Flonkerende sieraden gaan in
„De Kroon" van hand tot hand
Nog dit jaar huwelijk van prinses
Margaret en Peter Townsend
HELFT VAN URKER BOTTERS
MOET VERDWIJNEN
PROF. DR. J. H. BAVINCK:
BIJBELAVOND IN DE DALEM
DONDERDAG IS AUGUSTUS 1955 PROVINCIALE Z E E U W S E C O R A N T
HANDDRUK MEER WAARD DAN KWITANTIE
Juwelenbeurs in den Haag
(Van een onzer verslaggevers)
Amsterdam en Antwerpen hebben hun straat- en caféhandel in flonke
rende kostbare zaken, maar Den Haag heeft een levendige juwelenbeurs,
die enig is in Europa. Elke Dinsdag gaan in „De Kroon" sieraden, familie
stukken, dikwyls van hand tot hand. Dat zijn dan de handen van ervaren
juweliers en diamantairs. In geen enkel vak vertrouwen weinigen elkaar
zoveel toe, zonder enig bewijs te vragen, terwijl het toch meestal gaat om
hoge bedragen. Het onderling vertrouwen in deze merkwaardige gemeen
schap is schier onbegrensd.
Zij, die hier elke Dinsdag binnengaan, zijn in alle opzichten achttien ka
raats en staan zakelijk volkomen zuiver in hun schoenen. Daarvoor staat
een strenge ballotage borg. Door deze voorzorgsmaatregelen kan de han
del geheel open zijn.
Ons entrée wekt dan ook geen op
zien. Met de geïnteresseerden lopen
we langs de tafeltjes met kostbaar
heden. Veel van wat de mens in zijn
zucht naar versiering aan zich
hangt of met zich meedraagt,
wordt er geëxposeerd. In gindse
hoek verwisselt juist een mooi fa
miliestuk van eigenaar. Een paar-
lencollier, met een hanger van jade.
Goud voor „de smelt". Hier wordt
het edele metaal op een schaaltje
gewogen.
Het juweel wordt van alle kanten
bewonderd, en op zijn waarde ge
schat. Een handdruk bezegelt ten
slotte de koop. Zo wil het gebruik.
Een handdruk is hier meer dan een
kwitantie elders
Uit dozen en enveloppen komen
in diverse sieraden gezette diaman
ten, robijnen, smaragden en andere
edelstenen.
Die steentjes, feestelijk verlicht
door gul binnenvallend licht, stralen
een witte zuiverheid uit. De ware
vakman ziet in één oogopslag of er
het nodige „leven" en „vuur" in de
steen zit. De volmaakte kleur der
diamant is eigenlijk die der kleur
loosheid, maar door het lichtbrekend
vermogen komt het beroemde
„blauw-wit"-effect aan het licht.
Loupe in vestzakje.
Iedereen draagt hi een loupe in
het vestzakje. Daarmee bestudeert
men de zuiverheid en de slijpvorm
van de steen. Behalve het klassie
ke „blauw-wit" zijn er nog genoeg
kleurschakeringen, zoals fantasie-
blauw, granaat-rood, rose, violet-ro
se, kanarie-geel en smaragdgroen.
Turend door zijn loupe ziet de
juwelier in hoeverre de kleuren
afwijken. Een steen kan onzuiver
zijn in de kern. Het deskundig
oog ziet er zwartpittten in of
scheurtjes.
Met de bezoekers druppelen dus
ook de diamanten binnen en ande-
dere kostbare steensoorten, waaruit
soms rosse vlammen slaan als van
een uitslaande brand. Daarnaast
liggen dan rnatte stenen met een
wolk- of melkachtige vertroebeling.
De minnaars van het subtiele sie-
Zal prinses Margaret haar voorgeno
men Imwelijk met kapitein Peter
Townsend op 21 Augustus
bekendmaken.
raad komen er wel aan him trek!
Maar op deze Nederlandse Juwelen
beurs handelt men uitsluitend in ge
zette stenen, in tegenstelling tot
Amsterdam.
Aristocratie.
Over bijna alle voorwerpen, die ter
tafel komen, ligt een trek van voor
naamheid.
Onder de flonkerende kleinoden
vallen oorhangers van fijn smeed
werk op: een juweel van een steen,
een witte vlek, sluimert in de gou
den beslotenheid van het slot. Som
mige sieraden schijnen soms wreed
uit hun hoge rijk weggerukt en
verspreiden zelfs tussen de andere
kostbare snuisterijen een eigen voor
naamheid.
Voor de smelt.
Midden in de zaal staat de tafel
met de weegapparaten. Op de grote
bascule komen de serviezen en zwa
re siervoorwerpen van edel metaal
te liggen. Schc.n gekruld gouddraad
in sierlijk patroon geweven, ligt op
de middelste schaal. Het goud, dat
hier ingeworpen wordt is meestal
voor „de smelt" bestemd.
De weegapparatuur voor diamant
staat achter glas. Dit secure toestel
reageert op milligrammen en er
mag dus geen tochtje bijkomen. Men
weegt tot op 'n honderdste van een
karaat 5 karaat is een gram
nauwkeurig. Een vonkenspattend
roosje kroont een ring: vlugge vin
gers lichten het steentje uit ae gou
den haakjes en leggen het op de
schaal.
Er is voor elck wat wils, op deze
juwelenbeurs die in 1947 werd opge
richt. Reeds voor de oorlog liepen
de Haagse juwelier-s met plannen
rond zo'n beurs te stichten. In het
eerste werkjaar waren er slechts
'n handjevol leden, nu zijn er al
meer dan 82, die uit alle streken van
het land komen.
STRIJD OM HET BESTAAN
Bezoek aan voormalig eiland
(Van onze speciale verslaggever)
Alle hoofdstraten van Urk zullen binnenkort van een nieuw wegdek en
van nieuwe riolering worden voorzien.
Officieel is Urk nog voor het autoverkeer gesloten. In werkelijkheid slipt
er natuurlijk menige zwaar beladen auto door de smalle, kriskras-straatjes.
Dan staan de gebloemde kopjes op het met haakwerk belegde theeblad in
de kraakheldere kleine huisjes te rinkelen, en schudden de vrouwen met het
hoofd.
Ze begrijpen wel, er is niets aan te veranderen. Nu Urk sinds 1941 geen
eiland meer is, is de eeuwenoude rust verdwenen.
Het is stellig niet zo, dat Urk na
veertienjarig verband met de vaste
wal zijn eigen karakter verloren zou
hebben. Nog altijd zijn er de schilder
achtige huisjes en smalle straatjes.
Maar aan de periferie op „de Staart"
met zijn alluviale zandbodem, waar
voorheen in de zomermaanden wat vee
geweid kon worden, maar overigens
teveel kwel was, om de grond het hele
jaar door bruikbaar te doen zijn, ver
rijzen nu de een na de ander de nieu
we woninkjes, die de Urkers zich
oudergewoonte in eigendom begeren.
Het is vooral de jeugd, die naar de
ze huisjes trekt. Een jeugd, die welis
waar afstand heeft gedaan van de tra
ditionele klederdracht van het eiland,
maar het Calvinistische geloof in ook
nu weer breed gezinsverband een
nieuwe voedingsbodem heeft gegeven.
Breed gezinsverband? Ja, inderdaad.
Gezinnen met zes a zeven kinderen
zijn op Urk nog de gewoonste zaak
van de wereld. De meeste vaders en
moeders van dit ogenblik komen zelf
uit gezinnen met tien en elf kinderen.
Urk gaat er een weinig trots op, dat
het een schoolbevolking heeft, die 22
pet. is van zijn totale „eiland"-bevol-
king: elfhonderd schoolleerlingen op
een zielental van omstreeks vijfdui
zend.
Slechts één gemeente in Nederland,
een Brabants dorpje, komt boven het
hoge Urker leerlingenpercentage uit.
Sterk geloof
Men behoeft niet lang op Urk te
vertoeven, om te weten hoe sterk het
geloof in de harten van de voorma
lige eilandbewoners leeft. Bij een kop
je thee in de gastvrije woning van Al-
bert van Hente Hakvoort (71), die
zo'n dertig jaar als raadslid en wet
houder de belangen van het eiland en
zijn bevolking diende, komt het ge
sprek al heel gauw op geloofszaken.
Moeder Hakvoort windt er geen doek
jes om. „Wanneer je aan de wal op
huisbezoek gaat, merk je gauw hoe
weinig mensen de Bijbel nog lezen.
Zo het Boek al in huis is, weten de
meesten nauwelijks meer waar ze het
gestopt hebben".
Vader Albert van Hente zegt: „We
Een levendig tafereeltje op de juwe
lenbeurs waar elke Dinsdag schatten
uit het rijk der mineralen van eige
naar verwisselen. Met de loupe wor
den de diamanten op hun zuiverheid
en slijpvorm nawukeurxg onderzocht.
hadden graag Urkers in de polder ge
had. Het zijn allemaal lui van 't oude
land geworden. Urk heeft maar een
klein stukje „onland" slecht land
gekregen. Nog geen honderd ha.
De moeite niet waard. Het hadden er
een paar duizend moeten zijn. De Zui-
derzeevloot heeft schade geleden door
de dijk. De IJsselmeervissers verdie
nen in het seizoen te weinig om er
de winter mee door te komen. Dat is
een probleem. Vooral omdat de be
volking zich steeds uitbreidt. De men
sen willen in hun bedrijf vergoed heb
ben, wat de afsluiting van de Zuider
zee hun gekost heeft".
Er zijn saneringsplannen voor de
IJsselmeervloot. De helft van de Ur
ker botters (ongeveer 200) zal moeten
verdwijnen, om de mensen van de
andere helft een boterham te geven.
Het zou kunnen gebeuren door van
de boven zestïgjarigen te vragen hun
visvergunning in te leveren. Heel Urk
zit erop te wachten, dat er zodanige
financiële regeling komt, dat er be
reidheid toe gevonden wordt. Afgelo
pen winter vielen 220 IJsselmeervissers
onder de sociale regeling.
Urk: eeuwenoude rust verdwenen.
DE MOOISTE DAG VAN MIJN LEVEN
Vreugdeschenkend zendingswerk
(Van onze speciale verslaggever).
In de studeerkamer van prof. dr. J. H. Bavinck aan de Hertog Hendrik
laan in Baarn hangt onmiskenbaar de sfeer van het verre Indonesië. Daar
werkte dr. Bavinck een groot gedeelte van zijn leven en dat andere deel,
dat hij er niet doorbrengt, is tóch helemaal aan de zending en aan Indone
sië gewijd. Er staat een prachtige kop van een Balinees op de schoorsteen
mantel. En een Javaanse schilder heeft, met een verwonderlijk gevoel voor
symboliek, een schilderij gemaakt der Javaanse voorstelling van het Chris
tendom. De engelen er op zijn wajangfiguren, maar het is van eenzelfde
kracht als een oud kerkraam l
Prof. Bavinck's gedachten houden zich veel bezig met die prachtige ja
ren, die hij als missionnair predikant doorbracht in Solo. Daar spelen ook
de mooiste herinneringen nit zijn leven.
„We hadden er bijbelclubjes van
vijf leden elk. Dat was een zeer merk
waardige instelling, want de leiders
en de onderleiders van die clubjes wa
ren ook weer georganiseerd in clubjes
van vijf en zo was 't een soort sneeuw
balsysteem. Tot diep in de Mohamme
daanse wereld hadden we zo contacten
weten te leggen.
Eert kind vertelt.
Er werd altijd een gedeelte uit de
Bijbel gesproken, maar één van de
kinderen want het was jeugdwerk
en de bezoekers waren tussen de 14
en 16 jaar oud kreeg gelegenheid om
te vertellen hoe zij of hij tot het Chris
tendom gekomen was. Vooral de kin
deren die pas de grote keus gedaan
hadden. Zij kwamen alle uit Moham
medaanse gezinnen.
Op een avond die ik als een van de
mooiste van mijn leven beschouw
vertelde een 15-jarig meisje, dat ze
van haar jongste jaren af het land
aan het Christendom had gehad. Haar
vader en moeder waren haar daarin
voorgegaan. Toch was zij op de Zen
dingsschool gekomen, omdat het zo'n
goede school was.
Maar bij de Bijbelles zo vertelde
ze hield ze altijd de oren stijf dicht.
Ze hoorde niets van hetgeen er gezegd
werd, want dat wilde ze niet.
Tot een jonger zusje stierf. Toen was
zij zó van streek, dat ze vergat om de
GERUCHTEN OVER 25ste VERJAARDAG
Bezwaren zouden thans gering zijn
(Van een medewerkster).
Zal prinses Margaret met kapitein Townsend trouwen? Het is de vraag,
waarmee iedereen in Engeland zich op het ogenblik intensief bezig houdt.
Op een en twintig Augustus wordt zy vijf en twintig jaar en van dat
ogenblik af zal het haar vrij staan, zelf te beslissen in een huwelijk met de
man van haar keuze.
Volgens een oude, van 1722 daterende ivet, mag geen lid van de Britse
koninklijke familie zonder toestemming van de souverein vóór zijn vijf cn
twintigste jaar in het huwelijk treden.
Mochten er echter van de zijde van haar koninklyke zuster of van de
Privy Council (Raad van State) toch bezwaren zijn dan zou prinses Marga
ret nog een jaar moeten wachten, voordat haar huwelijk kan worden vol
trokken.
Peter Townsend, die zich tijdens de
oorlog als officier bij de luchtmacht
heeft onderscheiden, werd sinds 1944
een trouwe vriend van de koninklyke
familie. Prinses Margaret was toen
veertien jaar en Peter Townsend ne
gen en twintig.
Hü was gehuwd met Rosemary Ce
cil.- Dit huwelijk werd echter in 1952
ontbonden. Townsend was in deze
scheidingsprocedure de eisende partij.
Hij kreeg zij., twee kinderen (twee
jongens, die nu respectievelijk 12 en
8 jaar zijn) toegewezen.
OVERGEPLAATST.
Townsend was eeds gedurende vier
jaren „persoonlijk begeleider" van al
le leden der koninklyke familie. Hij
was het ook, die aan de zijde van prin
ses Margaret aanwezig was bij de
kroning van koningin Juliana.
Na zijn echtscheiding beheild Peter
Townsend zy'n taak aan het hof. Zo
werd hem gevraagd, om prinses Mar
garet te begeleiden, na de dood van
koning George, wanneer zij wat af
leiding zocht in Londen of in Windsor
Park.
Het was de coningïn-moeder van
Engeland zelf, die hem ook verzocht,
haar en haar dochter (prinses Marga
ret) te begeleiden op haar tocht naar
Rhodesia.
Maar in de plaats van kapitein
Townsend ging plotseling Lord Plun-
ket mee, en Townsend werd overge
plaatst naar Brussel, waar hem éen
post als luchtmacht-attaché werd toe
gewezen.
Dit voorval trok sterk de aandacht
vooral toen een Amerikaans journa
list onthullingen deed over een lief
desidylle tussen prinses Margaret en
kapitein Townsend.
Ofschoon er in de loop der jaren al
vele „onthullingen" zijn gedaan die
betrekking hadden op een eventuele
huwelijkspartner van prinses Marga
ret, beweringen, die overigens
steeds weer op losse schroeven kwa
men te staan bleek deze keer de
plank niet mis geslagen te zijn.
Zo is in hofkringen algemeen be
kend, dat Townsend en prinses Mar
garet nog briefwisseling houden en
zelfs fluistert men, dat zij elkaar een
hoogst enkele keer, wanneer hij in
Londen is, nog ontmoeten.
VASTBESLOTEN
Het schynt, dat prinses Margaret
haar besluit thans in de familiekring
heeft bekendgemaakt. Algemeen ver
wacht men, dat koningin Elisabeth
zich niet tegen dit huwelijk zal ver
zetten, hetgeen mogelijk geweest kon
zijn, omdat Townsend is gescheiden.
Ook de bezwaren van haar moeder
schijnt prinses argaret overwonnen
te hebben.
De enige, die haar nog moeilijkhe
den in de weg zou kunnen leggen is
dr. Fisher, aartsbisschop van Canter
bury. Men verwacht eenter, dat ook
de bezwaren, die er van geestelijke zij
de bestaan, uit de wee geruimd kun
nen worden.
Zal prinses Margaret op 21 Augus
tus. haar vijf en twintigste verjaardag
bekendmaken, dat zij in het liuwelijk
wil treden met kapitein Peter daar bek
vingers in haar oren te houden. De
bijbelles boeide haar zo, dat ze bleef
luisteren en, na haar schooltijd, een
Bijbel kocht.
Als een hongerig kind had ze zich
op de lectuur van het woord gewor
pen, tot haar vader merkte, dat ze
's avonds Bijbel las. Hij kwam eens
onverwachts de kamer binnen, was
verschrikkelijk boos en verscheurde
de Bij'oeL En hij zei: „Kind beioof
me, dat je er nooit meer in zult le
zen
Het kind was moe en verschrikt.
Het beloofde het, maar toen ze een
maal in bed lag, moest ze maar
steeds denken aan die woorden:
„Wie mij verloochenen zal voor de
mensen, die zal ik verloochenen voor
mijn Vader, Die in de nemelen is".
Dat werd een obsessie Ze stond op,
ging naar de kamer van haar ouders
en trok haar belofte in
Er volgde toen een héél moeilijke
periode voor haar he: was een
kind van 15 jaar! maar ze bad veel
en ze kreeg toestemming om lid te wor
den van een clubje van vijf. En zelfs
werd ze leidster.
En het wonderlijke van haar ge
schiedenis was het slot. Ze zei: „Mijn
gebed is verhoord, er is helemaal geen
weerstand meer thuis".
Toen prof. Bavinck in iy35 Solo ver
liet, was ze nog niet gedoopt. „Dat de
den wij nooit. Als de ouders er tegen
waren, zeiden we: „Wacht tot je zelf
standig bent en beslis dan zelf".
Het is onjuist in zo'n gezin een con
flict te scheppen
De bijbelclubjes bestaan nog. Het is
een goed systeem, dat rijke vruchten
heeft afgeworpen Maar bijbelschetsen
schrijven, zoals vroeger voor deze
clubjes, kan ik niet meer Ik ben het
klimaat ontwend".
Voorzitter Y.M.C.A.-
conferentie herkozen
Samenvallend met het te Parijs
belegde wereldcongres der Y.M.C.A.
uitgeschreven ter gelegenheid van
het honderdjarig bestaan dezer orga
nisatie. wordt in de Franse hoofd
stad de 22ste V.M-C.A.-wereideonfe-
rentie gehouden, die Dinsdag is be
gonnen.
De conferentie za! tot 24 dezer du
ren. Zij zal onder leiding staan van
Hugo Cedergren, óoorzitter van het
Zweedse Y.M.C.A.-comité, die tot
eonferentiepresident werd gekozen.
Townsend, en worden er haar geen
moeilijkheden in de weg gelegd, dan
zullen zij naar alle waarscnijnlykheid
nog van dit jaar trouwen.
Het is traditie, dat na de afkondi
ging van een voorgenomen huwelijk
van een der leden van het Britse ko
ninklijke huis, dit huwelijk binnen en
kele maanden zal worden voltrokken.
Mochten er achter wel bezwaren
zyn, dan zou prinses Margaret ge
noodzaakt zijn. nog een jaar te wach
ten.
Er zijn geruchten, dat zij bezig Is,
te trachten in Schotland (Ie adel en
geestelijkheid op haar hand te krij
gen. Vooral dit laatste is voor haar
van groot belang, omdat haar huwe
lijk daar voltrokken zou kunnen wor
den.
Prinses Margaret werd immers in
Schotland geboren, op het kasteel
Glamis. Zij viert althans haar vijf en
twintigste verjaardag in Schotland,
zal het grote nieuws dus
1 worden gemaakt.
