KA PP EN DE OERMUZIEK
Amerikaanse voorstellen in Syrië
niet gunstig ontvangen
Op Jamaica werden de negerslaven
democratische landbouwers
EEN INSECTENFESTIJN AAN
DE VUSSINGSE N0LLEDIJK
MAANDAG 29 Augustus 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
REVOLUTIES EN WERVELSTORMEN
„Geef ons land, anders sterven wij!"
In 1833 begon het voor de negerslaven op Jamaica te dagen. Evenwel, de
afschaffing der slavernij betekende nog niet, dat de toestand der bevryde
slaven beter werd. Er was namelyk door die afschaffing een nieuw neger
probleem ontstaan. Dit luidde, bondig gesteld: Hoe verkrygen de bevryde
negers voldoende grond om rond te komen De planters waren over het ge
heel niet van zins om grond af te staan. De regering aarzelde ook. Men be
denke, het betrof een paar honderdduizend primitieve mensen, analphabe-
ten, proletariërs van de onderste plank. En toch moest er grond beschik
baar komen. Van negerzijde stelde men het probleem scherp, toen men, in
de toen veelal door hen verbasterde Engelse taal zeide: „Ef yer dun gib us
de land, reckon de ole massas '11 starb de niggahs".
Want zo was het inderdaad: dis de blanken de zwarten geen land zouden
geven, betekende dit, dat de (voormalige) meesters, de planters dus, de
(voormalige) slaven, de negers, aan de hongerdood zouden prysgeven.
Zo ontstond met de afschaffing der
salverny in vele slaven-landen, ook op
Jamaica, de sti'yd om de grond. Men
kan die strijd, de gebruikte middelen,
de tegenstellingen, het verloop slechts
begrijpen, als men deze ziet tegen de
historische achtergrond van slaven
schepen en slavenmarkten van „he
ren" en „lijfeigenen", van „blank"
en „zwart", van plantersrijkdom en
arbeidersellendeMen bedenke
daarby, dat vroeger het leven „van
zo'n zwartje" niet zo heel erg zwaar
telde. En nog kan men in sommige
(vroegere) slavenlanden de echo's be
luisteren van de conflicten tussen
„heren" en „knechten" uit de slaven
tijd, al worden dan die echo's, geluk
kig, steeds minder luid en al heeft
zich geleidelijk aan een beter begrip
ontwikkeld tussen de nazaten der sla
ven en de nazaten der slavenhouders.
Meerderheid
Jamaica heeft op het ogenblik een
bevolking van ruim 1.500.000 zielen.
Hiervan zijn er zowat 1.200.000 vol
bloed negers, ongeveer 250.000 van
gemengden bloede, terwijl het restant
bestaat uit Europeanen en Aziaten
(China, India).
Een eeuw geleden lagen die cijfers
natuurlijk lager, maar niettemin le
ren zy, dat het voor de autoriteiten
een verre van gemakkelijke taak was
en is om de (min of meer) donkere
meerderheid der bevolking een pas
sende plaats te bezorgen in het so
ciaal-economische bescel des lands.
Met de vervulling van die taak was
en is niet slechts het geluk der be
volking, doch tevens de rust in het
land gemoeid.
Een gelukkige omstandigheid
is het, dat Jamaica door zijn
bodemgesteldheid en klimaat
zeer geschikt is voor agrari
sche bedryven. Het lag dus voor
de hand om te proberen, de na
zaten der slaven zoveel moge
lijk een bestaan te geven in de
landbouw.
Tal van kleine boerenbedrijven ont
stonden, vooral in deze eeuw. Som
mige producten des lands kunnen ech
ter het best in grote bedrijven worden
gekweekt.
Daarom heeft men sedert 1940 de
totstandkoming bevorderd van col
lectieve, beter: van coöperatieve boe
renbedrijven om aldus een stabiele,
welvarende en tevreden bevolking te
behouden. Thans is de „kleine boer",
al dan niet in coöperatief verband, een
veel voorkomend verschijnsel op Ja
maica, zodat men dit eiland terecht
als „boerenland" kan bestempelen.
Stormen
Niet onverdeeld gunstig is de na
tuur de Jamaicanen gezind. Wervel
stormen trekken namelijk jaar in jaar
uit over de Caraïbische Zee. Als zij
komen boven een der vele eilanden
plegen zij dood en verderf te zaaien.
Jamaica heeft in de loop der eeuwen
schrikbarende ervaringen opgedaan
met zulke natuurrampen.
Die van 1944 was. naar mensenheu
genis, de verschrikkelijkste van alle.
Immers, in dat jaar ging de tornado
niet langs de kusten, doch trok hij
kris-kras over het eiland. In sommi
ge stadjes veroorzaakte hij grote
schade. Gehele dorpen werden met de
grond gelijk gemaakt. Duizenden ha
land, beplant met klappers en bana
nen (twee der belangrijkste gewas
sen) werden verwoest. De economi
sche schade was erg groot. De over
heid deed wat zij kon om het leed te
verzachten en de schade te herstel
len. Het zwaarst getroffen werd het
plaatsje Bonnet Hill. Wij vermelden
dit, omdat van Bonnet Till tevens de
victorie begon.
Oud-president Truman
contra Eisenhower
Oud-president Truman is Zondag
een „persoonlijke" campagne tegen
president Eisenhower begonnen, die
hij beschuldigt van het geven, van
een verkeerde voorstelling van zaken
en van „demagogie". Truman be
schuldigt de republikeinse regering
er van, dat zij de gevangene is van
het „grote zakenleven".
Truman voert zijn campagne met
het ook op de presidents-verkiezin-
gen, die in 1956 in de Ver. St. zulleir
worden gehouden. Hij sprak-Zondag
op een bijeenkomst van de democra
tische partij in Indiana. In zijn rede
noemde hij president Eisenhower niet
met name, doch sprak hrj over de
„gekozen president".
Britse communist op
Schiphol teruggestuurd
De hoofdredacteur van het blad
van de Britse communistische partij,
de „Daily Workers", heeft te Londen
venaard, dat hij Zaterdagochtend
geen toestemming heeft gekregen
Nederland binnen te komen.
De hoofdredacteur, J. R. Campbell,
zeide, dat hij aanwezig wilde zijn
bij het „zomerfeest van „De Waar
heid"," te Amsterdam.
Autoriteiten op Schiphol hebben
hem vastgehouden en in het eerstvol
gende vliegtuig naar Groot-Brittan-
nië gezet, aldus Campbell.
sloegen de
handen ineen. En de nieuwe
geest, van de nieuwe stromin
gen en denkbeelden, die vooral
na 1940 op Jamaica eens en
voor al' vaste voet konden vat
ten. Het was de geest van de-
mocratié en samenwerking, die
Jamaica toen definitief ver
overde.
Zelfbestuur
Ook vóór 1940 waren er reeds aan
wijzingen, welke koers Jamaica's ont
wikkeling zou nemen. Na de ophef
fing der slavernij reeds, aanvankelijk
als nevenprobleem, ontstond de vraag
omtrent de politieke status en rechten
der negers.
De bevrijde slaven hadden natuur
lijk geen idee van democratie of staat
kundige activiteit. Men kan zeggen,
dat van 1833 tot 1865 een toestand
bestond, die men als „half-slavernij"
zou kunnen kenschetsen. In dat jaar
kwam er echter een kentering. De
nood was hier en daar zo hoog geste-
fen, dat het tot bloedige onlusten
wam. Na die onlusten traden er eni-
fe krachtige gouverneurs sir John
eter Grant en sir Henry Blake b.v.
op, die met vaste hand de grond
slagen legden voor een democratisch
Van die tijd af is Jamaica in poli
tiek, economisch en sociaal opzicht
de weg naar zelfstandigheid gegaan.
Aanvankelijk was het tempo lang
zaam. Pas in de laatste tientallen ja
ren werd het aanmerkelijk versneld.
Groot waren de moeilykheden, die
overwonnen moesten worden. In 1944
kreeg de bevolking het algemeen
kiesrecht en een grondwet. Ook kre
gen zij een hogeschool. Wat er in de
ze eeuw op hygiënisch, medisch en
ondei-wijs-gebiêd gebeurde en tot
stand kwam. behoeft geen aparte, op
somming, omdat het algemeen bekend
is, hoezeer in die opzichten de tropi
sche landen van hetkoele Westen
profiteerden.
Maar het Westen, het Britse moe
derland vooral, moge de Jamaicanen
de laatste eeuw geholpen hebben, stel
lig is het leeuwendeel van de vooruit
gang te stellen op rekening van de
Jamaicanen zelf.
Thans streven zij naar de vorming
van een Caraïbische Federatie, Waar-
in hun eiland met andere West-Indi
sche gebieden, die behoren tot het
Britse rijk, binnen dit rijk de status
van dominion zal hebben, van onaf
hankelijk en zelfstandig land dus.
Jamaica, eens een slavenhel
Minister Benson naar Europa
Bespreking vraagstuk van
landbouwoverschotten
De Amerikaanse minister van
landbouw, E. T. Benson, is naar Eu
ropa vertrokken voor het brengen van
een bezoek aan Engeland, Neaerland,
Denemarken,. Frankryk, Italië en
Zwitserland. Volgens een officiële
verklaring is het doel van deze reis
het voeren van besprekingen met de
ministers van landbouw in de diverse
landen over het belang dat de Ver
enigde Staten hebben bij de weder
zijdse problemen voor de afzet van
landbouwproducten-overschotten.
Voorts zal de minister ter plaatse
de wijzigingen in de landbouw van
Europa in ogenschouw gaan nemen.
Het programma voor het bezoek aan
Nederland, dat van 1 tot en met 3
September zal geschieden, vermeldt
aankomst van de Amerikaanse minis
ter in de namiddag van 1 September
fevolgd door een bezoek aan de Ne-
erlandse minister van landbouw,
waarna een rondreis volgt langs Ne
derlandse landbouwbedrijven en agra
rische instellingen.
„Huurprijs en onderhoud"
Het ministerie van Wederopbouw en
Volkshuisvesting gaat per 1 Septem
ber een brochure „huurprijs en on
derhoud" uitgeven .waarin op popu
laire wijze voor de verhuurder en
huurder een uiteenzetting wordt ge
geven van de nieuwe bepalingen
en ook de oude gehandhaafd zyn
van de gewijzigde huurwet en de op
deze wet steunende uitvoeringsbepa
lingen.
Deze brochure „huurprijs en onder
houd". stelt huurders, verhuurders en
onderhuurders in staat zelf na te
gaan in welke gevallen een woning
voor huurverhoging in aanmerking
komt en hoe die verhoging moet wor
den berekend .Het geeft hun ook de
weg gaan, zo staat in de inleiding
van 't geschrift, welke moet worden
bewandeld om 'n nadere vaststelling
van de huurprijs (huurvei'hoging of
huurverlaging) of een uitspraak over
de staat van het onderhoud te ver
krijgen.
De brochure zal o.m. verkrijgbaar
zijn in boekwinkels en postkantoren.
Ir. G. J. Th. Bakker
overleden
Op 70-jarige leeftijd is in Den Haag
overleden ir. G. J. Th. Bakker, oua
directeur-generaal voor de energie-,
voorziening en laatstelijk directeur
van het electriciteitsbedryf Zuid-Hol
land N.V.. De teraardebestelling zal
Woensdag geschieden op de begraaf
plaats Oud Eik en Duinen.
Hij was secretaris van de vereni
ging van directeuren van electrici-
teitsbedryven in Nederland, voorzitter
van de internationale vereniging van
electrische bedrijven.
Zijn vele verdiensten vonden er
kenning in zijn benoeming tot offi
cier in de Orde van Oranje-Nassau,
Ridder in de Ned. Leeuw, Ridder in
het Legioen van Eer. Voorts werd
hem de Orde van Wasa toegekend.
ONDER ZEELANDS HOGE HEMEL
Op de achtergrond het vacantiedrukke strandleven.
Het fel rood en zwart van een atalanta lokte me aan het eind van de
Vlissingse boulevard tussen de wilde begroeiing by de Nolledyk.
Niets dan wolkenkrabbers van planten op dit plekje, voornamelijk alsen,
groot kaasjeskruit en witte honingklaver, maar er is geweldig komen
en gaan van insecten op alle verdiepingen. Geen trappen of liften nodig,
geen parkeerplaatsen of vliegvelden, als tweedekkers en helicopters laten
de insecten zich neer op de étages, alle bedoeld als instuif met zelfbedie
ning, waar ze naar hartelust en kosteloos hun natje en droogje, honing en
stuifmeel, kunnen halen.
Een boeiend geval, die zware hom
mels en omvangrijke vlinders zich te
zien vastklampen aan de vlinder
bloempjes van minieme grootte of ze
te zien duiken in de ajour-kelken van
het kaasjeskruid, dat heet naar de
vruchtschijfjes, die in de vorm van
een plat kaasje zijn gerangschikt.
Voor de grap pluk ik een stengeltje
met de paars-rode bloemen, waarop
een aardhommelwerkster bezig is
met grote diep-oranje stuifmeel
klompjes aan de poten. Ze blijft mi
nutenlang zitten in de kelk, die ik
op myn knie heb neergelegd en wipt
zelfs over op een andere bloem aan
't zelfde steeltje. Vlak naast me leeft
het strand van het vacantie-houden
hier is volledige toewijding aan het
dagelijkse werk.
Daar valt een heivlinder neer op
korte afstand. Dat vestigt de aan
dacht weer op de vlinders, waarvan
er veel meer verstoken genieten,
dan men op 't oog opmerkt. Een der
mooiste soorten is het glanzende he
melsblauwe „blauwtje" met de vele
kleine oogjes op de achtervleugels,
slagen vleugels zo haast onzichtbaar
hooibeestje weet zich met dichtge-
Een bijna even klein vlindertje, het
te maken. Ook vliegen er vuurvlin
dertjes en natuurlijk koolwitjes.
NIEUW INCIDENT IN GEBIED VAN GAZA
vecht breidde zich later uit tot een
front van elf kilometer breedte. Het
schieten duurde twee uur.
Londen bereid steun te verlenen
In het gebied van Gaza heeft zich Zondag een nieuw incident voorgedaan.
Aan Israëlische zijde werden twee soldaten gewond; de Egyptische strijd
krachten verloren vier soldaten, terwijl er zes werden gewond. Dit was het
gevolg van een duel met kanonnen en mortieren tussen Israëlische en Egyp
tische troepen.
De voorstellen van minister Dulles om de spanning tussen Israël en de
Arabische staten te verminderen, zijn in Syrië niet gunstig ontvangen. Vol
gens de regeringsradio zijn zij in strijd met de politieke houding van de
Arabische regeringen en met de Verenigde Naties-resoluties over deze
kwestie.
De Arabische staten hebben herhaaldelijk toepassing geëist van de Ver
enigde Naties-voorstellen, welke vragen om repatriëring van vluchtelingen,
schadeloosstelling voor deze vluchtelingen en internationalisering van Je
ruzalem.
Bijna alle Syrische bladen critise-
ren het Amerikaanse plan, dat naar zij
verklaren, alleen Israël ten goede zou
komen.
De ministers van buitenlandse zaken
van de landen der Arabische Liga zul
len begin September in Cairo van ge
dachten wisselen over de voorstellen
van Dulles.
Het blad „Al Achbar" stelt de vraag
of het Amerikaanse plan ten doel heeft
een verzachting van de Arabische blok
kade van Israël te bewerken.
In een verklaring van het Britse mi
nisterie van buitenlandse zaken wordt
gezegd, dat Engeland, evenals de Ver
enigde Staten bereid zal zijn verdra
gen te sluiten met de betrokken par
tijen in het Midden-Oosten, ter waar
borging van enige regeling van het
ArabischIsraëlische geschil, die door
onderhandelingen zou kunnen worden
bereikt. De Britse regering wil ook
bijdragen tot een internationale lening
om Israël te helpen bij het schadeloos
stellen van de Arabische vluchtelin
gen.
Over het incident in het gebied van
Gaza werd nog uit Tel Aviv gemeld,
dat een Israëlische patrouille door
Egyptische batterijen was beschoten.
De Israëliërs antwoordden daarop met
zwaar geschut en mortiervuur. Het ge-
Laboratorium van de
rubberstichting
Behoudens toestemming van de In
donesische regering is het vrijwel ze
ker, dat het laboratorium van de rub
berstichting in Delft een nieuwe be
stemming gaat krijgen.
Reeds enige tijd zijn onderhandelin
gen gevoerd tussen de Unilever en
het Indonesische hoge commissariaat
te Den Haag over een aanbod van
dit concern om dit laboratorium voor
de tijd van drie jaar te huren en een
groot deel van de uitrusting over te
nemen.
Bovendien zou de Unilever het aan
bod hebben gedaan 150 man personeel
van de rubberstichting in dienst te
nemen, mits een voldoende aantal
van de wetenschappelijke en techni
sche krachten bereid is over te scha
kelen van de rubber research op dat
van olie en vetten. Ook de directeur-
generaal van de rubberstichting, dr
ir R. Houwink, zou het verzoek zijn
gedaan in dienst van de Unilever te
treden.
Dan zie ik opeens 'n wel heel vroege
aardhommel-koningin, een geweldig
dier van bijna drie centimeter lengte.
Eigenlijk is 't pas tijd voor het ver
schijnen van de mannetjes, daar gaan
we nu eens op letten. Het is altijd een
opwindende sport op het oog de man
netjes te herkennen en die kennis te
controleren door zo'n exemplaar even
van een bloem te lichten. De hommel
mannen hebben nl. geen angel, al
kromt hij even griezelig 't achterlijf.
Men kent ze gemakkelijk aan de brede
kraag van haren, die om de kop tot
langs de zijden doorloopt en aan de
lange sprieten. Alleen.... de spriet-
lengte varieert naar gelang van de
soorten en zo kan het gebeuren, dat de
kenner toch nog wel eens een prik op
loopt, omdat hij zich vergist.
Mannetjes werken niet!
Als er mannetjes geboren worden
loopt het met het hommelnest op een
einde. Tot dan is iedere hommel, die
geboren wordt een werkster, die mee
helpt aan de bouw; de mannetjes ech
ter werken niet, geen jong bloed ver
vangt meer de vermoeide en afgeleefde
werksters, die handen vol werk hebben
niet alleen de larven te verzorgen, die
de mannetjes opleveren, maar ook nog
de larven, waaruit de koninginnen zul
len groeien. Ook die werken niet, ze
stellen dit uit tot het volgende voor
jaar.
Br Ms kruiser ,JDe Zeven Provinciën"
bracht dit weekeinde een bezoek aan
Vlissingen, waar zij afgemeerd werd
aan de Handelskade (Buitenhaven
Westzijde). De belangstelling voor dit
mooie schip was groot en velen maak
ten dan ook gebruik van de gelegen
heid een kijkje aan boord te nemen.
(Foto P.Z.C.)
Sommige nesten in de buurt van de
Nolledijk moeten reeds in dit stadium
verkeren, daar gaan we nu eens op
letten. Onze speurtocht levert ons nog
twee koninginnen op: een weidehom-
mel, die normaal verschijnt, maar ook
mei, die normaal vroeg verschijnt, maar
ook 'n steekhommel, geheel fluweel-
zwart en wier pakje eindigt in *n diepe
rode bedekking van de laatste achter
lijfssegmenten. Ze is "n toonbeeld van
frisheid en welschapenheid, een zeker
teken, dat ze pas is geboren. Eigen
lijk verwacht men ze pas in Septem
ber, zodat dit jaar wel een gunstig
hommeljaar mag heten. Ze moet nu
echter bijna een maand langer zwer
ven ofvroeger haar winterkwartier
betrekken.
Vondst van de dag
Weer trekt een vlindertje onze aan
dacht, ditmaal een St. Jacobsvlindertje,
waarvan de rups op het Jacobskruis-
kruid leeft, de geel-zwarte zebrarups.
Maar aan deze Zygaena filipendula is
iets vreemds, dat we niet thuis kun
nen brengen. Het vlinderboek thuis
geeft de oplossing: de afbeelding toont
op elke blauwgroene vleugel zes twee
aan twee verbonden rode vlekken, de
ze vlinder heeft er zeven. We moeten
dus uitzoeken of de afbeelding (niet
waarschijnlijk) fout is, dan wel of hier
een afwijking een rol speelt. Voorlo
pig beschouwen we het vlindertje als
de befaamde „vondst van de dag".
Overigens zijn we nog niet uitgeke
ken. Telkens zien we rode of gele glim-
door BAREND ZWERF MANS.
mende vlekjes tussen de bloemen, er
verblijven hier merkwaardig veel lie
venheersbeestjes.
Als we tot slot van het insectenfestijn
van onze miniatuur-omzwervingen
even uitrusten op het hoekbankje van
de boulevard ligt de oplossing aan on
ze voeten, op de bank en op onze kle
ren. Door een bepaalde oorzaak, die
men nog niet kent komen de kleine
kleurige kevertjes in zwermvorm (hoe
wel zeer ijl) opdagen, een soort van
trek. De beestjes, kozen de honingkla
ver niet zozeer als bloemenliefhebbers,
maar als rustplaats voor hun trekken,
zoals ze op de boulevard zo maar op
de stenen neerstrijken. Enkele jaren
geleden was de boulevard geelgerand
van een kolossale zwerm van een groot
soort, de badgasten hadden zelfs veel
last van de bijtende diertjes. Het
merkwaardige van deze vlucht ligt in
het samenbrengen van diverse soor
ten, we tellen er minstens vier.
En zo blijkt heel duidelijk, dat een
natuurliefhebber de eigenschap moet
hebben te durven afwijken van de ko
ninklijke weg, al is het maar om een
atalanta te bewonderen, ditmaal was
de oogst niet onaanzienlijk en zeker de
moeite waard.
9 De staking bij de Henschelïfabriek te
Kassei is geëindigd. Het stakingscomité
heeft de arbeiders opgeroepen het werk
te hervatten.
Reizigers uit Hongarije, die in Wenen
zijn aangekomen, hebben verteld, dat „een
groot aantal" Hongaarse sociaal-democra
ten de vorige week uit gevangenschap is
ontslagen, o.w. vooraanstaande leden van
de Hongaarse sociaal-democratische be
weging.
31 Een beetje suffig bleef de
olifant in het gat staan, dat
hij in de muur had gemaakt.
Het beest trompetterde
zachtjes, alsof het graag wil
de, dat de maestro zijn oli-
fantenmelodïe verder floot.
„Vooruit!" riep Kappie.
„Die ijsbreker op poten heeft
de weg voor ns vrij ge
maakt!" Gevolgd door Fico-
lini sprong hij door het gat
naar buiten en zette het op
een lopen.
„Deze kant op!" riep Ok-
ki. „Ik weet de weg naar de
haven!"
Maar maestro Picollni
bleef aarzelend staan.
„Ik zou dit experiment
graag nog even voortzet
ten", zei hij. „Als ik de oli
fanten-variant van de oer
muziek nu ook eens in mi
neur fluit, dan
„Hollen, man!" viel Kap
pie hem in de rede. „We
hebben nu geen tijd om oli
fanten te laten dansen!"
Er was inderdaad geen tijd
te verliezen.... Reeds zwermden woedende fakirs
uit hun beschadigde gebouw ais wespen uit e
