Vrijwilligers staan in de rij voor Britse onderzeedienst Kamenier Buckingham Palace nam na twintig jaar haar ontslag ATOOMSTRALINGSGEVAREN STRANDJUTTERS HEBBEN HET GOED OP ANH0LT NA 47 JAAR WEER TERUG DONDERDAG 23 JUNI 1955 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 7 GROTE VERANTWOORDING Gevaar is nog altijd het kenmerk van hun beroep Speciale correspondentie) Zij noemen „Het Vak" „The Trade" en wie er in dient, is op zyn 28ste jaar te oud. Na het tragische ongeluk met de Britse onderzeeboot „Sidon" zei de Eerste Lord van de Admiraliteit, Admiraal Mountbatten: „Met opzet kiezen zij een gevaarlijk beroep": alle leden van de Britse on derzeedienst zyn immers vrijwilligers. Zelfs na zulk een ongeluk behoeft de Admiraliteit geen mannen op te roepen voor de onderzeeboten. Zy staan altijd in de rij en dat is zeker niet alleen om drie shilling meer, die een onderzeebootman per dag krijgt. Ook nog in deze tijd van electronische hulpmiddelen, zegt Noel Monks in de „Daily Mail", is het beroep van onderzeeboot-opvarende het meest gespecialiseerde in de gehele marine. In oorlogstijd zyn z'n wapenfeiten in geheimzinnigheid gehuld en in A'redestyd hoort men weinig van hen, be halve dan die enkele keren, dat een onderzeeër de Atlantische Oceaan oversteekt of verongelukt Het ongeluk met de „Sidon" was handen. Als de daar beneden in hun .i j graf ingesloten mannen ook maar één kans hadden gehad, zou de ma rine hen gered hebben. Maar de Britse man van de onder zeedienst weegt zijn kansen niet af, wanneer hij in „Het Vak" gaat. Hij gaat er in om te dienen. Hij neemt zijn kansen om het er levend af te -brengen met de voldoening van een waaghals. Niet met anderen Op de wal kun je de mannen van de dienst altijd van de anderen on derscheiden, zelfs als je de letters op zijn muts niet lezen kunt. Zij blijven op zichzelf. Zelden gaan zij om met mannen van de oppervlakteschepen, Er zijn minder inbreuken op de discipline aan boord van onderzeebo ten, dan waar ook in de marine. Ook op welk ander schip in de marine ook. Eén antwoord zul je nooit krijgen, als je de jongens van de onderzeebo ten vraagt, waarom de onderzee- dienst „The Trade" „Het Vak" genoemd wordt. Misschien vertelt een officier je, dat het ontstond op de grote schepen, waar de manschap pen op hun onderwater-collega's neerkeken als ongeschoren ruwe klanten, die het een of andere vak uitoefenden. Maar benedendeks krijg je te ho ren: „Het is gewoon „Het Vak", meer niet". voor de mannen van het moederschip „Maidstone" volkomen afwijkend. Gewoonlijk moeten zij, na een onge luk, vele angstige uren afwachten, voor zij zeker zijn van het lot van de onderzeeboot, die in moeilijkheden is geraakt. Hier gebeurde alles voor hun ogen in Portland en in navolging van de beste tradities van „Het Vak", spron gen zij over op het schommelende dek van de getroffen „Sidon" en zet ten hun leven op het spel voor hun kameraden. Dit ongeluk was voor de Admirali teit aanleiding om met een oude re gel te breken. Zij publiceerde de namen van de der tien slachtoffers, nog voor het moge lijk was geweest, alle verwanten in te lichten. Dit was een wijs besluit, want honderden verwanten van men sen in de onderzeedienst bespaarde dit uren van zich angstig afvragen of hun mannen, zoons of verloofden misschien- waren omgekomen. Het ongeluk was immers door iedereen op de wal waargenomen. Dezelfden dat de beroemde schrijver Rudyard Kipling aan de lezers van dezelfde „Daily Mail" zyn ervaringen vertel de aan boord van de vroegste onder zeeboten, die in de Dardanellen ope reerden. En al zijn techniek, snelheid en bouwwijze veranderd in de tussen liggende jaren, de onderzeedienst trekt nog steeds hetzelfde type man nen. Gevaar.... Gevaar is nog altijd het- beroep van de man in de onderzeeboot, zelfs wanneer het schip langs zyn moederschip gemeerd ligt. De ont wikkeling van de luchtvaart ver grootte het gevaar enorm, en toch, als je bij de onderzeedienst wilt in de marine, moet je op je beurt wachten. Eigenlijk is er een nooit afgesloten wachtlijst ge weest en sedert de eerste Britse onderzeeboot in 1901 in dienst werd gesteld. Avontuur en verant woordelijkheid schijnen de twee voornaamste attracties van de on derzeedienst te zijn. Alleen al door de strenge medische keuring heen te komen, is een avontuur op zich zelf. En de jongste man aan boord van een onderzeeër, vaak nog' nau welijks volwassen, heeft een ver antwoording voor zyn schip en scheepsmakkers, die ver boven zyn leeftijd uit gaat. Lang voor de niets ontziende eer ste training voorbij is, krijgt een man, die zich voor „Het Vak" vrij willig heeft aangemeld, een gemak kelijke kans, zich terug te trekken, als hij zich niet geschikt voelt voor dit werk. Maar zijn zij er eenmaal door, dan zijn er maar heel weinig, of het nu officieren of manschappen zijn, die de dienst verlaten. Na vijf jaren in onderzeeboten, worden alle mannen opgeroepen voor routine- dienst op „gewone" schepen. Maar in negen van de tien gevallen komen zij na die periode in „Het Vak" terug en dienen, tot zij er te oud voor zijn. Om te dienen Afgezien van lichamelijke ontbe ring, moet de man in de onderzee boot een grote psychische druk kun-, nen verdragen, vooral in oorlogstijd, en alleen mannen met gezonde ze nuwen, een gelijkmatig humeur en een scherp onderscheidingsvermo gen zyn iets waard voor „Het Vak". Toen het onheilspellende signaal „Subsmash" werd gegeven op de Ad miraliteit de „Sidon" door een ont ploffing getroffen kwam onmid dellijk die hele grote reddingsorgani satie in werking, waar de onderzee boot op kan vertrouwen. Want niets is hulpelozer dan een getroffen on derzeeboot. Binnen een paar minuten waren de reddingsploegen op weg. Vice-Admiraal Fawkes, vlagofficier onderzeebootdienst, vloog per heli copter naar de plaats van de ramp en nam de leiding van de redding in De sanering van de zee-visserij Geen vang-fabriekschepen Verschenen is de regeringsnota naar aanleiding van het verslag der commissie uit de Tweede Kamer over de maatregelen tot sanering van de zeevisserij. Daarin deelt de minister van land bouw, visserij en voedselvoorziening o.a. mede, dat door belanghebbenden nimmer plannen ten aanzien van een z.g. vang-fabriekschip aan de orde zyn gesteld. Een analyse van buiten landse experimenten met fabrieks- schepen voor de zeevissery geeft geen aanwijzingen, dat economische voordelen zijn te verwachten. Overi gens blijft de minister met aandacht de ontwikkeling van de resultaten der hierbedoelde vaartuigen volgen. Naar de mening van de regering wordt het wenselijk geacht, dat, in overleg met de scheepvaartinspectie, bepaalde eisen ten aanzien van be manning en navigatie-uitrusting voor de verre-visseryschepen worden ge formuleerd, indien de verre vissery ter hand zal worden genomen en in derdaad deze vissery buiten de wa teren van. de Noordzee zal geschie den. Reeds gedurende een aantal jaren worden in de perioden, waarin de vis sers aan de wal verblijven, bijeen komsten belegd, waarop voorlichting wordt gegeven over allerlei onderde len van de visserij. Duitse discriminatie van Nederlandse vervoerders Het West-Duitse ministerie van verkeer heeft het Nederlandse minis terie van verkeer en waterstaat mee gedeeld dat aan Nederlandse ver voerders niet wordt toegestaan transporten uit te voeren tussen een ander land dan Nederland en West- Duitsland. Zo is het de Nederlandse ondernemer o.m. verboden retourla ding uit Zweden of Denemarken me de te nemen met bestemming West- Duitsland. De Nederlandse interna tionale wegvervoersorganisatie heeft nu de Nederlandse overheid dringend verzocht hiertegen stelling te nemen, mede omdat vele Duitse ondernemers transporten uitvoeren tussen Neder land en een ander land dan West- Duitsland. UITWISSELING GEGEVENS Bestudering door Verenigde Naties De Verenigde Staten hebben Dins dagavond voorgesteld, dat alle lan den de volledige gegevéns over de straling als gevolg van atoomproe- ven, bijeen zullen brengen, zodat „al le volkeren er van overtuigd kunnen zijn, dat de mensheid door deze proe ven niet in gevaar worden gebracht". Het voorstel werd gedaan in een door de Amerikaanse permanente ge delegeerde bij de Verenigde Naties, Henry Cabot Lodge, uitgegeven ver klaring. Hij zei, dat deze gegevens het best ter beschikking van de Verenigde Naties kunnen worden gesteld. De volgende algemene vergadering der Verenigde Naties, die in de komende herfst wordt gehouden, zou moeten besluiten, tot deze bestudering over te gaan. Onlangs heeft een groep Ameri kaanse atoomgeleerden voorgesteld, dat de Verenigde Staten 't probleem der straling zullen bestuderen. In verscheidene delen van de wereld heeft men zyn bezorgdheid geuit over de gevolgen van de straling voor de gezondheid en veiligheid van de mensheid. Cabot Lodge zei, dat de Verenigde Staten reeds een groot aantal gege vens over het probleem hebben, en dat volgens de beste wetenschappe lijke inlichtingen, die wij hebben, proeven met kernwapens geen be- Een Israëlisch plan voor het vermin deren van de spanning in het gebied van Gaza, waarin sprake is van een veiligheidszoneaan beide zijden afge zet met verschansingen, is door de betrokken partijen voorgelegd aan de Wapènstilstands Commissie van de Verenigde Naties. Het ging vergezeld van een voorstel tot een gezamenlijke bespreking ervan door afgevaardig den van Israël en Egypte. De foto toont de hut, waarin de Fa- penstilstandscommissie van de V. N. regelmatig bijeenkomt om uitspraak te doen in Egyptisch-Israëlische ge schillen. De hut, wel een schril con trast met het V. N.-gebouw in New Yorlc, is gelegen bij Kilo 95, een an derhalve mijl ten Oosten van Gaza. in het niemandsland aan de grens van Egypte en Israël. drieging vormen voor de gezondheid der mensheid, mits er voldoende voorzorgsmaatregelen worden geno men. India heeft over de schadelijke ge volgen van radio-actieve regen in de beheersraad der Verenigde Naties gesproken, nadat een aantal Japanse vissers met radio-actieve as was be smet. Het heeft later bij de ontwape ningscommissie een ontwerp-resolu- tie ingediend, waarin de stopzetting van atoomproeven wordt geëist, als eerste stap op de weg naar een over eenkomst over de ontwapening en het verbod van atoomwapens. Ongetwijfeld met groot verlangen naar de grote sportfeesten, die op komst zijn, kijken deze twee kinderen naar het aanplakbiljet, dat aankon digt, dat de Olympische Spelen 1960 in Rome gehouden zullen worden- Het Internationaal Olympisch Comi té heeft besloten Rome uit te verkie zen voor de Olympiade 1960. Een af fiche geeft op duidelijke wijze het op handen zijnde grote gebeuren weer. De. Spelen worden gehouden op de uitgestrekte sportterreinen „Foro Italico". Stageverordening wordt gedeeltelijk vernietigd. Examen als sluitstuk van de stage geschrapt. Bij Koninklijk Besluit Is, na advies van de Raad van State, de stagever ordening van de Nederlandse Orde van Advocaten wegens strijd mot het algemeen belang gedeeltelijk vernie tigd. Geschrapt is het verbod voor sta giaires om bezoldigde nevenwerk zaamheden te verrichten. Het besluit overweegt, dat dit ver bod onmogelijk zou maken, dat de stagiaire zonder toestemming Kamer lid. Gedeput. of wethouder wordt, en dat het bovendien in hel algemeen de financieel minder draagkrachtige jonge advocaat zwaarder treft dan. zijn in gunstiger omstandigheden verkerende collega. Ook het examen als sluitstuk van de stage is geschrapt, omdat de ver ordening slechts vage aanduidingen omtrent de examenstof geeft. Daar door zou het mogelijk worden de exa meneisen zo hoog op te voeren, dat vele juristen zich in feite de toetre ding tot de balie zien afgesloten, om dat bij niet slagen voor het examen de stage (en dus ook het toezicht van de patroon en hot verbod van neven werkzaamheden) blijft doorlopen. Tenslotte is de stagetermijn voor hen, die wel en die niet op een kan toor van een oudere advocaat wer ken, gelijkgemaakt. Agressieve scholekster Een scholekster in het Friesje dorp je Kortezwaag heeft met zoveel ver betenheid aanvallen gedaan op men sen en dieren, die te dicht bij zyn nest in een weiland kwamen, dat een boer hem het leven heeft moeten be nemen. De vogel pikte eerst het paard, dat voor een kunstmeststrooier was ge spannen in het oor waardoor het op hol dreigde te slaan en deed daarna een aanval op de knecht, die hij aan de hand verwondde. Tien Arabieren ter dood veroordeeld Het militaire 'tribunaal van Con- stantine (Algiers) heeft Dinsdag tien Arabieren ter dood veroordeeld op beschuldiging van het terroriseren van de bevolking in het Aurès-ge- bergte. Ongeveer 15Ö0 vogelvrij verklaar den houden zich in dit gebergte schuil en 100.000 Franse militairen zijn hier ingezet om hen te bestrijden. Tot de veroordeelden behoort Ben Boelaid Moestafa, die als een der lei ders van de opstandelingen in het Aurès-gebergte wordt beschouwd. Een beklaagde werd tot levenslan- dwangarbeid veroordeeld en zeven Arabieren tot straffen, variërend van vijf jaar opsluiting tot twintig jaar dwangarbeid. FEODAAL PARADIJSJE Onderdanen van Kamerheer (Speciale correspondentie) Midden in het Deense Kattegat ligt een eiland, het privé-koninkrijkje Anholt van de Koninklijke Deense Kamerheer von der Maas. Aan het begin van het toeristenseizoen wordt het steeds weer „ontdekt", dit para dijsachtige reservaat, waaraan alle wetten op de verdeling van feodale goederen en het opheffen van erfma- kingsbeschjltkingen zyn voorbijge gaan. De circa tweehonderd bewoners van het eiland, vissers en strandjut ters, hebben er vrede mee, onderda nen te zijn van de Kamerheer, want last hebben zij nooit met hem. De zielsverzorger van Anholt is de predikant Edvard Lvse, die in de vis serij zijn studiegeld verdiende en ook daarna nog een boot hield. Hij is niet eens kapitein aan boord alleen maar „Bestemand", dat wil zeggen de eer ste matroos. De kapitein is zijn voor- ZIJ WILDE HAAR KAMER NIET AFSTAAN Polly Stewart was een zeer gewaardeerde kracht (Van een bijzondere medewerker). Koningin Elisabeth van Engeland heeft kort geleden een nieuwe ka menier in dienst moeten nemen, omdat haar vorige meisje, de 37-jarige Polly Stewart, de dienst opgezegd had gekregen om een wel zeer op merkelijke reden. Twintig jaar lang lieeft juffrouw Stewart in het Londense Buckingham Paleis gewerkt. Voor allen, die de achtergrond van dit o onverwacht ont slag niet kennen, 'n welhaast onbegrijpelijke zaak, omdat Polly Stewart een zeer gewaardeerde kracht was in 't Koninklijk Paleis. Op 'haar werk was nooit iets aan te merken geweest. Het tafelzilver bleek altijd keurig gepoetst, in geen enkele van de aan Polly's zorg toevertrouwde kamers was ook maar het kleinste stofje te vinden, de knopen werden steeds zorgvuldig aan Prins Charles' jassen genaaid en de koningin liet verschil lende keren de ochtend-thee door Polly in haar slaapkamer brengen. Alles leek welhaast een sprook jesachtige idylle, totdat enkele we ken geleden een in kleurig uniform geklede andere koninklijke employé zich bij juffrouw Stewart aandiende om haar te vertellen, dat men de ka mer van de kamenier helaas voor andere doeleinden diende te gebrui ken. Maar, zo voegde hij er snel aan toe, mejuffrouw Stewart kon er op rekenen, dat zij elders in het paleis een nieuw en geschikt verblijf toege wezen zou krijgen. Onverzettelijk. En dit nu was de kamenier hele maal niet naar de zin. Zeer veront waardigd herinnerde zij er aan, dat zij de nu te ontruimen kamer al 20 jaar in gebruik had en dat zij hoop te, er tot haar pensionnering in te mogen blijven wonen. Daarmee was het grote probleem ontstaan. De kamenier wenste geen duimbreed van haar standpunt af te wijken, maar de leiding van de koninklijke huishouding evenmin. Juffrouw Stewart kreeg gele genheid om voor een scheidsge recht haar standpunt nader uit een te zetten. Daarbij bleek, dat zy zo op haar kamer gesteld was omdat zij van daaruit kon zien wie er in en uit het paleis gingen. Ook bij byzondere gebeurte nissen had Polly steeds" een van de beste plaatsen, die men zich maar zou kunnen wensen. WEINIG INDRUK. Deze argumenten bleken op het scheidsgerecht te weinig indruk te maken. De voorzitter deelde haar mee wel begrip te hebben voor haar verlangens, maar ze desondanks niet te kunnen aanvaarden. Toen juf frouw Stewart niet bereid bleek mee te doen aan een compromis-oplos sing, zat er niets anders op dan haar ontslag te geven. Temeer omdat zij slechts één woord over had voor de vraag van de personeelschef, of zij misschien toch nog geen afstand wil de doen van haar „recht". Polly's antwoord was: neen. En zo hebben de collega's van de kamenier dezer dagen kunnen zien, hoe juffrouw Stewart hepakt en be zakt door de bedieiulemlcur het Buckingham Paleis verliet, in een taxi stapte, wegreed en demonstra tief de chauffeur tweemaal rond het monument voor koning Victoria liet rijden, welk standbeeld staat voor de hoofdingang van het paleis. Mejuf frouw Stewart behoeft overigens niet bevreesd te zyn, dat zy zonder werk zal blijven. Verschillende vooraan staande families in Londen hebben haar al gevraagd bij haar in dienst te willen treden. Voorlopig echter wenste de ex-kamenier van de ko ningin van deze mogelijkheden geen gebruik te maken, omdat zij vond, dat zy nu eerst eens vacantie moest ne men. zanger en de scheepsjongen de zoon van de klokkeluider. De hoofdbron van inkomsten der eilandbewoners bestaat uit het ber gen van metaal van de vele schepen, die tijdens de oorlog voor Anholt tot zinken werden gebracht. Men laat de wrakken uiteen springen en vist dan de losse stukken van de zeebodem op. Voor oud yzer wordt een goede prys betaald, maar de vuurtorenwachter Christiansen ontdekte enige jaren ge. leden zelfs een wrak, dat geladen was met staven kopei. Het gelukte hem, in nacht en mist de gehele la ding te bergen, zonder dat iemand op het eiland er iets van bemerkte. Van de opbrengst liet hij op het eiland een verenigingsgebouw zetten! Een andere succesvolle wrakken- visser is de dorpssmid. Als schipper van de Anholter reddingsboot heeft hij tot nu toe 216 schipbreukelingen gered. Want de herststormen en de donkere winternachten bedreigen voor Anholt de scheepvaart met gro te gevaren. In vroeger tijden baden de mensen in de kerk: „Heer, zegen onze kusten" en het heette, dat schip breukelingen hier dikwijls de reis naar het hiernamaals moesten aan vaarden. De smid heeft overigens ook het wrak van een Kogge uit de tijd van Koningin Margaretha (1375 tot 1412) ontdekt; de verroeste kanon nen zijn de trots van het Koninklijke Tuighuis in Kopenhagen. Uit het wrak van een Brits fregat uit Nel son's tijd heeft de smid fijn hout en meubels geborgen, waarmee hij zrjn huis inrichtte Jllllfllllllllllllllllllllllilll!lllllllllllllllllllllllllllllilllllll||lllllllllll||||||||JI_ „Werkelijke lonen". 1 E De ambtenaren in communis- |e f tisch China zullen met ingang jp 1 van 1 Juli hun salarissen uitbe- H taald krijgen in levensmiddelen, kleding, huisvesting en andere ff dagelijkse benodigdheden in- p plaats van in geld De regering in Peking heeft hiertoe besloten teneinde te ge- ff raken tot een stelsel van „wer- ff kelijke lonen in plaats van lo- f| nen in geld". innhuiminin ,Jk ben ook nog pre sident-directeur van 'n goudmijn. Het klinkt goed, maar we hebben maar een bankrekening van 1,60 dollar''. Zo sprak een grijze heer van 69 jaar, die 47 jaar geleden Monnikendam verliet als Gerrit Snie- der. Hij zal er nu weer terugkeren als Gerrit Snider, die het in Alas ka tot senator heeft gebracht- Hij kwam Zaterdag in ons land aan mei de Nieuw Amsterdam van de Holland-Ameri ka Lijn en de begroe ting met zyn vier zus ters was allerharte lijkst. In zijn jonge jaren was hij in Zuid-Afrika en Zniu-Amerika voordat hij zich te Wnsilla in Alaska vestigde Alas ka is de laatste tijd me de door de fortificaties van het leger erg ver- anderd, maar in 1916 woonden zyn vrouw Aaltje Aldenberg, die opgegroeid is in het Doopsgezinde weeshuis en in 1915 met een Ne derlandse familie naar Amerika ging en hij in een tent. Kaarsen zorgden voor de verlichting en de eerste kachel was ge maakt van petroleum- bliklcen. Bij een tempe ratuur van 1(0 graden werd de eerste dochter geboren. In Alaska heeft hij goud gezocht en hij werkte er bij de spoorwegen. ,Jn dat land vond ik persoon lijke vrijheid. Het is groot vrij open land en iedereen is er gelijk De heer Snider vertelde van de ontberinoendie men er vroege* moest doorstaan. Zijn tumid- Iels overleden zoon Inn- coin Pieter werd gebo ren in een hospitaal, nadat zijn vrouw en hy zich een weg vier mijl land hadden gebaand door de sneeuw gedurende een sneeuw storm. Men kent elkaar in Alaska allemaal, zo vervolgde hij- Iedereen heeft er een bijnaam en zo heet Brown die een bril daagt, Double- eye Brown". Al deze men- sen zijn de pioniers, die Alaska „openden". De enige moeilijkheid in Canada noemde hij het tekort aan vrou- wen, dat hy als volgt illustreerde: Als een restaurant een serveer ster zoekt, wordt er ge- <iarandeerd. dal als een meisje de betrekking aanneemt zij binnen 'n maand getrouwd sal :i)n. De meis.es trou wen er al op haar ze ventiende jaar.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1955 | | pagina 7