PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Gaullistische ministers zouden uit
regering-Faure treden
Middelburg, erfgenaam van rijk
verleden, wacht op het Deltaplan
BILT
Vand
aag.
B0URED EN TIZI-0UZLI AL
SINDS ZATERDAG INGESLOTEN
-»
DANNY KAYE IN ONS LAND
DE
VERWACHT...
'198e Jaargang-No. 234
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
AdJ.-Hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS, 47 cent per
•week; 5.85 p. kw.; fr. p. p. 6.10
per kw. Losse nummers 10 cent
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 6 Oct. '55
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minimum p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 3 regels)
23 cent per regel met een minimum
van \j—. „Brieven of adres
Bureau v. d. Blad" 25 cent meer.
Giro No. 359300 P.Z.C. Middelburg.
Bur. Vlissingen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg, Finlandstraat 2, telef. 16; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, N. Bogerdstraat 24, telef. 26.
VERDEELDHEID IN FRANKRIJK
Tegenstanders willen geen
kroonraad in Marokko
De Franse coalitieregering van de radicale premier Edgar Faure,
waarin ernstige onenigheid heerst over de Marokkaanse kwestie, wordt
met de ondergang bedreigd. De Gaullistische fractie van de nationale
vergadering heeft volgens betrouwbare kringen voor het overgrote deel
besloten-haar vier ministers en een onder-minister te adviseren, uit de
regering te treden. Men zou het alleen nog niet eens zijn over het ogen
blik waarop dit zou moeten geschieden.
Volgens sommige afgevaardigden zou dit onmiddellijk volgens andere
na de kabinetsvergadering van vandaag moeten gebeuren. Een derde
groep van de fractie zou willen wachten tot een debat in de nationale
vergadering over Marokko.
De Gaullistische fractie is, evenals byna alle andere partijen, verdeeld
ten aanzien van de kwestie-Marokko.
Twee conservatieve groeperingen
zouden eveneeens overwegen hun mi
nisters te laten aftreden.
Pierre July, minister voor Marok
ko en een van de belangrijkste voor
standers van de „nieuwe koers" voor
Marokko, heeft de commissie van bui
tenlandse zaken van de nationale
vergadering Woensdagavond mede
gedeeld, dat de regering vasthoudt
aan de gedachte, een troonraad in te
stellen ter vervanging van Sultan
Ben Arafa, die zich in Tanger heeft
teruggetrokken.
De tegenstanders van de nieuwe
koers verzetten zich met hand en
tand tegen de vorming van 'n troon
raad omdat hierin de nationalisti
sche leider Si Bekkai, een vurige
aanhanger van de verbannen sultan
Mohammed Ben Yoessef, zitting zou
moeten hebben.
Rechtse Franse afgevaardigden en
conservatieve Franse kolonisten vre
zen, dat als Bekkai deel uitmaakt
van de troonraad, Ben Yoessef uit
eindelijk weer op de troon zal komen.
Faure en andere leden van zijn rege
ring hebben herhaaldelijk verklaard,
dat dit niet zal gebeuren.
Heilige oorlog
In kringen die nauwe betrekkin
gen onderhouden met de commissie
van buitenlandse zaken is geaegd,
dat July de militaire toestand aan
Artsenconflict
Twee jaar lang hebben de huisart
sen en de ziekenfondsen met
grote hardnekkigheid onderhan
deld over een nieuwe honorarium-re
geling. De huisartsen wilden er een
schepje op hebben en de ziekenfond
sen wilden niet voetstoots aan de ver
langens van de medici toegeven. Ten
slotte werd overeenstemming bereikt.
Het honorarium zou van 7.50 per
ziel en per jaar stijgen tot 10.20 per
.ziel voor de eerste 2000 zielen en het
zou 7.50 blijven voor de zielen boven
de 2000.
Dit voorstel kwam in de (landelij
ke) ziekenfondsraad en die raad heeft
nu haar goedkeuring aan de nieuwe
regeling onthouden.
Artsen en ziekenfondsen konden
namelijk tezamen in die raad niet de
vereiste meerderheid van tweederde
der stemmen opbrengen. Zij hadden
de medewerking nodig van de leden,
die voor het bedrijfsleven en namens
de regering in de raad zitten, maar
die medewerking kregen zij niet.
Op zichzelf schijnt het bevreem
dend, dat een college een rege
ling verwerpt, waarover de beide
belanghebbende partijen overeenstem
ming hebben bereikt. Er heerst dan
ook in de kring van de huisartsen
frote ontstemming. Reeds hebben zij
esloten om per 1 Januari a.s. de zie
kenfondspatiënten nog slechts indivi
dueel te zullen behandelen en hen ook
als zodanig te laten betalen.
Of het conflict zich zover zal toe
spitsen. dient afgewacht te worden.
Vermoedelijk zal men wel weer tot
overleg komen.
Er is echter in dit conflict één punt,
waaraan te weinig aandacht
wordt geschonken.
De tegenstemmers in de zieken
fondsraad waren de vertegenwoordi
gers van de werkgevers en de verte
genwoordigers van de regering.
De werkgeversvertegenwoordigers
zitten in de raad omdat het bedrijfsle
ven zeer aanzienlijke sommen neertelt
voor de ziekenbehandeling.
Zij hebben echter geen zeggen
schap in de ziekenfondsen zelve en zij
kunnen daar hun inzicht dus niet tot
gelding brengen.
Wanneer artsen en ziekenfondsen
tot overeenstemming komen over de
besteding van de beschikbare gelden i
dan mogen de werkgevers pas bij be
handeling in de ziekenfondsraad hur
mening zeggen.
Dat nu is wel wat erg laat. Het
zou redelijk zijn, wanneer de
vertegenwoordigers van de
werkgevers, die voor een belangrijk
deel de financiële consequenties van
de ziekenbehandeling dragen, eerder
ingelicht werden. Zelfs zou liet denk
baar zijn, dat artsen en ziekenfondsen
een van deze vertegenwoordigers >.i-
rect bij hun onderhandelingen hadden
betrokken terwille van een juiste
voorlichting.
Vermoedelijk zou men dan :ue- voor
de pijnlijke situatie zijn gesteld dat
de nieuwe honorarium-regeling werd
afgewezen!!
Een afwijzing overigens, die wel
niet zo onherstelbaar zal blijken te
zqn als sommigen thans denken!
de grens van Spaans en Frans Ma
rokko zeer ernstig heeft genoemd.
De opstand der stammen was „een
heilige oorlog in optima forma". De
opstandige bewegingen in geheel
Noord-Afrika schenen onder een ge
meenschappelijk opperbevel te staan,
aldus zou July gezegd hebben.
Generaal Boyer de Latour, de Fran
se resident-generaal in Marokko,
heeft Woensdag het gebied aan
de grens van Frans en Spaans Ma
rokko bezocht, waar de rebellen van
goedgewapende stammen naar schat
ting 2000 man Franse keurtroepen
bindt.
In berichten uit Marokko heet het,
dat Boyer de Latour van oordeel is,
dat het herstel van de orde in Ma
rokko vooraf moet gaan aan elke
stap naar een politieke regeling. Vol
gens gewoonlijk betrouwbare krin
gen te Parijs wordt deze opvatting
niet gedeeld door Faure en July, die
een politieke regeling het dringendst
achten.
Conflict
In de wandelgangen van de natio
nale vergadering is algemeen het
oordeel uitgesproken, dat de resi
dent-generaal openlijk in conflict is
met de regering omtrent de toepas
sing van de nieuwe plannen voor
Marokko.
Dinsdag heeft generaal De Latour
in een verklaring gezegd, dat het
doel van de nieuwe plannen is, een
Marokkaanse regermg te vormen,
die een nieuw Marokko moet opbou
wen en het vinden van een oplossing
van de troonkwestie, welke een ieder
zou bevredigen. Men heeft in Parijs
echter opgemerkt, dat de resident-
generaal niet repte over de troon
raad. Evenmin heeft hij een verkla
ring van de kolonisten tegengespro
ken, volgens welke de resident-gene
raal hun verzekerd heeft, dat dit
lichaam niet in het leven geroepen
zal worden.
tot en met Zondag wordt
op een drijvend podium in de
M Seine bij Parijs een muziekfeest
voor marinekapellen gehouden, |f
waaraan zal worden deelgeno-
inen door België, Denemarken,
Engeland, Frankrqk, Italië, Ne- m
f§ derland en de Ver. Staten.
OMSINGELING IN RIFGEBERGTE
Frankrijk waarschuwt
Spaanse regering.
Tweeduizend man Franse troepen,
waaronder een bataljon van 't vreem
delingenlegioen, doen wanhopige po
gingen, uit een omsingeling in het Rif
gebergte te breken. Zij worden be
stookt door scherpschutters van op
standige stamleden.
Slechts op één punt, bij het plaatsje
Aknoul, kunnen nog versterkingen en
voorraden voor de omsingelden aan
gevoerd worden. De aanvallers, Ber
bers, zouden evenwel hun greep op
de Fransen verstevigen.
De plaatsen Boured en Tizi-Ouzli
zijn reeds sinds Zondag ingesloten,
toen de aanvallers, van wie vele in
zwarte uniformen waren gestoken en
uitgerust met automatische wapenen,
de omliggende bergen afdaalden en
tot de aanval overgingen. Een kleine
colonne uit Aknoul slaagde er Dins
dagnacht in Tizi-Ouzli te bereiken.
Woensdag echter was het belegerde
De wijn was
weer best
Eén dag in het overigens toch al wijn-
bestaan van het kleine Italiaan-
stadje Marino in de wijnstreek
an Frascati is er elk jaar. waarop
de wijn vloeit als in Nederland het
(regen) water D&k is namelijk de
dag van het jaarlijkse druivenfeest.
Op die dag wordt de fontein op het
marktplein veranderd in een witte
wyn-spuitende bron van zaligheid
waar ieder zijn bekomst mag halen
en beslist ook haalt Deze wijntrac-
tatie vormt het hoogtepunt van de
dagwelke na jolige carnavalsoptoch
ten en kleurrijke exposities met een
knallend vuurwerk wordt besloten.
FotoTijdens het vuurwerk van dit
jaar werd deze grappige opname ge
maakt van een klein meiskedat een
ruime voorraad wijn voor haar pappie
hoog en droog, zij het misschien op
minder stevige basis, bewaart, terwijl
deze bezig is met, het keuren van het
geestrijke vocht.
garnizoen van Marokkaanse soldaten
weer volkomen ingesloten.
Dinsdag hebben een bataljon van. 't
vierde regiment van het vreemdelin
genlegioen en een compagnie Senega-
lezen uit Boured Aknoul trachten te
bereiken. Zij moesten zich Woensdag
weer, al strijdende, terugtrekken. Een
colonne pantserwagens van een Ma
rokkaans Spahi-regiment, die uit Ak
noul vertrokken was om contact te
maken met de strijdmacht uit Boured,
slaagde niet in deze poging.
De meeste burgers in Aknoul zijn
geëvacueerd. Volgens een bericht uit
Aknoul, is het merendeel van de leden
der Gheznaia-stam in opstand.
STAP BIJ SPANJE
René Massigli, hoofd van het Franse
ministerie van buitenlandse zaken,
heeft namens minister Pinay de Spaan
se ambassadeur, graaf De Casa Rojas,
de noodzaak onder ogen gebracht van
een scherp toezicht van Spaanse zijde
op de grens tussen Frans en Spaans
Marokko, waar de Franse strijdkrach
ten door stammen worden aangeval
len.
Kunstmatige regen
boven Londen?
Woensdagochtend werden bo- i_
II ven de vlakten van Salisbury s
door het Britse ministerie van ff
luchtvaart proeven gedaan met
M het verwekken van regen. In de
namiddag viel boven Londen
regen, doch naar men schat, zal
het tenminste drie jaar van
nauwkeurige vergelijkingen
vergen, alvorens men weet, of
ff de regen boven Londen al dan
f| niet kunstmatig was.
Later op de dag werd name-
lijk „natuurlijke" regen voor
H Londen voorspeld. De door het
ministerie in de wolken ge-
sproeide iodide-kristallen, laten
in de mogelijk verwekte regen
p geen sporen na, zodat men op
de vergelijkingsmethode aan-
L gewezen is.
Drieling te Schiedam
geboren
In de dr Noletstichting te Schie
dam is gisteren een drieling geboren.
Het zijn kinderen van het echtpaar
VersluisHollaan, wonende Prins
Hendrikstraat 44 te Vlaardingen. De
kinderen wogen resp. 1715, 1670 en
1260 gram. De namen zijn Arend Jo
hannes, Adriana Alice, en Maria Lu-
tuina. De moeder maakt het naar om
standigheden redelijk wel.
Pearson bezoekt Moskou.
Lester Pearson, de Canadese minis
ter van buitenlandse zaken, is Woens
dag per vliegtuig in Moskou aangeko
men voor een bezoek van acht dagen.
Hij is de eerste vooraanstaande staats
man van een land van de Navo, die
sedert de koude oorlog Moskou be
zoekt.
strijdtoneel;
in marokko
4» AH#
Bogrcd P
Tlii-{ •-
MLIO Ouï'l
MAROKKO
Eisenhower had goede
nachtrust.
President Eisenhower heeft we
derom een goede nachtrust genoten,
zo werd Woensdag gemeld. Hij werd
fris en vrolijk wakker en pakte een
doos met cadeautjes van drie klein
kinderen uit. Alle drie hadden in hun
pakje kauwgummi toegevoegd Naar
schatting der artsen zal de 'gehele
rustperiode in het ziekenhuis van de
president tenminste een maand be
dragen.
De Frans-Duitse
besprekingen in Luxemburg.
Bondskanselier Adenauer en de
Franse premier Faure, hebben Woens
dag na besprekingen van zes uur in
Luxemburg een gezamenlijk communi
qué uitgegeven, waarin zij verklaren,
dat de Frans-Duitse overeenkomst
voor het Saargebïed een integrerend
deel is van de Europese politiek en de
Frans-Westduitse samenwerking.
Zij zeiden, dat na de aanvaarding
van het Saar-statuut, waarover op 23
October in het Saargebied een volks
stemming zal worden gehouden, de
materiële en geestelijke belangen van
de Saarlanders beschermd moeten
worden.
De twee staatslieden zijn Woensdag
overeengekomen, in Februari a.s. eco
nomische besprekingen te beginnen
tussen West-Duitsland, Frankrijk en
Saarland. Zij verklaarden voorts in
hun communiqué, dat zij van plan zijn
de Frans-Westduitse samenwerking
binnen het Europese geheel voort te
zetten.
Met betrekking tot de komende
vier-mogendhedenconferentie in Ge-
nève verklaarden zij, dat algehele
overeenstemming bestaat tussen het
Franse en het Westduitse standpunt.
EENS DE DERDE STAD VAN HET LAND
Grote omwentelingen zijn nog
niet te verwachten
Onze grote historicus Huizinga verwijlt in zijn onvolprezen miniatuur
„Nederland's beschaving in de zeventiende eeuw" bij het schone aspect dat
onze steden vóór een halve eeuw nog vertoonden, „toen het oude Amster
dam in al zijn hoeken nog even schoon was als Middelburg (thans)".
Middelburg voor de tweede wereldoorlog, erfgenaam van een rijk ver
leden, waar het licht zo donker kon neervallen in smalle straten met hoge
gevels en waar om weer met Huizinga te spreken het motorverkeer
de sfeer nog nauwelijks had ontluisterd en geschonden. De herbouw na de
Teutoonse verwoesting van 1940 kon niet anders dan de stad openleggen
voor de „ltnorrende beesten" op straffe van volslagen ontoegankelijkheid.
Van geen van de Zeeuwse steden
is de geschiedenis zo goed bekend
als van de hoofdstad, beschreven
als deze is door dr. W. S. Unger. Hij
onderscheidt twee bloeiperioden, n.l.
één in de 14de16de eeuw en één
in de 17de en 18de eeuw. In 1398
telde de stad 6300 inwoners en
stond zij met Delft en Zierikzee ex
aequo derde op de ranglijst der Ne
derlandse steden, na Dordrecht en
Haarlem met 7500 inwoners. In
1576 telde zij 7000 inwoners en
kwam zij op de 21ste plaats. In de
tweede bloeiperiode groeide de stad
omstreeks 1675 met 30.000 zielen
(na Amsterdam, Leiden, Utrecht en
Haarlem op de 5e plaats), tot zijn
grootste omvang, om via 1795
(20.000) naar 13.000 in 1824 het
dieptenunt te zakken. Hieruit
volgde een langzaam herstel tot het
vrij stabiele cijfer van bijna 22.000
in de laatste jaren. Ziedaar de mar
kante „ups" en „downs".
Op het kruispunt van drie hoge
Walcherse ruggen, de Noordweg,
Seisweg en Segeersweg, werd om
streeks 850 de middelste burg van
een stelsel van drie burgen aange
legd de Zuidelijkste heet Sou
burg ter verdediging van het
eiland tegen de plunderende Noor
mannen. Enkele eeuwen later werd
deze de hoofdplaats van een Vlaams
bestuursdistrict en er om heen ves
tigden zich schippers en kooplieden,
die toen reeds handelsrelaties met
Antwerpen onderhielden. Tegen
1200 ontving het zijn stadsrecht. On
der de Rooms-Koning Willem EC, die
in de Abdijkerk ligt begraven, kreeg
het een grote vlucht en werd de stad
uitgebreid tot de huidige binnen
grachten. Na hem is Middelburg de
grootste dank verschuldigd aan Ka-
rel V, die er in 1515 werd ingehul
digd. Toen de Arne verlandde kreeg
de stad een kanaal naar de Wester-
schelde (1531), thans nog zichtbaar
langs de Nieuwlandse weg. Even
eens door de keizerlijke steun kon
de concurrentie van Veere en Vlis
singen worden bestreden; Arnemui-
den, vallende onder de rechtsmacht
van Middelburg werd klein gehou
den. Als voorhaven van Brugge en
Antwerpen maakte de stad deel uit
van het economische landschap der
Scheldedelta. Omstreeks 1540 vond
83 van de uitvoer der Noordelij
ke en Zuidelijke Nederlanden via dit
landschap plaats; hierin had Mid
delburg een aandeel van 4 Koop
lieden uit aller herenlanden vestig
den zich in de Araestad als poorter
of kwamen er ter markt. De En
gelse wol- en lakensstapel was er
vaak gevestigd. Van 1405 tot 1445
was er zelfs een verplichte stapel in
de vorm van de toch noodzake
lijke overlading van alle goede
ren, die de Schelde werden opge
voerd. In de 16de eeuw werd van
de in de Nederlanden aangevoerde
wijnen in Middelburg gestapeld.
Ook de nijverheid had voor deze
stad betekenis: meekrap, lakens en
zout. Tenslotte vermelden wij de ha
ringvisserij.
In deze periode bloeide het
culturele leven en had de abdij,
gesticht omstreeks 1100 ,een
groot grondbezit verworven. Aan
dit alles werd In 1574 een zware
slag toegebracht. Middelburg was
de laatste stad op Walcheren, die
na een beleg tot de Prins over
ging. Missingen en Veere, die
twee jaar eerder vrijwillig het
zelfde hadden gedaan, penetreer
den de rechten van hun concur-
Vervolg op pag. 5)
Danny Kaye, die op Schiphol aan-
kwam, werd daar natuurlijk ook door
de pers verwelkomd. Hier de Ameri
kaanse filmkomiek tijdens een inter-
view op onze grootste luchthaven met
de redacteur van een sclioolblaadje.
(Voor het verslag van de aankomst
zie men pagina 9)
Wantoestand te Heerlen.
Mannen laten de gezinnen
in de steek.
De gemeente Heerlen besteedt jaar
lijks veertig duizend gulden om.gezin-
nen te ondersteunen, die door de va
der kwaadwillig werden verlaten. In
geheel Zuid-Limburg doet zich het a-
sociale verschijnsel voor, dat mannen
hun gezin verlaten en onverzorgd ach
terlaten. In Heerlen zijn reeds drie-
en-twintig gevallen genoteerd, welke
worden onderzocht. Het betreft hier
meestal gezinnen, waarvan de man in
het buitenland werkt. Om verschillen
de redenen komen zij dan na enige tijd
niet meer thuis of geven geen loon af.
Door de nood gedwongen, zijn de
vrouwen dan verplicht maatschappe
lijke zorg of steun te vragen. Voor 1951
werden deze mannen nooit veroor
deeld, omdat de kantonrechter van de
stelling uitging, dat de gezinnen niet
onverzorgd waren, daar maatschappe
lijke zorg zich ermee bemoeide. Sedert
echter in Groningen de eerste veroor
deling plaats vond. ondanks dat het
gezin door sociale instellingen gesteund
werd, komen steeds meer veroorde
lingen voor.
Herfststorm trekt naar
de Noordzee.
j§ (Van onze weerkundige
M medewerker)
M Het is gebeurd met het rusti-
ge najaarsweer. Gisteravond
gaf het K.N.M.I. voor het eerst
in deze herfst een waarschu-
s wing voor stormachtige wind.
=j Gisteravond begon de barome-
ter sneller te dalen onder in-
vloed van een zeer actieve
H stormdepressie, waarvan de
H kern vandaag de Noordzee be-
reikt en wellicht naar Denemar-
ken trekt. Het regengebied be
ll reikte ons in de afgelopen nacht,
M vandaag gevolgd door een kou-
p front waarachter buien voorko-
=f men. Achter dit front komt bo-
f| ven de Britse eilanden een ge
il bied voor met zware Wester-
stormen, waar ook wij naar alle
waarschijnlijkheid een staart
s van mee zullen krijgen. In de
bovenlucht tussen de vijf en
ff tien kilometer hoogte staat bo-
ff ven de oceaan een orkaan van
M gemiddeld 200 km per uur. Het
weer krijgt hiermee een herfst-
f= achtig karakter en ook de ko-
jÜ mende dagen zal het onbesten-
dig blijven, daar er in de afge-
M lopen nacht over het midden
van de oceaan al weer een nieu-
M we depressie tot ontwikkeling
kwam, die evenals haar voor-
M gangster, snel naar de Britse ei-
H landen en de Noordzee beweegt.
liiiiiiiiijiitimriiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiijifnijiiiiiiniimiiiiimiiiniiinnraiiiiin
VEEL WIND.
Aanvankelijk zwaar bewolkt met
regen, daarna wisselende bewolking
met enkele buien. Krachtige tot har
de wind, aan de kust mogelijk tijde
lijk toenemend tot storm tussen Zuid
en West. Weinig verandering in tem
peratuur.
ZON EN MAAN
7 October
Zon op 6.51 onder 18.08
Maan op 21.55 onder 13.47
