Het Delta-plan en zijn aspecten
voor het eiland Tholen
Zeeuwse Almanak
VEERSE „MIDDENSTANDSNOTA"
OVER AFSLUITING
JUBILEUM-RINGRIJDERIJ MET
231 DEELNEMERS
Agenda
2
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DRS. VERBURG HIELD INLEIDING
Zelfwerkzaamheid van de Thoolse
bevolking eerste vereiste
Drs. M. C. Verburg, directeur van het Economisch Technologisch Insti
tuut in Zeeland, heeft Woensdagmiddag in hotel .Engelvaart" te Tholen
voor eilandelijke gemeentebestuurders burgemeesters, secretarissen,
wethouders en raadsleden een uiteenzetting gegeven over de verschil
lende aspecten van het Delta-plan. De heer Verburg besteedde daarbij
vooral aandacht aan de mogelijkheden, die het plan het eiland Tholen in
de toekomst biedt. De inleider werd verwelkomd namens de Thoolse Ver
eniging van Burgemeesters en Secretarissen, door burgemeester L. A.
Verburg van Stavenisse. De suggestie tot deze bespreking was uitgegaan
van het Scherpenisser gemeentebestuur.
Men is door deze brug-verbinding
echter georiënteerd op Noord-Bra
bant en vele-Tholenaren hebben dui
delijk te kennen gegeven prijs te stel
len op een verbinding met Midden-
Zeeland.
Ontwikkelingsplan
De Commissie Tholen heeft een
rapport samengesteld ter aanbe
veling van een ontwikkelingsplan
voor het eiland. De heer Verburg
meende, dat er iets staat te ge
beuren in deze sector, hoewel het
nog dubieus is, wat gebeuren zal.
Hierin moet de beslissing van de
minister van Economische Zaken
worden afgewacht, die voor het
Drs. Verburg begon zijn inleiding
met een beschouwing over het ont
staan der Zeeuwse eilanden, vele dui
zenden jaren geleden en zette uiteen,
welke motieven hebben geleid tot het
ontwerpen van het Delta-plan, dat
de afsluiting van de Zuidelijke zee
gaten behalve de Westerschelde
en voorlopig de Nieuwe Waterweg
inhoudt.
De uitvoering van het Delta-plan
zal zo de Deltawet binnenkort
door de Kamer3 wordt aanvaard
ook voor 't eiland Tholen 'n eigen
problematiek met zich brengen.
Het is immers niet uitgesloten, dat
de bewoners van Tholen met geheel
andere levenswijzen zullen worden
geconfronteerd. Industrievestiging
wordt mogelijk en moet worden be
vorderd en ook zullen in de buurt
van het eiland recreatiemogelijkhe
den ontstaan. De ontsluiting van de
Zeeuwse eilandengroep door de aan
leg van de afsluitdijken zal zowel
aangename als onaangename dingen
met zich brengen en aan beide moet
men zich aanpassen, wil men zich er
niet in verliezen.
De havens
Anderzijds Is het volkomen duide
lijk, dat, wanneer de bestaande ha
vens op het eiland door een lagere
waterstand niet meer bruikbaar zijn,
by de zeven gemeenten geen zeven
nieuwe havens kunnen worden aan
gelegd. Het is begrijpelijk, dat de be
trokken gemeenten haar eigen be
langen bij de instanties naar voren
brengen. 'Deze instanties hebben er
evenwel geen enkel belang bij, waar
de nieuwe haven komt, doch wèl, of
de plaats economisch verantwoord is.
Het eiland Tholen zal bij de uit
voering van het Delta-plan dus in
een andere economische positie ko
men. Het is daarby van belang, dat
de initiatieven van de eilandbewo
ners en -bestuurders zelf uitgaan.
Industrieën bijvoorbeeld komen niet
uit zichzelf; zij moeten aangetrokken
worden.
Sedert 1928 heeft Tholen een brug,
die het eiland met de vaste wal ver
bindt en daarom is het probleem van
de verbindingen voor dit eiland niet
zo urgent alsbijvoorbeeld voor Schou- j
wen-Duiveland en Noord-Beveland.
CHOCOLADE...
VüihcJk
hele eiland van het grootste be
lang feijn zal.
Tenslotte wees de inleider er nog
op, dat naar nieuwe werkgelegen-
"jkheden zal moeten wor-
wanneer de herverka
veling van het eiland is voltooid,
want dan ziin voor de uitoefening
van de landbouw minder krachten
nodig. Dit zal echter nog ongeveer
us jaar vergen.
Na deze inleiding werd nog een uit
gebreide discussie gehouden, waar
aan werd deelgenomen door burge
meester Verburg van Stavenisse,
burgemeester W. J. van Doorn van
Poortvliet, secretaris A. L. G. van
Doorn van Scherpenisse, burgemees
ter J. van den Bos van Sint Anna-
land, de heer J. M. Bal, directeur van
een oestermaatschappy, en wethou
der D. Kleppe van Scherpenisse.
Hierby kwamen enkele belangrijke
vragen naar voren als de verbinding
met Zuid-Beveland, de oriëntering op
Rotterdam, de betere verbindingen
met de rest van Zeeland, de recrea
tie, de landaanwinning en tal van
andere aangelegenheden. Drs. Ver
burg gaf als zijn mennig te kennen,
dat het aanbeveling verdient na on
derling beraad zelf met voorstellen
bij debetrokken instanties te komen.
Hij noemde het een eis van deze de
mocratische tijd, dat een ieder zijn
stem laat horen, wiens belangen met
de zaak gemoeid zijn.
Na een geanimeerde gedachten-
wisseling zegde de voorzitter toe het
bestuur van de stichting Gemeen
schap Eiland Tholen te zullen voor
stellen een commissie te benoemen,
die deze aspecten zal onderzoeken
en rapporteren.
(Slot van pagina 1)
rest ziet geen perspectieven, ook niet
door omschakeling van het bedrijf.
Jachthaven
Betoogd wordt voorts, dat het aan
trekken van industrie onmogelijk is
door o.a. de ligging van het stadje en
het niet-vrijkomen van arbeidskrach
ten. Naar de opinie van de samenstel
lers van het rapport is het plaatsen
van zomerhuisjes, bungalows, enz. niet
rendabel te maken. Enige compensa
tie-mogelijkheid is gelegen in het pro
jecteren van een nieuwe thuishaven
bij de Anna-Frisopolder op Noord-
Beveland het „plan-Huijbrecht"
Eventueel kan de middenstand dan de
vissers nog leveringen doen.
Uit het rapport blijkt ook, dat
thans 49 procent van de gedu
peerden jonger is dan 50 jaar.
Stelt men het jaar, waarin de
visserij Veere zal verlaten op
1960 dan zal in dat jaar 61 pro
cent der gedupeerden ouder zijn
dan 50 jaar en 52 procent zelfs
ouder dan 55 jaar.
Het verlies van de grote attractie
voor de vreemdelingen naast het
stadje zelf namelijk het binnen
vallen van de vloot, moet, aldus het
rapport, niet licht worden geschat,
daar het toerisme voor een ander zeer
groot deel van de inkomsten zorgt.
Men vraagt zich ook af of het mo
gelijk is na de afsluiting van de be
staande vissersbaven een jachthaven
te maken. Dit wordt op zijn plaats
genoemd ten behoeve van het aan te
leggen recreatieoord.
VAN
:mn
TOT
heeft te Bruinisse de eerste mosselen
van het seizoen 19551956 aangevoerd.
Het nieuwe verenigingsgebouw, dat
onlangs door de oecumenische raad
van kerken werd geschonken aan de
Nederlands Hervormde gemeente te
Brouwershaven, zal gebouwd worden
in de Nieuwstad achter de huizen van
de diaconie. Deze plaats leent zich
hiertoe uitstekend en is bovendien
gunstig gelegen in de gemeente.
EERSTE MOSSELEN.
Het Bruinisser vissersvaartuig „Bru
30" van de firma Jumelet en Haeck
BALLONNEN
Luchtballonnen staan bij de kleu
ters hoog genoteerd in de speelgoed
branche en de zeepfabrikanten, die
de broze voorwerpen cadeau doen,
hebben daar vermoedelijk terdege op
gerekend!
De dingen hebben voor de fabrikan
ten een groot voordeel en voor ouders
van kleuters een enorm nadeel: om
de haverklap springen ze kapot
Een Goesse huisvader ging onder
dit laatste klaarblijkelijk erg geblikt.
Hij deed een handelaar in speelgoe
deren althans een roerend verhaal
over z\jn zoontje, dat het telkens op
een brullen zette, wanneer er wéér
een ballon was gesprongen. Het joch
tvas te jong om de begrippen oorzaak
en gevolg reeds te kunnen onder
scheiden en zag in het stukspringen
van de ballonnetjes telkenmale een
tot hem persoonlijk gerichte aanval
van het noodlot!
„Maar dat gebrul is niet om aan te
horen", zo besloot de huisvader zijn
verhaal, waar de winkelier beleefd,
maar niet bepaald hevig geïnteres
seerd naar had geluisterd.
Z'n belangstelling bloeide evenwel
aanzienlijk op, toen de klant einde
lijk z'n bestelling deed.
De man vroeg namelijk tien bal
lonnen.
,Jjan kan ie even vooruit", sprak
hij nogbij het verlaten van de win
kel.."...
GOUDEN JUBILEUM.
Onder grote belangstelling van kin
deren, kleinkinderen, verdere familie,
vrienden en bekenden zijn de heer en
mevrouw C. Huyssen-Wilhelm, wo
nende aan de Nieuwediepstraat te Ter-
neuzen, dezer dagen flink in de bloe
metjes gezet. Het echtpaar vierde zijn
gouden bruiloft.
JONGE ZEEHOND.
De familie IJzelenberg te Brui
nisse is momenteel in het bezit
van een merkwaardige „zuige
ling". Het is een jonge moeder
loze zeehond, die men met de
zuigfles tracht te voeden. De
beide jongens Jac. Hoogerwerf
en Jan IJzelenberg ontdekten
het dier nabij de spuikom en
brachten het daarna naar de
Krammerplaat, waar dè zee
honden hun domein hebben.
Toen de jongens wegvoeren,
zwom de jonge zeehond echter
achter hen aan en daarom heb
ben zij het beestje maar mee
naar huis genomen. Jan neemt
het vrijwel dagelijks mee naar
de spuikom, waar zij dan samen
een bad nemen.
SCHOOLREIS.
De leerlingen van de lagere scholen
te Zoutespui (gemeente Axel) en te
Driewegen (gemeente Terneuzen)
maakten onder leiding van hun leer
krachten een gezamenlijke reis naar
Walcheren. Het schitterende weer gaf
hun volop gelegenheid te genieten van
zon, zee en spel.
Gevreesd wordt voor verplaatsing
van de in Veere wonende vissersge
zinnen, van het personeel der red
dingsmaatschappij en van een cate
gorie middenstanders, die daarvoor
nog niet te oud is. De rentabiliteit van
hun zaken zal immers niet meer vol
doende zijn. De huizen in Veere, die
nu reeds sterk in waarde zijn gedaald,
zullen een nog groter waardeverlies
te zien geven, hetgeen hun bezitters
groot financieel nadeel oplevert.
Ter compensatie
De rapporteurs hebben overwogen
welke maatregelen door de regering
genomen zouden kunnen worden ter
compensatie. Zij geven de volgende
opsomming: -1. schadeloosstelling voor
het goodwill-verlies der bedrijven; 2.
schadeloosstelling voor de inkomsten
derving, met als basisjaren 1952, 1953
eri 1954; 3. schadeloosstelling voor
waardevermindering der woningen^
4. verlenen van financiële steun aan
degenen, die de mogelijkheid zien op
een andere plaats een bedrijf te stich
ten, benevens overbrugging voor de
z.g. aanloopjaren.
Resumerend komt het rapport ten
slotte tot de conclusie, dat de Veerse
middenstand hoegenaamd geen com
pensatiemogelijkheid ziet en dat de
genen, die door 't Drie-eilandenplan
een maatregel in het algemeen belang
worden gedupeerd, recht hebben op
een billijke compensatie in de door
hen gewenste vorm. Deze mag echter
niet de schijn hebben van een steun
regeling.
Het rapport is ter kennis gebracht
van de staatssecretaris van economi
sche zaken en van enkele Kamerfrac
ties, o.a. P.v.d.A., en V.V.D., binnen
welke fracties de kwestie is bespro
ken. Eerlang wordt in Veere een aan
tal Kamerleden verwacht.
Commissaris der Koningin
brengt bezoek aan Tholen
In St. Maartensdijk wordt nieuw
carillon in gebruik gesteld
Op Woensdag 27 Juli a.s. zal de
Commissaris der Koningin in Zee
land, jhr. mr, A. F. C. de Casem-
broot, een officieel bezoek brengen
aan het eiland Tholen. 's Morgens om
negen uur wordt Oud-Vossemeer door
de commissaris bezocht en om half
twaalf is jhr. mr. De Casembroot in
Tholen. Om vier uur 's middags zal
de commissaris in St. Maartensdijk
zijn, waar hij het nieuwe carillon van
de gerestaureerde toren in gebruik
zal stellen.
Botsing op hoofdweg te Goes
Op de hoofdverkeersweg door
Goes, bij de spoorwegovergang aan
de Wilhelminastraat, zijn Woensdag
avond rond 7 uur een motorrijder en
een wielrijder met elkaar in botsing
gekomen. Beiden moesten naar het
ziekenhuis St. Joanna worden over
gebracht.
De wielrijder, de jongeman Van M.
uit Goes, kwam van de Kloetingse-
weg over de spoorwegovergang. Op
het gevaarlijke kruispunt kwam hij
in botsing met de motorrijder D.,
eveneens uit Goes, die over de hoofd
verkeersweg in de richting Kloetinge
reed.
Beiden kwamen te vallen, waarbij
de motorrijder een hersenschudding
opliep, terwijl de fietser een vrij ern
stige vleeswond aan een been be
kwam Het rijwiel werd geheel ver
nield, terwijl ook het motorrijwiel
werd beschadigd.
(Advertentie)
Z.R.V. VIERT EERSTE LUSTRUM
Grootste wedstrijd in ringsteken, die ooit in Zeeland
werd gehouden.
Deze maand bestaat de Zeeuwse Ringrijders Vereniging vyf jaar. Dit
eerste lustrum zal vanzelfsprekend worden gevierd met een ringrijderij.
„Deze wedstrijd wordt de grootste ringrijdery, die ooit gehouden is", zo
verklaarde ons de heer P. Brasser, sinds de oprichting in 1950 voorzitter
van de Z.R.V. En zijn woorden zijn niet overdreven, gezien het aantal deel
nemers aan dit evenement, namelijk niet minder dan 231; Dit cyfer be
tekent, dat ruim de helft van het aantal leden der vereniging meedoet.
Donderdag 28 Juli zullen deze rijders gedurende de gehele dag kampen op
het Middelburgse Molenwater, waar 6 banen worden aangelegd, ook een
record.
Zonder twyfel zal de strijd span
nend zyn. Want er zyn begerenswaar
dige zaken te veroveren. Het gaat
hier namelijk in eerste instantie om
„De Grote Prys van Zeeland". Wie
uit de 231 rivalen als nummer één
uit de bus komt, ontvangt deze prijs,
een schilderij, beschikbaar gesteld
door het Provinciaal Bestuur. Er
zijn echter nog vele andere pryzen
te winnen, waaronder alleen al 31
ereprijzen, afkomstig uit geheel Ne
derland,
De ringrijderij, die om 8 uur 's mor
gens begint, is te verdelen in de voor
wedstrijden en de twee finales. De
deelnemers komen op alle zes de ba
nen van dat tijdstip af tot één uur
's middags aan hun eerste 20 beur
ten. Hierbij zij opgemerkt, dat
voor deze wedstrijd ingeschreven kon
worden, ongeacht in welke klasse
men is ingedeeld voor de gewone wed
strijden. De rijders, die in deze 20
beurten 10 of meer ringen steken, ko
men in de z.g. grote finale.
Deze begint om 14.15 uur op twee
banen, namelijk die bij de Schouw
burg en die bij de muziektent. De
eindstrijd bestaat uit 10 beurten. De
reeds behaalde ringen worden hier
niet meegeteld, zodat ieder weer met
een schone lei begint. Verwacht
wordt, dat een 65 h 70 deelnemers
deze finale zullen bereiken.
Degenen, die de grote finale niet
halen, blijven toch ryden. Dit volko
men in tegenstelling tot andere wed
strijden, waarbij de afgevallenen als
publiek gaan fungeren. Nu zullen zij
op de 4 overige banen kampen in de
z.g. kleine finale, over 10 beurten.
Deze jubileumwedstrijd is namelijk
tegelijkertijd bestemd om de kam
pioen der derde klassers aan te wij-
en.
Dit kan dus geschieden aan de hand
van de resultaten, die in de kleine fi
nale worden bereikt. Ook hier tellen,
voor de finale als zodanig, de in de
voorwedstrijd gestoken ringen niet
mee. Voor het aanwijzen van de der
de klasse kampioen echter wel. De
mogelijkheid, dat derde klassers in de
grote finale doordringen is verder
geenszins ondenkbaar. Ook dan tellen
hun resultaten over de in totaal 30
beurten voor de klassetitel mee. In de
kleine finale wordt voorts voor ieders
baan afzonderlijk om drie ereprijzen
gestreden, twee bekers en een lau
wertak.
Tegen de avond zal het geheel af
gelopen zijn. Op het terrein bij de
muzektent geschiedt dan de prijsuit
reiking. Daar zullen de gehele dag de
trofeeën te bezichtigen zijn.
De grote prys wordt uitgereikt door
de Commissaris der Koningin of diens
vertegenwoordiger. Eén der leden
van B. en W. van Middelburg zal een
door deze gemeente beschikbaar ge
stelde beker uitreiken. Alle bekers
worden direct eigendom van de win
naars. Verder zyn alle schenkers van
pryzen uitgenodigd hun schenkingen
persoonlijk of door een vertegen
woordiger te komen overhandigen
aan de winnaars.
De Z.R.V. heeft met dit al haar
handen vol aan de organisatie. Het
bestuur hoopt, dat dit werk met druk
bezoek beloond zal worden. De enigs
zins ingewikkelde en nieuwe gang van
zaken zal het publiek duidelijk kun
nen volgen door middel van pro
gramma's, die in drulc verschijnen.
Geschiedenis
Een kleine greep in de geschiedenis
leert nog. dat de Z.R.V. by haar start
65 leden telde. Het eerste evenement,
dat zij organiseerde was een eerste
klassewedstrijd in September 1950 in
Koudekerke. In 1951 kwam er een 2e
klassewedstrijd bij en in 1953 werden
ook wedstrijden voor 3e klassers in
gesteld.
Spoedig na de oprichting groeide
het ledental tot 300 en thans telt de
vereniging 453 leden, verdeeld over
21 afdelingen, waarvan Koudekerke
en Domburg de grootste zijn. Een
voorspoedige groei dus, die de ring
rijderij zeer ten goede is gekomen.
Nog meer kan de Z.R.V. bereiken,
wanneer het mogelijk zal blijken een
plan tot de vorming van een district
Zuid-Beveland uit te voeren, zodat
dan de ringrijders van de gehele pro
vincie in de vereniging zullen zijn op
genomen.
Stichting Reactor Centrum
In het onlangs benoemde en ge-
installeerde bestuur van de Stichting
Reactor Centrum Nederland heeft
o.m. zitting genomen ir. H. W. van
Tijen te Wassenaar, directeur Gas
turbine Maatschappij N.V. en oud
directeur Kon. Mij. „De Schelde".
Rotterdamse Mei naar
Duiveland
De vruchtbare grond-bovenlaag.
lek-gebied te Rotterdam wil men,
zoals gemeld, overbrengen naar
Schouwen-Duiveland, waar de grond
gebruikt zal worden ter vervanging
van de bij de ramp van 1953 wegge
spoelde kleilaag. Zoals bekend, is de
omgeving van de gemeente Ouwer-
kerk waar het laatste stroomgat
was) bijzonder zwaar getroffen om
dat daar over een grote oppervlakte
de vruchtbare kleigrond door het zee
water werd weggespoeld.
De landbouw-organisaties hebben
zich nu volledig achter het plan tot
overbrenging van de grond gesteld.
Het transport van de grond en de
verdere uitvoering van dit unieke
project kwam het rijk te duur, maar
vermoedelijk zal het plan nu gefi
nancierd worden door het Rampen
fonds dat voor een millioen gulden
zal deelnemen, en door de gemeente
Rotterdam. Het werk wordt binnen
kort aanbesteed.
VANDAAG.
Middelburg Electro: „De villa onzer
dromen", (a.l.), 19 en 21.15 uur; Mo
lenwater: „Miniatuur Walcheren", 10
24 uur; Burgerzaal stadhuis: Zeeuw
se Tentoonstellingen van beeldende
kunsten 1955, 10—12 en 13.30—17.30 u.;
Kunstzaal Van Benthem en Jutting:
Expositie werken Honoré Daumier, 9
18 uur; Molenwater: Ringrijderij ver
sierde sjezen „Handelsbelang" en Z.
R.V., 14 uur.
Vlissingen Al'hambra: „Inferno", (18
jr.), 19 en 21 uur; Luxor: „Hondo", (14
jr.), 20 uur; Toonzaal Fr, Maas: Ex
positie W. J. v. d. Klerke: Concertge
bouw: Optreden Indra, 20 uur.
Veere Schotse Huizen: Tentoonstelling
„Vier eeuwen markiezaat".
Goes Grand: „Monsieur Bard heeft
vreemde verlangens", (18 jr.), 20 uur.
VANDAAG.
Sluis Parochiehuis: Kindercircus „Elle
boog", 15, 16, en 17 uur. Te 19 uur:
Volledig programma.
