Radio-amateurs doen niet zelden belangrijke ontdekkingen Vraagstuk van de territoriale wateren eist oplossing AMERIKANEN WILLEN VOORAL BUITENSHUIS KOKEN.... CRITIEK VAN BOELGANIN OP DE ZWARE INDUSTRIE AANTAL VERKEERSONGEVALLEN VAN AUTO'S HET GROOTST WOENSDAG 18 MEI 1955 PROVINCIALE ZEEUW BB COURANT 9 GESPREKKEN OMSPANNEN DE WERELD Huis in vlammen opgegaan. In een woning aan de Plocgstraat te Schiedam, bewoond door het ge zin B.. is Maandag brand uitgebro ken. De brand ontstond nadat een zoontje een pan met vet op de vloer had laten vallen en toen de vader probeerde het vet te verwijderen met benzine. Dit gebeurde vlak bij een brandende kacnel. De benzine vatte vlam en het vuur verspreidde zich uiterst snel. zodat de bewoners hals over kop het huis moesten ont vluchten. Het dertienjarige zoontje wist nog door een ruit in te slaan, de hond te redden. Het woonhuis brandde geheel uit, 50 duiven kwamen in de vlammen om. Men is verzekerd tegen brand schade. 0 Bij een botsing lussen een autobus en een vrachtauto bij Moglmirin. (Brazilië), zijn Maandag tien personen om het leven gekomen en dertig gewond. BLOEIENDE HANDEL IN V.S. Nieuwe sport, ook in de steden (Speciale correspondentie) Tegelijk met de bloesems bloeit ook in de V.S. de handel in alle moge lijke apparaten om buitenshuis te koken dit jaar bijzonder overvloedig. De omzet wordt geschat op niet minder dan dertig millioen dollar. Amateur koks, van wei er velen hu n brood verdienen als zakenlieden of industriëlen, kopen openluchtcomfoors, apparaten om vlees te roosteren, vergassers en dergelijke. Verleden jaar werd er reeds voor 18 millioen dollar verkocht aan al dit soort uitrustingsstukken. dollar, zowel de meest uitgebreide installaties van honderd dollar en meer, is een nieuw bewijs van wat de sociologen „De terugkeer tot de hui selijke haard" noemen. De vlucht naar de voorsteden en de herontdekking van het gezin vormen de achtergrond van heel wat van deze kookapparaten. Méér auto's, langere vacanties en bij gevolg meer vrije tijd en een verbete ring van de apparaten spelen hierbij eveneens een grote rol. Vader kookt En de heer des huizes koopt het merendeel van de kooktoestellen en belast zich ook zelf met het groot ste gedeelte van de kokerij. Op hem richten zich dan ook de meeste fa brikanten van deze artikelen, Zij hebben geconstateerd, dat deze tijde lijke koks uit alle lagen van de be volking komen. Maar niet alleen in de voorsteden is er een levendige handel. Ook op de kleine binnenplaatsjes van Man hattan, op de terrasjes en de dak tuinen van dit overbevolkte centrum van New York beoefent men deze nieuwe sport. En parallel met de enorme stijging in de verkoop van openluchtcomforen en dergelijke loopt een zij het geringere stij ging van andere buitensport-artike len. zoals verplaatsbare koelkasten, handschoenen en... schorten (voor de mannen). ü!JIIII!lllllilllllllillllllllll|||l!llillllll!lllil!lllllllllllllll!lll!llllllllllli!llllll „Zwaan, kleef aan" j Alle leden van de Nederland- M se familie Zwaan, voorzover deze konden worden opge- spoord binnen en buiten de landsgrenzen, uit verschil- lende landen van Europa, zelfs uit Spanje, zullen ze komen houden met Pinksteren op de M Goudsberg bij Lunteren een grootscheepse reünie. Waarom juist daar, wordt duidelijk als M men weet, dat de naam Zwaan volgens nasporingen omstreeks het jaar 1500 voor het eerst in f§ het dorp Lunteren voorkwam en deze verre voorzaat wordt dan ook als de stamvader der §1 familie beschouwd. De Enkhui- zer predikant, J. Zwaan, is H voorzitter van het comité, dat de reünie organiseert en men verwacht, dat meer dan 150 H H dames en heren (boven acht- §e tien jaar) gehoor zullen geven aan zijn roep: „Zwaan, kleef H aan fniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiif PLAN TOT REORGANISATIE Technische achterstand Maarschalk Boelganin, de premier van de Sowjet-Unie, heeft op een conferentie van industrie-arbeiders in het Kremlin bekendgemaakt, dat op hoog niveau een reorganisatie zal worden uitgevoerd, teneinde de toe- een overgrote optimist zou kunnen menen, dat oplossing via een inter nationale conferentie succes zou heb ben. En als men er niet in slaagt, het internationale recht op dit gebied systematisch de codificeren, is dan het alternatief anarchie? In geen geval, want het feit, dat de wetten gebrekkig zijn, betekent niet zonder meer, dat er geweld gebruikt moet worden. Verschillende van de betrokken landen hebben reeds hun medewer king toegezegd. Eenvoudig zal het niet zijn, al zou men direct al veel verder kunnen komen, indien vast gesteld kon worden onder welke om standigheden bescherming van de visstand noodzakelijk wordt daar gaat het Chili en Peru namelijk in de eerste plaats om en als men daar bij overdreven nationale gevoelens opzij zou kunnen schuiven. De Economist meent dan ook, dat er tenslotte wel een bevredigende regeling zal komen. Maar voor het zover is, kan iedereen zo maar een flink stuk Oceaan „afpalen". komstplannen voor de ontwikkeling van de economie te scheiden van de huidige economische plannen. Er zullen twee commissies van de mi nisterraad worden ingesteld, die zich met deze twee aspecten van de eco nomie van de Sowjet-Unie zullen be zighouden. ïn een rede, waarin hij critiek le verde op tekortkomingen van de zware industrie, maakte de premier tevens bekend, dat een staatscom missie voor nieuwe technieken zal worden ingesteld, die het werk van de afzonderlijke ministeries op dit ge bied zal leiden en coördineren. An dere maatregelen zijn nog in voorbe reiding. In zijn rede laakte Boelganin de traagheid en de tekortkomingen op verscheidene gebieden van de Sow- jet-zware industrie. Zowel de metaal- als de chemische industrie kunnen bogen op zekere successen, doch beide blijven op som mige punten achter bij de ontwikke ling van de techniek. Het ihinisterie voor de chemische industrie bluft achter op het gebied van geconcen treerde minerale kunstmeststoffen, nieuwe organische materialen en verfstoffen en de raffinage van olie er natuurlijke gassen. De kolen- industrie, hoewel het meest gemecha niseerd van alle industrieën, blijft ten achter op de plannen voor de ar- beids-productiviteit, zo verklaarde Boelganin volgens Tass, het officiële Russische persbureau. Ook in de aether een „ijzeren gordijn" (Van een speciale verslaggever) Veel bemerkt een buitenstaander niet van de activiteiten, die de radio amateurs ontplooien. Toch zitten velen in hun vrije dikwijls nachtelijke uren achter hun apparatuur, luisterend naar de geluiden die door de aether tot hen komen. Bij luisteren blyft het evenwel niet, want een deel van de amateurs mag zelf ook zenden op de voor hen bestemde banden: de tien, vijftien, twintig, veertig en tachtig meter. Zy roepen letterlyk heel de wereld, tot Groenland en de Poolgebieden toe. Zij leggen duizenden en nog eens duizénden internationale contacten en tonen zich in het geheel niet verwonderd, als de stem van een Arabier in hun oren klinkt. Het is een liefhebberij, die fasci neert en die mannen uit allerlei be roepen aantrekt. Zij experimenteren en doen dikwijls ontdekkingen, die van groot belang zijn voor de ont wikkeling van de radio. Zo werken de amateurs tegenwoordig op de korte afstand bijvoorbeeld wel met golflengten van twee meter en ze ventig centimeter voor telegrafie en telefonie. Bovendien wagen enkelin- fen zich aan experimenten op de eel korte golven, zoals de tien en drie centimeter, doch dat zijn dan meer de aethergebieden van de radar. Timmerlieden, ambtenaren, kan toorbedienden, notarissen, onderwij zers, technici, directeuren en metse laars, personen uit vrijwel alle beroe pen doen aan deze hobby mee met een enthousiasme, dat niet alleen verbaast, maar ook verbijstert, doch dat tevens nog aanstekelijker is dan de griep. Wie over deze amateurs ietwat smalend zou denken, heeft er in de regel geen weet van dat de zender- amateurs, die nachten aan hun lief hebberij besteden, de radio groot hebben gebracht. Zy gingen indertijd eens proberen, of zij toen op de langere golfleng ten wat gedrang ontstond niet een ruimere vrijheid konden krijgen op de kortere golven, of wat het zelfde, is op de hogere frequenties. Zo goed waren de resultaten, dat al spoedig de omroepen zich meester gingen maken van de kortere golf- bereiken... Een beter compliment zou men de amateurs haast niet kunnen geven, al lieten zij er nogal wat aether-veren bij, want voor hen bleven er tenslotte maar weinig banden of frequentiegebieden over. Zo is er in de loop der jaren in de nog jonge geschiedenis der radio veel gegroeid. Niemand, die pas be gint zal dadelijk een „knoert" van een zender of ontvanger kunnen bouwen. Het begint eenvoudig, doch het' gaat steeds verder, waarbij ui teraard de belangstelling uiteen kan lopen. De een zal zich tevreden stel len met ontvangen, de ander met het deelnemen aan vossenjachten. Een derde wil de wereld ontslui ten: hij slingert als het ware een roep om contact met andere zend amateurs, in welk werelddeel ook, de aether in. In de taal van de ama teurs is dat CQ de algemene oproep voor ieder, die de seinen opvangt, om te antwoorden. Er kan dan een Fries antwoorden, maar ook een Australiër, of een Rus. Het is altijd een verrassing, want uit de meest onbekende gebieden komen de te kens van amateurs. Het kan iemand uit Honoloeloe zyn, of uit Angola, of van een Poolexpeditie, die op een ysschots ronddryft. China kan ant woorden, maar ook een ras-Moku mer, die wat „gyn" verkoopt. Men moet er echter voor in het be zit zijn van een zend-vergunning, die de P.T.T. kan verstrekken na een examen. Anderen mogen zich dus niet als amateur in de aether wagen, daar ze anders als „piraat" worden beschouwd. In de ogen van de P.T.T. en de bonafide amateurs zijn deze lieden, die de radiosfeer bederven, niet bepaald symphatiek. Het is de aetherpiraten meestal om geldelyk gewin te doen en ze zyn een gevaar voor de lucht- en scheepvaart. Noodwet voor rampen In de rampnacht van Februari 1953 bleek de kwetsbaarheid van de verbindingen in de getroffen gebieden. Niet alleen wegen en dijken, doch ook de telefoon en telegraaf waren op talrijke plaat sen onbruikbaar geworden, even als het electrische net. Amateurs, die nog „droog" zaten, vingen noodseinen op en kwamen tot de ontstellende ontdekking, dat er honderden mensen in gevaar ver keerden, zonder dat eigenlijk ie mand daarvan wist. Uit heel het land meldden zich vrijwilligers met zenders, die naar het ramp gebied trokken en onder leiding van de afdeling bijzondere dien sten van de P.T.T. een noodnet van zenders opbouwden, waaraan talrijke mensen het leven te dan ken hebben gehad. De P.T.T. verzocht vele amateurs naderhand om een radio-noodnet te vormen, dat bij rampen dienst zou kunnen doen. Daarvoor is het land verdeeld in dertien sectoren, onge veer gelijk aan de telefoon-distric ten. Elke sector heeft in een grote plaats of stad een basis-station met daar omheen geografisch goed gele gen mobile stations, die werken met kleine batterijzendertjes. Het noodnet heeft al dienst gedaan tijdens de jongste Decemberstormen. Vrijwel niemand wist er van, dat de amateurs op de noodgolf in actie wa ren, maar dat mag agn nu wel eens uit de doeken worden gedaan. IJzeren gordijn Wie de weg naar het radio-ama- teurisme heeft gevonden, komt vroeg of laat terecht bij de VERON, de Vereniging voor experimenteel radio-onderzoek in Nederland, die in October 1945 werd opgericht en waarin de drie verenigingen voor ra dio-amateurs, die voor de tweede wereldoorlog bestonden, werden op genomen. De vereniging telt zo'n vijf en veertig afdelingen met duizenden leden. Ook internationaal is er een over koepelende organisatie, waarin voor al de Amerikanen een'bijzondere rol spelen, want van alle amateurs ter wereld, uitgezonderd de Sowjet- Unie, zit zeven achtste in de Ver enigde Staten. Over Rusland zijn geen cijfers bekend. Tot begin 1950 waren er talrijke Russen in de aether, maar die gaven daarna plotseling geen antwoord meer op CQ. Blijkbaar mochten ze niet meer werken met landen vóór het IJzeren Gordijn. Onderling praatten en seinden ze wel, waar bij ze soms codes gebruikten, die kennelijk alleen voor „vrienden" ver staanbaar waren. De laatste tijd zijn er echter weer enkelingen, die met de buitenwereld mogen praten. Ze zijn echter altijd kort van stof en zeggen geen woord te veel. Jute-weefsél, het „minderwaardige?' materiaal waarvan men altijd heeft gedachtdat het alleen maar was te gebruiken voor het maken van aard appelzakken e.d., is kortgeleden door vooraanstaande Noord-A merikaanse modeontwerpers ontdekt als een zeer veelzijdig en veelbelovend materiaal voor het vervaardigen van dameskle ding... U ziet wat de gevolgen zijn op deze foto, gemaakt tijdens een kort geleden gehouden modeshow in de Ambassade van Pakistan te Washing ton. De mannequin links draagt een jute avondjapon en haar vriendin rechts toont een jute cocktail-jurk, op de stoel ligt een jute avondmantel. Een inwonerwaar de hoofdbewo ners alleen maar genoegen van bele ven is dit vogeltje, dat een toevlucht zocht op de vensterbank van een huis in Grand Rapids in de Verenigde Sta ten. De hele familie wacht nu vol spanning tot de eieren zijn uitge broed Vragen over treinongeluk bij Oldebroek Het Tweede Kamerlid de heer Wa genaar heeft aan de ministers van verkeer en waterstaat en van oor log en marine schriftelijk de vol gende vragen gesteld: 1 is het juist, dat de militaire trein, welke Zaterdag 7 Mei bij het station Oldebroek is verongelukt, was samengesteld uit houten en me talen rijtuigen, voorzien van gas verlichting, en dat het gebruik van dit verouderde materieel de oorzaak is van dit ongeval, althans van het feit, dat er slachtoffers bij zijn te betreuren 2 wat is de reden, dat alleen mili tairen met dit verouderde materieel worden vervoerd? 3 zijn de ministers bereid die maatregelen te nemen, wélke een einde maken aan het gebruik van dit verouderde gevaarlijke mate rieel 4 zijn de ministers ook van me ning, dat argumenten van tekort aan materieel hier niet kunnen en mogen gelden en dat zonodig altijd de mogelijkheid bestaat om auto bussen bij het vervoer in te scha kelen PUBLICATIE VAN C.B.S. Motorfietsen echter gevaarlijker Behalve de recente cijfers betref fende het aantal verkeersongevallen, die het Centraal Bureau voor de Sta tistiek maandelijks publiceert, stelt dit bureau jaarlijks een uitgebreide publicatie samen, welke geheel aan dit onderwerp is gewyd. In de uitgave over 1952, die onlangs is verschenen, zijn behalve de gebruikelijke cyfer- reeksen o.m. de resultaten opgenomen van speciale onderzoekingen naar de aard der verkeersongevallen met do delijke afloop. In de slotbeschouwingen is uit gaande van de uitkomsten van over eenkomstige analyses over de jaren T.9501952, aandacht besteed aan de kwetsbaarheid van de verschillen de categorieën weggebruikers. Hierin is allereerst nagegaan in welke mate DE VRIJHEID DER ZEEËN Gevaar van eigenmachtig optreden Van een speciale correspondent) In jaren is de vryheid der zeeën niet zó in gevaar gebracht in vredestyd als juist nu. Tot deze conclusie komt „The Economist" een een recent ar tikel naar aanleiding van een te Rome gehouden conferentie. De meest op vallende, maar niet enige aanwijzing voor het gevaarlyke streven van vandaag zyn de aanspraken, die de regeringen van drie landen maken op een 200 mijl brede strook water, die zich practisch uitstrekt langs de ge hele Pacific-kust van Züid-Amerika. Geen der grote maritieme naties er kent deze aanspraken en de V.S., Groot Brittanië en de Scandinavische regeringen hebben een protest inge diend. Maar de betrokken landen Chili, Peru en Ecuador, hebben geen duimbreed toegegeven, waardoor een toestand van anarchie is ontstaan in een gebied van omstreeks een mil lioen vierkante mijl open zee. Nog niet lang geleden werd de toestand bijzonder critiek, toen Peru met bommenwerpers en oorlogsschepen de machtige walvisvloot van de heer Onassis aanviel en zelfs een deel er van buitmaakte. De conferentie te Rome hield zich in de eerste plaats bezig met het be houd van de levende bronnen van de zee, maar dit wil niet zeggen, dat de kwestie der territoriale wateren hiermee geen verband houdt. In het laatste Antarctische walvisseizoen hebben negentien nationaliteiten ge opereerd in wateren, die reeds vallen onder aanspraken en tegen-aanspra ken. Ook elders Maar men hoeft niet eens zo ver naar het Zuiden te gaan om moge lijke bronnen voor een conflict aan te boren. Verschillende Midden-Ameri kaanse Staten hebben de „200-mijl- leer" even geestdriftig begroet als Chili en Peru. De Philippynen heb ben hun territoriale wateren zodanig vastgesteld, dat zij grote zeegebieden omvatten en Zuid Korea heeft gewa pend geweld gebruikt tegen Japanse vissers, die zich binnen de, zich vele mijlen uit de kust bevindende en wil lekeurig vastgestelde Rhee-lijn, op hielden. In de afgelopen jaren hebben Scan dinavische vissers pynlyk ondervon den, dat de Sowjet-aanspraken op 12 mijl territoriale wateren, hen uit de buurt van vrywel de gehele Zuid- Oost kust van de Oostzee weghou den. Noorwegen en IJsland zyn nog sterker op hun stuk gaan staan ten aanzien van het verbod voor vreem de vaartuigen om te vissen in be paalde, visryke kustgebieden. En on dertussen is de leer van de „con tinental shelf" het continentaal- plateau" niet alleen door de Ver enigde Staten uitgeroepen, maar ook door allerlei andere gebieden, van Latyns Amerika tot de Perzische Golf toe. Het tegenwoordige beeld ziet er dus wel uit als een langzaam-maar- zeker zich in een of andere vorm toeëigenen van stukken van vrywel alle zeven wereldzeeën. Drie mijl niet heilig Er is natuurlijk niets heilig aan de traditionele drie-mylsgrens, behalve dan misschien, dat zij uit het ge bruik is ontstaan. Iedereen heeft het recht te vragen, of in de tijd van ra ketten en geleide projectielen een grens, die gebaseerd is op de afstand van een geweerschot nog de basis kan zijn voor internationaal gebruik. Er zijn dan ook, o.a. door het Inter nationaal Hof van Justitie te Den Haag, uitzonderingen erkend zo in een Brits-Noors conflict in 1951 en men kan dan ook wel zeggen, dat de inteiuationale wetten over de vrijheid der zeeën nooit star-doctri nair of absoluut zijn geweest. Maar niettemin hebben zij reeds een lang leven achter de rug, ondanks plaat selijke grülen hier en daar en klei nere afwijkingen, want zij dienden klaarblijkelijk toch het algemeen be lang. En nu hebben dan ineens enige landen ontdekt, dat zy meer kunnen verdienen, dan zij verliezen, wanneer zij breken met de vaststaande ge woonten. Welke oplossing Wat kan er gedaan worden, vraagt de Economist zich af. En het ant woord is nogal negatief, want alleen Voor de laatste wereldoorlog waren er misschien 5 fabrikanten van deze apparaten, die regelmatig, maar helemaal niet op grote schaal, hun waren kwijt konden aan padvinders, vissers en jagers. Op een tentoon stelling, die een paar maanden ge leden in Chicago werd gehouden, toonden niet minder dan 120 fabri kanten hum waren en verkochten deze aan grossiers en winkeliers uit het gehele land. „Koken in de open lucht is even po pulair geworden als golf", vertelde een koper van een bedrijf, dat zich specialiseert in huishoudelijke artike len. En deze hausse, die eenvoudige draagbare kacheltjes omvat van acht de diverse verkeersmiddelen bij de ongevallen waren betrokken. Voor het verkrijgen van een vergelijkbare ba sis ter beoordeling van deze frequen tie is uitgegaan van het aantal km, dat in de loop van deze jaren door deze verkeersmiddelen werd afgelegd. Vastgesteld werd, dat een auto per 1 millioen gereden km ca 14 keer bij een ongeval was betrokken. Voor de verschillende soorten auto's (vracht auto's personenauto's en autobussen) vertoonden deze cijfers geen verschü- len van betekenis. Daarentegen wer den voor de tweewielers belangrijke lagere gemiddelden berekend. Zo vond men voor de motorrijwielen een gemiddelde van 10, voor de bromfiet sen van 5 en voor de rijwielen van ruim 1 per 1 millioen gereden km. Kan men dus aannemen, dat de twee wielers in geringere mate dan de auto's bij verkeersongevallen worden betrokken, daar tegenover staat, dat de gevolgen voor de berijders van twee-wielïge voertuigen van veel ern stiger aard zyn. Men heeft n.l. bere kend, dat per 10.000 ongevallen met motorrijwielen in de jaren 19501952 172 bestuurders en duopassagiers werden gedood .Voor de bromfietsen en rijwielen bedroegen de overeen komstige cijfers resp. 167 en 133 en voor de vrachtauto's, personenauto's en autobussen resp. 13, 25 en 14. Uit deze cijfers blijkt dus wel de grotere kwetsbaarheid der twee-\v' Iers en tevens de tussenpositie van de bromfiets t.o.v. het motorrijwiel en rijwiel.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1955 | | pagina 5