PROVIHCIALE ZEEUWSE COURAHT
Faure zet voor Algerije-politiek
zijn regering op het spel
Hoe zag W.
er in het
Zeeu wsch-Vlaanderen
grijze verleden uit?
BILT
MEVROUW B0UMAN VERLIET
UIT PROTEST DE ZITTING
Vandaag...
WIE MOET TURKIJE OPVOLGEN
IN DE VEILIGHEIDSRAAD
198e Jaargang-No. 242
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adj.-Hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS. 47 cent per
week: 5.85 p. kw.; fr. p. p. 6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 15 Oct. 1955
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minimum p. advertentie t 4.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max 8 regels)
23 cent per regel met een minimum
van I L—„Brieven of adree
Bureau v. d. Blad" 25 cent meer.
Giro No 359300 P.Z.CMiddelburg.
Bur. Vllssingen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 304): Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 lo.g.g. 2228): Oostburg. Flnlandstraat 2, telef. 16; Terneuzen. Brouwerijstraat 2; Zlenkzee, N Bogeröstraai 24. telef. 26.
DINSDAG STEMMING OVER VERTROUWENS KWESIE
Beslissingen over Marokko
in gevaar gebracht
Edgar Faure, de Franse eerste minister, heeft het bestaan van zijn
acht maanden oude regering op het spel gezet voor de goedkeuring van
z\jn politiek ten opzichte van Algerye door het parlement. Dit geschiedde
Vrijdag aan het einde van het debat in de Nationale Vergadering over
Algerye.
Enerzijds hebben rechtse afgevaardigden verklaard, dat zijn hervor
mingsplannen voor Algerije te ver gaan, anderzijds gaven de socialisten
te kennen, dat deze plannen niet ver genoeg gaan. Over de vertrouwens
kwestie zal Dinsdag gestemd worden.
Het besluit van Faure heeft een
einde gemaakt aan een debat van
drie dagen over pogingen om de inte
gratiepolitiek van de regering ten
aanzien van Algerije te omschrijven.
Faure zeide, aat de voornaamste
f unten hiervan inhielden, een krach-
ig streven om de Algerijnse econo
mie te ontwikkelen, gepaard gaande
Kort begrip
Over Schouwen-Duiveland-na-de-
ramp is deze week weer een rap
port verschenen men heeft
daarover gisteren in dit dagblad kun
nen lezen en hei ziet er niet naar
uit, dat dit het laatste is over dit eiland
en zijn bevolking. Het voormalig
rampgebied is voor sociaal-onderzoe
kers kennelijk een kluifje om van te
watertanden, omdat men daar prac-
tisch geen stap kan doen of men strui
kelt wel over een of ander pro
bleempje. Daarbij komt nog, dat het
bij de structuur van ons goede vader
land behoort om dergelijke onderzoe
kingen zo weinig mogelijk te coördi
neren, want elke levensbeschouwing
heeft immers recht op een eigen rap
port
Het boekdeel, dat deze week in Zie-
rikzee aan de openbaarheid werd prijs
gegeven, draagt een Hervormde signa
tuur en werd geschreven in opdracht
van de Centrale Watersnoodcommissie
der Nederlands Hervormde kerk. De
samenstellers hebben met dit werk
een omvangrijk werk gewrocht, zo om
vangrijk zelfs, dat men zich afvraagt
of er velen zullen zijn, die de honderd
zestig folio-vellen tot het bittere einde
zullen uitlezen. En wanneer men dan
in het voorwoord van het rapport ziet
staan, dat het eerste doel van dit werk
is het gesprek in eigen kring te stimu
leren, dan lijkt ons enige lichte twijfel
over het bereiken van dit doel wel ge
rechtvaardigd.
Men begrijpe goed: het gaat ons
er niet om dit stuk wetenschap
pelijke arbeid met enkele woor
den naar de prullemand te verwijzen.
Bij het lezen van het rapport komt
men tot de overtuiging, dat de samen
stellers zich gedreven voelden door
een schier-pastorale bewogenheid met
de bevolking van Schouwen-Duiveland
en dat zij met het vastleggen van fei
ten en het trekken van voorzichtige
conclusies een constructieve bijdrage
wilden leveren tot de geestelijke re
constructie van het eiland. Maar het is
de vraag of zij wel veel verder kwa
men dan een inventarisatie, die welis
waar gedetailleerd is en uitgebreid,
doch waaraan de kloeke werktekening
voor de verdere arbeid ontbreekt.
Hoogstens staan hier een paar héél va
ge schetslijntjes op papier'En als
gespreksbasis zal een dergelijke uit
voerige inventaris bovendien ge
schreven in een niet bijzonder-klare
taal ongetwijfeld moeilijk te han
teren blijken.
Vage schetslijntjesmet meer
kan de slotbeschouwing van het
rapport niet worden aangeduid,
maar meer kan misschien ook niet
worden geëist. Het leven op Schou-
wen-Duivel«ind gaat als overal elders
haastig en snel, en wat vandaag in een
rapport wordt vastgelegd, is dikwijls
morgen al weer verouderd. Terecht
wordt dan ook in het voorwoord van
deze studie opgemerkt, dat zij „slechts
een moment is in een nooit voltooide
arbeid". Maar juist deze -wetenschap
lijkt tot kortheid te dwingen: men kan
niet eisen van kerkeraadsleden, jeugd
leiders, onderwijzers, dat zij zich moei
zaam door deze honderdzestig pagina's
heenwerken om dan te ervaren, dat zij
een moment in een reeds verleden tijd
hebben gegrepen.
Voor hen, die de sociale wetenschap
pen beoefenen is het zonder twijfel be
langwekkend kennis te nemen van de
„gronden, waarop het rapport rust",
doch voor de praktijk in casu het
gesprek in eigen kring komt men
veel verder met een in duidelijke taal
geformuleerd kort begrip. En waar een
„kort begrip" in kerkelijke kringen
niet onbekend is, zou het wellicht aan
beveling verdienen alsnog tot samen
stelling daarvan over te gaan. Dan zal
dit lijvige boek heel wat meer vruch
ten afwerpen dan nu het.geval zal zijn.
Tenslotte nog een opmerking, die op
deze plaats al eens eerder is ge
maakt: het schijnt soms, dat so
ciologen de bevolking van het ramp
gebied beschouwen als een ernstige
patiënt, waarover het ene rapport na
het andere moet worden volgeschre
ven. En ook naar aanleiding van dit
Hervormde rapport, zou men de vraag
willen stellen: zier. de heren de si
tuatie niet een beetje té donker?
met bestuurs- en landhervormingen.
De Algerijnse Nationale Vergader in®;
zou met vrij gekozen Algerijnse af
gevaardigden de mogelijkheid van
herziening van het statuut voor Al
gerije kunnen onderzoeken.
De Gaullistische afgevaardig
den forceerden een beslissing door
het indienen van een amendement
met critiek op de regering, het
geen Faure aanleiding gaf, op te
merken, dat sommigen vastbeslo
ten waren, de besluiten in gevaar
te brengen, die de Nationale Ver
gadering twee dagen geleden
heeft genomen. Hij bedoelde hier
mede de goedkeuring door de As
semblee van zijn „nieuwe koers"
voor Marokko.
Na een korte pauze dienden de so
cialisten een tweede amendement in
ter vervanging van dat der Gaullis
ten. Dit amendement bevatte echter
eveneens critiek op de regering. Hier
op deelde Faure mede, dat hy de
kwestie van vertrouwen stelde. Hii
wilde het leven van zijn regering niet
kunstmatig verlengen, zo zeide hij.
Dat hij niet eerder de Nationale Ver
gadering om een vertrouwensvotum
verzocht had, hield verband met de
ernstige vraagstukken waarvoor
Frankryk, dat in Noord-Afrika
Koudere lucht komt
naderbij
(Van onze weerkundige
medewerker)
Het is zeer waarschijnlijk dat
het regiem van de zachte Zuid-
Westelijke winden de komende
dagen het veld zal moeten rui
men voor een meer Noord-Wes
telijke luchtstroming. Boven
Groenland en van Vrijdagmor
gen af ook boven IJsland, is de
luchtdruk sterk gaan stijgen.
Tussen dit hoge luchtdrukge-
bied en een depressie boven
Noord-Noorwegen stroomt met
een stormachtige wind koude
lucht uit het Poolgebied naar
het Zuid-Westen. Dit hoge druk-
gebied duwt een regenfront
voor zich uit, dat vandaag de
Noordzee bereikt en later ook in
Zeeland wat lichte reg^n kan
brengen. Zondag kan al wat
koudere lucht ons land berei
ken, waarbij de wind aanwak
kert en later naar Noord-West
zal ruimen. De komende week
zal dan ook kouder zijn, dan
deze week waarin wij wat de
temperatuur betreft, wel iets
boven onze stand geleefd heb
ben.
m heeft,
zich geplaatst ziet.
Politieke waarnemers geloven,
dat de rechtse coalitie, die gekant
is tegen de regeringspolitiek inza
ke Marokko, thans zou kunnen
trachten, de regering te laten
vallen over Algerye om verdere
toepassing van de Marokkaanse
plannen te beletten.
ZAAK-JUNGSCHLAEGER
Na een scherpe woordenwisseling met de officier van justitie bij de onder
vraging van een getuige, de oud-overste Soetoko, heeft mevrouw Bouman,
de verdedigster, gisteren de zitting van het landgereclit te Djakarta verla
ten, waar de behandeling Aan de zaak-Jungschlager was voortgezet. In de
ze 35ste zitting toonde de officier van justitie foto's van doden te Bandoeng
na de overval door Westerling in Januari 1950, waarvan de getuige zo onder
de indruk kwam, dat hy in tranen uitbarstte. Als waarnemer van de chef
staf van de Siliwangi-divisie is hy namelijk bij deze gevechten betrokken
geweest.
De verdedigster protesteerde, omdat dit niets met de zaak te maken had.
De rechter verklaarde, dat de officier het verband wilde aantonen tussen de
actie van Westerling en de latere subversieve acties. Mevrouw Bouman
verliet daarop de zitting en deelde mee, dat zij zal protesteren bij het Hoog
gerechtshof. De behandeling van dc rechtszaak werd voor onbepaalde tijd
verdaagd.
De thans gepensionneerde luitenant
kolonel Soetoko, werd gehoord als ge
tuige k décharge. Getuige zeide dat hij
Jungschlager niet kende. Soetoko ont
ving in 1950 een rapport over het be
staan van een ondergrondse beweging,
de Nigo. Op de-vraag van de rechter,
of dit rapport soms afkomstig was van
Baden, of Swartjes, antwoordde-Soeto-
ko, dat het van legerinformanten in
Opst-Java was.
De Djaksa Tinggi, Soenario, vroeg
daarop, hoe Bandoeng kon worden aan
gevallen en wie hiervoor volgens Soe
toko verantwoordelijk waren. Getuige
antwoordde, dat het bevel hiertoe ze
ker van hogerhand moest zijn geko
men, want enkele uren na de aanval
kregen alle voertuigen van het K.N.I.L.
en de K.L. een oranje driehoek ter her
kenning.
De verdedigster, mevrouw Bou-
man, maakte tegen de vragen van
Soenario bezwaar, aangezien volgens
haar de aanval op Bandoeng geen ver
band houdt met de zaak-Jungschlager.
Soenario merkte op, dat dit wel de
gelijk verband met elkaar heeft, omdat
Tomasoa had gezegd, dat men op „Dra-
(Vervolg op pag. 3)
Toen de mist optrok
Talrijke schepen waren Donderdag
door de dichte mist gedwongen het
anker te laten vallen op de rede van
Vlissingen. Het wachten duurde tot
Vrijdagmiddag omstreeks één uur.
Toen trok de nevel op en kon de vloot
haar weg vervolgen.
Ben Goerion is
ernstig ziek
David Ben Goerion, de Israëlische
kabinetsformateur en gewezen minis
ter van defensie, is ernstig ziek, zo
is in Israël officieel meegedeeld. Men
neemt aan, dat hij een hersenbloeding
heeft gehad.
Naar wordt vernomen, is Ben Goe
rion het „gevarenpunt" reeds gepas
seerd en zijn de artsen tevreden over
zijn vorderingen. De 69-jarige staats
man, die wel de „Vader van de Staat"
wordt genoemd, zal gedurende ten
minste een week bedlegerig zijn.
Door zijn ziekte zal het voorstel
len van zijn nieuwe kabinet aan het
parlement, dat oorspronkelijk Maan
dag zou geschieden, tenminste tot 24
October uitgesteld moeten worden.
H ...wordt de Nederlandse wiel-
H renner Gerrit Schulte uit Den
Bosch ter gelegenheid van zijn
H 25 jarig rennersjubileum in
Krasnapolsky te Amsterdam
M gehuldigd door de wielerclub p
Ulysses.
MORGEN..
wordt in Zweden, het eni- p
ge land op het Europese conti- n
nent waar het verkeer links
p houdt, een volksreferendum ge- p
houden inzake de eventuele in-
p voering van rechts verkeer.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
MOEILIJKE BENOEMING VOOR V.N.
Geen der candidaten kreeg
tweederden meerderheid
De algemene vergadering van de
Verenigde Naties is er Vrijdag niet in
geslaagd, een lid voor de veiligheids
raad aan te wijzen ter opvolging van
Turkije. Er moest worden gestemd
over de vervanging van drie niet-per-
manente leden van de raad, wier zit
tingstermijn van twee jaar in 1955 af
loopt.
Australië en Cuba werden bij de
eerste stemming reeds gekozen als op
volgers van respectievelijk Nieuw-
Zeeland en Brazilië. Australië kreeg
53 stemmen, Cuba 42. De vereiste
meerderheid van twee-derden bedroeg
39 stemmen.
Voor de opvolging van Turkije,
het derde niet^permanente lid dat
vervangen moest worden, ging de
stemming aanvankelijk tussen de
Philippijnen, (gesteund door de
Verenigde Staten) en Polen (ge
steund door het Sowjet-blok).
Toen na de vierde stemming nog
geen van beide de vereiste meer
derheid van twee-derden had be
haald. bracht de Sowjet-groep
haar steun over op Joego-Slavië
doch ook de vijfde en zesde stem
ming brachten geen beslissing. De
algemene vergadering zal de vol
gende week de stemmingen voort
zetten.
Het resultaat van de zesde stemming
PROMOTIE IN UTRECHT
In Leuven is de schoolstrijd weer op
gelaaid: meer dan tweeduizend stu
denten hielden een demonstratietocht
in de bipnenstad, waar al spoedig on
geregeldheden met de gendarmes
ontstonden.
■■•■■'■j.y p P' PP:,:;;/ -P:': 'I' Pv 1
Proefschrift over de historische
geografie tot 1404
Donderdag is mejuffrouw M. K. E. Gottschalk, vroeger lerares aan de
R.H.B.S. te Oostburg, aan de Utrechtse Universiteit gepromoveerd op het
onderwerp „Historische geografie van Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen tot
de St. Elisabethsvloed van 1404". Voor de kennis van dit oudste Zeeuwse
gebied is het boek van grote waarde. Tot nu toe beschikte men alleen over het
verzamelwerk van Van Empel en Pieters, dat evenwel geheel Zeeland be
handelt en dus voor W. Zeeuwsch-Vlaanderen niet in details kon gaan. De
andere werken waren of onbetrouwbaar (zoals b.v. dat van Ab Utrecht Dres-
sclhuis van 1836) of werden „vanuit Vlaanderen" geschreven (bv. Blanchard).
De schrijfster nu heeft oude charters, rekeningen, leenregisters e.d. doorge
worsteld en heeft kans gezien daardoor onze visie te verscherpen.
West Zeeuwsch-Vlaanderen blijkt op
dezelfde wijze te zijn ontstaan als de
Zeeuwse eilanden. In het veen is kort
na-het begin van onze jaartelling door
overstromingen een stelsel van geulen
ontstaan, waarin het veen werd ver
vangen door zand. Het omliggende ter
rein werd bedekt met slib. Na de vor
ming van nieuwe duinen en na de be
dijkingen is het slib op het veen inge
klonken, zodat de vroegere geulen,
waarm het zand niet inklonk later als
ruggen boven het landschap uitstaken.
Op deze kreekruggen bevonden zich
de meeste dorpen. Het verschil is met
de eilanden, dat dit landschap niet
meer zichtbaar is, doordat West
Zeeuwsch-Vlaanderen nadien eeuwen
lang grotendeels weer is overstroomd,
waardoor het lagere land met klei
werd overdekt. Die latere overstromin
gen beginnen met de grote overstro
ming van 1375/6. Dan pas wordt de
Braakman gevormd. Met de grote
vloed van 1404 wordt het gebied inge
krompen tot een omvang die beperk
ter was dan ooit. Ondertussen is er in
de 15e eeuw een herstel aan de gang,
dat wordt onderbroken door de moed
willige inundaties in de 80-jarige oor
log, te beginnen in 1583. Verschillende
gebieden, o.a. rond Schoondijke heb
ben toen meer dan een eeuw onder wa
ter gestaan. Het is bekend dat Vader
Cats zich in die tijd veel moeite heeft
gegeven voor de herwinning van het
land. De vele kreken in het land her
inneren nog aan deze ongelukkige pe
riode. 0
EERSTE BEWONING
De eerste bewoning valt omstreeks
het eind van de tweede eeuw. De in
Aardenburg juist afgesloten opgravin
gen uit de Romeinse tijd zullen hier-
(Vervolg op pag. 7)
was: Philippijnen 29 stemmen, Joego-
Slavië 28 stemmen. Bij de vierde stem
ming, toen het Sowjet-blok Polen nog
steunde, was de verhouding: Philip
pijnen 36, Polen 20 stemmen.
Na de vierde stemming was de ver
gadering voor twintig minuten ge
schorst.
KORTE PREDICATIE
„RUST"
Rust is iets wat in onze samenle
ving nauwelijks meer bestaat. Onze
gemechaniseerde wereld jaagt ons
voort. Steeds sneller en vlugger. En
't kan immers niet anders f Je moet
mee met de tijd. De zakenman heeft
geen tijd om eens rustig te gaan zit
ten. Hij moet zich inspannen om een
auto te kunnen kopen. De concur
rent heeft er immers ook eenJa, ik
zou ook liever wat rustiger leven,
maar zeg zelf: Ik kan toch niet an
dersf"
Met de boer is 't ook zo: sjouwen
en zwoegen en rust is er niet bij. Er
moet een nieuwe trek'-cr komen en
als 't kan een combine. Je moet im
mers welf 't Ligt niet aan mij, nee,
dan deed ik 't wel wat rustiger aan,
maar ja, de anderen
De arbeider fietst 's avonds naar
huis. „Vlug maarer is nog veel te
doen voordat ik mijn bromfiets bij
elkaar gespaard heb. Je wordt dpt
gejaag wel eens moe, maar ziet
U een andere oplossing?"
Anno 1955.' De mens is nog nooit
op zo'n ontwikkelingspeil geweest.
Op een voetstuk troont hij boven de
aarde, en van daaruit heerst hij als
koning boven de wereld, zwaaiend
de scepter van zijn vernuft.
Maar hij is zo moe en zo
angstig.
Hij is zo zielig cn onrustig.
Een tragische koning!
-En nu anno 1955: .Komt allen tot
Mij die vermoeid en belast zijt en Ik
zal U rust geven".
Wat! Is er nog ergens rust te krij
gen? Dat bestaat toch niet f
Ja, dat bestaat wel. Ongelooflijk,
maar waar!
Maar bij wie dan f Bij Jezus Chris
tus. Oh, Jezus ja bij Hem; was
U Hem vergeten Hij U niet. Hij ver
geet U nooit, hoever U ook van Hem
weg bent geraakt. Want Hij kwam
speciaal voor U!
Hij nodigt U vandaag uit:
Komt tot Mij, onrustig, angstig
mens, vloeker of bidder, kerkganger
of buitenkerkelijke, dat doet er niet
toe, komt tot Mijjachtige dominee
en jij kruidenier met j - angst voor je
zaakje, komt allen tot Mij, en gooi
alles wat je drukt op Mij en Ik zal
je de rust gevenwaar je toch eigen
lijk naar snakt. Want Ik houd van
je, speciaal van jou.
J. Buinink Noordgouwe
DE
VERWACHT...
MEER WIND.
Half tot zwaar bewolkt met in
hoofdzaak in het Noorden van het
land enige regen of motregen. Mati
ge tot krachtige Zuid-Westelijke tot
Westelijke wina. Weinig verandering
in temperatuur
Zon op
Maan op
17 October
Zon op
Maan op
7.08
9.11
onder 17.48
onder 17.35
onder 17.46
onder 18.03
