Regering-Faure krijgt vertrouwen
van Nationale Vergadering
Eerste Kamer verenigt zich met
het televisie-besluit
KLANKBORD
ORTEGA Y GASSET - SPAANS
FILOSOOF - OVERLEDEN
WOENSDAG 19 OCTOBER 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
De radiotoren in Goes is nu op een
respectabele hoogte gekomen! In het
stadsbeeld zal dit gevaarte straks
moeilijk meer weg te denken zijn,
daarvoor is het te enorm van afmetin
gen geworden!
(Foto P.Z.C.)
m Ze namen een borreltje
j De gemeentepolitie van Draeh-
ten neeft twee jongelui uit het
dorp Harkema-Opeinde, die
samen niet minder dan een li-
ter jenever achter elkaar had-
=j den opgedronken, aangetroffen
in een toestand, die eerder aan
s waanzin dan aan dronken-
schap deed denken. Een van
de jongens moest zelfs tijdelijk
in een ziekenhuis worden op- n
genomen. De jongens waren
M respectievelijk 17 en 19 jaar
jud. Een hunner had de drank
M stilletjes van huis meegenomen.
Nadat ze de bioscoop hadden
bezocht, spraken ze de fles m
ian.
liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
Nog geen accoord
met Japan
„Tactiek van uitstel"
De onderhandelingen, die tussen de
Nederlandse en de Japanse regerin
gen te Tokio gaande zijn over een
schadeloosstelling van ongeveer f 104
millioen voor 110.000 Nederlandse
burgeronderdanen, die gedurende de
oorlog door de Japanners in het toen
malige Ned. Indië in kampen zijn ge
ïnterneerd, zijn na vier bijeenkomsten
vastgelopen.
De heer G. B. van Ittersum, de
leider der Nederlandse delegatie bij
de onderhandelingen, deelde dit me
de tijdens een persconferentie, waar
in hij er zich over beklaagde, dat men
van Japanse zijde geen rekening
wenst te houden met de voorbereiding
voor de huidige besprekingen, die na
een gezamenlijk overleg gedurende
drie jaren in Den Haag tot stand was
gekomen. De heer Van Ittersum zeide
voorts, dat de Japanners een tactiek
van uitstel volgen en niet wensen te
komen tot een concreet voorstel, dat
zou kunnen dienen als grondslag voor
verder overleg te Tokio.
De Nederlandse ambassadeur te
Tokio, de heer O. Reuchlin deelde
mede, dat wat door Nederland van
Japan wordt gevraagd, een minimale
schadeloosstelling vertegenwoordigt,
die Japan gemakkelijk betalen kan.
Optimist
De Club der OptimislenZo
noemde men in de wandeling
de groep jonge economen, die
de Fransman Jean Monnet in 1946 om
zich heen verzamelde, toen hij was
benoemd tot commissaris-generaal van
het Franse „Plan voor Modernisering
en Uitrusting". Dit plan voor de eco
nomische wederopbouw en ontwikke
ling van heel Frankrijk had hijzelf op
gesteld, in opdracht van De Gaulle.
Het was zo'n bijzonder realistisch plan,
dat veel politici erdoor werden afge
schrikt. Ze voelden meer voor papie
ren met holle frasen, waarmee ze ge
wend waren om te gaan. Vandaar, dat
Monnet een eigen troepje energieke
optimisten om zich heen verzamelde,
dat flinke resultaten heeft geboekt.
Wanneer ergens een plan moest
worden opgezet, waarvoor een
brede blik nodig was, dan
haalden men ook vroeger de
heer Monnet (die nu 67 jaar is) er al
bij, en niet alleen in Frankrijk. Zijn
eigenlijke vak is dat van cognac-hande
laar, maar even geestrijk als dit han
delsproduct, waren de ideeën, waar-'
mee Monnet regeringen uit financiële
knopen hielp. Niet zonder reden heeft
de „Observer" hem eens „free-lance
financieel adviseur van de halve we
reld" genoemd. Na de eerste wereld
oorlog combineerde hij namelijk het
directeurschap van zijn wijnhandel met
het uitbrengen van adviezen aan de re
geringen van o.m. Polen, Oostenrijk en
Roemenië en zelfs de Chinezen riepen
zijn medewerking in.
Toen Wereldoorlog II in zicht kwam,
vertoefde hij in de Verenigde
Staten om er vliegtuigen te ko
pen. Tijdens die wereldoorlog speelde
hij een rol in de „scheepvaartrpool",
waarin ook Franse baten zaten. Maar
het meest opmerkelijke wapenfeit van
dezé „optimist" was wel de tostandko-
ming van de Europese Gemeenschap
voor Kolen en Staal. Het plan voor die
Gemeenschap werd terecht genoemd
naar de vroegere Franse minister van
buitenlandse zaken, Robert Schuman,
maar de rol, die Monnet speelde bij
de opstelling en technische uitwerking
ervan moet men niet onderschatten.
Bij de voorbereidende besprekingen,
die negen maanden op technisch ni
veau werden gevoerd, had hij de voor
zittershamer in de hand. Hetzelfde in
strument was lange tijd aan hem toe
vertrouwd in de Hoge Autoriteit van
de E.G.K.S., toen die eenmaal werke
lijkheid was geworden.
Ook aan tegenvallers heeft het hem
niet ontbroken. De Europese defensie
Gemeenschap, waar hij ook „achter
heen zat", leed schipbreuk, op bezwa
ren van zijn eigen landgenoten.
Sinds half Mei, toen hij het presi
dentschap van de E.G.K.S. neer
legde, heeft Monnet niet stilgeze
ten. Hij heeft, profijt trekkend van het
feit, dat hij aan niemand meer verant
woording schuldig was, een plan ge
smeed om de groei van een grotere
eenheid in Europa op gang te brengen.
Zoals bekend, heeft hij een comité van
actie gevormd voor de Verenigde Sta
ten van Europa. Hei eerste doel van
het comité zal zijn, te werken voor
het in één gemeenschap brengen van
alle Europese bronnen op het gebied
van de kernenergie, hetgeen zal ge
beuren via de parlementen en rege
ringen van de zes landen van de E.
G.K..S. (waaronder Nederland). Het
is een wat ongebruikelijke weg, die
hij hierbij bewandelt: persoonlijk
heeft hij politici en vakverenigings-
leiders uit de betrokken landen ge-
inviteerd om lid te worden van deze
commissie. Van enkele kanten is dezer
dagen op de samenstelling van het
comité al critiek uitgeoefend.. Monnet
zal niet te flauw zijn om kleine wij
zigingen aan te brengen wanneer het
grote doel maar bereikt kan worden.
Of hij het inderdaad bereikt? Het is
een vraag, waarop zijn comité met
terdaad een antwoord moet geven. Wat
Monnet betreft: hij zal er wel voor
zorgen, dat het een nieuwe „Club van
Optimisten" wordt.
van de heer Van Sleen (P.v.d.A.) met
43 tegen 41 stemmen.
De heer J. H. J. Maenen (K.V.P.),
die jhr. mr. G. A. M. J. Ruys de Bee-
renbrouck opvolgt als lid der Eerste
Kamer werd gisteren geïnstalleerd-
STEMMING OVER POLITIEK TEN AANZIEN VAN ALGERIJE
Tweede parlementaire overwinning
in tien dagen
De Franse Nationale Vergadering heeft Dinsdagavond haar vertrou
wen uitgesproken in de politiek van de regering-Faure. De stemverhou
ding was 308 voor de regering en 254 tegen. De stemming geschiedde
volgens de nieuwe procedure, waarbij de afgevaardigden persoonlijk
hun stem moeten uitbrengen. De vertrouwenskwestie was verbonden aan
d® regeringspolitiek ten aanzien van Algerije- De 254 tegenstemmers
waren afkomstig van ongeveer 50 Gaullisten, de Communisten, Socialis
ten en Conservatieven. De uitslag der stemming betekent, dat Pinay als
minister van buitenlandse zaken naar de Conferentie te Genève der Gro
te Vier kan gaan met de steun van het parlement.
De uitslag heeft opluchting ge
bracht in de Franse diplomatieke
kringen. Bij een nederlaag zouden de
pro-Duitse partijen van net Saarge-
bied zeker munt geslagen hebben uit
de gerezen situatie, zo kort voor het
referendum.
In zijn laatste toespraak verzocht
premier Faure de Nationale Vergade
ring om te pogen de wereld niet de
indruk te geven, dat Frankrijk niet
weet wat het wil.
Een motie van vertrouwen zou in
het buitenland uitgelegd worden als
een teken van nationale eenheid ten
aanzien van de moeilijkheden in
Noord-Afrilca, aldus Faure.
De overwinning van Faure is te
danken aan het feit, dat de grote
meerderheid der conservatieven op
het laatste ogenblik tezamen met
een aanzienlijk aantal Gaullisten be
sloten om vóór de regering te stem
men, liever dan een regeringscrisis
te veroorzaken.
De premier heeft thans zijn tweede
grote parlementaire overwinning in
Ben dagen tijds behaald.
De eerste maal won hij met zijn po
litiek ten aanzien van Marokko. Hij
kreeg toen tegen vele sombere voor
spellingen in 477 tegen 140 stemmen.
Bij deze gelegenheid stemden de
communisten en socialisten voor hem.
De tegenstemmen kwamen van de
conservatieven en Gaullisten.
Soldaten van vreemdelingen
legioen sprongen over boord
Massa~ontvluchtirig van
Frans troepenschip
Toen het Franse troepenschip ,Athos
EE' met 500 soldaten van het
vreemdelingenlegioen, op weg van In-
do-Chlna naar Algiers, het Suezka-
naal passeerde, zyn Dinsdag in tot-
taal 98 militairen van verschillende
nationaliteiten over boord gespron
gen. Alle desserteurs werden door
Egyptische militairen aangehouden.
In de afgelopen zes maanden zijn
op deze manier ruim 450 militairen
gedeserteerd.
De burgemeester van Amsterdam,
mr. Am. J. d'Aiïly, bezocht Dinsdag
ter gelegenheid van de afsluiting der
adoptie-actie ook Ouwerlcerk, waar
burgemeester Romeijn zijn ambtsge
noot het herstel van het dorp toonde.
Foto P.Z.C J
„Willem Barendsz" op weg
naar de walvissen.
Gisterochtend heeft de „Willem
Barendsz", het nieuwe fabrieksschip
van de Nederlandse Maatschappij
voor de Walvisvaart, de thuishaven,
Amsterdam, verlaten. Het schip is
begonnen aan zijn eerste trip naar
het Zuidpoolgebied. Eerst wordt
koers gezet naar Curasao, waar olie
gebunkerd wordt, daarna gaat de
reis naar Kaapstad, waar men in de
tweede helft van November hoopt te
arriveren.
Eind November vertrekt het 26.830
brt metende schip naar de Zuide
lijke wateren en aan wordt de jacht
geopend op potvissen. Het officiële
vangstseizoen begint op 7 Januari
a.s., wanneer de jacht op de „vin
walvissen" kan worden begonnen.
Per 1 Februari mogen de z.g. blauwe
walvissen worden gevangen. Even
als het vorige jaar is de totale hoe
veelheid, die door de gezamenlijke
expedities mag worden gevangen,
vastgesteld op 15.500 blauwe walvis
eenheden. De oude „Willem Ba
rendsz", die tegenwoordig de naam
„Bloemendaal" draagt, is reeds Za
terdag j.l. naar Curasao vertrokken.
FIGUUR VAN WERELDFORMAAT
Schrijver van „Opstand der Horden"
De Spaanse filosoof en schrijver José Ortega y Gasset is Dinsdag op 72-jarige
leeftijd in zijn woning te Madrid overleden. Reeds geruime tijd leed hij aan
maagkanker. Op 28 September werd hij geopereerd, maar na de operatie-
gaven de artsen te bennen, dat zij de hoop op herstel hadden opgegeven. Vol
gens het Spaanse blad „Ya" had Ortega zich onlangs met de Katholieke Kerk
verzoend.
José Ortega y Gasset werd op 6 Mei 1883 te Madrid geboren. Hij studeerde
op een Jezuitencollege in Malaga en aan de universiteit in de hoofdstad, waar
hij in 1904 promoveerde in de letteren en de wijsbegeerte. In 1911 werd hij in
Madrid hoogleraar in de metaphysïca.
In zijin jeugd was Ortega een actief
republikein. Bij de instelling van de
Tweede Spaanse Republiek in 1931,
werd hij leider van zijn groep intel
lectuelen in het parlement. Ortega
richtte het intellectuele blad „Revïsta.
del Occidente" op en was mede-oprich
ter van het bekende liberale blad 4g?'
,Sol", waarin hij artikelen.
felle critiek op de monarchie. .•"•Vs-
Bij het uitbreken van de burgeroor
log in 1936 was Ortega juist in het bui
tenland en hij keerde niet voor 1946
naar zijn land terug. In die tijd hield
hij talrijke lezingen in de gehele we
reld.
Met Ortega heeft de wereld een van
haar vooraanstaande denkers verloren.
Ortega y Gasset analyseerde als socio
loog en cultuur-filosoof de stromingen
en crises van onze tijd. In vele voor
drachten en essays onderzocht hij het
wezen van de mens, zijn plaats in.de
gemeenschap, zijn verhouding tot de.
techniek en de kunst en zijn plaats in
de geschiedenis. Hij was voor een in
dividualistisch levensgevoel. De cul-:
tuur, zo meende hij, moest in de kunst,
ethiek en wetenschap het leven die
nen. De toekomst behoort aan de in
dividuele ziel en niet aan de massaziel.
Daarbij wist hij in zijn persoon het
Spaanse individualisme te verenigen
met een Europese .houding. Ortega
wist zijn lezers en toehoorders steeds
opnieuw te boeien, niet alleen door de'
inhoud van zijn betoog, doch ook door
zijn elegante stijl.
In het buitenland was hij waar
schijnlijk het best bekend als de schrij
ver van het boek „De opstand der hor
den", over .de ontwikkeling van de
moderne mens en de aard van massa
beweging. Dit werk is ook in het Ne
derlands vertaald.
Na zijn terugkeer in Spanje, in 1946,
leefde Ortega y Gasset teruggetrokken.
In 1950 gaf hij in Madrid nog een serie
lezingen over hedendaagse vraagstuk
ken die veel enthousiasme verwekten.
Arrestant ontvlucht en weer
gegrepen
De 36-jarige machinist J. A. L. uit
Den Haag, die wegens inbraak drie
jaar gevangenisstraf in de strafge
vangenis te Leeuwarden uitzit en in
April a.s zou vrijkomen, heeft Don
derdagmiddag kans gezien op het
station Staatsspoor in Den Haag aan
zijn twee begeleiders van de rijkspo
litie te ontsnappen. De man kon ech
ter anderhalf uur later weer worden
De machinist moest Dinsdag in
Den Haag wegens een civiele proce
dure voor de rechter verschijnen. De
man brak bij zijn vlucht het rechter
been.
VISITE. Een Franse makelaar, die
nu niet helemaal voor niets in de we-
reldbefaamde Rue de Rivoli woont,
heeft inbrekers op bezoek gehad. De
visite was onwelkom en nogal grijpe-
rig. Ze zag kans om bij deze make
laar voor tien millioen francs (ofwel
f 100.000) aan juwelen mee te nemen.
En omdat wat baar geld ook wel ge
makkelijk is, pikten ze de 200.000
frankjes, die in bankpapier als het
ware er op lagen te wachten om uit
gegeven te worden, meteen in dezelf
de loop mee.
OOGARTS. Een maand geleden kon
ze plotseling haar geliefde krant niet
goed meer lezen en de oudste oud-on
derwijzeres van heel Italië, Signorina
Augusta Rossi, besloot kordaat dat
er iets aan gebeuren moest. Ze ging
eens na wie van haar duizenden oud
leerlingen oogarts geworden was en
die moest komen om haar te helpen.
Ze trof het, want prof. Carlo Tirelli,
blij dat hij zijn oud-onderwijzeres kon
helpen, zorgde er voor dat ze met
goed gevolg geopereerd werd van een
grauwe staar op haar rechteroog. En
weet U hoe oud Augusta Rossi is, die
nu weer genoeglijk kan lezen en haar
poes bewonderen? Ze telt 104 lentes.
GEEN RESULTAAT VOOR DE KERKEN
Motie van mevr. Verwey verworpen
(Van onze parlementaire redacteur)
Na een mislukte poging van mevrouw Verwey-Jonker om de kerken bij
de uitzending van de kerkelijke gebeurtenissen door de televisie meer in
vloed te verlenen, heeft de Eerste Kamer Dinsdagmiddag het op 15 Maart
j.l. door de Tweede Kamer gegeven voorbeeld gevolgd en haar instemming
betuigd met de televisienota en het televisiebesluit van de regering.
Mevrouw Verwey-Jonker van de P.v.d.A. had een motie ingediend, waar
in overwogen werd, dat de kerken, binnen de teclinische en financiële moge
lijkheden vrij moeten zyn zelf te bepalen, op welke wijze zij door middel van
de televisie aan de kijkers het Evangelie willen verkondigen en op grond
van deze overweging aan de regering verzocht werd in het televisiebesluit
de volgende bepaling op te nemen: „Aan Kerkgenootschappen kan onze
minister op hun verzoek zendtijd toewijzen voor de verzorging van kerke
lijke uitzendingen".
Reeds eerder was tegen deze motie
verzet gerezen van de kant van de
fracties van de K.V.P. en de A.R.P. en
van de minister van O. K. en W. mr.
Cals. De bezwaren waren gedeeltelijk
van staatsrechtelijke, gedeeltelijk van
materiële aard.
Om de bezwaren te ontzenuwen had
mevr. Verwey-Jonker haar motie ge
wijzigd. De overweging werd gehand
haafd en vervolgens werd de rege
ring verzocht bij de vaststelling van
het televisiebesluit aan het in de
overweging neergelegde beginsel ten
volle recht te doen wedervaren.
De heren Wendelaar (V.V.D.) en
De Zwaan (C.H.) bleken zeer met de
wijziging ingenomen, doch de heer
Algra A.R.vond, dat de teneur
Discontoverhoging
in Nieuw-Zeeland.
Ter bestrijding van de inflatie in
Nieuw-Zeeland heeft de Reserve
bank van Nieuw-Zeeland Dinsdag
haar discontotarief opnieuw verhoogd
en wel van 6 tot 7 procent.
van de motie dezelfde gebleven was
en de bedoeling ervan niets veran
derd. Hij bleef zich er dus tegen ver
zetten, temeer omdat hij er een po
ging in zag de kerken ruimte te doen
krijgen voor televisie-uitzendingen
ten nadele van de bestaande omroep
verenigingen.
De heer Algra vond de heer Witte-
man (K.V.P.) en minister Cals aan
zijn zyde. Laatstgenoemde opperde te
vens de bedenking, dat wanneer men-
aan hem zou overlaten te bepalen,
wat kerkelijke uitzendingen zijn, eerst
recht de moeilijkheden zich zouden
aanmelden.
De meerderheid van de Kamer
een toevallige meerderheid was te
gen de motie. Zij werd namelijk ver
worpen met 22 tegen 20 stemmen.
Er voor stemden de P.v.d.A. de C.H.,
de V.V.D. en de CVP.N., die in de Eer
ste Kamer tezamen over 26 zetels be
schikbaar en ertegen de K.V P en de
A.R., die tezamen 24 zetels i:i de Eer
ste Kamer bezetten.
Op 15 Maait verwierp üe Tweede
Kamer een overeenkomstige motie
Hel Wereldgebeuren
ICafpitein oan „(Zumulus'' maakte
Dinsdag arriveerde terdam. Hij was toen
weSsclüp Cumu ^aatStC ZCLS commandant van het
lus" Zn
vaartdienst. Voor de waar hij zijn schip voeue voor de heeef
Vt-]arige commandant, moest laden of lossen. ters te varen hïppfhiï
kapitein J.P. Groen, be- Zonder een schramme- aedurende X SÜ
tekende deze thuisvaart tje bracht hij zijn boot aan wal oorlog
na een torn van vijf we- door de gevaren van de
ken een afsluiting van eerste wereldoorlog. In
zijn zeemanscarrière. 1932 bespaarde hij zijn irect na de oorlog
Als oudste m dienst rederij enorme onkos- I werd kapitein
zijnde Nederlandse ka- ten. In de Aegaesche Groen belast met
pitein heeft hij meer zee ontstond ernstige de opsporing van de
dan !,o jaren dls com- schade aan de machine door de bezetters ae
mandant van een schip van zyn schip. Na drie stolen schepen. Hij wist
de wereldzeeen beva- dagen stuurloos te heb- er vele te achterhalen
ren, met uitzondering ben rondgedobberd was maar speurde tever-
van de Pacific een noodreparatie ver. qeefs naar zijn eigen
Kapitein -J P. Groen richt en bracht de kapi- bodem, welke ergens in
werd op J, Februari 1882 tem zijn schip veilig op de Oostzee was gesig-
te Schevemngen gebo- eigen kracht in de ha- naleerd, Achteraf bleek
ren. Als telg uit een be- ven van Piraeus, waar dat de Zonnewijk bij
kende redersfamilie de machine definitief Danzig was getorpe-
lokte ook hem het zilte kon worden hersteld, deerd
nat. Hij studeerde aan
de zeevaartschool te J00* de'e iaad ontving de oprichüng
tsssnt^js: l de rr*c,—
ocht als kapitein, na- zyn 25-jarig kapi- was kapitein Groen een
inelijk op het s.s. ,jKat- Icinsjubileum in 1935 der eersten die aan de
wijk" van de rederij Er- werd hij onderscheiden slag ging. Hij aina naar
hardt en Dekkers. Op met de Ridderorde van Amerika om er de weer
dat moment was hij de nA7- 0„ enMI om er ae weer-
jongste kapitein van de J JNassau. schepen over te nemen
koopvaardij. Een dag voor de twee
de wereldoorlog uit-
Kapitein Groen wist brak arriveerde kapi-
zyn schepen altijd tein Groen met een la- October 19i5 een nieuw
behouden binnen ding graan uit de Ver- hoofdstuk in het leven
te brengen in de havens enigde Staten te Rot- van kapitein Groen.
weerschependienst op 1
De nieuwe troonrand van Marokko
heeft de gematigde nationalistische
leider Ben Slimane officieel uitgeno
digd, als formateur van een kabinet
op te treden waarin alle partijen en
groeperingen zijn vertegenwoordigd,
Onrust in Marokko
en Algi°:ije
..21 inwoners van Marokko en Alge-
rye zijn in de afgelopen 24 uur ten
gevolge van terroristische aanslagen
om het leven gekomen.
In de voornaamste Marokkaanse
steden vonden als gevolg van aansla
gen en wanordelijkheden acht Ma
rokkanen de dood, terwijl een aan
tal Marokkanen en Fransen werd
gewond.
Algerijnse verzetslieden maakten
dertien slachtoffers waaronder
zeven Europeanen toen een hon
derdtal hunner een volle autobus op
de weg tussen Bone en Berbülon
aanviel.
JEAN MONNET
V.S. van Europa