Het huis krijgt zijn dienende
functie weer terug
lik
Grootse show van scheepsbouw
op de E-55 te Rotterdam
OVD HVIS WERD MODERN
EEN MODERN INTERIEUR
HOEFT NIET KIL TE ZIJN
12
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 19 MAART 1955
LICHTKLEUR EN WARMTE
Huisvrouw behoeft geen slavin te zijn.
(Van een medewerker)
Het interieur van onze woning is de inzet van de tiendaagse voor de
Woninginrichting, die tot 26 Maart gehouden wordt. Minister Witte heeft het
onlangs zo geformuleerd: omgeving en geest werken over en weer op elkaar
in. Slechts een bewuste poging zich van eigen omgeving los te maken en
op verkenning uit te trekken, dus te trachten eerst te kyken en daarna te
vragen waarom, alvorens te oordelen, zal het mogelijk maken een verant
woord milieu te scheppen, vrij van automatisch conservatisme.
Er zijn een aantal steeds weer her
haalde cliché-critieken op het moder
ne meubel (zoals: het is zou koud, zo
ongezellig, zo kaal), die hun oor
sprong vinden in een tijd, toen en
thousiaste jonge kunstenaars in felle
reactie tegen de donkere zware stijl
van de twintiger jaren, uitbarstten in
flas en verchroomde buizen, gecom-
ineerd. met helblauw en grijs.
Dit tjjdperk is voorbij. Het chroom
is vervangen door gemoffelde lakken,
in prettige kleuren. Staal wordt ge
bruikt naast hout in natuurlijke kleu
ren en gelakt. Moderne productie-me
thoden maken nieuwe vormen moge
lijk, nieuwe materialen passen zich
daarbij zonder moeite aan, zodat de
moderne industrie meubels kan voort
brengen die de mens in alle opzichten
het leven verlichten; door betere
vorm prettiger zitten, door nieuwe
stoffen goedkoper bekleding, door
minder ornament minder onderhoud.
Hierbij spreken nog andere facto
ren mee. De vorige generatie heeft
reeds gebroken met de afgrijselijk
volgepropte kamers, waar op ieder be
schikbaar plekje een wanstaltig ta
feltje stond, volgepakt met foto's,
poppetjes, vaasjes, diertjes, om nog
maar niet te spreken van de varens,
palmen en aspedistra's op hoge en la
ge piëdestals.
Onze generatie eist van de huis
vrouw oen geestelijke instelling, die
niet te rijmen is met een levenslange
trots op altyd glimmende meubeltjes,
voortdurend om een wasbeurt vragen
de kanten kleedjes en vitrage met
machtige kanten randen en kwastjes.
De „ameublementen", het moderne
huis met zjjn kleine kamers verstik
kend met hun omvang, vaak nog
overpullend naar een andere kamer
omdat men de grote linnenkast niet
In het slaapvertrek kan onderbrengen,
zjjn een verouderd begrip.
Men is tegenwoordig vrij zijn wo
ning in te richten naar eigen behoef
te. Als men het met overleg doet is
het thans mogelijk een woning zo te
meubileren en te stofferen, dat men
ér in kan leven, ja, er zo in kan le
ven. dat het een voortdurend feest is.
De moderne vrouw leeft niet meer
voor haar huis, maar met en voor
haar man en kinderen.
Naar eigen smaak
Het huis is teruggekeerd naar zijn
oorspronkelijke dienende functie. Het
moet de lichte, zonnige haven zijn,
waar het gezinsleven niet bekneld
wordt door te p-ewichtïge, te opdringe
rige meubels, gordijnen en kleden. De
wens rijker te ljjken dan men is, de
imitatie van de rijkere, mag de „home
maker", de stichster van een gezin,
de inrichtster van een woning, geen
parten spelen, zoals dat nu enige ge
neraties lang is gebeurd.
Het minderwaardigheidsgevoel, dat
arbeidersklassen en middenstand zo
lang in zijn greep heeft gehad, met
als gevolg een massa schgn-chic, die
in wezen niet anders was dan een
goedkope imitatie van wat als eer
biedwaardig oud en voornaam werd
gezien, verliest zijn invloed op het
handelen, op de smaak van deze klas
sen.
Langzamerhand dringt het besef
door, dat goede vormgeving van indi
viduele meubelstukken, van meubels
en decoratiestoffen, van aardewerk,
porcelein en glas, van matten, kleden
en lopers, het mogelijk maken een in
terieur te scheppen, dat beantwoordt
aan eigen smaak, eigen behoefte.
Doordat men is gaan beseffen, dat
het geen noodzaak is een kamer te
meubileren met volkomen gelijkvor
mige stoelen, kan men met weinig
beginnen en later naai* behoefte aan
vullen, zolang men slechts zorgt dat
het nieuwe in de: sfeer past. Doordat
men de waarde is gaan beseffen van
een prettig zitje om de haard, bfl de
tuindeuren of voor het raam, zijn de
geijkte tafel, vier stoelen en twee
leunstoelen niet lansrer een noodzaak.
De tafel, nog slechts in gebruik bg
maaltijd en bij werk, is naar een wand
verhuisd; hij wordt nog slechts ver
gezeld van het noodzakelijke aantal
.gewone (prettig zittende) stoelen.
Hierdoor ontstaat ruimte voor de
(vooral niet te grote) fauteuiltjes van
het zitje, dat bovendien zomer en win
ter een andere plaats kan hebben. De
lamp kan men boven de eettafel han
gen, terwijl de fauteuils en het daar
bij behorende tafeltje verlicht kunnen
worden door een staande lamp. Het
gebruik van ondoorzichtige lampe-
kappen maakt het mogelijk dat men
zonder hinder naar ~een brandende
lamp kan kijken. Deze kappen kunnen
afgelapt worden en vragen geen in
gewikkelde wasbeurten, zoals de oude
zijden kappen.
Ook nu nog kitsch
Wie de vorige maand op de Meubel
beurs in Utrecht heeft rondgekeken,
zal daar vele producenten gevonden
hebben van de getrouwelijk steeds
weer gereproduceerde z.g. gothische
meubelen (wier aantal overigens
ieder jaar afneemt). Verder zal hij ge
zien hebben, dat een klein aantal fa
brikanten prachtige moderne meubels
op de markt brengt, aan welker ont-
(Van een medewerker
Oude huizen mogen hun charme hebben, ze zijn voor de huisvrouw bijzon
der bewerkél\jk en qua inrichting passen ze dikwijls niet in de sfeer waarin
de moderne mens bij voorkeur leeft.
Soms kan men met kleine middelen belangrijke verbeteringen aanbren
gen. Soms ook zal er slechts „met grof geschut" resultaat te bereiken zijn.
Jaap Penraat, een Amsterdamse binnenhuisarchitect, gaf daar een dras
tisch voorbeeld van. Hij voltrok in zijn (zeer ruime) 19e eeUwse woning een
metamorfose, die duidelijk demonstreert dat een dergelijk bouwsel niet
hopeloos is.
Onze twee foto's tonen hei huis voor, en na de verbouwing, die voor alles
bestond uit het verwijderen van een hoop houtwerk en het omlaagbrengen
van het plafond. Dit laatste bood daardoor meteen ruimte voor verzonken
lampen. De schoorsteen werd met marmer omkleed en geschikt gemaakt
voor een open vuur. De vloei- is een parket zonder figuren. Het kleed is
effen zwart. De fauteuils zijn alle gepolsterd met schuimrubber. Het buffet
in wit en zwart is bedekt met een laag formica-plastic, waardoor het be
stand is tegen hitte en vocht. De hoofdverwarming wordt geleverd door de
grote gasradiator, die is aangesloten op de schoorsteen van wat vroeger
de achterkamer was.
Ouden van dagen vragen
bevrijdingsuitkering.
De Nederlandse bond van ouden van
dagen heeft in een schrijven aan de
minister van sociale zaken en volks
gezondheid verzocht aan de ouden
van dagen, die een uitkering ontvan
gen volgens de noodwet-Drees, tei
gelegenheid van de tiende jaardag
van de bevrijding een extra uïtkei'ing
toe te kennen. De bond heeft dit ver
zoek gedaan naar aanleiding van de
mededeling, dat de gemeentebesturen
aan de ondersteunden in hun gemeen
te, de zgn. armlastigen, een extra
bedrag kunnen uitkeren, ter gelegen
heid van de bevrydingsviering.
werp een doelbewust streven naar
ten grondslag ligt. Daarnaast echter
verantwoorde vormen en materialen
ls er nog een niet onbelangrijke
groep, die tot het besef gekomen is,
dat het in feite afgelopen is met de
old-finish balpoten en met de namaak-
Gothiek, maar niet heeft ingezien,
dat een goed meubel slechts kan wor
den gemaakt door een ontwerper die
weet aan welke eisen van constructie
en comfort het moet voldoen en te
vens als kunstenaar op zodanige
hoogte staat, dat lijn en kleur aan al
le eisen der aesthetica voldoen.
Deze fabrikanten hebben eenvoudig
tot de mensen, die ieder jaar hun go-
thiek-collectie op papier zetten, ge
zegd, dat zij dit .jaar iets „moderns"
wilden. Het resultaat is een groot
aantal onwaarschijnlijk lelijke pro
ducten met machinale en nodeloze ver
sieringen, die het publiek worden
voorgeschoteld als moderne meubelen,
maar in wezen even oudewets zijn als
de zojuist verlaten gothiek en old-
finish.
Het is te hopen dat deze lieden het
volgend jaar de weg zullen vinden
naar het Instituut voor Industriële
Vormgeving, dat hen in contact kan
brengen met die jonge ontwerpers, die
hebben begrepen wat hun taak is: het
verzorgen van voor de massa bereik
bare meubelen, aangepast aan het
moderne leven, die licht, kleur en
ruimte kunnen brengen in het mo
derne gezin, in welk soort huis dit
ook woont.
Minder vraag naar
Hollandse uien.
De nu afgelopen vorstperiode heeft
i de maand Februari nog enige stij
ging van de prijs gebracht. Noteerde
ir.en begin Februari 10 a 11 cent per
kg, er kwam door de grote koude nog
plm. 5 cent bij, zodat men 15 a 16
cent kon bedingen, wanneer men als
teler de kans kreeg te verkopen. Want
de vraag naar Hollandse uien wordt
kieiner naarmate andere landen kun
nen leveren, en de prijzen die door
onze concurrenten worden gemaakt,
zijn belangrijk beter, dan die wij zelf
kunnen maken, aangezien de Holland
se ui in kwaliteit tegenwoordig de
mindere is van zijn soortgenoten.
Het feit dat volgende week de Egyp
tische uien aan de markt komen, ge
voegd bij de gunstige oogstberichten
uit dat land, heeft tot gevolg dat de
vraag naar Hollandse uien thans niet
groot meer is.
In de maand Februari werden
14.600.000 kg uien uitgevoerd.
Goudvissersruzie is thans
beslecht
De president van de Amsterdamse
rechtbank, mr. C. Briët, heeft gisteren
de eis van de voorzitter van een coö
peratieve bergingsvereniging, de heer
P. Visser uit Wijde Wormer, toegewe
zen, zodat deze bepaalde stukken,
waaronder een papier, waarvan aan
genomen wordt, dat het de originele
concessie van de Duitse verzekerings
maatschappij is tot berging van de la
ding goud van de „Renate Leon-
bardt", terug zal moeten krijgen van
mr. J. W. F. de Rijk uit Haarlem.
Eiser had vorige maand onenigheid
gekregen met een van de drie leden
(mr. De Rijk) van een commissie, die
in September van het vorige jaar
door de algemene vergadering van de
vereniging was aangewezen om de
mogelijkheid te onderzoeken de ver
eniging om te zetten in een naamloze
vennootschap. Mr. De Rijk had van
de voorzitter een aantal stukken ont
vangen teneinde het uitbrengen van
een advies mogelijk te maken. Vol
gens de heer Visser is deze commissie
zich gaan bemoeien met andere za
ken, waarmee zij niets te maken had.
Hierdoor was de onenigheid ontstaan,
waarna mr. De Rijk geweigerd heeft
drie stukken aan de heer Visser terug
te geven.
Mevrouw Roosevelt over
publicatie van „Jalta"
Mevrouw Eleanor Roosevelt, de
weduwe van de president, heeft gis
teren verklaard, dat „mijn man, als
hij nog in leven was, de documenten
van Jalta niet gepubliceerd zou heb
ben". Zij verklaarde dit bij aankomst
op het vliegveld van Lydda op vra-
f en van journalisten, aldus meldt het
sraëlische persbureau.
Ui olie fxfaj&klaa&en
UAtyomLeJclykcf&ed
Ook de keuken van het moderne
gezin wordt betrokken in de moderni
sering van het interieur. De binnen
huisarchitect Penraat bijvoorbeeld
brak alles weg, wat er in zijn woning
aan muren te vinden was. Daardoor
werden keuken, eetkamer en woon
kamer één. Het buffet aan de rechter
zijde, steunt de eettafel aan één kant.
(Op de foto niet zichtbaarDe naar
de keuken gekeerde zijde bevat kast
jes en laden. Daar het met formica-
plastic is bedekt kan de huisvrouw er
zonder meer hete schalen en pannen
opzetten en ze vanaf de eettafel be
reiken. De bovenhelft, die kopjes,
schalen en glazen bevat, is van beide
zijden bereikbaar door glazen schuif
deuren. Het aanrecht van blank staal
(een ideaal, dat in ons land nog maar
zelden wordt toegepast, hoewél di'
soort aanrecht hier wel gemaal: i
wordt en zelfs geëxporteerd) heep
twee bakken (van gootsteen kunne:
wij hier echt niet meer spreken) ei
een bewegende kraan voor koud ei
warm water. Erboven vinden wij ee
groot aantal voorraadlaatjes va
glas. Boven het fornuis is een afzuv
'inrichtingdie voorkomt dat onfris
keukenluchtjes het huis indrijven. E<
werkkruk voor de huisvrouw en ec
pedaalemmer voor het vuil zijn ever.
eens belangrijke attributen.
SYMBOOL VAN ENERGIE
Bedrijfsscholen in actie
De Nederlandse scheepsbouw zal op de E-55 te Rotterdam, de Nationale
Manifestatie van Nederlands Energie, die van 18 Mei tot 3 September
wordt gehouden, met een grootse inzending in de nieuwgebouwde Energie
hal voor de dag komen. Deze inzending is zo opgezet, dat zij boeiend zal
zijn voor de deskundige en voor de leek, voor jonge mensen die belang-
stelling hebben voor schepen en voor de vraag hoe schepen nu eigenlijk
gebouwd worden, voor hen die belang stellen in de ontwikkeling van de
Nederlandse scheepsbouw, voor jongens die de scheepsbouw, dit Neder
landse vak bij uitstek, willen gaan beoefenen, kortom voor elke Nederlan
der, die zich bewust is deel uit te maken van een volk van zeevaarders,
voor wie het navigare necesse est nog altijd geldt.
Wie de scheepsbouw-inzending be
zoekt, zal zich beurtelings op een
scheepswerf en op de zee wanen.
Want als men binnenkomt, bevindt
men zich al direct op een loopbrug,
die boven de begane grond is gelegen
en die geheel is uitgevoerd zoals dat
bij een schip het geval is. Ook de rai
ling is precies als die van een schip,
zodat men het gevoel heeft op een
schip te lopen en van daar af alles
te zien wat zich op de begane grond
afspeelt. es
Deze loopbrug is 2,50 meter breed
en voert eerst over een dwarslengte
van 35 meter langs de gehele inzen
ding om dan over een lengte van 50
meter langs de zijkant van de inzen
ding te voeren. Op het 35 meter lan
ge stuk van de loopbrug staande, ziet
men voor zich in het water een le
vensgroot schip in aanbouw op de
bouwhelling staan. Het is een schip
van 60 meter lengte, zeven meter
hoogte en tien meter breedte, het
grootste dat men in deze hal kon de
monstreren. Rondom de hoog op
gaande voorsteven van dit schip con
centreert zich de arbeidsmanifestatie
van de scheepsbouw en daar is het
dus een drukte van belang Leerlin
gen van de ambachtsschool voor de
scheepsbouw te Rotterdam vervaar
digen hier hun werkstukken, er
wordt gevijld, geboord, geschaafd en
de bezoeker ziet hoe de lichte plaat
werken, die voor de scheepsbouw no
dig zgn tot stand komen en hoe de
jonge mensen hun handvaardigheid
verwei'ven, onder leiding van hun le
raren. Voorts brengen enige bedrij
ven beurtelings een deel van hun be
drijfsscholen tijdelijk naar de E-55
over en de lef rlingen van die scholen
en hun leraren laten zien welke be
drevenheid zij reeds verkregen heb
ben of aan het verkrijgen zijn in het
maken van plaatwerk, koperslagers-
werk, luchtkokers, schijnlichten etc.
Ieder die belang stelt in de scheeps
bouw en de vele vakbekwaamheden,
die daarbij te pas komen zal hier in
teressante dingen kunnen zien en de
demonstranten hopen, dat er onder
de jeugdige bezoekers velen zullen
zijn, die de scheepsbouw als hun vak
zullen kiezen.
Het schip.
Na zgn aandacht gegeven te heb
ben aan de arbeidsmanifestatie be
kijkt de bezoeker de voorsteven en
het gehele in de spanten staande mid
denschip en de achtersteven met
schroef en roer eens wat nauwkeuri
ger.
In het .voorschipgedeelte bevindt
zich een „dubbele bodem", zoals
vrachtschepen die moeten hebben
voor water-ballast en brandstoftanks.
In het midscheepsgedeelte kan men
de constructie van die dubbele bodem
zien en daar kan men ook een indruk
Een modern interieur behoeft niet
kil te zijn. Zoals op deze foto kan het
ook. Het is een interieur, dat ontwor
pen werd door een Deense architect
de Denen hébben een grote naam in
de binnenhuisarchitectuur. In deze
zithoek, in teakhout uitgevoerd, is
het boékenrek op originele wijze als
decoratie gebruikt. Het schilderij is er
onder aangebracht., evenals het lees
lampje in de hoek. De vorm van de
fauteuils is kenmerkend voor de
Denen.
Binnenlandse goudprijs
werd verlaagd
De prijs van binnenlands goud is
mét ingang van gisteren verlaagd tot
4.500 per kg fijn. Sinds 18 October
1954 was de prijs 4.570 per kg fijn.
De prijzen voor veredelingsgoud en
exportgoud bleven gehandhaafd op
resp. 4.300 tot 4.350 en 4.370. Ook
de zilverprijs heeft een wijziging on
dergaan, want deze is met ingang van
heden gekomen op 108.75 tot 114.25
De vorige prijs was 104.75 tot
110,25, aldus wordt meegedeeld door
H. Drijfhout en Zoon's edelmetaalbe-
drijven N.V.
Japanse kabinet trad
formeel af
De Japanse premier, Hatojama, en
zijn kabinet zijn gisteren formeel af
getreden, voordat het pasgekozen
parlement zal bijeenkomen ter ver
kiezing van een nieuwe premier en
functionarissen van het Lagerhuis.
Hatojama, die aan het hoofd staat
van de grootste partij in het Lager
huis, is bijna zeker van zgn herver
kiezing, Hij heeft reeds voorlopig
zijn nieuwe kabinet samengesteld.
krijgen van de bevestiging van de
huid, de spanten en de opstelling van
de spanten. De constructie van een
schip wordt op deze wijze aan de be
zoeker duidelgk gemaakt: hij heeft
bij de voorsteven kunnen zien hoe er
gewerkt wordt en slaat nu in het
middendeel gade, hoe zo'n schip er
van binnen uitziet en hoe het tot
stand komt. In het middenschip staat
ook een motor met schroefas opge
steld. Dit deel van de helling is te
midden van een grote watervlakte
gelegen, maar men zal het droog
voets kunnen bereiken en zien. De
schroefas is uiteraard verbonden met
de schroef en aangedreven door de
dieselmotor draait de schroef in het
water. De bezoeker kan hier even
spelen, indien hij wil, namelijk door
de schroef via een machinetèlegraaf
nu eenr vooruit en dan weer achter
uit te laten draaien.
Symbool
Dit schip in aanbouw, symbool van
Nederlands energie als zeevarende
en scheepsbouwende natie, neemt de
centrale plaats in de inzending in.
Wat er bovend -n te zien is. zal
evenwel niet minder belangwekkend
zijn. Fabrikanten van houten, stalen
en aluminium sloepen, jachten en
reddingboten zullen namelijk door
volwaardige arbeidskrachten laten
zien, hoe scheepssloeper en redding
boten worden vervaardigd. Er wordt
dus geklonken en geboord: de werk
tuigen en gereedschappen, die by de
ze bouw nodig zgn, kan men overal
zien.
Elders wordt de historie der ont
wikkeling van de scheepsbouw uitge
beeld vanaf het oude Vikingschip tot
aan het modernste type schepen.
De scheepsbouw
Dan wordt aan de hand van over
zichtelijke grafische voorstellingen
de toeneming van de Nederlandse
scheepsbouw aangeduid, waardoor
men een vergelijking kan maken
tussen de benarde positie van 1945
en de veel rooskleuriger situatie van
1955.
Waar worden de schepen in Neder
land gebouwd? Op die vraag krijgt
men een antwoord via een kaart van
Nederland van 7 bij 7 meter, waarop
de plaatsen zijn aangegeven waar de
Nederlandse scheepsbouw is geves
tigd en hoe omvangrijk de betrokken
bedrijven zijn.
Er is een informatiekantoor gepro
jecteerd, waar iedereen inlichtingen
kan krijgen, hetzij over de technische
kant van de inzending, over de op
leiding tot scheepsbouwer en over
alles wat deskundige en leek maar
zouden willen weten.
U rijdt
gezwind door
weer er, wind
