Najaarsbeurs te Utrecht in het teken van efficiency Grootscheepse maatregelen nodig tegen het tekort aan leraren DE VLUCHTELING WACHT OP UW SLEUTEL' BIJ DIRIGENT ROESKE KWAM GRIEG ZELF DE TRAP OP RUSSISCH LUITENANT RICHT REVOLVER OP AMERIKANEN DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1955 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 7 ALLES ZIEN IS ONMOGELIJK Allerminst een reclame-show (Van een speciale verslaggever) De najaarsbeurs in Utrecht is weer geopend, nadat vele exposanten de laatste minuten hadden benut om hun stands de finishing touch te geven. Wederom klopt het hart van nijver Nederland in Utrecht, waar alom vro lijk vlaggen wapperen en het doorgaans reeds drukke verkeer nog hevig aan intensiteit heeft gewonnen. Pleinen en straten staan propvol auto's, extra treinen voeren duizenden zakenlieden aan, die de najaarsbeurs niet kunnen of willen missen. Reeds de eerste dag boden de stands het vertrouwde beeld: de zithoek- jes vol koffiedrinkende zakenrelaties, met de exposanten paraat: order boek sclirijfklaar. individuele factoren zyn verwerkt. Deze ponskaarten duiken in "het ko lossale rekentoestel, dat de ponsingen electronisch aftast en in één gang alle berekeningen uitvoert, die resul teren in het bedrag van de aanslag. Op de efficiency-afdeling van ae jaarbeurs wordt een reeks lezingen gehouden door experts, die verschil lende aspecten der moderne bedrijfs administratie zullen belichten. Niet alleen grote bedrijven, aldus zei jaar beurs-directeur mr. H. A. R. Schuit, doch ook de kleine en middelgrote ondernemer zijn ter bestendiging hunner welvaart aangewezen op de uiterste interne rationalisatie. Een zakenman met enige beurser- varing prepareert zijn bezoek terde ge. De tweedelige catalogus en de plattegrond vormen de basis voor het samenstellen van een lijst van te be zoeken stands. Alles zien is onmoge lijk en systeemloos zoeken dodelijk vermoeiend en tijdverslindend. Het niet-handeldrijvend publiek heeft wel toegang tot de jaarbeurs, doch is er niet welkom. De opzet is niet die van een reclameshow, a' wordt ook het oog van de buiten staander geboeid door de welverzorg de stands en de bonte mengeling van artikelen en apparaten. Het zwaartepunt van de najaars beurs ligt op het Vredenburg, waar de „consumptie- en lichte goederen" zijn geconcentreerd, waaronder de electrische huishoudelijke apparaten, alsmede radio- en televisietoestellen de grootste plaats innemen. Een handig apparaat is de thermo- wind, een combinatie van radiator en electrisch kacheltje. Naar wens wordt' een stroom warme' of koude lucht verspreid. Wie vaak met kaas- snijperikelen geconfronteerd wordt, zal de rollende kaasschaaf toejuichen, die gelijkmatige dunne of dikke schijven snijdt. Keukenmachines te kust en te keur staan uitgestald. Volautomatische machines een uitkomst voor flat bewoners -wassen niet alleen, maar maken het goed tevens strijlcdroog. Electronisch gecommandeerd wor- den drie typen automaten, die na in- 1 worp van eett geldstuk, resp. bier, li monade of melk in een glas spuiten. Tijdens het vullen blaast een steriele luchtstroom over de beker, zodat vuil," vliegen enz. geen kans krijgen. Op auto's en fietsen na ontbreekt vrijwel geen handelsartikel. Ook de textielindustrie is vertegenwoordigd en als sensatie worden nylonkousen van Path aangekondigd: ragfijn en gedecoreerd met enige tierelantijnen. Efficiency De grote Bernhardhal op het Croe- selaanterrein staat in het teken der efficiency: systematisch tijdbespa rend werkenmet behulp van inge nieuze machines. Een indrukwekkend arsenaal van veelkleurige en verchroomde appara- turen 1 blinkt de bezoeker tegen; in hoofdzaak combinaties van schrijf-, reken- en boekhoudmachines. Het uitgangspunt der moderne ad ministratie is het eenmaal boeken van een cijfer. Geen overschrjjverrj in allerlei bij- en hulpboeken met het daaraan verbonden foutenrisico, doch eenmaal schrijven of aanslaan op de machine en door listige formulier combinaties vindt tegelijk boeking plaats onder verschillende hoofden. Telwerken nemen het ouderwetse zuchtend optellen en vermenigvuldi gen over en het saldo-trekken is niet langer de verrassing van het maand- einue, doch geschiedt na iedere boe king in debet of credit. De moderne boekhouding is per dag bij en bete kent een waardevol kompas voor de actieve ondernemer. Een summum van technisch vernuft ligt ten grondslag aan de geëxposeer de electronisch rekenende ponsma chine, zoals er ook een op het minis terie van financiën in Den Haag alle aanslagen in de vermogensbelasting in een oogwenk berekent. Volgens de gegevens der belasting inspecties worden per contribuabele ponskaarten vervaardigd, waarin alle Half jaar voorwaardelijk wegens brandstichting De Amsterdamse rechtbang heeft gisteren de 51-jarige mevrouw F. M. T. uit Amsterdam conform de eis zes maanden voorwaardelijke gevange nisstraf opgelegd wegens door haar gepleegde brandstichting. De vrouw was op 21 Juni j.l. avonds in overspannen toestand onder invloed van sterke drank •thuisgekomen in het café aan de Potgieterstraat, dat zij juist in die dagen had moeten verkopen. Zij goot petoroleum over al het meubilair, dat gereedstond voor de verhuizing, stak de zaak in brand en ging toen zelf op een bed liggen, omdat zij een einde aan haar Teven wilde maken. Twee politie-agenten, die door bu ren tijdig werden gewaarschuwd,' hadden een raam ingeslagen en nog bijtijds de vrouw geheel versuft op het bed aangetroffen. De brand was daarna spoedig geblust. Ter zitting van veertien dagen ge leden werd opgemerkt, dat de ver dachte verbitterd was tegen haar buren, die volgens haar de zaak „stukgemaakt" hadden. NIEUWE ACTIE VOOR ONTHEEMDEN Onalledaagse inzameling Oude sleutels, die in elk huis wel ergens vergeten in een hoekje liggen, krjjgen voor de vele tienduizenden vluehtelinen in Oostenrijk een speciale betekenis. En de bezitters van die oude sleutels kunnen voor een verras sing komen to staan. Wat betekent dit? Dit raadseltje is uitgedacht door de Nederlandse Federatie voor Vluchtelingenhulp en het heeft betrekking op een nieuwe actie van deze federatie tot hulpverlening aan vluchtelingen in Oostenrijk, De jonge Franse amateur acrobaat, die op deze foto is afgebeeld en die van plan is óók een record te vesti gen, behoeft niet zo benauwd te zijn dat het door hem moeizaam verwor ven dunrrecord ,,monowielenspoe dig verbeterd zal zijn. Op 11 Septem ber a.s. wil Raymond: Legrand op het vreemde apparaat klauteren, om er zo lang mogelijk op te blijven. De oplossing is de volgende. In de laatste week van October, dat is de week waarin de verjaardag van de Verenigde Naties valt (Üe 24ste) zul len vrijwilligers overal.in Nederland huis aan huis oude ongebruikte sleu tels ophalen. Het resultaat van de in zameling zal worden verkocht en de opbrengst van dit „sleutelgeld" is voor de vluchtelingen bestemd. Ontvangstbewijs. Deze opbrengst zal echter een klein bedrag zijn daarom komt er iets bij. Een ieder, die sleutels aan de opha lers, meegeeft kan daar voor een ont-' vanstbewijs krijgen. Dat bewijs kost twee kwartjes en de duizenden malen dat twee kwartjes worden gegeven zullen tezamen de hoofdopbrengst van de nieuwe actie moeten leveren. Een aan het ontvangstbewijs zal een verrassing worden verbonden. Wat vóór verrassing dat zal zijn is nog geheim, maar het zal binnenkort wor den bekend gemaakt zodra de voor bereidingen zijn voltooid. Het ophaal werk zal worden ver richt door brandweermannen, pad vinders en al of niet geüniformeerde andere vrijwilligers. De Nederlandse jeugdgemeenschap heeft haar mede werking toegezegd. In elke gemeente zal een actiecomité worden °"evormd, met vertegenwoordigers van alle geestelijke en politieke richtingen, dat plaatselijk de inzameling en een straatcollecte zal organiseren. De in signes die bij de straatcolleete zullen worden uitgereikt zullen de vorm van een sleutel hebben. Het motto luidt: „De vluchteling- wacht op uw sleu tel". Woord van vluchteling. Hoe men tot dit zinnebeeld en dus tot deze actie is gekomen heeft de voorzitter van de Federatie voor Vluchtelingenhulp, de heer M. A. Reinalda, gistermiddag in Den Haag op een persconferentie verteld. „Aan een oude vluchteling in Oostenrijk werd eens gevraagd wat hij nu nog ondanks alles als ideaal had in zijn leven. De man antwoordde: Ik zou nog ééns een sleutel willen hebben die ik in de deur van mijn eigen huis zou kunnen steken". Aan het Nederlandse volk wordt nu ten tweede male gevraagd, te helpen de vluehtelinen een sleutel tot een betere toekomst te geven, aldus zei de heer Reinalda. Vorig jaar is de uurloonactie „Een uur voor een toekomst" afgesloten met een op brengst van vier en een kwart mil- lioen gulden. Ook van de nieuwe actie heeft men goede verwachtin gen. 'Het voorbrengen van een achtspan óp de trekpaardententoonstelling te Den Bosch. Pokken door besmette huiden De regionale Europese commissie van de wereldgezondheidsorganisatie, die thans te Wenen bijeen is, heeft Woenslag de regeringen van de Eu ropese landen gewaarschuwd voor het gevaar, dat met pokken besmette huiden worden ingevoerd. Onlangs zijn, aldus de commissie, gevallen ontdekt van het uitbreken van pok ken in landen, waar deze ziekte vol komen overwonnen was, door de in voer van besmette huiden. Dr. Marmelstein bij val zwaar gewond Dr. J. W. Marmelstein, directeur van de Nederlandse school te Paron in Frankrijk, is Dinsdagmorgen, en kele dagen voor de aanvang van het nieuwe schooljaar, van de eerste ver dieping in de hal van een Frans hotel gevallen. Dr. Marmelstein, die 75 jaar is, werd zwaar gewond naar het zie kenhuis in Digne overgebracht. Mr. Michael in vrijheid Mr. A. L. S. Michael, de Djakar- taanse advocaat, die begin 1954 werd gearresteerd, is volgens gewoonlijk letrouwbare bron vorige week vrij gelaten. Het Nederlandse hoge commissa riaat en het hoofdparket wensten geep bevestiging te geven. Mr. Michael, die verdacht werd van medeplichtigheid aan ondermij nende activiteit, is nog steeds ver plicht zich te melden. DE MOOISTE DAG VAN MIJN LEVEN Vele herinneringen uit grootse loopbaan (Van een speciale verslaggever) Fred J. Roeske, de dirigent in rusti van Amsterdams Koninklijke Mannen- zangvereniging „Apollo", woont in het hart van de hoofdstad. Negen en veer tig jaar heeft hij op hetzelfde boven huis gewoond aan de Oudezijds Voor burgwal. waar het naar tabak ruikt en waar in de omgeving prachtige kleine boekwinkels zijn. Een steile trap voert U, van de gracht, over vele treden naar het heiligdom van de man. die de staf over Apollo gezwaaid heeft van 10 December 1896 tot het honderdjarig be staan in Juni 1953. En die toen op eigen initiatief heenging, otadat hij bet ver velend gevonden zou hebben, als men hem als „oud man" had moeten dulden. De kamer .waarin de thans 87-jarige Roeske leeft en werkt hij geeft nog lessen en treedt zo nu en dan voor col lega's op, als die verhinderd zijn te di rigeren draagt alle kenmerken van het verleden. De meiibels vertonen de oude stijl, die rond de eeuwwisseling modern was: ér zijn étagères en piëde stals, er staat een zware vleugel en die is overdekt met een grote hoeveel heid portretten met opdrachten. Stra- winsky's conterfeïtsel staat er en het portret van Edvard Grieg, Alphons Diepenbrock schonk ook een foto. Aan INCIDENT TE MOSKOU Officieel protest bij Sowj et-Unie Een woordvoerder van het Ameri kaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft medegedeeld dat de Verenigde Staten bij de Sowjet-Ume hebben geprotesteerd naar aanleiding van een incident te Moskou, waarbij het Amerikaanse republikeinse con- GROEIENDE ANIMO VOOR V.H.M.O. Adviescommissie stelt voor: stelsel van studietoelagen Het is duidelyk, dat alleen grootscheepse maatregelen kunnen voorzien in de te verwachten massale tekorten aan leraren bij het voorbereidend hoger en middelbaar ondervvys. Tot deze conclusie komt de commissie, die de minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen moest adviseren over regelingen, nodig in verband met de uitbreiding van deze takken van onderwys, vooral met het oog op de behoefte aan leraren. In het interimrapport van de com missie wordt ervan uitgegaan, dat de belangstelling voor het VIH.M.O. nog steeds groeit. Het is vrijwel uitgeslo ten, dat deze zal dalen. Bevolkings cijfers en belangstellingsgraad zullen leiden tot een ongekend hoog aantal leerlingen ei. klassen. Volgens een prognose van de com missie is het waarschijnlijk, dat het aantal leerlingen van 1955 tot 1966 geleidelyk zal stijgen van 106.000 tot 173.000. In 1954 waren er 4829 klas sen. Bij de becijferde groei zal het aantal klassen in 1960 en 1966 resp. 6891 en 7538 bedragen. Afgezien van het huidige tekort van 900 bevoegde leraren, zullen er in 1955 met inbegrip van de vervan ging wegens vertrek of overlijden 150 leraren moeten worden aange steld, een aantal, dat in de daaropvol gende jaren snel groeit en in 1959 1960 en 1960—1961 telkens 1200 zal bedragen. Ook indien daarna de jaar lijkse vraag daalt, blijft deze zeer groot. Vraag naar academici De commissie is ervan overtuigd, dat het tekort van bevoegde leraren gezien moet worden als een onder deel van het vraagstuk van de be hoefte aan academisch gevormden in ons land. In de stijgende vraag naar academici zal over de gehele lijn ge lijkmatig voorzien moeten worden. Voor de verschillende sectoren _van het onderwijs geldt dit eveneens.'De aktestudie zal in het geheel bevor derd dienen te worden, ten bate van de U.L.O.-scholen, de handelsavond scholen, de kweekscholen en de scho len voor voorbereidend hoger en mid delbaar onderwijs. Een zeer brede ba sis van bezitters van L.O.-akten zal een brede basis voor adspirant M.O.- A en een redelijke basis voor M.O.- B bezitters opleveren. Voorschotten r beurzen Tenslotte beveelt de commissie in concreto enige maatregelen aan. Renteloze voorschotten wil zij zien toegekend aan personen, die op 1 Oc tober a.s. nog geen 25 jaar zijn en in September 1955 de academische stu die beginnen. Voor elk jaar na het behalen van de bevoegdheid, waarin een betrekking bij het onderwijs van tenminste 20 lesuren wordt vervuld, zou een vijfde van het renteloze voor schot kunnen worden kwijtgeschol den. Voor dezelfde leeftijdsgroep zou zij renteloze voorschotten willen be stemmen bij de aanvang van een stu die voor een middelbare akte in deze Septembermaand. De kwijtschelding kon op gelijke wijze worden gere geld. Werd bij laatstgenoemde M.O.-ak- tenstudie aanbevolen, de maatrege len te doen gelden voor personen, die niet bij het onderwijs werkzaam zijn, een derde regeling is ontworpen ten aanzien van nen, die werkzaam zijn bij een andere tak van onderwijs dan het V.H.M.O., de kweekscholen of het M.N.O., die op 1 October de leeftijd van 35 jaar nog niet hebben bereikt en die eveneens het bezit van een M.O.-akte nastreven. Hun kon een- renteloos voorschot worden verstrekt, dat zou worden omgezet in een beurs op het ogenblik, dat de middelbare ,acte worde verkregen. Ook voor het volgen van gesubsidieerde avondlycea zouden onder bepaalde voorwaarden beurzen beschikbaar kunnen worden gesteld. De commissie meent, dat deze maatregelen nog voor het begin van het academische studiejaar 1955 1956 genomen dienen te worden. In hoeverre en in welke vorm aan de door de commissie voorgestelde noodmaatregelen uitvoering zal kun nen worden gegeven, is ten departe- mente nog in overweging. De minis ter stelt zich voor, de Kamer hier over zo spoedig mogelijk nadere me dedelingen te doen toekomen. i greslid Joseph Holt en een lid van de Amerikaanse ambassadestaf door een luitenant van het rode leger met een revolver werden bedreigd. Holt behoorde 'tot een aantal Ame rikaanse congresleden, die door de Russische regering voor een bezoek aan de Sowjet-Unie waren uitgeno digd. Het incident deed zich voor, toen Holt en de ambassade-employé een school verlieten, waar zy geen foto's hadden mogen nemen. Een luitenant van het rode leger naderde de auto, waarin Holt en de andere Amerikaan waren gezeten, trok zijn revolver en gelastte beiden uit te stappen. Een kapitein van de Sowjet-Russische politie begaf zich eveneens naar de auto, en zeide tot de beide Amerikanen dat zij huns weegs konden gaan. De luitenant was het hier echter niet mee eens en er volgde, onder groeiende belang stelling van het Moskouse publiek, een woordenwisseling welke ongeveer een kwartier aanhield. Er werd hieraan een einde eemaakt door een Sowjet-Russische kolonel, die, na het paspoort van Holt en het identiteitsbewijs van de ambassade employé te hebben bekeken, de Ame rikanen mededeelde dat zy door kon den ryden. Aanval op Nederlandse geoloog in Talang Kabung Volgens een vertraagd bericht uit Djambi, is in Augustus een Neder lands geoloog, in dienst van de Niam Nederlands-Indonesische Aardoliën- Maatschappij), drs J, van Deventer, tijdens een exploratietocht in Talang Kabung door een groep ingezetenen aangevallen. Hij werd zwaar gewond in een ziekenhuis opgenomen, waar hij nog verpleegd wordt. Pia vernam, dat de aanslag ge pleegd werd, omdat personeel van de groep van de heer Van Deventer ging vissen in een meer, dat volgens de plaatselijke bevolking aan de inge zetenen toebehoort. Na dit voorval is een eenheid van de mobiele brigade ter bescherming aan de exploratiegroep toegevoegd. I||lllllll||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||j||||||||||||||||||||' De „modelarbeider 1952" f§ van communistisch China is volgens een officiële medede- ling veroordeeld „wegens con- p tra-revolutionnaire actie". M Over de straf waartoe de ar- s beider, Soeng Teh Feng, is veroordeeld, werd niets ge- H zegd. Zijn titel van „model- arbeider" is hem ontnomen. de wanden hangen: Mengelberg en Pijper, Landrè en Ilona Durigo en dan zijn er kransenDe grootste is die, welke Roeske kreeg op zijn allerlaatste concert met Apollo, het grote eeuw- "estconcert in 1953. Er hangt ook een onderscheiding die Roeske het meest waardeert van alle, die hij verworven beeft: de oor konde van het Genootschap van Ne derlandse componisten, dat ter gele genheid van het 40-jarig bestaan aan Roeske 't erelidmaatschap aanbood „uit dankbaarheid voor 't vele, dat hij gedaan heeft voor de Nederlandse scheppende toonkunst'. En dat vele is: dat hij de componisten, de oude én de zeer jonge, door zijn koor toe gang gegeven heeft tot het Neder landse concertpodium'. „Als je collega's je waarderen, mag je van geluk spreken" zegt hij, „an ders blijf je in een kringetje rond draaien". DE MAN OP DE TRAP „Aan waardering heeft het me nooit ontbroken. Strawinsky is hier op be zoek geweest én Grieg. De laatste op 27 April 1906. Apollo had. onder lei ding van de componist diens „Lander- ken'nunv" uitgevoerd. Dat was op Woensdag. De Dinsdag, die er aan voorafging was de generale repetitie geweest, doch omdat Apollo zelf op Maandag een concert had gegeven, wa ren er slechts 30 leden opgekomen ter repetitie „Ik was beschaamd en Grieg was razend", aldus Roeske. „Zo" zei hij „is d a t de Koninklijke Mannenzanbver- eniging Apollo". Roeske wilde noch kon het aanzien. Hij bleef op de avond van de uitvoe ring uit de buurt. Maar het koor was voltallig opgekomen en zong als een lijster De ochtend, na het concert werd er gebeld. Het meisje, dat de deur open trok, kondigde aan, dat er een buiten lander de trap opkwam. Koeske dacht aan een Fransman of Duitser, maar het was Grieg, die hem uitbundig kwam bedanken en hem het portret met, achterop, de opdracht aanbood, dat wij hierbij afdrukken. De dag, die naar Roeske's mening nog groter was, maar die niets met Apollo te maken heeft, viel in 1898 Toen was de dirigent 29 jaar en in Bussum werd een muziekfeest gegeven, ter ere van Toonkunst. Er was een nieuwe con certzaal gebouwd en men droeg Roes ke op, om Von Glück's „Orpheus" als opera op te voeren. Het Utrechts Ste delijk Orkest speelde en Cornelie van Zanten zong de hoofdrol Als hij er geen heil in zag, zou Roeske 2 maan den van te voren de opdracht uit han den geven. Mnr het ging prachtig en •N. perfebeul het werd zo'n succes, dat de critiek ge-' waagde van „een artistieke daad, die niet naliet indruk te maken". „Laat ons de hoop uitspreken, dat de- daad als een keerpunt m onze ge schiedenis mag aangemerkt worden, zodat wij in een volgend verslag kun nen gewagen van een nieuw ontgon nen veld", zo schreef de Toonkunstver slaggever. Het bleef bij „de hoop" en bij die éne opera. „Maar", aldus Roeske, „we wa ren toen, evenals nu aan bet vernieu wen. De nieuwkomers van toen, zijn nü de volkomen verouderde heren ge worden. Trouwens: hoeveel moderne componisten, die thans in trek zijn, zullen het twintig jaar uithouden? De geschiedenis is een onbarmhartige rechter!"

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1955 | | pagina 7