schilder- en beeldhouwkunst te expo
seren. Wanneer wij ons goed herinne
ren heeft de Commissaris der Konin
gin destijds bij de opening van de
Zeeuwse Tentoonstelling 1955 gezegd
dat een expositieruimte wellicht
in het Abdijeomplex de aandacht
van het Provinciaal Bestuur had.
Wanneer men nu deze kostbare wer
ken ziet geëxposeerd, dan kan men
slechts hopen, dat die expositieruim
te spoedig zal komen. Want recht
streeks contact met moderne beeld
houw- en schilderkunst behoort in
Zeeland maar tot de zeldzaamheden.
N.V.V. steunt de stakende
Cura^aose mijnwerkers
Het Verbondsbestuur van het N.V.
V. zo deelt het mede heeft be
sloten „aan de mijnwerkers van Cu-
ragao ,die in staking zijn wegens so
ciale wanverhoudingen en voor vrij
heid va organisatie, een bedrag van
duizend dollar te doen toekomen".
„Grote slag" op Malakka
De regering heeft troepenverster
kingen gezonden naar de staat Negri
Sembilan, wdar naar verluidt een
„grote slag" gaande is tussen veilig
heidsstrijdkrachten en communistische
benden.
D„ beiden uit Steen. G. werd ten las
te gelegd, da thy verschillende malen
medeplichtig aan rundersmokkcl is
geweest. Zijn behuizing en erf had
den als z.g. eindpunt gediend. Van
D. trad op als vervoerder van de te
smokkelen dieren.
Hoe doen jullie dat?"
Bij een onderzoek werden 2 vaar
zen en een lang geleidetouw in de
stal van G. aangetroffen. Verdach
ten hebben bekend, dat zrj 3 maal 2
dieren op deze wijze naar België heb
ben doen 'erhuizen. Het was voor
hen de eerste maal, dat zij met de
justitie kennismaakten.
„Hoe gaat al dat gescharrel nu
in zijn werk", vroeg de politie
rechter G. en Van D. „Hoe doen
jullie dat nu?" Maar verdachten
gaven er weinig blijk van, dat zij
hierop een afdoende repliek wil
den geven... Zodat mr. Van Em
pel opmerkte: „Als ik gepension-
neerd ben, moeten jullie nog eens
bij mij komen om het te vertel
len
De officier achtte een flinke boete
nodig. Hij vorderde tegen beiden
200 of 40 dagen, 1 maand voorwaar
delijk met een proeftijd van 2 jaar
en tevens verbeurdverklaring van de
inbeslagenomen dieren. Mr. H. C. M.
van Son trad als raadsman van ver
dachten op. Hij voerde enkele ver
zachtende omstandigheden aan en
wees op de achtergronden van de
handelwijze van zijn cliënten. Mr.
Van Empel sprak een vonnis uit, con
form de eis.
Wel of niet thuis
Een uitvoerige geschiedenis werd
de behandeling van de zaak *egen de
Aardenburger G. V. Kommiezen had
den deze verdachte bij de grens zien
rijden met een aantal dozen achter op
zijn fiets, waarin boter moest zitten.
Er ontstond een achtervolging en
van de sommatie van de kommiezen
om te stoppen trok V. zich niets aan.
V. was er niet geweest, zo zeide
hy. De verklaring van een de kom
mieze» was echter in volkomen te
genspraak met dit gezegde, daar de
ze verbalisant verdachte duidelijk
had herkend. Getuige bleef daarbij,
maar ook verdachte handhaafde zijn
standpunt. Mevrouw V. kwam toen
getuigen, dat haar man op het be
wuste moment thuis was geweest.
Gelet op de ambtseedige verklaring
van de kommies achtte de officier de
overtreding wel bewezen. Het werd
een eis van 200 of 40 dagen. De
verdediger, mr. W. F. P. Kurtz,
meende, dat hier een misverstand in
het spel moet zyn. De kommies had
zich even by V. thuis moeten verge
wissen of de man daar was. Mr. Kurtz
vond het niet verantwoord V. te ver
oordelen en drong dan ook op vry-
spraak aan.
„Ik hou het op de tommies", zo
besloot de economische polit'arechter
deze zaak. Zijn vonnis werd een boe
te van 100 of 2 dagen en 1 week
voorwaardelijk.
Goedennacht
Slaapt U slecht door rheumatiek,
spit, ischias, hoofd- en zenuwpijnen,
neemt dan Togal. Verdryft in al die
gevallen snel en afdoende die pijnen
en U slaapt heerlijk. Togal baat!
Zuive. t door de nieren en is onscha-N
delijk voor hart en maag. Bij apo
theek en drogist 0.95. 2.40 en 8.88
Nadat mevrouw S. C. de Casembroot
—Baronesse Van der Feltz Dinsdag
in Nieuwerkerk het Groene Kruisge.
bouw officieel had' geopend, bood de
zesjarige Corry van der Zande haar
een fraai bouquet bloemen aan.
(Foto P.Z.C.