PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
Flitsende staatsgreep uitgevoerd
door Braziliaanse strijdkrachten
Tien jaar werk „ter bevordering
van Walcherens welvaart"
EISENHOWER IN WASHINGTON
ENTHOUSIAST VERWELKOMD
Vandaag...
DE
VERWACHT...
198e Jaargang-No. 266
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adj.-Hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; 5.85 p. kw.; fr. p. p. 6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 12 Nov. 1955
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minimum p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 cent per regel met een minimum
van L„Brieven of adres
Bureau v. d. Blad" 25 cent meer.
Giro No. 350300 P.Z.C., Middelburg.
Bur. Vlisslngen, Walstr. i
telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef, 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg, Finlandstraat 2, telef. 16; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, N. Bogerdstraat 24, telef. 26.
TEGEN „ERFGENAMEN" VAN VARGAS
Waarnemend president Carlos da Luz
vluchtte aan boord van kruiser
Het Braziliaanse leger heeft Vrijdag in een flitsende operatie de
macht overgenomen en de waarnemende president Carlos da Luz heeft
op een oorlogsschip de hoofdstad verlaten. De eerste fase van de staats
greep geschiedde zonder bloedvergieten, maar later openden de bat
terijen van het fort Copacabana, bij de monding van de haven van Rio
de Janeiro, het vuur op de Braziliaanse kruiser Almirante Barros en an
dere oorlogsbodems, die buiten de haven lagen. De oorlogsschepen be
antwoordden het vuur niet. Luz deelde in een boodschap aan de Ka
mer van Afgevaardigden mee, dat hij als president van de republiek, ge
zien de ernstige gebeurtenissen van Vrijdagmorgen, die indruisen tegen
de grondwet, had besloten zijn bevoegdheden te blijven uitoefenen aan
boord van een oorlogsschip in de territoriale wateren.
De waarnemende-president nam de
wijk op het oorlogsschip, nadat het
leger ae macht aan zich getrokken
had in vrijwel het gehele bewoonde
deel van het land. De opstand is uit
gevoerd onder leiding van de afge
treden minister van oorlog H. T.
Lolt.
De vloot en de luchtmacht bleven
Luz trouw. Het ingrijpen van het
leger is de climax van een perio-
van onrust, die de vorige maand
begon toen de sociaal-democraat
Kubitschek tot president en diens
partijgenoot Goulart tot vice-pre
sident werden gekozen. Sommige
invloedrijke militairen stonden
wantrouwend tegenover Kubit
schek en Goulart omdat zij hen
beschouwden als de politieke erf-
genamen van wijlen president
iulio Vargas, die in 1954 zelf
moord pleegde na een conflict
met het leger.
Een groep van legerkolonels dwong
Vargas in 1954, Goulart te ontslaan
als minister van arbeid. Diezelfde
groep liet onlangs uitkomen dat
het Kubitschek en Goulart wel eens
onmogelijk kon worden gemaakt, in
functie te treden als president en
Dure wegen
Het zijn pijnlijke opmerkingen,
welke door ir. G. Slotboom, di
recteur van de Kon. Wegen
bouwmaatschappij, zijn gemaakt in
Den Haag. Hij sprak in een bijeen
komst van het Nederlands Verkeers-
instituut en hij betoogde, dat de Ne
derlandse wegenbouwers gemakkelijk
30% meer werk kunnen leveren en
tegen een lagere kostprijs konden
werkenwanneer de overheid
maar minder stroef functioneerde.
De overheid dat 'zijn dan de regering,
de provinciale en de gemeentebestu
ren die met wegenaanleg te maken
hebben.
j et machinepark van de wegen-
juwers staat een deel van het
jaar ongebruikt en de man
kracht lummelt rond. Alleen in de
H
goeding van reisuren plus prestatie-
toeslag enz. ongeveer 75% boven het
nalr
zomer en de herfst is er volop werk.
In het voorjaar als het goed weer is,
werkt men niet aan de wegen. De
opdrachtgevende instanties zijn dan
nog niet klaar met de bestekken en
tekeningen of met het houden van de
aanbestedingen.
Hoe eenvoudig zou men dat euvel
kunnen verhelpen door de aan
bestedingen reeds in de winter
te houden, zodat de wegenbouwers
in het voorjaar direct aan het werk
konden gaan. De meeste overheidsin
stanties zitten echter vast aan be
grotingen. die pas omstreeks Nieuw
jaar goedgekeurd worden en eerst
als die begrotingen „administratief"
verwerkt zijn, kan men de aanbeste
ding voorbereiden.
Een direct uitvloeisel van de nut
teloze voorjaarsstilte bij de we
genbouw is een ongezonde kos
tenstijging. Ir. Slotboom heeft becij
ferd, dat als gevolg van de hoog
spanning in zomer en najaar de per
soneelskosten door busvervoer, ver-
van reisuri
toeslai
normale loon komen te liggen.
Het zijp uiteindelijk de overheids
instanties zelve, die uit belastinggel
den deze hoven-normale kosten beta
len. Betalendoor eigen schuld.
En dat laatste is nu juist het pijnlij
ke.
Men wist ook in overheidskringen,
die zich met wegen-aanleg be
zig houden, heel wel. dat er in
het voorjaar te weinig werk voor de
wegenbouwers was. Maar die instan
ties konden niet op tegen de verstar
ring in het administratieve apparaat
en zij gaven zich gewonnen.
Het is goed. dat ir Slotboom dui
delijk heeft gezegd hoeveel nadeel
daardoor wordt berokkend.
Niemand koestere echter de illusie,
dat door zijn redevoering de stoot ge
geven wordt tot het wegnemen van
de grove nadelen, welke aan het hui
dige stelsel van te late aanbesteding
kleven.
Er zou een kleine revolutie in het
administratieve apparaat nodig zijn,
om tol de bovengeschetste betere
werkwMze te komen. Wij echter in dit
gop'V- -nd houden niet van revolu
ties. I lever nog laten wij de wegen
bouwers 30% beneden hun productie-
grens werken en betalen wij via
de fiscus 75% teveel aan loon!
vice-president. De Kamer van Afge
vaardigden hoorde Vrijdagmorgen
tussen elf en twaalf Braziliaanse tijd
de boodschap van Luz, de waarne
mend-president, aan in een speciale
zitting. Het gebouw van de Kamer
stond onder zware politiebewaking,
het publiek had eekter vrij toegang
en de publieke tribune was dan ook
geheel bezet. Toen de voorzitter van
de Kamer de boodschap had voorge
lezen, stonden de leden van de Ka-
merfractie van de Nationale Demo
cratische Unie op en begonnen te
juichen. De aanhangers van Kubit
schek, de leden van de arbeiderspar
tij en van de sociaal-democratische
partij, bleven zitten en joelden. De
Kamer-voorzitter, da Culha, had
moeite met het bewaren van de orde.
Het werd pas weer rustig, nadat de
fractie-voorzitters kalmte hadden
verzocht.
Steun aan rebellen.
De leider van de staatsgreep van
het leger, generaal Texeira Lott,
maakte bekend, lat de bevelhebbers
van alle tien militaire districten hem
hadden gemeld, dat hjj op hun volle
dige steun kon rekenen. Hij deelde
verder mede, dat de gouverneurs
van de provincies Minas Geraes, Rio
de Jamero en Bahïa ook zijn zijde
hadden gekozen. Luz bevond zich
aan boord van de zware kruiser Ta-
mandare, de vroegere Amerikaanse
kruiser Sint Louis, die evenals de
Almirante Barroso, de vroegere
Amerikaanse kruiser Philadelphia,
10.000 ton meet. Luz werd de vorige
week waarnemend-president, toen
president Joao Café jr. na een hart
aanval rust moest nemen. Café heeft,
hoe de Kamer van Afgevaardigden
(Vervolg op pag. 3)
WELKOM THUIS, IKE
Negen orkesten schetterden
tussen juichende menigten.
Op enthousiaste wijze verwelkomd
is president Eisenhower Vrijdagavond
weer thuisgekomen. Flink gevorderd
op weg naar herstel van een hart
aanval verliet de president glim.
lachend en zonder hulpzichtbaar
aangedaan door het eyithousiasme
van regeringsdignitarissen en gewone
burgers het vliegtuigdat hem van
Denver naar Washington had ge
bracht. Eisenhower zeide, dat hij zich
diep vereerd gevoeldenu zovélen ge
meend haddenhem en zijn vrouw
weer te moeten verwelkomen in
Washington na een afwezigheid van
bijna dertien weken. „Het was ivat
langer dan we van plan waren ge
weest, maar ik weet dat U de om
standigheden begrijpt. Ilc ben blij dat
de doktoren mij op erewoord hebben
vrijgelaten. Ik verwacht mijn werk
zaamheden als president te hervatten
hoewel ik daarmee geleidelijk tewerk
zal gaan", zo verklaarde hij.
„Welcome home Ike!" Spandoeken
vertelden het met vette letters, orkes
ten schetterden het uit, soldaten ston
den stram in de houding en hoge auto
riteiten en gewone burgers kwamen
bij duizenden om de president te be
groeten. Het weer verleende zijn me
dewerking. Het was een warme en zon
nige dag. De stad maakte er een feest
van. Het grote militaire vliegtuig van
de president, de „Colombine III",
sti'eek neer op de nationale luchthaven
na een vlucht van ongeveer vijf uur
vanaf Denver. Vice-president Richard
De Stichting Nieuw Walcheren zal
te zijner tijd in het huis te Vrouwen
polder, waarin op S November ÏOJ/J/
de capitulatie van de Duitsers op Wal
cheren werd getekend, een steen laten
aanbrengen, waarop dit feit staat ge
memoreerd. De steen werd ontwor
pen door de heer A. G. Wagensveld
(links) en vervaardigd door de h$er
Roth (rechts)1 beiden te Middelburg.
(Foto P.Z.C.)
Nixon, leden van het kabinet, diploma
ten en heel wat leden van het congres
waren ter begroeting aanwezig. Ook
Ike's zoon, majoor John S. Eisenhower,
was er.
Langs de route van de stoet au
to's, die over de Memorial Bridge
langs Constitution Avenue naar de
Pennsylvania Avenue ging, waren
negen muziekkorpsen opgesteld.
De president en mevrouw Eisenho
wer zullen het weekeinde in het Witte
Huis doorbrengen, waarna zij zich
naar hun boerderij in Gettysburg
(Penns) zullen begeven voor een
langdurige herstelperiode.
(United Press).
De restauratie van de Groote- of St.
Laurenslcerk in Rotterdam was Vrij
dag zover gevorderd, dat met de vol
tooiing van de kruisings- of daktoren
het hoogste punt was bereikt, een ge
beurteniswelke een mijlpaal in het
herstel van de in het eerste oorlogs
jaar zwaar gehavende kerk mag wor.
den genoemd en waaraan een plech
tige bijeenkomst werd verbonden. De
foto toont de toren met de vaderland
se driekleur feestelijk op de spits.
Oorlogsschade aan
bedrijfsuitrusting
De termijn van 1 October 1954
voor het indienen van aanvragen om
aanvullende bijdragen in oorlogs
schade aan bedrijfsuitrusting is her
haaldelijk door middel van pers en
radio aan het publiek bekendge
maakt, aldus minister Van de Kieft
in zijn antwoord aan de Kamer.
Het is dan ook voorgekomen, dat
getroffenen tot driemaal toe hun
verzoek om een aanvullende bijdra
ge herhaalden. Vast staat dan ook
wel, dat de getroffenen van de ge
stelde termjjn op de hoogte waren
of konden zijn.
Hoewel de getroffenen ruimschoots
de gelegenheid is gegeven tijdig een
aanvraag te doen en voor het over
schrijden van de termijn in het al
gemeen geen verontschuldiging' kan
worden gevonden, heeft de minister
toch erin toegestemd, dat de. na 1
October 1954, maar vóór 1 Januari
1955 ingediende aangiften alsnog in
behandeling worden genomen. Voor
een verdergaande verschuiving van
de termijn is echter geen aanleiding.
^VV^^^^/VVVWvVVVV^^^(^l^A
Achter storingsfront
iets koudere lucht
(Van onze weerkundige
medewerker)
Wij kunnen op een November-
week terugzien, zoals die ook in
Zeeland maar hoogst zelden
voorkomt. In het begin van de
week werden record-hoge tem
peraturen gemeten van 17 a 18
graden C., in Maastricht zelfs
van 21 graden C. Ook gisteren
was het met bijna 15 graden C.
nog een zachte Novemberdag.
Boven Zuid-Schotland was
Vrijdagavond een depressie ge
legen, die in Noord-Oostelijke
richting wegtrekt. Een front
hiervan verliep met enkele bui
en over Oost-Engeland naar
Noord-West Frankrijk en be
woog langzaam in onze richting.
Dit front kan vandaag mogelijk
wat regen brengen maar veel re
gen verwachten wij dit week
einde niet.
Van Groenland over IJsland
voeren stormachtige Noordelij
ke winden koude poollucht,
waarin ook sneeuwbuien voor
komen, naar Schotland. Het be
gint er naar uit te zien, dat ook
bij ons de temperatuur de ko
mende dagen geleidelijk wat la
ger zal worden, al zal over
dag nog wel de normale waar
de voor November van 9 graden
C. worden bereikt.
JUBILEUM VAN „NIEUW-WALCHEREN"
Een wereld kwam in beweging
voor een verdronken eiland
„DE STICHTING NIEUW WALCHEREN" is goed gestart. Met span
ning ziet Zeeland de ontplooiing van haar werkzaamheid en de vrucht daar
van tegemoetDit stond te lezen in onze krant van 15 November 1945
in een verslag, waarin werd verhaald van het eerste „openbare optreden"
van de Stichting Nieuw Walcheren. Tien jaren zijn inmiddels voorbijgegaan
en de spanning van het begin heeft plaats gemaakt voor een oprechte be
wondering. Bewondering namelijk voor het i ele, dat deze Stichting in de
afgelopen tien jaren onafgebroken deed krachtens haar statuten „ter be
vordering van Walcherens welvaart". En wanneer men terugblikt over de
ze periode, vraagt men zich wel eens af hoe het mogelijk was, dat een hand
jevol mensen een wereld in beweging wist te brengen voor een verdron
ken eiland.
Eerljjk gezegd stellen de mensen
van Nieuw Walcheren zich deze
vraag ook wel eens, wanneer zjj over
deze bewogen tien jaren spreken. Het
ene initiatief na het andere „rolde" er
als het ware uit en alles werd met 'n
geestdrift en een inspiratie aange
pakt, die verbluffend was. „Voor een
bevrijd Europa een verdronken Wal
cheren"Deze slagzin vormde een
soort appèl op het geweten van de
vrije wereld, een appèl, dat niet te
vergeefs was! Want het getij keerde
voor het verwoeste eiland en van
einde en ver stroomden giften bin
nen, die konden worden aangewend
voor tientallen doeleinden, maar voor
namelijk voor de herbeplanting. De
mannen van Nieuw Walcheren voel
den zich soms als moderne tovenaars,
die slechts het „Sesam open U" had
den te spreken om toegang te ver
krijgen tot ambassades en regerings
gebouwen, waar allerlei zaken ten
bate van het „Eiland zonder scha
duw" zoals Walcheren toen werd
genoemd konden worden klaarge
maakt.
Het is deze week tien jaar geleden,
dat de eerste stoot tot oprichting van
de Stichting werd gegeven door de
heer C. H. J. Vroom uit Middelburg,
een initiatief, dat onmiddellijk weer
klank ondervond in onderscheiden
kringen. Notaris J. L. Verhagen uit
Vlissingen, voorzitter van Nieuw-
Walcheren en de heer D. F. P. Hoe
gen, secretaris, beiden van het begin
af bestuurslid, hebben ons dezer da
gen verteld van dat begin.
Dien voelde in die chaotische tijd
van na de bevrijding, dat er ook van
particuliere zijde iets gedaan moest
worden. De burgerij zat in de put,
diep in de put en zij moest een hart
onder de riem worden gestoken, voor
al ook omdat er allerlei gevaren
dreigden: het wegtrekken van krach
ten, die hier dringend nodig waren,
naar een bewoonbaarder deel van
Nederland, was daarvan een van
grootste. Bovendien was men er zich
van bewust, dat de overheidsinstan
ties nooit die vrijheid van handelen
hadden als mensen in de particuliere
sector, zodat bepaalde initiatieven
van ambtelijke kant niet verwacht
konden worden. In zulke gevallen,
meende men lag er een taak voor een
particuliere instelling, welnu, zij
werd opgericht en kreeg de symboli
sche naam van „Nieuw Walcheren".
Maar één ding zagen de heren van
deze Stichting bijzonder scherp: zo
dra er instellingen kwamen of be
paalde diensten, die een taak van de
Stichting beter konden uitvoeren,
dan moest Nieuw Walcheren zich on
middellijk terugtrekken. Dat
voortreffelijk gezien, want daardoor
onstonden nooit narigheden over
competentie-kwesties. Integedeel,
Nieuw Walcheren zag niets liever
dan dat de taken van deze instelling
werden overgenomen door .daartoe
meer geëigende instanties.Zo heeft
de Stichting in de afgelopen jaren
heel wat werk afgestoten, werk op
charitatief terrein b.v. Maar één taak
heeft Nieuw Walcheren steeds als 'n
eigen werk gezien: de herbeplanting!
De geschiedenis daarvan is genoeg
zaam bekend en het is overbodig
haar weer in den brede op te halen.
Doch wel mag worden vastgesteld,
dat het voor het grootste deel te dan
ken is aan deze Stichting, dat Wal
cheren is geworden tot wat het nu
is: een groen eiland mèt schaduw!
(Vervolg op pag, 2).
§f is het 25 jaar geleden, dat
H het bjj de wet van 18 Mei 1929
gestichte Nederlandse Postmu-
M seum te Den Haag voor net pu-
bliek werd geopend;
is het 100 jaar geleden,
M dat de Duitse veldmaarschalk p
p G. J. l). von Scharnhorst, stich-
ter en organisator van het
M Duitse volksleger, die zich on-
derscheidde in de strijd tegen
p Napoleon, te Eordenau (Hann- p
p over) werd geboren. p
liïFifliiiiiiiii'niiii'i'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii'n;1 .1
Peter Churchill
gescheiden
Een Londens echtscheidingshof heeft
fisteren de echtscheiding uitgespro-
en tussen Peter Churcnill, de be
faamde Britse oorlogsheld en de even
heldhaftige Odette Sansom, die zijn
medewerkster is geweest en waar
mee hij in 1947 trouwde.
Odette's belevenissen werden op het
witte doek vastgelegd, waarbij zrj als
adviseuse optrad.
Beiden hadden overspel gepleegd;
Odette met een goede vriend des hui
zes in Parijs (United Press).
Van Gogh voor 37.000
dollars verkocht
Een bloemstuk van Vincent van
Gogh, geschilderd enkele jaren voor
de dood van de schilder in 1890, is de
ze week op een veiling in de Parke
Bernet Galleries te New York ver
kocht voor 37000 dollars.
Op deze zelfde veiling ging een,
straatgezicht van Utrillo, geschil
derd omstreeks 1928, voor 3000 dol
lar van de hand, een zeegezicht van
Manet daterende van 1871 bracht
11.500 dollars op.
Een Nederlander, die onbekend
wenst te blijven, heeft door de Ne
derlandse kunstschilder Max Nauta
een portret van Sir Winston Church
ill doen vervaardigen, dat hij door
tussenkomst van de Nederlandse am
bassadeur te Londen aan de Tweede
Kamer heeft aangeboden. De voor-
KORTE PREDICATIE
TIJD GEDULD.
......niet vnllende, dat enigen
verloren gaan, maar dat zij
allen tot bekering komen.
2 Peir. 3 9.
Wij hebben weer tijd gehad deze
week. Zoveel dagen, zoveel uren. 't Is
precies «if te rekenen.
Hei was weer druk. Dit kon niet
■langer wachten en dat moest nood
zakelijk gedaan tcorden. Volgende
week gaan ice weer hard verder.
Hoe was het eigenlijk deze week?
Was het nu MIJN tijd of was het de
tijd van een ander?
Rare vraag! Iedereen heeft zijn
eigen tijd. Dat is logisch.
Goed, maar als U genegen bent
even te luisteren naar een Ander
dan zegt Hij, dat DE tijd van Hem is.
Hij heeft de tijd in Zijn hand. En Hij
geeft daarvan zoals Hi) wil en aan
wie Hij wil. Tot sommigen zei Hij
deze week: Ik geef U geen tijd meer.
Tot U zei Hij het anders: „Ik heb
met U geduld gehad. Ik ben lank
moedig over U".
Hij geeft die tijd, die Hij U schenkt
dus een naam: geduld of zinrijker
lankmoedigheid.
Dat doet Hij, opdat U zult iceten,
hoe vol de tijd teel is. ^eel meer dan
van het uwe is die vol van het Zijne.
Oneindig veel meer geduld van Hem
dan ongeduld van U. U hebt gejaagd
om klaar te komen Hij was lank
moedig en wilde Zijn werk nog niet
afmaken.
Dat werk, dat God nog uitstelt is
het gericht. Het gericht over zonda
ren.
Zeker, Gods gericht is er ook wel
IN het leven van een mensmaar
het is meestal zó verborgen, dat U
het niet ziet als U niet zeer dicht bij
hem leeft, in ootmoed en >?i gehoor
zaamheid aan Zijn Woord.
Maar dat beslissende gericht voor
de eeuwigheid, dat heeft Hij nog uit
gesteld.
Dat deed Hij echter niet om U de
gelegenheid te geven uw ogen daar
voor te sluiten.
Gods lankmoedigheid de tijd
is niet uw ruvmte voor uw eigen
machtig leven, de zonde, maar de
ruimte, die Hij V geeft tot uw beke
ring.
Want Hij wil niet dat enigen verlo
ren gaan maar dat zij allen tot beke
ring komen. Daarom heeft Hij Zijn
tijd vol gemaakt met Zijn Christus
opda t' ook uw tijd vol zou worden van
Hem.
Bekeer U tot de Heere. Dat kan
niet langer wachten.
St. Philipsland. F. VAN DIEREN.
MINDER WIND
Veranderlijke bewolking en op de
meeste plaatsen droog weer. Zwakke
tot matige Zuidelijke, wind. Dezelf
de middagtemperaturen als gisteren
of iets lager.
ZON EN MAAN
13 November
Zon op 7.56 onder 16.55
Maan op 6.59 onder 16.05
14 November
Zon op 7.58
Maan op 8.06
onder 16.54
onder 16.35
