Wijziging van de wet op materiële
oorlogsschaden ingediend
energie
De wereld wil met
veroverd worden
GROOT AANTAL BEZOEKERS
OP „MINIATUUR WALCHEREN"
PERSSTEMMEN OVER DE
KABINETSCRISIS
VRIJDAG 20 MEI 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
11
mm
MET TERUGWERKENDE KRACHT
Geboeid luisterden Donderdagmorgen
honderden CJMV-ers uit alle delen des
lands in de stampvolle Nieuwe Kerk
te Middelburg tijdens de ochtendver-
gadering van de CJMV. bondsdag
naar de Commissaris der Koningin in
Zeeland, jhr. mr. A. F. C. de Casem~
broot. (Foto: P-Z.C.)
Wat is in wezen de grief van de
P.v.d.A.-fractie tegen het beleid van
het kabinet en van de socialistische
ministers Deze fractie vindt, dat het
kabinetsbeleid en dat de socialisti
sche ministers te veel voeren in het
zog van de Christelijke partijen- Dat
zat de heren zo hoog, dat er voor hen
een uitweg moest komen, zelfs al zou
die gaan ten koste van de man, die
de Partij van de Arbeid na de oorlog
groot gemaakt heeft en dat is dr.
Drees.
De gehele geschiedenis, aldus
„Trouw bewijst, dat het beslag van
het socialisme op onze politiek aan
betekenis inboet en dat tegelijkertijd
de kracht van de Christelijke poli
tiek aan invloed wint.
Franse politiek
„Het Algemeen Dagblad" meent,
dat de Tweede Kamer gisteren een
beslissing nam, weike naar Frans re
cept is. Deze vijftig min of meer toe
vallig gelijkluidend stemmende volks
vertegenwoordigers missen alle ge
meenschap, welke nodig is voor Het
vormen van een nieuw ministerie.
Alles bij elkaar is het belang van
de burgers opgeofferd aan politieke
halsstarrigheid en daarmede heeft de
volksvertegenwoordiging, althans
haar meerderheid, zich zelve een be
wijs van bestuurlijke onmacht uit
gereikt.
Beraad en tempo
De „Nieuwe Rotterdamse Courant"
concludeert, dat er in het parlemen
taire debat een tempoverschuiving
ten aanzien van het beraad is ont
staan. De regering was on zijn minst
één tempo achtergeraakt én dat heeft
het kabinet zijn leven gekost. Want
het „vertrouwvol beraad" over het
huurbeleid had eieenlgk al een jaar
geleden of nog eerder moeten plaats
hebben.
Als men toch enig nut in de crisis
zou willen zien, dan is het dit, dat
men zich nu misschien iets onbevan-
gener voelt tegenover de belasting
voorstellen, waarvan ingrijpende wij
ziging nodig zou kunnen blijken te
zijn in verband met een werkelijke
oplossing van, het huurvraagstuk.
Misschien wordt de crisis verras
send snel opgelost. Maar het blad
ziet niet, hoe daarmede een resultaat
kan worden bereikt, dat een oplos
sing inhoudt van het vraagstuk,
waaruit de crisis is voortgekomen.
Crisis
„Het Parool" acht het jammer, dat
de regering, die door het voorlopig
verslag al gewaarschuwd kon zijn,
nochtans het hoge spel heeft ge
speeld en haar lot aan een zo van
alle zijden aangevochten ontwerp
heeft verbonden.
Het zou het beste zgn, aldus het
blad. dat met toch op zijn laatst in
1956 verkiezingen voor de boeg, het
nu démissionaire kabinet, eventueel
in gereconstrueerde vorm, tpt volgen
de zomer het bewind zou blgven voe
ren.
Men zou dan in onderling overleg
kunnen nagaan of er een oplossing
voor het vraagstuk der huren is te
vinden of dat dit zou moeten blijven
liggen tot na de zomer van 1956. In
tussen zou het kabinet aan enkele
zaken, waarover een grote mate van
overeenstemming bestaat, de laatste
hand kunnen leggen. Overigens ont
veinst het blad zich niet. dat er tegen
deze oplossing van allerlei kanten
bezwaren kunnen rijzen.
Ongewenst
„Het Alg. Handelsblad" acht het
in strijd met de werkelijkheid te ont
kennen. dat er door de regering pres
sie op de Kamer is uitgeoefend. Men
kan veilig aannemen, dat zelfs voor
de 48 voorstemmers de regerings-
coctail gelijk stond met een naargees
tig drankje. Het is nu wel duidelijk
gebleken: tijedens de kabinetsforma
tie is rnen 't niet eens geworden over
het netelig vraagstuk der woninghu-
ren. Er zal een duivelskunstenaar
voor nodig zijn om deze ingewikkel
de en akelig verstrengelde crisis op
te lossen. De zuiverheid der parle
mentaire verhoudingen is gered. Men
kan zich afvragen: tot welke prijs?
Bijdrage voor verwoeste opstallen
niet voor bouw van woningen
Bü de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot wijziging van de
wet op de materiële oorlogsschaden.
Ingevolge het gestelde in artikel 71, lid 7 van de wet op de materiële oor
logsschaden heeft de rechthebbende op een bjjdrage ter zake van onherstel
baar beschadigd gebouwd onroerend goed ongeacht aard en grootte van
dit goed bij besteding van de bijdrage voor de bouw of de aankoop van
een woning een stellig recht op de financiële tegemoetkomingen, bedoeld
in artikel 71 lid 7, of die, bedoeld in artikel 72, lid 2, van de genoemde wet,
mits de inhoud van de te bouwen of aan te kopen woning niet meer be
draagt dan de minister van wederopbouw en volkshuisvesting zal bepalen.
De bedoelde maximuminhoud, wel
ke aanvankelijk voor eengezinshui
zen en voor woningen in meergezins-
huizen was bepaald op onderscheiden
lijk 375 m3 en 325 m3 per woning,
werd bg beschikking van 31 Juli
1954 verlaagd tot 240 m3. Daarbjj is
echter tevens bepaald,dat, ingeval
de oorspronkelijke rechthebbende op
de bijdrage of zijn erfgenaam een
woning bouwt of aankoopt voor be
woning door hem en zijn gezin, dat
maximum afhankelijk van de
grootte van het gezin wordt ver
hoogd tot ten hoogste 320 m3 per
woning.
Ten aanzien van de aard en de
rootte van de onherstelbaar bescha-
igde opstal, waarop de te besteden
bijdrage betrekking heeft, stelt de
wet daarentegen geen enkele beper
king. Op grond van de vorenstaande
bepalingen kunnen dientengevolge
met volledige gebruikmaking van de
financiële tegemoetkomingen, welke
de wet geeft, ter vervanging van
kleine, vaak oude, onherstelbaar be
schadigde panden niet zijnde wo
ningen, doch b.v. schuurtjes, kippen
hokken e.d. woningen van 240 tot
320 m3 worden gebouwd. Daarbij
staat in het merendeel van de geval
len de grootte van de te verlenen
aanvullende bijdrage, niet in redelijke
verhouding tot de omvang van de
geleden schade, welke meestal slechts
enige hónderden guldens bedraagt.
Ten tgde van het tot stand komen
van de wet op de materiële oorlogs
schaden zijn deze consequenties van
de onderhavige regeling niet be
zwaarlijk geacht, omdat destijds, on-
def vigueur van de toen geldende al
gemene financieringsregelingen, van
overheidswege voor de nieuwbouw
van particuliere woningen steun van
gelijke omvang kon worden verkre
gen, als op grond van de meerge
noemde wet mogelijk was.
Bezwaren
De genoemde consequenties, ver
bonden aan de wettelijke regeling,
zijn evenwel bezwaren gaan opleve
ren vanaf het tijdstip, dat de algeme
ne premieregelingen voor de nieuw
bouw van particuliere woningen min
der ver gaande financiële tegemoet-
Premier Nehroe van India
naar Oost- en Midden-Europa
Hij bezoekt ook Moskou
De Indiase premier, Nehroe,
eind Juni een officieel bezoek van zes
dagen aan Joego-SIavië brengen, al
dus is Donderdag te Belgrado bekend
gemaakt.
Buitenlandse waarnemers verkla
ren, dat de contacten tussen beide
landen steeds veelvuldiger worden. Op
31 Mei komt een Indiase parlementai
re delegatie in Belgrado.
De premier van Birma, Oe Noe en
koning Paul van Griekenland zullen
eveneens officiële bezoeken aan Bel
grado brengen.
Nehroe zal van acht Juni af twee
weken in de Sow jet-Unie verblijven.
Voordien bezoekt hg Praag, War
schau, Salzburg, Wenen en vervol
gens Belgrado, öp de terugweg naar
India zal hij, naar verwacht wordt,
enkele dagen in Cairo blijven.
ONDANKS REGEN- EN HAGELBUIEN
VEEL REDEN OM TROTS OP TE ZIJN
Storm van Woensdag teisterde enkele vaartuigen
op Westerschelde
- Regen, hagel, harde wind en koude, in de late middag nog wat afgewis
seld met zonneschijn, waren de ingrediënten van het weinig aantrekkelijke
weer-menue, dat Hemelvaartsdag 1955 opdiende. De dag, die er aan vooraf
ging, voorspelde reeds weinig goeds; een stormachtige wind streek over
onze kusten en velden en deed reeds velen er van af zien om op Hemel
vaartsdag een bezoek aan Zeeland te brengen. De storm veroorzaakte hier
en daar ook enige schade. Waterstaat is er weliswaar niet aan te pas ge
komen, maar enkele particulieren werden min of meer gedupeerd door stuk
geslagen dakpannen, kapotgewaaide broeikasramen en wat dies meer zy.
Hoewel Hemelvaartsdag dit jaar
minder mensen op de been heeft ge
bracht dan in andere jaren bg beter
weer, de expositie „Miniatuur Wal
cheren" op het Middelburgse Molen
water trok een aantal bezoekers, dat
de verwachtingen van de organisato
ren allerminst teleurstelde. Sinds de
heropening van de tentoonstelling op
30 April werd zoals te verwachten
was het grootste aantal betalende
bezoekers geregistreerd; twee en een
half duizend personen, groot en klein,
vonden de weg naar dit aantrekkelij
ke miniatuur-eiland. Vooral de buiten
landse bezoekers voornamelijk Bel
gen en- Fransen die reeds van de
faam dezer tentoonstelling hadden
vernomen, toonden zich aangenaam
verrast over hetgeen zij te zien'kre
gen.
De bootdiensten over de Wester
schelde en met name de verbin
ding VlissingenBreskens hebben
Donderdag wat het vervoersaan
bod betreft geen moeilijkheden ge
had. Tussen Vlissingen en Bres
kens werd in de middaguren een
halfuurdienst onderhouden, waar
door alles op tijd kon worden ver
werkt.
De dag tevoren was op genoem
de dienst een boot uitgevallen we
gens de harde wind, doch verder
deden zich geen storingen voor.
Hoe de wind is tekeer gegaan blgkt
o.m. uit hetgeen te Oostburg ge
schiedde. De kap van de verplaats
bare muziektent, die aldaar op de
Markt was geplaatst, werd door een
windstoot gegrepen en losgescheurd
van het onderstuk en de stalen bui
zen yan deze kiosk werden lelijk ver
wrongen.
Schepen op drift
In de nacht van Dinsdag op Woens
dag is de drijvende bok „Egel" van
de bergingsmaatschappü Eug. Her
bosch uit Antwerpen op drift ge
raakt en op de schorren gedreven. De
ze bok was daar aanwezig voor het
lichten van de drgvende bok „Vau-
tour", die enkele weken geleden tij
dens een storm zonk. In de loop van
Woensdagmorgen werd de „Egel"
door twee sleepboten van de bergings
mij naar Antwerpen versleept.
Woensdagmorgen sloeg een boot
met duikersmateriaal van dezelfde
maatschappij van zijn apkers en
kwam bij hoog water op de schorren
van Woensdrecht terecht. Een losge
slagen ponton van Eug. Herbosch
werd bij Bath op de schorren gedre
ven. Bij al deze strandingen deden
zieh geen persoonlijke ongelukken
voor.
Voorts werden enkele strandhuis
jes langs de Zeeuwse kust licht be
schadigd.
Tijdens de rondgang over de E-55 te
Rotterdam passeerde H.M. de Konin
gin ook de stand van de Kon. Mij.
,J)e Schelde"
Vliegtuig met twintig
passagiers vermist
Een verkeersvliegtuig van het type
„Dakota" van de „East African Air
ways?, dgt Woensdag op weg was
van Durban in Zuid-Afrika naar Nai
robi in Kenia, is niet op zijn bestem
ming aangekomen. Aan boord van het
toestel bevinden zich twintig perso
nen.
In het gebied van de Kilimandjaro
werd Donderdag zonder resultaat
door vliegtuigen en patrouilles naar
het vermiste toestel gezocht.
komingen gaven. Nu de inschrijvin
gen in het grootboek voor de weder
opbouw, betrekking hebbend op nor
male panden, allengs schaarser be
ginnen te worden neemt in het
bijzonder bij hen, die bijdragen van
oorlogsslachtoffers overnemen de
neiging toe om de kleine bijdragen
ter zake van de verwoesting van de
bovengenoemde opstallen te besteden
voor de bouw van woningen.
Het is echter nimmer de bedoeling
geweest de rechthebbende op bijdra
gen ter zake van de vèrwoesting van
schuurtjes, kippenhokken e.d. met
betrekking tot de financiering van de
bouw van woningen in een betere po
sitie te plaatsen dan hen, die uit
sluitend met gebruikmaking van de
algemene premieregeling tot nieuw
bouw kunnen overgaan.
De onderhavige wetswijziging
heeft ten doel de niet wenselijk ge
achte consequenties van de onderwer-
pelijke bepaling te voorkomen en de
bepaling slechts te doen gelden, wan
neer sprake is van een onherstelbaar
beschadigde woning.
Teneinde te voorkomen, dat vóór
de totstandkoming van de onderhavi
ge wetswijziging nog in grote mate
wordt geprofiteerd van de niet gewil
de mogelijkheid, die de letter van de
wet biedt, wordt voorgesteld deze wij
ziging te doen terugwerken tot 15
Mei 1955, en wordt een overgangsre
geling getroffen ten behoeve van de
genen, die vóór genoemde datum een
verzoek om toekenning van een fi
nanciële tegemoetkoming hebben in
gediend, doch wier verzoek niet vóór
die datum door de administratie kon
worden afgewikkeld.
Bij de opening van de E-55 te Rotter
dam werden de provincievlaggen van
Nederland gehesen. De Zeeuwse vlag
ging in top dank zij het werk van
Franklin Solleveld uit Hulst en Irene
Verschiere uit Middelburg. Beiden
werden op 5 Mei 19J/5 geboren.
In een commentaar op de kabinets
crisis meent ,JIet Vrije Volk" dat de
verantwoordelijkheid wel vast staat.
De K.V.P.-ministers hebben hun ver
trek aangekondigd voor het geval het
lmurontwerpje zou worden verwor
pen. En dat zou een volledige kabi
netscrisis wel onvermijdelijk hebben
gemaakt. Het blad spreekt dan ver
der over het conservatisme van de
K.V.P. in de Tweede Kamer, dat het
inzicht op een aanvaardbare oplossing
van het huurprobleem verduisterde.
De oplossing lijkt ,JIet Vrije Volk"
uiterst moeilijk ,zo niet onmogelijk.
Maar dat zal de tijd wel leren. De
tijd, die zal verstrijken, terwijl be
langrijke zaken liggen te wachten op
afdoening.
Verschil
Ih Ten Geleide schrijft „De Volks
krant" o.m., dat de huiseigenaren
geen sluitpost kunnen blijven en dat
het steeds duidelijker werd, dat de
huurpolitiek de volkshuisvesting
schade deed. Maar bij de noodzaak
van een ander beleid spitste ook hier
het verschil zich toe. Als van niet-so-
cialistische zijde voor een optrekken
van de oude huren werd gepleit, werd
aan socialistische kant de eis gesteld,
dat een deel hiervan aan de huiseige
naren moest worde nontnomen. Een
richting, die consequent volgehou
den zou uitkomen bij een typisch
socialistische woningpolitiek.
De P. v. d. A. zei, dat ze het huur-
voorstel op zakelijke gronden afwees.
Maar als men de vraag stelt, waar
om het kabinet niet met een beter
voorstel kon komen of hoe zulk een
beter voorstel er zou moeten uitzien,
zit men in het hart van de moeilük-
heid.
Al de op stapel staande zaken be
wijzen. dat een vooruitstrevende po
litiek mogelijk blijft, zolang het niet
om typisch socialistische doeleinden
móet gaan. Maar als de P. v. d. A
die hoger stelt, wordt samen reizen,
nu en morgen, onmogelijk.
Oorzaak
„De Telegraaf" vraagt zich af, wat
de diepere grond is geweest van het
besluit van de P.v.d.A. om unaniem
tegen het regeringsvoorstel te stem
men. Waarom heeft deze partij de
regering, waarin zij zo sterk verte
genwoordigd was, een dodelgke ne
derlaag toegebracht?
Het blad meent, dat de P.v.d.A. de
combinatie rooms-rood alleen wil
steunen zolang, in de belangrijkste
aangelegenheden, haar haan koning
kraaide. De stemming heeft duidelijk
gemaakt, dat het telkens beproefde
compromis tussen het staatssocialis
me van de P.v.d.A. en het vrijheids-
streven van de overige regeringspar
tijen op de duur een onmogelijkheid
is.
„De Telegraaf' noemt het tegen
stemmen van Prof. Gerbrandy en
mr. Schmal een daad van moed. Zij
waren de eeuwige compromispolitiek
beu.
Het zog
Het dagblad „Trouw" schrijft, dat
de meest onmogelijke meerderheid in
de Tweede Kamer het land in een
crisis heeft gestort. De combinatie
Gortzak-Oud-Burger-Zandt-Ger-
brandy-Schmal heeft dit gewrocht.
Daartegenover stonden de gezamen
lijke Christelijke partijen.
Over de E 55 zelf sprekende
zei ir. Ernste. dat „wij met de
ze nationale manifestatie toch
nog iets meer beogen dan te la
ten zien, hoe voortreffelijk wij
het met elkaar wel gedaan
hebben. Er is veel reden om
trots te zijn op het bereikte,
doch er is veel meer reden om
alle krachten- in te spannen
teneinde de toekomst te vero
veren. Het gaat om de jeugd,
dat de jonge mensen hier een
visie krijgen op de toekomst.
„Er is geen Nederlander", aldus
spreker, voor wie de toekomst denk
baar is zonder ons geliefd Oranje
huis. Daarom zijn wij zo dankbaar
jegens U, Majesteit, dat U de gouden
koets en de koningssloep hebt willen
beschikbaar stellen voor deze mani
festatie. Het inspirerende voorbeeld,
dat uw koninklijke moeder geduren
de de oorlog en dat U daarna heeft
gegeven, doen ons dieper dan ooit be
seffen de sterke band tussen het huis
van Oranje en ons volk.
Er zal, zo vervolgde spreker, nog
meei' geïndustrialiseerd moeten wor
den, onze scheepvaart zal versterkt,
ons wetenschappelijk speurwerk uit
gebreid moet worden. Ons land
heeft vakbekwame mensen nodig, op
ieder gebied.
Het heeft behoefte aan mensen met
visie, aan durvers, denkers en doe
ners. Aan ons onderwijs en de vor
ming- van de jonge mensen voor hun
toekomstige taak in Nederland en in
de wereld zal aandacht besteed moe
ten worden. Er ligt een wereld open
voor onze jonge mensen, in Neder
land en daarbuiten. Die wereld wil
met energie, dat wil zeggen met ener
gie die dienen wil, veroverd worden.
Wij hopen, dat er van de E 55 wat
overblijft, dat zij niet alleen indruk
maakt, maar dat er in de geest van
onze jeugd ook iets wakker wordt.
De E 55 voert langs de brug der
kennis naar een visie op de toe
komst. Als zij een inspirerend
voorbeeld mag zijn voor jong en
oud, voor een volk dat een grootse
toekomst tegemoet wil gaan, dan
zullen de kosten en moeiten aan
deze manifestatie besteed, rijkelijk
beloond zijn".
Daarna volgde de opening door
Koningin Juliana.
Ir. Ernste sprak openingsrede
uit op de E 55
De voorzitter van de nationale energie-manifestatie E 55, ir. J. W. Erns
te, getuigde in zijn openingsrede allereerst van de grote dankbaarheid, dat
de Koningin door haar aanwezigheid luister heeft willen bijzetten aan de
opening en van erkentelijkheid jegens Prins Bernhard, dat hij hier aanwe
zig heeft willen zijn.
Dat de opzet, naar wij hopen, is geslaagd, danken wij aan alle kringen
van ons volk. Het einde van de oorlog vond ons volk en land in een deplo
rable toestand, doch zoals de druk der bezetting ons volk aanspoorde
tot daden en moed, zo heeft de druk van velerlei nood het daarna geïnspi
reerd tot grote prestaties.
Men werd zich bewust van de nood
zaak tot samenwerking en men be
greep, dat men zich beperkingen
moest opleggen. Het is, vervolgde
spreker, geen gemakkelijke taak ge
weest, de vele moeilijkheden en pro
blemen te boven te komen. Er was
energie voor nodig, durf, vindingrijk
heid, organisatietalent, ondernemings
geest, zin voor detail en het vermo
gen tot improviseren.
Het zgn alle eigenschappen, die ons
volk bezit en waarvan de waarde in
de afgelopen jaren is gebleken. Wij
zullen ze ook in de toekomst drin
gend nodig hebben, evenals die visie,
welke ons in het verleden wel eens
heeft ontbroken.
Alle factoren, zo ging spreker ver
der, die tot Nederlands herstel heb
ben bijgedragen, kan men samenvat
ten in het ene woord „energie".
Daarom is onze manifestatie de E 55
genoemd. Het Nederlandse volk be
zit ook de eigenschap, dat het van de
nood een deugd kan maken. Ir.
Ernste herinnerde in dit verband aan
de watersnood van 1953, die tot ge
volg heeft gehad, dat het Delta-plan
weer actueel werd. Ir. Ernste achtte
het gepast allen te danken, die Ne
derland in de verstreken jaren heb
ben gesteund, met name ook de pre
sident der Verenigde Staten en het
Amerikaanse volk voor de Marshall
hulp.