Rijd
hand
en in
een huurauto neemt
hand toe
over
Nieuwe fase in
onderzoek
het kernphysisch
Nederland
GRAANAREAAL CONSTANT IN
VERGELIJKING MET 1954
VIETNAMEZEN BETOOGDEN
TEGEN ACCOORDEN VAN GENEVE
m
WOENSDAG 20 JULI 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
7
ONDANKS VELE MOEILIJKHEDEN
Heus niet alleen oude wagens
(Bijzondere correspondentie)
Elite dag rijden er honderden wagens uit de grote garages van de auto-
huurbedrijven. De huurauto zonder chauffeur is een vooral na-oorlogs ver
schijnsel, dat nog met de dag aan pop ulariteit wint. Was de tijdelijke be
zitter van een dergelijke wagen vóór de oorlog meestal iemand, die voor
weinig geld een dag of een paar uur de grand seigneur tegenover zijn ken
nissen wilde spelen, na de oorlog is de verhuur-op-lange termijn (weken
en zelfs maanden) zozeer toegenomen dat de verhuurbedrijven aanzienlijk
zijn uitgebreid.
En het is een behoefte, die niet
alleen door particulieren en zaken
lieden wordt gevoeld, maar ook door
vele rijksinstanties en zelfs minis
ters en gezanten, die hebben ervaren,
dat huren onder bepaalde omstandig
heden veel goedkoper is dan het ge
bruiken van een eigen wagen.
Wie mocht menen, dat de bonafide
verhuurbedrijven slechts gammele,
en oude wagens hebben, ofwel dat
de wagens van verhuurbedrijven
spoedig na aanschaf oud en gammel
zijn, begaat onrecht jegens deze za
ken. Het is waar, dat een huurauto
uiterst intensief wordt gebruikt, in
twee jaar ongeveer 100.000 kilome
ter draait en omstreeks deze tijd zo
niet aan revisie toe is, dan toch
wel eruit gaat. Maar per kilometer
slijt de huurwagen minder dan de
meeste guto's, die in particulier be
zit zijn.
De reparatie geschiedt als het no
dig is, soms. Maar meestal veel
eerder. Iedere zoveel duizend kilome
ter krijgt de wagen een flinke beurt;
na tienmaal komt de grote beurt.
Voor ieder merk, voor ieder type
heeft men vaste tijden, waarop
men bepaalde onderdelen van de wa
gen grondig inspecteert, rekening
houdende met ondervonden zwakhe
den,
V oorzieningen.
Een van de eerste, dure, voorzie
ningen die reeds aan de nog nieuwe
wagen worden getroffen, is het aan
brengen van een kostbaar verzege
lingsapparaat op de kilometerteller
van de wagen, het instrument, dat
vrywel de betaling na afloop van de
dag of week of maand bepaalt en
waaraan dus in geen geval mag wor
den geknoeid.
De grote verhuurinrichtingen
hebben het grootste deel van hun
wagens verzekerd bij een zelf ge
sticht verzekeringsfonds; dat is een
beleidskwestie. Het is namelijk in
de practijk (van de grote verhuur
ders) goedkoper gebleken dan het
verzekeren bij de verzekeringsmaat
schappijen, die vooral voor auto s
die zonder chauffeur verhuurd wor
den, peperdure premies hebben. „Dat-
kunnen wij zelf wel verdienen", zegt
men.
Acht mille schade.
Men kan niettemin voor rare din
gen komen te staan.
Het gebeurde een week of twee
geleden, dat een van de Haagse ver
huurders een gloednieuwe Ameri
kaanse wagen van meer dan tien mil
le waarde aan een klant meegaf, die
er het weekend mee zou gaan rij
den. De klant heeft echter in de
wagen zitten suffen (voor-zover men
het heeft kunnen reconstrueren) en
heeft kans gezien om twee bomen,
aan beide zijden van de weg te „pik
ken".
De inzittenden brachten er het le
vend af, maar de Amerikaan, die
voor het eerst geld zou gaan opbren-
Jen, heeft nog een restwaarde, die
e vijftienhonderd gulden niet te bo
ven zal gaan. Wat er niet aan kapot
is, was ontzet: acht mille schade.
Een belangrijke figuur in dit hele
autoverhuurbedrijf is de man achter
de balie. Hij moet, afgaande op zijn
ervaring en intuïtie, iemand een wa
gen kunnen weigeren. Het is een van
De Rubberstichting in Delft, een van
de meest vooraanstaande instituten
op liet gebied van research- en ont
wikkelingswerk voor natuurrubber in
de wereld; wordt op bevel van de In
donesische rgeering, die het instituut
financiert, naar Bogor in Indonesië
overgeplaatst. De directeur-generaal
van de Rubberstichting, dr ir R.
Houwinkheeft in een vergadering
van het personeel medegedeeld, dat
dit besluit de doodsteek aan het tot
dusver in Delft uitgevoerde research-
werk zal toebrengen.
De Rubberstichting stond zeer in de
belangstelling van buitenlandse des
kundigen, die vaak in Delft op bezoek
kwamen. In Juni kwam de heer Na-
guzawa, directeur van het rubberkan
toor in Japan naar Europa om de
Westerse onderzoekingsmethoden te
bestuderen. Hij bracht veertien dagen
bij de Rubberstichting door. Tweede
man rechts de heer Naguzawa.
deze mensen overkomen, dat hij
iemand zonder motieven weigerde een
wagen te verhuren; de man ging
lïnea recta naar een andere verhuur
der, waar het hem wèl lukte, huur
de daar een wagen en verkocht die.
Dat kwam later uit, toen de man
kon worden aangehouden.
Prettig werk!
Af en toe mag de directeur eens
een wagen gaan terughalen, zoals
laatst bijvoorbeeld in Barcelona,
waar de internationale politie een
wagen uit Den Haag had gevonden
zonder enige grensdocumenten. Wat
soms wèl hoofdbrekens bezorgt: als
het op een mooie winterdag, waarop
er veel .wagens uit zijn, plotseling te
gen de avond begint te ijzelen en
het in het hele land spekglad wordt.
Dan kan het gebeuren, dat de ver
huurder 's avonds tien twintig
mille armer is dan 's morgens.
Het huren van auto's zal volgens
onze zegslieden nog wel toenemen.
Nog steeds worden er veel meer men
sen met rijbewijs afgeleverd, dan er
autobezitters bijkomen. Het autorij
den blijft voor de man met een nor
male portemonnaie zeer duur. De
verhuurbedryven nemen dus toe, in
omvang, in aantal, in aanzien en
ongetwijfeld ook in service.
Leest het contract.
Wie een auto wil huren, doet er
onder alle omstandigheden het best
aan, zich tot een bekend verhuurbe
drijf te wenden, zo raadde ons de
heer G. Asselbergs, die hoofd is van
de technische afdeling van de A. N.
W. B. De toekomstige huurder mag
desondanks niet verzuimen, even om
de wagen heen te lopen, eventuele
schade te bekyken, olie, water en ben
zine, richtingaanwijzers en stoplich
ten te controleren en een paar minu
ten te nemen om het contract te le
zen, dat hij gaat tekenen.
Bekend in vakkringen is het ver
haal van de man, die een jaar of
wat geleden een aantal slechte wa
gens kocht en verhuurde. Hij liet ze
revideren op kosten van zijn huur
ders, die hun geld nog hebben terug
gekregen dank zij ingrijpen van A. N.
W B. en Bovag.
Een aantal op dit gebied samen
werkende organisaties hebben enke
le jaren geleden een voorbeeldcon
tract op laten stellen door een jurist.
Het contract was waterdicht, maar
voor gewone mensen niet meer te
begrijpen.
Door bepaalde omstandigheden,
het ontbreken van voldoende moge
lijkheden tot controle op de wagens
bijvoorbeeld, heeft de A.N.W.B. zich
teruggetrokken. Deze bond is sedert
kort begonnen met het aanleggen
van lijsten van bekende en grote ver
huurbedrijven, over wie geen klachten
binnengekomen zijn. Deze lijsten kan
een ANWB-lid (onder voorbehoud
van eigen risico) ter inzage krijgen.
Pas als dit systeem enige tijd loopt,
zal men uit deze lijsten een soort
garantie van betrouwbaarheid kun
nen destilleren.
Nog altijd komt de provinciale boot
aan bij ,JIet Luitje" te Zierikzee en
voor het lossen en laden van de
spoorbootzoals men het schip op
Schouwen-Dujveland noemt, bestaat
bij jong en oud grote belangstelling.
Wanneer echter „De Val" veerhaven
zal worden, dan zal er van deze
drukte weinig meer overblijven.
Foto P.Z.C.J
Subsidie voor nieuw
operagezelschap „Forum".
Samenwerking mef Nederlandse
opera in Amsterdam.
De gemeenteraad van Enschede heeft
Maandagavond besloten een bedrag
van 50.000 uit te trekken voor het
operagazelschap ..Ft ■urn", dat in
Enschede is gevestigd. Het rijk zal
een bijdrage van 100.00 verlenen.
Het gezelschap ..Forum" is tot
stand gekomen n.. een fusie tussen de
voormalige Nederlandse reisopera te
Utrecht en de stichting ..Camerata"
De muzikale begeleiding van liet
operagezelschap -al geschieden door
verscheidene orkesten, o.a. het Friese
orkest, Groninger orkest en het Over
ijssels philharmonisch orkest. Bespre
kingen daartoe zullen worden ge
opend.
Er zal worden samengewerkt met
de Nederlandse opera te Amsterdam,
maar het koor van „Forum" zal wor
den samengesteld uit plaatselijke
krachten.
Honderden wagens
starten er per dag bij
de verhuurbedrijven,
met een laatste raad
geving. De verhuur
der kijkt zijn eigen
dom na; het kan goed
gaan, maar er gebeu
ren ook wel eens on
gelukken. Zoals men
ziet: een nieuwe wa
gen van elf mille plus
flinke snelheid plus 2
bomen en er blijft
over een sloopivaarde
van tussen de duizend
en twee duizend gul
den.
Militaire besprekingen
te Seoel.
President Syngman Rhee van Zuid-
Korea heeft Dinsdag te Seoel een
geheime militaire bespreking op het
hoogste niveau bijeengeroepen.
Het Zuidkoreaanse ministerie van
defensie heeft de plaatselijke pers
verboden melding te maken van deze
conferentie, die werd bijgewoond door
de chef van de generale staf, de mi
nister van financiën en de ondermi
nister van defensie.
De chef van de generale staf, ge
neraal Lie Hjong Koen. verklaarde
onlangs, dat de Zuidkoreaanse
strijdkramhten bereid zijn de Ko
reaanse wapenstilstandvan nul en ge-
ner waarde te verklaren en op te
trekken tegen Noord-Korea.
LANDBOUWTELLING MEI 1955
Verschuivingen bij de
afzonderlijke gewassen
Het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek heeft van de landbouwtelling
Mei 1955 de voorlopige uitkomsten
bekendgemaakt van de akkerbouw
gewassen.
Hieruit blijkt, dat de oppervlakte
bouwland is teruggelopen van
927.000 ha in 1954 tot rond 910.000
ha in 1955 1.8 Deze achter
uitgang was relatief het grootst in
de provincies Friesland 6.9
en Utrecht 6.8
Het graan-areaal bleef t.o.v. 1954
vrijwel constant, doch in de opper
vlakten van de afzonderlijke gewas
sen hebben zich aanzienlijke ver
schuivingen voorgedaan.
De oppervlakte tarwe is terugge
lopen met ruim 21.200 ha 19.3
ONLUSTEN IN SAIGON
Groot hotel werd geplunderd
In Saigon zijn Woensdagochtend betogingen gehouden tegen de accoor-
den, die het vorige jaar in Genève inzake Indo-Chïiia zijn gesloten. Na
'n optocht door de voornaamste straten van Saigon zijn enige honderden
betogers het grootste hotel van de stad, het hotel „Majestic", binnenge
drongen, waar zij grote vernielingen aanrichtten door meubelen en lin
nengoed uit de ramen te werpen. Enige auto's die voor het hotel stonden,
werden in brand gestoken.
Er zouden ongeveer vijftig betogers
en verscheidene - politiemannen ge
wond zrjn. Een vijftigtal betogers is
in hechtenis genomen en de orde is
hersteld.
Men protesteerde tegen de aanwe
zigheid in het hotel van Indische en
Poolse leden van de internationale
commissie van toezicht op de wapen
stilstand in Indo-China. Hun kamers
werden geplunderd.
De betogingen tegen de accoorden
R.C.N. GEÏNSTALLEERD
Prof. Zijlstra: Alléén de
vreedzame toepassing
De minister van economische zaken, prof. dr. J. Zijlstra, heeft gister
middag de leden van het curatorium, het bestuur en de directie van de
stichting reactor centrum Nederland geïnstalleerd. De minister zeïde in
zijn installatie-rede, dat deze plechtigheid de beginfase afsluit van het
kernphysisch onderzoek in Nederland en het begin beteltent van een nieu
we fase, waarvan wij nog niet weten; waartoe zij ons zal leiden. Met de
grootste nadruk verklaarde de minister, dat dit onderzoek lonter en alleen
de vreedzame toepassingen heeft betroffen en zal betreffen.
Minister Zijlstra memoreerde daar
na de voorgeschiedenis.- De resultaten
der onderhandelingen en besprekin
gen zijn neergelegd in de statuten van
de inmiddels op 6 Juni j.l. opgerichte
stichting reactor centrum Nederland.
Daarmee is een zelfstandig orgaan
tot stand gekomen, hetwelk thans het
reactor-project tot uitvoering zal
brengen. Ten einde de Staten-Gene-
raal niet voor voldongen feiten te
plaatsen, is in de statuten een bepa
ling opgenomen, dat de oprichter, dus
de staat, de statuten gedurende een
termijn van zes maanden kan wyzi-
gen.
Prof. Zijlstra wees op de internatio
nale aspecten van het kernphysisch
onderzoek en de internationale' tech
nische conferentie welke over enkele
weken te Genève wordt gehouden. Ne
derland zal daar door een belangrijke
delegatie vertegenwoordigd zrjn.
Ten aanzien van de samenwerking
met Noorwegen, merkte de minister
op. dat in de toekomst de landelijke
organisaties autonoom zullen zijn en
hun eigen kosten zullen dragen. Er
zal overigens naar gestreefd worden
zoveel mogelijk als een eenheid op te
treden. De in elk centrum verkregen
technische en wetenschappelijke ken
nis en ervaring zullen in de grootst
mogelijke omvang worden uitgewis-
De gemeenschappelijke werkzaam
heden in het centrum, waarin de
Noors-Nederlandse experimentele re
actor is opgesteld, zullen worden
voortgezet. Voorts vestigde de minis
ter de aandacht op het accoord van
Nederland met de V. S. Deze overeen
komst zal het mogelijk maken in Ne
derland een z.g. materials testing re
actor te bouwen, met welk apparaat
de materialen, welke t.z.t. zullen moe
ten dienen om de reactoren te bou
wen, die op commerciële schaal ener
gie zullen opwekken, kunnen worden
onderzocht. De contacten met de Brit
se atomic energy authorithy hebben
ten doel een zekere samenwerking op
het gebied van de z.g. suspop, waarbij
de kernbrandstof in verdeelde toe
stand in de vorm van oxyde, door
middel van gas of van een vloeistof
wordt rondgenompt, waardoor reini
ging van de brandstof gemakkelijker
kan geschieden dan bij de reactoren,
waar de brandstof zich op een vaste
plaats bevindt. De grondgedachte voor
dit soort reactor is afkomstig van
een Her medewerkers van de Kema.
Ruim gesteld.
De voorzitter van het reactor cen
trum Nederland, dr. H. M. Hirschfeld
bracht in zijn antwoordrede hartelijk
dank aan dè minister voor het uitge
sproken vertrouwen van de zijde van
de regering
Het doel onzer stichting, aldus spr.,
is zeer ruim gesteld n.l.: het verwer
ven van wetenschappelijke en techni
sche kennis en ervaring ten behoeve
van vredesdoeleinden op het gebied
van kernreactoren en hun toepassin
gen en het ten algemene nutte be
schikbaar stellen van deze kennis en
ervaring, alsmede van de verworven
hulpmiddelen in het bijzonder aan Ne-
van Genève waren georganiseerd door
regeringsaanhangers ter gelegenheid
van de eerste jaardag der overeen
komsten, waarbij 't land in 'n Noorde
lijke en Zuidelijke staat werd ver
deeld totdat in het gehele land ver
kiezingen zijn gehouden. Deze eerste
jaardag wordt in Zuid-Vietnam als
een „rouwdag" beschouwd.
De betogers droegen spandoeken
met leuzen, gericht tegen het com
munistische Noord-Vietnam, de Ge-
neefse overeenkomsten en de contro
lecommissie. Duizenden mensen na
men aan de demonstratie deel.
Voor het hotel „Majestic" riepen zij
leuzen, gooiden ruiten in en juichten
een groep mannen toe, die het hotel
binnendrong. Documenten en per
soonlijke bezittingen van de Indische
voorzitter van de controlecommissie,
Desai, werden uit het raam van de
hotelkamer geworpen.
Woensdag was 't de laatste dag, waar
op nog onderhandelingen tussen ver
tegenwoordigers van Noord- en Zuid-
Vietnam over verkiezingen en hereni
ging van het land, zoals voorzien in
de overeenkomsten van Genève, kon
den beginnen. Premier Diem van
Zuid-Vietnam kant zich ondanks druk
van Westelijke zijde tegen dergelijke
onderhandelingen.
en het roggc-areaal met rond
12.400 ha (—7.4 De relatief
sterkste inkrimping onderging de
korrelmaïs 29.3
Hier tegenover staat een aanzien
lijke uitbreiding van de oppervlak
ten haver (4- 28.000 ha 19.5
gerst 6900 ha 11 en meng
sels van granen (4- 2000 ha
7.6
Peulvruchten
De totale oppervlakte is t.o.v. 1954
met rond 5600 ha uitgebreid ('t
is.8 Groene erwten en schokker
erwten geven een uitbreiding te zien
met resp. 4600 (4- 16.5 en 1500
ha 45 De relatief grootste
vermeerdering vertonen de capucij-
ners en grauwe erwten (-f 1200 ha
142.2
De oppervlakte stambonen vermin
derde met ruim 470 ha 8.5
terwijl de oppervlakte veldbonen bij
na werd gehalveerd 1250 ha
47.6 %J.
Oliehoudende- en
vezelgewassen.
De totale oppervlakte bedraagt
thans rond 47.200 ha tegen 40.700 ha
in 1954 (4- 16.1
Deze uitbreiding, welke zich over
de gehele lijn heeft voorgedaan, was
het grootst bij het blauwmaanzaad
(4- 1280 ha 179.9 het kana
riezaad (4- 950 ha 132.8 en
ij het karwijzaad 4- 1450 ha
2.8
Het totale areaal vertoont een ver
meerdering van rond 8850 ha in
1954 tot 9900 ha in 1955 (4- 12
Knol- en wortelgewassen
De oppervlakte knol- en wortelge
wassen is ingekrompen met 31.000
ha 10.4 De consumptie- en
voederaardappelen liepen met 13.300
ha terug, waarvan op kleigrond
4400 ha 7.7 en op zand- en
•veengrond 8900 ha 14.2
De fabrieksaardappelen nemen een
oppervlakte van 37.500 ha in beslag
tegen 41.400 ha in 1954 9.5
Je oppervlakte suikerbieten be
draagt dit jaar 66.500 ha tegen
78.900 ha in 1954 15.8
De groenvoedergewassen geven een
teruggang te zien met 3.2
Raad van Coventry is op
besluit teruggekomen.
De gemeenteraad van Coventry,
de stad in de Britse Midlands, die
in de oorlog door Duitse bombarde
menten zwaar werd geteisterd, is
teruggekomen van zijn besluit van
het vorige jaar om de luchtbescher
ming op te heffen.
De raad, waarin Labour de
meerderheid heeft, besloot het vo
rige jaar zich niet met luchtbescher
ming te bemoeien, omdat hij meen
de, dat er geen verdediging tegen
waterstofbommen mogelijk was. Te
gen dit besluit was een storm van
protesten gerezen.
Oliekoning Gulbenkian overleden
De naam van de in Armenië gebo
ren Calouste Sarkis Gulbenkian wekt
associaties met voorstellingen van fa
belachtige weelde en een kunstverza
meling van onschabare waarde. In fi
nanciële kringen spreekt men over
Gulbenkian als „mr. vijf-procent",
als bezitter namelijk van vijf procent
der aandelen van de Iraakse olie
maatschappij. Het fortuin van de
thans overleden oliemagnaat is op drie
milliard gulden geschat.
Gulbenkian had een groot gijsste
nen huis in Parijs dat tevens een waar
museum was van kunstschatten van
derlandse instellingen en Nederlandse
ondernemingen.
Dit doel zal alleen bereikt kunnen
worden door een nauwe samenwer
king van allen, die bij deze stichting
zijn betrokken. Daarbij is onze hoop
in de allereerste plaats gevestigd op
de, mannen der wetenschap en der
techniek, die aan dit grote doel moe
ten werken. Van hun zijde moeten de
denkbeelden komen en zij moeten
oordelen over de technische uitvoer
baarheid der denkbeelden. Wij mogen
ons gelukkig prijzen, aldus spreker,
dat deze deskundigheid ruim verte
genwoordigd is. zowel in het curato
rium als in het bestuur, de directie en
de wetenschappelijke adviesraad
Vooral op prof. Milatz. zijn medewer
kers en op de deskundigen, betrokken
bij de samenwerkende organisaties,
zal echter een zware taak rusten.
allerlei soort.
In 1907, vijf jaar nadat hij Brits on
derdaan was geworden, deed hij van
zich spreken door met sir Henri De-
terding de Roval Dutch Shell op te
richten.
Later trad hij weer naar voren op
het wereldtoneel, toen hij voor Sultan
Abdoel de tweede van Turkije olie
prospecties in diens land verrichtte.
Nadat sultan Abdoel Hamid in 1909
was verjaagd werd Gulbenkian eerste
financieel adviseur van de Turkse re
gering en later directeur van de na
tionale Turkse bank. In 1911 vestig
de hij de Turkse oliemaatschappij
voor het exploiteren van de bronnen
in Mesopotamië. Van deze laatste on
derneming ging 35 procent naar Brit
se belangen. 25 procent naar de Duit
sers die onder Abdoel Hamid grote
invloed in Turkije hadden verkregen,
ee" vpertig procent kwam ter be
schikking van Gulbenkian. die 25 nro-
cen* aan de Roval-Dutch Shell toebe
deelde en "iiftien procent voor zich
zelf behield
Later werd Gulbenkian door toe-
Hoen van Britse züde bijna geheel van
deze onderneming uitgesloten. Maar
na de eerste wereldoorlog wist Gul
benkian op vijf procent van de aande
len der nieuw opgerichte Iraakse olie-
-r>nafschar>-" heslag te leggen.
Hü was -«naar van het twintigste
't' van f>o op acht milliard barrels
•"«chpLto olievoorraad in de Iraakse
"idem D'* ging de kero van ziin
"ortuir uitrnaken en door er steeds
-neer olmhelangen aan toe te voegen,
zoals ir Libanon en Transiordanië,
werd hri cpieïdeiök ego meester van
een uitgebreid olie-lijk.
