Maarten van Rossem was de schrik van het platteland Utrechts Studentencabaret verdwijnt van het toneel BEDRIJFSCHAP HORECA OPENBARE VERGADERING VAN HITLER LEEFT NOG VOORT IN OFFICIËLE AKTEN WOENSDAG 25 MEI 1955. PROVINCIALE ZEEÜW8E COURANT 11 PINKSTEREN 1555 OVERLEDEN Bescherming van de naam „Hotel" Dte voorzitter van het bedrijfschap Horeca, de lieer J. G. Meyer, heeft gisteren tijdens de eerste openbare vergadering van het bedrijfschap een installatierede uitgesproken, waarin hij de geschiedenis van de totstand koming van het bedrijfschap memoreerde. Het bedrijfschap zal ongeveer 31.000 bedrijven omvatten, aldus spreker, die vervolgde, dat het bedrijf schap in zijn beperkte sfeer zijns inziens een nuttige functie zal kunnen hebben, waarbij hij in de eerste plaats wilde wijzen op de ideëele zijde van de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie, die haar uitdrukking vindt in de samenwerking van ondernemers- en werknemersvertegenwoordigers in haar bestuur. Als factor in de nationale econo mie neemt de bedrijfstak sinds de oorlog een belangrijke plaats in. De totale omzet, aldus deelde spreker mede, bedroeg in 1953 ongeveer 600 millioen gulden. Het meest treedt dit op de voorgrond in de inkomsten, die hij aan buitenlandse betaalmiddelen voor het land incasseert. In 1953 werden 171 millioen gulden aan de viezen uit het vreemdelingenverkeer verkregen. Een taak, waarmede het bedrijf schap Horeca een nuttige start zou kunnen maken, ziet spreker in het scheppen van een regeling ter be scherming van de naam „hotel". Men moet er op kunnen rekenen, dat wat in ons land een „hotel" wordt genoemd, ook werkelijk een hotel is, d.w.z. 'n logiesinrichting, die aan be paalde eisen voldoet. Voorts acht de heer Meyer de algemene invoering en toepassing wenselijk van het ho telreglement, dat de rechten en ver plichtingen tussen hotelier en gast regelt. Dit bestaat reeds in ons land, doch tot nu toe bedienen zeer weinig bedrijven zich ervan. Ook het onder werp van de standaardisering van de overeenkomsten met reisbureaux ligt op de weg van het bedrijfschap. Het zal mede een taak van het be stuur zijn de regering ervan te over tuigen, dat in afwachting van een nieuwe drankwet, wijziging van de huidige niet langer mag worden uit gesteld, opdat vooral de kleinere be drijven van een onnodig knellende band worden bevryd. Ds. J. H. Sillevis Smitt houdt radiorede. Vrijdag 27 Mei a.s. zal ds. J. H. Sillevis Smitt, lid van de Raad van Bestuur van de Süchting Bevorde ring Bescherming Bevolking, van 18.1018.15 een radio-toespraak hou den over „Onze taak in de Organi satie Bescherming Bevolking". Deze radiovoordracht is opgenomen in het programma van de N.C.R.V., en wordt uitgezonden over de zender Hilversum I. Sowjets hebben Port Arthur ontruimd Volgens het communistische pers bureau „Nieuw China" hebben de Russen de ontruiming van het gebied van Port Arthur thans voltooid, in gevolge de vorig jaar October ge maakte afspraak, dat de Sowjet- Unie eind Mei 1955 de vlootbasis zou hebben verlaten. Plundering en brandschatting Vierhonderd jaar geleden op Pinksterdag anno 1555 stierf Maarten van Rossem in de ouderdom van 76 jaar. Hy stierf niet als krygsman, wat hij heel zijn leven geweest was, maar als slachtoffer van de zwarte dood. Vier eeuwen zijn sedertdien verstreken en nog altyd heeft zyn naam de wrange bijsmaak van plundering en brandschatting; nog altijd herinnert men zich het spoor van geblakerde dorpen en bloedende steden dat Maar ten achterliet, waar hij verscheen. Met zijn geharde „crijchslcnechten" heeft hij Den Haag geplunderd, Amsterdam belegerd. Er is een tijd geweest, dat de Paryzenaren hun stad ontvluchtten, toen zy hoorden, dat Maarten van Rossura in aantocht was. Toen hij in 1528 zijn vermetele aanval op Den Haag ondernam, was hij sedert een jaar opperbevelhebber van de troepen van hertog Karei van Gelder in diens strijd tegen de bis schop van Utrecht. Volgens de zeden van die dagen bestond er geen vast front tussen de strijdende partijen. Bisschop Hendrik van Beyerên, trok stropend rond in Gelderland en ver moordde en vierendeelde alle boeren, die zich niet wilden laten plunderen. En Maarten van Rossem zat diep in Utrecht en leefde daar ten koste van het platetland. Tot Karei V zich in de strijd mengde, met financiële steun van Holland. Haags huzarenstuk Op deze plotseling gewijzigde situa tie antwoordde Maarten van Rossum met een huzarenstukje. Hij verzamel de 2000 Gelderse „crijchsluyden" rondom zich en sprak hen als volgt toe „Wij verklaren de Hollanders de oorlog, niet door een heraut, maar door vuur en zwaard: het geldt nu Den Haag, het magazijn van alle Hol landse schatten, dat ik U, mijn solda ten, met alle inwoners ten prooi geef!". Langs de Rijn trokken zy van Montfoort, via Woerden, naar Leiden en vandaar naar Den Haag. Onder dekking van de nacht leger de hy een deel van zijn volk in het Haagse Bos en een ander deel bij Rijswyk en op het afgesproken sig naal een boerderij in lichterlaaie ontrolden beide groepen de Gelderse banier en onder het geschreeuw van „Gelder Gelder overvielen zij de volkomen overrompelde Hagenaars 6 Maart 1538. Zij staken de St. Ja- cobskerk en dertig huizen in brand en haalden vele patriciërswoningen leeg. Ryk met buit beladen keerden Van Rossums mannen via Bodegraven naar Utrecht terug. Dit wapenfeit is het patroon gewor den, dat het verdere leven van Maar ten van Rossum als veldheer beheers te. De opvolger van zyn heer, Her tog Karei van Gelder, die in 1538 stierf, stelde de bevelhebber ook wel zeer zware eisen. Willem van Gulik, hertog van Kleef, wikkelde zich nl. in een strijd op leven en dood met Keizer Karei V, met slechts twee ver re bondgenoten, t.w. de Franse Ko ning en Koning Christiaan in van Denemarken. En hij deed dat zonder veel kasgeld te hebben; Maarten moest dus maar zien hoe hij het rooide. De oorlog voedt zichzelf, dacht Maarten van Rossem, ep hij trok met schijnbaar vreedzame bedoelingen naar Antwerpen. Hij verzocht Luik om vrye doortocht, maar die werd ge weigerd. Antwerpen en Den Bosch brachten zich in staat van tegenweer. In Den Bosch werden de huizen te gen de stadswallen geslecht, een aar den wal werd opgeworpen en gewa pende boeren uit ae Peel werden in 't veld gebracht. Maartens eerste aan val mislukte, maar weldra trok hij en thans met 14.000 man voetvolk en 2000 ruiters weer over de Maas, achttien kanonnen met zich voerend. En nu moest het Brabantse platteland het ontgelden. In Oisterwrjk werden kerken en kloosters geplunderd en de Ïilaats zelf werd brandend achterge- aten. St. Oedenrode werd geplunderd en platgebrand, Oirschot en de Beer- zen werden leeggeroofd. René, Prins van Oranje, rukte met krijgsvolk uit Breda op toen Antwer pen bedreigd werd. Maar Maarten liet de tien vendels ruiterij en de 3000 man voetvolk bij Breeschaet in de val lopen. Slechts met moeite wist de prins te ontkomen, met achterlating van 2000 man die prompt gevangen werden genomen. In „geen seshon- ders jaren hadden ruiter of knechten voor Antwerpen gheweest", maar de magistraten van de stad lieten zich niet door het Gelders krijgsvertoon imponeren. Oxide tekening van Maarten van Ros sem, ongeveer 6Q jaar. De Antwerpenaren schoten goed en pleegden menige dappere uitval. Een week hield Maarten het beleg van de stad vol; toen werd het hem te heet en na een mislukte poging om de stad door handlangers in brand te doen steken, trok hy af. Hij begon zyn woede te koelen op het platteland. Hij plunderde de buitenplaatsen van de rijke kooplieden, stootte zijn hoofd bij Lier, dat hem met geschut verwel komde, verloor veel volk bij het over trekken van de Nethe, en trok rovend en brandschattend door het Belgische land. Overal waar hij geweest was, liet hij een spoor van verkoolde bal ken en verstoorde welvaart achter. De Leuvense studenten bleken heel wat mans; bezetting was er niet, de raad besloot de plundering af te ko pen voor 50.000 leliën plus wijn en leeftocht, maar toen een wagen van Van Rossem door de nauwe poort naar binnen wilde om de wijn te halen, sneden de studentjes de strengen door zodat de wagen dwars in de poortope ning stond. Toen vatten de burgers moed: zij beschoten de Geldersen met kanonnen en allerlei oorlogstuig. Zelfs vrouwen en meisjes van goeden huize stonden op de wallen en trok ken tegen het vreemde krijgsvolk van leer en zowaar, zij wisten van Rossem tot de aftocht te bewegen. Plunde rend trok Maartens leger verder tot de mannen eindelijk, zuchtend onder de krijgsbuit en doodmoe van de be wogen strooptocht, bij Mazieres over de Maas trokken. Keizer Karei V, ho rende van hun euveldaden, zwoer een dure eed: „En al brake ook de Turk met sijne ganse macht in de Christen heid. ick en wil geen vrede, tenware Willem voor altijd afstand doet van GelreMaar ondertussen behaal de Maarten een overwinning by Sit- tard op 10.000 man onder René van Oranje en nam hij, en passant, ook Amersfoort in, een feit, dat hem 80.000 rijders van 24 stuivers elk aan schatting opbracht. Geen vernedering voor Maarten. En weer viel Maarten Noord-Bra bant aan. Bij Vught stak hij 600 hui zen en een kasteel in brand, Vlijmen, Boxtel, Oosterwijk, Hilvarenbeek, Til burg, Oirschot, Oerle, Esch, Heivoort, Gestel, Waalre, Geldrop geen van de Noord-Brabantse stadjes en dor- Oude tekening van de plundering van Den Haag; brandende huizen op de achtergrond. pen bleef gespaard. Eindhoven wei gerde schatting te betalen; de bezet ting werd onder de voet gelopen en over de kling gejaagd. Alleen Hel mond en Den Bosch ontkwamen aan het algemene noodlot. De reactie van Keizer Karei was fel: met een geweldige overmacht be legerde hij de stad Duuren. Twee da gen lang verdedigde zich de bezetting tegen een ononderbroken stormloop. Toen de commandant door een stenen kogel verpletterd werd, gaf men zich gewonnen. Krygsvolk en burgers werden tot de laatste man toe uitge moord Toen was het afgelopen voor her tog Willem. Ootmoedig wierp hij zich aan de voeten van de keizer en smeekte om vergiffenis. De nederlaag van de hertog betekende echter niet een vernedering voor Maarten van Rossem, want de keizer stelde de eis dat Maarten hem met 250 Gelderse ruiters ter beschikking zou worden gesteld. Weldra trok de toen 67-jarige g ze veldheer aan het hoofd van a Nederlanderse-krijgsknechten van de keizer op tegen de Franse troepen. Hy werd na een tweede veldtocht, waarin hij zelfs Parijs bedreigde, tot gouverneur van Luxemburg be noemd. Tijdens een laatste veldtocht in Frankrijk brak in het legerkamp bij Givet pest uit en ook Van Ros sem werd besmet. Ijlings werd hij naar Antwerpegn vervoerd om te worden verpleegd en daar stief hij op 7 Juni 1555 juist op Pinksteren op de leeftijd van 76 jaar. UIT MET DE STUDENTENJOOL Een leuke tijd met pret van prima gehalte wordt afgesloten (Van onze speciale verslaggever). „Ja, het is nu definitief afgelopen", zegt Paul van Wely. „Het is een ple zierige tijd geweest. Maar het studentenleven raakt op zijn eind, en dus zullen we onze aandacht nu aan andere dingen moeten geven". En hiermee is dan het lot bezegeld van het Utrechts Studentencabaret, dat vijf jaar achtereen, met frisse en intelligente kolder het Nederlandse volk vermaakte. Op 26 Mei is er een grootscheepse afscheidsvoorstelling in het Amster damse studententheater, „Hypokriterion", een dag daarop een nog grootser afscheid in de geboorteplaats Utrecht. Als een grap is het begonnen. Voor de lustrumviering van de^ Utrechtse Universiteit was een cabaretje in elkaar gedraaid. En dat had de deel nemers zoveel plezier gegeven, dat men er het volgende jaar nog maar eens aan begon. Vijf voorstellingen wilde men ermee verzorgen in „Hy pokriterion". Maar er was pers in de zaal. Dertig van de veertig bezoekers waren krantenmensen. En die gingen MET 31.000 BEDRIJVEN er zo enthousiast over schrijven, dat het de artisten verblufte... en dwong drie maanden te blijven. „We deden het voor ons eigen plezier, maar het bleek een succes voor anderen", her innert pianist-leider Paul van Wely zich, wanneer we in de foyer van „Hypokriterion" dit gesprek met hem hebben. „En bovendien een welkome bron van inkomsten voor verscheidenen om de studie te betalenvoegt hij er lachend aan toe. Puck Sieburgh, de slanke zangeres met geraffineerde mimiek, is nu af gestudeerd. Indisch Recht. In Juli treedt ze in de baan, die ze zich reeds verwierf. De Tweede dame van het gezelschap, de Ambonese Tekkie La- tüperisa, die rechten studeert, zal dit jaar nog klaar komen, evenals con férencier Joan Noordmans, de initia tiefnemer van dit cabaret. Waar schijnlijk Juli zal hij zijn doctoraal Rechten doen terwijl hij al eerder klaar kwam met Theologie. Rob Kummer, Huug de Waard en Paul van Wely, die allen al semi-arts zijn, denken over een jaar de artsen bul in hun zak te hebben. In Juni zal hun wachttijd voor een co-assistent- schap in een ziekenhuis voorbij 'zf~ en vanaf dat ogenblik zullen ze c ook geen tijd meer hebben voor het cabaret. Herinneringen Schone herinneringen bewaren allen aan hun artisten-loopbaan. De pret heeft hun studietijd met ongeveer een half jaar verlengd. Dat is gekomen door de tournee van drie maanden naar Indonesië en Nieuw-Guinea, waartoe de F.P.M. hen in de winter van '53'54 uitnodigde. Die trip is een half jaar tijdverlies waard ge weest. Andere herinneringen? „Wel; een van de aardigste is ons optreden in Soestdijk op de verjaar dag van Prins Bernhard. Er waren vierhonderd gasten ten paleize, maar het meeste plezier beleefden de Ko ningin en de Prins naar het ons voorkwam. Joan Noordmans veroor- DOODVERKLARING IS NODIG Argentinië bevond of ergens aan de Noordpool rondzwalkte. Deze kroongetuige was de Berlijnse tand heelkundige Fritz Echtmann. Hij had in de herfst van 1944 een tand prothese voor Hitier en een kunst stofprothese voor Hitiers geliefde, Eva Braun vervaardigd. Na de in eenstorting van Duitsland namen de Russen Echtmann gevangen. Tij dens zijn verblijf in de gevangenis gaven de Russen aan de tandheel kundige een gouden deel van een tand en een volledig onbeschadigd onderkaakbeen. Van te voren had Echtmann uit zijn geheugen de prothesen na moeten tekenen, die hij in 1944 voor Adolf Hitler en Eva Braun gemaakt had. De overeenkomst met de „origi nelen" liet geen twijfel: Hitler was werkelijk dood. Maar de Russen voelden er destijds blijkbaar weinig voor, dat Echtmann deze weten schap ook in het Westen ging ver kondigen. Derhalve hielden zij hem tot vorig jaar in hechtenis. Voor het kantongerecht Berchtes- gaden waren Echtmann's verkla ringen beslissend. „Hitier is juri disch dood" verklaarde de rechter. De Berchtesgadeners wilden ech ter geen acte van overlijden opstel len. Hitler's laatste woonplaats was Berlijn en in deze plaats was hij ook gestorven. Derhalve kon slechts in Berlijn de officiële doodverkla ring plaats vinden. Zo leeft de „Führer" nog altijd lustig op papier verder. Het zal aan de Berlijnse Denazificeringskamer te danken zijn, als met dit „spook" eindelijk korte metten wordt ge maakt en als Hitier ook door de be voegde macht, tien jaar na zijn zelfmoord, officieel bij de doden in gedeeld wordt. Franse S.S.-er zonder studie drie jaar arts Wonderlijk bedrog in Parijs. Een voormalig SV,S.-er, die tot 20 jaar dwangarbeid was veroordeeld door een Franse rechtbank en alleen de lagere school had doorlopen, is ge arresteerd, nadat hij drie j3ar als arts in Parijs gevestigd was geweest. André Dononain was er in geslaagd, een aantal artsen en internisten zó voor de gek te houden, dat hij in een ziekenhuis als chirurgisch assistent werd geplaatst. Nadat hij daar een paar maanden het „vak" had afgeke ken, vestigde hij zich m de Rue Notre Dame des Champs, waar hij al gauw een aanzienlijk aantal patiënten had. Dononain had echter van de jaren, die hij bij de Waffen S.S. had gediend, een typische eigenschap overgehou den; een manie voor onderscheidin gen. Niet minder dan vijf kleurige lint jes sierden dan ook zijn borst, als hij zich naar zijn patiënten begaf, hetgeen een politie-officier, die enkele huizen van Dononain af woonde, al enkele maanden had geïrriteerd, meld „de Tel". Tot zijn stomme verbazing kwam de commissaris ook tot de ontdekking, dat de man nooit medicijnen had gestu deerd. Zijn medisch instrumentarium had hij in diverse ziekenhuizen, waar hij had gewerkt, bij elkaar gestolen.. Vliegtuigen botsten bijna tegen elkaar Belgische gezagvoerder van alle blaam gezuiverd Op 30 Juli van het vorig jaar zijn waarschijnlijk de K.L.M. en de Sabena aan een ramp ontkomen doordat bo ven Schiphol een Nederlandse convair en een Belgische DC-6 elkaar bij de landing rakelings misten. De Raad voor de Luchtvaart heeft dit geval van „ernstig botsingsgevaar", zoals het officieel wordt genoemd, grondig onderzocht om uit te maken of de beide gezagvoerders van de vlieg tuigen en de verkeersleider op de to ren verantwoordelijk waren voor dit incident. De twee vliegtuigen naderden Schip hol uit Noordelijke richting en waren bijna tegelijkertijd boven het baken Buiksloot Het Sabena-vliegtuig kreeg toestemming om te landen, terwijl aan de convair de opdracht „proceed to the field" werd gegeven. De K.L.M.-gezag- voerder, die wegens goede weersom standigheden een zicht-landing had aangevraagd, meende ook te kunnen landen en bijna was hiervan een bot sing het resultaat geweest. De directer-generaal van de lucht- va~-t wilde alleen de Belgische gezag voerder van alle blaam zuiveren. De verkeersleider rekende hij een fout aan en de K.L.M.-gezagvoerder een ernstige fout. Tandarts als getuige. Adolf Hitler is officieel nog in le ven. Dit verbazingwekkende feit, kwam onlangs in Berlijn aan het licht. „Adolf Hitier, geboren 20 April 1889 te Braunau in Oostenrijk, het laatst woonachtig in Berlijn, Voszstrasse 6-7". Zo luidt een des betreffende paragraaf van een om vangrijk officieel stuk, dat, in ver band met een doodverklaring, di rect door het kantongerecht Schö- neberg werd bewerkt. Op verzoek van de Berlijnse Denazificeringska mer zal het kantongerecht de Füh rer definitief en nu ook „op papier" doorzenden naar het hiernamaals, aldus de Weltwoche. Reeds in October van het vorige jaar zette het kantongerecht Beren- tesgaden een juridische eindstreep onder het duistere hoofdstuk „Hit- Ier". Gedurende twee jaar had dit gerecht de vraag onderzocht of de „duizendjarige" dictator inderdaad op 30 April 1945 in de Berlijnse Rijkskanselarij door zelfmoord aan zijn eind is gekomen. Aanleiding tot dit opsporings-onderzoek was een verzoek van het Weense wijkge- recht der binnenstad, het zich in Oostenrijk bevindende vermogen van Hitier verbeurd te verklaren, waarvoor men een officiële dood verklaring nodig had. Dit vermogen bestond enkel en alleen uit het kost bare schilderij „De kunstenaar in zijn atelier" van de Nederlandse schilder Jan Vermeer, dat Hitler in 1940 voor 1.650.000 Rijksmarken in zijn bezit had gekregen. Het kantongerecht Berchtesgaden verhoorde in totaal ongeveer vijftig getuigen, teneinde tot doodverkla ring te kunnen overgaan. Berchtes- faden was ngast Miinchen en Ber- jn Hitiers officiële woonplaats. Maar slechts één van de ongeveer vijftig getuigen kon overtuigend be wijzen, dat de Führer werkelijk dood was en zich niet in Spanje of JOAN NOORDMANS de olijke theoloog loofde zich in zijn conférence een gro te vrijheid tegenover de Prins, die af en toe niet kon laten geestig van re pliek te dienen". Ook in Bonn en Parijs is het gezel schap opgetreden. Maar nu moet het dan afbreken. De stemming. „De stemming is het belangrijkste, en als je eenmaal aan het werk bent, kan je een kolderstemming niet vol houden. Je wordt ouder en dat remt op de een of andere manier, waar door de spontaneïteit verloren gaat. Misschien, dat we straks bij een lustrumviering nog wel weer eens wat doen, maar dat is een interne aange legenheid. En als zodanig beschouwen we dan ook maar de enige vaste verbintenis, die uit dit samenspel is voortgeko men: de verloving van de rechtskun dige Tekkie met de semi-arts Rob Kummer. De anderen hopen, dat dit samengaan tot in lengte van jaren aanleiding mag geven zo nu en dan nog eens oij elkaar te komen. Zingend door het leven; op de voor grond Rob Rummer en Fekkie Latu- perisa; aan de piano cabar et-leider - liedjes-fabrikant Paul van Wely; op de achtergrond Puck Sieburgh en Huug de Waard.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1955 | | pagina 7