Eisenhower wenst betere afweer
tegen „hersenspoeling"
f Kummv)
Internationaal toezicht op de
hoeveelheid atoomstraling?
„GEMOTIVEERDE SCHETS VOOR
EEN MONUMENTENWET"
DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
NIEUWE GEDRAGSREGELS
Het Wereldgebeuren
OVERLEG TE GENÈVE
gandistische waarde hebben, of het
doen van dergelijke uitlatingen voor
een vijandelijke radio-omroep, het doen
van beroepen op andere krijgsgevan
genen, het ondertekenen van oproepen
om de strijd te staken, of de Ame
rikaanse strijdkrachten te bewegen
zich over te geven, het beoefenen van
„zelfcritiek" of in het algemeen het
mondeling, of schriftelijk doen van
mededelingen welke de vijand ten
voordeel kunnen strekken en nadelig
zijn voor de Verenigde Staten en/of
hun bondgenoten".
Het voornaamste punt, dat de com
missie stelde, was dat krijgsgevangen
schap een Amerikaanse militair niet
ontheft van de verantwoordelijkheid
jegens zijn land.
Van de Amerikaanse krijgsgevangenen
die in Korea krijgsgevangen werden
gemaakt en de communistische gevan
genschap hebben overleefd, werden er
192 schuldig bevonden aan ernstige
misdrijven jegens hun kameraden.
Conclusies.
De commissie komt dan tot de vol
gend econclusies: 1. Kennis is een ver
dedigingsmiddel tegen „hersenspoe
ling"; 2. De Amerikaanse militairen
die in krijgsgevangenschap met de
vijand hebben samengewerkt, hadden
een tekort aan vaderlandsliefde, ver
oorzaakt door onvoldoende kennis der
Amerikaanse democratie.
3. De communisten hebben in Korea
(en China) bij hun hersenspoelingen"
geen gebruik gemaakt van verdoven
de middelen, daar zij hadden bevonden
dat het onthouden van voedsel aan de
krijgsgevangenen en het hun beletten
te slapen meer afdoende middelen wa
ren, om de gewenste medewerking te
verkrijgen.
Herrie om Goa
Burgers van het re-publiekje San
Marino drommen tezamen voor de in
gang van het hoofdstembureau van
'deze kleine staat om er te stemmen
voor een nieuwe regering. De Chris
ten-Democraten hebben weliswaar op
onregelmatigheden bij het tellen van
de stemmen gewezen, maar hoewel zij
127 van hun aanhangers, die nu in de
V.S. wonen, maar in San Marino nog
stemrecht hebben, speciaal per vlieg
tuig voor de stemming lieten overko
men, behielden de communisten hun
meerderheid en daarmee hun bewind
over de 15.000 bewoners van San
Marino
Nieuwe mars
naar Goa
Verontschuldigingen van
Nehroe
Ongeveer 1500 Indische Satvagra-
hi's (vreedzame betogers) zullen op
19 Augustus deelnemen aan een nieu
we mars naar "oa, aldus meldt de
Indische voorlichtingsdienst. Dit be
sluit is genomen door het „comité
voor de bevrijding van Goa" in een
buitengewone vergadering die Woens
dag te Belgaoem is gehouden.
Premier Nehroe van India heeft
Woensdag in het parlement in Nieuw
Delhi zijn verontschuldigingen aan
geboden voor de aanvallen die beto
gers Dinsdag hebben gedaan op Por
tugese en Britse consulaten in Bom
bay en Calcutta. Hij beloofde, dat de
aangerichte schade vergoed zal wor
den.
Wreed en ongeschaafd" heeft
Nehroe het optreden van de
Portugese politic genoemd te
gen de demonstranten, die van India
uit „op vreedzame wijze" Goa binnen
drongen. De publieke verontwaardi
ging in India wordt groot genoemd en
aeze reactie gaat zelfs zover, dat de
onderbetaalde ionge ambtenaren in
Nieuw-Delhi plotseling hun „strip-
tease"-staking opgeven met het
oog op de „ernstige toestand, waar-
voor de regering zich door de kwestie
-Goa geplaatst ziet".
Men zou zo zeggen, dat niet al
leen de kwestie-Goa de regering Neh
roe in een moeilijke situatie Brengt.
Dat zijn ook de wilde en onbesuisde
anti-blanken demonstraties in Bom
bay en Cal_utta. Terecht heeft de
premier daarvoor in het parlement
zyn verontschuldigingen aangeboden.
Dit doorslaan van een vaak kunstma
tig opgewekte publieke reactie is niet
bepaald aangenaam voor een staat,
die aanspraak maakt op het respect
van andere landen.
Verledexrjaarnog sprak Nehroe
toen er de eerste berichten kwa
men over een mars naar Goa
van een storm in een glas water. Gis
teren moest hij in het parlement de
trieste lijst bekend maken; 14 doden,
31 vermisten, 13 ernstig gewonden.
Men kan er op tekenen, dat deze
offers van India de toch al gespan
nen sfeer nog dreigender zullen ma
ken.
Overigens heeft de Portugese rege
ring, zodra het voornemen van deze
opmars naar Goa bekend was, onmid
dellijk Nieuw Delhi laten weten, dat
dit ernstige gevolgen zou kunnen heb
ben. Maar Nehroe achtte het juister
de beschuldiging van provocatie om
te draaien en te spreken van het wre
de Portugese optreden jegens vreed
zame en ongewapende demonstran
ten.
Misschien heeft Nehroe het ge
heel onderschat en de gebeurte
nissen van vorig jaar in herin
nering gehouden, toen alles op een
operetteklucht geleek. De premier
was in feite tegen massale demonstra
ties en de Satyagrahis kregen van de
organisatoren'opdracht in kleine groe
pen te gaan. Maar alles liep Anders en
de Portugese politic bevond zich plot
seling tegenover een menigte van dui
zenden demonstranten. De Indiase
regering heeft door deze demonstra
tie niet te verbieden rekening gehou
den met die nationalistische stromin-
f;en, die in de kwestie-Goa een voor-
reffelijk middel zien om zich te laten
gelden. Zij hebben daarbij gebruik ge
maakt van de Satyagranis gees-
telyke volgelingen van Gandhi („de
naakte fakir", zoals Churchill hem
eens noemde) wier invloed in het
India van vandaag nog even sterk is
als vroeger.
Ondertussen gaat Nehroe in over
eenstemming met zijn rol van in
ternationale vredesstichter, voort
met te verklaren, dat India niet zijn
toevlucht tot geweld zal nemen. Maar
in Lissabon zal men wel zo zijn ei
gen mening hebben over dit „vreed
zaam offensief" en deze conceptie
van een „vreedzame eo-existentic
Portugal heeft tot dusver weinig
heil gevonden bij de bondgenoten.
Zyn oudste bondgenoot Groot Brit-
tannië is met India verbonden in
de commonwealth en wat deze vriend
schap met Londen betreft, kan voorts
nog worden gewezen op het feit, dat
Portugal in de jongste oorlog neu
traal bleef. Goa was dé katholieke
stad in Azië; men zou kunnen ver
wachten, dat steun aan Portugal van
het Vaticaan niet kan uitblijven.
Doch Nehroe is onlangs ontvangen in
Rome na zijn reis naar Moskou en
deze stap zal voor de Indiase diplo
matie toch ook niet zonder gevolgen
zijn geweest. Zo zijn er dus in de her
rie om Goa tal van factoren, die de
uitslag voor Portugal zeer onzeker
doet zyn.
Valse „bekentenissen" onderzocht
President Eisenhower heeft Woensdag nieuwe gedragsregels uitgevaardigd
voor krijgsgevangen gemaakte Amerikaanse militairen.
Zij omvatten een uit zes punten bestaande belofte, waarbij elk lid der
Amerikaanse strijdkrachten zich onder meer verplicht antwoorden op vragen,
gesteld door vijandelijke ondervragers, te ontwijken, ook wanneer hij gees
telijk of lichamelijk gefolterd wordt. In dat geval moet hij deze gedragslijn,
„zo lang als hij het maar enigszins kan uithouden", blijven volgen.
De nieuwe gedragsregels zijn aanbevolen door een commissie, ingesteld
door het Amerikaanse ministerie van landsverdediging, waarin alle onder
delen der Amerikaanse weermacht zijn vertegenwoordigd.
De commissie was opgedragen na te
gaan hoe het kwam, dat een aantal in
.de Koreaanse oorlog gevangen geno
men Amerikaanse militairen er toe ge
bracht konden worden valse „bekente
nissen" te tekenen en op nog andere
wijze voor de door de communisten
toegepaste „hersenspoeling" is bezwe
ken.
In een toelichting op de nieuwe in
structies wordt gezegd, dat ,,'t afleggen
van bekentenissen, juist of onjuist,
mondeling of schriftelijk, verboden is,
evenals het afleggen van persoonlijke
verklaringen, waarin een visie op de
geschiedenis wordt gegeven, het op
gramofoonplaten doen opnemen van
verklaringen, die voor de vijand propa-
Tweede Kamer Krijgt
portret van Churchill
Een onbekende Maecenas heeft be
sloten, de Tweede Kamer een portret
van Sir Winston Churchill aan te
bieden. Met de vervaardiging hier
van is de Nederlandse scnilöer Max
Nauta Maandag begonnen. Chur
chill heeft op zijn buitenverblijf
Chartwell twee uur voor hem gepo
seerd. Het echtpaar Churchill bood
de Nederlandse schilder en zijn echt
genote een lunch aan.
Max Nauta is de maker van de ra
men van gebrandschilderd glas in
de nieuwe Nederlandse kerk van
Austin Friars.
Het schilderij wordt vervaardigd
in opdracht van een in Engeland wo
nende Nederlander, die onbekend
wenst te blijven.
In een vraaggesprek met de schil
der heeft deze verklaard, dat hij
Churchill zou uitbeelden zoals hrj
hem zag en geen geflatteerd portret
zou maken. De ogen van Sir Winston
vindt de heer Nauta een moeilijke op
gave. „Hij heeft een ondeugende
sarcastische schittering in zyn ogen."
Sir Winston had hem gevraagd, hoe
hij hem zou schilderen. De heer Nau
ta antwoordde: „als een optimist".
T. J. Twijnstra 65 jaar
De heer T. J. Twijnstra. directeur
van de N.V. Twijnstra's Oliefabrieken
en voorzitter van het Verbond van
Nederlandse Werkgevers, vierde gis
teren zijn 65ste verjaardag.
In het begin van de tweede wereld
oorlog werd hij benoemd tot voorzit
ter van de hoofdgroep industrie, als
hoedanig hij in 1943 aftrad om na de
oorlog weer tot dezelfde functie te
worden geroepen. Kort daarna werd
hij voorzitter van het Verbond van
Nederlandse Werkgevers. In deze func
tie maakt hy deel uit van verscheide
ne belangrijke organisaties op eco
nomisch gebied. Zo is hij vice-voor-
zitter van de Sociaal-Economische
Raad en voorzitter van de adviesraad
voor de militaire productie.
De heer Twijnstra is voorts eerste
plaatsvervangende voorzitter van de
kamer van Koophandel in Utrecht en
lid van de conseil der Internationale
Kamer van Koophandel te Parijs,
voorzitter van het bedrijfschap voor
margarine, vetten en oliën en oud
voorzitter van de Ver. van Neder-
landsche Oliefabrikanten. Ook is hij
curator van de Ned. Economische Ho
geschool te Rotterdam.
Politieke crisis te Singapore
opgelost
Door besprekingen met de Britse
minister van koloniën, Alan Lennox-
Boyd, is de politieke crisis te Singa
pore opgelost, aldus is in diplomatie
ke kringen te Singapore vernomen.
In Maart of April aanstaande zal er
te Londen een conferentie worden
gehouden, waarop over een grond
wetswijziging zal worden gesproken.
Het mag niet: Zoals wij in de afge
lopen dagen liepen te puffen van de
hitte, zo verging het de politieagen
ten in Chicago. Maar commissaris
Timothy O'Connor heeft zijn man
nen verboden een korte broek te
dragen Dat deed hij na een sport
festijn.waar hij met schrik knobbe
lige knieën en benen met spatade
ren ontdekte. Nu moet het gemak
maar opgeofferd worden aan de
waardigheid.
Zorg: De lange Duitsers vinden,, dat
zij minder belasting behoren te beta
len dan hun landgenoten. Hun pak
ken en hun schoenen zijn groter en
zij moeten in het algemeen ook meer
eten. ,,De club der lange mensen"
heeft daarom besloten een actie voor
belastingverlaging in te zetten.
Te zoet: Adriaantje oftewel de thans
zo beroemde filmster Audrey Hep
burn heeft er genoeg van. Niet van
het filmen maar wel van de „zoete
rollen". Daarom wil ze niet meespe
len in de'film „Stella", daar de haar
aangeboden hoofdrol te braaf is.
Thans zal waarschijnlijk Jean Sim
mons gevraagd worden, die zich spe
cialiseerde in de rol van „het brave
meisje".
KATHOLIEKE COMMISSIE ONTWIERP:
Brochure verschenen.
Nederland is een van de weinige
Europese landen, die geen Monumen-
wet hebben. Het R.K. Centrum voor
Staatkundige Vorming heeft daarom
een commissie ingesteld de commis
sie-Mastboom, genoemd naar haar
voorzitter, tevens redacteur, mr. H.
P. A. M. Mastboom) met de opdracht
een gemotiveerde schets te geven van
de voornaamste beginselen, waarop
een Monumentenwet dient te berus
ten.
Het rapport van deze commissie, een
brochure van 58 bladzijden, is thans
verschenen. De laatste drie pagina's
bevatten 27 conclusies, waarvan er
één luidt: „Het instituut der monu
mentenzorg blijve in Nederland hoofd
zakelijk voortbestaan in de vorm, die
het geleidelijk heeft gekregen".
Het bestuur van het Centrum zegt
in een „Ten Geleide" bij dit rapport
o.m.:
„Ons land verkeert thans in een
zodanige gunstige conjunctuur, dat
de grote bedragen, die voor monu
mentenzorg zouden moeten worden
uitgegeven, zonder al te grote moeite
opgebracht kunnen worden. De be
stemming van niet onbelangrijke be
dragen voor monumentenzorg is
thans zeker verantwoord. De ideële
en de culturele zijde van de monumen
tenzorg rechtvaardigt deze uitgaven.
Te lang is de belangstelling voor de
schoonheid van de monumenten van
In 't Italiaanse plaatsje Frascati, 20
km ten Zuiden van Rome zullen de
wereldkampioenschappen wielrennen
worden verreden. Op de foto passeren
Italiaanse deelnemers aan een race
over 230,318 km een in aanbouw zijnde
tribune, vlak voor de finisli-lyn.
Nehroe: „Wreed en onbeschaafd"
Een boekje van
TRIJNTJE FOP.
„De dierkundige dichtoefeningen
van Trijntje Fop" aldus luidt de titel
van een kostelijk kolderboekje van
Kees Stip Het is een verzameling „ge
dichten", geïllustreerd door Bertram
en uitgegeven door Boucher, die het
lezen dubbel en dwars waard is.
Enkele voorbeelden
Er was een vlinder in Cadzand
die nylonvleugels droeg met kant.
„Ik draag ze" sprak zij „om de oude
een poosje langer nieuw te houden,
omdat die bij het fladderen
nog wel eens willen ladderen".
Trek hieruit deze lering, kinders:
geloof geen vrouwen en geen vlinders,
voorts: Op een lynx.
In Zeeland naar is aangetoond
heeft jarenlang een lynx gewoond.
Want achter het stadhuis te Veere
staat nog een bord met: lynx
parkeren.
en tenslotte:
Op een kreeft
Er was te Rotterdam een kreeft,
die steeds „ik hebt" zei voor „ik heeft",
„En dit", zo zegt een Amsterdammer,
„is daarom zo bijzonder jammer
omdat het toont welk wanbegrip
men daar van werkwoordsvormen
hib.2
Een millioen motorrijtuigen
in Nederland
Volgens de berekeningen van de
K.N.A.C. heeft het totale aantal mo
torrijtuigen in Nederland op Juli j.l.
999.330 bedragen, zodat kan worden
aangenomen, dat dezer dagen in ons
land het millioenste motorrijtuig op
de weg is verschenen.
Dit totale aantal kan als volgt wor
den onderverdeeld, waarbij de tussen
haakjes geplaatste aantallen, de
laatst bekende, door het C.B.S. gepu
bliceerde gegevens voorstellen per 1
Aug. 1954: personenauto's 258.800
(219.411), autobussen 6520 (6359),
vrachtauto's en bestelwagens 94.500
(87.609), trekkers met opleggers
3960 (3846), speciale voertuigen
4700 (4588), motorrnwielen in
clusief scooters 142.800 (130.486),
bromfietsen 477.000 (375.892), tracto
ren 250 (230) en motordriewielers
10.800 (10.096).
Procentsgewijze is het aantal
bromfietsrijders het sterkste geste
gen (bijna 27 procent). Op 1 Juli be
liep uit volgens de becijferingen van
de K.N.A.C. 477.000, zodat het niet
onwaarschijnlijk is dat zeer binnen
kort het half millioen vol komt.
Het totale aantal geregisteerde
motorrijtuigen bedroeg, aldus de K.N.
A.C., op 1 Augustus van verleden jaar
838.517 stuks, zodat tot 1 Juli een
stijging met ruim 19 procent viel te
constateren.
Geen wijziging in Sticusa
De inter-departementale commis
sie voor culturele activiteiten in het
buitenland is dezer dagen met haar
werkzaamheden gereed gekomen. Zij
heeft aan de regering een rapport
uitgebracht, waarover deze zich
thans zal beraden. In afwachting
daarvan kunnen óver de inhoud van
dit rapport geen nadere mededelin
gen worden gedaan.
Voor zover echter uit persberich
ten de indruk zou zijn verkregen,
dat die commissie zou hebben voor
gesteld ingrijpende wijzigingen te
brengen in de Nederlandse culturele
activiteiten in Indonesië, kan worden
medegedeeld, dat in de voorstellen
van de commissie daarvan geen spra
ke is.
stad en dorp het voorrecht geweest
van een maatschappelijke bovenlaag".
„Bovendien zouden enige millioe-
nen meer ten behoeve van monumen
tenzorg er toe bijdragen, in deze tijd
van nivellering en ontluistering van
het ambacht, een groter aantal goe
de vaklieden en werkzoekenden kuns
tenaars aan arbeid te helpen; arbeid,
die hun meer levensvreugde en vol
doening geeft dan het routine-vak-
werk. Dit zou tevens de gelegenheid
bieden een aantal jonge vaklieden
ook practisch op te leiden. Hieraan
bestaat grote behoefte".
Verhoging van drukwerk-
prijzen
Vragen van Kamerlid
Het Eerste Kamerlid de heer Rip
heeft aan de minister van economi
sche zaken de volgende vragen ge
steld:
1 Heeft de minister kennis genomen
van het besluit van het hoofdbe
stuur van de federatie van werkge
versorganisaties in het boekdrukkers-
bedrijt om met ingang van 15 Au
gustus jl. de minimumtarieven te
verhogen
2. Indien de verhoging van deze ta
rieven het gevolg is van een vrij
aanzienlijke wijziging in de lonen
voor het grafische bedrijf, ia de mi
nister dan niet van oordeel, dat een
loonsverhoging gevolgd door prijs
stijging niet in overeenstemming is
me? de herhaaldelijk door de minis
ter uitgesproken zienswijze, dat ver
hoging van lonen slechts dient te ge
schieden indien de gestegen arbeids
productiviteit dit toelaat?
3 Is de minister bereid na een ter
zake ingesteld onderzoek, mede te
delen of boven aangeduide verhoging
van lonen en prijzen past in het
thans wenselijk geachte loon- en
prijsbeleid
4 Indien de minister het laatste ge
deelte van de vraag, onder 3 gesteld,
ontkennend beantwoordt, welke stap
pen denkt de minister dan te onder
nemen om aan zrjn opvatting uiting
te geven?
Afgevaardigden uit Amerika, Rusland, Engeland en Zweden spraken te
Genève over de gevaren van radio-activiteit, waarbij zij melding maakten
van ongelukken in atooms'tations, het risico van laboratorinmemployé's, die
regelmatig aan straling blootstaan en het mogelijke gevaar dat koeien die be
smet gras eten, misschien besmette melk geven welke schadelijk is voor kin
deren.
Het hoofd van het Zweedse instituut voor radiophysica, prof. Sievert, drong
aan op het instellen van een internationale organisatie, die toezicht moet hou
den op de hoeveelheid atoomstraling in alle delen der wereld.
Groot-Brittannië, de Sowjet-Unie en
de Verenigde Staten hebben gegevens
over neutronenmetingen uitgewisseld,
die tot dusver strikt geheim waren.
De Amerikaan Donald J. Hughes, die
de vergadering leidde, zeide, dat de re
sultaten van de Amerikaanse, Britse en
Russische geleerden op dit punt in zeer
sterke mate met elkaar overeenkomen
De Britse en Russische statistieken
lijken zoveel op elkaar, dat men zou
denken, dat zij in een en hetzelfde la
boratorium zijn samengesteld.
Deze metingen zijn van groot belang
voor het ontwerpen van atoomreac
tors.
Franse plannen.
De Franse Hoge Commissaris voor
atoomenergie prof. Perrin, bepleitte
een samenwerking van de Europese
landen op het gebied van de kernener
gie. Dit behoefde niet noodzakelijk in
het raam van de gemeenschap voor ko
len en staal te geschieden. Zelfs wan
neer de door president Eisenhower
voorgestelde internationale „Atoom
bank" een feit zon zijn geworden zou
er, volgens prof. Perrin, nog plaats zijn
voor regionale samenwerking.
Hij kondigde aan: 1. dat Frankrijk er
op rekent, in de nabije toekomst atoom
reactors te kunnen uitvoeren; 2. dat
het ook hoopt thorium, afkomstig van
Madagascar, te kunnen exploiteren3.
dat Frankrijk een vrije wereldmarkt
Grootscheepse Franse plannen
van splijtbare materialen wenst; 4. dat
het vanaf eind 1957 honderd milliard
francs voor een program voor de voort
brenging van kernenergie zal beste
den; 5. dat de regering van plan is zeer
binnenkort atoomcentralen op te rich
ten in Noord-Afrika en in die streken
van Frankrijk, waar weinig of geen
andere energiebronnen voorhanden
zijn, n.l. het midden en het Westen van
het land; 6. dat de Franse delegatie te
Genève Russische, Amerikaanse, Brit
se en Westduitse geleerden heeft uit
genodigd voor een bezoek aan Franse
atoominstallaties7. dat de periode van
geheimhouding op het gebied van het
fundamenteel onderzoek definitief is
afgesloten.
Belgisch bezoek aan
Nederlandse waterwegen
Het blad „Le Peuple" sehryft: daar
't vraagstuk der waterwegen binnen
kort het onderwerp zal zijn van rech-
streekse onderhandelingen tussen de
Belgische en de Nederlandse regering
heeft het fonds voor de binnenvaart
het initiatief genomen een bezoek
ter plaatse te organiseren.
De drie bevoegde ministers, die van
buitenlandse zaken, verkeerswezen en
openbare werken, benevens de minis
ter van buitenlandse handel en hun
hoofdambtenaren zullen daaraan
deelnemen.
Dit bezoek zal 29 Augustus a.s.
plaats hebben. De ministers en hun
gevolg zullen per schip uit Antwer
pen de Schelde afvaren en via het
Hansweert-Wemeldinge kanaal de
tussenwateren doorkruisen om ten
slotte in Willemstad te belanden.
De bezoekers zullen zich aldus re-
kenschap kunnen geven van de staat
van het waterwegennet en de Ant-
werpen-Rijn verbinding. Zoals be
kend zou het Moerdijkkanaal nabij
1
