De Gasthuiskerk in Middelburg
kreeg waardig aanzien
H<
DFNAR
w*
SM
w
Uvin
Zeeuwse Almanak
é/tymc
DE BILTGEEN BAARDIGE
- MANNEN IN EEN....
BIJZONDERE ACTIE V0 0R DE
VERKEERSVEILIGHEID KOMT
Agenda
2
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 22 SEPTEMBER 1955
INGRIJPENDE RESTAURATIE DUURDE 2 JAAR
Vooral interieur onderging vele
verbeteringen
De restauratie van de Gasthuiskerk in Middelburg: is wel zeer ingrypend
geweest. Wie dit bedehuis van vroeger kende en er nu binnenkomt beseft
dit zeer duidelijk. Biedt het karakteristieke kerkje van de Chr. Gerefor
meerde Kerk in de Zeeuwse hoofdstad thans van buiten weer een alleszins
waardige aanblik, ook van binnen is er veel veranderd. Zoveel zelfs, dat het
verschil tussen de oude toestand en de nieuwe bijzonder frappant genoemd
mag worden. De tegenstelling tussen de oude kerkzaal, die donker bijna
somber was en de nieuwe met haar lichte harmoniërende kleuren is dan
ook groot. De restauratie begon in Augustus 1953 en heeft dus meer dan
twee jaar geduurd. De kosten waren hoog, in totaal is met het werk een
bedrag van ruim f 200.000 gemoeid geweest Maar de winst is groot. Een
oude kerk werd behouden, en verkreeg weer een representatief uiterlijk en
bovendien aanzienlyk meer sfeer.
In de eerste plaats was de restau
ratie bestemd om het voortschrijdend
verval van dit kerkgebouw, één dei-
oudste van de stad, een halt toe te
roepen. Dit werk omvatte alle bin
nen- en buitenmuren, die grondig
werden onderzocht en waar nodig
hersteld of ten dele opnieuw opge
trokken. Hierbji werd o.a. het raam
in de noordgevel belangrijk vergroot.
De kap werd geheel herstela, er
werd een nieuw dakbeschot aange
bracht en het leiendak onderging een
volledige vernieuwing. Met de werk
zaamheden aan het dak hield nauw
verband het herstel van het fraaie
tongewelf, dat ook door de tand des
ty'ds was aangetast en nu weer in
alle glorie de kerkruimte overspant.
Het torentje, dat aan de noordzijde
van het gebouw zulk een fraaie be
kroning vormt, werd geheel ver
nieuwd.
Een grote verandering in de ruim
tewerking van het interieur ontstond
doordat de weinig fraaie zijgalerijen
zijn verdwenen. Ook de banken, die
zich vroeger op de begane grond langs
de zijmuren bevonden, moesten wijken.
De kerk telt thans ongeveer 400 zit
plaatsen. Dit aantal werd mede be
reikt door een aanzienlijke uitbrei
ding van de galerij, die zich aan de
achterzijde in het noorden be
vindt.
Men betreedt thans de kerk weer
evenals vroeger door het portaal
aan de zijde van de Lange Delft on-
7«t ViacM Wil
der genoemde galerij. Het portaal is
sterk vergroot. Hierbij heeft men re
kening gehouden met een eventuele
toekomstige ontmantéling van de kerk
doora frbaak van de omringende hui
zen, waartoe nog steeds een plan be
staat.
Nieuwe muur
Aan deze zijde stond vroeger ook
een grote ladder, waardoor men de
„hemel" en het torentje bereikte. Dit
verbindingsmiddel is verdwenen en
men kan nu naar boven in de kerk via
'n trap achter 't orgel. Deze trap staat
in het koor, dat thans geheel van de
kerk is gescheiden door een muur tot
aan de nok van het gebouw. Vroeger
bestond de afscheiding slechts uit een
linnen wand.
Tegen de nieuwe muur is het or
gel opnieuw geplaatst, verankerd
m een betonconstructie. Voor dit
orgel staat de preekstoel, waar
aan nu een bijpassend trapje is
bevestigd. Voorneen betrad de
Ïiredikant namelijk de kansel
angs de achterzijde.
Verder bezit de kerk thans een be
tonnen vloer, in plaats van een hou
ten vloer zoals voor de restauratie.
Daarop is nu een achttiental lange
banken geplaatst, die tezamen
De Zwincommissie was
in Brugge bijeen
Naar wij vernemen heeft de inter
nationale Zwincommissie waarin voor
Nederland zoals bekend o.a. zit
ting hebben de Commissaris der Ko
ningin in Zeeland, jhr. mr. A. F. C.
de Casembroot en de hoofdingenieur-
directeur van de Rijkswaterstaat in
Zeeland, ir. J. H. van der Burgt,
Woensdag in Brugge vergaderd.
Er konden nog geen mededelingen
worden gedaan over het rapport, dat
door deskundigen over de Zwinkwes
tie wordt opgesteld en dat te zijner
tijd aan de Regeringen van België en
Nederland ter hand zal worden ge
steld.
VAN
TOT
VLEIEND...
„Brugge was niet meer van ons,
maar van de toeristen", schreef een
Belgisch journalist dezer dagen over
de grote internationale belangstel
ling, die zijn stad deze zomer genoot.
Hjj geeft dan een critische beschou
wing over deze toeristen, waarbij de
Nederlanders o.m. het volgende moe
ten slikken: „En dan zijn er de Hol
landers. Per auto, maar veel per
fiets; van die hoge akelige velo's,
waar ge met een trapleertje op moet
klimmen. Dan zyn er weer veel
„Kaatjes" in de stad. Kaatjes met
plechtige, propere, stijve witte mut
sen, rond of vierkant, al naar gelang
het geloof en de streek waar de men
sen wonen. Overigens lopen al de
Hollandse mannelijke toeristen met
grote sigaren in de mond. Midden in
TRIEST AVONTUUR
Dit wordt geen opgewekt stukje, in
tegendeelDit -wordt een stukje, dat
eigenlijk met een vermanend opgehe
ven -wijsvinger geschreven zou moe
ten worden, maar dat gaat - al
schrijvende bijzonder moeilijk.
Maar figuurlijk gaai die wijsvinger
wél omhoog en hij wijst naar Kloe-
tinge.
Naar Kloetinge, waar onlangs een
bejaard man uit Holland arriveerde,
op doorreis naar Biervliet. „Hoe
kom ik daar?" zo vroeg de man en
toen is er in Kloetinge iets ge
schied, dat bepaald niet door de
beugel kan. Want daar vertelde men
de bejaarde man, dat lig de bus
moest nemen naar Ellewoutsdyk en
dat er vandaar een boot naar
Zeeuwsch-Vlaanderen, naar Terneu-
zen ging.
In Elleicoutsdijk vond de man, van
zelfsprekend, géén boot naar Ter neu
zen. In doffe wanhoop is hij toen op
stap gegaan naar Hoedekenskerke,
maar al spoedig moest de grijsaard
het opgeven. Hij kon niet verder.
Op een boerderij, waar hij om nacht
verblijf verzocht, heeft men zich
toen over hem ontfermd. Per auto
is de man naar Hoedekenskerke ge
bracht.
Maar vélen vragen zich thans af wat
de oorzaak van dit triest avontuur
is geweest. Wist de man in Kloetin
ge'niets van de bootverbindingen in
Zeeland, óf
Née. men mag niet aannemen, dat
hier een grijsaard lafhartig voor de
gek is gehouden.
Maar hoe dan ook, de wijsvinger
gaat vermanend omhoog.'
de mond. Als kinderen met een „tu-
te". Neem de Hollander zijn sigaar
at en hij betekent niets meer! Neem
hem zijn velo af en hij is nog minder
dan niets. Of zijn bromfiets. Want
half Nederland bromt".
FRED KAPS KOMT!
Zaterdag 1 October aanstaande zal
in het „Strandhotel" te Vlissingen
een slotavond worden gehouden voor
medewerkers aan de in het afgelo
pen- seizoen gehouden „Vlissingse
Zomershow". Men is er in geslaagd
voor deze bijeenkomst, die een fees
telijk karakter zal hebben, de on
langs tot wereldkampioen uitgeroe
pen Rotterdamse goochelaar Fred
Kaps te engageren. Zomershowmede-
werkers, weest gewaarschuwd
SZYDLOWSKY-PLEIN.
In de naam moet toch heus wel
wat zitten, vond het Axelse ge
meentebestuur, toen dit het voor
stel onder ogen kreeg om het nieu
we parkeerterrein bij het gemeen
tehuis „Raadhuisplein" te noe
men. Men besloot dan ook het de
naam „Szydlowsky-plein" te ge
ven en daardoor in de naam
van de Poolse kolonel de bevrij
ders van Axel blijvend te eren.
„HOLLANDS LEVEN".
De tentoonstelling „Hollands leven
in de Gouden Eeuw", die in het ge
meentehuis van IJzendijke wordt ge
houden, is vei-lengd tot 28 Septem
ber aanstaande. De expositie kan
reeds thans als een groot succes
worden beschouwd. Zij noteerde tot
dusver een bezoekersaantal van ruim
vijf duizend!
met de galerij de kerkgangers zit
plaatsen bieden. Vermeldenswaard is,
dat de dameskrans van de kerk de
behulpzame hand heeft geboden bij
de verdere „aankleding" van de kerk.
Zy zorgde o.a. voor lopers en gordij
nen. Tot deze „aankleding" behoort
nog een drietal fraaie kronen, die
voor kunstlicht zullen zorgen.
In vele gevallen zal echter het dag
licht voldoende zijn, want zoals
betoogd de kerk is zeer licht ge
worden. Dit komt ook door de witte
muren, de afbraak van de zijbanken
en. galerijen en de andere frisse kleu
ren, die werden toegepast.
Wanneer Woensdagavond 28 Sep
tember a.s. de predikant der Chr. Ge
reformeerde Kerk de preekstoel be
treedt zal de ingebruikneming begin
nen tijdens een speciale dienst, waar
in de gemeente ongetwijfeld haar gro
te vreugde om het nieuwverworvene
zal uiten.
Tweejarig kind verdronken
te Wolphaartsdijk
Dinsdagmiddag is het ongeveer 2-
jarig zoontje van de landbouwersfa
milie W. Goetheer, op de hofstede
van de landbouwer P. Lindenbergli in
de Westerlandpolder onder Wol-
faartsdijk in een drinkput voor het
vee gevallen en verdronken.
Het knaapje was aan het spelen en
is onopgemerkt in de put gevallen.
Toen de noeder het kind miste, ging
men zoeken en deed de droevige ont
dekking. Een arts heeft nog een uur
lang getracht de levensgeesten weer
op te wekken, doch alle pogingen
waren vergeefs.
Zangavond Ring Zeeland
De ring Zeeland van Christelijke
Zangverenigingen heeft twee zang
avonden georganiseerd. Zaterdag 24
September wordt een avond gegeven
in de Concert- en Gehoorzaal te Mid
delburg en op Zaterdag 1 October kan
men in de Prins van Oranje te Goes
eveneens zang beluisteren.
RIGOLETTO
- 26 ct
i
VRAAG UW WINKELIER
1
Mevrouw De Casembroot
sprak te Arnhem voor B.B.
Mevrouw S. C. de Casembroot-baro-
nesse Van der Feltz, echtgenote van
de commissaris der koningin in Zee
land, heeft Woensdag te Arnhem tij
dens het congres van de Bescherming
Bevolking gesproken over de taak van
de vrouw in het werk van de B.B.
Het congres, dat onder leiding stond
van mr. L. Thilenius 'Kruythoff, en
o.a. werd bijgewoond door de minister
van maatschappelijk werk, mr. F. van
Thiel, vertegenwoordigers van de mi
nisters van buitenlandse zaken en van
sociale zaken en volksgezondheid, de
commissarissen der koningin in de
provincies Gelderland en Overijssel,
en vertegenwoordigers van gemeenten
en organisaties, werd geopend door de
burgemeester van Arnhem, de heer C.
G. Matser.
Mevrouw De Casembroot, die sprak
voor een gehoor van ongeveer 1200
personen, onderscheidde drie punten
in de taak die de vrouw wacht in het
werk van de B.B.:
De zelfbescherming thuis; het werk
als vrijwilligster in de blokploeg
(E.H.B.O., Rode Kruis en D.S.V.) en
de geestelijke voorbereiding door het
aankweken van naastenliefde en va
derlandsliefde in gezin en beroep. De
positie van de vrouw als gelijkwaar
dige naast de man brengt ook voor
haar belangrijke verplichtingen met
zich mee. Spreekster wees daarbij op
het feit, dat de krachten van herstel
vaak al is het soms indirect eerst
van de vrouw uitgaan. „Wij mogen
door de betrekkelijke welvaart van
thans zeker onze aandacht niet laten
verslappen", zo waarschuwde zij ten
slotte.
De deelnemers aan het congres van
de Broederschap der Notarissen in
Nederland, dat in Zeeland wordt ge
houden, werden Dinsdagavond in de
Statenzaal door het provinciaal be
stuur ontvangen. De commissaris der
koningin, jhr. mr. A. F. C. de Ca
sembroot, begroet hier de voorzitter
der broederschap, mr. G. J. H. Kuyk.
(Fcto P.Z.C. i
Jaarcongres Broederschap
van Notarissen begonnen
Deelnemers werden in Statenzaal
van Zeeland officieel ontvangen
Woensdag; arriveerden op Walcheren
ongeveer 230 notarissen om daar deel
te nemen aan het jaarcongres van de
„Broederschap der Notarissen in Ne
derland". Het gezelschap, waarbij zich
ook vertegenwoordigers van zusteror
ganisaties uit het buitenland hadden
gevoegd, werd 's avonds in de Staten
zaal in Middelbubrg door het provin
ciaal bestuur ontvangen. Vandaag,
Donderdag, wordt in het Vlissingse
„Britannia" de vergadering gehouden,
waarin onder meer een prae-advies
van prof. mr. G. de Grooth uit Leiden
over het ontwerp van een nieuw bur
gerlijk wetboek aan de orde komt.
In de Statenzaal sprak de Commis
saris der Koningin, jhr. mr. A. F. C.
de Casembroot. Spr. noemde het een
frote eer, dat Zeeland de notarissen
innen zijn grenzen mag hebben. Voor
de buitenlandse gasten sprak hij ver
volgens een kort begroetingswoord in
het Frans. Jhr. De Casembroot, die
opmerkte, dat hij bekend is met het
notariaat, weidde vervolgens'uit over
de status van de notaris. Hij betoogde,
dat een notaris, die past in de streek,
waar hn is benoemd veel kan bijdra
gen tot het op hoger niveau brengen
van dit gebied.
Vooral in een provincie als Zeeland
zijn de notarissen naar de mening van
de Commissaris dan ook belangrijke
figuren. Tenslotte gaf jhr. De Casem
broot nog als zijn mening, dat ook bij
(Slot van pag. Ij
„Het is dus duidelyk, dat wy met de
weersverwachting die voor heel
Nederland geldt voor een bepaal
de streek wel eens mis-schieten. Nie
mand overigens, die dat vervelender
vindt dan juist de meteoroloog, die
het bericht opstelde. Maar uit kleine
enquêtes, die wy hier en daar met
medewerking van de landbouw heb
ben gehouden, blijkt dat het aantal
missers toch niet zo groot is als wel
eens wordt verondersteld. Het ge
beurt wel eens, dat wy er een paar
dagen achter elkaar naast zitten en
dan schudt iedereen het hoqfd en het
aantal De Bilt-grapjes is in zulke
dagen legio. Maar als we daarop
vier welven lang een goede verwach
ting publiceren, lioor-je niets
Ukkel.
En dan de kwestie Ukkel. Inder
daad luisteren tientallen in Zeeland,
trouwens in heel Nederland, naar het
Belgische weerbericht. Maar het is
de vraag of hier sprake is van een
bewust-aanzetten van de Belgische
omroep om naar dit weerbericht te
luisteren dan wel of de betrokken
luisteraar België al eerder had inge
schakeld. Dr. Postma is geneigd om
dit laatste aan te nemen, althans met
betrekking tot een groot deel van de
luisteraars.
Want het merkwaardige ver
schijnsel doet zich voor, dat de
meteorologen van Ukkel meerma
len van hun landgenoten te horen
krijgen, dat „het Nederlandse
weei-bericht veel beter isIn
Nederland luistert men nu een-
tanden /hitte aden? Met
de nieuwe
Nieuwe heerlijke
smaak
Erg lekker ook
voor kinderen
Nieuw actief
schuim!
Houdt Üw mond
fris en gezond
Nieuwe lage prijs!
Nu kon iedereen zich Colgate veroorloven.
Colgate-de meest verkoebté tandpasta uijr wereld
VAN 10—22 OCTOBER
Bespreking op Veilig-
Verkeercongres in
Middelburg
Zoals bekend, zal Donderdag 29
September a.s. in liet Middelburgse
Schuttershof de algemene vergade
ring van het Verbond voor Veilig
Verkeer worden gehouden, In deze
bijeenkomst zal de verbondsvoorzït-
ter, jhr. Th. Röeil, mededeling doen
over een bijzondere actie voor de ver
keersveiligheid, die gehouden wordt
in de periode van 10 tot 22 October.
Dit landelijke congres zal naar ver
wachting worden bijgewoond door on
geveer 200 leden, van wie liet meren
deel uit vertegenwoordigers van de
verenigingen voor Veilig Verkeer zal
bestaan.
Er is een uitgebreide agenda voor
de vergadering. Behalve over deze
bijzondere actie zal men spreken over
overheidstransacties zoveel mogelijk
de notaris dient te worden ingescha
keld.
De begroetingsrede van de Commis
saris der Koningin werd beantwoord
door mr. G. J. H. Kuyk, voorzitter van
de Broederschap- Hij zei o.a., dat het
nog niet eerder gebeurd was, dat deel
nemers aan het jaarcongres door een
provinciaal bestuur werden ontvan
gen. De voorzitter beschouwde dit dan
ook als een bijzondere eer. Tevens
blijkt uit de 'ontvangst naar zijn me
ning een idee van eenheid, dat men in
Zeeland hierme geeft. Tot slot merk
te mr. Kuijk nog op, dat de notarissen
naar Zeeland zijn gekomen niet slechts
om te vergaderen, maar oók om van
de schoonheid van deze provincie te
genieten.
Na de ontvangst werden de congres
sisten in het Schuttershof ontvangen
en begroet door de Ring Middelburg
en Dordrecht van de Broederschap.
Het verdere deel werd in hetzelfde ge
bouw doorgebracht o.a. met een maal
tijd en een gezellig samenzijn.
Collecte
De opbrengst van de in Terneuzen
gehouden collecte ten bate van de
Protestants Christelijke t.b.c.-organi-
saties bedraagt 411,40.
de propaganda-actie voor het volgend
jaar.
Verder komt aan de orde een be
stuursvoorstel tot het houden van
een Verkeersonderwijsdag, spe
ciaal gewijd aan de wenselykheid
van verkeersonderwiis dan wel
verkeersopvoeding óp inrichtin
gen van voortgezet onderwijs. Het
voorstel hiertoe werd gedaan door
de Commissie Verkeersopvoeding
voor de schooljeugd bij het voort
gezet onderwijs en de voorzitter
van deze Commissie, de heer E.
Visscher te Middelburg, zal het
nader toelichten.
Do Vereniging Zaanstreek heeft 't
Verbond voorgesteld zich te richten
tot de collegen van B. en W. van al
le Nederlandse gemeenten met het
verzoek bij do bouw van nieuwe scho
len de mogelijkheid te onderzoeken
om op de speelplaats een verkeers
plein van tegels aan te leggen, het
geen het verkeersonderwijs ten goe
de zal komen. De vereniging wil dit
verzoek ook doen slaan op bestaande
scholen. Zij wil voorts de medewer
king van de Commissarissen der Ko-
njngin in de diverse provincies voor
dit doel inroepen.
Het bestuur van het Verbond kan
zich geheel met het voorstel vereni
gen. Des middags zal mr. A. E. M.
A. Bakker, administrateur van het
departement van Justitie, spreken
over het onderwerp „De voetganger
en het hedendaagse verkeer".
Officieel diner
De avond daarvoor Woensdag
28 September is er een diner in
Hotel „De Burg", waaraan o.m. zal
aanzitten de minister van Verkeer en
Waterstaat, mr. J. Algera. Tijdens dit
diner zal de bekende groep van „Me-
dioburgum" Zeeuwse boerendansen
uitvoeren. De gasten zullen omstreeks
4 uur des middags door het bestuur
van de Vereniging Veilig Verkeer
Middelburg e.o. in „De Burg" wor
den ontvangen. Van 4 tot 5 uur zal de
stadsbeiaaraier, de heer Th. C. Fer-
werda, een carillonconcert geven,
waarna het gemeentebestuur de con-
fressisten in de Burgerzaal van het
tadhuis officieel zal ontvangen.
maal veel naar Brussel-Vlaams
en in België staat Hilversum nog
al eens aan, zodat men het weer
bericht en passant maar even
„meeneemt". En natuurlijk is het
vreemde dan beter
Bovendien staat wel vast, dat er
meer wordt geluisterd naar het
weerbericht via de radio, dan dat het
in de krant wordt gelezen. „En het
valt op", aldus dr. Postma, „dat zo
weinig mensen goed luisteren en
daardoor vaak iets anders menen te
verstaan dan wy werkelyk zeggen".
Verbetering van het weerbericht
of liever gezegd een verdere detaille
ring, valt er op dit ogenblik niet te
verwachten. Dat zou alleen mogelyk
zyn, wanneer het systeem van de re
gionale omroepen verder zou worden
uitgebouwd. „Maar dat zou tevens
voor ons een uitbreiding van de we
tenschappelijke staf betekenen, om
dat wy dan op meer stations met we-
tenschappelijk-gevormd personeel
moeten werken", aldus dr. Postma.
Wetenschap en
intuïtie.
En terwijl de meteoroloog vertelde
en betoogde, ratelden enkele kamers
verder telexmachines en kwamen de
weerrapporten van vrijwel het gehe
le Noordelijke halfrond binnen: Vlis
singen, Eelde, Parijs, Siberië, licht
schepen, haringschuiten,Groenland,
overal worden waarnemingen ge
daan die in De Bilt zorgvuldig op de
weerkaarten worden ingetekend. En
in staat gesteld door een wetenschap
pelijk denken, gecombineerd met het
zesde zintuig, de intuïtie, gaan me
teorologen na hoe /zich het weer bo
ven Nederland zal ontwikkelen. Na
een wikken en wegen van vele fac
toren stellen zij tenslotte de weers
verwachting samen, geldig voor heel
Nederland, een gebied dat kleiner is
dan de meeste andere streken, waar
voor in het buitenland een verwach
ting wordt opgesteld. Tóch is men
wel eens mis dat kan nu eenmaal
niet anders. En vrijwel iedere Neder
lander is dan bereid om hardop
„foei!" te roepen. „De Bilt is er weer
eens naastNa een bezoek aan
het K.N.M.I. hebben wy ons nu voor
genomen om dit minder haastig te
aoen. Het zyn daar geen profeten...
De man, die ons enkele jaren gele
den opbelde over de „voorspelling"
had gelijk: daarginds onder de rook
van Utrecht werken geen onfeilbare
mannen.
Maar wél werken hier (lag en
nacht nauwkeurige en gewetensvolle
lieden, die elke minuut van de dag
hun uiterste best doen om er voor te
zorgen dat hun „verwachting" in
overeenstemming is met de toekomst.
Meer kunnen zij niet geven, maar
meer mag ook niet van hen worden
verlangd
(Advertentie)
Angst voos
pijnlijk branden van
overtollig maagzuur?
Niet nodig. Neem één of twee
Rennies - bij voorbaat...
Doe gerust Uw maaltijden alle eer
aan, zonder die nare vrees voor zuur-
brand achteraf. Met Rennies hèbt U
niets te vrezen. Eén of twee Rennies
die U ongemerkt water komt er
niet aan te pas laat smelten op de
tong, blussen direct. Nog vóór de
brand kan uitbreken is ze reeds ge
doofd! Want Rennies falen nooit!
VANDAAG
Middelburg Electro: „Tonight we
sing", (a.l.), 19 en 21.15 uur; Molen
water: „Miniatuur Walcheren", 9—24
uur.
Vlissingen Luxor: „Ruiters in de
nacht", (14 jaar), 20 uur; Alhambra:
„Het vlees en de d'uivel", (18 jaar),
19 en 21 uur.
Goes Z.V.U.: Concert Rotterdams Phil-
harmonisch Orkest, Grote kerk, 7.30
uur.