Kwinana in West- Australië wordt
industriestad en wereldhaven
kdpt!
20 DENKT MEN IN NET BUITENLAND ER OVER
RHEUMIN
LANDBOUWOVERSCHOTTEN VAN
BELANG VOOR VERKIEZING IN V.S.
DONDERDAG 13 OCTOBER 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
B
OOK DANK ZIJ NEDERLANDSE ENERGIE
Baggertverk gaat dag en nacht door
(Bijzondere correspondentie)
De schipper van de kleine vrachtboot „Kwinana", die jaren geleden
ter Westkust van Australië bij de Baai van Cockburn schipbreuk leed,
heeft nooit kunnen dromen, dat de naam van zijn schip eens zou voort
leven in die van een grote industriestad en wereldhaven. Ja, ook de be
woners en bezoekers van het huidige (naar het verongelukte schip ge
noemde) badplaatsje Kwinana hadden kort geleden nog geen flauw ver
moeden, dat „hun" plaats voorbestemd was om binnen luttele jaren het
grootste aardolie-raffinage-centrum van geheel Australazië en de groot
ste havenstad van West-Australië te worden.
Toch is het waar. Toch gaat Kwinana een periode van groei en op
bloei tegemoet. De stoot daartoe gaf de Anglo-Iranian Oil Company,
toen hy besloot om in Australië een raffinadery te bouwen voor een be
drag van bijna 400.000.000. Aanvankelijk vestigden de aardolie-magnaten
hun oog op een terrein nabij Melbourne. Toevallig noemde toen iemand
de mogelijkheden voor zulk een project in West-Australië ten Zuiden van
Fremantle, tot dusver West-Australië's belangrijkste havenstad. De
maatschappij liet een onderzoek instellen en de rapporten waren zo gun
stig, dat de directie besloot om Kwinana en omgeving als „Standort" te
kiezen. Als voorwaarde stelde zjj evenwel, dat de regering van West-
Australië de Baai van Cockburn zou laten uitbaggeren, opdat hjj ge
schikt zou worden als ankerplaats voor tankers van de grootste tonna
ge. De autoriteiten dachten even na, zagen toen de mogelijkheden van
het Anglo-Iranian project en aanvaardden de voorwaarde.
Als eerste vraag kwam aan de or
de: Wie moeten de baggerwerkzaam-
heden verrichten? Wie vroeg één
der autoriteiten zijn voor dat werk
beter geschikt dan de Nederlanders?
Het antwoord luidde: Geen volk ter
wereld. Daarom was het de Holland
se Aanneming-Maatschappij aan wie
het grote werk werd gegund. Des
kundigen dezer maatschappij reisden
naar het Vijfde Werelddeel om alles
voor te bereiden. In Perth en andere
Australische steden was men ver
heugd over hun komst. Men is er nóg
verheugd, omdat de Nederlanders op
nieuw hun intrede doen in West-
Australië's geschiedenis. Daar te
lande weet men heel goed, hoe drie
eeuwen geleden Nederlandse zeelie
den, in dienst der Verenigde Oost-In
dische Compagnie, in het land Icwa-
men. Zij noemden het „Nieuw-Hol-
land" en zowel in oude boeken als op
oude kaarten treft men vaak Neder
landse namen aan. Hartog, Vla-
gningh, Pelsert, Houtman en andere
namen zijn bekende klanken voor ie
dere Australiër, die de oudste ge
schiedenis van zijn vaderland kent.
Thans zijn het de Hollandse Aanne
ming-Maatschappij en haar deskun
digen, wier namen in de West-Aus
tralische geschiedboeken worden op
getekend. Immers, 't grote werk, dat
zy bezig zijn uit te voeren, legt de
grondslagen voor het ontstaan van
een gTote Australische haven- en in
dustriestad, voor een wereldhaven
van formaat en voor een zeer sterke
verhoging van de economische bete
kenis van het vroegere Nieuw-Hol-
land, dua van het huidige West-Aus
tralië.
Enige cijfers.
De Baai van Cockburn genaamd
naar een Engelse admiraal uit het
begin der vorige eeuw vormt een
prachtige beschutte rede. Reeds zijn
de Nederlanders bezig met de „be
werking" van de baai. Is het grote
karwei voltooid, dan zal de Baai van
Cockburn een wateroppervlak heb
ben van circa 70.000.000 m2 met een
diepte van ongeveer 13 meter. De ha
ven van Fremantle zowat 25 km
ten Noorden van Kwinana gelegen
heeft een wateroppervlak van ruim
10.000 m2 met een diepte van 11 me
ter. Het verschil is dus aanmerke
lijk!
Ter voltooiing van het werk
heeft de Hollandsche Aanneming-
Maatschappij een tweetal bagger
molens in gebruik, die in totaal
byna 4.000.000 m3 zand en slik
zullen moeten opruimen van de
beide zich in de baai bevindende
banken, de Parmelia Bank en de
Success Bank. Pas als die kolos
sale hoeveelheid „lastig" mate
riaal zal zyn verplaatst, is de
baai toegankelijk voor tankers van
't grootste formaat, die hun pro
ductie zullen moeten afleveren en
iaden nabij de kust. In 't voorjaar
(Maart of April) van het jaar
1957 stellen de Nederlanders zich
voor met het werk gereed te zijn.
Dag en nacht gaat het bagger-
werk zijn gang. Dag en nacht zijn
technische deskundigen en vakarbei
ders van Nederlandse stam bezig om
te werken aan West-Australië's toe
komst, aan de ontplooiing van het
vriendelijke badplaatsje Kwinana tot
een wereldhaven van formaat. Zij leg
gen de grondslagen voor de uitvoe
ring van een gigantisch project, dat
bouwkosten raffinaderij, havenin
stallaties, huizenbouw, wegenaanleg
en wat diest meer zij de inves
tering van meer dan een milliard gul
den met zich zal brengen.
Betekenis.
De bouw van een raffinaderij te
Kwinana en het grote werk van de
Hollandsche Aanneming-Maatschap
pij betekenen het begin van een nieu
we periode in West-Australië's eco
nomische geschiedenis. Haveninstalla
ties en fabriekscomplexen zijn bezig
te verrijzen. Een der aanzienlijkste
Australische mijnbouw-maatsehappij-
en laat te Kwinana een tientallen
millioenen guldens kostende fabrieks-
installatie voor het walsen van staal
bouwen. De cement-industrie en de
chemische industrie werken eveneens
grote „Kwinana-plannen" uit, want
de nieuwe haven zal tot dusver onge
kende exportmogelijkheden openen
en Kwinana geschikt maken als
„Standort" voor nieuwe industriële
ondernemingen. Natuurlijk zullen
ook tal van kleinere bedrijven ver
rijzen. Immers, 't aantal industrieën,
dat zijn grondstoffen beterkt uit
de nevenproducten der aardolie-raffi-
nage ia groot en neemt nog gestadig
toe. De overheid heeft reeds grote
stukken land ten Zuiden en ten Oos
ten van de raffinaderij (die vlak aan
zee wordt gebouwd) gereserveerd als
industrieterrein. Vanzelfsprekend is
met een sterke bevolkingsaanwas in
de streek van Kwinana te rekenen.
Ook immigranten zullen daar in ko
mende jaren volop werk en brood
kunnen vinden!
In 1955 vertrouwt de Anglo-Ira-
nlan gereed te zullen zijn met de
bouw der raffinaderij. Tot dan toe
zullen minstens 5000 man emplooi
vinden bij de bouwwerkzaamheden.
Nadien zullen minstens 1500 em
ployés in vaste dienst in de nieuwe
woonwijken van Kwinana gevestigd
worden. Voor het baggerwerk worden
veel Nederlandse deskundigen en
vakarbeiders ingezet. Het zou niet
verbazingwekkend zijn, als uit hun
kring een aantal „blijvers" voort
kwam, dus mannen, die zich in het
vroegere „Nieuw-Holland" metter
woon zullen vestigen. De regering
van West-Australië had zich ertoe
verplicht om vóór 1955 een duizend
tal huizen voor het personeel der
raffinaderij te bouwen. Van werkloos
heid zal dus in de komende tijden in
West-Australië geen sprake zijn.
Minister Zijlstra laakte
houding bedrijfsleven.
Vrees voor economische crisis
lokt overheidsbemoeiing uit.
De minister van economische za
ken prof. dr. J. Zijlstra heeft Dins
dagavond op een drukbezochte verga
dering van de A.R. kiesvereniging
Amsterdam in Krasnapolsky een rede
gehouden onder de titel „vrijheid in
het economisch leven".
Hij zei in zijn rede onder meer met
nadruk te willen waarschuwen tegen
het organiseren van het. bedrijfsleven
alsof er een depressie voor de deur
staat, ja zelfs of men er midden inzit.
Doet men zulks en overdekt men het
land met minimum-prijsregelingen,
prijskartels en andere afspraken, dan
gaat men de verkeerde weg en lokt
men het ingrijpen van de overheid uit.
Het gehele beleid in het economisch
leven moet gericht zijn op het vermij
den van de crisis, al moet men er wel
óp zyn voorbereid.
De minister uitte critlek op de
houding van het bedrijfsleven, dat
minimumprijzen wil vaststellen,
uitsluitend uit vrees voor een her
haling van de crisis-1930. In vele
gevallen is een dergelyke prijsre
geling In het geheel niet nodig.
De bewindsman wees in dit ver
band ook op het belang van de prijs-
stabilisatie.
Ten aanzien van de overheidsbe
moeiing zei de minister nog, dat de
omvang hiervan ten opzichte van de
volkshuishouding niet te groot moet
worden, omdat anders de democratie
niet meer naar behoren kan f unction-
neren.
Advertentie
en kost maar
65 ct. per buisje
van 20 tableccen
VERKOUDHEID WEG!
Ik ben óók een dag
verkouden geweest I
Maar dat is alweer helemaal
over! En vlug! Ik nam direct uit
m'n medicijnkastje het bekende
rode Rheumin-doosje met de
Brpcades-kruisband. Eén Rheu-
rhientje was al voldoende, ik
voelde me weer best. Maar niet
alleen bij verkoudheid, ook bij
hoofdpijn of griep geldt:
Even nadenken
Deze maal vragen wij de aandacht
voor een kruiswoordraadsel. Nog
maals, U behoeft deze oplossingen
niet in te sturen. De oplossingen wor
den in een volgend blad gepubliceerd.
De opgave luidt:
Horizontaal: 1 nauwe straat, 5
knuppel, 9 Europeaan, 11 waterstand,
13 feed. 14 bevel, 15 bitter vocht, 17
sluis, 18 tijdperk, 19 loven, 21 mep, 22
bak-gelegenheid. 23 weg met bomen,
28 metaal, 29 plaats in België, 31 by,
32 als eerder (afk.), 33 geweldig, 35
voorzetsel, 36 linie, 38 effen, 39 kan
toorbediende.
Verticaal: 1 proeftijd, 2 bijwoord, 3
Godin, 4 alpengeit, 5 vrucht. 6 visge-
rel, 7 niet even, 8 deel v. 't hoofd, 10
makker, 12 koddige nabootsing, 14
rood halfedelgesteentc, 16 levenstijd,
18 soort hert, 20 troefkaart, 21 betaal-
plaats. 24 verdieping, 25 stop op 'n
vat. 27 leerrede. 29 ras, 30 rijstbran
dewijn. 33 eerste vrouw, 34 model, 36
en anf'" 'af'v 1. 37 lidwoord.
De oplossing van de vorige rebus
was als volgt:
Zo ziet het landschap er uit in de
streek, waar het grote raffinaderij
project wordt uitgevoerd.
Geen politieke propaganda in
Westduitse kazernes.
Verklaring van minister Blank
in de Bondsdag.
In het nieuwe Westduitse leger
moet de activiteit van politieke par
tijen worden verboden, zo heeft de
minister van defensie, Blank, in de
Bondsdag verklaard by de opening
van het debat over de „Soldatenwet",
de eerste phase van de vorming van
de nieuwe strijdkrachten ter sterkte
van 500.000 man.
Blank voegde hieraan toe, dat het
tegen de democratie zou zijn om vrije
discussie tussen de militairen te ver
bieden, doch de kazernes zouden niet
het terrein mogen worden van stel
selmatige propaganda voor enige
politieke party. „De militair moet
boven de partijen staan, in dienst van
het gehele volk" aldus de minister.
Volgens het wetsvoorstel komen de
strijdkrachten vooreerst onder toe
zicht van het parlement te staan.
Het ontwerp is bedoeld afs ver
vanger van de vrijwilligerswet, die
in het begin van dit jaar werd aan
vaard en op grond waarvan de
eerste 6.000 vrijwilligers zouden
worden aangeworven. Tot dusverre
Is er nog geen enkele dienstplichti
ge opgeroepen.
Blank noemde de „soldatenwet"
een „volslagen breken" met het
verleden.
Lijnwerker G.E.B. Gouda
door stroom gedood.
Maandag is de 54-jarige lijnwerker
van het G.E.B. te Gouda, de heer C.
J. K. uit Reeuwijk, tijdens het span
nen van draden aan de Ringdijk te
Niéuwerkerk aan de IJssel met de
electrische stroom in aanraking ge
komen en op slag gedood.
Boven in de paal gezeten kwam hij
waarschijnlijk met twee draden tege
lijk in aanraking waardoor hij de
volle stroom door het lichaam kreeg.
Het slachtoffer was gehuwd en laat
een vrouw met drie kinderen achter.
GROTE OVERPRODUCTIE
Overheid en agrariërs
manen tot voorzichtigheid
(Van een onzer redacteuren)
De Westeuropese ministers van
Landbouw zjjn In toenemende mate
van zorg vervuld over de Invloed, die
de aanwezigheid van grote land
bouwoverschotten in verschillende
delen van de wereld kan hebben op
de toekomstige economische ontwik
keling.
In de Verenigde Staten is van ver
schillende granen (tarwe en mais
vooral) een grote overproductie. In
Canada is de oogst vorig jaar zo over
vloedig geweest, dat de graansilo's
nog vol tarwe zitten en de boeren
niet weten, waar zij met de weer ro
yale oogst van dit jaar naar toe moe
ten. Er zijn zelfs al uitingen geweest
van boerenleiders, die er op wyzen,
dat men hier en daar het gewas op
het land moet laten verrotten.
Het gevaar schuilt in de mogelijk
heid, dat binnenlandse politieke
toestanden in de Verenigde Staten en
Canada de regering zullen verleiden
tot het verkopen van grote voorra
den tegen prijzen, die beneden het
kostenniveau van de Westeuropese
landen liggen. Dat zal leiden tot een
volstrekte ontwrichting van de markt
in landbouwproducten.
Op hun beurt zullen die ontwikke
lingen leiden tot het treffen van be
schermende maatregelen ten bate
van de eigen boeren en daardoor ko
men dan allerlei wijzigingen in de
prijssituatie tot stand. De ouderen
zuleln zich nog herinenren wat er in
1929 gebeurde met het Canadese
graan en tot welke ontzettende ge
volgen dat heeft geleid.
GEVAARLIJKE SITUATIE
De situatie in de Verenigde Staten
is gevaarlijk Volgend jaar worden
daar presidentsverkiezingen gehou
den, waarbij de strijd gaat tussen de
Republikeinse partij, die nu aan het
bewind is en de Democraten, die in
dertijd door Eisenhower werden ver
slagen. Ten opzichte van de buiten
landse politiek verschillen de inzich
ten niet in bijzondere mate. Evenmin
ten aanzien van vraagstukken op het
gebied van economie en industriali
satie. Blijft over het agrarische pro
bleem, als belangrijkst middel tot
beïnvloeding van de' kiezers.
Het moet niet uitgesloten worden
geacht, dat de partymachines en
daardoor het Congres op een be
paald ogenblik met krasse maatrege
len zullen komen. Dc Amerikaanse
minister van Landbouw, Benson, is
overtuigd van de noodzaak, uiterst
voorzichtig op te treden bij het ver
kopen van de landbouwoverschotten.
Dat is ook het standpunt van de boe-
renorganisaties. Men moet echter re
kening houden met de mogelijkheid,
dat de overheid en de boerenorgani-
saties op een bepaald moment het
onderspit delven tegen de stuwkracht
van de politieke organisaties. En dan
wordt de toestand bijzonder ernstig.
In dit opzicht zijn de ontwikkelingen
In de V.S. in de komende maanden
uiterst belangrijk.
Ij0 „geheime conferenties", waartoe
IS Prins Bernhard het initiatief nam
heeft het Duitse weekblad „Der Spie
gel" aanleiding gegeven eens na te gaan,
wat er nu zo allemaal achter steekt. Het
begon eigenlijk op de Bilderberg een hotel
bij Oosterbeek, geen slot zoals het blad be
richt) en daarna zijn er verschillende ande-
re conferenties gevolgd. De laatste keer
kwam men bijeen in Garmische Partenkir-
chen in het hotel Ipenhofdat totaal
ontruimd werd.
Tot de gasten behoorden o.a. generaal
Gruenther, Lord Ismay, beiden van de Na-
vo-leiding, Murphy van het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken, Paul
Hoffman. Jean Monnet, Amintore Fanfani,
Guy Mollet, Walter Hallstein, Kurt-Georg
Kiesinger, Carlo Schmid, beiden van het
Westduitse parlement, Fritz Berg, presi
dent van het verbond van Duitse industrië
len en Amerikaanse en Europese atoomge
leerden.
Volgens „Der Spiegel" wil men hier een
vry forum stichten van bekende figuren uit
de Westelyke wereld met de bedoeling een
politiek, berustend op eenzijdige informaties
te voorkomen.
Besproken werden: hulp van het Westen
bij de Duitse hereniging, het industrieel ge
bruik van de atoom-energie (zonder dat
hier van bevoordeling van bepaalde belan
gengroepen sprake kan zijn)de gevaren
van een atoomoorlog in Europa en politieke
maatregelen om die te verhinderen. Behalve
Prins Bernhard waren ook Pau] Rijkens en
de Nederlandse gezant in Portugal, mr. Van
Kleffens tegenwoordig. De deelnemers, al
dus „Der Spiegel", zorgden er voor, dat ook
niet maar het geringste stukje papier in de
conferentiezaal achter bleef.
JEUGD EN WETENSCHAP.
Uit ingezonden brieven aan de ,jNew
York Herald Tribune": De heer Joseph
schrijft van uit Londen, dat al het gepraat
over de verdorvenheid van de Amerikaan
se zowel als de Europese jeugd nonsens is.
Zij hebben teveel vrije tijd, en niet genoeg
werk om handen, zo zegt mijnheer Joseph.
Onze levenswijze geeft hun niet de moei
lijke taken, die eenmaal voltooid, de jeugd
een gevoel van zelfrespect schenken. De
ouders maken het de jeugd te gemakke
lijk.
Eveneens uit Londen schrijft de heer Guy
N. Harcourt vol afschuw over de moderne
strips, die de atoomgeleerden naar zyn me
ning belanchelijk maken. Hij haalt de opi
nie aan van vooraanstaande geleerden in de
States, die zich er over beklagen, dat de
wetenschap zo gebrek heeft aan jeugdige
krachten, die bereid zijn haar té dienen. „Er
hangt een wolk van anti-intellectualisme
over het land", zo verzuchten deze geleer
den, „zeer velen zien de wetenschap als het
grote monster, dat verantwoordelijk is voor
al de problemen van vandaag".
AMSTERDAM.
De bruggen in Amsterdam vormen op de
rondvaart door de grachten altijd weer het
grote succes voor de vreemdelingen, maar
het geheel is blijkbaar niet zonder gevaar.
Zo vindt de heer William Hannah uit Tuc
son, Arizona, blijkens de „New York He
rald Tribune", dat men een club moest op
richten van toeristen, die de kalmte en
schoonheid van het oude Amsterdam zoe
ken doch ternauwernood ontsnapten aan
een onthoofding bij het passeren van de
bruggen.
Vervolgens geeft hij nog een aardige
tip aan de gidsen, die op zo'n. vriendelijke
wijze waarschuwen Watch your head,
please", maar dit „houd" uitspreken als
hatLeer het nu eens goedaldus zijn ad
vies, oefen in het uitspreken van „head"
met een zachte d of zeg het op zyn Ame
rikaans: ,J3ey, duck, mister."
DE HOLLANDSE KAT.
Een Hollands schip, zo vertelt de „Frank
furter Zeitung", verliet dezer dagen Kopen
hagen met een incomplete bemanning. De
zwarte scheepskat ontbrak: zij was achter
gebleven in de Deense hoofdstad. Tever
geefs probeerde de havenleiding de kat on
der te brengen in een der pakhuizen; daar
werd de indringster verjaagd door de an
dere katten. Tenslotte zond men de Hol
landse kat maar naar een boer op het plat
teland.
Het is overigens een merkwaardig geval
met die Kopenhaagse katten. Zij zyn na
melijk „vast aangesteld". Haar loon wordt
officieel gegeven in de vorm van melk,
maar de havenarbeiders, die ieder him favo
riet hebben, zorgen zelf voor een behoor
lijke aanvulling door vlees en ris te gever-
De havenambtenaren staan bij de katten
ook niet in een kwade reuk. Zij volgen hun
heer en meester overal en luisteren naar de
namen van bekende politici en toneelspe
lers. Komen er véél schepen, dan wordt er
na enige tijd alarm geslagen omdat er dan
een schrikbarend aantal katten verdwijnen.
Toen er acht katten op het appèl ontbraken,
werd een Grieks schip vastgehouden totdat
dit raadsel was opgelost. Met een geldboe
te mochten de Grieken vertrekken, nadat al
dus het blad, de kok bekende hóe die katten
waren verdwenen.
WAAROVER MEN SPREEKT.
„The Observer" heeft een rubriekje,
waarin het gezegde van de week wordt aan
gehaald. Hier volgen enkele uitspraken.
Mr. Frank Milton, een van de vroede va
deren van Londen: „Wij hebben allemaal de
gewoonte teveel te praten". Mr. T. L. Un
derbill op de conferentie van de Kamers
van Koophandel: „Als Napoleon vandaag
nog leefde zou hij de Engelsen als een natie
van vacantiegangers bestempeld hebben".
Lord Beaverbrook: „Als uw zoons niet
geneigd zijn naar de kerk te gaan, laat ze
dan een journalistieke loopbaan volgen".
GEEN DECADENTIE.
De voorzitter van de nationale vergade
ring, het Franse parlement, de heer M. Pier
re Schnelter, heeft zich voor dit forum ver
zet tegen de aantijging, dat Frankrijk deca
dent zou zyn. „Men dient wel te begrijpen",
aldus deze Franse woordvoerder blijkens het
verslag in „Le Monde", „dat onze onzeker
heden, ongerustheid en tegenstellingen geen
gevolg zijn van welke decadentie dan ook,
maar een bewijs, dat terwijl men probeert
door onrechtvaardigheid of geweld het pro
ces van onze nationale sociale en politieke
evolutie te versnellen, men alles kwetst wat
Frankrijk bezit aan liberale en edelmoedige
tradities. Wat het wezen van de democratie
betreft, hoeft niemand ons een lesje te ge
ven. Maar de democratie en de vrijheid ei
sen een lange leertijd
„Van alle kanten wordt gewezen op de
noodzaak van de autoriteit van de staat",
aldus de heer Schnelter, die er van over
tuigd i9, dat dit beroep begrepen wordt in
het Franse parlement, waarvan de leden
van verschillende partijen hun ideologische
geschillen zullen vergeten om gezamenlijk
een constructieve oplossing van de proble
men te vinden.
