PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Franse regering wil met leiders
in Marokko praten
„Grondkorting" bij herverkaveling
Walcheren in strijd met de wet?
MISDADIGER TERRORISEERT
GEZIN IN CHICAGO
MUITERIJ IN
VAN DE
HET ZUIDEN
SOEDAN
Va nd
aag.
198e Jaargang-No. 194
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer, Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W. Leertouwer.
Adj.-Hoofdred.: G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; 5.85; p. kw.; fr. p. p. 6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 20 Aug. 1955
ADVERTENTIEPRIJS 25 cent per
mm. Minimum p. advertentie f 4.
Ing mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
23 ct. per regel met een minimum
van f 1<—„Brieven of adres
Bureau v. d. Blad" 25 cent meer.
Giro No. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur. Vlissingen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 304); Middelburg. Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telet. 2475 ib.g.g 2228): Oostburg, Finlandstr. 2, telef. 16; Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzee, N. Bogerdstraat 24, telef. 2
BESPREKINGEN IN AIX-LES-BAINS
Uit voorzorg troepen rond
Casablanca samengetrokken
Premier Faure en andere leden van het Franse kabinet zullen Maandag
a.s. te Aix-les-Bains met vooraanstaande Marokkaanse politici een ge-
dachtenwisseling beginnen ten einde een oplossing voor de crisis in het
protectoraat te vinden.
Dit werd bekendgemaakt, nadat een speciale commissie van vijf leden
uit de regering premier Faure, July (Noord-Afrikaanse zaken), Pinay
(buitenlandse zaken), Koenig (Defensie) en Robert Schuman (Justitie)
gedurende acht uur met de resident-generaal van Marokko, Grandval,
had geconfereerd, die Vrijdag onverwachts naar Parijs was gevlogen om
rapport over de toestand in het protectoraat uit te brengen.
Naar premier Faure meedeelde,
zal te Aix-les-Bains geen rondetafel
conferentie worden gehouden, doch
er zal een reeks afzonderlijke bespre
kingen met Marokkaanse leiders
worden gehouden. Grandval, die de
zelfde dag nog terugkeerde, zal een
lijst opstellen van hen, die door
Frankrijk zullen worden uitgenodigd.
Zelf zal hij voor het overleg weer
naar Frankrijk overkomen.
Voordat de ministers het besluit
voor de gedachtenwisseling namen,
had de resident-generaal verslag uit
gebracht over de tot dusver mislukte
pogingen van sultan Mohamed Ben
Arafa om een representatieve rege
ring te vormen.
Volgens gewoonlijk welingelichte
kringen in de Franse hoofdstad
Geen krul
Voor Zeeland en xn het bijzonder
voor Vlissingen kwam er deze
week goed nieuws uit de bus: de
Koninklijke Mij. „De Schelde" kreeg
een order van niet minder dan tien
vrachtschepen voor buitenlandse reke
ning. Dat betekent ook voor de duizen
den werknemers van deze Vlissingse
maatschappij volop werk tot om en
nabij 1961, en uiteraard profiteren
daarvan ook velen buiten de engere
kring van dit bedrijf.
Prettig nieuws, inderdaad. Maar
daarnaast kwam er ook een minder
plezierig bericht: Zeeland krijgt niets
van de ruim 700 industriewoningen, die
minister Witte vorige week verdeelde.
Tien provincies ontvingen contingen
ten, variërende van 125 tot 25, maar
de elfde werd met niets naar huis ge
stuurd
Felix Timmermans heeft eens een
verhaaltje geschreven, waarin wordt
verteld hoe de dieren hun „kleren en
kleuren" kregen. Toen alle materiaal
voor deze kleedpartij op was, kwam
het varkentje nog haastig aanzetten,
maar helaas, er was niets meer over.
Bij wijze van troost kreeg het beestje
toen een fraaie krul in zijn.staart. Zee
land heeft bij de verdeling van minis
ter Witte zelfs geen krul gekregen. De
heren in Den Haag vonden echt, dat
ook dat er niet meer afkon
Het zal allemaal wel keurig uitge
dokterd zijn met statistieken en
zo, en natuurlijk hebben wijze
mannen aan de hand van cijferreeksen
met overtuiging vastgesteld, dat er in
Zeeland geen industi'ie-woningen nodig
zijn. Misschien hebben zij ook wel even
aan dat verhaaltje van Felix Timmer
mans gedacht en toen Zeeland glim
lachend vergeleken met een lief-rose
varkentje, zo'n diertje dat geen kwaad
doet en bijna nooit zijn tanden laat
zien. Maar alles bijeengenomen, be
gint de hele situatie wel bijzonder ver
velend te worden en het wordt nu toch
wel de hoogste tijd, dat men in Den
Haag begrijpt, dat Zeeland zich niet
met een kluitje in het riet laat sturen.
De grootste order in de geschiedenis
van de Nederlandse scheepsbouw komt
naar dit gewest, langs het kanaal naar
Gent staan machtige fabrieken, die
hun producten over de gehele wereld
verzenden, overal in de provincie vindt
men klein-bedrijven, waarin velen een
boterham verdienen en waarin, zij het
op bescheiden schaal, een bijdrage tot
het nationale productieproces wordt
geleverd. En bovendien wordt naarstig
gespeurd naar nieuwe bestaansmoge
lijkheden, een speurtocht, die tot dus
ver reeds menigmaal succes oplever
de. Maar niettemin: de statistieken
wijzen het blijkbaar uit Zeeland
heeft geen woningen nodig
Van de 702 verdeelde woningen ont
ving Groningen er 125, Friesland
54, Drente 50, Overijssel 83, Gel
derland 55, Utrecht 50, Zuid-Holland
40^ Noord-Holland 55, Noord-Brabant
165 en Limbui-g 25. De grootste hap
gaat dus weer naar het centrum, name
lijk 145 voor Utrecht, Zuid- en Noord-
Holland samen. En nu begrijpen wij
zeer wel, dat de vraag naar woningen
hier groot is, vele malen groter dan
in Zeeland, maar anderzijds betekent
elke woning extra in de randstad Hol
land een versterking van de zuigkracht,
die het Westen op provincies als Zee
land uitoefent, Ook hier wil men men
sen aantrekken, want er is werk ge
noeg, maarde extra-huizen gaan
•naar elders! Het wordt vermoeiend om
steeds weer opnieuw te pleiten voor
een beter begrip bij de Haagse heren
voor de problemen van de buitenge
westen, want ten opzichte van de wo-
ningpolitiek het is op deze plaats
reeds eerder betoogd beschouwt
men Zeeland onveranderd als een
soort „museum-provincie"
En afgezien van dit alles blijkt nu
ook, dat minister Witte een slecht
psycholoog is. Zelfs de krul kon er bij
hem niet op overschieten
zal de voornaamste aanhanger
van de sultan, de machtige Pasja
el Glaoui van Marrakesj, waar
schijnlijk naar Aix komen. Ook
de leiders van de voornaamste na
tionalistische groeperingen ver
wacht men daar te zien. Tevens
wordt het in kringen, welke in
nauw contact met de regering
staan, mogelijk geacht dat ver
tegenwoordigers van Spaans-Ma-
rokko naar Aix-les-Bains komen.
Officieel wordt medegedeeld, dat bij
relletjes te Kenifra tien Marokkaan
se betogers zijn gedood en een nog
niet vastgesteld aantal gewond. Ook
drie leden der veiligheidstroepen
werden gewond.
28 opslagplaatsen of winkels, tien
huizen en vier auto's, alles bezit van
blanken, werden geplunderd en in
brand gestoken. Er zijn verscheidene
arrestaties verricht.
Een nieuwe poging, om te Kenifra
wanordelijkheden te doen uitbreken,
werd door de veiligheidstroepen ver
edeld.
V oorzorgsrnaatregelen
De Fransen hebben rondom Ca
sablanca tien duizend man zwaar
bewapende politie en militairen
samengetrokken als voorzorgs
maatregel voor vandaag.
In de afgelopen 36 uur hebben
zich reeds anti-Franse demonstra
ties in geheel Marokko voorge
daan, waarbij tenminste twintig
personen om het leven zijn geko
men en ruim vyftig gewond.
In de wijken van het stadsgedeelte
Medina, waarin een half millioen
Marokkanen wonen, hebben eenhe
den van het vreemdelingenlegioen,
keurtroepen der marine, Senegalese
infanterie en Marokkaanse militie
stellingen ingenomen.
De Franse kruiser „Guichen" heeft
het anker in de haven van Casablan
ca laten vallen en versterkingen aan
wal gezet.
Verkenningsvliegtuigen der Franse
luchtmacht cirkelen boven Medina.
Staat van beleg in
Nantes
Nieuwe ongeregeldheden
Bij de gevangenis van Nantes is
het Vrijdag tot gevechten gekomen
tussen veiligheidstroepen en arbei
ders, die de vrijlating eisten van col
lega's die bij de ongeregeldheden
van de vorige dag in hechtenis wa
ren genomen. Met behulp van traan-
gasbommen werden de betogers te
ruggeslagen,
Nantes verkeert in een staat van
beleg. Alle café's zyn gesloten en
het personeel van de openbare ver
voersbedrijven en de P.T.T. legden
het werk neer uit sympathie voor de
talrijke werfarbeiders, die Donder
dag bij botsingen met de politie wer
den gewond. In totaal moesten na
deze gevechten 42 politiemannen en
29 betogers in ziekenhuizen worden
opgenomen. Een honderdtal personen
werd gearresteerd.
Vrijdagavond openden de veiligheids
troepen het vuur op betogers in het
centrum van de stad, nadat zij tever
geefs hadden getracht de menigte te
verspreiden. Er werd een persoon ge
dood, terwijl er drie werden gewond.
Twee Argentijnse onderofficieren zijn
Donderdag in Uruguay aangekomen waar
zij politiek asyl vroegen. Hangende een
beslissing over dit verzoek werden zij in
hechtenis genomen.
TWEE DAGEN ALS GIJZELAARS
Na vuurgevecht
bedwongen
Na het hevigste vuurgevecht dat
Chicago sinds de dagen van Dillin-
ger en Al Capone heeft gekend, heeft
de politie een gevaarlijke misdadiger
die wegens moord werd gezocht,
kunnen arresteren.
De jacht op de gezochte, Richard
Arpenter, begon toen hij Woensdag
avond in een bioscoop een politieman
neerschoot die hem wilde arre
steren in verband met een enige
dagen tevoren gepleegde moord
op een andere politieman. Na een
vuurgevecht wist de misdadiger door
een achterdeur het theater te verla
ten en in een nabijgelegen flatgebouw
in een apartement op de derde ver
dieping binnen te di-ingen. De bewo
ners, het echtpaar Powell met twee
kleine kinderen, hield hij twee dagen
als gijzelaars vast zonder dat de po
litie zijn verblijfplaats wist.
Tenslotte kregen de Powells van
Carpentier toestemming om op de
stoep voor het gebouw te gaan zit
ten, zoals zij gewoon waren 's avonds
te doen. Eenmaal buiten het schoots
veld van de bandiet gekomen waar
schuwden zij de politie. Binnen enke
le minuten hadden hondei'den politie
mannen het gebouw omsingeld, die
Carpenter na een vuurgevecht en
met behulp van grote hoeveelheden
traangasgranaten tot overgave dwon
gen.
NOODTOESTAND AFGEKONDIGD
Nieuw voorstel voor
onafhankelijkheid
De Soedanese regering heeft Vrij
dag bellend gemaakt, dat in het Zui
den van het land muitery is uitge
broken onder haar troepen en dat
drie officieren worden vermist van
wie er een vermoord is. Bij de op
stand waren twee compagnieën van
het in de plaats Torit gelegerde, z.g.
equatoria-korps, betrokken. De ver
miste officieren uit de Noordelijke
Soedan dienden bij het gemengde
verdedigingsleger van Noord en Zuid.
Gouvei-neur-generaal sir Knox
Höïm van de Soedan, die op het ogen
blik met vacantie in Schotland is,
heeft Vrijdag de noodtoestand in de
Zuidelijke provincies van de Soedan
afgekondigd.
De Soedanese minister van sociale
zaken „Jahia el Fadli", heeft Donder
dag in tegenwoordigheid van premier
Ismail el Azhari en andere leden van
het kabinet, op een persconferentie
de wens uitgesproken, dat Engeland
en Egypte er mee instemmen, dat het
huidige Soedanese parlement beslist
of het land zelfstandig zal zijn of zich
met Egypte zal verbinden. De minis
ter was van oordeel, dat alle Soeda-
nezen voorstander van onafhanke
lijkheid zijn en dat door de genoemde
procedure tijd en moeiten worden be-
nemen filmspelers en ci
neasten van Metro Goldwyn
Mayer hun intrek in kasteel
Maurick te Vught in verband
met het maken van opnamen
te Nuenen voor een film in ci
nemascope en kleuren over
Vincent van Gogh.
MORGEN
is het 25 jaar geleden, dat
de droogmaling van de Wierin-
germeer werd voltooid.
viert prinses Margaret Ro- 1
se van Groot-Brittannië haar
25ste verjaardag.
'i:i!l!lili|llll!llllllll!lllll!l!ll||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||ii|
BETOOG VAN MR TERWOERT VOOR RAAD VAN BEROEP
Herverkavelingscommissie verzocht
om verantwoording af te leggen
Volksoproer in Casablanca. Franse
commando's onderzoeken een Arabi
sche auto op wapensterwijl andere
soldaten, de Marokkanen, die met hun
handen omhoog staan, ondervragen.
Tijdens een zitting van de raad van beroep ingevolge de Herverkave
lingswet Walcheren heeft de Middelburgse advocaat, mr M. A. Terwoert
in een pleitnota de wettigheid van de bij deze herverkaveling toegepaste'
korting van o,7 procent op de gronden aan een critische beschouwing on-
denvorpen. Spreker kwam tot de conclusie, dat deze aftrek ten onrechte
is toegepast. Hij vroeg zich verder af wat er is gebeurd met dit percentage
van het totaal-oppervlak der herverkaveling. Uit de rekening en verant
woording zou kunnen blijken, dat deze z.g. potgronden voor het grootste
deel v.ïjn toegevallen aan overheidsinstanties zoals gemeenten en Staats
bosbeheer. „De sanering is dan in feite geschied op de rug van de bestaan
de bedrijvenzo zei mr Terwoert. Hy bepleitte het recht van de eigenaren
op verantwoording van een en ander en betoogde met klem, dat de ge
noemde aftrek in strijd is met de wet en het beginsel van de wet
Wettelijk heeft iedere belangheb
bende bij de herverkaveling reent op
een evenredig deel. Alle eigenaren
brengen een bepaalde waarde aan ka
vels m. Een nieuw net van wegen en
waterlopen wordt vastgesteld. Men
rekent uit hoeveel grond er over
schiet na de totstandkoming van het
nieuwe plan van 'egen en waterlo
pen. Daarna wordt toebedeeld in de
volgende verhouding: De waarde van
de totale inbreng staat tot de waarde
van de inbreng van een bepaalde
eigenaar als de waarde die overschiet
staat tot de waarde van het toebe
deelde.
Uit de memorie van toelichting op
de Herverkavelingswet Walcheren
blijkt het standpunt van de minister,
dat, waar bij deze werken niet uit
sluitend landbouwbelangen zijn ge
diend met name moesten enkele
wegen worden verbreed deze het
niet billijk acht wanneer de daarvoor
noodzakelijke aftrek ten laste van de
eigenaren zou komen. Mr Terwoert
merkte hierbij op. dat de Kamer de
wet heeft goedgekeurd mede op
grond van deze ministeriële toezeg
ging Zij zal dus in ieder geval moe
ten word'm '"honoreerd.
De consequentie daarvan is. dat
Herverkavelingscommissie rekening
en verantwoording moet afleggen van
het restant, daar iedere belangheb-
deel daarvan. Spreker meende, dal
dan zal blijken, dat er geen aftrek
van 5,7 procent uit de bus komt.
Hij meende, dat vermoedelijk uit dit
resultaat zal volgen, dat aan iedere
eigenaar een gTotere oppervlakte toe
bedeeld moet worden dan hij voor de
herverkaveling bezat. Voor de wegen,
die uit verkeerstechnisch oogpunt en
niet met het oog op landbouwbelan
gen aanmerkelijk zyn verbreed, mag
geen korting worden toegepast. Bo
vendien is het aantal waterlopen
drastisch verminderd. Mr Terwoert
schatte, dat dit nu slechts één-derde
van de vroegere oppervlakte be
draagt Uit het voorgaande resulteert
naar zijn mening, dat de aftrek van
5,7 procent ten onrechte is toegepast.
Rode draad
Temeer achtte de heer Terwoert
deze zaak an belang, omdat zoals
hij zei: „De Herverkavelingswet Wal
cheren in het leven is geroepen om
goed te maken wat men Walcheren
heeft aangedaan door het bewust en
opzettelijk te offeren. Als een rode
draad loopt door de gehele Herverka-
(Vervolg op pag. 2)
Burgemeester T. L. E. Franks van
Folkestone heeft Vrijdagmiddag een
krans gelegd aan de voet van het lan
dingsmonument in Vlissingen. Hij
deed dit namens het deel van zijn ge
meentenaren, dat aan de stedenont-
moeting MiddelburgFolkestone
heeft deelgenomen. Na het plechtige
moment werd enkele minuten stilte in
acht genomen. In het midden de bur
gemeester met twee Engelse officials
v.l.n.r. de heren A, J. S. Clark, Frenks
en E. Hudsmilh. Om het monument
hadden zich een aantal Engelse en
Nederlandse padvinders geschaard.
(Foto P.Z.C.)
Het weer in Europa
Volgens de rapporten van Vrijdagavond
19 i
Stockholm, geheel bewolkt
Oslo, licht bewolkt
Kopenhagen, zwaar bewolkt
Amsterdam, half bewolkt
Londen, zwaar bewolkt
Luxemburg, half bewolkt
Parijs, onbewolkt
Bordeaux, onbewolkt
Grenoble, licht bewolkt
Nice, licht bewolkt
Zürich, zwaar bewolkt
Genève. regen
Locarno, zwaar bewolkt
Berlijn, licht bewolkt
München. geheel bewolkt
Frankforl. zwaar bewolkt
Wenen, zwaar bewolkt
Innsbruck, zwaar bewolkt
Rome, iicht bewolkt
27 gr.
20 gr.
23 gr.
25 gr.
26 gr-
24 gr.
29 gr.
31 gr.
29 gr.
27 gr.
26 gr.
26 gr.
28 gr,
24 gr
21 gr.
22 gr
26 gr
23 gr.
30 gr.
KORTE PREDICATIE
Dan gaat de mens uit tot zijn
werk en naar zijn arbeid tot aan
dé avond. Ps. 104 23.
In het villapark van Domburg of in
een van de tuindorpen van een onzer
grote steden gaat een deur open. Het
is nog vroeg in de morgen. Een fiets
komt naar buiten. En een mens. Deze
heeft geslapen: hij, zijn vrouw en kin
deren en de hele buurt, 's Nachts sla
pen de mensen. Dan gaan in verre
streken alleen de roofdieren in de
duisternis er op uit om hun spijs te
zoeken. Ook de slechte mens, de god
deloze, gaat er dan op uit omdat hij
voor zijn perverse praktijken de
dekking van de duisternis nodig heeft.
Maar de behoorlijke mens slaapt dan.
In niets misschien komt de broosheid
van ons leven en Gods barmhartigheid
daarover zo duidelijk naai voren als
in ons slapen. Maar als hel morgen
wordt „gaat de mens uit mt zijn werk
en naar zijn arbeid tot de avond toe".
Een mens die uit zr'n bijbel leeft,
dankt God voor de morgenChester
ton zegt terechtdat het helemaal niet
„vanzelfsprekend" is dat God z'n zon
doet opgaan over bozen en goeden. El
ke dag is dat roeer een groot vjonder
van Gods schepping en onderhouding.
God. heeft niet alleen de wereld ge
schapen, maar onderhoudt haar ook.
Daarom gaan wij naar ons werk. God
wil ons betrekken in die onderhouding.
Daarom zijn we rechter, handelaar,
doceren we Latijn en doen onze huis
houding. Maar de bijbel weet ook dat
de schepping niet meer is zoals „in
den beginne" bedoeld. Het Kwaad is
er ingekomen. Hoe. dat is mysterieus.
Maar niets is zo onloochenbaar en re-
eel als de zonde. Daarom is er ook
leed, zorgschuld en vergankelijkheid.
Die man op zyn fiets, die de bijbel
kent, weet daar ook iets van. Maar
soms realiseert hij zich dat de huidige
vorm der schepping niet de blijvende
is. God zal haar vernieuwen en om
scheppen tot zijn rijk. Daarom gaat
hij met nog meer rust aan zijn werk,
omdat hij weet, dat ook zijn werk niet
ijdelniet vergeefs zal wezen.
Toen iemand een ander eens vroeg
waarom hij Christen was, antwoordde
hij: „Vanwege de kosmische gebor
genheid". Dat begrijp ik heel goed.
Als we 's morgens uitgaan naar ons
werkt staan al deze dingen als een ge
borgenheid om ons heen schepping,
onderhouding en verwachting. Ik ken
geen geloof dat het teven zo als een
uiteindelijke eenheid verslaat als het
Christelijke. Daarom wil ik Christen
wezen. En Psalm 10Jf, mèt de bybel,
van een natuurbeschrijving tot een
loflied maken: „Heb dank Goddat
we het leven zó mogen zien!"
Middelburg. H. VAN DER LINDE
VERWACHT...
AANHOUDEND WARM
Veranderlijke bewolking en droog
weer behoudens enkele verspreid op
tredende buien.
Zwakke tot matige Zuidwestelijke
wind. Weinig verandering in tempe
ratuur.
ZON EN MAAN
21 Augustus
Zon op: 5.34 onder: 19.56
Maan op: 10.14 onder: 20.44
22 Augustus
Zon op: 5.35 onder: 1954
Maan op: 11.27 onder: 21.05