Atoomgordijn tussen Oost en West
thans volledig neergehaald
Nieuwe Duitse ambassadeur heeft
delicate taak in Joego-Slavië
klankbord)
PREMIER DIEM STUURT EEN
DELEGATIE NAAR PARIJS
ROTTERDAMSE METSELAAR
INBREKER HIELD VACANTIE
VRIJDAG 12 AUGUSTUS 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WESTELIJKE GEDELEGEERDE VERKLAART t
Russen verstrekken zeer
geheime gegevens
Russische geleerden hebben Donderdag op de atoomconferentie een mas
sa zeer geheime gegevens over de Sowjet-experimenten op het gebied van
het kernonderzoek aan de andere atoomdeskundigen verstrekt.
Zy verrasten de andere gedelegeerden door gedetailleerde inlichtingen te
geven over him experimenten op het gebied van de atoomsplijting feiten,
die tot nog toe zowel door Oost als West zorgvuldig geheim werden gehou
den.
Een Westelijke gedelegeerde zei: „het atoomgordyn op het terrein van
de fundamentele physica is thans volledig tussen Oost en West neerge
haald". Nooit tevoren was zulk een rijkdom aan bijzonderheden in zulke
exacte bewoordingen tussen de leidende geleerden der wereld uitgewisseld.
De Russische gedelegeerde dr. Kozadaef gaf een lange lijst van zeer tech
nische gegevens en metingen, welke in hoofdzaak een aanvulling vormde
op wat in het Westen is gevonden.
Een Westelijke afgevaardigde zei, dat de Russen onmogelyk zoveel ken
nis hebben verkregen door middel van inlichtingen afkomstig van spionnen.
Op de internationale conferentie over
atoomenergie hebben geleerden uit
verschillende landen Donderdag hun
ervaringen met het gebruik van kern
reactors beschreven. Over de Noors
Nederlandse reactor in Kjeller bij Lil-
Ieström in Noorwegen is daarbij een
verhandeling van de hand van de Ne
derlandse dr T. J. Barendregt en vier
van zijn Noorse collega's gepresen
teerd door de Noorse natuurkundige
N. Hïdle.
Deze reactor, waarvan de bouw in
1948 is begonnen, was eind Juli 1952
klaar om in werking te worden ge
steld, maar kort nadat dit was ge
schied werd hij voor de tijd van onge
veer zes maanden gesloten, omdat het
gewenst bleek, veranderingen in de
afscherming aan te brengen. De effec
tieve productie van isotopen begon pas
in Januari 1953 cn sedertdien zijn er
meer dan duizend zendingen isotopen
uit Kjeller naar afnemers buiten het
instituut gegaan. Een belangrijk deel
van deze zendingen bestond uit mate
riaal, dat zowel in als buiten Europa
gedistribueerd werd door de N.V. Phi
lips Roxane, de andere zendingen, die
rechtstreeks vanuit Kjeller plaats had
den, waren hoofdzakelijk voor Scan
dinavische landen.
Eigen productie
Het aantal zendingen isotopen kon
van jaar tot jaar worden verdubbeld
en volgens de verhandeling bevestigt
dit resultaat de juistheid van de oor
spronkelijke gedachte, dat een eigen
productie van radio-actieve isotopen
de stoot zou kunnen geven tot binnen
lands verbruik vain isotopen en dit ge
bruik zou kunnen aanmoedigen. Zon
der deze eigen productie zou een aan
tal belangwekkende toepassingen van
isotopen niet hebben kunnen plaats
vinden, aldus de verhandeling.
Nauw verbonden met de productie
van isotopèn is het consultatieve werk
dat door het instituut in Kjeller wordt
gedaan, om het industriële gebruik
van radio-actieve isotopen te verge
makkelijken. Een aantal van de in
dustriële toepassingen, die uit dit
werk zijn voortgevloeid, zullen tijdens
het verdere verloop van de conferentie
afzonderlijk worden besproken.
Tot nu toe heeft zich in Kjeller
slechts een ernstig geval van zware
besmetting met radio-actiëf materiaal
voorgedaan. Dit gebeurde, toen de
aluminiumhuls, waarin zich ongeveer
twee kilogram uranium bevond, na
drie weken bleek te zijn gebarsten.
Ministers 28 October
in Genève bijeen
Te Parys is Donderdag officieel
medegedeeld, dat de overeengekomen
besprekingen der ministers van bui
tenlandse zaken van de „Grote Vier"
27 October a.s. te Genève znllen be
ginnen.
De datum voor de conferentie was
door het Westen voorgesteld. Er zal
een gemeenschappelijk secretariaat
voor de conferentie zijn. In een korte
officiële bekendmaking heette het,
dat de bijeenkomst is geregeld „na
overleg via diplomatieke kanalen".
Voor afsluiten militaire
overeenkomst
Een Zuidvietnamese regeringsde
legatie, waarvan o.m. de onder-mi
nister voor landsverdediging en voorts
generaal-majoor Zram van Don van
het nationale leger deel uitmaken,
is Donderdag per vliegtuig naar Pa
rijs vertrokken, waar zij met Frapse
regeringsvertegenwoordigers zal on
derhandelen over het sluiten van een
militaire overeenkomst.
De Zuitvietnamese minister van
onderwijs, die zich reeds te Parijs
bevindt, waar hij onderhandelt over
het sluiten van een Frans-Zuidviet-
namese culturele overeenkomst, zal
zich aldaar bij de delegatie voegen.
De delegatie heeft een brief van
premier Ngo Dinh Diem aan Frank-
ZWARE KOFFERS
Logeren in leegstaande villa
Een Rotterdamse bouwvakarbeider,
de 29-jarige A. S. was in zijn vacan-
tie by een vriend in Den Haag gaan
logeren met het vaste voornemen
zyn vrije tijd op zijn manier goed te
besteden. Daarvoor had hy enig be
ginkapitaal nodig. Hij stal daarom
de radio van zijn vriend en verkocht
deze. Op 26 Juli, 's avonds, begon hy
toen zijn echte vacantiebesteding.
Hy brak in een alleenstaande vil
la in en snuffelde er eens rond. Uit
de correspondentie, die hij er vond,
bleek hem dat de bewoners buiten
lands vertoefden en .voorlopig niet
zouden terugkomen. Die avond leg
de hg zich in gemoede te ruste in het
LEED. Mej. Claudia Hamilton uit
Charleston in de Amerikaanse staat
Zuid-Carolina heeft een eis tot scha
devergoeding tot een bedrag van
20.000 dollar ingediend tegen een kle-
dingsmagazijn, waar zij een badpak
had gekocht. Toen zij er mee in -zee
was geweest, bleek dit badpak door
zichtig te zijn geworden, waardoor zij
geschokt en vernederd was en „haar
persoonlijkheid psychisch geleden
had".
NIET VERSLAGEN. De 80-jarige
Carlo Bonuzzi klom in F err ar a (Ita
lië) in een vliegmachine en strooide
vervolgens duizenden pamfletten over
zijn stad uit. Inhoud: Beste vrienden
en burgers. Mijn hartelijke groeten uit
deze vliegmachine; ofschoon mijn
vrouw mij verlaten heeft, treur ik niet
en ga door met liet leven van de op
gewekte kant te bekijken.
VRACHTJE. Taxichauffeur Terumit-
su Sano in Kobe (Japan) was wel
enigszins verontrust door het vreemde
gedrag van zijn zo juist ingestapte
passagier. Hij reed tenslotte maar door
naar het politiebureau waar men spoe
dig uitvond, dat zijn „vrachtje" het
plan had zichzelf van het leven te be
roven in de taxi, waartoe hij maar 20
staven dynamiet bij zich had.
AFWEER. In Detroit had Matthew
Williams zich op listige wijze in het
bezit gesteld van de beurs van een da
me, tijdens de dienst in de „Star of
Hope'-kerk. Maar Matthew had bui
ten de waakzaamheid van de dames
gerekend. Nauwelijks was de diefstal
ontdekt of de wrekende gerechtigheid
kwam in de vorm van een aanval van
20 vrouwelijke lidmaten. Het gelukte
de politie ternauwernood de man te
rug te vinden daar de dames op hem
waren gaan zitten, in afwachting van
de arrestatie.
bed van het vacantievierende echt
paar en de volgende morgen nam hij
er een lekker bad Uit de blikjes soep
en gehakt bereidde hy zich een sma
kelijk ontbyt. Gesterkt ging hy daar
op aan de slag. De complete garde
robe van mynheer en mevrouw, het
tafelzilver, twee radio's, een wekker
een divankleed, een schrijfmachine,
enfin, de ene koffer vulde hy na de
andere. Als het dragen van een kof
fer hem te zwaar viel bestelde hy
een taxi
Gratie
Hij zocht een goede oude vriend,
de 37-jarige Haagse loswerkman A.
B., met wie hij vroeger een voorrecht
had gedeeld: zij beiden hadden na
melijk op 6 Mei van dit jaar, toen zy
in het gevang verbleven, gratie ver
kregen.
De vriend bracht de omvangryke
buit naar een Haags caféhouder, de
44-jarige M. H. van de E., die er
3000 voor neertelde. De metselaar
en de loswerkman namen het er toen
goed van en smeten het geld in ijl
tempo over de balk.
Edoch, de vriend, by wie de trouwe
loze metselaar aanvankelijk had ge
logeerd, had zich naar de politie ge
spoed om de diefstal van zyn radio
toestel aan te geven. De metselaar
werd gevat en toen hy op het bureau
zat bekende hy ook maar de inbraak
in de villa. Een kennis van de bewo
ners, die een oogje in het zeil zou
houden, had echter al aangifte ge-
van insluiping, maar had
slechts de diefstal van flessen drank
opgemerkt.
rijks minister-president Faure bij
zich. Gemeend wordt, dat hierin de
volgende voorstellen zyn gedaan:
1. Een geleidelijk aan terugtrek
ken van het Franse expeditionnaire
leger in Zuid-Vietnam.
2. Overdracht van het opperbevel
aan de Vietnamese legerleiding.
3. Bespreking van de status der
Franse militaire missie in Vietnam.
4. Frans-Zuidvietnamese militai
re samenwerking in Zoavo-verband.
KNAC dringt aan op
verkeersonderwijs
Herziening lager-onderwi{swef
1920 noodzakelijk
De KNAC heeft zich met een adres
gericht tot de minister van onderwijs,
Kunsten en wetenschappen met ver
zoek het verkeersonderwys op de la
gere scholen verplicht te stellen door
ue voorgenomen herziening der lager-
onderwijswet 1920 op korte termijn
te realiseren.
Herhaaldelijk heeft de KNAC er by
de regering op aangedrongen om het
verkeersonderwys op de lagere scho
len als leervak in te voeren. Haar
eerste poging sindsdien gevolgd
door vele andere dateert reeds van
vijfentwintig jaar geleden. Met grote
teleurstelling heeft de KNAC moeten
constateren, dat het nog steeds niet
mogelijk is gebleken het verplicht
verkeersonderwijs op de lagere scho
len in te voeren.
Handelsreizigers ontstemd
over tariefsverhoging N. S.
Compensatie gevraagd.
De samenwerkende drie confessio
nele organisaties van handelsreizigers
hebben zich met een schrijven tot de
directie van de Nederlandse Spoorwe
gen gewend, om van hun ernstige te
leurstelling kennis te geven over de
verhoging van de algemene spoor
wegabonnementen.
De handelsreizigersorganisatïes er
kennen de noodzaak van een sluiten
de exploitatierekening van de spoor
wegen, maar zij vragen zich af of de
hogere kosten van exploitatie moeten
worden afgewenteld op degenen, die
voor de uitoefening van hun beroep
op de spoorwegen zijn aangewezen.
De snellere verbindingen hebben
met zich gebracht de sluiting van een
aantal kleinere stations, hetwelk voor
de handelsreiziger uit hoofde van
zyn beroep, tyd- en geldverlies bete
kent.
Tegenover de tariefsverhoging wordt
voor de algemene abonnementskaar
ten compensatie verzocht. Gedacht
wordt aan een beperkte geldigheid op
bepaalde buslijnen van de dochteron
dernemingen van de N. S., in het bij-
zonder naar die plaatsen waar voor
heen de treinen stopten.
De Amerikaanse commissie voor de
atoomenergie heeft deze week in Ge
nève onthuld, dat Amerikaanse ge
leerden opzettelijk een in de Ameri
kaanse Idaho-woestijn gebouwde klei
ne atoom-reactor hebben doen ont
ploffen om te weten te komen, hoe
veel schadelijke straling er »ia een
dergelijke explosie zou overblijven.
Toen alle veiligheidsinstallaties van
de reactor buiten werking waren ge
steld of verwijderd, en er dus een on
gecontroleerde reactie begon, liep het
vermogen van de reactor in een tien
de seconde op tot meer dan 10 mil
lioen kiloviatt en volgde er een explo
sie, die stukken van het proef-appa-
raat ver over de woestijn verspreidde.
De atoomflits was een halve mijl ver
te zien. Er schoot een donkergrijze
wolk dertig meter de hoogte in, maar
de gevaarlijke straling was buiten
een cirkel met een straal van twee
honderd voet niet meer merkbaar.
Foto onder: de reactor, de ,J3orax I"
genoemd, voor de explosie. Foto bo
ven: de explosie, waarbij men de stuk
ken in de lucht ziet vliegen.
(Radiografisch overgebrachte foto)
Door een expeditie onder leiding van
dr. J. Arnold Shotwell van het universi
teitsmuseum voor nètuurlijka historie
Portland (Oregon) is in de woestijn van
midden-Oregon het skelet van een bron
tosaurus gevonden. Het is het eerste ske
let van deze sauriersoort, dat ten Westen
van de Rocky Mountains in Noord-Ame-
rlka is aangetroffen.
TOENADERING BONN—BELGRADO
Tito eist 400 millioen mark
wegens oorlogsschulden
De Joegoslavische regering heeft het agréement verleend aan dr. Karl
Pfleiderer, die door de Westduitse Bondsregering is voorgesteld als nieu
we Duitse ambassadeur in Belgrado.
Pfleiderer, thans liberaal afgevaardigde in de Bondsdag, zal nu binnen
kort de sedert meer dan anderhalf jaar verlaten diplomatieke post gaan
betrekken. In Bonn hoopt men, dat daarmee ook een keer zal komen in
de ontwikkeling der verhouding tussen beide landen, die in het afgelopen
jaar steeds slechter is geworden.
Voornaamste oorzaak der spanningen is de langdurige vertraging, die
de onderhandelingen over terugbetaling van Duitse schulden uit de tijd
vóór en tijdens de oorlog hebben ondergaan.
Daarnaast heeft de Joegoslavische
regering ook nooit verzwegen, dat zy
de eerste poging van Bonn om de
ambassadeurspost in Belgrado te be
zetten als een belediging heeft opge
vat. Bonn verlangde toen namelijk
agréement voor Von Trützschler, een
diplomaat uit het nazi-tijdperk, die
ook in de oorlogsjaren in Joego-Sla
vië was gestationneerd.
Joego-Slavië verlangt van de Bonds
republiek de onmiddellijke terugbeta
ling van 400 millioen mark, in hoofd
zaak voor de tijdens de oorlog van
gedeporteerde Joegoslavische arbei
ders ingehouden sociale lasten. An
dere Joegoslavische vorderingen val
len onder de Londense schuldenre
geling.
Tito werd boos
Tot dusver heeft de Bondsregering
zich slechts bereid verklaard het
In hotel Otte te Hoedekenskerke
werd Donderdagmiddag het zilveren
jubileum van de heer I. Groenewege.
dijkgraaf van het luaterschap Hoede
kenskerke, gevierd. Namens het wa
terschap bood de gezworenede heer
M. Stejn (links), de jubilerende dijk
graaf een fraaie reproductie aan.
tiende deel van de vorderingen te er
kennen. Een eis van Tito de schul
den te voldoen heeft de Bondsrege
ring lange tyd onbeantwoord gela
ten. Eerst nadat de Joegoslavische
staatschef een bijzonder scherpe re
de tegen Bonn had gehouden, stelde
de Bondsregering enkele weken gele
den nieuwe riehtlynen op voor her
vatting der onderhandelingen. Pflei
derer zal deze riehtlynen- mee naar
Belgrado nemen en het is mogelijk,
dat men nog dit jaar uit de impasse
zal kunnen komen, maar een tege
moetkoming in de vorm van rente
vrije handelscredieten, die later te
gen de schulden zullen worden ver
rekend, lijkt waarschijnlijk.
Dat de ontstemming van Tito over
de houding van Bonn plotseling ern
stig wordt opgenomen, nadat men
lange tyd de in Belgrado gevoer
de perscampagne generlei reactie
waardig keurde, wordt wel toege
schreven aan de verminderde politie
ke spanning tussen Belgrado
Moskou.
Na de opstand tegen
president Péron
Geen doodvonnissen
De Argen jnse schout-bij-nacht Sa
muel Toranzo Calderon van het corps
mariniers is veroordeeld tot levens
lange gevangenisstraf en degradatie in
het openbaar wegens zijn leidende rol
m de mislukte staatsgreep tegen de
regermg-Péron van 16 Juni jl„ waar
bij naar raming 300 personen om het
leven kwamen en 2000 gewond wer
den.
Men voegde hieraan toe, dat nog
zes officieren levenslang gekregen
hebben, 25 officieren kregen gevan
genisstraffen van beperkter duur en
19 werden onschuldig bevonden en
onmiddellyk vrijgelaten.
G?e" e.nk®le der beklaagden kreeg i
de doodstraf. 6
Het Wereldgebeuren
Faure - 21ste
premier
Niemand heeft aan het kabinet-
Faure een lang leven voorspeld.
Edgar Faure thans de 21ste
premier sinds de tweede wereldoor
log heeft het succes van zes
maanden regeringsbedryvigheid dan
ook ten dele te clanken aan de vroe
gere vriend en thans bitterste rivaal,
Mendès-France. De heren afgevaar
digden van dc nationale vergadering
het Franse parlement zyn
maar al te bevreesd, dat zy door
Faure naar huis te sturen P.M.F. te
rug zullen krijgen. En in tegenstel
ling tot zijn optreden in 19o2, toen
hij het record vestigde door 40 maal
de kwestie van vertrouwen te stellen
in een regeringsperiode van 40 dagen
heeft Faure dit alles thans zorgvul
dig vermeden. Hij won ditmaal op
rustige-wyze, hetgeen P.M.F. in dra
matische acties trachtte te bereiken.
Vóórdat de nationale vergade
ring met vacantie ging, kon
Faure er op wijze, dat de lonen
waren verhoogd maar dat de kosten
van het levensonderhoud gelijk ge
bleven waren. De productie steeg
met 10J/o procent vergeleken by het
vorig jaar en zij is thans 76 procent
van het vóóroorlogse gemiddelde. In
dien deze vooruitgang aanhoudt, zo
meent Faure, zal de Franse levens
standaard in de volgende tien jaren
verdubbelen.
Hij kreeg de Parijse accoorden ër
door. sloeg een goed figuur in Genè
ve en stelde de neutralisten tevreden
door een uitnodiging 'aan te nemen
voor Moskou.
De Tunesiërs kregen zelfbestuur
maar over Algerië en Marokko kon
de premier niet veel laten horen.
Daarvoor moet men afwachten wat
Grandval zal kunnen bereiken. Be
paald gerust zijn de afgevaardigden
daarop niet, want zij herinnerden
zich maar al te wel, hoe Laniel twee
jaar geleden van hun vacantie profi
teerde door sultan Ben Yoessef te
verbannen en in zijn plaats sultan
Ben Moulay Arafa op de Marok
kaanse troon te verheffen. Maar ad
vocaat Faure zeide in één adem, dat
hij niet zou wyken voor geweld en
dat Frankrijk een politiek van evolu
tie en hervorming zou volgen. Overi
gens beloofde hij dat er niet getracht
zou worden iets te bereiken door een
politiek van verrassing of sensatie.
En zo zit Faure dus met de pro
blemen van Marokko, de Saarkwes-
tie, de nieuwe taktiek der Russen, de
moeilijkheden in Noord-Vietnam, de
opstand der Franse wynboeren en
wat niet al.
Misschien dat hij nog tijd vindt
om te lezen, wat de Zwitserse
journalist Herbert Llithy, die
20 jaar als correspondent in Parijs
werkte, schreef over de gedragingen
van Marianne. In het werk „A l'heu-
re de son clocher" komt deze scri
bent tot de conclusie, dat de Franse
politici het prestige van een grote
mogendheid pogen op te houden met
middelen van een kortzichtige dorps
politiek.
De nationale economie wordt be
heerst door een veel te uitgebreide
klasse van handeldrijvende en on
economisch werkende bedrijfjes, die
met behulp van staatssubsidies in het
leven moeten worden gehouden.
In Frankrijk worden de grootste
politieke vraagstukken uitgevochten
op het niveau van de volkomen door
de tijd achterhaalde ruzie tussen de
pastoor en de schoolmeester van Clo-
chemerle. Nergens is het staatsge
zag zo gecentraliseerd als in Frank
rijk, waar een enorm ambtelijk appa
raat van uit Parijs elke vorm "van
plaatselijke autonomie uitschakelt.
Daarbij komt een conservatisme van
een volk, dat zich bijna instinctief
verzet tegen de gelijkschakeling van
een technisch gestroomlijnd tijdperk.
Achter een Chinese muur van tallo
ze protectionistische maatregelen is
het zelfs de voornaamste hinderpaal
geworden voor de economische Inte
gratie van Europa.
Lettend op al "deze factoren komt
men tot de tegenstelling van een
Frankrijk, dat een leidende positie
wil innemen in de wereldpoli
tiek en tegelijkertijd zich maar "het
liefste terugtrekt in een ondoor
dringbaar isolement.
Voorwaar: Faure uit de omgeving
van Mendès-France. waar men ten-,
slotte wel oog heeft voor deze moei
lijkheden, is niet benijdenswaardig...
EDGAR FAURE:
tal van problemen.
Kleine onderzeeboten met
atoomaandnjvin? in V. S.
De Verenigde Staten zijn van plan
kleine onderzeeboten met atoomaan-
drijving te bouwen, aldus is Woens
dag in Washington meegedeeld.
John von Neumann, tijdelijk voor
zitter van de Amerikaanse commis
sie voor atoomenergie in afwezigheid
van Lewis Strauss, verklaarde aan
de pers dat tussen de commissie en
een particuliere firma een contract
is getekend voor de bouw van een
reactor, die geschikt is om in kleinere
onderzeeboten te worden geplaatst.