PROVIHCIALE ZEEUWSE COURAHT
„Bevrijding van Formosa een
binnenlandse aangelegenheid"
Gebruik van kernenergie ook voor
Nederland noodzakelijk
BILT
NIEUWE KABINET VAN
CHRISTIAN PINEAU AFGEWEZEN
VERZUIM VAN GEZAGVOERDER,
ALDUS HOF TE DUBLIN
Vandaag...
198e Jaargang - No. 42
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteur: W, Leertouwer.
Adj.-Hoofdred.: C. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; 5.85 p. kw.; fr. p. p. 6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 19 Febr. 1955
ADVERTENTIEPRIJS 22 cent oer
mm. Minimum p. «dvertentle ir-
Ing. mededellngei drlemaai tarief-
Kleine advertenties 'max 8 regels)
van 1—regels 1 1.—. Iedere regel
meer 20 'ent. „Brieven of adres
Bureau a. Blad' 2f cent meer.
Giro -59300 P.Z.C. Middelburg
Bur. Vllsslngen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg, Finlandstr. 2, telef. 16: Terneuzen, Brouwerijstraat 2; Zierikzet N Bogerdstr C 160. telel 26
OFFICIËLE CHINESE REACTIE
Nationalistische zege in een
hevige zeeslag
„De bevrijding van Hainan, de bevrijding van Formosa alsmede de ver
nietiging van de kliek van Tsjang Kai Sjek door het Chinese volk is een
kwestie van binnenlands belang.
De Verenigde Naties noch een internationale conferentie hebben het
recht deze zaken te behandelen", aldus het „Volksblad van Peking".
Het communistische regeringsorgaan is overigens wel voor het Sowjet-
voorstel tot het houden van een tien mogendhedenconferentie over de
kwestie-Formosa. Het artikel in dit officiële blad vormt de eerste Chinese
reactie op de suggestie van Moskou.
Volgens dit blad kunnen de V. N.
of een internationale, conferentie
slechts de „Amerikaanse interventie
in Chinese binnenlandse aangelegen
heden behandelen. „Het blad is een
uitgesproken tegenstander van een
deelneming van nationalistisch Chi
na aan de voorgestelde conferentie.
Persvrijheid
Leidende politici van staten-in-op-
bouw in het Verre en het Nabije
Oosten maken zich soms zorgen
over de kranten in hun land en daar
bij is de kern van hun probleem gele
gen in deze vraag: is volledige pers
vrijheid mogelijk en verantwoord in
een land, waar de democratie pas kor
telings is verworven? De Amster
damse hoogleraar prof. dr. K. Basch-
witz heeft onlangs deze kwestie aan
gesneden in een nieuw internationaal
tijdschrift voor perswetenschap, dat
onder de titel „Gazette" te Leiden is
verschenen. Professor Baschwitz zet
daarbij uiteen, hoe uit de historie
blijkt, dat géén compromis mogelijk
is tussen persvrijheid en tyrannie.
Wil men in een rechtsstaat leven, dan
dient in die staat de persvrijheid van
zelfsprekend te zijn. Maar toch kan
het probleem niet zo eenvoudig wor
den gesteld, want de vraag rijst of
men ervaringen uit het verleden zo
maar zonder meer kan laten gelden
voor deze tijd. In het Westen is m de
achttiende en negentiende eeuw vaak
lang en hard gestreden om de vrijheid
van drukpers en dikwijls ook bleven
de gevolgen van die strijd nog lange
tijd merkbaar. Een pers, die door een
omwenteling haar vrijheid heeft ge
wonnen, verliest niet zo spoedig de
wilde gewoonten uit de bewogen pe
rioden van het gevecht en komt soms
met ongemotiveerde critiek op lande
lijke overheden. Maarbij alle
strijd was er destijds over en weer
een groot vertrouwen in het vermo
gen tot eigen oordeel van het volk.
Doch juist dat vertrouwen is in som
mige kringen verdwenen en mede
daarom wil men de geschiedenis hier
niet uitsluitend als voorbeeld laten
gelden.
Het probleem speelt ook in het
Westen, zij het op een geheel
ander niveau. Hier is er het
vraagstuk van de sensatie-pers, waar
van pessimisten menen, dat deze
vorm van drukpersvrijheid de gede
gen bladen zal overwoekeren en dat
overheidsingrijpen dan nodig zal zijn.
In Nederland heeft men gelukkig
practisch niet met dit verschijnsel
te maken, maar vooral in het buiten
land worden de millioenen-oplagen
van de boulevard-bladen vaak als een
gevaar voor de persvrijheid gezien.
Doch professor Baschwitz ziet weinig
grond voor dit pessimisme en daarbij
wijst hij er op, dat bijvoorbeeld de op
lage van een blad als „The Times"
thans veel groter is dan vroeger, ter
wijl de bevolking niet in dezelfde ma
te is toegenomen. Met andere woor
den: een groter percentage van het
Engelse volk dan in het verleden,
leest thans „The Times". Voorts zijn
in vele landen kranten verschenen,
waarbij kwaliteit wel degelijk samen
bleek te gaan met een grote oplaag.
Moderne onderzoekingen hebben bo
vendien uitgewezen, dat goede kran
ten een veel grotere betekenis hebben
bij de vorming van de publieke opinie
dan de goedkope sensatie-bladen.
De Amsterdamse hoogleraar geeft
in zijn beschouwing geen recht
streeks antwoord op de vraag,
die hier in de aanhef is gesteld, maar
wijst op allerlei vraagstukken, die er
verband mee houden, teneinde een
discussie uit te lokken. De situatie in
Nederland kan uiteraard niet worden
vergeleken met die in de nieuwere
staten van Azië, maar toch is het
wellicht goed in dit verband er op te
wijzen dat juist óns land in 't verleden
zulk 'n bijdrage heeft geleverd tot de
internationale persgeschiedenis en dat
juist óns land de bakermat is geweest
van dat merkwaardige maatschappe
lijke verschijnsel, dat wij krant noe
men. En daarom moet hier de historie
wél een les voor het heden zijn. En
die les is: rechtsstaat betekent pers
vrijheid. Nu onlangs de bevoegdhe
den van de parlementaire pers in het
geding kwamen bij de behandeling in
ae Tweede Kamer van het al of niet
opnemen van bepaalde zinsneden in
de Handelingen, moet eens te meer
worden gewezen op de grote beteke
nis en waarde van de drukpersvrij
heid. Wanneer, zoals in Nederland ge
lukkig het geval is, de krantenmen
sen zich bewust zijn van de grote ver
antwoordelijkheid, die deze vrijheid
met zich meebrengt, dan leveren zg
met hun krant een constructieve bij
drage tot het welzijn van de staat,
waarin zij leven. Een compromis tus
sen persvrijheid en tyrannie is hier
ondenkbaar. Maar inderdaad: in jon
ge staten kan dit alles wellicht een
probleem zijn, hoewel hier toch wel 'n
froot vraagteken moet worden gezet.
In daarom zijn wij benieuwd, hoe
zich de discussie tussen de theoretici
van de perswetenschap zich verder
zal ontwikkelen.
Zeeslag
Het nationalistisch-Chinese mini
sterie van defensie heeft bekendge
maakt, dat nationalistische lucht- en
zeestrijdkrachten Vrijdag in totaal
acht communistische landingsvaar
tuigen, vijf kanonneerboten en acht
motorjonken in een hevige zeeslag
ter hoogte van de kust van het Chi
nese vasteland tot zinken hebben ge
bracht.
Volgens de bekendmaking van het
ministerie keerden alle eenheden van
zee- en luchtmacht na het volbren-
fen van haar opdracht behouden op
aar steunpunten terug.
De nationalisten zetten na de in de
ochtenduren bevochten overwinning,
de strijd voort. Van kwart voor
twaalf 's ochtends tot zes uur
's avonds wisten zij nog twee kanon
neerboten, een landingsvaartuig en
acht motorjonken in de grond te bo
ren.
Bovendien werden zware luchtaan
vallen ondernomen op troepen en in
stallaties op de Taisjan-eilanden,
waar acht barakken en tenten wer
den vernield. „Het garnizoen leed
enorme verliezen", aldus de bekend
making.
Nieuw Sow jet-voorstel
Het officiële Sowjetrussische pérs
bureau „Tass" heeft medegedeeld,
dat de Sowjet-Unie een nieuw voor
stel ter regeling van de kwestie-For
mosa heeft gedaan.
De Sowjet-Russische minister van
buitenlandse zalien, Molotow, heeft
Vrijdag de Britse ambassadeur, Sir
William Haytei, ontvangen en hem
het plan overhandigd.
De Sovvjet-regering stelt tevens
voor, dat de landen zich verplichten:
1. Alle voorraden atoom- en water
stofbommen te vernietigen en atoom
kracht uitsluitend voor vreedzame
doeleinden te gebruiken en 2. Hun
strijdkrachten, bewapening, of hnn
militaire begrotingen niet uit te brei
den boven het peil van 1 Januari
1955.
Atoomproeven in
De reeds enige malen uitgestelde
reeks atoomproeven in de Amerikaan
se staat Nevada is Vrijdag begonnen
met het ontploffen van een apparaat,
dat uit een hoogvliegende bommen
werper werd geworpen.
Tengevolge van het slechte weer was
de proef reeds verscheidene dagen
uitgesteld en ook Vrijdag werd het
tijdstip twee njaal verschoven, omdat
men vreesde dat winden radio-actief
stof naar bewoonde gebieden zouden
overbrengen.
Oorspronkelijk zou de reeks proe
ven zijn begonnen met het tot ont
ploffing brengen van een atoomappa
raat op een toren.
Katingo vlot gesleept
Omstreeks tien over half één in de
afgelopen nacht is de „Katingo" vlot-
Hij kwam 30 stemmen
tekort
Volgens nog niet officiële berichten
heeft de Franse Nationale Vergade
ring Zaterdagmorgen vroeg het nieu
we kabinet van Christian Pineau af-
Volgens parlementaire kringen heeft
Pineau ongeveer dertig stemmen te
weinig weten te verzamelen. Dit is
echter nog niet officieel bevestigd,
omdat bij het ter perse gaan van dit
nummer de stemmen nog werden ge
teld.
De onofficiële uitslag is gebaseerd
op de eerste telling, waarbij Pineau
270 stemmen voor en 305 stemmen
tegen kreeg.
De socialistische leider Christian
Pineau heeft gisteren in de Franse Na-
Nog steeds geen spoor van
Sabena-toestel
Er is nog steeds geen spoor gevon
den van het Belgische passagiers
vliegtuig, dat, met 29 personen aan
boord, sedert Zondag in de buurt van
Rome wordt vermist.
Op het Italiaanse ministerie van
verkeer is Vrijdag een gemengde Ita-
liaanse-Belgische commissie van on
derzoek ingesteld onder voorzitter
schap van de Italiaanse generaal,
Giovanni Coppi.
tïonale Vergadering verklaard, dat hij
zal streven naar een zo spoedig moge
lijke ratificatie van de Parijse ver
dragen. Het zou een inbreuk op de
souvereïnïteït van de Nationale Ver
gadering zijn als getracht zou wor
den het Europese leger in een of an
dere vorm tot nieuw leven te wekken.
Pienau begon zijn rede met woorden
van lof voor Mendès-France. Hij noem
de de continuiteit in de internationale
politiek van essentieel belang.
UITSPRAAK IN TRITON-RAMP
Het Hof van onderzoek, dat rich in December en Januari te Dublin heeft
bezig gehouden met de Triton-ramp, is tot de conclusie gekomen, dat het
ongeluk te wyten is aan de volgende oorzaken:
Verzuim van de gezagvoerder om op de juiste wijze de aanwijzingen
van de instrumenten met elkaar in verband te brengen en te interpreteren
gedurende de tijd, dat de vleugelklappen werden ingetrokken. Dit had tot
gevolg, dat de noodzakelijke handelingen niet werden uitgevoerd binnen de
vereiste tijd. Dit verzuim werd gedeeltelijk verklaard door het effect op
de aanwijzing der instrumenten door het onverwacht weer uitgestoken
zijn van het landingsgesteld, zonder dat men zich daarvan bewust was.
Voorts noemt het Hof verlies van
prestatievermogen van het vliegtuig.
De gezagvoerder slaagde er niet in
om voldoende stijging te handhaven
Nieuw onderzoek in
zaak-Drummond
Het Franse ministerie van justitie
heeft een nieuw onderzoek in de zaak
van de moord op de Drummonds ge
last.
Speciaal zal de mogelijkheid van
het bestaan van medeplichtigen wor
den onderzocht.
Zoals bekend is de 77-jarige Gaston
Dominici op beschuldiging van de
drievoudige moord ter dood veroor
deeld. Zijn beroep tegen dit vonnis
werd Donderdag verworpen.
Bemiddeling in Zweeds
arbeidsgeschil
Het Zweedse kabinet heeft Vrijdag
een nieuwe commissie benoemd om te
bemiddelen in het loongeschïl in de
papierindustrie teneinde een grote
staking te voorkomen.
De commissie zal trachten een
compromis te bereiken tussen het
aanbod van de werkgevers tot een
loonsverhoging van drie procent en de
eis van de vakbeweging tot een ver
hoging van twaalf procent.
ten einde voorbereid te zijn op onver
wachte gebeurtenissen.
Vervolgens heeft het Hof verschil
lende aanbevelingen opgesteld. Deze
hebben o.a. betrekking op de verlich
ting en op de kortst mogelijke termijn
doen opnemen van een voorschrift,
waarbij in bijzonderheden worden
aangegeven „normen, die er borg
voor zijn, dat houders van de be
voegdheid om instrumenten af te le
zen, hun vaardigheid behouden".
De reddingsmogelijkheden en
-diensten op het vliegveld vindt het
Hof voldoende en ten aanzien hier
van is geen verdere aanbeveling ge
daan.
M is het 25 jaar geleden, dat M
de sociëteit „De Vergenoeging"
te Middelburg door brand werd
verwoest;
H viert de Staatssecretaris M
van Financiën, dr. W. H. van |f
m den Berge, te Voorburg zijn j=
H 50ste verjaardag.
EN MORGEN
j§ is het 150 jaar geleden, M
ee dat de Nederlandse dichter J.
P. Kleyn te Arnhem overleed.
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
DEPARTEMENT ZEELAND DER MIJ. VOOR NIJVERHEID
Burgemeester J. D. Jansen van 's-
Gravenpolder opende Vrijdagavond in
het gebouw lyDorpsleven" een ten
toonstelling van huisvlijtartikelen.
Ruim 180 inzendingen waren binnen
gekomen en de belarigstelling voor
de bezichtiging hiervan was groot.
Groot en klein kwamen een kijkje
nemen om te zien wat gepresteerd
was.
{Foto: P.Z.C.)
Het Nederlandse bedrijfsleven is
bij het onderzoek ingeschakeld
Tot nog toe hebben de problemen van de atoomenergie bij het grote pu
bliek hoofdzakelijk gespeeld in de sfeer van de oorlogsvrees. Men duchtte
de toepassing van atoomwapens als optimale vernietigingsmiddelen. Er is
echter ook een breed onderzoek gaande naar het mogelijke gebruik van
kernenergie voor vredesdoeleinden en daarover sprak de Nederlandse
atoom-geleerde prof. dr. J. M. W. Milatz, Vrijdag tijdens een lunchbijeen-
komst van het Zeeuwse departement der Maatschappij voor Nijverheid en
Handel. De bijeenkomst, die gehouden werd in „Hotel De Burg" te Middel
burg, stond onder leiding van ir. C. Kapsenberg, directeur der N.V. Kon.
Mij „De Schelde" te Vlissingen.
Prof. Milatz ving aan met een kor
te verwijzing naar het physisch-tech-
nisch aspect van de kwestie der kern
energie. Transmutatie van elementen
is mogelijk gebleken, waarbij enorme
energie en straling vrijkomt.
Wat de vernietigingsmogelijkheden
betreft weet men wel waar men aan
toe is, maar welke betekenis hebben
deze energie en straling o.m. voor de
welvaart Hebben wij exploitatie van
die enrgie nodig? Spreker beant
woordde deze vraag bevestigend en
hij zag ook een direct verband met de
levensstandaard over circa 50 jaar.
De wereldenergie-hoeveelheid in de
vorm van kolen, olie enz. is niet erg
groot. Bij het huidige peil van het
verbruik zou men genoeg hebben voor
320 jaar, maar het verbruik neemt
snel toe.
Ook Nederland
In Nederland ligt dit probleem nog
iets ongunstiger, omdat we nu reeds
een derde van onze steenkool uit het
buitenland moeten betrekken.
Wanneer we naar de uranium-voor-
raden kijken, dan kan daaruit onge
veer 20 maal de hoeveelheid energie
komen, die thans in kolen, olie enz.
aanwezig is.
Voor ae economie van ons land is
het stellig van fundamentele beteke
nis, dat ook Nederland over kernener
gie beschikt. Research is daarvoor
nodig en dat werk wordt door Neder
land in hoofdzaak samen met Noor
wegen gedaan.
Spreker beschreef kort de kernreac
tor, die thans te Kjeller bij Oslo in
werking is. Een nieuwe kernreactor,
die 10.000 kw.-uur warmte kan op
brengen is reeds ontworpen.
Volgend jaar komen elders ter we
reld reactoren in bedrijf voor de elec-
triciteitsproductie. In Engeland ver
wacht men, dat binnen 10 of 20 jaar
een derde deel van de benodigde elec-
triciteit via kernenergie verkregen
kan worden.
Prof. Milatz gaf enige voorbeelden
van het nuttige gebruik, dat men
thans reeds maakt van sterke stra
ling, die bij kernreacties vrijkomt.
/Vervolg op pag. 2)
Op de Nieuwe Vlissingseweg onder
Souburg gebeurde Vrijdagmorgen een
ernstige aanrijding tussen een Volks
wagen rechtsen een Ford flinks).
De Volkswanen werd bij het links-af
slaan door de andere auto gegrepen
en rechts tegen de kanaaldijk gewor
pen. Twee inzittenden van de Volks
wagen werden levensgevaarlijk ge
wond.
KORTE PREDICATIE
TUSSEN KROT EN TEMPEL.
,Jk zag de hemel geopend...."
Openb. 19 II.
Ik heb indertijd in West-Indië meer
dere malen gezien de zo schrijnende
tegenstelling van de armzalige ten
hemel schreiende krotwoning van een
inlander, arbeider in de bauxiet mij
nen, naastvlak naast het kasteel
van de een of andere bauxiet-konxng
uit Euorpa.
Ik héb het nooit goed kunnen ver
werken. Totdat een Hindoe mij leer
de het Koninkrijk Gods te zien stra
len door alle nood en verwardheid en
modderpoelen heen. Gods sprake is
wonderbaarElke morgen ging hij
onder zijn bamboepoortje door zijn
rijstakkers opstapte in de mod
der, wroette, arbeidde, ploeterde,
zweetteIk vroeg hem wat het
bamboepoortje beduidde. Hij ant
woordde mij: „Elke dag als ik de bam
boepoort onderdoor ga, ga ik- in, in
de Tempel van God. Ga ik in, in de
arbeid die Hij'mij geeft. Daal ik af in
de modder, en zie, ik kweek de zilve
ren rijst en 't voedsel. Ik zorg voor het
leven. Ik ga in in een Tempel."
Dwars door de modder heen zag deze
man een Tempel
Ik geloof dat wij mensen leven lus
sen krot en Tempel in. Wij worstelen
er tussen in. Wij leven tussen de krot_
ten van zo heel veel menselijke levens
en menselijke gedachten; de krotwo
ning van wetenschapsmisbruik
(atoombom) en geestes-ontkrachting;
de krotwoning van sociaal onrecht en
zovéél zo héél dikwijls machteloos
kerkendomLaten we eerlijk zjjn,
het benauwt je soms. En toch, we
worstelen in de modder omdat we toch
de Tèmpél zien. Een Tempel die try
hebben te bouwen; en een Tempel die
dwars door ons bouwen en denken,
ons zweten en ploeterenons pro
testeren en prediken, ons zielzorgen
en dichten, ons dromen en realiseren
heen zich verbijsterend vervrerkelijkt.
Het zijn ruwe stenen die wij tot Tem
pel hebben te maken. De stenen zul
len afgehouwen en gebeiteld moeten
worden. De metselkalk zal hecht moe
ten zijn. Dag en nacht zal er gewerkt
moeten wordenEn wij doen het.
Want, tctj zien de hemel geopend
Wij zien de Tempel. De Tempel rijst
op dwars door de krotwoningen heen,
niettegenstaande de krotwoningen. De
Tempel rijst op uit twee bloedende
doorwonde Handen. In Wonden van
moederlijke Liefde Gods ligt de vruch
ten-barende bodem van waaruit de
Tempel ontspruitHet Christuslijden
en het Christus-Blóéd is de levens
wijn. Zegt Felix Timmermans het niet
ontroerend in zijn: Pastoor uit den
bloeyenden wijngaerdt: ..Het lokt den
gouden wonderbaren vlinder, die de
ziel is, uit de donkerheden omhoog;
het maakt dronken de onverschillige
aarde, en 't tovert den glans van zil
veren kathedralen op de heuvelen
het ruist over de daken; het wast
de doffe ruiten der donkere huizen en
't béklaart weer de kaarsen die men
vergeten was aan te steken."
O. Christus, ik worstel tussen krot
en Tempel. Als ik de Tempel zie bots
ik op de krottenZie ik de krotten,
dan aanschouw ik tóchDE TEM
PEL! In Uw Wonden
Ingang in de lijdenstijd. 1955.
Oostburg. W. S. Hugo van Dalen.
DE
VERWACHT...
VORST.
Geldig van Zaterdagochtend tot Za
terdagavond.
Veranderlijke bewolking met plaat
selijke sneeuw. Zwakke tot matige
wind, hoofdzakelijk tussen Zuid en
Oost. Lichte vorst tot temperatuur
cm het vriespunt.
ZON EN MAAN.
20 Februari
Zon op: 7.49 onder: 18.04
Maan op: 6.33 onder: 15.47
21 Februari
Zon op:
Maan op:
7.47 onder; 18.05
6.56 onder: 17.03
