Duitse studenten keerden zich
tegen aantasting van de vrijheid
Voorlopig geen wijziging in de
defensie-plannen
RUSLAND EN OOST-DUITSLAND
SPRAKEN OVER ATOOMENERGIE
EEN SURINAAMSE JONGEN WERD
EEN MEESTER-G00CHELAAR
VUURBOL WAARGENOMEN
VRIJDAG 23 SEPTEMBER 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
11
DIE WEISSE ROSE
Moedgevend onthulling
over Duitse jeugd
Duizenden inwoners van München deden op een Februari-dag van 1943
een ontdekking. Op de Ludwigsstrasse stond wel zeventig maal in grote,
witte letters: „Nieder mit Hitier". En boven de Ingang van de Universi
teit: „FreiheitEnkele dagen later dwarrelden van de bovenste ver
dieping van de Universiteit honderden pamfletten neer in de hal, bevat
tende een hartstochtelijke oproep aan de studenten: „breek met Hitier en
de partij. In naam van de Duitse jeugd eisen wij onze persoonlijke vrijheid
terug. Wij willen ware wetenschap en werkelijke geestesvrijheid". De
concierge van de Universiteit maakte het de Gestapo gemakkelijk. Hij zag
toevallig wie de pamfletten door het gebouw strooiden en zijn ogen wer
den onmiddellijk „speerpunten van de dictatuur". Hans Scholl, 25 jaar,
student in de medicijnen, en zijn zuster Sophie Scholl, 22 jaar, studente
in de biologie en pliilosophie werden op heterdaad betrapt. Met Christopli
Probst, 24 jaar en eveneens student in de medicijnen, werden zy terecht
gesteld.
De korte geschiedenis van de ont
wikkeling van het verzet der studen
ten wordt sober door inger Aicher-
Scholl, een oudere zuster van de om
het leven gebracht jonge Scholls,
verteld in een klein boekje, dat on
der de titel „Die weisse Rose" is ver
schenen in de goedkope serie van de
Fischer Biicherei (Frankfurt M
Hamburg).
„Die weisse Rose" zou eigenlijk
onder de oudere en studerende
jeugd van hand tot hand moeten
gaan. Want dit boekje is niet
slechts een klein, eenvoudig ge
denkteken, maar een moedgeven
de onthulling over een ander,
jong Duitsland, waarin men lange
tijd geweigerd heeft te geloven.
Hans Scholl was vijftien, Sophie
twaalf jaar, toen Hitier aan de
macht kwam. Vader Scholl, burge
meester van een klein dorp, waar
schuwde .zijn vijf kinderen, dat de
Nazi's het Duitse volk misbruikten.
Maar op school leerden zij de Hit-
lerjugend kennen en zij hoorden on
der hun vriendjes met geestdrift
spreken over het vaderlind, dat door
Hitier tot welstand en grootheid zou
worden gebracht. Ondanks de waar
schuwing van de vader, traden de
kinderen toe tot die organisatie. Het
was het begin van een ontdekkings
tocht, die diepe twijfel en teleurstel
ling wekte in de jonge harten en ein
digde met een volslagen afkeer van
de uniformering van het persoonlijk
leven, van de leugen en het bedrog.
Toen de oorlog uitbrak studeerde
Hans reeds medicijnen in München.
Hij was gemobiliseerd in een studen
tencompagnie, maar dit betekende
dat hy kon blijven studeren. Al ster
ker onderging hij het gevoel van
klemming,, te moeten leven in een
staat, waar de onvrijheid, de haat en
de leugen heersten. In het voorjaar
van 1942 ontdekte hij de gehecto-
grafeerde brieven van de bisschop
van Münster, graaf i Galen, die een
scherp protest bevatten tegen het
uit de weg ruimen van patiënten uit
gestichten voor geesteszieken. Hans
was er diep door getroffen. „Men
moest eigenlijk een apparaat hebben
om deze brieven te vermenigvuldi-
fen", zei hij tegen zijn zuster Sophie,
ij was op haar 21e jaar naar Mün
chen gekomen om te studeren, nadat
vader Scholl was gearresteerd, om
dat hij Hitler in tegenwoordigheid
van een dienstmeisje een gesel van
de mensheid had genoemd.
Sophie Scholl
Op 18 Februari 1943 viel de slag.
De Gestapo voerde Hans en Sophie
Scholl naar het beruchte Wittels-
bacher paleis, nadat beiden waren
betrapt op het verspreiden van pam
fletten in de Universiteit In de Lud-
wigstrasze was men nog bezig de op
schriften' „Nieder mit Hitler" uit te
poetsen, die Hans en Christl Probst
enige dagen tevoren hadden geschil
derd. Enkele uren later werd ook
Christl gegrepen.
Allen, die in deze dagen met de
gevangenen in aanraking kwamen,
cipiers, medegevangenen, de geeste
lijken, vertelden later dat zy diep
onder dc indruk waren gekomen van
de rustige, moedige houding van het
drietal, die in scherpe tegenstelling
stond tot de onrust en de gejaagd
heid, die hun actie tot in de hoogste
kringen van de Nazi-partij had ver
oorzaakt. Hoewel zy van elkaar ge
scheiden waren, volgden zij als van
zelfsprekend één gedragslijn: zij na
men alle schuld op zich en lieten geen
twijfel bestaan aan hun recht tot
verzet-
Sophie sliep de laatste nacht voor
de terechtstelling vast als een kind.
's Morgens informeerde zij nog of
haar broer als frontsoldaat recht
had op de kogel. En daarna, of zij
zelf opgehangen of door de valbijl
gedood zou worden. Toen zij haar
cel verliet, bleef op haar brits de of
ficiële aanklacht liggen. Op de ach
terzijde had zrj het woord „Vrijheid"
geschreven. Tot het proces voor het
Volksgerechtshof werden ook de
ouders toegelaten. De drie beklaag
den zaten stü en verlaten bij elkaar.
Maar vrij en onbevangen waren hun
antwoorden. Toen het doodvonnis
werd uitgesproken, verloor de moe
der het bewustzijn. De vader riep
door de zaal: „Er is nog een andere
gerechtigheiden in de daarop
volgende beroering drong de jongste
broer van Hans naar voren en reikte
de drie gevangenen de hand, terwijl
de tranen over zijn wangen liepen.
„Sterk blyvengeen concessies
zei Hans. Hij vroeg Feïsler, de pre
sident van 't gerechtshof nog gratie
voor zijn vriend Christl. Maar ruw
viel Feisler uit: „Als U niets voor U
zelf te vragen hebt, zwijg dan
„Wij hebben alles overwonnen". Met
die woorden troostte Sophie bij de
laatste ontmoeting in de gevange
nis haar ouders. Zonder vrees, recht
op, de blik naar de zon gericht, volg
de zij Hans. Op het laatste ogenblik
zorgden de gevangenbewaarders, dat
de drie vrienden nog een ogenblik
met elkaar konden praten. „Over
enkele ogenblikken zien wij elkaar
in de eeuwigheid terugzei
Christl.
Daarna werden zij weggevoerd
naar de valbijl. Eerst het meisje.
„Ik heb nooit iemand zo onbe
vreesd zien sterven", zei de beul la
ter.
En Hans riep, voor hy zijn hoofd
op het blok legde: „Leve de vrijheid".
Nederland in 1958
naar Brussel
De regering is voornemens deel te
nemen aan de wereldtentoonstelling,
die in 1958 te Brussel wordt gehou
den. Met de voorbereiding en uitvoe
ring van de Nederlandse inzending
zal een daartoe op te richten stich
ting worden belast.
Voor de voorbereiding de rlnzen-
ding zal een rijksbijdrage aan deze
stichting van 6 millioen nodig zijn.
Daarnaast zal voor maximaal 1%
millioen worden deelgenomen in een
garantiefonds.
Minister-president dr. W. Drees
stelt de Tweede Kamer voor 500.000
voor 1956 als voorbereidingskosten
voor de inzending te voteren.
Voortaan op Vrijdag
verkiezingen
Wijzigingen in de kieswet
In een wijzigingsvoorstel van de
Kieswet stelt minister prof. dr. L. J.
M. Beel de volgende belangrijke ver
anderingen voor:
1. Aanduiding der politieke groe
peringen op stembiljetten.
2. Registratiemogelijkheid voor po
litieke partijen of groepen.
3. Verkiezingen voor Tweede Ka
mer, Prov. Staten en gemeenteraden
voortaan op Vrydag in plaats van op
Woensdag.
4. Zittingsduur der stembureau'»
van 8 uur 's morgens tot 7 uur 'b
avonds (thans 85 uur).
5. Candidaatstelling voor de Twee
de Kamer op de tweede Dinsdag van
April en dié voor de gemeenteraden
op de tweede Dinsdag van Mei.
"6. Wetenschappelijke titels van
candidaten kunnen desgewenst op de
stembiljetten worden vermeld.
De candidaatstelling voor de Twee
de-Kamerverkiezing in 1956 zal nog
op de tweede Dinsdag van Mei ge
schieden.
Deze foto van het koninklijk paar
werd gemaakt in verband met het
aanstaande bezoek van koningin en
prins aan Suriname en de Antillen.
ULBRICHT HIELD PERSCONFERENTIE
Hans Scholl
Sophie was zes weken in Mün
chen, toen het ongehoorde ge
beurde. Aan de Universiteit wer
den pamfletten verspreid: „Flug-
bliitter der weissen Rose". Sophie
dacht aan Hans. Op zyn studen
tenkamer, waar een geur hing
van jasmijn en sigaretten, vond
zij in een boek van Schiller, met
potlood aangestreept een passage,
die ook in één der pamfletten
voorkwam. Er was geen terug
meer. Hans Scholl en zijn vrien
den riepen hun mede-studenten en
medeburgers van München op
zich te keren tegen de atheïsti
sche oorlogsmachine.
Gedurende de lange zomervacanties
werd de studentencompagnie naar
het Russische front gezonden. Aan
het front vernam Hans, dat zyn va
der tot vier maanden gevangenis
straf was veroordeeld. Tot zijn broer
zei hij: „Wij moeten dit anders dra
gen dan anderen, dit is een onder
scheiding
Pamfletten
Het clandestiene drukken van de
pamfletten werd na de terugkeer
van de vrienden in München hervat
in de kelder van een leegstaand
atelier van een schilder. Elke nacht
werden daar duizenden exemplaren
gemaakt.
Verdrag van Moskou bleef
buiten beschouwing
De Oost-Duitse vice-premier Wal-
i ter Ulbriclit heeft Dinsdagavond op
i een persconferentie te Moskou ver-
klaard, dat de hereniging van Duits-
j land afhangt van een wijziging van
het beleid van de republiek Bonn.
Wanneer Bonn bereid was tot een
politiek van toenadering en bespre
kingen met Oost-Duitsland, zou zo'n
politiële uitgevoerd moeten worden.
De nieuwe verklaring van de Oost-
Duitsers en Russen over verkeersver
bindingen In Duitsland hield geen wij
zigingen in. Oost-Duitsland was niet
van plan iets te veranderen, mits
West-Duitsland en West-Berlijn de
„koude-oorlogsmaatregelen" niet ver
scherpten. „Als zjj de koude oorlog
voortzetten, moeten wy met zekere
maatregelen antwoorden."
Op de vraag wat voor strijdkrach
ten Oost-Duitsland voor ogen heeft,
antwoordde Ulbricht, dat dit een
kwestie was die door de Volkskamer,
de Oost-Duitse Tweede Kamer, uitge
maakt diende te worden. Het was
echter nodig, dat Oost-Duitsland
over strijdkrachten beschikte om het
land en het werk van zijn arbeiders
te verdedigen.
Volgens Ulbriclit is tijdens de con
ferentie te Moskou tussen Oost-
Duitsland en de Sowjet-Unie niet ge
sproken over het verdrag van War
schau. dat dit jaar door de landen
van het communistische blok is ge
sloten om hun veiligheidsmaatrege
len te bundelen.
Desgevraagd zeide Ulbricht, dat
Oost-Duitsland de vestiging van het
„socialisme" in West-Duitsland niet
als eis voor hereniging van Duits
land had gesteld. Om hereniging mo
gelijk te maken was in de eerste
Russisch excuus aan
Amerika
plaats nodig, dat een einde gemaakt
werd aan het militarisme.
Ulbricht zeide verder, dat in Mos
kou reeds besprekingen waren be
gonnen over economische hulp, ook
op het terrein van de atoom-energie.
Deze besprekingen zouden worden
voortgezet.
Levensduur van films
wordt 5 maal groter.
In Den Haag is een bedrijf opge
richt dat zorgt dat de levensduur
van films vijf keer groter wordt dan
tot dusverre en dat tevens oude en
slechte filmcopieën weer voor ver
toning geschikt kan maken.
Hét procédé komt neer op het
aanbrengen van een beschermende
harde en toch soepele ontbrandbare
vernislaag, waardoor de film onaan
tastbaar wordt voor krassen, olie,
vocht en water.
Qude films kunnen vernieuwd wor
den, doordat de vernis de krassen
vult en de bros geworden film door
de vernislaag zyn oude soepelheid
herkrijgt.
In Nederland draaien per jaar 500
k 600 films, waarbij nog 1200 co-
pieën komen. Dit betekent dat er
jaarlijks drie en half millioen meter
film 'door de projectieapparaten van
de Nederlandse theaters draait. Uit
het feit dat. men de levensduur daar
van kan vervijfvoudigen blijkt het
belang van deze vinding, die uit
Frankrijk is geïmporteerd.
Aspergedag te
Bergen op Zoom.
Woensdag 28 September zal te Ber
gen op Zoom onder leiding van ir.
Huiskens uit Wageningen een asper
gedag gehouden worden, waaraan be
halve Bergen op Zoom ook Venlo en
Wijchen zullen deelnemen. Proefvel
den in Bergen op Zoom en Pindorp
zullen worden bezocht, waarbij ir.
Huiskens een nadere toelichting zal
geven.
TWEE PRIJZEN GEWONNEN
Het begon in een ziekenhuis
In een van de oude hoge huizen aan
de Amsterdamse Amstèl, tegenover
Carré, zet Eddy Taytelhaum de glan
zende beker en een medaille voor zich
op het lage tafeltje, dat tot het mo
derne interieur van zyn bescheiden
woonkamer behoort.
Twee prijzen heeft hij gewonnen op
het onlangs gehouden internationale
congres van goochelaars, twee
feeën voor deze in Zuid-Amerika ge
boren Amsterdammer, waarmede hy
ais in een droom de steile trappen op
ging, naar Gé, zijn jonge Hollandse
vrouw en de kleine Linda.
Die beker en die medaille beteke
nen oneindig méér dan de bekroning
van een tijdperk van bovenmenselijk
geduld, van vindingrijkheid, vinger
vlugheid, van artistieke groei.
Zij sluiten voor Eddy, kleinzoon
van een Poolse emigrant, die in Pa
ramaribo een industrie begon, een
hoogst emotionele periode af. Zijn
§ehele leven zullen zij Eddy Taytel-
aum herinneren aan hetgeen hii aan
zijn goochelkunst te danken had.
Dat wonderlijke gegoochel, dat
vernuftige, soms amusante, dan weer
verbazingwekkende bedrog, schonk
deze Nederlander veel levensgeluk.
Hij heeft het ons verteld, terwijl
zijn lenige vingers flarden van trucs
het gebied van de micromagie
Je jury zat op een meter afstand"
gestalte gaven, terwijl hii wat carto-
magie bedreef, het onderdeel, dat hem
een derde prijs deed verwerven.
Als negen-jarige schooljongen viel
een grote schaudw over het leven van
ONDANKS NIEUWE WAPENEN
Tekort aan personeel brengt
marine-taak in gevaar
In de plannen voor de verdere opbouw- van de Nederlandse strijdkrachten
gedurende 1956 zijn de hoofdlijnen van het defensiebeleid nog onveranderd
aangehouden.
Inmiddels zijn nieuwe wapenen in de oorlogvoering ingevoerd. De ver
moedelijke gevolgen daarvan voor de vorm, de samenstelling en de uitrus
ting van de strijdkrachten staan echter nog onvoldoende vast om er reeds
in de plannen en in de begroting voor 1956 rekening mede te kunnen hou
den.
De bedreiging ter zee, waarmede
de N.A.V.O.-bondgenoten nog steeds
in de eerste plaats rekening hebben
te houden, is die van hun vitale zee-
verbindingen door een reeds zeer gro
te en nog immer groeiende conventi
onele zeemacht van boven- en onder-
waterschepen.
Deze drcigipg dwingt tot opbouw
en handhaving van in hoofdzaak ook
nog conventionele maritieme strijd
krachten, van een omvang en samen
stelling, erop berekend om bij een
onvei-hoopt nieuw wereldconflict, nu
of in een voorzienbare toekomst, de
zo essentiële zeewegen tegen de dan
te venvachten aanvallen te bescher
men.
Het Amerikaanse departement van
buitenlandse zaken heeft Woensdag
bekendgemaakt, dat de Sowjet-Unie
haar spijt heeft betuigd over 't „onbe
tamelijk gedrag" van 'n officier van
het Russische'leger, die een lid van
het Amerikaanse congres met een In studie is of. en zo ja. op welke
revolver heeft bedreigd. De officier wijze de reservevloot zodanig kan
werd disciplinair gestraft worden georganiseerd, dat een nogere
Er bestaat dan ook geen twijfel aan,
dat de Koninklijke marine voort zal
moeten gaan niet de afwerking van
'iet goedgekeurde vlootplan.
graad van paraatheid en daarmede
grote mobiliteit kan worden verkre
gen.
Daarbij wordt de mogelijkheid van
verdere spreiding dier vloot onder
ogen gezien.
Personeelstekort
Gevreesd moet worden dat. indien
nieuwe loom-onden de financiële ruim
te voor materiële voorzieningen nog
weer verder zullen inperken, en niet
meer personeel beschikbaar komt,
het tenslotte moeilijk zal worden èn
aan de-redelijke-aanbevelingen van de
N.A.V.O.-bevelhebbers èn aan alle
meest overzeeliggende nationale
taken der Koninklijke marine te blij
ven voldoen.
De totale defensie-uitgaven over
1956 zullen bedragen f 1.360.000.000.
De schijnbare overschrijding met f 10
millioen van het zogenaamde defen
sieplafond ad f 1350 millioen wordt
veroorzaakt doordat boven het pla
fond in de begroting van marine is
opgenomen een bijdrage van de Ne
derlandse antillen in de defensieuit
gaven.
De begroting van het departement
van oorlog wordt aangeboden met 'n
eindcijfer van f 1.016.110.000.
Loodswezen
Als gevolg van de nog steeds toe
nemende scheepvaart, dient tot uit
breiding van het personeel op enkele
kantoren van het loodswezen te wor
den overgegaan. Het aantal loodsen
dient verder te worden uitgebreid in
verband met de steeds toenemende
scheepvaart op de Nederlandse ha
vens en als gevolg van uitbreiding
van het vacantieverlof van dit per
soneel.
Eddy. Een kwajongensstreek hij
sprong tussen Paramaribo en het
Elaatsje Republiek van het boemel-
reintje maakte van hem een
kreupele knaap, die na een verblijf in
het ziekenhuis met een deerlijk ge
havend been door het leven moest
gaan.
Op zijn ziekbed las hij in een tijd
schrift over goochelen. Magie en goo
chelaars kregen zijn warme belang
stelling en behielden dit, toen hij als
correspondent-boekhouder in zyn le
vensonderhoud voorzag.
Doktoren hadden Eddy gezegd: Ga
naar Amerika of naar Nederland,
daar kunnen ze je opereren en je zult
weer rechtop kunnen lopen.
VERBETEN STRIJD.
De jongeman, die vloeiend Spaans
en Engels had leren spreken, werkte
verbeten om een bedrag bij elkaar te
krijgen, groot genoeg om de raad van
de artsen te kunnen opvolgen.
Hij bleek goochel-talent te hebben
en ook capaciteiten te kunnen ont
wikkelen op het gebied van hypnose
en magie. Op tuinfeesten in Zuid-
Amerika en óp de Nederlandse Antil
len, trad hij op. Eindelijk had de on
dernemende P~aramaribo-er het be
wuste bedrag bij elkaar gegoocheld.
De voor hem gunstige geldmarkt in
1950 maakte het mogelijk naar Ne
derland, naar Leiden te gaan, waar
hij een geslaagde operatie onderging.
Eddy kon weer normaal rechtop lo
pen; hij was niet langer mank.
ROMANCE.
En aan zijn zijde liep Gé Blanken-
stijn, een Nijkerkse, die verpleegster
was in het rusthuis, waar Eddy zijn
terugkeer in de maatschappij ver
beidde.
Het blonde meisje van de Veluwse
gronden en de donkere slanke Eddy,
uit de West, huwden met elkaar.
Een maatschappelijke loopbaan in
Nederland volgde, met op de achter
grond een groeiende bekwaamheid in
het goochelen.
Een cursus bouwkundig tekenen
werd met succes bekroond. Eddy
Taytelbaum is nu tekenaar bij dë
Genie, in de Oranje-Nassau-kazerne
in Amsterdam. Natuurlijk, in zijn
vrije tijd goochelt hij, maar hij houdt
ook van: postzegels verzamelen, teke
nen, boetser'én, meubels knutselen
hij maakt zijn eigen attributen en
fotogi'aferen.
Hij was nog nimmer op een inter
nationaal congres opgetreden. Daar
kwam hij dan met eigen manupula-
ties en de wetenschap, dat de Schotse
kruidenier John Ramsey, hem op het
gebied van de carto-magie (stunts
met kaarten) niets cadeau zou geven.
Toch won hij de eerste prijs met een
stunt, waarbij we met de ogen hebben
zitten knipperen. Zijn derde prijs ver
wierf hij dank zij een truc met twee
sponsballetjes.
NADERE GEGEVENS GEVRAAGD
Zo helder als de maan
in eerste kwartier.
Woensdagavond omstreeks negen
ir is gedurende enige seconden een
zeer heldere meteoor, ook wel vuur
bol genaamd, gezien. Van Utrecht
uit zag men hem in Noord-Oostely-
ke richting. Hij had een lichtgroene
kleur en een roodachtige staart en
was zo helder, dat hij door de neve
lige lucht nog bijna evenveel licht
gaf als de maan in eerste kwartier.
De sterrewacht te Utrecht (afd.
meteoren) zou het op hoge prijs stel
len, no°- meer gegevens van deze
vuurbol te ontvangen teneinde met
behulp daarvan te kunnen berekenen
waar dit voorwerp vandaan is geko
men.
Het is vooral belangrijk dat de
sterrewacht gegevens ontvangt
over: de richting van begin- en eind
punt, de hoogten van begin- en eind
punt op te geven in graden boven
de bonzon, de geschatte doorsnede
en de geschatte helderheid, beide ver
geleken met die van de volle maan.
net tijdstip waarop het verschijnsel
zichtbaar was, en ae duur van zicht
baarheid, in seconden op te geven.
Ook gegevens over de kleur en de
vorm zijn zeer waardevol.
In beginsel wordt ieder bericht na
tuurlijk zeer gewaardeerd, maar om
overbelasting van de sterrewacht
te voorkomen, wordt aangeraden,
slechts schriftelijk gegevens in te
zenden en dit slechts te doen wanneer
de gegevens enigszins nauwkeurig
zijn.