PRQVIHCIALE ZEEUWSE COURANT
Anti-Griekse gewelddaden in de
voornaamste Turkse steden
Verkaveld fruitteeltgebied in
Schouwens Westhoek
CONFERENTIE OVER CYPRUS
TE LONDEN MISLUKT
INDONESIË WIL VRIENDELIJK
OVERLEG MET HET WESTEN
Vandaag.
VERWACHT...
198e Jaargang-No. 210
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adj.-Hoofdred.: G. A. de Kok,
ABONNEMENTSPRIJS-47, cent per
week; 5,85: p. kw.; fr. p. p. 1 6.10
per kw Losse nummers 10 cent
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 8 Sept. '55
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm Minimum p. advertentie f 4.—.
Ing mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max 8 regels)
23 ct. per regel met een minimum
van f 1.— „Brieven of adres
Bureau v. d. Blad" 25 cent .meer
Giro No. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur. Vllssingen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g 2228): Oostburg, Finiandstr 2, telef 16; femeuzen. Brouwerijstraat 2; Zierlkzee, N. Bogerdstraat 24, telef. 26
ONDER DE LEUS: „CYPRUS IS TURKS"
Britten zenden versterkingen
naar basis Cyprus
De mislukte onderhandelingen over Cyprus hebben in Turkije geleid tot
ernstige anti-Griekse betogingen in Istanboel en Izmir. Feitelyke aanleiding
was een dynamiet-aanslag op het Turkse consulaat te Saloniki; de Grieken
ontkennen, dat zij de daders zijn.
In een communiqué van de Turkse regering heet het, dat Istanboel en
het land Dinsdagavond in de greep waren van provocatieve communistische
elementen. Tijdens betogingen, die tot Woensdagochtend hebben geduurd,
werden winkels van Grieken geplunderd. Het centrum van Istanboel bood
een troosteloze aanblik; de boulevard Istiklal was bezaaid met wollen stof
fen, kledingstukken, stuk gesneden meubilair en gebroken glas. Ook de
Britten moesten het ontgelden. In Istanboel, Izmir en Ankara is de staat
van beleg afgekondigd.
Uit Malta zijn 630 Britse mariniers onderweg naar Cyprus in verband
met verwachte ongeregeldheden.
De raad van de Navo is vandaag in een besloten vergadering byeen ge
roepen om de situatie te bespreken.
Duizenden namen deel aan de anti-
Griekse betogingen. De betogers
schreeuwden: „Cyprus is Turks". Ca-
nellopoelos, de Griekse vice-premier,
heeft een telegram aan de Navo-auto-
riteiten gezonden, waarin hij protes
teert tegen de „barbaarse behande
ling" van de by het hoofdkwartier
van de Navo in Izmir gedetacheerde
-Griekse officieren. Hun nuizen 'zijn in
brand gestoken. In Istanboel zijn 54
personen aangehouden en 2000 wer
den er door de politie ondervraagd.
In 54 gebouwen werd brand gesticht,
waaronder 19 Griek-Orthodoxe ker
ken. In Izmir werden bij de relletjes
57 personen gewond. Bij nieuwe beto
gingen Woensdagmiddag trad de po
litie fors op en arresteerde 168 per
sonen.
De betogers droegen Turkse vlag
gen en afbeeldingen van wijlen Ke-
mal Ataturk, de stichter van het mo
derne Turkije.
Naar Cyprus.
Het 1652 metende bevoorradings
schip „Woodbrige Haven" van de
Britse marine en een eskader kust-
mynenvegers zullen vandaag, uit Cha-
Vrome wensen?
Zo langzamerhand wordt het weer
tyd om aan de befaamde derde
Dinsdag van deze maand te
denken, de dag waarop minister Van
der Kieft de rijksbegroting bij de
Tweede Kamer indient. In de daarop
volgende weken immers zullen vele
kamerleden ernstige en weloverwo
gen woorden zeggen over de finan
ciën van ons land, zoals dat in een
goed parlement behoort. Maar vele
nieuwe aspecten zullen wel niet naar
voren komen en de meeste begrotin
gen gaan zonder twijfel zonder hoof
delijke stemming onder de hamer
door. Starheid, ziedaar het kenmerk
van de meeste Nederlandse over
heidsbegrotingen, terwijl daarente
gen buigzaamheid geboden zou zijn.
Enige tijd geleden promoveerde te
Rotterdam dr. W. Drees jr., een zoon
van de minister-president, op een dis
sertatie over de Nederlandse begro-
tingspolitiek, maar omdat dit werk
in net Engels is geschreven, heeft het
in Nederland niet sterk de aandacht
getrokken. Vorige maand echter
kwam het persooneelsblad van het
ministerie van Financiën met een
uitvoerige beschouwing over het
roefschrift en daaruit blijkt, dat dr.
'rees jr. ernstige critiek heeft op de
frote starheid van de Nederlandse
egrotingen. En daarbij maakt hij
een aantal behartigenswaardige op
merkingen, die bepaaldelijk pikant
zijn omdat ze van de zoon van de
minister-president komen
Wat zijn namelijk ministers vol
gens dr. Drees jr? „Eenzijdig
georiënteerde vragers om ho
gere begrotingseredieten Dat is geen
prettige kwalificatie, maar dr.
Drees jr. houdt er blijkbaar van de
dingen bij hun naam te noemen. Zo
betoogt hij, dat er een wet bestaat
van voortdurende groei van de over
heidsactiviteiten en het overheidsper
soneel speelt daarbij een belangrijke
rol. „Nederlandse ambtenaren zijn
gewend te willen werken, ook als hun
werk zou kunnen worden afgeschaft
door de overheidstaak te rationalise
ren of zelfs door deze taak te ver
kleinen, In sommige landen kan het
ambtenaren niet schelen om te weinig
te doen te hebben; zij gaan naar huis
of slapen op hun kantoor
De Nederlandse ambtenaren zijn
van ander hout gesneden en dr Drees
zet uiteen van welk hout: „Zij willen
worden ingeschakeld bij het werk, dat
er al is. Als ze te weinig te doen heb
ben, zullen ze in commissies willen
zitten, waarin ze feitelijk niet nodig
zijn: of ze zullen zeggen dat hun pa
raaf nodig is op bepaalde brieven en
rapporten, die sneller hun bestem
ming zouden bereiken, wanneer geen
nieuwe tussenschakels werden inge
voegd. Kortom zij zullen de machine
vertragen. En de tweede consequen
tie is, dat de mensen nieuwe uitga
ven gaan bedenken, zoals buitenland
se reizen, ontvangsten van buiten
landse delegaties, representatie, sub
sidie voor allerlei waardevolle doel
einden cn in het algemeen nieuwe
overheidstaken". Wil men de omvang
van de overheidsuitgaven beïnvloeden
dat ziet de schrijver in de personeels
formatie een van de doelmatigste
aangrijpingspunten.
Bij de begrotingspolitiek herkent
dr. Drees een bepaald systeem
in de gedragingen van de be
langhebbende partijen (Kamerleden,
ministers, ambtenaren e.d.), een
soort onbewuste regel. En deze regel
is: „Vecht voor grote sommen voor
doeleinden, waarin je belang stelt en
onthoud je van bestrijding van ande
ren, die hetzelfde doen". Dit systeem
nu ziet hij als voornaamste oorzaak
van de voortdurende opwaartse druk
waaraan de Nederlandse staatsfinan
ciën zijn onderworpen Hij komt ten
slotte tot de conclusie, dat bij de
rijksbegroting met meer nadruk dan
tot dusver en vaker een totaalbeeld
moet worden gegeven, eerst van de
actuele situatie, maar ook op langere
termijn. Op basis hiervan zou tot een
doelbewuste actie tot verlaging van
uitgaven over de gehele lijn moeten
worden overgegaan en zou de star
heid worden doorbroken.
Het is sympathiek, dat het perso
neelsorgaan van het ministerie
van Financiën zulk een uitvoe
rig uittreksel uit deze opmerkelijke
dissertatie publiceerde. Dat doet
immers denken aan de hand, die in
eigen boezem wordt gestoken, te
meer omdat tevens de wens wordt
uitgesproken, dat het boek
tham naar Cyprus vertrekken ter ver
sterking van de Britse'strijdkrachten
aldaar, die reeds optreden tegen ge>
wapende smokkel.
Het lichte vliegkampschip „Ocean"
laadt thans in Plymouth voorraden
voor Cyprus.
De 630 mariniers uit Malta zullen
in verscheidene groepen verdeeld wor
den, die op strategische punten op het
eiland Cyprus worden gestationneerd;
Naar men meent, zullen zij tot taak
krijgen het verzet uit te roeien en ge
heime wapenopslagplaatsen op te
sporen.
Hulp
aan India
en Pakistan
Het Nederlandse Rode Kruis heeft
naar aanleiding van de overstromin
gen in Pakistan en India een speciale
girorekening geopend. Zij, die hulp
willen verlenen aan de slachtoffers
van deze ramp, kunnen hun bijdragen
storten op girorekening nummer 777
van het Nederlandche Rode Kruis.
Over de wijze, waarop Nederland
hulp zal verlenen, zal overleg wor
den gepleegd met de Liga van Rode
Kruisverenigingen te Genève. Zeer
binnenkort vertrekken de penning
meester van het Nederlandsche Rode
Kruis, mr. D. P. C. de Hoop Scheffer
en de directeur, de heer A. van Em-
den, naar Genève voor een vergade
ring van het uitvoerend comité van
de Liga. Van deze gelegenheid zal dan
tevens gebruik worden gemaakt om
de hulpverlening aan India en Pakis
tan te Gespreken.
Direct na de watersnood stelde het
Rode Kruis reeds medicamenten en
kleding ter beschikking van de
slachtoffers.
THANS VOOR DE V.N.
Grieken vonden dat voorstellen
niet ver genoeg gingen
De Turkse minister van buitenlandse zaken heeft tegenover journalisten
in Londen verklaard, dat de conferentie over Cyprus geleid heeft tot de
„officiële overeenstemming, dat men geen overeenstemming heeft bereikt".
Het is onmogelijk, aldus Zorlu. het B ritse plan tot invoering van zelfbe
stuur onder Britse souvereiniteit uit te voeren, zonder de zekerheid dat de
Grieken het denkbeeld van zelfbeschikking en hun campagne daarvoor
opgeven. Van Britse zijde wordt toegegeven, dat de onderhandelingen zijn
mislukt.
De Griekse delegatie vond, dat de
Enelse voorstellen niet ver genoeg
gingen en de Turken waren van me
ning, dat geen zelfbestuur diende te
worden verleend.
Van conferentiezijde wordt nog ver
nomen dat minister MacMilan niets
heeft gezegd, dat zou kunnen worden
uitgelegd als een hinderpaal voor
toekomstige besprekingen over het
toekennen" van het recht tot zelfbe
schikking aan dë Cyprioten. Hij zin-
-speelde op de mogelijkheid van her
opening der besprekingen, nadat op
Cyprus zelfbestuur zou zijn ingevoerd.
De Britse minister van koloniën,
Hopkinson, heeft 28 Juli 1954 ver
klaard dat de Cyprioten nimmer, kon
den verwachten, dat hun het recht
tot zelfbeschikking zou worden ver
leend. Dit standpunt heeft MacMil-
lan in geen enkel stadium der Lon-
dense besprekingen ingenomen.
De volgende fase van het „spel om
Cyprus" zal zich waarschijnlijk te
New York afspelen, wanneer de al
gemene vergadering der Verenigde
Naties aldaar bijeenkomt.
De Griekse delegatie heeft reeds
verzocht, dat het toekennen van het
recht tot zelfbeschikking aan de in
woners van Cyprus een van de agen
dapunten der -
zal worden.
In de Treveszaal pp het Binnenhof in
Den Haag lieeft Koningin Juliana
Woensdagochtend de ministers van
buitenlandse zaken van de staten-le-
den van de Europese kolen- en staal-
gemeenschap ontvangen. V.l.n.r.: de
Nederlandse minister J. W. Beyende
Nederlandse heer Verrijn Stuart, de
Luxemburgse minister J. Bech, Ko
ningin Juliana, de Italiaanse minister
G. Martino, de Franse minister Pinay
en de Belgische minister Paul Henri
Spaak
Wegwerker door trein
gegrepen en gedood
Woensdagmiddag is de 28-jarïge
hulpwegwerker van de Nederlandse
Spoorwegen A. Schipper uit Rotter
dam, toen hij met enige anderen
werkzaamheden verrichtte op de
spoorbaan tussen station Rotterdam-
Blaak en station Rotterdam-Zuid
door een uit Dordrecht komende elec-
trische trein gegrepen en gedood.
Prins Bernhard over B.B.
In het programma Hilversum 2 van
Zaterdag 17 September zal prins
Bernhard over Bescherming Bevol
king spreken onder de titel: „De B.B.
PREMIER HARAHAP:
En gesprek over Unie-statuut
Zonder haar neutraliteitspolitiek in de koude oorlog los te laten, streeft
de Indonesische regering naar vriendschappelijker betrekkingen met de anti
communistische landen. Zij stuurt aan op hervatting van het overleg met
Nederland over herziening van financiële en economische bepalingen in de
Unie-overeenkomst met Nederland in afwachting van de opheffing van die
overeenkomst.
Aldus heeft minister-presidfent Ha-
rahap volgens het Alg. Hlpd verklaard
tijdens een interview. Zulke onderhan
delingen met Nederland zouden vol
gens hem een goed begin kunnen zijn
van' verbetering in de betrekkingen
met Nederland, die thans een diepte
punt hebben bereikt. Indonesië wenst
bedoelde herzieningen om zich te ont
doen van financiële en economische
verplichtingen, die in de Unie-over
eenkomst zijn vastgelegd. De minister
president zou hét liefst met Neder
land onderhandelèn in de komende zes
maanden, tijdens, het bewind van het
huidige kabinet.
Harahap zeïde nog eens, dat Indo
nesië zal blijven aandringen op over
dracht van West-Irian (Nederlands
Ieder draagt de Zweedse bevolking
een warm hart toe, vooral bij de ge
dachte aan de steun die het Neder
landse volk in de laatste wereldoorlog
en bij de watersnoodramp 'in 1953
heeft mogen ondervinden. Op de gro
te beurs in Stockholm is Nederland
met zijn producten sterk vertegen
woordigd en als een speciale geste aan
het Zweedse volk wordt het fruit van
de Nederlandse inzendinggen, dat tij
dens de beurs S d Jj maal vernieuwd
moet worden, ter beschikking gesteld
van de ziekenhuizen in Stockholm.
Kreupele patiëntjes van een zieken
huis worden verblijd met het koste
lijke fruit.
viert prof. mr R. Kranenburg,
lid van de Raad van State, oud-
voorzitter der Eerste Kamer, te
Den Haag zijn 75e verjaardag.
is 't 60 jaai geleden ,dat Fried-
rich Gottlob Keiler jitvinde rvan
het houtpapier, waardoor de grote
vlucht van het dagbladwezen mo
gelijk werd, overleed
VVVVV\WAAWAVVVAA\W
zal worden door iedereen, die iets
met de publieke financiën heeft te
maken, vooral „kamerleden, ministers
en hoofdambtenaren". Sympathiek is
ook de slotzin van" de beschouwing in
het personeelsblad: „Moge dit alles
er toe bijdragen, de behoefte aan zelf
beperking te onderstrepen en de tot
standkoming van de rijksbegroting
in 'n meer gedisciplineerde gemoeds
toestand te laten verlopen". Daaraan
behoeft maar een ding te worden
toegevoegd: als het nu maar niet by
deze vrome wensen blyft.
ONHERKENBAAR VERANDERD
Er zijn mogelijkheden voor een
belangrijk productiecentrum
Onherkenbaar veranderd ligt in Schouwens Westhoek tussen de Hoge-
en de Lage Zoom bij Renesse een fruitteeltgebied, dat als eerste in Neder
land verkaveld is. Versnipperde bedrijfjes van twee en drie hectaren, be
grensd door geïmproviseerde en grillige afschermingen, zijn rechthoekige
in elkaar gepaste blokken geworden, met een oppervlakte van vijf hecta
ren, de ideale grootte voor een fruitteeltbedrijf waarin twee man werk kan
vinden. Zelfs is er zó gemeten en gepast, dat er vier hectaren overbleef
voor een proeftuin, die met het beregeningsproefveld in Haamstede aan
wijzingen voor deskundig advies oplevert.
tijds op drie of vier plaatsen werken
moet, veel mogelijkheden. Tachtig
hectaren van de 400 ha fruitteelt op
Schouwen Duiveland zijn thans zo
verkaveld en het dubbele van dit aan-
De kop van Schouwen Duiveland is
op het overgangsgebied van de pol
der Schouwen en de duinen altijd een
fruitteeltgebied geweest, voorname
lijk door de beschutting voor de vorst
en de relatief kleine hoeveelheid pa
rasieten. Een van de eerste opgaven
voor de herverkaveling was dan ook
zich op uitbreiding bij een nieuwe
grondverdeling te bezinnen en de
langzame verdroging tegen te gaan.
De Lage Zoom werd zuidelijker ge
legd en waar eertijds grootvader een
klein boerderijtje exploiteerde, spe
cialiseren de kleinzoons zich nu op
de fruitteelt als hoofdmiddel van be
staan. De vele sloten en kreken zyn
verdwenen en in onderling overleg
zijn de windbeschermingen op gelijke
en meest efficiënte manier geplaatst.
Vanzelfsprekend biedt de mechani
satie de fruitteler, die alles in. een be-
tal volgt nog; o.m. bij het nieuwe zie
kenhuis in Zierikzee. Niet alleen de
herverkaveling interesseerde zich
voor de Westhoek, maar ook de wa-
terkundigen onderzochten de moge
lijkheid om vruchtbare teeltgronden
te verkrijgen. Hierbij moest een bere-
geningssysteem worden toegepast,
dat op het proefterrein bij Haamstede
geperfectionneerd en op zijn deug-
delijkheid beproefd wordt.
Hoewel voor natuurschoon en re
creatie veel grond op Schouwen
braak zal blyven liggen, is er toch
wellicht in de toekomst een deel van
deze duizend hectaren nog in bruik-
perkte ruimde heeft en niet zoals eer- bare cultuurgrond te herscheppen.
Het proefveld zelf is zuivere zand-
cultuur, waarbij water de beheersen
de factor is. Reeds nu is gebleken
dat op die stroken van het proefveld
waar beregening toegepast is een
opbrengst verkregen werd, die voor
de vruehtbouw in deze streek veel
perspectieven opent.
Zo is de verhouding in de aardap
peloogst bijvoorbeeld 1 2. Dit be-
regeningssysteem is slechts op de
Westhoek van toepassing; op de ove
rige Zeeuwse eilanden vindt men
slechts zout water.
(Vervolg op pag. 2)
„Friesland" met averij in
Amsterdam
De nieuwe onderzeebootjager
„Friesland" heeft, naar De Tel. meldt
tydens de proefvaart in de Schotse
wateren Zaterdag een scheur opgelo
pen aan de achtersteven. Het schip
is inmiddels teruggekeerd naar Am
sterdam en afgemeerd bij de werf
van de X.D.S.M., waar het is ge
bouwd. Gisteren werd de Friesland
gedokt. De reparatie zou twee dagen
in beslag nemen.
De onderzeebootjager was nog niet
door de werf aan de Koninklijke Ma
rine overgedragen.
Nieuw-Guinea) maar hij voegde daar
aan toe, dat Nederland en Indonesië
vele geschillen langs de weg van
vriendschappelijke onderhandelingen
uit de weg kunnen ruimen.
Had de vorige Indonesische regering
volgens hem teveel het oog op Pe
king gericht, Harahap wilde in de ver
houding tussen Oost en West een neu
traliteitspolitiek handhaven. De rege
ring zal ook streven naar vriendschap
pelijker betrekkingen met de Weste
lijke democratische landen.
Over ongeveer zes maanden Z3l In
donesië voor het eerst een gekozen
volksvertegenwoordiging hebben en
een regering die daarop berust. Daarna
zullen de allerbelangrijkste problemen
terdege worden aangevat.
Het weer in Europa
avond 19 uur.
Stockholm, zwaar bewolkt
23 gr.
Oslo, onbewolkt
23 gr.
Kopenhagen, onbewolkt
24 gr.
Amsterdam, half bewolkt
22 gr.
Londen, onbewolkt
23 gr.
Luxemburg, zwaar bewolkt
19 gr.
Parijs, onbewolkt
22 gr.
Bordeaux, licht bewolkt
26 gr.
Grenoble, zwaar bewolkt
23 gr.
Nice, zwaar bewolkt
25 gr.
Genève, nevel
21 gr.
Zurich, regen
21 gr.
Locarno, onweer
21 gr.
Berlijn, half bewolkt
24 gr.
Frankfort, half bewolkt
19 gr.
München, zwaar bewolkt
16 gr.
Wenen, licht bewolkt
25 gr.
Rome, licht bewolkt
29 gr.
Ajaccio, zwaar bewolkt
26 gr.
Majorca, half bewolkt
29 gr.
IETS HOGERE TEMPERATUREN.
Veranderlijke bewolking met in het
Noorden vrij veel zon, in het Zuiden
van het land enkele verspreide buien.
Over het algemeen iets nogere tem
peraturen dan gisteren. Zwakke, la
ter matige wind uit Oostelijke rich
ting.
ZON EN MAAN
9 Septem! er
Zon op: 6.05 onder: 19.13
Maan op: 22.53 onder: 14.57
