Opnieuw ernstige vijandelijkheden
in omstreden gebied van Gaza
Drie mijnwerkers - Maandag reeds
bevrijd - maken het goed
KLANKBORV J
EERST HERSTEL VAN ORDE
IN ZUID-SOEDAN
DINSDAG 23 AUGUSTUS 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
1
GEZOND EN WELGEMOED
Het Wereldgebeuren
Opgewekte ontvangst en vreugde
in Spekholzerheide
(Van een speciale verslaggever)
„Ik heb een baard, (lie goed is voor de Passiespelen". Met die woorden
kwam Huub Bertram-v. d. Gracht Maandagmiddag als eerste geredde in
de mijn Willen Sophia te Spekholzerheide zyn bevrijders tegemoet. Hij was
welgemoed en fit en had, zo bleek al direct, het minst te lijden gehad van
het grote avontuur om vier dagen in een kille mijngang van de buitenwereld
afgesneden te zijn geweest. Om 16.18 uur precies stapte hij uit de 60 cm
brede boorgang, die in drie dagen en nachten over 37 meter lengte gemaakt
was tussen de ingeslagen 217 m verdieping en de daaronder gelegen 240
meter verdieping.
Terwijl hy' halverwege de gang was,
had hy zijn gespannen op hun beurt
wachtende lotgenoten toegeroepen het
ding wel even voor hen droog te zul
len vegen. Er droop nog wat boorwa
ter en dat kroop hem ongezellig tus
sen de hals, toen hij voorzichtig aan
een touw omlaag werd getrokken. De
tweede man, die op de 240 meter ver
dieping uit het boorgat kroop, was
Peter Schoormans. Het gebeurde vijf
minuten nadat de eerste de 240 meter
verdieping had bereikt. Weer vijf mi
nuten later, om 16.28 uur dus, sloot
voorman Bertram als goede kapitein
van de ploeg de ry. Hoofddirecteur
dr. ir. P. Wintgens was dee erste die
hen ondergronds met de redding ge
lukwenste. De opgewekte stemming
van' de mannen, die hun avontuur
overleefden, maakte het hem gemak
kelijker om zijn ontroering meester te
blijven. Even over half vy'f trok men
gezamenlijk naar de schacht. Voor
man Bertram probeerde daar gek
scherend voorrang te krijgen, omdat
hij de desbetreffende bon van Donder
dagavond nog in zijn zak had.
Ir. G. P. Bakker, de bedrijfsleider
onder wiens leiding het reddingswerk
al die dagen gestaan heeft, moest
hem welwillend dit voorrecht ontzeg
gen, omdat hij te vroeg aan de lift
was gekomen. Hij had er volgens de
bon pas recht op als hij na 9 uur
kwam. Het was nu nog maar half zes.
Massa's mede-arbeiders en beambten
van hoog tot laag wachtten bij de
schachtingang geredden en redders
op.
Gejuich
Spontaan gejuich ging op, toen het
gezelschap te voorschijn kwam en tal
lozen sprongen naar voren om de
mensen geluk te wensen.
Het duurde even voor zij het schelle
zonlicht weer konden verdragen. Na
een heerlijk verfrissend bad en een
goede beurt bij de kapper heeft een
arts het drietal onderzocht.
Zij bleken geen enkel nadeel van
hun gevangenschap te hebben over
gehouden. Zelfs de verkoudheid, waar
mee voorman Bertram Donderdagmid
dag- de myn in was gegaan, was ver
dwenen.
Ook in Zeeland tropisch warm
(Van onze weerkundige
medewerker.)
Ook in Zeeland steeg de tem
peratuur gisteren tot 30 gra
den, een voor onze omgeving
hoge temperatuur in Augustus.
Wanneer het kwik tot 30 gra
den Celsius of hoger stijgt,
spreekt men van een tropisch
warme dag. In Londen en Pa
rijs werd gisteren 31 graden
gemeten. De hoogste Augus-
tustemperatuur dateert voor
Vhssingen van 16 Augustus
1947, toen 33 graden werd ge
meten. Het krachtige hoge
drukgebied, dat zich van Scan
dinavië over geheel West- en
Midden Europa uitstrekt, houdt
nog onvermindert stand. Met
de Oostenwind blijft warme
lucht van ongeveer 30 graden
toestromen. Deze lucht is in de
hogere lagen van de atmosfeer
droog, zodat het voorlopig nog
niet tot onweersbuien zal ko
men. Voor de oogstwerkzaam-
heden is dit weer ideaal te noe
men.
Het is vandaag juist elf jaar
geleden, dat te Warmsveld de
hoogste temperatuur van Ne
derland werd gemeten, te we
ten 38.6 gr. C.
Twee Franse officieren in
Vietnam gearresteerd.
De Zuid-Vietnamese politie heeft
Zondagavond de Franse luitenants
Jean Manauthon en Marcel Simon ge
arresteerd. Volgens het Zuidvietna-
mese persbureau „Vietnam Presse"
werden zij gearresteerd op het ogen
blik, dat zij een plastic bom voor een
bar neerlegden.
VOORSTEL. Lucky, een van de
lieftallige mannequins van Dior,
heeft een Amerikaanse bewonderaar,
die niet schroomt voor drastische
maatregelen. Onlangs stelde hij haar
voor met hem mee te gaan, van zijn
verdiensten als bokser een farm in
Texas te kopen en samen verder te
leven. „Met mij zul je je man spoe
dig vergeten", profeteerde hij.
KUUR. In een Franse badplaats
worden de regels van de kuur voor
de gasten strikt gevolgd. Dat merk-
toen de talrijke bezitters van honden,
die met hun viervoetige huisvrien
den in een exclusief restaurant al
daar logeerden. Voor de hond werden
groente en vlees gebracht keurig
op een schaal op de hotelkamer
zouder zout. Toen de gasten zich be
klaagden, luidde het antwoord: „Wij
kunnen iedere gewenste maaltijd op
tafel brengen, maar gelooft u niet,
dat ook uw hond een kuur moet
doormaken
Tot Zaterdag hebben de mannen
thans vacantie. Dan kunnen zij en ook
hun gezinsleden tenminste in de hui
selijke kring even bekomen van alle
doorgestane angst en bovendien hun
tekort aan slaap wat inlopen. „Ja, ja,
geslapen hebben we wel, maar nooit
zo lang" zeiden zij. „Het dreunen van
de reddende boormachine onder ons
heeft ons slaapje telkens tot een ha
zenslaapje beperkt".
Onbekende onderzeeboten bij
Zweedse kust
Zesde maal in zes weken
Onbekende buitenlandse onderzee
boten zijn Zaterdag, voor de zesde
keer in de afgelopen zes weken, aan
de Zweedse Oostzeekust waargeno
men, aldus wordt gezegd in berich
ten, die door de marineautoriteiten in
Stockholm zijn ontvangen. Zij bevon
den zich in internationale wateren. In
andere berichten van de vorige weken
is echter melding gemaakt van onbe
kende onderzeeboten binnen de Zweed
se territoriale wateren. De Russische
ambassade in Zweden heeft naar aan
leiding van deze berichten verklaard,
dat het geen Russische boten ge
weest kunnen zijn.
VOLGENS LONDEN EN CAIRO
Deel van muiters geeft zich over
Groot-Brittannië en Egypte zullen de orde in Soedan, waar in het Zui
den militairen aan het muiten zijn geslagen, helpen herstellen, indien de
Soedanese regering om dergelijke hulp verzoekt, aldus heeft een woord
voerder van de Britse regering Maandag te Londen medegedeeld.
De Egyptische minister van voorlichting, majoor Salem, zei dat, hoe
wel een permanente oplossing langs politieke weg tot stand moet wor
den gebracht, de Egyptische regering „militaire interventie in dit stadium
noodzakelijk acht, om de Noord- en Zuidsoedanezen te helpen het pro
bleem op vreedzame manier onderling op te lossen."
De voorgestelde Brits-Egyptische
militaire interventie was in geen en
kel opzicht bedoeld als een „straf
expeditie."
Een ronde-tafelconferentie van
Soedanese leiders zou kunnen wor
den belegd, nadat de orde zou zijn
hersteld.
Vers kleinbrood in zomer
om acht uur verkrijgbaar
Mits toestemming van
arbeidsinspectie.
In het vervolg zal het mogelijk zijn
gedurende de maanden Juni, Juli en
Augustus in het gehele land vers klein
brood te kopen om acht uur 's mor
gens. Voorwaarde is echter dat plaat
selijk de werkgevers daartoe besluiten.
Is deze overeenstemming er, dan kan
de verkoop nog het resterende deel van
deze maand worden ingevoerd.
Tot nu toe gold de mogelijkheid,
om klein vers brood vanaf acht uur te
verkopen alleen voor de uitgesproken
seizoenplaatsen. De ontwikkeling van
het vacantiewezen heeft het landelijk
overleg tussen werkgevers en werk
nemers in het bakkersbedrijf tot de
ze uitbreiding aanleiding gegeven.
De maatregel geeft op sociaal ter
rein geen repercussies, er is geen wij
ziging van de arbeidstijd voor nodig.
Wel moet, indien men plaatselijk tot
overeenstemming Is gekomen, aan het
districtshoofd van de arbeidsinspectie
een vergunning voor deze vervroegde
verkoop van vers klein brood worden
aangevraagd.
Tweejarig meisje door
gordijnkoord gewurgd
Het bijna tweejarige dochtertje José
van de familie V., op Texel, is, toen
het uit een ledikant je wilde kleute
ren, in een gordijnkoord verward ge
raakte. Toen de moeder, die zich tij
dens het ongeluk in een ander ver
trek bevond in de slaapkamer kwam,
was de kleine reeds overleden.
Vele officieren en manschappen, zo
wel van de strijdkrachten der Soeda
nese regering als van de opstandelin
gen, waren over de Zuidsoedanese
grens naar Kenia en Oeganda uitge
weken, aldus Salem. Er was in de
omstreden Zuidsoedanese gebieden
aanzienlijke schade aangericht.
Een groep van 138 muiters heeft
zich in Yei, een van de steden in het
Zuiden van Soedan, die zich in han
den van de muiters bevond, overge
geven. Ook de muiters in Torit zyn
pereid te onderhandelen over het be
ëindigen van de opstand.
Militaire staatsgreep
in Brazilië?
In Brazilië houdt men rekening
met dë mogelijkheid van een staats
greep door het leger, nadat in het
afgelopen weekeinde militaire leiders,
die vastbesloten zyn te verhinderen
dat vroegere medewerkers van wijlen
president Vargas aan het bewind ko
men, geheime besprekingen hebben
gevoerd.
De politieke spanning was Maan
dag in Brazilië bijna even groot als
precies een jaar geleden tijdens de
crisis die leidde tot de zelfmoord van
Vargas op 24 Augustus. De nieuwe
crisis Ï3 veroorzaakt door ontstem
ming onder de militaire leiders over
de waarschijnlijke resultaten van de
presidentsverkiezingen, die in Octo
ber zullen worden gehouden.
Fier als een maarschalk torst de
kleine ,Jké" de hengel op zijn schou
ders, terwijl zijn grootvader de hoed
van zijn 7-jarig kleinzoontje beter op
zijn hoofd drukt.
Kostbaar volbloed
springpaard verongelukt.
Het op een waarde van 4000 gul
den getaxeerde volbloed springpaard
van de jeugdige paardrijdster Lily
Vorstman te Hilversum, die op vele
springconcoursen uitkomt, is Maan
dag in de weide te Blarieum veronge
lukt.
Het dier was nerveus geworden
door andere paarden, die uit de wei
de werden gehaald. Het wilde over
een hek springen, waarbij een paal
dwars door'het lichaam drong. Nog
voor de vee-arts hulp kon verlenen
is het paard overleden.
ONDANKS ONDERHANDELINGEN
Israëlische patrouille raakte slaags
met Egyptische troepen
In het gebied van Gaza, op de demarcatielijn tussen Israël en Egypte,
is het Maandagochtend tot gevechten gekomen tussen Egyptische en
Israëlische troepen. Volgens Egyptische kringen hebben Israëlische
strijdkrachten met pantserwagens en mortieren een aanval gedaan op
een Egyptische voorpost. Van Egyptische zijde werd het vuur beant
woord. De gevechten duurden een uur en twintig minuten.
Waarnemers van de Verenigde Naties zijn onmiddellijk op weg gegaan
naar het toneel van de stryd om een einde te maken aan de vijandelijk
heden.
Uit officiële bron te Cairo werd vernomen, dat bij de gevechten een
Egyptisch kapitein werd gedood en vier Egyptische soldaten werden ge
wond. De Israëliërs leden geen verliezen.
In Tel Aviv maakte een woordvoer
der van het Israëlische leger bekend,
dat een patrouille een Egyptische
voorpost in het gebied van Gaza heeft
bezet, na vanuit deze voorpost te zijn
beschoten. De patrouille trok zich te
rug, toen de waarnemers van de Ver
enigde Naties ter plaatse waren p-ear-
riveerd.
De Israëlische militairen zetten hun
patrouilletocht in 't Miflassim gebied
voort, doch werden even later voor de
tweede maal aangevallen.
Des middags is het opnieuw tot een
schietpar y tussen Egvptenaren en
Israëliërs gekomen, waarbij twee
Egyptenaren werden gedood en vier
gewond.
Israël heeft Maandagmiddag ver
zocht om een spoedzitting van ae ge
mengde bestandscommissie ter De-
spreking van het incident in het ge
bied van Gaza.
De woordvoerder noemde het inci
dent „sabotage" van de besprekingen
Ook dc kleine mensen hebben last
van de warmte in deze hoogzomertijd
met temperaturen ,waaraan men dc
laatste jaren niet meer was gewend.
Deze meisjes hebben het zicli op een
Zeeuws strand dan ook zo gemakke
lijk mogelijk gemaakt. Yvonne
links) en Marende rechtsJ zochten,
zo luchtig 'mogelijk gekleed, een
„klein zeetje" op. Want van die
„grote zee" zyn zij enigszins ge
schrokken Ondanks de aangename
koelte van het water zette Yvonne het
op een huilen toen de fotograaf
kwam. Marende is wat ouder en min
der bedeesd. Zij kijkt naar haar
speelgenootje alsof zij zeggen wil:
„Wat mankeert er eigenlijk aan?'"
(Foto P.Z.C.j
van de V. N.-bestandscommissie. „De
aanval van hedenochtend maakt op
betreurenswaardige wijze een einde
aan de vermindering van de span
ning", aldus de woordvoerder.
Mortiervuur
Een woordvoerder van het Israëli
sche leger heeft Maandag te Tel Aviv
bekendgemaakt, dat de Egyptenaren
vier uur lang de Israëlische kolonie
Nahal Oz, nabij de kuststrook van
Gaza, met mortiervuur hebben be
stookt.
Er ontploften 120 granaten in de
kolonie, waardoor schade werd aan
gericht aan gebouwen. De beschieting
duurde voort, toen verder naar het
Zuiden een gevecht aan de gang was
tussen een Israëlische patrouille en
Egyptische grenswachten.
Voortvluchtige smokkelaars
in Frankrijk gearresteerd
Wegens poging tot moord op
politiemannen.
Twee Belgische smokkelaars, die
reeds maanden werden gezocht door
de Belgische en Nederlandse politie,
zijn Zondag in Frankrijk gearresteerd.
De beide mannen, de 28-jarige J. V.
uit Turnhout en (le 35-jarige L. P. uit
Merxplas, hadden zich verscholen in
een boerderij in het gehucht Beigneau.
Zij gaven zich zonder tegenstand
over aan de politie van Reims. Zij
werden voornamelijk gezocht wegens
poging tot moord op enige Belgische
en Nederlandse p 'itiemannen en
douanebeambten.
Het betreft hier vermoedelijk de
smokkelaars die betrokken waren bij
een vuurgevecht in de nacht van Za
terdag 21 op Zondag 22 Mei j.l. in het
Belgische grensplaatsje Rijckevorssel.
In aie bewuste nacht heeft een wagen
van de centrale velddienstpost uit
Tilburg in de omgeving van Baarle
Nassau een Belgische pantserwagen
achtervolgd. Op Belgisch grondge
bied reed de pantserwagen door, on
danks het stopteken van een Belgi
sche douanebeambte. Deze voegde
zich hierna bij zijn Nederlandse col
lega's en op zijn verzoek werd met de
Nederlandse auto de achtervolging
voortgezet. In het dorpje Rijckevors
sel slaagden de smokkelaars er in met
hun pantserwagen de auto van de dou
ane te rammen. Er ontstond daarna
een hevig vuurgevecht, dat eindigde
met de ontsnapping van de smokke-
laars.
Strijd om Cyprus
Onofficieel wordt het aantal
slachtoffers voor Marokko en
Algerije van de onlusten op Za
terdag j.l. op meer dan duizend ge
schat. De aandacht van de wereld
werd voorts gevraagd voor de bloe
dige relletjes in Nantes, waar van
uit het publiek een handgranaat
naar de politie werd geworpen en
voor de opstand in de Zuid-Soedan,
waar men" ook al met de handen In
het haar zit. Terreinen van actie,
welke wel in tegenstelling staan tot
de relletjes op Cyprus, waaraan tot
dusver weinig aandacht werd ge
schonken.
Ook hier heeft evenwel het officiële
gezag, in naam ditmaal van de Brit
se regering toegeslagen, en verschil
lende revolutionnaire elementen zit
ten achter slot en grondel.
Op 29 Augustus beginnen in Lon
den de besprekingen tussen Grie
kenland, Turkije en Groot-Brïtannië
over de strategie in het Middelland
se Zeegebied, waarmede de vraag
over het toekomstig lot van Cyprus
nauw verband houat.
Maar ook op Cyprus heeft dit of
ficiële gezag evenals in Ma
rokko en Algerije de fout
begaan door de volkssentimenten te
miskennen. Premier Eden maakte
deze vergissing, toen hij nog als mi
nister van buitenlandse zaken in
Maart 1954 mededeelde, dat de kwes
tie of Cyprus wel of niet naar Grie
kenland zou terugkeren als afgedaan
beschouwd kon worden. Een ieder,
die onbevooroordeeld de situatie in
dit deel va het Middellandse Zeege
bied beschouwde, was het al direct
niet eens met deze vérgaande uit
spraak.
Voor de Britten is het een zaak
van belang om Cyprus als basis te
behouden, temeer wanneer men in
aanmerking neemt, wat ij zoal op
gaven in Egypte en in Azië.
De situatie is verergerd doordat
het hoofdkwartier van de Britten
in het Midden Oosten verplaatst is
van Suez naar Cyprus, hetgeen ook
tot uiting komt in het gebrek aan
accomodatie voor de Britse troepen.
Een deel van de troepen zal zeker ge
durende drie jaar in tenten daar
moeten verblijven. De nationalisten
in Cyprus voelen deze verplaatsing
als een bedreiging; zij vrezen, dat
het psychologisch moment om te
protesteren voorbij zou gaan indien
de Britten deze militaire basis ver
der gaan inrichten.
Het pleit tegen de Britten, dat zij
in het algemeen wel succesvol
waren in hun onderhandelingen
met koloniale volkeren, die over
minder eigen beschaving beschikten.
Overigens is het duidelijk, dat deze
nationalisten ook in hun eigen tak-
tiek een andere methode zouden kun
nen volgen. Een beetje meer inschik
kelijkheid aan deze kant zou ook in
dit opzicht grotere resultaten kun
nen afwerpen. Maar zij zijn ongedul
dig en hun vurige wens is: onmid
dellijke zelfstandigheid. Bovendien
redeneren de gezaghebbende kringen
in Londen, dat al de millioenen. be
steed aan de defensie, verloren zou
den zijn, indien Cyprus onder Grie
kenland zou komen.
Een uiterst belangrijke factor in
deze stryd om dë toekomst van
Cyprus is het permanente min
derwaardigheids-complex van de be
woners van dit eiland zelf. Van groot
belang is daarbij dat drie inwoners
van Cyprus een functie hebben in
de Griekse generale staf en dat één
van hen aan het hoofd staat van bui
tenlandse zaken in Athene, Het beste,
wat White Hall kan aanbieden,
is de rol van ondergeschikte
staatsambtenaren, waar tegenover
Griekenland zeker de burgerlijke
gelijkheid aanbiedt. Alleen al om
deze reden zullen de bewoners
van Cyprus stemmen vóór aanslui
ting bij Griekenland. Voorts ontvangt
Griekenland Amerikaanse hulp en
deze zou volgens de redenering van
de nationalisten, dan ook automa-
toisch aan Cyprus toekomen. Dit
laatste argument weegt schijnbaar
zwaar, omdat Cyprus aangewezen is
op het economische voordeel van het
verblijf van een Eritse bezettings
macht. Maar indien de Amerikaan
se hulp aan Griekenland op een gege
ven moment ophoudt, kan ook Cy
prus daarop niet meer rekenen.
Bekend zijn de Britse beschuldigin
gen aan het adre3 van Athene, van
waaruit een opruiende propaganda
wordt gevoerd, welke de Britten
zeer %*eel last bezorgt. Verder zijn
er de Turkse aanspraken een be
dreiging van 't Turks-Griekse bond
genootschap welke allerminst ac-
coord gaan met een aansluiting bij
Athene.
Op de conferentie in Londen op 29
Augustus moeten dus heel wat deli
cate problemen besproken worden
en men weet: een zo ontvlambare
zaak als nationalistische aanspra
ken kan heel wat moeilijkheden op
leveren
EDEN
Foutieve berekening in 1954.