van Koning Winter
Lente neemt het bewind over
Dam tussen Noord-Beveland en
Zierikzee moet worden overwogen
Förtnatnitif-
PLEIDOOI VOOR TOERISME IN
HET SCHONE ZEELAND
WOENSDAG UITVOERING VAN
BACH'S JOHANNES-PASSION
Uw Kunstgebit
10
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DINSDAG 5 APRIL 1955
Maar het gaat niet van harte...
De 21e Maart 1955 is gepasseerd en daarmee heeft de Lente officieel de
teugels overgenomen van de Winter. Het blijft voor ons elk jaar tot de
laatste dag verborgen, hoe die overdracht zal plaats hebben. We stellen ons
daarbij graag Winter en Lente als werkelyk bestaande personen voor. Hoe
vaak is de winter iemand, die echt jaloers op zijn opvolgster, het heft tot
de laatste minuut in liandeu wil houden; ja, die ook nadien niet schroomt
de nieuwe directeur zo lang mogelyk de voet dwars te zetten. Terwijl in an
dere jaren de Winter de gulle houding aanneemt: mijn dagen gaan toch
op een einde, je kunt wel een weekje vroeger beginnen als je er lust in hebt.
Dit jaar bleef toegeeflijkheid bij de
seizoenwisseling geheel achterwege.
De Winter nam de moeite niet de
hand, die hij ten afscheid toestak wat
te warmen, de Lente had 's nachts de
meegebrachte reisdeken hoog nodig.
Een vriendelijk gebaar, verwelkoming
met bossen voorjaarsbloemen, het kon
er niet afal stookte moeder aarde de
narcissen en sleutelbloemen stilletjes
op, de kille hand van de Winter was
door BAREND ZWERFMANS.
overal tegelijk om voor hem
demonstraties met geweld te keren.
„Wachten", siste hij nors tussen de
tanden, „wachten", en de beduusde
even boven de aarde uitkijkende kin
deren van Flora gehoorzaamden uit
gewoonte. Hij wierp ze sneeuw, ha
gel, ijzel in het tere gezicht, deed ze
rillen onder zijn beklemmend kille
adem.
En toch, dier en plant speelden toch
een dubbele rol, slim tegen slim,
vleiend tegenover heerszucht, als tien
jaar geleden de mens tegen zijn on
derdrukkers.
Op de vooravond van de eerste Len
tedag lag hier en daar nog sneeuw
op de weiden, maar er boorde zich een
groen waas tussen de dorre grassprie
ten, dat prille groen, dat je geen naam
kunt geven, rood-koperig groen zou
je moeten zeggen. Tussen Middelburg
en Goes vlogen naast de spoorbaan
een aantal meeuwen op en daartussen
buitelden reeds enkele teruggekeerde
kieviten. Aan de sloten zag je woerd
en eend soms tezamen staan, maar op
andere plaatsen zwommen ze reeds
alleen. Zij wisten, dat hun wijfjes
reeds stiekum het juk van de winter
hadden afgeschud. Je miste die vast
beraden onderduiksters ook langs de
wallen van Middelburg.
Een week na de Lentedag konden
we ons van het snelle werk van de
Lentekoningin overtuigen. Crocussen
(ja, op heel zonnige plekjes hadden
ze reeds vroeg feest kunnen vieren)
kwamen nu met geweldige snelheid
opduiken. Binnen één week volkomen
uit de grond en volop in bloei, dat
was een prestatie, die we van de 'gele
crocus konden noteren. Sneeuwklok
jes (ze hadden er al weken lang pïe-
rig bijgestaan) zwollen nu op, wisten
al bloeiend nog te groeien, zodat ze
dan toch eindelyk een eervolle ver
melding waard werden.
Grote pollen narcissen braken er
gens door het dorre kantgras heen de
lichte lange knoppen tot berstens ge
reed tussen het diep blauwgroen van
hun blad.
Prachtig zette ook de kornoelje
dooi-, een voorjaarsbloeier van eerste
rang. Kleine knoppen uit vier blaad
jes bestaand, vallen open en tonen
dan een toefje gele bolletjes op steel
tjes. Nog een zonnige dag en ook de
gele bolletjes vallen tot vier blaadjes
uiteen en geven weer elk in het klein
hetzelfde te zien, een groepje van vier
gesteelde meeldraadjes rondom een
miniem stempeltje. Het geheel maakt
de indruk of aan het "bladloze hout
een groot aantal bolronde katjes
bloeien.
De vogels laten zich bij zonsopgang
steeds meer horen. Vlak voor mijn
raam stoeien de pimpelmezen door de
kastanjetakken die beurt ora beurt
een schamplichtje van de zon kaatsen
op hun glimmende, gespannen knop
pen. Kauwen krijgen ai interesse in
de takjes, waaraan ze nu pikken, om
ze straks desnoods af te breken en
mee te nemen naar de schoorstenen,
waarin ze zo graag nestelen. Een er
van keert telkens terug naar een hol
le takmik, waar blykbaar een Lente-
drankje voor hem gereed staat. Hy
maakt een blij gebruik van deze gra
tis bar met zelfbediening: telkens ziet
men heel grappig tussen de zware
sihouetten van de takken het fijne
silhouet van het kauwenkopje naar
beneden en naar omhoog gaan. Met
schier menselijk genot laat hij dit kos
telijk drankje door zijn keel glijden.
Zelfs de lucht doet mee aan het
voorjaarsfestijn, veel blauw, blauw
met witte en rozig-<mjze wolkjes
overzeild en een verdragend geluid
doordringt de atmosfeer, zoals dat al
leen in de Lente wordt gehoord.
Ja, wanneer nog de Winter zich
probeert van de afspraak af te maken
wéér met hagel en sneeuw door het
Lente-landschap gooit of het nog zijn
terrein is, dan lachen hele velden van
wijd openstaande speenkruidkelkjes
de Winter hartelijk uit. Hij moet en
hij zal het verliezen! Lukt het van-
daege niet, dan toch morgen! Waarop
we dus maar blijven hopen.
BESCHERMING
tegen BESMETTING
biedt
dé JrfieJoritsrrietten.de tabletten
GOED BEGIN IS HET HALVE WERK
Scho oltand ver zorging
in Zeeland
(Slot van pag i>
verhouding geringe honorering. Ook
hierin zal eerstdaags verandering
komen.
De stichtingen voor Vlissingen,
Oost- en West-Souburg; Middelburg;
voor het platteland van Walcheren;
Goes; Oost Zeeuwsch-Vlaanderen en
West Zeeuwsch-Vlaanderen; Zierik-
zee; Noord-Beveland en Tholen heb
ben nu de schoolkinderen een reeks
van jaren onder controle. Soms
gaat men van 1—6 jaar dus voor
de gehele schoolperiode soms van
2 tot 3 jaar, maar daarna worden
de kinderen toch doorgegeven naar
de tandarts, die het bijzonder op
prijs stelt dat met een en ander
reeds zo vroeg begonnen is. Een tij
dige en goede verzorging van het ge
bit bespaart naderhand veel verdriet
en kosten. In de plattelandsgemeen
ten houdt men de schooltandverzor-
ging liefst zes jaar vol, omdat daar
de afstanden méé tellen en men er
niet zo gauw toe komt het kind naar
de tandarts te zenden.
De gehele verzorging berust op
vrijwillige basis en de vergoeding is
geregeld door subsidie-verlening van
ziekenfondsen en gemeenten. Vallen
de ouders niet onder de verplichte
verzekering, dan geven zij een vrij
willige bijdrage, indien hun kinde
ren van de schooltandverzorging
profiteren.
Een morgen in de praktijk-kamer
van een tandarts, waar de kinderen
in groepjes van vijf of zes binnen
kwamen, leerde hoe de jeugd er zélf
op reageert en wat de behandeling
irecies inhoudt. Maar dat is een
.ïoofdstuk apart, waarover in een
volgende beschouwing het een en
ander kan worden gezegd.
Collecte
De in de Ned. Herv. kerk te Sluis ge
houden voorjaars-zendingscollecte heelt
t 154,70 opgebracht.
E
Zeeland Vacantieland"
verschenen
Zeeland is het vacantieland bij uit
stekWie dit nog niet wist, wordt
thans door de Provinciale Zeeuwse
V.V.V. snel en goed daarover ingelicht
via het zo juist verschenen nieuwe or
gaan, dat tot titel heeft: „Zeeland
V aeantieland"
Men kent de voorgeschiedenis: het
bestuur van de Provinciale Zeeuwse
V.V.V. ontwikkelde ongeveer een half
jaar geleden in nauwe samenwerking
met de directeur van deze instelling,
de heer G. W. Oskamp, plannen voor
een periodiek, waarin de aandacht
kon worden gevestigd op de rijke mo
gelijkheden van Zeeland als toeristen
gebied. Er werd contact opgenomen
met het provinciaal bestuur, dat ten
slotte resulteerde in een aanzienlijke
subsidie uit de provinciale kas voor
drie jaar, waarbij echter door ver
scheidene Statenleden de wens naar
voren werd gebracht, dat ook het be
drijfsleven voor een bijdrage zou zor
gen. Welnu, men toog aan de slag en
het bleek, dat het bedrijfsleven bui
tengewoon geïnteresseerd was in de
plannen en het zorgde voor een grote
bijdtage. Met de bekende voortva
rendheid, die men de laatste tijd van
de Provinciale V.V.V. gewoon is, wer
den daarop de plannen gerealiseerd,
zodat nu juist op tijd het eerste
nummer is verschenen.
Het bevat een zestal vlotgeschreven
artikelen, waarin de aandacht wordt
;evraagd voor de diverse delen van
leeland. Voorts zijn opgenomen de
evenementenlijst, de adressen van de
Zeeuwse V.V.V.'s een uitgebreide ho
en pensionlijst, terwijl het geheel
is verlucht met fraaie foto's. Op dit
eerste nummer is ongetwijfeld hel
spreekwoord van toepassing, dat een
goed begin het halve werk is. Dit
fleurige typografisch goed verzorgde
blad is inderdaad een pleidooi voor
Zeeland als vacantieland. De provin
ciale Vereniging heeft met dit orgaan
Een kaartje, dat
gevoegd is by het
tweede interim
rapport van de
plan-commissie
ZuicLWest. De drie
nieuwe wegen zijn
hierop aangege
ven, kustweg, cen
trale weg en Zoom-
se weg. De stip
pellijn in de cen
trale weg is een
veerverbinding,
doch het rapport
beveelt bestude
ring aan van de
mogelijkheid hier
voor in de plaats
een tussendam aan
te leggen.
een gelukkige greep gedaan, waarme
de het toerisme in Zeeland dat is
in feite de gehele provincie op uit
muntende wyze wordt gediend.
De algemeen voorzitter, mr J. Moo-
lenburgh, heeft in een afzonderlijke
brief, die bij dit eerste nummer is ge
voegd, een „Ten Geleide" geschreven,
waarin hij o.m. dank brengt aan alle
instanties, die het V.V.V.-werk steu
nen.
ONDER ZEELANDS HOGE HEMEL
Bond van Bierhandelaren
en Mineraalwater
fabrikanten
Zoals enige tijd geleden reeds in
het kort werd gemeld, zal de Algeme
ne Nederlandse Bond van Bierhande
laren en Mineraalwaterfabrikanten op
Woensdag 20 en Donderdag 21 April
a.s. in het Middelburgse Schuttershof
zijn jaarlijkse algemene ledenverga
dering houden. Thans is verschenen
een fraaie gids verlucht o.a. met
vele foto's, die op Zee:and betrekking
hebben voor dit „Zeeuwse congres"
van de B.B.M. Hieruit blijkt, dat voor
beide dagen een aantrekkelijk pro
gramma is samengesteld.
Burgemeester mr dr N. Bolkestein
zal de vergadering op de eerste dag
om 11.30 uur openen. In deze bijeen
komst komen o.a. de jaarverslagen,
de verkiezing van het dagelijks be
stuur en de bepaling van de plaats
der volgende jaarvergadering en
voorts diverse „technische" problemen
aan de orde. De vergadering wordt
van 13.30 uur onderbroken voor een
Zeeuwse koffietafel. Des middags ma
ken de dames van de leden een ex
cursie naar Vlissingen en Breskens,
terwijl de B-B.M.-ers de vergadering
voortzetten.
Na een diner volgt des avonds in
het Schuttershof een feestavond met
een specifiek Zeeuws programma,
waaraan o.a. medewerken het West-
kappels Dameskoor, de folkloregroep
van „Medioburgum" en de cabaret
groep „De Zuid-Westers". De eerste
dag wordt met een bal besloten.
Om 9.30 uur de volgende dag wordt
opnieuw vergaderd, tijdens welke bij
eenkomst opnieuw over een aantal
vaktechnische vraagstukken zal wor
den gesproken. De vergadering wordt
zo nodig des middags voortgezet. In
tussen maken de dames een autotocht
door Walcheren. Deze jaarvergade
ring wordt georganiseerd door een re
gelingscommissie, bestaande uit enke
le Walcherse B.B.M.-leden.
IN DE ST. JACOBSKERK TE VLISSINGEN
Werk krijgt thans weer de waarderingdie het verdient
Morgen zal in de St» Jacobskerk te Vlissingen een uitvoering worden
gegeven van Bach's Johannes-Passion. Het is de Vlissingse Oratorium
vereniging, die voor de tweede maal in haar bestaan, deze passie zal ver
tolken. Er is een tijd geweest, dat de Johannes-Passion slechts matige
waardering ondervond, omdat men van mening was, dat het werk niet
vergeleken kon worden bij Back's passiemuziek naar de woorden van de
Evangelist Mattheüs. Die tijd is geluk kïg voorbij, omdat ook de Joliannes-
Passion een werk van de hoogste orde is.
De ophouw van het werk de plat
tegrond zou men kunnen zeggen
is gelijk aan die van de Mattheüs. Er
zijn drie elementen: in de eerste
plaats de tekst van het Evangelie,
hier genomen uit Johannes met en
kele kleine gedeelten o.a. uit Matthe
üs: voorts de koralen, waarin is weer
legd de reactie van de gemeente en
tenslotte het beschouwende element,
de arioso's en aria's. De tekst van het
Evangelie is hoofdzaak en is door
Bach gecomponeerd in aansluiting op
gesloten zee-armen. Afhankelijk van
het tracé en van de toekomstige ont
wikkelingsgang zullen voor sommige
streekcentxa betere perspectieven
ontstaan.
De centrale weg levert door zijn
vei'binding over Flakkee de ontbre
kende schakel voor de ontsluiting van
het eiland Schouwen-Duiveland en
geeft, via. het veer over de Ooster-
schelde, aansluiting naar Walcheren
en de Bevelanden. De functie van de
ze weg zal, evenals van de kustweg,
bestaan uit het bevorderen van de
geografische, en daarmede van de so
ciale en economische eenheid en ont
plooiing van het eilandengebied en
het dienen zowel van het locale als
van het doorgaande verkeer.
Ten aanzien van de meest wenselij
ke oplossing voor de afzonderlijke we
gen worden een aantal aanbevelin
gen gedaan, o.a. voor tracé's, aan
sluitingen enz.
ZEEUWSE WENSEN.
In de begeleidingsbrief van de com
missie wordt opgemerkt, dat van
Zeeuwse zijde nog de wens naar vo
ren is gekomen om in het rapport een
passage op te nemen, waarin bepleit
wordt na te gaan of in sommige de
len van het gebied door aanleg van
secundaire verbindingswegen tussen
de eilanden mogelijkheden van land
aanwinning op grote schaal kunnen
worden gerealiseerd, hetgeen zowel
uit agrarisch, bosbouw- en recreatief
oogpunt, alsmede voor een volledige
ontsluiting der gebieden van belang is
te achten. „In dit verband ware te
denken aan een eventuele verbinding
tussen het eiland Tholen en Zuid-Be
veland".
De commissie was van oordeel, dat
bij de voortzetting van de studie
uiteraard de mogelijkheid en wense
lijkheid van landaanwinning ten vol
le onder het oog dient te worden ge
zien in samenhang met de verder bij
dit vraagstuk betrokken belangen.
Het zou echter voorbarig zijn daar
over in het huidige rapport, dat een
beperkte strekking heeft, reeds een
uitspraak te doen. De stand van het
onderzoek zou een dergelijke uit
spraak trouwens nog niet toelaten,
zo wordt in de brief opgemerkt.
de reeds eeuwen bestaande gewoonte
om in de kerk op Goede Vrydag de
lijdensgeschiedenis zingend voor te
dragen. De kern van het werk ligt
dus inderdaad in deze Evangelie
tekst.
VERSCHIL.
Maar ondanks structurele overeen
komsten is er toch een groot verschil
tussen de muziek van beide werken
en dat is te verklaren uit de aard van
de tekst: Mattheüs geeft immers een
andere visie dan Johannes. Over dit
onderscheid in karakter heeft prof.
dr. Van der Leeuw, die Nederlands
Bach-kenner bij uitnemendheid was,
theologisch-gefundeerde opmerkin
gen gemaakt, waaruit wy een en an
der citeren. Het Johannes-evangelie
is minder aanschouwelijk dan de an
dere evangeliën, aldus prof. Van der
Leeuw. Wel zijn de verhalen leven
dig verteld, maar eigenlijk zijn zij
geen vex'halen, zij zijn stukken van
de grote preek over Jezus Christus,
de Godszoon.
De eerste drie Evangelisten begin
nen bijvoorbeeld de geschiedenis van
Jezus van de menselyke kant, met de
feboorte, maar Johannes begint in
e hemel: in den beginne was het
Woord en het Woord was bij God en
het Woord was God. Johannes denkt
cosmisch, voor hem is de geboorte
van Jezus de neerdaling van God in
het menselijk vlees. De Christusge
stalte bij Johannes gelijkt op de By
zantijnse Christus-figuren, te verge
lijken ook met de neilige gestalten
op de oude schilderijen van de Sie-
neesche school van Fra Angelico.
Zo het Evangelie is, zo is ook de
passie, zegt prof. Van der Leeuw.
„Men legge maar eens het Chris
tus-recitatief van de Matthaus-Pas-
sion en dat van de Johannes-passion
naast elkaar: het starre bijna geweld
dadige van de Johannesmuziek, ver
geleken met die naar Matthaus, wordt
terstond duidelijk: voortdurend staan
wij hier tegenover de Heer der We
reld. Vergelijken wij de z.g. turba-
koren, die de wilde, van haat vervul
de kreten van de Joden verklanken.
In de Matthaus Passion zijn zy de
uiting van een opgezweepte menigte,
in die naar Johannes koren van dui
velen".
Aan de uitvoering van morgen
avond werken mee Mea Naberman,
sopraan; Mia Greeve, alt; Reinhardt
van Randwijk, tenor; Otto Couperus
en Guus Hoekman, bas.
it d- gehele dag
stevig op zijn plaatsl
lians Is het niet meer nodig, dat Uw
nristgebit bij het spreken, eten, lachen
.f niezen losschiet of verschuift. Een
■veinig DENTOFIX-poeder op de gebits-
ilaat, en deze ongemakken beslaan
■oor U niet meer; DENTOFIX geeft U
:en ongekend gevoel van zekerheid
an welbehagen. Aangenaam en hygië
nisch in hel gebruik. Tevredenheid ge
garandeerd. Slechts f 2,35 per slroolbus,
bij apotheken en drogisterijen.
De Deense Kroonprinses, Margare-
thais Vrijdag in de kapel van Fre-
densborg aangenomen. Onze foto
toont de prinses ,in een speciaal voor
deze gelegenheid gedragen witte jurk,
temiddenvan haar ouders, Koningin
Ingrid (links) en Koning Fredirk
(rechts.)
Gouden [ubilaris kreeg
zilveren medaille
De heer C. van Moort te Sint Phi-
lipsland, die gedurende 50 jaar werk
zaam is geweest op de hofstede „Ste
nepoort" te Sint Philipsland, werd in
verband met dit feit gehuldigd. Bij de
ze huldiging verraste burgemeester L.
J. de Jonge de jubilaris door hem de
ere-medaille in zilver, verbonden aan
de Orde van Oranje-Nassau uit te rei
ken. Van zijn huidige werkgever, de
heer H. Timmers, ontving de heer Van
Moort een zilveren tafelcouvert le
pel, vork en mes met inscriptie.
Benoeming ter Prov. Griffie
Gedeputeerde Staten van Zeeland
hebben met ingang van 16 April a.s.
benoemd tot commies ter provinciale
griffie van Zeeland, de heer L. M.
Sinke uit Anna Jacobapolder, thans
ambtenaar ter secretarie van Sint Phi
lipsland.
PLANCOMMISSIE ZUIDWEST RAPPORTEERT
Nog geen uitspraak over
landaanwinning
Zoals gemeld is thans verschenen het tweede interim-rapport van de
Plancommissie Zuidwest. Dit rapport behandelt de planologische conse
quenties van de plaats der dammen in het Deltaplan. Er wordt daarby op-
gewezen, dat zich drie nieuwe wegtracé's aftekenen, namelijk de kustweg
(over do dammen), de Zoomse weg (Bergen op ZoomOverflakkeeTien
GemetenRotterdam) en de centrale weg. Deze drie wegen'worden nu in
het rapport nader besproken.
Opgemerkt wordt o.m., dat na voltooiing van de afsluitingen het tot
stand brengen van een tussengelegen overgang dient te worden overwo
gen. Dit met het oog op de sterk scheidende werking, die de Oosterschelde
ook na afsluiting over een lengte van 40 km zal uitoefenen. Voor deze
tussengelegen dam komt een verbinding ZierikzeeNoord-Beveland in
aansluiting aan de centrale weg meer in aanmerking dan een meer Oos
telijk gelegen verbinding Gorishoek (Tholen)Yerseke.
De Zoomse weg zal de belangrijk
ste taak te vervullen krijgen; zyn
functie zal bestaan uit het scheppen
van nieuwe mogelijkheden voor Zuid
waartse expansie van de Randstad
(met name door verdere industriali
satie van West-Brabant), doordat de
gebieden, welke worden doorsneden,
naar weerszijden in 'n rechtstreekse
verkeersverbinding worden gebracht
met de Randstad en de grote centra
in België. Tegelijkertijd zullen ver
schillende thans geïsoleerde streken
ten opzichte van elkaar en van de
Randstad worden ontsloten en daar
door zullen ook aan de agrarische
ontwikkeling nieuwe kansen worden
geboden. Tenslotte zal de Zoomse weg
een welkome aanvulling betekenen
voor het wegennet ten behoeve van
de omliggende gebieden.
De kustweg zal een vry recht
streekse verbinding mogelijk maken
tussen de Randstad en de voornaam
ste centra op Walcheren en Zuid-Be-
velaud, met veerverbindingen naar
Zeeuwsch-Vlaanderen en België. Uit
een oogpunt van ontsluiting zal de
weg een functie hebben voor het ver
der ontwikkelen van tuinbouw en
fruitteelt aan de binnenzijde van de
duinen en voorts vooral voor het rea
liseren van de grote recreatieve mo
gelijkheden langs de kust en in de af-