Jeanne van Schaik-Willing
wordt vandaag zestig jaar
De rol dikwijls belangrijker
dan het stuk
„Dagboek van Anne Frank"
ontroerde Broadway diep
„Rijdende Tentoonstelling"
brengt kunst tot het volk
ZATERDAG 8 OCTOBER 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
1
VERKNOCHT AAN DIE DRUKTE
Belangrijke figuur uii oudere
garde in onze lederkunde
(Van een speciale verslaggever)
Als op Zaterdag- of Zondagavond het City-theater in Amsterdam zijn
deuren opent, is het berstensdruk in de omgeving van het Leidseplein. Dan
wandelen honderden mannen en vrouwen, jong en oud, over de brug naar
het Leidse Bosje, en als mevrouw Jeanne van Schaik-Willing zich dan naar
het raam van haar ruime, lichte woonkamer begeeft, ziet ze uit over een
massaal publiek. „Ik ben verknocht aan die druktezegt ze, wanneer
men vraagt waarom ze zo intens toekijkend, glimlacht. Om tien uur en la
ter weer om half een sterft de kracht in de mensenstroming de voorbij-
marcherende burgerlegers dunnen, losse paartjes lopen nu over de brug by
het Lido. Dan gaat mevrouw Jeanne van Schaik-Willing weer zitten in een
crapaudje, twee hoog aan de Leidsekade, vlak naast het Lido. Een tenger
figuurtje, van een vrouw, die ons frappeert door haar jeugd.
Het is vandaag, 8 October, haar zestigste verjaardag; ze sluit een groot
deel van haar leven af.1
Tenslotte kwam hy by Jeanne van
Schaik-Willing, die eerst een proef-
vertalïng maakte. Die werd geaccep
teerd en daarna volgde een hele reeks
bewerkingen uit het Amerikaans. Ze
vertaalde en schreef kronieken in De
Gids over de Amerikaanse letterkun
de en bereikte daarmee, dat er ook in
Nederland belangstelling en liefde
voor ontstond.
Inmiddels was een novelle gepubli
ceerd, De Lusteloze genaamd. Op
merkzaam gemaakt op het talent van
schrijfster, zocht uitgeversmaat
schappij Querido contact met Jeanne
van SchaikWilling, voor het creë
ren van een roman. „Uitstel van Exe
cutie" ontstond, maar de auteur was
zelf zo ontevreden over haar werk,
Bij Querido is kort geleden een
boekje verschenen, waarin de roman
cière en dramatisch recensente Jean
ne van Schaik-Willing haar mémoi
res heeft geschreven. Niet over haar
gehele leven, maar over de beginperi
ode. Het boekje is uitgegeven ter ge
legenheid van haar verjaardag, waar
van ze maar niet begrijpt, dat de da
tum zo algemeen bekend is. De men
sen houden haar op straat staande
om haar te complimenteren. Ze maak
te in de afgelopen week dan ook reeds
berekeningen over de consumpties,
welke met een dergelijke dag samen
plegen te gaan.
Mevrouw Van Schaik moet men
afgaande op haar literaire en kunst-
beschouwelijke jeugdontwikkeling,
zien als een belangrijke figuur uit de
oudere garde van onze letterkundige
bent, hoewel haar ideeën, de intrigues
die haar beklemmen en de schoon
heidswaarden, die zij aanhangt, van
klassieke betekenis zijn. Dat wil.zeg-
gen, haar werk is niet gebonden aan
een bepaalde maatschappelijke perio
de. Zg heeft nu in 1955 nog precies
hetzelfde te vertellen als omstreeks
1915, toen ze in de schoolkrant van
het Haags Gemeentelijk Gymnasium
schreef en in de sterk pression-
nerende sfeer van deze instelling
debatteerde met Victor van Vriesland,
die drie klassen hoger zat dan zij, M.
Nijhoff, twee klassen hoger of A. H.
Nijhoff, een klas lager.
Zg is geboren in Amsterdam uit
een artistiek geslacht. Haar oom
heette Bernard Canter en was
auteur, haar moeder violiste en
haar zuster Beatrice, hoewel niet
zo bekend als zg zelf, greep óók
naar de pen om haar gedachten
en gevoelens uit te drukken.
Zg wilde, hoewel ze het toen nog
niet bewust aanvoelde, gaan schrijven
cn dan het liefst over toneel. Het is er
van gekomen. Toen zij 22 jaar was,
begon ze haar loopbaan als drama
tisch medewerkster van de Mosgroe
ne, het deel van de Groene Amster
dammer, dat zich onder leiding van
H. P. L. Wiessing liad afgescheiden.
Wiessing had haar geïnviteerd, toen
hg een essay in Het Getij, haar de
buut, over Van Oudshoorn had gele
zen.
Een paar jaar bleef ze recensente
en kroniekschrijfster.
OPKOMST AMERIKAANSE
LITERATUUR.
Het waren de jaren, waarin in
Amerika een volkomen eigen litera
tuur begon te ontstaan en grote bloei
kreeg. Wat tegenwoordig geen aan
dacht meer trekt, maar in die tijd nog
een evenement was, deed uitgever
Leopold. Hg reisde naar Amerika en
kwam terug met grote plannen over
vertalingen uit het Amerikaans, maar
het zat nem niet mee. Voor de ro
mans, waarmee hg zgn vertalingen
reeks wilde beginnen, vond hij geen
vertalers het „slang" was te moei
lijk.
Tokuho Azuma, leidster van de Ja
pan-Kabuki-dansgroepals 't meis
je Glycine in Fujimusume, een soort
bloemendans. Eet Kabuki-ensemble,
dat de directe bescherming geniet
van Prins Takamatsu, een broer van
de Japanse keizer, maakt thans een
wereldtournee. „Kabulci" is een thea
tervorm, waarin zang, pantomine,
muziek en dans tot één geheel zijn
perweven.
dat zs het manuscript niet wilde afge
ven. Een huishoudster gaf de kopij
echter op een dag dat ze zelf niet
thuis was, mee en zo raakte het ge
drukt. Het werd een ongedacht suc
ces. Vooral Slauerhoff was enthou
siast en schreef uitgebreide gunstige
critieken.
Tezamen met Helman, Dekker, Coo-
len en Defresne, verzorgde Jeanne
van Schaik-Willing „Vrij Volk", het
eerste stuk dat na de bevrijding door
„De Start", waaruit het ATG ont
stond, in de Amsterdamse Schouw
burg werd opgevoerd. Als regerings
opdracht ontstond Het Portret en te
zamen met Vesdijk schreef ze „De
Overnachting".
Het idee voor deze roman in brie
ven werd geboren toen Vestdijk een
dag of wat in Amsterdam logeerde.
Er was nog geen bepaalde afspraak
gemaakt, maar de schrijfster schreef
impulsief een brief geïnspireerd door
een voordrachtskunstenaar, die ze
zich juist gestorven inbeeldde. Vest
dijk reageerde hier geestdriftig op en
zo ontstond De Overnachting min of
meer toevallig.
Als zij een idee heeft, werkt Jeanne
van Schaik-Willing het zo snel mo
gelijk nit. Zij schrijft het gehele ma
nuscript met de pen. Dat doet ze tot
ze te vermoeid is om verder te gaan.
Als de schrijfkramp geweken is, zit
ze weer achter haar tafel en werkt ze
door tot het onderwerp gereed is. Zo
arbeidt ze nog steeds, ook nu ze zes
tig jaar is geworden. Dat maakt haar
zo vitaal.
AMERIKAANSE PERSENTHOUSIAST
Voorbestemd om zich
lang te handhaven
(Van onze correspondent in
New York).
>e New Yorkse bladen hebben
unaniem en zonder enige reserve het
„Dagboek vaan Anna Frank" tot
een overweldigend artistiek sncces
bestempeld! Daarvoor is ook alle
reden, want de officiële première
maakte een einde aan de laatste
twijfel, die men na de proefpremière
in Philadelphia had kunnen koeste
ren.
Het echtpaar Hackett, de toneel
bewerkers van het oorspronkelijk
dagboek en regisseur Garson Ka-
nin, zijn er in geslaagd in de afge
lopen veertien dagen de balans tus
sen het eerste en het tweede bedrijf
te herstellen door rigoreus gebruik
te maken van het blauwe potlood en
zodoende alle „dood toneel" te ver
wijderen, en de voorstelling in steeds
stijgende lijn op te voeren tot een
ontroerende climax De ovaties, die
de spelers ten deel vielen, kwamen
uit het hart van het premièrepu-
bliek Menigeen verliet de schouw
burg met vochtige ogen.
Na hulde gebracht te hebben aan
auteurs voor „bewondering en
respect waarmee zij dit tedere dra
ma schreven", commentarieerde
Brooks Atkinson, toneelrecensent
van de New York Times .won
derbaarlijk hoe de geest van een
jong meisje, dat thans niet meer on
der ons is de jaren heeft overleefd
en een gezelschap beroepsacteurs in
een vreemd land heeft weten te be
zielen.
Van elk practisch gezichtspunt
bezien is het bewerken van liet
.Dagboek van Anna Frank" tot een
toneelstuk onmogelijk. Wellicht dat
de auteurs daarom zo wonderwel in
hun taak geslaagd zijn. Zij hebben
niet gepoogd iets te „construeren",
zij hebben alle werktuigen der to
neelsmederij uit de smidse verwij
derd. Uit het Dagboek hebben zij
het verhaal gedistilleerd en dit op
de meest eenvoudige wijze verteld".
Atkinson, die bijzondere hulde
brengt aan de jeugdige Susan Stras
berg in de rol van Anne besluit „uit
de oprechtheid van een menselijke
ziel is een broos en ontroerend to
neelstuk geschapen".
Niet minder enthousiast over de
„levensechtheid, warmte, ogen
blikken van spanning en humor"
betoont zich Walter F. Kerr, re-
Het Weens Philharmonisch
orkest naar Ver. Staten.
Het volgend jaar zal het Weens
Philharmonisch Orkest een tournee
door de Verenigde Staten maken.
Deze tournee zal een van de hoog
tepunten vormen van de herdenking
van he. feit, dat 200 jaar geleden
Mozart werd geboren. Deze Mozart-
herdenking zal in het gehele land ge
vierd worden met concerten en bij
zondere festivals ter ere van de be
roemde componist. Er zullen con
certen gegeven worden in Washing
ton, New York, Boston, Chicago,
Philadelphia en Detroit; vijftien
concerten zullen gedirigeerd worden
door Erich Kleiber en tien door de
bekende Belgische dirigent André
Cluytens. Het vorig jaar ontving
Erich Kleiber een uitnodiging om in
Oost-Duitsland directeur te worden
van de Berlijnse Staatsopera. Klei
ber accepteerde onder voorwaarde,
dat de politiek buiten de muziek
zou worden gehoud-n. Toen de com
munisten zich niet aan de gedane
toezegging hielden, keerde Kleiber
naar het Westen terug.
censent van de New York Herald
Tribune. „Auteurs en regisseur
hebben dit stuk niet geënscen
eerd, maar georkestreerd",
schrijft hij in zijn recensie die
de meest ontroerende scènes van
het stuk vrijwel op de voet volgt.
John Chapman, recensent van de
Daily News vond „zoveel schoonheid,
warme humor, teder medelijden en
kille angst, dat het haast onbegrij
pelijk is, hoe zoveel menselijke emo
tie opeengepakt kon worden binnen
één decor". Hij beschrijft het stuk
als „voornamelijk een manifestatie
van een moedige menselijke geest",
en „een schitterend drama".
En Robert Coleman van de Daily
Mirror maakt het unaniem door het
stuk „aangrijpend toneel" te noe
men, dat „niet nalaat intense emo
ties van het publiek aan te spreken
en de toeschouwers voortdurend op
het randje van hun stoel houdt".
Na dergelijke recensies schijnt het
dagboek van Anna Frank voorbe
stemd, zich tot in lengte van maan
den, zo niet jaren, od Broadway te
handhaven! Minister Luns woonde
de première bij.
Orwell's roman verfilmd.
De in 1949 verschenen roman van
George Orwell, „1984", die reeds en
kele jaren geleden voor de televisie
werd omgewerkt en in Engeland en
de Verenigde Staten herhaaldelijk
werd opgevoerd, krijgt nu ook een
filmversie. Producer I*. Peter Rath-
von van Columbia Pictures zal dit
schrikbeeld van de toestanden, die in
de wereld zouden bestaan wanneer
het totalitaire stelsel in al zijn conse
quenties werd doorgevoerd, op het
witte doek brengen.
In „1984" is de wereld in drie kam
pen verdeeld. De Engels sprekende
volken wonen in een sector, die de
naam Oceania draagt; de hoofdstad
Londen ligt in het gebied dat wordt
aangeduid met de naam Airstrip
One. Het wordt bestuurd door een
„leider", genaamd „De Grote Broe
der" onder auspiciën van een rege
ring die in handen is van „De Partij".
Vijfentachtig procent van de bevol
king zgn „Proletariërs" of niet-leden
van de Partij. Zij horen en lezen elk
ogenblik de leuzen „Oorlog is Vrede",
„Vrijheid is Slavernij" en „Onwetend
heid is Kracht" en om dat er in te
hameren worden zij door de politie
mishandeld, in oorlogr
houden en in armoedi
heid. gelaten.
Het Tapanse Azuma Kabuki-en
semble. een beroemde dansgroep, be
zoekt thans ons land. Op de foto
Masaya Fujima (links) en Tokuho
Azuma (rechts) in ,JZasane", een
drama, dat vertaald zou kunnen
worden met ,JJemélse Vergelding".
Culturele
Cavalcade
IN DE WINDSOR GALLERY, te
Montevideo wordt op het ogenblik
een tentoonstelling gehouden van
werken van de Haagse kunstschilder
Jan van Heel. Zij omvat een vijftig
tal gouaches, waarvan er reeds een
aantal is verkocht. De expositie
kwam tot stand met medewerking
van de K.L.M.
DE FLUITISTE Ellen Mac Gillay
zal op IS October naar Nederland te
rugkeren. Zij maakte het afgelopen
jaar verscheidene tourneés door de
Verenigde Staten en concerteerde in
o.m. New York, Washington, Phila
delphia, Chicago, Grand Rapids en
San Francisco.
PER WEEK worden er in de Ver.
Staten en in Canada gemiddeld 100
bioscoop-theaters omgebouwd voor
het vertonen van Cinemascope-films!
In deze landen zijn thans reeds 14-500
dergelijke theaters en men neemt
aan, dat dit aantal tegen het einde
van het jaar gegroeid zal zijn tot
11.000.
DE OOSTENRIJKSE sopraan Eli
sabeth Schwarzkopf en de Duitse ba
riton Dietrich Fischer-Dieskau
hebben ieder een gouden „Or
pheus" gekregenbeeldjes van de
mythische zanger uit het oude Grie
kenland. Deze prijs is dit jaar voor
hèt eerst in Mantua (Italië) uitge
reikt. In het vervolg zal ieder jaar
een gouden „Orpheus" worden toe
gekend aan de beste zanger of zan
geres.
DE OPERA BEATRIJS" van Ig.
Lili- - (naar het drama',Jk dien" van
Herman Teirlinck) zal op 2, 4 en 7
December wordqn opgevoerd in de
Koninklijke Opera te Gent. Deze ope
ra van Lilien is in vijf talen vertaald
en werd voor de oorlog uitgevoerd
in o.m. Brussel, Hannover, Antwer
pen en Praag. Hoewél het werk in
het Nederlands is verschenen, werd
het nog nooit in ons land uitgevoerd.
EERSTE MUSÉUM AUTO IN AMERIKA
Kunsikenner leerde autorijden
(Van een bijzondere medewerker)
RICHMOND, VIRGINIA. De staat Virginia heeft een initiatief genomen,
dat van verstrekkende invloed kan z|jn op de ontwikkeling van het kunst
gevoel bij de grote massa en op het culturele leven in het algemeen. Op
echt Amerikaanse manier heeft de regering het besluit genomen de kunst
tot het volk te brengen en niet af te wachten totdat de mensen uit eigen
beweging naar de musea komen om kennis te nemen van de oude en nieu
we kunst. Daartoe hebben zij een „museum-auto" laten bouwen voor
zover mij bekend de eerste in Amerika een miniatuur museum dat een
kleine, maar goed uitgezochte collectie mooie schilderijen en andere kunst
voorwerpen bevat en dat vooral de kleine steden in Virginia volgens een
van tevoren opgesteld schema bezoekt, doch geenszins de meer afgelegen
agrarische gebieden verwaarloost.
van de warenhuizen van Richmond
de truck met trailer ten geschenke,
kunstliefhebbers zamelen een bedrag
van 10.000 in om daarmede de kos
ten van het eerste jaar te bestrijden.
Maar toen kwam de grote moei-
De auto wordt bestuurd door een
merkwaardig manwaarschijnlijk
de enige man ter wereld, die te gelijk
chauffeur en museum-directeur is.
Niet alleen moet de 30-jarige Wil
liam Gaines een.kundig chauffeur en
monteur zijn, maar hg is tegelijk een
autoriteit op het gebied van de Hol
landse en Vlaamse schilderkunst.
Organisatorisch is de museum-auto
een „losse vleugel" van het Museum
voor Schone Kunsten in Virginia,
een van de best bekende schatkamers
in het Zuiden en vooral bekend om
zgn prachtige verzameling van kunst
voorwerpen van *de Polynesische
Eilanden. De directeur van het mu
seum, Leslie Cheek, is de man, die
het eerste het plan geopperd heeft
een museum op wielen te bouwen.
Jarenlang heeft Cheek zich al heel
veel moeite gegeven om aan de kunst
die zijn staatsmuseum herbergt, gro
tere bekendheid te geven ook buiten
de stad Richmond
VOET BIJ STUK
Toen het plan van de museum
auto vastere vormen ging aannemen,
moesten talrijke kleinere problemen
worden opgelost: behalve aan het
model van de wagens moest aandacht
geschonken worden aan air-condl-
tioning en verlichting en ofschoon
de zeer hoge kosten van het project
een streep door de rekening dreigden
te halen, hield de directeur voet bij
stuk. Tenslotte kreeg het museum
van een van de curatoren en van een
BIJ ENKELE PREMIÈRES
Roiierdams Toneel irachf zijn
reputatie terug te wmnen
(Van onze toneelmedewerker)
Toneelspelers zjjn van nature geneigd om bij de keuze van een stuk in
de eerste plaats te onderzoeken of het mogelijkheden biedt voor het op de
planken brengen van aantrekkelijke rollen. Soms geeft de overigens wel be
grijpelijke honger naar een „kei van een rol" zodanig de doorsslag, dat de
verantwoordelijkheid tegenover het publiek, wat betreft de kwaliteit der
stukken, meer uit het oog wordt verloren dan gesubsidieerde gezelschappen
zich behoren te permitteren.
Doch hoe moet men nu de keuze
verklaren van „Mr. Gillie"? Een
nogal zwak stuk van de Schot Ja
mes M. Bridie, gebracht door de
Toneelvereniging, waar Aug. De
fresne de scepter zwaait, die geen
toneelspeler is. Ondanks de „bewer
king" door Defresne valt er moeilijk
een andere verdienste in te zien dan
dat het de bekwame en dikwijls ook
fijne acteur Frits van Dijk, twee
jaar geleden nog een van de direc
teuren van het Rotterdams Toneel,
de kans geeft voor het spelen van
de bij zijn talenten passende rol van
een leraar, die zijn gemankeerd
kunstenaarschap tracht te compen
seren door veelbelovende leerlingen
naar een artistieke toekomst te drij
ven.
De mislukkelingen, die daarvan 't
gevolg zijn, maken zijn positie bij
zonder wankel, zodat zijn ontslag
niemand verbaast, behalve hem zelf.
Daarna wordt hij door een vracht
auto doodgereden en het „probleem"
van het stuk is: was dit een ongeluk
of zocht hij uit wanhoop de dood?
Het probleem wordt er niet duidelij
ker op door de verschijning op een
bijna donker toneel van twe.e figu
ren, die erover discussiëren en inlei
ding tot en commentaar op de ge
beurtenissen formuleren. Het enige
winstpunt van de vertoning is de
wijze, waarop Frits van Dijk de le
raar speelt, die eenzaam en onbe
grepen zijn ondergang tegemoet
gaat.
„BEKENTENIS".
Bij de opvoering van „Bekente
nis" van Ronald Miller door het
Rotterdams Toneel, dat zich blijk
baar inspant om een reputatie_ te
rug te winneu, waren vele winst
punten op te merken. In de eerste
plaats is het stuk zuiver en mense
lijk. Het raakt geen grote gemeen
schappelijke problemen aan, maar
toch wel ethische, waarmede wij al
len op Onze beurt geconfronteerd
worden.
De vrederechter Manning, die bij
zijn onderzoek naar de dader van
een aanrijding ervaart, dat zijn
vrouw Gill aan het stuur heeft ge
zeten van de auto van haar vriend
Bule, komt voor zulk een probleem
te staan. Hij deinst voor de recht
lijnige oplossing terug en komt nog
meer in de knoei, omdat de overre
den man de echtgenoot was van de
hulp in de huishouding. Gill hakt
tenslotte de knoop door en geeft
zich aan. Manning wacht op haar
terugkeer uit de gevangenis de
Amerikaanse titel is „Waiting for
Gillian" en als zij elkaar in de ar
men sluiten, blijken de problemen
nog lang niet opgelost, omdat Gill
nog niet met zichzelf in het reine
is.
FRITS VAN DIJK
....winstpunt....
Voor Caro van Eyck, die het
blijkbaar bij geen gezelschap lang
genoeg kan uithouden om er wortel
te schieten het Rotterdams To
neel is in bestek van een jaar of
vijf haar vierde gezelschap was
de rol van Gill, die met zichzelf in
de knoop zit vooral wat liefde be
treft, geknipt. Maar zij zou zeker
niet tot de hoogten, welke zij in
haar spel bereikte, hebben kunnen
stijgen, indien Jan Teulings (Man
ning) en Eric van In gen (Bule)
haar niet zulk een uitstekend tegen
spel hadden gegeven. En zonder
twijfel was ook de invloed van de
regisseur Bob de Lange hierbij dui
delijk aanwijsbaar.
EDWIGE FEUILLIÈRE.
Dat een voorstelling van een ho
peloos verouderd stuk toch een
succes kan worden, als de toneelspe
lers, die het waagstuk ondernemen
om ermee voor de dag te komen,
hun vak in de perfectie verstaan, is
bewezen door het optreden van de
ljjkheid pas, namelijk een geschik
te chauffeur te vinden. Uit een
aantal gegadigden werd de jonge
Gaines gekozen hy had wel
nooit iets dat op een truck lijkt
bestuurd, maar hy ging rijles ne
men en nam dienst als chauffeur
bij een grote transportmaatschap-
py. Vijf maanden lang zat hij ach
ter het stuur en toen kwam de
dag dat hij meende wel even veel
over trucks en motoren te weten
ais van kunst!
EEN GROOT SUCCES
In October 1953 werd de eerste
tocht met het rijdende museum on
dernomen en het was van meet af
aan een groot succes. Sindsdien heb
ben meer dan 100.000 mensen een
bezoek gebracht aan de wagen, waar
altgd een behaaglijke temperatuur
heerst, en zg hebben onder leiding
van chauffeur-directeur Gaines ken
nis gemaakt met de Kunst met een
grote K en aandachtig geluisterd
naar zijn gedegen uitleg.
De glanzende aluminium wagen
komt gewoonlijk vroeg in de morgen
op een van tevoren besproken plaats
aanrijden. Nadat chauffeur-Gaines
zijn wagen geparkeerd heeft, gaat
monteur-Gaines alles voor het ko
mende bezoek in orde maken: de zij
wanden worden uitgeklapt, de wielen
worden bedekt, een loper wordt ge
legd en een trapje klaar gezet, waar
mede de bezoekers op de trailer kun
nen klimmen. Uit luidsprekers klinkt
op platen opgenomen 17de eeuwse
harpmuziek om de bezoekers in de
sfeer te brengen van wat zij daar
binnen te zien zullen krijgen: ditmaal
schilderijen uit de 16e en 17de eeuw
door „kleine meesters", een aantal
Hollandse en Vlaamse werken, die
tijdelijk ter beschikking zijn j
door de verzamelaar Walt
Chrysler Jr.
Deze tentoonstelling, die dit jaar
in het voorjaar en de zomer tiendui
zenden belangstellenden getrokken-
heeft. zal binnenkort plaats maken
voor een andere, wanneer de auto
weer in Richmond terug is; dan zal
er een collectie Egyptische kunst in
ondergebracht worden.
itêr P.
bekende Franse actrice Edwige
Feuillière met haar troep. Het is
jammer, dat zij in het buitenland
niet optreedt als ambassadrice van de
belangrijke moderne Franse toneel
schrijfkunst, maar een rol, waarin
haar talenten alle kansen krijgen,
blijkbaar belangrijker vindt.
De rol van Marquerite Gauthier,
„le dame aux camélia's", is door tal
rijke gTote actrices uit het verleden
gespeeld, in ons land door Theo
Mann-Bouwmeester en Alida Tar-
taud-Klein, maar het een eeuw oude
romantische stuk van Dumas fils
is nu zo uit de tijd, dat het voor de
schouwburgbezoekers van tegen
woordig nauwelijks te verduren is.
Toch waren er in dc Koninklijke
Schouwburg in Den Haag, nadat
men Marguerite had zien sterven
op de uitvoerige manier, waarmee
Dumas destijds zijn publiek tot tra
nen toe bewoog, de toejuichingen
groot.
Men mag niet zeggen, dat dit de
waardering was voor het kunststuk
je om een voor ons volkomen onaan
vaardbaar werk toch aanvaardbaar
te maken. Edwige Feuillière heeft,
ondanks de handicap van de onna
tuurlijk gezwollen tekst, zo zuiver
menselijk en aandoenlijk gespeeld,
dat de bewondering der bezoekers
volkomen verdiend was. En zij had
het geluk, dat zij in haar troep en
kele heel goede krachten had, zodat
er geen sprake was van „ster"-to-
neel. Velen kennen Edwige Feuilliè
re van het filmdoek, maar als men
haar op de planken ziet, begrijpt
men pas goed, welk een groot en
zuiver talent zij bezit.