PROVIKCIALE ZEEUWSE COURANT
BILT
Adenauer en Boelganin ontvouwden
opnieuw bekende standpunten
Reeds velen in Zeeland ontdekten
„het geheim van Hedenesse"
BEMIDDELING AANGEBODEN
DOOR J0EG0-SLAVIE
Vandaag..
198e Jaargang-No. 212
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adj.-Hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; t 5,85; p. kw.; fr. p. p. 6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 10 Sept. 1955
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm Minimum p. advertentie 14.—.
Ing mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertentie* (max 8 regels)
23 ct per regel mei een minimum
van t i.— „Brieven of adres
Bureau v o. Blad" 25 cent meer.
Giro No 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur. Vllsslngen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 304); Middelburg, Markt 51. telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telet. 2475 (b.g.g 2228); Oostburg. Finlandstr
HET OVERLEG TE MOSKOU
l'erneuzen. Brouwerijstraat 2; Zierikzee, N Bogerdstraai 24. telef. 26
Verrassend Amerikaans plan
voor veiligheidsstelsel
In het Spïridonowka-paleis te Moskou zijn gisteren, na beleefdheidsbezoe
ken van dr. Adenauer aan maarschalk Boelganin en aan Molotow, de bespre
kingen tussen West-Duitsland en de Sowjet-Unie officieel begonnen. Beide
regeringsleiders legden verklaringen af, waarin zij in het algemeen de reeds
bekende standpunten nog eens hebben ontvouwd. Pas in het verdere verloop
van de conferentie zal kunnen blijken, in hoeverre deze standpunten ruimte
laten voor een vruchtbare gedachtenwisseling.
Gisteravond werden de besprekingen doorbroken met een verrassende
verklaring, dat Amerika een veiligheidsstelsel voor Oost- en West-Europa
heeft ontworpen.
Adenauer en Boelganin namen, ge
flankeerd door hun voornaamste advi
seurs, tegenover elkaar plaats in het
midden van de conferentietafel.
Dr. Adenauer sprak zijn rede uit, na
dat de Russische premier de vergade
ring had geopend met een uiteenzetting
van het Sowjet-standpunt, dat neer
komt op de wenselijkheid van het ves
tigen van wederzijdse ambassades in
Bonn en Moskou en dat de kwestie van
de Duitse hereniging vooral een zaak
is van de Duitsers zelf.
Adenauer stelde daartegenover de
opvatting, dat de hereniging van Duits
land een plicht van de vier bezetten
de mogendeheden is en dat het Duitse
volk eerst aan de inrichting van zijn
gezamenlijke tehuis zal kunnen begin-
Oestercultuur
De mannen van de Zeeuwse visserij
en in het bijzonder die van de oes
tercultuur mogen niet klagen over
gebrek aan officiële belangstelling
voor de moeilijkheden, waartegenover
zij zich geplaatst zien.
In November 1954 heeft de minister
president dr. W. Drees een bezoek ge
bracht aan Yerseke om zich persoonlijk
te laten voorlichten over de gevolgen,
welke de afdamming van de Ooster-
schelde zou hebben voor de oestercul
tuur.
Deze week bezochten een en dertig
leden van de Staten-Generaal Zeeland
en zij konden in een voortreffelijk ge
organiseerde bijeenkomst kennis ne
men van alle problemen, waarvoor de
Zeeuwse visserij zich geplaatst ziet.
Dat waren dan in de eerste plaats het
probleem van de sanering der Zeeuw
se vissersvloot en het probleem van de
Delta-plan-bedreiging voor de oester
cultuur.
Daarnaast kwamen er nog tal van
kleinere vraagstukken aan de orde,
maar die zijn gemakkelijker oplosbaar
dan de beide hoofdpunten.
Het is verheugend, dat er zo'n grote
officiële belangstelling voor de
Zeeuwse visserij bestaat, want
daaruit blijkt, dat de visserij-belangen
zeker niet als een bijkomstigheid wor
den beschouwd. Men heeft vooral in
de kringen van de visserij die vrees
wel eens gehad. Vooral wanneer men
zag welk een ruime publiciteit ge
geven werd aan de Delta-plannen en
hoe welgefundeerd de landbouwbelan
gen verdedigd werden, die bij het
Delta-plan betrokken zijii
Nu is dan duidelijk gebleken, dat
ook de visserijbelangen bij de hoogste
instanties de volle aandacht hebben.
In het bijzonder is aandacht gevraagd
voor het fienkbeeld van dr. P. Kor-
ringa om bij de uitvoering van het
Drie-eilandcn-plnn de afgedamde Zand-
kreek te maken tol een proefterrein
voor de oestercultuur doordat men in
die afgedamde Zandkreek zout water
zou binnenlaten.
Er moge aan herinnerd worden, dat
een pleidooi voor het nemen van proe
ven met de oestercultuur in zoutwater
bekkens achter een dam reeds
■werd geleverd in de Provinciale
Zeeuwse Courant van 18 November j.l
door jhr. mr. T. J. A. W Schorer te
Middelburg. Dat geschiedde bij gele
genheid van dr. Drees' bezoek aan Yer
seke. De heer Schorer wees op de mo
gelijkheid om gronden als bijvoorbeeld
de Roggeplaat tn de Oosterschelde
na de afdamming tot kunstmatige
oestergronden te maken in binnen-
dijkse zoutwatermeren
Blijkt deze oplossing inderdaad mo
gelijk, dan zou de oesterru;tuur voor
Zeeland behouden kunnen blijven en
niet slechts Yerseke, maar geheel Zee
land zou daarvoor warmt- waardering
hebben.
De Rijkswaterstaat toetst thans het
Zandkreek-plan op de technische
mogelijkheden'. Daarnaast zal het
echter ook nodig zijn de veiv.iltings-
kwestie te bestuderen
Zoals men weet verlangen «•onraan-
staande landbouwdeskundigen, dat in
het Zuidwestelijk Deltagebied een
groot zoetwater-reservoir ontstaat om
de verzilting tegen te gaan en de op
brengsten van de omringende land
bouwgronden te verhogen
Nagegaan zal moeten worden hoever
men kan gaan met het handhaven van
zoutwaterbassins in het Deltagebied
opdat de landbouw geen verziltings-
bezvvaar ondervindt en de nesterteelt
toch kan voortbestaan
De grote economische betekenis van
de oesterteelt zal tenslotte bij het. trek
ken van een grens tussen de landbouw
belangen en de visserijbelangen een ge
wichtige factor dienen te zijn.
nen, wanneer de grote mogendheden
daartoe de weg hebben vrijgemaakt.
Hij heeft ook de nadruk gelegd op de
noodzaak van de vrijlating van Duit
sers, die zich nog in Russische handen
bevinden. Hij zeide evenwel uitdruk
kelijk, dat een oplossing van deze twee
kwesties niet een vereiste was voor
normalisering van de betrekkkingen
tussen West-Duitsland en de Sowjet-
Unie.
De pacten van Parijs
Tegenover Boelganins waarschuwing,
dat ernstige hinderpalen voor de her
eniging van Duitsland waren gerezen
in de vorm van de Parijse overeen
komsten, waaronder West-Duitsland
zal worden herbewapend, liet de Duitse
bondskanselier een heel ander geluid
horen,
West-Duitsland was tot het Atlan
tische pact toegetreden om de vrede te
versterken. Niemand had ooit het pact
als een aanvalsinstrument beschouwd.
Als Duitsland herenigd zou zijn, zou
den uitsluitend een regering en een
parlement voor geheel Duitsland moe
ten uitmaken of het zich bij een stelsel
van bondgenootschappen zal aanslui
ten. Indien de Sowjet-Unie een bedrei
ging van haar veiligheid, voortkomend
uit de hereniging van Duitsland, zou
vrezen, dan zou West-Duitsland bereid
zijn, aan een veiligheidsstelsel te wer
ken om deze vrees weg te nemen.
Adenauer sprak de wens uit, dat het
Moskouse gesprek ook na zijn ver
blijf in Moskou zou worden voortgezet.
Dit zou niet alleen de volken van de
Sowjet-Unie en Duitsland, doch ook de
vrede en de veiligheid in de wereld
ten goede komen
Amerikaans plan
Gisteravond werd van Ameri
kaanse zijde een plan bekendge
maakt voor een veiligheidsstelsel
voor Europa, waaraan veertien
landen zouden kunnen deelnemen,
te weten aan de Westelijke kant
de Verenigde Staten, Canada, En
geland, Frankrijk, Italië, Nederland,
België en Luxemburg en aan Oos
telijke zijde de Sowjet-Unie, Polen,
Tsjecho-Slowakije, Roemenië, Bul
garije en Hongarije.
Dit stelsel zou niet tot deelne
ming aan oorlog verplichten. Het
is bedoeld om de Russische vrees
voor de militaire gevolgen van een
Duitse hereniging weg te nemen,
zelfs wanneer een verenigd Duits
land zich zou aansluiten hij de
NAVO.
DE KWESTIE-CYPRUS
Naar in doorgaans betrouwbare kringen te Belgrado verluidt, overweegt
Joego-Slavië, tussen zijn bondgenoten in het Balkanpact, Griekenland en
Turkije, te bemiddelen teneinde de spanning tussen deze landen over de
kwestie-Cyprus te verminderen. De Joegoslavische regering zou het vooral
betreuren, dat de anti-Griekse betogingen in Turkije zich hebben voorge
daan op een tijdstip, dat koning Paul van Griekenland een officieel bezoek
aan Joego-Slavië brengt.
Voor de grote kleurenfilm over Van
Gogh lieeft de M.G.M. in de nacht van
Donderdag op Vrijdag op het Oude-
kerksplein te Amsterdam opnamen
gemaakt. In deze omgeving heeft de
grote schilder zijn jeugdjaren door
gebracht. Kirk Douglas neemt een
rustpauze tussen de opnamen. Rechts
achter hem de producer Joh. Hause-
man. een beeld tijdens een der
scenes.
De Griekse vice-premier Canal-
lopoulos heeft in de Kamer mee
gedeeld, dat de Griekse regering
t bewijs bezit, dat de anti-Griek
se demonstraties in Turkije "zijn
georganiseerd en geleid".
De Griekse regering zal Vrijdag
door de ambassadeur te Ankara
een protestnota laten overhandi
gen. In zekere officiële kringen
te Athene werd gezegd, dat de
toekomst van de Balkan-alliantie
zou afhangen van het antwoord
op die nota.
Radio-Ankara heeft gisteren be
kendgemaakt, dat de Turkse autori
teiten 2124 personen hebben aange
houden, die verdacht worden van
„uitlokken" van de anti-Griekse rel
letjes van Dinsdag. In Istanboel, An
kara en Izmir zijn militaire rechtban
ken ingericht, die „communisten en
provocateurs" zullen berechten, aldus
dit bericht.
Geen opheffing
bureau-Irian
De Indonesische minister van voor
lichting, Sjamsoeddin Soetan Mak-
mur, heeft volgens Pia ontkend, dat
de regering van plan zou zijn het
bureau-Irian op te heffen en te ver
vangen door een noodbestuur.
Aankomst van kanselier Adenauer te
Moskou.
Op deze telefoto schudt kanselier
Adenauer dè hand van Boelganin,
naast Boleganin Hallstein -
Een nieuwe Turkse geheime orga
nisatie, „Volkan" (Vulkaan), heeft
Vrijdagochtend pamfletten in Nicosia
verspreid, waarin de Griekse onder
grondse beweging Eoka ervoor wordt
gewaarschuwd, aat terreur tegen
Turken op Cyprus met terreur tegen
Grieken zal worden beantwoord.
Prins Bernhard naar
congres te Rome
Bezoek aan de Paus
Het Congres of European American
Association, de overkoepelende orga
nisatie van EuropeesAmerikaanse
verenigingen, waarvan het ere-voor-
zitterschap onlangs door prins Bern
hard is aanvaard, zal van 15 tot 19
September in Rome een internatio
naal congres houden. De agenda om
vat diverse vraagstukken, die de ver
houding tussen de oude en de nieuwe
wereld raken. Na als ere-voorzitter te
zijn geïnstalleerd zal prins Bernhard
enkele zittingen persoonlijk preside
ren.
Bij de deelnemers aan het congres
bevinden zich o.a. de Belgische minis
ter van buitenlandse zaken Spaak, de
voormalige Franse premier Georges
Bidault en de Amerikaan Paul Hoff
man, oud-administrateur van de E.C.
A.
De Italiaanse regering zal de deel
nemers aan liet congres officieel ont
vangen. Prins eBrnhard zal een te
genbezoek aan de president der re
publiek brengen en ook paus Pius
XH bezoeken.
(i De Belgische kabinetsraad heeft gister
morgen besloten, gevolg te geven aan de
suggestie van de Belgische werkgevers
organisaties, dë kwestie van de werkweek
van vijf dagen waarop de vakbonden thans
aandringen, aanhangig te maken bij de
Europese gemeenschap voor Kolen en
Staal.
Nederlandse parken in
zes Amerikaanse staten
De Nederlandse regering heeft als
bijdrage tot het herstel na de over
stromingen die onlangs verscheidene
Amerikaanse staten teisterden aan
de Amerikaanse regering aangebo
den, bomen struiken en heesters te
schenken voor de aanleg van een park
ter grootte van een hectare in elk
der getroffen staten. Het Nederland
se aanbod is in dank door de Ameri
kaanse autoriteiten aanvaard.
1 bestaat de Wierïngermeer
e 25 jaar;
is het 450 jaar geleden,
e dat aartshertogin Maria van
Oostenrijk, de bekende regen-
e tes en landvoogdes der Neder-
landen, in het kasteel van Cau-
I denberg te Brussel werd gebo-
1 ren;
is het 100 jaar geleden,
dat de Duitse archeoloog Ro-
bert Koldewey, die belangrijke
opgravingen deed in vdor-
1 Azië (o.m. Babyion) te Blan-
keDburg in de Harz Werd ge-
1 boren.
1 MORGEN
1 gedenkt Atsjarja Vinoba j
e Bhave, die als geestelijk erfge- i
e naam van Mahatma Gandhi in i
India met succes een geweldlo- i
s ze revolutie leidt, door de j
J grootgrondbezitters te bewe- i
gen cultuurgrond vrijwillig aan j
landloze boeren te schenken, i
zijn 60e verjaardag.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
DIT JAAR 2200 BEZOEKERS..
Op bezoek bij Wika Wasterval
Even buiten Groede op de weg naar Cadzand staat een wit bordje, een
wegwijzer naar Hedenesse. Het is niet ver naar de witte huisjes van dit
kamp, waarin men ternauwernood nog de oorspronkelijke bunkers ontdekt,
die helaas elders op zovele plaatsen het Zeeuwsch-Vlaamse landschap ont
sieren.
Wika R. J. Wasterval, directeur van het kamp Hedenesse en jeugdwerk-
leider van West-Zeeuvvsch Vlaanderen, blijkt een vriendelijke gastheer, die
nu al twee jaar de scepter zwaait in dit vormingscentrum.
Het centrum is officieel door het Rijk erkend en sinds in 1945 deze bun
kers een gift van het Rijk aan de Ned. Herv. Kerk, daarna bestemd voor
het maatschappelijk werk voor dit doel werden vrij gegeven, is Hedenes
se voor zeer velen in Zeeland een begrip geworden.
Daartoe werkt ook de plaats mee:
een groot stuk weide met bomen en
gazons in een echt landelijke omge
ving, tussen flinke boerderijen en in
tensief bewerkte akkers, waar men
zich thuis voelt op de door knotwilgen
omzoomde wegen. Gemoedelijk en
gastvrij als het Zeeuwsch-Vlaamse
land. dat is Hedenesse, maar het is
óók meer.
Het is niet zomaar een kamp, waar
men kan genieten van zijn vacanlie-
rust na afmattende wandelingen of
uren van verpozing aan het dichtbij-
zijnde zeestrand.
Wie hier zijn vacantie doorbracht,
zo leert de ervaring, kéért terug. Dit
geldt voor de groepen, die in toene
mende mate naar Hedenesse komen
en dit is het geval met de individuele
bezoekers, die op gezette tijden even
eens hier terecht kunnen. Vorig jaar
werden 2000 mensen ondergebracht;
dit jaar zullen het er wel 2200 zijn.
Vooral uit Zeeland
Het kamp heeft 54 strobedden en 2
strozolders. Al acht jaar wordt het
thans benut voor de ontvangst van in
geestelijke richting en aard zeer uit
eenlopende groepen of voor individu
ele bezoekers en kinderen
Vooral ook die kinderkampen blij
ken een doorslaand succes. Veertig
procent komt uit Zeeuwsch-Vlaande-
ren, veertig procent uit Middelburg en
de rest elders uit Zeeland. Vast staat,
dat deze provincie een negentig pro
cent van de bezoekers oplëvert.
De kinderkampen worden geleid
door mej. M. A. Theunissen, jeugd
leidster m Middelburg en de Wika,
terwijl er nauwe samenwerking is met
de leiders en leidsters, die met de kin
deren meekomen.
De helft van het aantal groepen dat
in Hedenesse komt, staat buiten de
Ned. Herv. Kerk. Men ontvangt er de
A.J.C. evenals Gereformeerde jeugd
groepen, of afgevaardigden uit veler
lei maatschappelijke kringen en mi
lieu's. Het zou een lange opsomming
worden, wil men volledig zijn wat be
treft de aard van de groepen, die He
denesse bezoeken, waaronder bijv. ook
de vrouwenverenigingen. En in de
gastenweek zoals Wika Waster
val zegt kunnen de individuele
kampeerders komen, gewoon als „Pa"
en „Ma", om er eens even uit te zijn
en zich te ontspannen in deze rustige,
heerlijke omgeving.
De kinderen komen op Maandag en
gaan Zaterdagmorgen weer weg; dan
is de ruimte weer vrij voor groepen
op de week-ends. Ook kan men buiten
de tijd, waarin de kinderen komen, de
groepen ontvangen en dit geschiedt
soms wel met twee groepen tegelijk.
Ruimte tekort
Helaas is er niet voldoende ruimte
om aan alle aanvragen te voldoen.
Vele verzoeken moeten worden afge
wezen en dit valt uiteraard te betreu-
n.
Anderzijds zou men de vraag kun-
stellen of een dergelijk kamp ook
in principe voor een grootscheepse
uitbreiding vatbaar is. Het zou onge
twijfeld véél van zijn intiem karakter
verliezen en de sfeer zou ten dele ver
loren gaan. Want juist om dit aparte
karakter komen de velen, voor wie
Hedenesse een nieuwe wereld en nieu
we mogelijkheden betekent. Dat ver
klaart ook, waarom er bepaalde groe-
pe:i ieder jaar terugkomen som
migen zelfs al vijf tot zeven maal
achtereen.
KORTE PREDICATIE
MORGEN LUIDEN DE
KLOKKEN.
Mattheüs 22.
Er is een gelijkenis van Jezus
over een koning die gutsen nodigt tot
een feest. Een gelijkenis, een verhaal
voor alle mensen en voor alle tijden.
De bedoeling is niet in zo'n verhaal
alles uit te pluizen. Of misschien
soms ook wel. Maar het kan ook vol
doende zijn, ruim voldoende om op
de hoofdzaak te letten. God roept
ons. Tot het feest. Tot de blijdschap.
Daar jubelen de klokken morgen ook
van. Zij weten, die klokken, dat er
om de echte blijdschap eigenlijk niet
anders dan bij wijze van spreken, bij
wijze van luiden gesproken kan wor
den. Of dacht U werkelijk dat de
echte blijdschap onder doodgewone
woorden, mensenwoorden gebracht
kon worden. Hier in die gelijkenis is
het uitgedrukt in het feest dat een
koning houdt ter ere van zijn zoon.
In het laatste bijbelboek is het de
bruiloft, de bruiloft des Lams. Voor
waar, ie zoon van de koning is als
een Lam. Zalig die geroepen zijn, heet
het daar. Die geroepen zijn tot de
bruiloft des Lams. Wie zijn dat?
Lees de gelijkenis en vraag: wie zijn
er niét geroepen Allen, de slechten
en de goeden! Vergeet het niet. Al
leen zijn twee dingen van belang: óf
U komt en hóe U komt.
Heel sterk gezegd: öf U komt
allereerst of U naar de kerk komt.
Wrijf üw ogen uit en het staat er
nog. Of U naar de kerk komt. Want
de kerk is eigenlijk het voorportaal
van de feestzaal. In dat voorportaal
staan de knechten en daar wordt ge
vraagd of U zich wilt baden, daar
wordt gevraagd of ge üw arme en
üw rijke kleren wilt afleggen en het
linnen van de koning wilt aandoen.
Allemaal. Dat is dus eigi - jk al de
tioeede vraag: hoe U komt. Hoe wilt
U de feestzaal binnengaan? In het
kleed van üw eigen makelij, met of
zonder stoppen en lappen .Denk niet
te spoedig dat ge üw pakje uitdoet
en het linnen van de koning vraagt.
Want het is wat oir je kleren en je
masker af te leggen. Dat is een pijn
lijke zaak voor vroom en onvroom.
Vergis U ook niet in het linnen van
de koning. Heb ik de Zoon ook niet
eens in dat linnen kleed gezien?
Toen Hij de voeten van de discipelen
nnesch? W'lt U dit nochtans fijne
lijnwaad van de koning aandoen? De
klokken hopen het voor U. U moet
denken, de klokken luiden om U tot
het feest te nodigen. En zij zouden U
graag uit het voorlopige portaal van
nu, vaar de feestzaal zien gaan. Naar
het feest van de koning die de arme
kleedt en voedt.
M. J. W. SCHOPENHAUER.
Schoondyke.
Het weer in Europa
Volgens de weerrapporten van Vrijdag
avond 19 uur.
Londen, regenbui 21 gr.
Luxemburg, zwaar bewolkt 22 gr.
Parijs, half bewolkt 23 gr.
Bordeaux, half bewolkt 24 gr,
Grenoble, onweer 25 gr.
Nice, half bewolkt 26 gr.
Genève, onweer 20 gr.
Zürich, regen 19 gr.
Locarno, geheel bewolkt 22 gr.
Frankfort, regenbui 25 gr.
München, half bewolkt 24 gr.
Wenen, licht bewolkt 28 gr.
Innsbruck, zwaar bewolkt 25 gr.
Rome, zwaar bewolkt 26 gr.
Mallorca, half bewolkt 17 gr.
DE
VERWACHT...
(Vervolg op pag. 10)
ENKELE BUIEN
Wisselend bewolkt met plaatselijk
enkele buien, hier en daar onweer.
Iets koeler. Matige, later nu en dan
vrij krachtige wind tussen Zuidwest
en Noordwest.
ZON EN MAAN
11 September
Zon op: 6.08 onder: 19.09
Maan op: 0.03 onder: 16.32
12 September
Zon op: 6.10 onder: 19.06
Maan op; 1.20 onder: 17.04