„Willem Barentsz II" nieuwe wal
visvaarder overgedragen
BEWOGEN WEEKEIND
VERSCHILLENDE ONGEVALLEN
TIJDENS HET WEEK-END
„HERDERLIJK SCHRIJVEN, EEN
WOORD IN DEZE TIJD"
MAANDAG 11 JULI 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
5
VEEL ZEEUWEN AAN BOORD
Grootste vaartuig van onze
koopvaardijvloot
(Van een speciale verslaggever)
De nieuwe drijvende traanfabriek van de Nederlandse maatschappij voor
de walvisvaart de „Willem Barentz IF' heeft Zaterdag zijn officiële proef
vaart op de Noordzee gemaakt. Met zijn 44.000 ton waterverplaatsing is
dit schip het grootste vaartuig van de Nederlandse koopvaardijvloot.
Tal van bekende figuren uit ambtelijke-, scheepvaart-, handels-, financië
le- en andere kringen uit binnen- en buitenland bevonden zich aan boord,
o.w. de ministers Mansholt en Staf.
De nieuwe „Willem Barentz" zal in
het walvisseizoen 19551956 in dienst
worden gesteld. De overdracht ge
schiedde ter hoogte van Hoek van
Holland op een kalme zee door de
president-commissaris van de scheeps
werf Wilton Fijenoord mr. Jacq. Du-
tilh. Namens de maatschappij voor
de walvisvaart sprak de heer C. J.
baron Collot d'Escury.
De bemanning.
Kapitein I. J. Klijn van de „Wil
lem Barendsz." is een geboren Ter-
schellinger en hij is niet de enige ei
landbewoner. Ook bevinden zich vele
Zeeuwen aan boord. Er is ook Frans
Kienstra, de kapper van Ameland, die
na de drukke vacantiemaanden z'n
kapperszaak sluit, om gedurende de
wintermaanden een goede boterham
te verdienen als dekwerker op de
„Willem Barendsz.". Hij zal het ko
mende seizoen promoveren tot spek
snijder.
Veertig millioen.
Geen ander walvisvarend land-
Noorwegen, Engeland, Japan, Rus
land noch Zuid-Afrika kan er op
bogen zo'n modern uitgerust fabrieks-
schip te bezitten. November 1953 is
de kiel ervoor gelegd; enkele maan
den voor het begin van het vangtsei-
zoen '55'56 is het gereedgekomen.
Tijdens een vijfdaagse technische
proefvaart op zee bleek het aan de
hoogste eisen te voldoen. De kosten
van bouw en outillage beliepen onge-
Vergadering Ned.
Protestanten Bond
De algemene vergadering van de
Ned. Protestanten Bond werd onder
voorzitterschap van mr. C. P. Tuk
te Arnhem gehouden. De jaarverga
dering was gewijd aan het voorstel
van het hoofdbestuur tot wijziging
van de regeling steunend lidmaat
schap. Negen afdelingen hadden
amendementen op het voorstel inge
diend.
Allereerst zijn deze dag algemene
beschouwingen gehouden over de po
sitie der Ned. Protestanten Bond te
midden van het geheel van het Vrij
zinnige protestantisme, en meer spe
ciaal over de verhouding van
de Protestanten Bond tot de
kerken. In het alegmeen werd
zeer veel gevoeld voor het algemene
Vrijzinnige protestantse werk, dat de
bond doet in vierentwintig activitei
ten, doch men sprak zijn teueurstel-
ling uit over de weinige steun en de
geringe financiële hulp, die hiervoor
uit Vrijzinnige protestantse kring
komt. De actie voor het steunend
lidmaatschap, bedoeld om de kerke
lijke Vrijzinnige protestanten in het
werk te betrekken, heeft nog weinig
succes gehad.
Aangenomen werd, dat er een al
gemeen fonds voor algemeen' vrij
zinnig werk wordt gevormd, waar
door in de bondsboekhouding onder
scheid wordt gemaakt tussen de en
gere bondskosten en die van het al
gemene Vrijzinnige protestantse
werk. Daarnaast kunnen fondsen met
een bijzonder doel in het leven wor
den geroepen. In de jaarvergadering
van November zullen de voorstellen
daartoe aan de goedkeuring van de
algemene vergadering worden onder
worpen.
Met 9250 stemmen tegen ongeveer
4300 stemmen werd het instituut
van algemene leden in het leven ge
roepen.
veer veertig millioen gulden. Dank zij
deelneming van de Staat kon tot de
bouw worden overgegaan.
Van de waterlijn tot op de brug
meet het schip 22 meter, en de kiel
steekt dan nog eens 10.70 m. onder
water. Het slachtdek de helft on
geveer van de totale scheepslengte
is 110 meter lang en 27% meter
breed; de slipway, waarlangs de ge
vangen walvissen naar binnen ge
sleept worden, recht gemeten vijftig
meter lang. De afmetingen van alleen
de machinekamer zijn even groot als
van een flatgebouw met vijftig wo
ningen van plm. 300 m3 inhoud, en
de onderdekse fabriek, waar de ke
tels staan en een net van leidingen
doorheen loopt, met peilglazen, waar
op de technici het productieproces
van minuut tot minuut kunnen afle
zen, is nog enige malen groter.
In half uur verwerkt
Men moet dit alles gezien hebben
om zich er een denkbeeld van te kun
nen vormen, En dan nog kan men
zich niet goed voorstellen dat dit be
drijf erop ingesteld is om in ongeveer
een half uur tijds een kolossaal ge
vaarte als een walvis te verwerken tot
ongeveer dertig ton traan, spermolie,
leverolie, en vismeel, waarbij slechts
de darmen als nutteloos restant over
boord worden gezet.
Achthonderd ton traan per dag kan
deze nieuwe traanfabriek verwerken.
Een fikse hoeveelheid voor de Neder
landse margarineindustrie. Hopenlijk
zullen de door Noren en Z.-Afrikanen
geassisteerde Nederlandse walvis
vaarders de voorradige productieca
paciteit aanstonds volledig moeten ge
bruiken.
kippen minder
Goede vooruitzichten
voor pluimveeteelt
In de Vrydag te Utrecht gehouden
algemene vergadering van de Neder
landse pluimveeteeltorganisatie deel
de de voorzitter van deze organisa
tie, de heer J. Vergaay, mede, dat bü
de laatste telling is gebleken, dat de
Nederlandse pluimveestapel met ruim
een millioen kippen verminderd is.
Ook in het buitenland, aldus de
heer Vergaay, neemt het aantal die
ren iets af. Daarentegen constateer
de hij dat de consumptie van eieren
niet achteruit loopt. De vooruitzich
ten voor de Nederlandse pluimvee
teelt noemde de heer Vergaay niet
ongunstig hetgeen volgens hem
voornamelijk te danken was aan het
op tijd selecteren van de dieren.
WEER EEN BUS IN BRAND
Vertraging door
treinontsporing.
Tijdens het afgelopen weekend heb
ben zich wederom verschillende onge
vallen voorgedaan. Zaterdagavond
omstreeks kwart over elf zijn even
voor Haarlem vier rijtuigen van een
electrische trein van Amsterdam naar
Uitgeest ontspoord, waardoor het be
trokken spoor werd gestremd.
De trein kwam een honderdtal me
ters vóór het station tot stilstand. Het
bleek, dat van het derde rijtuig het
voorste wiel aan de linkerzijde was
gescheurd. Tengevolge daarvan raakte
het binnenwiel van de velg los. De
koppeling tussen de tweede en derde
wagen brak, hetgeen tot gevolg had,
dat de achterste vier wagens uit de
rails raakten. Het derde rijtuig zakte
tot bijna een halve meter in de grond.
Er ontstond vertraging doordat alleen
over het andere spoor gereden kon
worden. Het vervoer werd met auto
bussen aangevuld; Zondagavond was
de stremming opgeheven.
Het treinverkeer tussen Rotterdam
en Dordrecht ondervond Zondagmor
gen vertraging doordat bij Zwijn-
drecht de electrische bovenleiding de
fect raakte tijdens het passeren van de
door een electrische locomotief getrok
ken Lorelei-express van Hoek van
Holland naar Duitsland. Te half elf
was de bovenleiding weer hersteld.
Tussen Varsseveld en Aalten zijn
Vrijdagavond op de spoorlijn Arnhem
Winterswijk de laatste vier wagens
van een goederentrein door onbeken
de oorzaak ontspoord. Zaterdagmor-
gen was de schade hersteld.
Even buiten Zwolle bij de Berku-
merbrug op de grote verkeersweg
naar Meppel is Zaterdag de motor van
een bus in brand gevlogen. Het betrof
hier een bus van de Eerste Drentse
Stoomtram Mij van de lijn Dedems-
vaartZwolle. De 17 passagiers kon
den de bus tijdig verlaten. De schade
is aanzienlijk.
In Haarlem is een 67-jarige invalide
in botsing gekomen met de tram van
de dienst HaarlemAmsterdam. Het
slachtoffer viel uit zijn wagentje en
is later aan de verwondingen overle
den.
In het gemeentelijk zwembad te Til
burg werd Zaterdagmiddag het 10-ja-
rige knaapje L. H. dood aangetroffen.
Verdrinking is niet de oorzaak van
dit ongeval. Het is niet onmogelijk,
dat hij tijdens een spelletje „wie het
langst kan onderblijven" is gestikt.
Bij de kruising IJwegKruisweg
nabij Hoofddorp werd de 60-jarige
kermis-exploitant P. O. uit Sint Pan-
cras het slachtoffer van een gecom
pliceerde autobotsing. O. verleende
geen voorrang; bij de botsing met een
vrachtauto geraakten beide wagens in
brand. Het slachtoffer is waarschijn
lijk reeds vóór de brand overleden.
Door helicopter gered.
Een Duitse dame, die bij het zwem
men in zee in moeilijkheden was ge
komen, heeft haar leven te danken
aan een helicopter. De 43-jarige me
vrouw H. A. uit Solingen was Zon
dagmiddag toen zij aan het Scheve-
ningse strand ter hoogte van de Witte
Sociëteit was gaan zwemmen door de
sterke stroom gegrepen en daarbij
ongeveer 20 meter uit de kust gedre
ven.
Zij was de uitputting nabij toen een
helicopter, die met reclameborden een
vlucht boven zee maakte, de onder
het toestel bevestigde reclameborden
afwierp en naast de drenkelinge tot
op de zeespiegel daalde.
Mevrouw A. kon zich vastgrijpen
aan de slee van de helicopter, die haar
tot een meter of vijftien van het
strand bracht.
Vandaar werd zij door een agent
van politie op het droge gebracht. De
drenkelinge, die in een badstoel weer
op verhaal kwam, heeft geen letsel op
gelopen.
Zaterdagmiddag heeft de burgemees-
ter van Goes, mr W. O. ten Kate,
de nieuwe brandweerkazerne off icieel
aan de gemeentelijke brandweer
overgedragen. De foto toont de ach-
terzyde van het gebouw en de toren.
(Advertentie)
Hogere kolenprijzen
in Engeland
De nationale kolenraad heeft me
degedeeld, dat de prijs voor steen
kool in Engeland met ingang van 18
Juli a.s. wordt verhoogd met onge
veer 12 shilling per ton. Als redenen
voor deze prijsverhoging van IS pro
cent worden genoemd de stijgende
lonen, de kosten voor ingevoerde
steenkool en grotere uitgaven voor
veiligheid en gezondheidsvoorzienin
gen in de mijnen.
De raad deelde voorts mede, dat
Engeland dit jaar ongeveer 12 mil
lioen ton kolen zou moeten invoeren.
De hogere kolenprijs zal naar de na
tionale gasraad later verklaarde vrij
wel onmiddellijk moeten leiden tot
een prijsverhoging voor gas én cokes.
Demonstraties in
Buenos Aires.
Ter gelegenheid van de Argentijn
se onafhankelijkheidsdag zijn op
verschillende punten van de hoofd
stad religieuze demonstraties met een
politiek karakter gehouden.
Een duizendtal personen defileer
de langs het regeringsgebouw waar
bij geroepen werd „vrijheid, vrijheid"
en „leve Christus Koning".
De andere jaren werd een kerk
dienst gehouden in de kathedraal,
waarbij de regering aanwezig was.
Thans vond men de deuren gesloten,
zulks met het oog op de rouw, die in
acht genomen wordt ter nagedachte
nis van de slachtoffers van de recen
te opstand.
Zondag ls in een voorstad van Oran
in Algerije een bom geworpen in een
menigte, die een Mohammedaanse huwe
lijksplechtigheid bijwoonde. Dertig per
sonen werden gewond. Men neemt aan
dat het hier een persoonlijke wraakne
ming betreft.
PROF. G. C. VAN NI FT RIK
Synode geen scheidsrechter
tussen NW en CNV.
De bij het N.V.V. aangesloten or
ganisaties hebben op een Zaterdag
te Utrecht gehouden hoofdbesturen-
vergadering een verklaring aangeno
men over het herderlijk schrijven
van de Hervormde Synode.
Het N.V.V. erkent het recht der
kerken om hun woord in politieke en
maatschappelijke problemen te spre
ken, waardeert dit en is bereid er
met aandacht naar te luisteren.
Het N.V.V. spreekt zijn voldoening
uit over het begrip van de Synode
voor die Christenen, die persoonlijk
keuze op het terrein der vakbewe
ging voor het N.V V. hebben gedaan,
in tegenstelling tot de onrechtvaar
dige beoordeling door het bisschop
pelijk mandement.
Met de Synode deelt het N.V.V. de
bezorgdheid voor de geestelijke ont
worteling van belangrijke bevol
kingsgroepen. Het zegt bereid te zijn
tot samenwerking met kerkelijke of
andere geestelijke stromingen om die
ontworteling tegen te gaan.
Voordat deze verklaring werd aan
genomen heeft prof. dr. G. C. van
Niftrik het herderlijk schrijven na
der toegelicht. „Oxndat men Christen
is", aldus prof. v. Niftrik, „behoeft
het niet als vanzelfsprekend te zijn,
dat men lid is van een confessionele
vakbeweging". Dit schrijven is een
woord van de Kerk niet alleen aan
haar eigen gelovigen maar tevens
aan het gehele volk. Het gaat er niet
primair om wat men denkt van de
P.v.d.A., de A.R., de C.H.U., C.N.V.,
of N V.V. Maar de Kerk wil hier
zeggen wat Christus is. Christen zijn,
alaus prof. Van ^Niftrik, is niet er een
bepaalde Chr. mening of wereldbe
schouwing op na houden. Dit is eer
der secundair, aldus spreker, die
voorts het Christen zijn een existen
tiële wijze van zijn noemde. Het
herderlijk schrijven is ook een woord
in deze tijd en geen encycliek of
dogma. De Synode loopt niet als
scheidsrechter tussen het C.N.V. en
het N.V.V. Zij heeft alleen het Evan
gelie te prediken en meent, dat men
Christen en solidair dient te zijn. De
'Kerk geeft de Christen de raad mee,
te kijken, waar dit solidariteitsge
voel het beste te verwezenlijken is.
Deze vrijheid heeft iedere Christen
voor zich.
Ze had rustig gesproken en hij wist
nu dat zij noch een excentrieke her
togin noch een minder hoog-adelijk
lid van de aristocratie was. Maar
toch had de autoriteit van haar toon
hem van streek gemaakt. Hij onder
brak zijn niet bijzonder goed gekozen
woorden en ontdekte, dat hij werd
toegesproken. Je kreeg het toch door
niets gewettigd gevoel, dat dit van de
hoogte uit geschiedde, 't Was alsof
hij op een lagere trap in de schepping
werd geplaatst.
Miss Silver trok van deze geestes-,
houding vastberaden partij.
„Misschien stelt U er prijs op, dat
ik U bewijzen lever voor mijn be
trouwbaarheid als getuige. Hier is
mijn kaartje".
Uit de versleten zwarte tas, die
aan haar linker pols hing, legde zij
een klein, net kartonnen rechthoek
je voor hem neer. In het midden
stond: „Miss Maud Silver", links on
deraan een adres: „15, Montague
Mansions" en rechts: „Particuliere
nasporingen".
Terwijl hij van deze mededeling
kennis nam, ging Miss Silver voort:
„Als U zo goed wilt zijn, Scotland
Yard op te bellen, zal hoofdinspec
teur Lamb U mededelen, dat hij mij
heel goed kent en dat ik een geloof
waardig persoor ben. Sergeant-de-
door PATRICIA WENTWORTH
tectivc Abbott en feitelijk alle detec
tives zullen U kunnen vertellen .dat
de politie vertrouwen in mij stelt. In
dien U echter wilt toegeven, dat er
een vergissing is begaan en zonder
voorbehoud deze jongedame hier
uw verontschuldigingen aanbiedt, be
hoeven we Scotland Yard niet lastig
te vallen".
Aldus in het nauw gebracht, wend
de de directeur zich nu woedend tot
de winkelchef. 's Mans verminderd
gevoel van eigenwaarde kreeg weel
een steuntje door het besef ,dat hij
zijn ondergeschikte voor de afstraf
fing kon doen boeten.
„Mr. Sopeley!"
„Ja, meneer?"
„Welke aanleiding had U om zo
op te treden? Deze dame verklaart,
dat een van de bedienden iets tot U
had gezegd en wat was dat dan?"
Mr. Sopeley besefte, dat hem de
niet-benijdenswaardige rol van zon
debok wachtte. Als een der oude
ren bevond hij zich niet bepaald in
een positie, die veel schokken kon
verdragen. Met een gevoel alsof zijn
boord plotseling te nauw was ge
worden, stamelde hij:
„Het... het was Miss Anderson.
Een dame zou tegen haar hebben
gezegd, dat deze" hij zweeg even
en slikte „deze jongedame bezig
was. haar zakken te vullen en ze
meende, er melding van te moeten
maken".
„Waarom is die dame dan niet
hier als getuige
„Ze zei, <lat ze een trein moest
halen", sprak mr. Sopeley zacht. Een
nijdige blos steeg naar 's directeurs
kale hoofd.
„Mis3 Anderson had haar moeten
vasthouden".
Mr. Sopeley, de mogelijkheid van
een ander „offerdier" aangrijpend,
gaf toe ,dat miss Anderson heel na
latig was geweest. Noch hij, noch
zijn meerdere hadden echter kunnen
zeggen, hoe zij een klant, die haas
tig wegliep om een trein te halen,
dit hadden moeten beletten. Op de
toon van deugdzame verontwaardi
ging verzekerde de winkelchef: „Ik
heb haar hierover streng onderhou
den, meneer".
Nu kwam miss Silver tussenbei
den.
„Het is volkomen duidelijk ,dat de
gene, die de beschuldiging uitte en
daarop verdween .dezelfde was, die
het gestolene in de zakken van de
jongedame stopte. Ik moet U nu
verzoeken, Scotland Yard op te
bellen. Een volledig en ondubbelzin
nig excuus var uw kant is haar goed
recht en ik zal niet rusten voor het
is aangeboden".
Hoofdinspecteur Lamb lichtte de
hoorn van zijn telefoon op en hoor
de de stem van sergeant Abbott.
„Hallo, chef, hier is een grappig
zaakje! Ik heb de directeur van de
De Luxe Stores aan de lijn, die wil
weten, of Maudie een betrouwbare
getuige is. Hij vraagt naar U. Een
arrogant heer! Misschien wilt U
hem zelf eens onder handen nemen".
„Waar gaat het over?" zei Lamb
grommend.
„Winkeldiefstal. Maudie zegt, dat
het meisje in kwestie er in is ge
lopen. Zegt verder, dat ze een
vrouw een hand in de zak van de
jongedame zag steken, zich daarna
tot een bediende wenden, om die
zogenaamd op de hoogte te brengen
en toen verdwijnen, naar 't heet om
een trein te halen. Zal ik het aan U
doorgeven?"
Lamb's gegrom moet als een toe
stemming hebben geklonken. Er
volgde ten minste een klik en toen
een stem, die hem helemaal niet be
viel. Als slim en ervaren opmerker
van alles wat des mensen is, be
greep hij, dat hier een man sprak,
die een blunder had begaan en
trachtte zijn leitje schoon te vegen.
Hij wierp een dam op tegen de
woordenstroom en noemde zijn
naam.
„U spreekt met hoofdinspecteur
Lamb van Scotland Yard". Elke let
tergreep kwam er langzaam en met
nadruk uit.
De directeur moest nu tot zijn
groot verdriet opnieuw beginnen.
Hij begon te wensen, dat hij Dorin-
da Brown maar excuus had ge- 1
vraagd en Scotland Yard met rust
had gelaten.
Intussen liet de hoofdinspecteur
hem niet lang aan het woord.
„Met wat in uw winkel is gebeurd
heb ik niets te maken. Als U iemand
wilt aanklagen, is dat een zaak voor
het politiebureau in uw wijk. Wat
betreft uw informatie naar miss
Maud Silver, is het een ander ge
val. Ik ken haar heel goed en kan
U verzekeren, dat zij een volkomen
geloofwaardige getuige is. Zij heeft
in vele gevallen de politie grote
diensten bewezen en U zou goed doen
als U zich door haar oordeel liet
leiden. Als zij zegt, dat het meisje
in kwestie onschuldig is, kunt U
haar gerust gelovenzij weet,
waarover zij spreekt. Eén ogenblik
ik zal met haar spreken, om
haar identiteit vast te stellen".
In het directiekantoor nam miss
Silver met een inleidend kuchje de
telefoon op.
„Hoofdinspecteur Lamb? Hoe
prettig om uw stem weer eens te
horen! Alles wel, naar ik hoop?...
En uw vrouw?... En uw dochters?"
Na de wederzijdse begroeting
vroeg Lamb al grinnekend: „Waar
hebt U zich in begeven?"
„Maar mijn beste hoofdinspecteur!"
't Grinneken werd lachen
„Moest U de politie in de arm
nemen, om er uit te komen? Nu,
dat is heel prettig voor ons, niet
waar?"
„Ik ben er altijd zeker van, dat ik
mij op U kan beroepen", zei miss
Silver ernstig. Zij overhandigde de
telefoon weer aan de directeur,
wiens kale hoofd nu de kleur van
een biet had gekregen
Lamb, die de verandering aan de
andere kant van de lijn bemerkte,
besloot het gesprek met een vrolijk:
„Er is maar één miss Silver en dat
is ze helemaal".
HOOFDSTUK Vm.
Justin Leigh verwonderde zich 'n
beetje over deze Dorinda. Zij had er
aan gedacht, te verschijnen in vroe
ger door hem bestelde kleren, ze
scheen volmaakt gezond en het heel
prettig te vinden ,dat ze hem weer
ontmoette. En tocher was iets.
Haar gedachten dwaalden af en hij
bespeurde niets van de animo, die
men verwacht zou hebben nu zij ge
legenheid kreeg, zich op andermans
kosten wat moois uit te zoeken.
Daarbij kwam, dat mrs. Oakley toch
volkomen gezonde ideeën bleek te
hebben over de prijs, die men voor
een avondjapon moest neertellen...
Naar Justin's mening had Dorinda,
die nooit zulke duizelingwekkende
hopsten had bestegen, vol geest
drift van top naar top moeten sprin
gen, in plaats van zo'n gereserveer
de houding aan te nemen.
Eerst toen „de japon" uit een ge-
heimzinnig-lijkende bergplaats was
te voorschijn gehaald en eerbiedig
voor haar ontplooid, scheen haar b£
langstelling te ontwaken.
(Wordt vervolgd.)
