Middenstander heeft kapitaal en
voorlichting nodig
Cementfabriek houdt herinnering
levendig aan Simson
IN UTRECHT WORDT JURILEUM-
RRAND GESTICHT
VERKEERSVLIEGTUIGEN VAN
„TURB0-PR0PS" VOORZIEN
WOENSDAG 2 MAART 1955
PROVINCIAL!: ZEEUWSE COURANT
7
EEN NIEUWE WINKEL IN DE WIJK
Oprichting gewenst van waarborgfonds
vv«n onze parlementaire redacteur)
Het middenstandsvraagstuk heeft vele facetten. In de uitvoerige Midden
standsnota van de staatssecretaris van economische zaken is daaraan aan
dacht gewijd. Toch is een bepaald, en naar het ons voorkomt niet het
onbelangrijkste, probleem onvoldoende belicht, dat van de nieuwe vesti
gingen. Op dit gebied zijn dringend bepaalde voorzieningen nodig.
De vestiging van de detailhandels-, ambachts- en horecabedrijven is een
zaak, die ver uitgaat boven de belangen van de desbetreffende ondernemers
en zelfs van hun branches. Zij is e
danig worden opgelost.
De verschillende tekortkomingen
vinden voornamelijk hun oorzaak in
een te gering en een te laat contact
tussen de overheid, de personen, die
het initiatief tot de bouw namen en
het zakenleven.
Uit onderzoekingen is duidelijk ge
bleken, dat de zelfstandige midden
stand in nieuwe woonwijken een klei
ner aandeel in het totaal der winkels
heeft dan in de oude bevolkingscen
tra. Dat ligt o.m. aan het feit, dat de
ondernemer voor een vestiging in een
nieuwe wijk tijdig contact dient te
zoeken met de bouwer en met de in
stellingen, die de nodige vergunnin
gen hebben te verlenen. Ook moet hij
zich vergewissen van de mogelijkhe
den op het punt van vestiging en
daartoe een onderzoek instellen naar
de toekomstige bevolking, haar koop
kracht en consumptie, naar het tempo,
waarin de wijk gebouwd en bewoond
Eal worden en naar de te verwachten
concurrentie.
Zware eisen
Dit alles zal de middenstander door
gaans hebben te doen, als het terrein
nog onbebouwd is. En wanneer hij een
geschikt punt van vestiging heeft ge
vonden, zal hij ter verkrijging van de
nodige vergunningen en van gelden
voor de investering zijn belangen heb
ben te verdedigen bij Rijks-, provin
ciale- of gemeentelijke instellingen,
bij de bouwer of de verhuurder en
bij de financiers.
Deze eisen zijn voor de afzonderlij
ke ondernemer te zwaar; met zijn
scholing en gebondenheid aan zijn
werk kan hij daaraan niet voldoen.
Een doeltreffende verdediging van
zijn belangen blijft daardoor achter
wege.
Van de.moeilijkheden, die hij heeft
te overwinnen, zijn de financiële wel
haast de zwaarste. Koopt een mid
denstander een pand, dan komen niet
geringe hypothecaire verplichtingen
op hem te rusten. Huurt hij het, dan
ziet hij zich vaak geplaatst voor de
eis van een belangrijke huurgarantie.
Daarnaast kan hij aanzienlijke be-
drijfscredieten niet ontberen.
Als men dan nog in aanmerking
neemt, dat in nieuwe, nog niet volle
dig bevolkte woonwijken het eerste
exploitatiejaar moeilijk sluitend te
maken is en dat de middenstander
dikwijls verscheidene grotere en klei
nere bedragen hebben uitstaan bij de
omwonenden, die niet zelden ook al
hoge huren moeten betalen, dan blijkt
wel, dat er, om in nieuwe wijken een
verantwoorde vestiging te krijgen,
heel wat komt kijken.
V erkenning
De middenstand heeft behoefte
tot deze conclusie is zij ook zelf ge
komen aan organen, die bepaalde
taken voor hem vervullen: verken
ning en onderzoek; financiering; op
leiding ter verkrijging van een staf
van consulenten; scholing en bij-scho
ling van de middenstanders ter ver
krijging van bekwame ondernemers.
Aanbeveling zou het verdienen hier
bij zoveel mogelijk aan te sluiten bij
wat reeds door het bedrijfsleven werd
opgebouwd.
Wellicht zou een oplossing gevon
den kunnen worden door de oprich
ting van waarborgfondsen, het op
richten van een financieringsinstituut,
het bevorderen van de oprichting van
instituten tot opleiding en bij-scho
ling van de ondernemers en door het
vormen van een overkoepelend or
gaan.
Hoewel aanvankelijk één centraal
waarborgfonds voor de middenstand
te prefereren zou zijn, omdat op kor
te termijn de nodige werkkapitalen
bijeen gebracht moeten worden en
omdat de apparatuur van afzonderlij
ke fondsen voor de verschillende
branches kostbaar is, zullen op de
i nationaal vraagstuk en moet als zo-
Dit is Eliïh, de plaats waar David een
maal de reus Goliath versloeg. Men
heeft hieieen nederzetting gesticht.
De reeds hoog opgeschoten cypressen
geven deze eertijds woeste plaats een
bijna idyllisch karakter.
duur wellicht toch aparte fondsen de
voorkeur verdienen. Zij zouden de ba
sis kunnen vormen voor de credietver-
lenïng door het stellen van garanties,
het verrichten van de credietonder-
zoeken, de credietbewapening en het
adviseren van de ondernemers.
Het financieringsinstituut zou kun
nen zorgen voor een goede voorlich
ting aan de beleggers en het zou ka
pitalen kunnen aantrekken om deze
uit te zetten bij de middenstandson
dernemingen.
Tenslotte zou het overkoepelend or
gaan tot taak moeten hebben het ver
kennen van het gehele terrein, inclu
sief de voorlichting; het behartigen
van de middenstandsbelangen bij
overheidsorganen, bouwverenigingen
en bouwers; de oprichting van het fi
nancieringsinstituut de bevordering
van het toezicht op de cenrtale oplei
ding van deskundigen en het toezicht
op de gezamenlijke districtsbureaux
van de waarborgfondsen of op het
centrale waarborgfonds.
In het Westland méér
tomatenminder druiven
en perziken.
Uit het jaarverslag van de veiling
„Maasland en Omstreken" blijkt, dat
steeds meer druiven- en perzikbo
men worden omgezaagd en daarvoor
in de plaats de teelt van tomaten
komt. Aangezien er elk jaar nieuwe
warenhuizen worden bijgebouwd, is
te verwachten, dat te grote aanvoe
ren aan de veiling zullen komen. Als
een gelukkige omstandigheid wordt
aangemerkt, dat steeds meer tuin
ders zich gaan toeleggen op het te
len van stoktomaten, waardoor
spreiding in de aanvoeren wordt
verkregen.
Bejaarden vragen om
vacantietoeslag.
Het hoofdbestuur van de Neder
landse bond voor ouden van dagen
heeft in een adres aan de minister
raad verzocht, aan degenen die een
uitkering ontvangen krachtens de
noodwet-ouderdomsvoorziening, en,
eventueel een aanvullende onder
steuning van een gemeentelijke dienst
van maatschappelijke zorg ontvan
gen, een bedrag te verstrekken, wat
kan worden gebruikt om met va-
cantie te gaan.
De bejaarden van boven de 70 jaar
hebben, zo wordt opgemerkt, in de
tijd toen zij nog werkten, niet veel
vaeantie gehad.
Op zijn verzoek is per 1 Maart eer
vol ontslag verleend aan ir J. J. Derk-
sen, directeur van de rijksdienst gasvoor-
ziening, die per die datum een functie
in het bedrijfsleven heeft aanvaard. Tot
opvolger is benoemd ir Ch. A. Hofman,
thans plaatsvervangend directeur van
deze dienst.
Tengevolge van het ijs is scheepvaart
verkeer over de Waddenzee naar
Ameland en Schiermonnikoog onmo
gelijk geworden. Vanaf de vliegbasis
Leeuwarden is daarom een lucht-
brug" ingesteldwelke door een
„Auster" en twee ,jDominïs" wordt
onderhouden. Onze fotograaf maakte
deze opname van de toestellen in
het midden de „Auster" boven de be-
vroren Waddenzee.
(Luchtfoto A.N.P.).
25 JAAR BOSBRANDWEER
Rookt niet in bos en hei
Niet minder dan 1800 blussers op de Veluwe en 500 in Utrecht staan, in
de zomer vooral, practisch dagelijks klaar om elke bos of heidebrand in de
kiem te smoren, wanneer door één of andere oorzaak weer een stukje van
het weinige Nederlandse natuurschoon verloren dreigt te gaan. Dat doen
deze natuurliefhebbers al een kwart eeuw en zjj zjjn thans voortreffelijk
georganiseerd in het Veluwsch Boschbrandweer Comité en de Utrechtse
Bosbrandweer Vereniging, welke organisaties deze maand jubileren.
Na de grote bos- en heidebranden
in 1929, die voor ruim 650.000
schade hadden aangericht, kwamen
burgemeesters, houtvesters, bosbezit-
ters en natuurliefhebbers bijeen om
deze grootscheepse vernietiging te
bespreken en te proberen er paal en
perk aan te stellen. Deze bespreking
resulteerde in de oprichting van de
ze organisaties. Nu, een kwart eeuw
later, beschikt men over modern ma
teriaal als mobilofoonwagens, ge-
reedschapsdepöts, brandtorens, cen
trale meldingsposten en men heeft
nog steeds enthousiaste medewer
kers.
Moest men het werk aanvankelijk
met particuliere bijdragen financie
ren, thans dragen de belanghebheru
de gemeenten, het Rijk en zelfs het
ministerie van Oorlog bij in de kos
ten. Dit laatste als gevolg van het
toenemend aantal militaire oefenin
gen en de toeneming van het brand
gevaar.
Dat militairen zoveel branden zou
den veroorzaken wordt door de bei
de organisaties tegengesproken. In
tegendeel. Zij blussen meer dan ze
brand veroorzaken. Men krijgt zelfs
prachtige medewerking bij het be
strijden van grote branden. Het is
een keer gebeurd, dat er in een leger
plaats alleen maar gestraften aanwe
zig waren, een 80-tal. De comman
dant gaf toestemming om te helpen
en deze mannen hebben toen ge
werkt als paarden. Na afloop werden
de mannen, op een heimelijk verzoek,
door de bosbrandweer in de cantihe
getracteerd, zodat ze nog een uurtje
langer uit de „petoet" bleven.
Spelen met vuur.
Sinds 1924 heeft men een statis-
tiekje bijgehouden van de oorzaken
van branden. Daaruit blijkt, dat 21
pet. veroorzaakt wordt door roken
en picnicvuurtjes, 6 pet. door kwaad
willigheid, 11 pet. door locomotieven,
10 pet. door baldadigheid of spelen
met lucifers door kinderen, 2 pet.
door militaire oefeningen, 2 pet. door
andere oorzaken, o.a. bliksem en 48
pet. onbekend, al moet een groot deel
daarvan op rekening van het publiek
worden geschreven.
De grote stadsbevolking schijnt
nog altjjd niet te beseffen, dat niet
alleen bossen branden, maar ook hei
de. De cijfers hebben overigens op
het gehele land betrekking.
Ten slotte kan nog vermeld Wl
den, dat de Utrechtse organisatie in
het voorjaar een jubileum „brand"
organiseert om autoriteiten en ande
re belangstellenden eens te laten zien
hoe een brand wordt geblust.
Brandtoren op de Hoge Vuursche
ENGELSEN STAAN AAN DE SPITS
Amerikaanse luchtmacht neemt
uitgebreide proeven
(Van een luchtvaartmedewerker)
Nog onlangs verklaarde de president-directeur van de K.L.M., de heer
I. A. Aler, dat ook de K.L.M. spoedig verkeersvliegtuigen gaat kopen, die
van „turbo-props" zullen zijn voorzien. Men verstaat onder deze „turbo
props" straalmotoren, die propellers aandrijven. Een tijdlang zag het er
naar uit, of het zuivere straalvliegen al zijn intrede zou doen in de ver-
keersluchtvaart. Thans echter weet men, dat eerst nog een ronde met
„turbo-props" gehouden zal worden.
De Engelsen hebben ook hier weer de primeur met hun prachtige Vickers
Viscount, het eerste turbo-prop verkeersvliegtuig ter wereld, waarvan er
zelfs 60 besteld zijn door de Amerikaanse luchtvaartmaatschappij „Capital
Airlines"! Een tweede belangrijke verkeersmachine met turbo-props wordt
de voor langere afstanden bedoelde Bristol Britannia, waarvan óók al heel
wat exemplaren besteld zijn, al duurt het nog even voordat dit toestel op
de luchtroutes zal komen.
De Viscounts daarentegen doen al
geruime tijd dienst en zijn nu ook op
Schiphol te zien, o.a. in de kleuren
van de Ierse Aer Lingus. Straks gaat
Hunting-Clan van New Castle naar
Amsterdam met Viscourits vliegen en
B.E.A. gaat iriét ingang van de zo
merdienst (17 April) de Elizabethans
op de route LondenAmsterdam door
de snellere en meer comfortabele Vis
counts vervangen. Voor de Convairs-
340 van de K.L.M. op deze route be
tekent dat een geduchte concurrentie.
In Israël ligt het oeroude vlak
naast het moderne
Wij klimmen langs de vlakte van Eshatol. Het is een mooi gelegen, plat
dal en zoals het ons bijna de gehele 64 mijl lange weg is vergaan, zo
vergaat het ons ook nu weer. De Bijbel „vliegt" als het ware weer op
ons af. Dit is het dal waar Simson vroeger geleefd heeft. Simson, de ge
weldige, die met zijn blote handen een leeuw doodde, die de poorten
van de stad Gaza eenmaal op zijn schouders nam en met deze diefstal
de Filistijnen onsterfelijk blameerde, de geweldige, die blind gestoken,
zijn latere leven doorbracht als slaaf in een dorsmolen, doch in mach
tige triomf eindigde onder de instortende tempel van Dagon. De herin
nering aan Simson wordt in dit dal nu levendig gehouden door de
Samson-cementfabriek en men weet het weer: Dit land is eenvoudig niet
los te denken van zijn geschiedenis. De contrasten die men overal aan
treft zijn fel. Het oeroude ligt hier vlak naast het hypermoderne. Het is
als een wonder
Als men voor het
eerst Jeruzalem ziet
Naast ons zit een rabbie. Hij slaapt.
De chauffeur zwijgt en rijdt. Bijna
constant houdt hij het gaspedaal op
de vloer gedrukt. De wagen slurpt
benzine met liters tegelijk. De wind
stormt door de open raampjes langs
onze hoofden en de baard van de sla
pende gelovige wappert alle kanten
int.
Opzij van ons glijdt nu Elah voorbij,
waar David de reus Goliath versloeg
en even verder blinkert in de late,
maar stekend felle middagzon Beit
Guvrin, vroeger woonplaats der Ka-
naanitische reuzen.
Hoe fascinerend is dit land, waar
iedere steenklomp, iedere berg, zelfs
de lucht en de zon en het stof langs de
weg spreken van een geschiedenis die
het leven heeft gegeven aan onze ge-
hele Christelijke beschaving. Hoe is
het ter wereld mogelijk geweest, dat
in deze onherbergzaamheid, waar de
stenen barsten van de hitte en tot stof
en gruis vergaan, dat hier, juist hiér
dit wonder geboren-kon worden!
En dan dan zien ivij vanuit de
diepte „De stad boven op een berg":
Jeruzalem. Men weet ineens niet wat
men zeggen of denken moet en men
staart voor enkele momenten adem
loos in de hoge verte.
„Jeruzalem" hoe vaak heeft men
de naam niet horen noemen en hoe
vaak is het niet meer dan een klank
zonder betekenis geweest.
Maar nu grijpt een felle ontroering
de mens tot diep in zijn hart.
!lll!lllllllllllll!lllllllllllllllllllllll
(II)
M Dit is het tweede artikel in een
reeks van zes, wélke de jour-
nalist Werner Spruit voor ons
H blad schreef, na een lang du-
rig verblijf in Israël. M
lllllllllllllllllllllllllllüllllllllllllllllllllllllllllllilllllllll
Men kan er niets aan doen. Door al
le nuchtere verslaggeverszin heen
slaat dit gevoel zich een weg naar het
diepst van de ziel.
Het waren niet alleen de Joden m
de Babylonische ballingschap die hun
eindeloze heimwee naar de „Eeuwige
Stad" aldus uitschreiden, het was ook
niet uitsluitend de fanatieke lijfspreuk
der Israëlische chauffeurs die in de
vrijheidsoorlog van 1948 Jeruzalem
trachtten te ontzetten en met hun
trucks aan flarden werden geschoten.
Deze roep symboliseert ook het on
bewuste verlangen 'der Christenen,
die in Jeruzalem de belichaming van
him eeuwig thuis zien.
Zij zullen dit bewust gevoelen wan
neer zij uit het raampje van een taxi
voor het eerst Jeruzalem zien
Als men deze ervaring eenmaal
heeft meegemaakt dan begrijpt men
ook waarom er in de Verenigde Naties
destijds zo veel te doen is geweest
over de „Heilige Plaatsen" in Israël.
Dan is het iemand ook duidelijk
waarom de Israëlische officials, die de
buitenlandse journalisten in Jeruza
lem opvangen en rondleiden de bezoe
ker allereerst laten kennis maken mét
die „Heilige Plaatsen".
Men is in Israël allerminst overdre
ven godsdienstig. Integendeel zelfs.
Maar ergens heeft men hier toch dui
delijk gevoeld, dat alvorens het mo
derne Israël te kennen, het noodzake
lijk is iets van de onlosmakelijke ach
tergrond van deze natie te beleven.
Wie eenmaal het nieuwe Israël en te
gelijk daarmede het oude Palestina
heeft bezocht is voorgoed genezen van
zijn spotzucht, waarmede hij de uit
drukking „Heilige Plaatsen" eenmaal
als een overdreven hoedanigheidsbeti-
teling naar het rijk der „Christelijke
farizeeërs" verwees.
ook al vliegen de K.L.M. en de B.E.A.
tegenwoordig op deze route „in pool",
wat betekent dat de inkomsten van
beide maatschappijen gemeenschap
pelijk gedeeld worden.
In Amerika vliegen nog altijd geen
verkeersvliegtuigen met turbo-props,
wat voornamelijk een gevolg is van
het feit, dat men daar niet over ge
schikte motoren van dit type de be
schikking heeft. Douglas denkt er bij
voorbeeld al over haar DC-7 C en
DC-7 D met Engelse turbo-props
(Rolls-Royce of Bristol) uit te rusten!
Want belangstelling heeft men in
Amerika zeer zeker voor de veelbe
lovende turbo-prop. De Military Air-
Transport Service (M.A.f.S.) bijvoor
beeld heeft plannen, straks a) haar
militaire transportvliegtuigen met
turbo-props uit te rusten.
De MA.T.S. heeft een speciaal squa
dron opgericht, dat met turbo-prop-
vliegtuigen uitgerust, ten doel heeft
deze machines en motoren diepgaand
te testen. Dit squadron vliegt met
twee Convairs-340. twee Boeing Stra-
tocruisers en twee Lockheed Super-
Constellations, die dus alle turbo
prop motoren hebben gekregen m
plaats van hun gebruikelijke zuiger
motoren. De t\vee-motorïge Convairs
hebben Allison T-38 turbo-props ge
kregen en de vier-motorige Strato-
eruisers en Super Constellations Pratt
en Whitney T-34's.
Ook tai van andere vliegtuigen krij
gen turbo-props. Zo werd bijvoor
beeld de enorme Douglas Globcmaster,
het grootste vrachtvliegtuig ter we
reld, met deze turbinemoioren uitge
rust. In Engeland is men bezig, een
Amerikaanse Convair-340 te voorzien
van de Engelse Napier turbo-prop.
Men verwacht van deze combinatie
zeer veel. Men gaat hierbij van' de ge
dachte uit, dat de luchtvaar'maat
schappij en die thans Convairs in
dienst hebben, gemakkelijk de zui
germotoren van deze machines door
turbo-props kunnen vervangen.
De heer Aler heeft meegedeeld, dat
de K.L.M. geen plannen in deze rich
ting heeft. Als de K.L.M. met turbo
props gaat vliegen, zullen speciale
vliegtuigen voor dit doel worden aan
gekocht en zal niet vftlstaan worden,
met de zuigermotoren van de Con
vairs en Super-Connies door turbo
props te vervangen.
Engels of Amerikaans
Hoe belangrijk de toekomst van de
turbo-prop wordt is onlangs nog eens
duidelijk onderstreept door Roy T.
Hurley, president van de Curtiss-
Wright Corporation, die zei dat de
volgende grote fase in de vliegtuig-
ontwikkeling te zien zal geven, hoe
de turbo-prop in transportvliegtui
gen de leiding zal overnemen van de
zuivere straalmotor. Hij geloofde dat
transportvliegtuigen met turbo-props
zullen kruisen met een snelheid van
880 kilometer per uur (de Cornet-
straalvliegtuigen vlogen nog geen 800
kilometer per uur!).
Er wordt nog veel geprobeerd en
getest in Amerika, maar het resultaat
van dat alles zal zijn dat het „turbo
prop-tijdperk" daadwerkelijk zal aan
breken. Zowel in de militaire trans
portluchtvaart als in het civiele lucht
verkeer, dat door de grote luchtvaart
maatschappijen wordt bedreven. Of
de KXJVI. straks uiteindelijk haar
keuze zal laten vallen op Engels of
Amerikaans materieel, dat is de grote
vraag die thans de gehele luchtvaart
wereld in Nederland en óók daarbui
ten bezig houdt. Lang zal deze beslis
sing echter nu niet meer op zich kun
nen laten wachten.
