Is moderne Westerse
Rusland niet langer
kunst voor
decadent?
„MARTIN FIERRO", HET
boek der gaucho's
MARECHAUSSEE KAN TOEZICHT
HOUDEN OP BURGERVERKEER
COMMERCIËLE TELEVISIE
BEGINT GOED IN ENGELAND
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COU RANT
7
Hernandez:
groof
dichter
Tot het midden van de vorige
eeuw zwierven onbezorgde gau
cho's over de Argentijnse pampa's.
In alle eenzaamheid hoedden zij te
paard de enorme kudden vee en
soms keerden zij wekenlang niet in
de bewoonde-wereld terug. Met de
val van de dictator Rosas in 1852
was het echter afgelopen met hun
onbezorgd bestaan. Toen de vijan
den van de dictator aan de macht
kwamen en hun moderniserings
programma in werking stelden, be
hoorde daartoe ook het ontwikke
len van de landbouw door middel
van immigratie. Dit ging natuurlijk
ten koste van de veestapel en be
tekende een radicale ommekeer in
de positie van de gaucho. Veel te
arm om voor zichzelf land te kopen,
zwierf deze ruiter van dorp tot
dorp en een wet tegen landlopen
maakte hem tot een delinquent. Hq
werd spoedig het slachtoffer van
despotisme: sheriffs, rechters, of
ficieren van de „militia" deden
allen hun best om deze minnaar
van de vrijheid te vervolgen, van
zijn bezit te beroven en hem in de
kerker te werpen of naar de grens
te sturen om tegen de Indianen te
vechten.
De enige, die openlijk durfde te
protesteren tegen het lot van de on
ontwikkelde ruiters was de Argen
tijnse dichter-journalist José Her
nandez. Voor de eerste maal in de
geschiedenis van Spaans sprekend
Amerika nam een dichter de verdedi
ging op zich van een klasse, die
werd uitgebuit en met uitroeiing
werd bedreigd.
Hernandez werd in 1834 geboren
op een „estancia" in de buurt van
Buenos Aires. In zijn jeugd leidde
hy het leven van een gaucho en leer
de paardrijden, veehoeden en tegen
Indianen vechten. In het lassowerpen
en mesvechten werd hij net zo be
kwaam als in het tokkelen op een
guitaar, de onafscheidelijke metgezel
van de gaucho. Later werd hij een
journalist, met wiens mening terdege
rekening werd gehouden in de stryd
om de macht, die op Rosas' val
volgde.
De politieke partij, waartoe
Hernandez behoorde leed echter
de nederlaag en de schrijver werd
verbannen. Toen besloot hij een
openlijk protest te laten horen
tegen het harde lot van de gau
cho en daarom publiceerde hij in
1872 het eerste deel van „Martin
Fierro", dat zeven jaar later werd
gevolgd door „De terugkeer van
Martin Fierro."
In deze boeken klaagde Hernandez
vooral het schandaal van de zoge
naamde grenstroepen aan. Het sys
teem was zeer eenvoudig. Alle ver
dachte personen werden zonder vorm
van proces naar de grens gestuurd
om tegen de Indianen te vechten.
De bevelvoerende officieren van de
grensposten dachten er echter niet
aan om wapens, munitie, voedsel of
salaris te verschaffen en de arme
stakkers moesten, slechts gewapend
met stokken, de strijd met de rood
huiden aanbinden. Als de veroordeel
den wegliepen werden zij natuurlijk
als deserteurs beschouwd en dien
overeenkomstig behandeld. José Her
nandez was vastbesloten de hele
kwestie in het licht der openbaar
heid te brengen en hij schiep daar
voor de figuur van Martin Fierro,
een van de zwervende gaucho's, die
van dorp tot dorp trekken en als
Middeleeuwse barden hun lotgevallen
bezingen, zich daarbij begeleidend
op de guitaar.
Dezer dagen is men begonnen met de
aanleg van de nieuwe weg over
Schouwen-Duiveland naar de West
hoe. In de bocht bij de Schelphoek
ziet men reeds duidelijk de tracé van
de nieuwe weg, die zich van de oude
verbindsweg, vol kuilen en afbrokke-
lenendè randen, afsplitst. Na voltooi
ing van dit projectzal de afstand
Zierikzee-Haamstede zes kilometer
worden verkort.
(FOTO P.Z.O.
ONGELUKJE.
Martin Fierro vertelt op eenvou
dige en eerlijke wyze zijn levensge
schiedenis.
Als gaucho leidde hij een geluk
kig leven met vrouw en kinderen
tot hij voor een klein vergrijp naar
de grens werd gestuiird. Toen hij
na een jarenlange strijd wist te ont
snappen en naar huis terugkeerde,
was zijn gezin verstrooid en zijn
huis vernietigd. Zijn vrouw was met
een andere man weggelopen en zijn
kinderen werkten als schaaphoeders,
eigenlijk lijfeigenen, voor een rijke
grootgrondbezitter. Martin Fierro
zag geen kans om weer behoorlijk
aan de slag te komen en raakte aan
het zwerven. Op een avond ver
scheen hij, lichtelijk aangeschoten
door de wijn, op een dansfeest en na
een hevige twist doodde hij hier een
neger (de gaucho noemde dat een
„ongelukje").
Martin raakte steeds verder
aan lager wal en korte tijd later
daagde hij een gaucho, die bele
digende toespelingen maakte op
zijn vrouw, tot een duel uit. Het
gevolg was, dat Fierro weer een
„ongelukje" had en voor de poli
tie op de vlucht sloeg.
De militia zat hem echter op de
hielen en midden in de nacht werd
hij door tien man overvallen. Martin
bood echter zo schitterend tegen
stand, dat een sergeant van de mi
litia, Cruz genaamd, zijn partij koos
en hem hielp de aanvallers af te
slaan. Toen nam Cruz de guitaar op
en verhaalde zijn lotgevallen, die
eveneens tragisch waren. Van dit
moment af waren de twee mannen
vrienden en zij besloten om het land
te verlaten en zich bij de Indianen
aan te sluiten. Hiermee eindigt het
eerste deel van „Martin Fierro."
TERUGKEER.
Het tweede deel behandelt de te
rugkeer van de held uit de woestijn
en laat hem vertellen over de In
dianen, bij wie hij jaren heeft ge
woond. (Ook nu is José Hernandez
de eerste Latijns-Amerikaanse
schrijver, die de Indianen beschrijft
zonder valse romantiek en zonder
emotionele vooringenomenheid).
Hoewel de koude wreedheid van de
roodhuiden Martin Fierro tegen de
borst stuitte, bewonderde hij toch
hun moed in de strijd en hun liefde
voor paarden. Cruz was onder hevig
lijden aan de pokken gestorven.
Martin leverde een vreselijk gevecht
met een Indiaan, die probeerde een
blanke gevangene te martelen en
hij wist samen met de ongelukkige
vrouw te ontsnappen en naar zijn
1 Oudste inwoonster in
Den Haag: 106 jaar
In de Laan van Meerdervoort
bij het Valkenbosplein te Den
Haag hingen gisteren de vlag- 2
gen uit. De oudste inwoonster
van Den Haag, mevr. De Ca-
lonne, vierde haar 106de ver-
jaardag met grote opgewekt- f
heid en levenslust. Zoals elke
4; dag zat ze des morgens weer
op haar plaatsje aan haar
H: raam en meer nog dan andere
dagen moest ze passerende
vrienden en bekenden groeten.
Tientallen bloemstukken wer-
T den aan haar huis bezorgd en 2
om half twaalf kwam mevr. ïjj
Schokking, echtgenote van de
Haagse burgervader, op bezoek
met bloemen en fruit. Even te-
voren was een oude vriendin,
4. de 103-jarigf mevr. Lammers, 2
haar gelukwensen al komen 2
4: aanbieden.
Des avonds bracht een drum-
band haar een serenade en de
'f gehele dag door kwamen hon-
2 derden even bij haar raam krj- 2
jjj ken, vooral de kinderen die een
4: grote plaats in haar hart heb-
ben.
vroegere woonplaats terug te keren,
waar zijn twee zoons en Picardia,
een zoon van Cruz, op hem wachtten.
In het café, waar de mannen de
terugkeer van Martin Fierro vier
den, maakte een neger zich bekend
als broer van de man, die jaren ge
leden door Fierro was gedood. Hij
daagde Martin uit tot een duel, maar
deze was door de jaren en door bit
tere ervaring verstandig geworden
en weigerde te vechten. Samen met
de drie jonge mannen verliet hij
daarom het café, terwijl de neger
hem honend uitlachte.
Hoewel de twee boeken in dicht
vorm waren geschreven, werd de
strekking ervan door de weinig ont
wikkelde plattelandsbevolking van
Argentinië toch zo goed begrepen en
aangevoeld immers, de klachten
van Martin Fierro tegen de maat
schappij waren ook hun klachten
dat binnen enkele jaren meer dan
22.000 exemplaren werden verkocht.
Voor de eenvoudige mensen werd
„Martin Fierro" een epos over de
strijd, die alle gaucho's hebben moe
ten voeren tegen het onrecht en te
gen de aantasting van hun bestaan.
Het duurde echter meer dan veer
tig jaar, voordat de ontwikkelde
laag van de Argentijnse bevolking
besloot, José Hernandez te erkennen
als één van de grootste dichters, die
het land ooit had voortgebracht.
ADRES VAN DE K.N.A.C.
Definitieve oplossing
niet snel te verwachten
Het bestuur ran de Koninlijke Ne
derlandse Automobiel Club heeft
naar aanleiding van het feit, dat ook
de regering met toenemende bezorgd
heid de ontwikkeling van het verkeer
volgt en in het bijzonder haar aan
dacht schenkt aan de stijging der on
gevallen, welke daarmede gepaard
gaat, in een adres aan de raad van
ministers er de aandacht op geves
tigd, dat één van de factoren, welke
hierop van grote invloed moet wor
den geacht is g legen in het verkeers
toezicht, dat om verscheidene rede
nen niet intensief genoeg kan worden
uitgeoefend.
Adressante heeft dan ook reeds
herhaaldelijk aangedrongen op het
treffen van zodanige maatregelen, dat
dit toezicht in overeenstemming
wordt gebracht met de verkeersom
vang op de wegen.
Het is algemeen bekend, aldus
de K.N.A.C., dat in het bijzonder
het gebrek aan voldoende ge
schoold personeel en de onmoge
lijkheid, dit op korte termijn aan
te trekken, een snelle oplossing
in de weg staan. Naar haar oor
deel zou hierin zeer spoedig ver
betering kunnen worden ge
bracht door desnoods tijdelijk op
de buitenwegen gebruik te ma
ken van de diensten van de Ko
ninklijke marechaussee en wel in
het bijzonder van die groepen,
welke nu reeds in het bijzonder
belast zijn met het toezicht op
het militaire motorische verkeer.
Dit apparaat surveilleert reeds
geregeld op. de buitenwegen, de
noodzakelijke outillage is daar
op ook ingesteld.
De K.N.A.C. is van mening, dat
hiermede niet alleen een snelle ver
lichting van de bestaande toestand
zou worden bevorderd, doch ook een
economische oplossing zou worden
verkregen, daar ook thans reeds een
bepaald aandeel van de kosten van
dit wapen ten laste van het ministe
rie van justitie wordt gebracht. Voor
zover adressante bekend is, staat ook
de aanhangige politiewet deze gang
van zaken niet in de weg.
De K.N.A.C. heeft met aandrang
aan de raad van ministers verzocht
in de door haar aangegeven zin te
besluiten.
Het Centraalstation te Rotterdam,
vertoont een zonderling beeld va?i
vernieuwing en sloping tegelijk. Ter
wijl het. oude gedeelte van de D.P.
nog gedeeltelijk in gebruik is, gaat
de bouw van het nieuwe Centraal
Station gestadig voort. Links op de
foto zien we het 5e perron in aan
bouw, terwijl aan het le perron van
de D.P. een trein voor vertrek gereed
staat.
Studenten en politie
slaags te Delft
In de nacht van Donderdag op Vrij
dag is het te Delft tot een vechtpartij
gekomen tussen studenten en politie.
Hierbij werden drie politiemannen ge
wond. Nadat de leden van de R.K.
studentenvereniging „Sanctus Virgi-
lius" geruime tijd hadden doorge
bracht in de sociëteit „Alcuin" aan
de Oude Delft, tezamen met leden van
de R.K. studentenvereniging „Caro-
lur Magnus" uit Nijmegen, die op be
zoek. waren in Delft, kwamen zij in
de loop van de nacht naar buiten.
Er ontstond toen een zodanig ru
moer, dat de politie hun verzocht
naar binnen te gaan. Een aantal stu
denten gaf hieraan geen gehoor,
waarna de politie genoodzaakt was,
hardhandig in te grijpen. De studen
ten begonnen toen van de binnen
plaats van de sociëteit af met bier
glazen te gooien. Daarbij werden drie
agenten gewond, van wie er één twee
wonden boven de ogen kreeg. Zijn
wonden moesten in het ziekenhuis
worden gehecht.
Rita Hayworth
naar de Rivièra
Rita Hayworth is in Cannes aan
gekomen voor een bezoek aan haar
twee dochtertjes, die logeren bij haar
ex-echtgenoot Aly Khan.
Intussen wordt Aly Khan tegen
woordig veel in gezelschap gesigna
leerd van een van Frankrijks be
roemdste „cover girls", Bettma, die
reeds langer dan drie maanden bij
Aly in huis is en kennis heeft ge
maakt met de Aga Khan.
ZEVEN MILLIOEN IN EEN MAAND
„Weggeef-programma" in Italië
De commerciële televisie heeft de
reclamefirma's in de eerste maand
van haar bestaan in Engeland 664.000
pond (bijna 7 millioen gulden) opge
leverd, aldus werd bekend gemaakt in
de vakpers. Per jaar komt dit neer
op ruim 80 millioen gulden.
Woordvoerders voor de commerciële
televisie leiden daaruit af dat het feit,
dat de adverteerders een dergelijke
uitgave er voor over hebben, wijst op
een krachtig vertrouwen in de moge
lijkheden en prille populariteit van de
concurrente van de B.B.C.-televisie.
Volgens de Amerikaanse markt- en
opinie-onderzoekorganisatie, A. C.
Nielsen, heeft een door haar ingesteld
onderzoek uitgewezen dat in de week
eindigend 30 October de commerciële
televisie negen van de elf populairste
programma s verzorgde.
„Nielsen" volgt ae methode om
toestelletjes te installeren, televisie
ontvangapparaten welke beide ka
nalen kunnen opvangen waarmee
automatisch wordt geregistreerd
waarnaar en hoelang de televisie-toe-
stelbezitter kijkt.
Volgens de gegevens had de gemid
delde Britse televisiekijker zijn toe
stel gedurende October per dag 3,8
uur aanstaan. Daarvan werd 2,1 uur
naar de commerciële en 1,7 uur naar
de B.B.C. gekeken.
Volgens Britse vakperspublicaties
bedraagt het aantal televisie-toestel
len dat de commerciële televisie kan
zien momenteel 460.000 en verwacht
wordt dat het er tegen eind Novem
ber 500.000 en tegen volgend jaar
Maart 730.000 zullen zijn.
De Italiaanse regeringstelevisie zal
binnenkort een weggeefprogramma
OPMERKELIJK ARTIKEL VAN ALEXANDER DIKY
„Jonge Russische schilders kunnen
van Westerse collega's veel leren"
Voor de eerste maal sedert het einde van de tweede wereldoorlog is
in de Sowjet-Unie een krachtige stem opgegaan ter verdediging van de
moderne Westerse kunst, die na 19Jfl in Rusland uit alle musea geweerd
werd. In een artikel in ,fNovy Mir", het maandelijkse orgaan van de
Bond van Sow jet-schrijvers, bepleit Alexander Diky, directeur van het
befaamde „Maly"-theaterheropening van het museum voor Moderne
Westerse Kunst, dat sinds de oorlog gesloten ia.
Hij zei tevens, dat de werken van de moderne Franse impressionisten
op ruime schaal en op juiste wijze dienden te worden tentoon gesteld.
Moskou bezit een van de rykste
collecties van werken van Franse
meesters, welke nog vóór de revolutie
door aankopen van vermogende Rus
sen tot stand kwam. Deze collectie
bevat een groot aantal Gauguins, Re-
noirs, Cézannes, Picasso's en werken
van tal van andere beroemde schil
ders.
Maar onder de invloed van de heer
sende Sowjet-theorïe van het socia
listisch realisme werden deze werken
achter slot en grendel gehouden,
daar zy als „formalistisch, decadent
en ontoegankelijk voor de massa" be
schouwd werden.
Diky schrijft nu echter in „Novy
Mir': „Wy hebben ons altyd
aangetrokken gevoeld tot de op
merkelijke scheppingen van de
nieuwe kunst in het Westen".
Hij toont zich er verontwaardigd
over, dat het museum voor mo
derne Westerse kunst gesloten is
en zegt. dat het „onvergeeflijk is,
dat slechts een onbelangrijk aan
tal werken samengeporpt is in
twee kleine zaaltjes van de Her
mitage in Leningrad en het
Poesjkin-museum in Moskou".
Diky betoogt, dat de impressionis
ten de horizon van de kunst verbreed
hebben en dat de jonge Russische
schilders heel wat van hen kunnen
leren.
Naar verluidt, zouden alle nood
zakelijke voorbereidingen getroffen
zijn om oinnenkort het museum voor
Moderne Westerse Kunst te her
openen met een grote tentoofistelling
van de Franse impressionisten.
„Geen schilders
Maar nog geen week geleden heeft
Alexander Gerasimow, directeur van
de Academie voor Schone Kunsten te
Moskou en de meest gezaghebbende
vertegenwoordiger van het socialis
tisch realisme in de schilderkunst, de
correspondent van United Press ge
zegd, dat bedoelde Westerse kunste
naars „geen schilders meer zijn, maar
commerciële lieden, die de decadente
gevoelens van de rijken uitbuiten".
Gerasimow zei in het bijzonder din
gen over Picasso, die „hoewel hij ho
gelijk gewaardeerd wordt als stryder
lanceren dat geïnspireerd is op het
befaamde Amerikaanse succesnum
mer „The 64.000 thousand dollar
question".
Dit is bekend gemaakt door de
onderdirecteur van de Italiaanse te
levisie, Aldo Pesante, na zijn terug
keer van een Amerikaanse studie
reis. De prijzen bij de Italiaanse ver
sie zullen variëren van 2500 lire
(ruim vijftien gulden) voor de eerste
beantwoorde vr -.ag tot 5 millioen lire
(ruim f 30.000) voor de slotvraag.
Deelnemers zullen zelf het onderwerp
mogen bepalen' waarover hun de vra
gen worden gesteld. (United Press).
Filmfestival in Brussel?
Het internationale filmfestival
1958 zal waarschijnlijk te Brussel
worden gehouden tijdens de wereld
tentoonstelling, die daar dat jaar
georganiseerd zal worden. De voor
zitter van de Belgische Vereniging
van Filmproducteurs is naar Wash
ington vertrokken, waar hij deze
aangelegenheid zal bespreken op
een bijeenkomst van de Internatio
nale Federatie van Filmproducen
ten.
I Ook atoomauto's
in de toekomst
De president-directeur van de
Wabash-spoorwegmaatschappij
heeft in Illinois (Verenigde
Hj Staten) in een rede voorspeld,
dat atoomlocomotieven binnen
een generatie over de rails zul-
len snellen. 4.
De president, Arthur K. Atkin- 4:
son, zeide, dat men uit de
komst van de atoomduikboot
de logische gevolgtrekking kon
f maken, dat in een niet ver ver- 2
wijderde toekomst atooomsche-
pen, atoomlocomotieven en 4=
4c zelfs atoom-automobielen een
realiteit zouden zijn.
voor de vrede, geen schilder is". Ge
rasimow betoonde zich bijzonder ver
ontwaardigd over een onlangs afge
legde verklaring van Picasso volgens
welke de schilderkunst in de Sowjet-
Unie slechts bestond uit het afbeel
den van generaals, wier borst met
medailles bedekt was.
Gerasimow, die vond, dat er in de
Sowjet-Unie potentiële Rembrandts
waren, die echter pas tot ontplooiing
konden komen wanneer men zich vol
ledig vrijgemaakt had van de kwa
lijke invloed van de moderne Franse
kunst, vertelde nog, dat hij op het
ogenblik de laatste hand legde aan
een realistisch schilderij van zes boe
renvrouwen in een stoombad.
Gerasimow, die vooral bekendheid
heeft verworven met zijn martiale
schilderijen var Stalin en andere
Sowjet-groten, scheen hiermee te wil
len zeggen, dat deze badende vrou
wen toch heel iets anders waren dan
met medailles behangen generaals.
(United Press).
Ds. Kershaw zou niet naar
Mississippi mogen
Dominee Alvin Ker
shaw, die het kortgele
den tot op een na de
hoogste trede bracht
van het Amerikaanse
T.V.-programma „the
6lf.000 thousand dollar
question" en door zijn
jazzkennis 32.000 dol
lar minus belastingen
toucheerde, is de les
gelezen door de repu
blikeinse afgevaardig
de, James A. Morrow.
Dominee Kershaw
heeft namelijk de toe
zegging gedaan dat hij
een deel van het door
hem gewonnen bedrag
ter beschikking zou
stellen van de nationa
le vereniging ter behar
tiging van de belangen
van niet-blanken.
Morrow heeft nu op
de universiteit van
Mississippi die de do
minee van de episco
paalse kerk in Ohio had
uitgenodigd in Febru
ari a.s. te spreken op
een godsdienstige dag,
een beroep gedaan de
invitatie in te trékken.
Morrow meende niet
dat het noodzakelijk
zou zijn een berisping
toe te dienen aan dege
ne op de universiteit,
die voor de uitnodiging
v rantwoordélijk was.
Jk geloof dat. deze de
situatie in het reine zal
brengen en de invitatie
aan de dominee om
zich zelf. maar in Mis
sissippi te laten zien
ongedaan zal maken",
aldus de Amerikaanse
parlementariër.
Voorts drong Mor
row er op aan dat de
dominee „in het open
baar" zou worden be
rispt daar hij, eveneens
openlijk in een natio
naal televisieprogram
ma, „onze levensstijl in
het Zuiden te schande
zette door zijn voorne
men „behulpzaam te
zijn in de stryd voor de
rassen-desagregatie".