Praedicaat „Koninklijke" voor de
Nederlandse redersvereniging
De Ned. Hervormde Kerk van nu
en de modaliteiten
KLANKBORD
EENHEIDSGESPREK HEEFT THANS
GRONDSLAG VERLOREN
ZATERDAG 26 FEBRUARI 1955
PROVINCIALS Z f E U W 8 B COURANT
8
BIJ HET 50JARIG BESTAAN
Prins Bernhard werd beschermheer
Met een buitengewone algemene vergadering, tijdens welke Prins Bern
hard namens de Koningin haar het preadicaat „Koninklijke" verleende en
zelf het beschermheerschap op zich nam, heeft de Ned. Redersvereniging
haar 50-jarig bestaan in het Scheveningse Kurhaus gevierd.
Deze vergadering werd bijgewoond door minister mr. J. Algera, die de
zeescheepvaart één der pijlers van onze welvaart noemde. De zeescheep
vaart, exclusief tank- en kustvaart, bracht in 1953 639 millioen gulden aan
netto-ontvangsten op.
Minister Algera belichtte nadien het
wel en wee van onze koopvaardijvloot
sinds de oprichting van de vereni
ging in 1905. Hg gedacht de enorme
opofferingen van deze vloot tijdens de
tweede wereldoorlog, namelijk 4000
zeelieden en 1,5 millioen ton scheeps-
ruimte. Met grote eerbied dienen
moed en plichtsbetrachting te worden
herdacht, zo zeide mr. Algera.
Na zich in het kort bepaald te heb
ben tot het na-oorlogse herstel, zeide
de minister dat ook bij deze gunstige
conjunctuur in nationaal en interna
tionaal verband bepaalde verschijnse
len nauwgezet in het oog moeten wor
den gehouden. Als voorbeeld daarvan
noemde hij de toenemende vlagdiscri-
minatie, ondanks de ook van Neder
landse overheidszijde met kracht ge
voerde bestrijding. Op nationaal ni
veau heeft een memorandum over de
vernieuwing van de vloot de nauw
gezette aandacht van de regering.
De minister zeide grote waarde
ring te hebben voor de bekwaamheid
waarmede de redersgemeenschap in
tijden van voor- en tegenspoed de
voor ons land zo belangrgke tak van
bedrijf heeft geleid.
Protectionisme
Mr. J. J. Oyevaar, bestuurslid van
de vereniging hield een toespi
waarin hij zich een verklaard t<
rpraak,
tegen
stander toonde van scheepvaart-pro-
tectionisme, welk protectionisme naar
hij zeide sinds de laatste oorlog op
onrustbarende wijze toeneemt.
Goede gang van zaken
bij Twentsche Bank.
Balanstelling overschreed
één milliard.
De resultaten van het bedrijf der
Twentsche Bank N.V. zijn in 1954
wederom bevredigend geweest. De
credietbehoefte van de relaties zijn
verder gestegen. De gemiddelde
stand der debiteuren overtrof die van
1953 met circa f 36 millioen, terwijl
in 1953 het gemiddelde debiteurensal
do reeds f 26 millioen hoger was dan
in 1952.
De verlies- en winstrekening wijst
een saldo winst aan van f 6.332.068
(v.j. f 5.618.154), nadat f 6 millioen
voor belastingen en f 2.5 millioen
voor afschrijving en reservering is
bestemd, en f 1 millioen extra aan
het pensioenfonds is gedoteerd. Ter
verdeling komt een bedrag van
f 6.525.605 (v.j. f 5.873.538). Voor
gesteld wordt extra aan het statuai-
re reservefonds f 164.000 toe te voe
gen en f 201.605 op nieuwe rekening
over te brengen.
Ter beschikking van aandeelhou
ders komt dan f 4.900.000, waaruit
een dividend van 10 procent (v.j. 9
procent) kan worden uitgekeerd. Het
reservefonds zal door toevoeging van
f 500.000 uit de winstverdeling wor
den gebracht op f 20 millioen.
Het verlies op debiteuren was van
beperkte aard. Ten laste van de
winst is f 2.500.000 gebracht voor
afschrijving en reservering, hetgeen
grotendeels als versterking van de
stille reserves mag worden gezien.
De verder voortgezette stijging van
het bedrag der aan de bank toever
trouwde gelden bracht mede, dat de
belangstelling de f 1 milliard over
schreed, waarmede een mijlpaal in
het bestaan der bank werd bereikt.
AL ZO VER? Volgens het Zwitser
se blad Die Wochenzeitung is het zo
ver met Audrey Hepburn en Mell Fer
rer. Ze kunnen niet met elkaar op
schieten. Zo heftig was een gesprek
tussen de film-echtelieden in een ho
tel te Rome, dat het hotelpersoneel
toesnelde
Mei filmt nu alleen in Engeland en
Audrey maakt zich reisvaardig voor
HollywoodGaat Audrey Hepburn
scheiden? zet het Zwitserse blad bo
ven het bericht, en daarmee is dan een
nieuw gerucht in de wereld gebracht!
BURGEMEESTERSE. De 2S-jarige
Marinette Roman zal Zondag inge
haald worden als „burgemeester" van
het Franse dorp ChalenconWijlen
haar vader was er oolc burgemeester
en verscheidene van zijn voorvaderen
vervulden eveneens dat ambt. Mari
nette is niet verloofd, heeft blond haar
en blauwe ogen. Ze danst graag op de
tonen van een jazzband, ze is een
beetje verzot op films, maar sportief
is ze niet
Eigenlijk zou ze liever grote reizen
maken. Voorlopig echter loïl ze de
Chalencon'er& niet in de steek la
ten totdat er 'n grote liefde gaat
Voorts besprak mr. Oyevaar het
„conference-system", waarin maat
schappijen van verschillende nationa
liteit op één traject samenwerken.
Zijns inziens mag dit systeem niet als
kartel-vorming worden bezien. Hij
hoopt, dat de komende wet op de eco
nomische mededinging geen bepalin
gen tegen de „conferences" zal bevat
ten.
De Nederlandse koopvaardijvloot Is
thans kwantitatief op peil, zeide mr.
Oyevaar. In de eerstkomende jaren
zal echter de „oude helft", het vloot-
gedeelte van voor de oorlog, vervan
gen moeten worden. Gerekend wordt,
dat daarmede wel een paar milliard
gulden gemoeid zal zijn en, als steeds,
hoopt men die te vinden door gebruik
te maken van te verdienen afschrij
vingen en inhouding van een deel der
te verdienen winst.
Wat dat betreft heeft de koopvaar-
dg de wind thans weer enigszins in
de zeilen. In de twee voorgaande ja
ren begon het moeite te kosten de af
schrijvingen op vervangingsbasis te
verdienen. Sedert Augustus 1954 ligt
het weer iets beter, indien men ten
minste goed onderscheid maakt tus
sen de wilde vrachtvaart, die het eerst
van verbetering profiteert. De lijn-
vaart, waar de curve in tijden van
goede vrachten slechts langzaam
stijgt en de tankvaart, waar een over
aanbod van tonnage heerst. Onder dat
over-aanbod lijden de reders, die nog
langlopende charters uit de goede
tijd hebben, niet.
Deense arts veroordeeld
wegens poging tot moord
Een vooraanstaande Deense arts,
dr. Ole Manier, is te Kopenhagen tot
vier jaar gevangenisstraf veroordeeld
wegens poging tot moord, omdat hg
zgn vrouw, die onherstelbaar ziek lag
in een ziekenhuis, een injectie had ge
geven, waarna zg overleed.
Volgens dr. Marner kon hij het niet
aanzien, dat zijn vrouw in pijnen zou
sterven. Daarom had hij haar een in
jectie gegeven. Zij zou toch gestorven
zgn.
Een deskundige van het openbaar
ministerie was van oordeel, dat de in
jectie geleid heeft tot de dood van
mevrouw Marner.
Dr. Marner diende tijdens de Ko
reaanse oorlog op het Deense hospi
taalschip „Jutlandia" in de Koreaanse
wateren.
ANTWOORD VAN K.V.P.
Beslissing van Katholieke
werkgemeenschap betreurd.
Het bestuur van de Katholieke
Volkspartij heeft de volgende verkla
ring uitgegeven:
Met de woorden „onze plaats, de
plaats van de katholieke werkge
meenschap, is en blijft in de Partij
van de Arbeid" heeft de heer Wil-
lems op het jongste congres zyner
partij het standpunt van de grote
meerderheid der katholieke werkge
meenschap bekend gemaakt, daarme
de de partijpolitieke eenheid verwor
pen en de grondslag aan het „een-
heidsgesprek" thans ontnomen.
Het spreekt vanzelf, dat het partij
bestuur van de Katholieke Volkspar
ty de genomen beslissing ten zeerste
betreurt.
Wanneer gezegd wordt: „wij heb
ben gekozen voor de doorbraak, om
dat we menen, dat zg de positie van
de kerk in ons land ten zegen strekt"
dan is dit in flagrante strijd met
de opvatting van het mandement. In
het meedoen aan de doorbraak ziet
het niet „de weg" „om de maatschap
pij in Christelgke geest op te bouwen
en de door Paus Pius 11 zo noodza
kelijk geachte hervorming der zeden
door te voeren".
Nog op een ander uiterst gewichtig
punt meent het partijbestuur der
Katholieke Volkspartij de aandacht te
moeten vestigen. De heer Willems
verklaart, dat, als consequentie van
de genomen beslissing „ait niet an
ders kan betekenen dan dat wij daar-
GROOTSTE GEZIN. Mevrouw H.
Devand in Niort (Frankrijk) is moe
der van het grootste Franse gezin. Ze
is 44 jaar oud en van haar 24 kinde
ren zijn er thans nog 22 in leven.
VERSTROOID. Een verstrooide au
tomobilist in de buurt van Nancy
reed, door de sneeuw misleid, een
spoorbaan op. Hij kwam bij een sta
tionnetje, waar reizigers op een trein
stonden te wachten. Men kon de au
to nog juist voor aankomst van de
trein van de rails afhalen.
Dr J. P. L Hulst Zondag
80 jaar
Zondag a.s. hoopt een van de be
kendste figuren uit de gerechtelijke
wereld 80 jaar te worden. Het is de
markante dr. J. P. L. Hulst, die reeds
gedurende ruim veertig jaar in ver
schillende arrondissementen als arts-
deskundige vele duistere gevallen
tot klaarheid heeft helpen brengen.
De Naundorff-affaire, de Berkelse
moordzaak en zeer onlangs nog de
dubbele moord in Doetinchem zijn en
kele gevallen uit de omvangrijke
„praktijk" van dr. Hulst.
Zeer geleidelijk is dr. Hulst eigen
lijk tot dit werk gekomen. Na in 1898
te Leiden te zijn afgestudeerd werd
dr. Hulst, na nog in Jena en Wenen te
hebben gestudeerd, in 1903 prosector
aan de Leidse Universiteit en patho
logisch anatomist aan het Boerhaave-
laboi-atorium. Aanvankelijk inciden
teel maar allengs meer geregeld be
gon het parket van de arrondisse
mentsrechtbank van Den Haag zijn
hulp in te roepen voor het verrichten
van sectie. Naarmate zijn naam in
deze groeide kwamen ook van andere
arrondissementen verzoeken binnen;
eerst van de rechtbanken te Breda en
Middelburg, maar op den duur wend
den alle rechtbanken in Nederland
zich met verzoeken tot dr. Hulst. In
1929 werd dr. Hulst benoemd tot pri
vaat-docent in de criminalistiek te
Leiden, welke functie hg tot 1946 uit
oefende. Dat zijn talenten niet onop
gemerkt bleven getuigen de onder
scheidingen, welke hem deelachtig
werden. In 1935 werd hij benoemd tot
officier in de Orde van Oranje-Nas-
sau en in 1948 tot ridder in de Orde
van de Nederlandse Leeuw. Zeer be
langrijk zijn ook zijn prestaties ge
weest bij het identificeren van slacht
offers uit de oorlog en van de Fe-
bruariramp.
Dr. Hulst is te vitaal om de rest van
zijn leven werkloos te slijten. Boven
dien is hij altijd een „losse kracht"
gebleven en wordt hij dus niet gepen-
sionneerd. Het hele land hoeft hg
echter niet meer alleen „af te wer
ken". want voor Oostelijk Nederland
heeft hij in de heer J. Zeldenrust een
vervanger gevonden.
Niemand zal hem Zondag thuis vin
den, aangezien hij heeft doen weten,
dat hij zijn woonplaats, Leiden, die
dag verlaat
mede ook de taken en verantwoorde
lijkheden aanvaarden, die het lid
maatschap van een politieke partij
meebrengt". Dit is inderdaad een
onvermgdelijk gevolg en dus omvat
ten die taken en verantwoordelijkhe
den even onvermgdelijk de propagan
da voor het eenmaal gekozen ideaal.
Zo blijft de katholieke werkge
meenschap trachten ook anderen op
een weg te voeren, waarvan de bis
schoppen verklaren, dat het niet de
weg is om tot een maatschappijbouw
in christelgke geest te geraken en
waaromtrent zij dan ook de mening
uitspreken, dat het onverantwoord
is die weg te gaan. Het partijbestuur
is derhalve eenstemmig van oordeel,
dat het tegen 28 Februari belegde
eenheidsgesprek, voor zover de katho
lieke werkgemeenschap betreft, thans
zgn grondslag heeft verloren.
Driejarige kleuter na
aanvaring vermist
Later op ander schip
teruggevonden
Jan, het driejarig zoontje van kapi
tein Brouwer van de Delfzijlster kust
vaarder Tim, welke Woensdag tijdens
mist een lichte aanvaring had met het
lichtschip Elbe in in de monding van
de Elbe, is het onderwerp van 't ster
ke maar ware verhaal, dat de beman
ning van het lichtschip Vrijdag ver
telde. Yneldt de N.R.C.
Donderdag botste in de dichte mist
een onbekend schip tegen het licht
schip en nam een stuk van de reling
mee. Toen de bemanning van de Elbe
m de schade had opgenomen, zagen
zij opeens tot hun stomme verbazing
op het dek een kleuter blootsvoets en
in pyama, zitten,
Later verscheen de „Tim". Zg bleek
het schip te zijn geweest, dat met de
Elbe in aanvaring was gekomen. Met
een bleek toen, dat de kleuter Jan
heette en het zoontje was van kapi
tein Brouwer van de Tim. Doodgeliik-
kig namen Brouwer en zijn vrouw
him kleine Jan weer aan boord.
Toen een aanvaring niet meer was
te vermijden had mevrouw Brouwer
de kleine Jan, die nog lag te slapen,
uit zijn bedje gegrist en was met hem
in de armen naar het dek gegaan. In
haar doodsangst zette zij op het ogen
blik van de aanvaring Jan op het dek
van het lichtschip. Voor zij zelf ook
had kunnen overstappen was er al
weer te veel ruimte tussen beide ver
schansingen ontstaan. In de uren die
volgden op de aanvaring had men op
de Tim wanhopig in de mist gezocht
naar een geheimzinnig schip, dat de
kleine Jan aan boord moest hebben.
9 Prof. Felix Bloch, directeur-generaal
van de Europese organisatie voor kern-
physisch onderzoek, zal eind Augustus
als zodanig aftreden. Hij zal worden op
gevolgd door prof. C. J. Bakker van de
Gemeentelijke Universiteit van Amster
dam.
Drs G. W. Paap nam Vrijdagavond
afscheid als directeur der beide han
delsscholen in Middelburg Onder de
vele geschenkendie de scheidende
tijdens een bijeenkomst werden over
handigd, was oolc een Delfts blauw
wandbord, dat hij ontving uit handen
van de voorzitter der Vereniging
Handelsotiderwijs, de heer J. W. Kö-
geler. V.l.n.r.: mevr. Paap, drs Paap
en de heer Kögeler
('Foto P.Z.C.).
Overstromingen m
Zuid-Oost-Australië
In Nienw-Zuïd-Wales (Zuid-Oost
Australië) hebben de grootste over
stromingen sinds mensenheugenis aan
tenminste negentien personen het le
ven gekost. Duizenden zijn dakloos en
de schade is aanzienlijk.
Van de vijftig steden in het getrof
fen gebied is de mijnwerkersstad Sin
gleton er het ergste aan toe. Het me
rendeel van de 4300 inwoners is ge
vlucht en alle gebouwen hebben scha
de opgelopen. Van het 2000 inwoners
tellende Warren is een radiobericht
ontvangen, dat het gevaar loopt door
het kolkende water van de Macquarie
te worden weggespoeld.
Bij Maitland zagen honderden per
sonen, die op hun redding wachtten,
hoe twee mannen werden geëlectro-
cuteerd, toen zij de kabel, waarmee
zij aan boord van een hefschroefvlieg-
tuig werden gehesen, niet langer kon
den vasthouden en terechtkwamen op
hoogspanningskabels. Even later raak
te ook de ladder van de helicopter de
kabels, waardoor het toestel neer
stortte. De twee inzittenden konden
worden gered.
Koningin Elizabeth heeft dr Albert
Schweitzer benoemd tot ere-lid van de
orde van verdienste. Deze onderscheiding
is een van de hoogste die de Britse ko
ningin kan toekennen. Zij werd in 1902
in het leven geroepen. De orde is be
perkt tot 24 leden met een speciale voor
ziening voor buitenlandse ere-leden-
STEMMEN UIT DE KERKEN
Het probleem is nog steeds
niet verdivenen
Enige maanden geleden heeft prof. dr. van NiftTik in de Classïcale verga
dering van Hengelo -gesproken over het onderwijs: „Wat is de Kerk?"
Daar heeft hij een nogal goed woord gedaan voor het bestaan van de mo
daliteiten in de Ned. Herv. kerk. Naar het verslag dat we er van lazen,
heeft deze Amsterdamse hoogleraar o.a. gezegd: „Ik heb lange tijd gedacht
dat de modaliteiten eigenlijk behoorden te verdwijnen. Ik geloof dat niet
meer. Niet omdat ik gedesillusioneerd ben. Neen, maar omdat ik nu meen
te zien dat het bestaan van de modaliteiten behoort tot de existentie van de
Kerk „tussen de tijden", vóór de wederkomst van Christus. Ik bedoel niet:
vóór de wederkomst ran Christus zal het wel altgd zo beroerd blijven dat er
modaliteiten blijven bestaan. Neen, ik bedoel: wij hebben principieel een
vrije exegese (uitleg) van een vrije Bijbel. Opheffing der modaliteiten kan
men alleen verkrijgen door de vestiging van een autoritair kerkelijk leer
gezag. Opheffing der modaliteiten kan men alleen verkrijgen door Rooms
Katholiek te worden".
En dan later: „Als het Protestan
tisme blijft menen het te moeten wa
gen met de vrije exegese, als uitdruk
king van de belijdenis, dat het Woord
Gods vrij moet zijn om zelf te zeggen
wat het te zeggen heeft, dan moeten
wij het bestaan van modaliteiten op
de koop toe nemen". Die modaliteiten
in de N.H. kerk acht hij öp zich zelf
niet bedenkelijk, maar wel dat ze de
neiging hebben „zich als concurreren
de verenigingen met eigen recht en
niet als modaliteiten in en van de
Kerk te gedragen".
Dat is een ander geluid dan het
klagen over die modaliteiten wat
meestal wordt géhoord.
In en na de oorlog is de N.H. kerk
in haar geheel wakker geschud door
„Gemeenteopbouw". Deze beweging
ging door alle richtingen heen. Niet
„de andere richtingen" moesten be
keerd, worden, maar de Kerk in haar
geheel moest vernieuwd, hervormd
worden. Men voelde, dat men van die
oude richtingen af moest. Die maak
ten een kerkelijke eenheid onmogelijk
en deden haar uiteen vallen in stuk
ken en brokken. Men heeft toen het
woord „modaliteit" gevonden. Dit
woord was niet erfelijk belast. Daar
om wash et ongevaarlijker. De ker-
orde kent dan ook geen richtingen,
maar wel modaliteiten.
Met een ander woord is de zaak
echter niet zo maar veranderd. Dat
andere woord kan wel een nieuw ge
zichtspunt aangeven, maar daarmee
blijft het oude zeer toch zitten. Prof.
van Niftrik eist van de modaliteiten
dan ook dat ze zich niet zullen gedra
gen als concurrerende verenigingen,
maar als „modaliteiten in en van de
Kerk". Dat is het punt waar he^op
aankomt in zijn betoog.
We mogen niet ondankbaar zgn
voor het geen er in de N.H.-kerk in
dezen ten gunste veranderd is. Het
algemene beeld is nu toch' anders dan
vóór de oorlog. Dit zij met nadruk
voorop gesteld. Maar al met al, blijft
de N.H.-kerk toch worstelen met liet
probleem van de oude richtingen. In
de laatst gehouden vergadering van
de Synode is gesproken over de on
verkwikkelijke kwestie Nijega-Opein-
de. In de bekendmaking die gepubli
ceerd is, constateert de Synode dat
de oorsprong van dit conflict ligt in
de oude „machtsstrijd der richtin
gen", waaraan dan met zekere spijtig
heid is toegevoegd dat dit een strgd
„in oude stijl" is, waaraan de nieuwe
Kerkorde een einde bedoelde te ma
ken.
MOEILIJKHEDEN
In diezelfde synodale vergadering is
nog meer gesproken over de oude
richtings-moeilgkheden. Daar is het
besluit genomen tot „wijziging en
aanvulling van de overgangsbepalin
gen". Wanneer de classes over enke
le maanden, in Mei bijeen komen,
zullen zij daarover hun gedachten
moeten laten gaan. Het zal geen ge
makkelijke materie zijn, omdat het in
wezen gaat om het moeilijkste en
diep-ingrijpendste probleem dat de
N.H. kerk kent.
De zaak waarvoor de afgevaardig
den hier gesteld worden is niet het
richtingsvraagstuk in het algemeen,
maar de practijk in de plaatselijke
gemeenten. Wanneer in eèn gemeen
te een bepaaxde „richting" overheerst
kan het gevolg zijn „dat belangrgke
groepen, bestaande uit leden van de
N.H. kerk, die in een andere gemeen
te normaal aan het hervormde kerke
lijke leven zouden hebben deel geno
men, geheel van de N.H.-kerk drei
gen te vervreemden". De mogelijkheid
is zelfs niet uitgesloten dat zij zich
zullen gaan aansluiten bij andere
kerkelgke gemeenschappen. Om dit te
voorkomen, moet het door de voorge
stelde aanvulling van de overgangs
bepalingen mogelijk worden gemaakt
dat een bepaalde minderheidsgroep in
een gemeente, waarmee de kerkeraad
niets te maken wil hebben, een voor
ganger kan krijgen voor de bediening
van Woord en Sacrament, die daartoe
beroepen wordt door de Prov. kerk
beroepen wordt door de Prov. kerk
vergadering.
NIET TE BENIJDEN
Wanneer deze overgangsbepalingen
worden aangenomen en in werking
treden, zullen de kerkvergaderingen
in sommige provincies niet te beng-
den zijn. We denken bijv. aan die van
Zuid-Holland, die onlangs een herder
lijk schrijven, juist over die minder
heidsgroepen in die provincie, heeft
doen uitgaan. Van de 120 gemeenten
daar zitten er niet minder dan de
helft met minderheidsgroepen en
-problemen. Niet in al die gemeenten
liggen de dingen even onoplosbaar,
maar er is een behoorlgk aantal bij,
waarmee zij in de toekomst wel te
maken zal hebben. Het wordt een
complete dagtaak voor de leden als zij
zich hierin moeten begeven. En de
moeilijkste gevallen zijn niet eens die
gemeenten waar vrijzinnigen staan
tegenover rechtzinnigen, maar die,
waar twee rechtzinnige modaliteiten
elkaar niet kunnen vinden en verdra
gen; waar het gaat op de wijze als in
Arnemuiden, om maar een voorbeeld
dicht bij huis te nemen, waar men ook
de meest Bijbelse prediking van ring-
predikanten niet erkent en van oor
deel is dat „De Waarheid Gods" vei
liger is bij de een of andere uitverko
ren oefenaar.
Komt men met deze voorstellen van
overgangsbepalingen dichter bij een
oplossing? We betwijfelen het. Er is
ook een kans dat deze voorstellen olie
op het vuur en niet op de golven zul
len zijn. De synode betreurt het eigen
lijk zeer dat ze met deze voorstellen
moet komen en verdedigt ze dat ze
maar overgangsbepalingen zijn. Zal
men er echter ooit /an af raken wan
neer ze eenmaal zijn aangenomen?
In het weekblad „De Hervormde
Kerk" tekent ds Lands:.lan hierbij
aan: „Een vreemde, vooral kerkelijk
vreemde oplossing?Ongetwg-
feld! Maar het voordeel dat ze geen
echte oplossing is en de nood tegelijk
ten dele weg neemt én des te scherper
doet uitkomen. Een nood. die niet
door kerkordelijke regelingen, maar
alleen door geestelijke vernieuwing
kan worden opgeheven". H.
Het Wereldgebeuren
Zorgen
Clement Atüee. de bejaarde lei
der van de Britse Labourpartij,
is deze week zo vriendelijk ge
weest het congres van de Partij van
de Arbeid in Nederland bjjj te wonen.
Het moet hem wel moellgk gevallen
zijn daarvoor tijd vrij te maken, want
hg heeft vele zorgen. Voor een groot
deel vloeien die zorgen voort int de
politieke malaise, welke zich in de
Labourparty voordoet. De Manches
ter Guardian heeft daaraan een reeks
artikelen gewijd en het blad komt tot
de conclusie, dat de Labourparty cr
niet in geslaagd is een aantrekkelijk
program te lanceren, dat het kiezers
corps in spanning brengt. Het meest
opvallende in het Engelse politieke le
ven van het laatste jaar was de lauw
heid van de kiezers, die bij tussen
tijdse verkiezingen voor nauwelijks 50
procent naar de stembus kwamen.
Hoe de Labourparty een einde aan
deze lauwheid kan maken en bij de
komende verkiezingen de kiezers in
drommen naar de stembus kan trek
ken, dat is het probleem waarover
Attlee en zijn adviseurs zich thans be
raden.
Verkiezingen in Engeland kunnen
alleen gewonnen of verloren
worden wanneer men binnen
landse problemen tot de inzet van die
verkiezingen maakt.
Voor buitenlandse problemen heeft
zoals ook in de meeste andere lan
den de gewone kiezer slechts ma
tige belangstelling. Op binnenlandse
politiek echter is de eenheid in de La
bourparty zoek.
De linkervleugel-leider, Bevan. wil
meer nationalisatie, maar zijn tegen
stander, Morrison, is van mening, dat
men zo de groepen niet kan berei
ken. die Labour nodig heeft om de
nieuwe verkiezingen te winnen.
Het grootste bezwaar tegen Bevan
is misschien wel, dat hij geestelgk
nog in de dertiger jaren leeft. In de
tijd, toen er millioenen werklozen wa
ren en er hongerbetogingen gehouden
werden. Thans weten de kinderen van
de socialisten uit die dagen daarvan
vrijwel niets meer. Zij verheugen zich
in een betrekkelijke welstand en dat
bepaalt hun politieke denken. En
juist om de stemmen van de jeugdige
kiezers zal het bij de komende verkie
zingen gaan.
In 1951 was de belastingpolitiek van
het allergrootste belang voor de
socialistische en de conservatieve
partij. Vele arbeiders bedachten toen,
dat zij minder zouden moeten betalen
als Churchill terugkeerde naar Down
ing Street. En toen stemden opeens
ruim 2% millioen arbeiders en hun
gezinnen, dat wil zeggen zes millioen
personen, conservatief.
Het overgrote deel van de vakbon
den, de grote steun voor Labour, ver
klaarde zich eveneens voor een con
servatief beleid. Natuurlijk werd alles
duurder toen de rantsoeneringen ein
delijk konden worden opgeheven.
Maar het volk, dat deze distributie
méér dan beu was, bleek tot dit offer
gaarne bereid!
Evenmin als Churchill het stellen
kan buiten de steun van millioe
nen arbeiders, evenmin kan Att
lee op een overwinning hopen, zonder
dat hij de middenstand en de midden
groepen meekrijgt. De socialisten
doen overigens wel hun best voor de
ouden van dagen, een leger van vier
millioen, dat van een pensioen moet
leven. Maar in de tijd, toen Labour
zelf aan de macht was. werd er vrij
wel niets gedaan voor deze „vergeten
groepen", en dat weet men nog heel
goed.
Kortgeleden bleek, dat de bankkler-
ken, die de laatste tijd nogal eens in
de belangstelling kwamen zij ver
dienen aanmerkelijk minder dan bij
voorbeeld de mijnwerkers zich
evenmin geroepen voelen om Labour
te steunen. Hun instelling is juist
overwegend conservatief.
Alles bijeen vertrouwt men er in
conservatieve kringen nog al
sterk op, dat Labour bij de ko
mende verkiezingen geen meerderheid
zal behalen. De conservatieven gelo
ven zelfs, dat zg het in de komende
verkiezingsstrijd gemakkelijk zullen
hebben. Er is namelijk geen werkloos
heid in Engeland, de woningbouw
vordert goed en al is het leven duur,
men verwacht, dat in April a.s. een
belastingverlaging de rest zal doen
om de conservatieven aan een verkie
zingsoverwinning te helpen.
Dat willen de Labourmensen ver
hinderen en daarom maken ze zich
grote zorgen.
Zij zullen met een sociaal-econo
misch program moeten komen, dat
tot het Engelse volk spreekt en als ze
het daarover niet eens kunnen wor
den. dan zouden de conservatieven
wel eens gelijk kunnen krijgen met
'hun optimisme!!
We helpt Clement Attlee
aan een verkiezingsprogram?
Bij een grote ontploffing Sn de Stalin-
Varos-fabrieken in Hongarije reiden in
het begin van deze maand viifue arbei
ders om het leven zijn ge*«rr>en aldus
bericht, die uit Boedapest zijn ontvan
gen in Weense vakbondskringen.
