Exploratie van oliebronnen brengt
schatten uit Drentse bodem
JIMMY op het onbekende eiland
/\l eelt meezeen
VOOR DE H00FDKIASSETITEL
BARRAGE GOES-VUSSINGEN
„Ja, ja... ik weet het wel, 't is een
verhaal met zo^n baard. Maar daarom
mag het nog wel eens gezegd worden:
CABALLERO
da's constante kwaliteit!
Tracteer U zelf eens:
koop morgen 'n pakje"
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 17 FEBRUARI 195»
WERK VOOR DUIZENDEN
Olietreinen schommelen tweemaal
daags naar Pernis
(Van een speciale verslaggever).
Als een radende Maginotlinie, die in het nachtelijk duister een spookach
tig aanzien heeft, bonkt een reeks zware, zwarte tanks van byna een halve
kilometer lang, over rails door het Nederlandse landschap van Schoonebeek
tot Pernis. Het is de transportleiding op wielen van de Nederlandse Aard
olie Maatschappij, de olietrein, die tweemaal per dag meer dan een millioen
kilo aardolie van het circa 2500 ha, grote olieveld in Z.O. Drente naar de
raffinaderij in Pernis brengt. Het is de productie, welke de 220 pompjukken
op slechts 850 meter diepte aan de bodem van Schoonebeek onttrekken. Een
dikke, zwarte stroopmassa, die meer op vloeibare asphalt lijkt dan op olie.
Meer dan 10 jaar vloeien die oliebronnen in Drente al en experts hebben
berekend, dat dit minstens nog een 15 jaar zal voortduren. De betekenis
daarvan voor de Nederlandse economie wordt wel duidelijk geïllustreerd
door het feit, dat de productie in Schoonebeek ongeveer 25 van de Ne
derlandse behoefte aan aardolie dekt.
Was tn 1945 de jaarproductie van
het Drentse olieveld, dat het grootste
enkele olieveld van West-Europa is,
slechts 9800 ton aardolie, het vorige
jaar werd er niet minder dan circa
900.000 ton olie uit de bodem ge
pompt en dit jaar zal de jaarpro
ductie vrijwel zeker de millioen ton
overschrijden. Dit betekent, dat in
geval men al die olie tegelijk zou
vervoeren, er een olietrein van twee
maal de afstand van Amsterdam
naar Enschede nodig zou zijn.
De olie van Schoonebeek ver
schaft enige duizenden arbeidskrach
ten werk en heeft een bijna Ameri
kaanse vlucht van de streek van Z.-
Oost Drenthe ingeleid. Deze streek,
welke een tiental jaren geleden
slechts de aandacht trok van op na
tuurschoon beluste toeristen, is thans
namelijk omgetoverd tot een be
langrijk industriegebied, waar grote
blinkende reservoires, pompins/talla-
ties, moderne kantoorgebouwen, ga
rages, werkplaatsen en woningen in
slechts enkele jaren als paddestoelen
uit de grond zijn gerezen. Een ge
bied, waar men ongeveer 600 bin
nen- en buitenlandse technici en
boormeesters op het zo uiti
doch door de meer dan 20C
kenide pompjukken levendige olie
veld, dagelijks aan de slag ziet en
waar men zware vrachtauto's over
de meer dan 100 km nieuw aange
legde wegen af en aan ziet rijden.
Lede ogen
De boeren, die voor de oorlog nau
welijks in hun werk geestoord kon
den worden in het toen zo vredige
en rustige Schoonebeker landschap,
hebben de stormachtige ontwikke
ling van hun omgeving aanvankelijk
nogal met lede ogen aangezien. Om
de eerste boortorens te kunnen plaat
sen hadden de heren van de Neder
landse Aardolie Maatschappij heel
wat overredingskracht nodig, maar
sinds de belangrijke resultaten van
deze boringen naar voren zijn geko
men, zijn ze er trots op als er een
„ja-knikker", welke met iedere op
gaande slag gemiddeld 3% liter olie
uit de bodem pompt en in de afvoer-
leidingen perst, op hun weilanden is
geplaatst.
Meer dan 800 gaten van ca. 850
meter diepte hebben de beitels de
afgelopen jaren in de Schoonebeker
grond geboord en elke maand ko
men er een paar bjj. Wie echter ver
wacht, dat er evenzovele torens ron
dom deze oliegaten zijn geplaatst,
vergist zich, want in tegenstelling
tot vrijwel alle andere olievelden in
de wereld, wordt de toren weer af
gebroken, zodra de olielaag is aan
geboord en wordt er een pompjuk
boven het boorgat geplaatst, welke
volautomatisch door een electro-mo
tor wordt aangedreven. Uit 220 van
deze gaten, die via een ondergrondse
pijpleiding verbonden zjjn met 17
meetstations en één centraal meet
station, stroomt thans dag en nacht
Bescherm Uw Kinderen
door bij gevatte kon de dreigende ge
varen te bestrijden met:
olie en in totaal is er op deze wijze
reeds ca. 4 V2 millioen ton olie naar
de oppervlakte gebracht.
Dik ah stroop
Is het een groot voordeel, dat de
olielaag in Schoonebeek zo dicht aan
de oppervlakte ligt in vergelijking
met andere olievelden in de wereld,
waar zelfs boringen tot ruim 7000
meter nodig zijn, de samenstelling
van de Schoonebeker olie, die zeer
dik is en een hoog gehalte heeft aan
paraffine (een stof, welke gemakke
lijk stolt), heeft de Nederl. Aard
olie Maatschappij voor grote be
drijf smoeil ijkheden geplaatst. Als de
olie namelijk, die onder de grond een
temperatuur heeft van ca. 35 graden
C. naar de oppervlakte wordt ge
pompt, is de temperatuur zo gedaald,
dat de olie stroopdik is geworden
en niet naar de reservoirs kan wor
den verpompt. De Nederlandse Aard
olie Maatschappij, waarvan de aan
delen voor de helft in handen zijn
van de Shell-groep en de Standard
Oil Company (New-Jersey), zag
zich dus genoodzaakt vóór het ver
pompen alle olie te verwarmen,
waarvoor kostbare installaties nodig
waren.
Daar komt nog bij, dat er bij het
oppompen van de olie ook nog 55
procent zout water mee naar boven
komt, dat voor een belangrijk deel
moet worden afgescheiden uit de
stroopdikke massa om aan de els
van de raffinaderij in Pernis te vol
doen.
Ruim 200 km
Een probleem vormde ook het
transport van de olie naar de raf
finaderij, aangezien er een afstand
van meer dan 200 km is te over
bruggen. In samenwerking met de
Nederlandse Spoorwegen werd ech
ter ook hiervoor een oplossing ge
vonden. In slechts zes maanden
werd in 1946 een 6 km lang raccor-
Tweemaal per dag daveren de zware
olietreinen van Schoonebeek naar
Pernisdwars door Nederland, over
een traject van ruim ZOO kilometer.
Geldhoeveelheid in '54 met
569 millioen gestegen
De totale geldhoeveelheid is in 1954
met 569 millioen gestegen tot
9.118 millioen, zo blijkt uit een op
gave van het C.B.S. De chartale geld
hoeveelheid vermeerderde met f 288
millioen tot 3.682 millioen en de gi
rale geldhoeveelheid (ingezetenen)
met 252 millioen tot 5.144 milli
oen, waarvan 4.062 bij de banken
(v. j. 3.987 millioen) en 1.082 bij
giroinstellingen (905 millioen). De
totale binnenlandse geldhoeveelheid
bedroeg aldus 8.826 millioen per ul
timo 1954 tegen 8.286 millioen in
1953. De girale geldhoeveelheid van
niet-ingezetenen is vorig jaar met
29 millioen gestegen tot 292 mil
lioen.
(Advertentie)
LIKDOORNS WONDEROLIE
Weg met onhandige likdoorn ringen en
gevaarlijke scheermesjes. Een nieuw
vloeibaar middel. NOXACORN. neemt
de pijn weg in 60 seconden. Eeltplekken
en eksterogen verschrompelen met wor
tel en al. Bevat gezuiverde wonderolie.
Jodium en het pijnstillende benzo-
caïne. Een flesje NOXACORN. Antisep
tisch Likdoornmiddel ven L L85 be
spaart U veel ellende.
dement aangelegd van het emplace
ment Nieuw Amsterdam naar
Schoonebeek. Er werd een modem
olieverlaad-station ingericht en ver
der kwamen er tal van installaties,
die een vrij snel transport mogelijk
maakten.
Via een verlaadrek, waaronder
twee treinen, elk met ruim 30 tank
wagens plaats kunnen nemen, wordt
in betrekkelijk korte tijd ca. 2900
ton ruwe olie in de tanks gepompt
en dan begint de taak van de N.S.,
want tweemaal per dag moet er zo'n
trein van zware tanks dwars door
ons land worden geloodst.
Altijd op tijd
Dat dit geen eenvoudig werkje is,
hebben we zelf ervaren, toen we
Donderdagavond in een lustig
schommelende pakwagen achter 31
van die zware tankwagens over de
rails rolden van Schoonebeek naar
Pernis. Een rit, die ruim tien uur
duurde, daar nogal eens gestopt
moest worden en de snelheid van de
ze trein, welke een totaal gewicht
had van meer dan twee millioen ki
lo, niet hoger mag worden opge
voerd dan 45 km per uur, daar de
spoorbanen anders tal van bescha
digingen zouden ondergaan.
Het transport van de olie vereist
derhalve een nauwegezette organi
satie, maar dat de mannen van de
N.S. voor deze niet gemakkelijke
taak berekend zijn, blpkt wel uit het
feit, dat elke dag opnieuw de Schoo
nebeker olie prompt op tijd aan de
raffinaderij te Pernis wordt afgele
verd, waar de ovens, kraakinstalla
ties, distilling units enz. de dikke
zwarte Drentse brei omtoveren in
benzine en oliën alsmede andere pro
ducten. Producten, die in een moder
ne samenleving onmisbaar zijn en de
Nederlandse economie een goed rug-
gesteuntje geven, temeer daar ze
vrijwel alle dienstbaar worden ge
maakt aan de nationale producti
viteit.
26. Jimmy besloot naar de grot terug te keren. Hij liep
aan één stuk te piekeren en bijna was hij de boom,
waarin hij die struik had opgehangen, nog voorbij ge
lopen. Toen trok hij landwaarts en na verloop van ruim
vijf kwartier had hij de ingang van de grot weer be
reikt. Het gezelschap dat hij daar aantrof, was verre
van welgemoed. Het waren Miebet en kapitein Brulboei,
die met elkaar aan het ruzie maken waren. „Ik wordt
gek van die man", riep Miebet. „Hij zit de hele dag over
de naam van dat schip te jammeren, die hem maar niet
te binnen wil schieten en als ik tegen hem zeg, dat hij
nou eens vijf minuten z'n mond moet houden dan dreigt
hij weg te lopen en nooit meer terug te komen en dan
zit ik hier alleen in die griezelige grot, want Jackie en
die engerd van een Ras Kassibo zijn ook al weg en ik
zou het hier in m'n eentje besterven". Jimmy maakte
aan haar woordenstroom een einde. „Luister eens, ka
pitein", zei hij. „Zou het ook kunnen zijn dat je met je
schip op de kust bent gelopen?" Kapitein Brulboei
sprong overeind. „Gestrand", riep hij opgewonden uit.
„Hen ik met m'n schip gestrand? Maar dat is onmoge
lijk. Daar weet ik niks van. Dat kan niet!" Jimmy
schudde langzaam zijn hoofd. „Nou moet je niet schrik
ken Brulboei", zei hij ernstig. „Maar ik heb aan de
kust het wrak van een schip zien liggen dat „De Voor
spoed" heet...." Kapitein Brulboei begon eensklaps met
zijn ogen te rollen. „De Vóórspoed", riep hij uit. „Ja,
zó heet mijn schip I"
ZEEUWSE DAMCOMPETITIE
Er zijn 3 candidaten voor
hoogste eer in le klasse
In de Zeeuwse dam competitie is de
beslissing: genaderd voor het bezit van
de hoogste eer, de titel van de hoofd
klasse. GDC uit Goes wist zUn laat
ste wedstrijd tegen Aagtckerke met
146 te winnen en speelde bovendien
geljjk tegen Vlissingen. Door deze
beide resultaten kwamen de Goesse-
naren gel(jk in puntental met het
team uit de Scheldestad. Om die re
den zal een barrage-wedstrijd ge
speeld moeten worden om uit te ma
ken welke van de beide ploegen zich
kampioen van Zeeland mag noemen.
De uitslagen van de in de afgelo
pen week gespeelde wedstrijden luid
den:
Hoofdklasse: Aagtekerke IGoea I
614. D. TriellerL. Anderson 11;
S. Blaas—R. Rgkse 0—2; P. de Vis
ser—J. Sinke 0—2; A. Willemse—C.
van Biemen 11; L. TrielierM. J.
Jeremiasse 02; C. JongepierF. den
Hertog 11; J. BlaasC. de Klerk 1
1; F. BlaasE. Ekkelenkamp 20;
J. den HollanderH. Meerman 02;
M. C. de Smit—L. Dekker 0—2.
Aagtekerke ID.O.S. I Bergen op
Zoom 128. D. TriellerA. v. d.
Kreeke 11; S. BlaasH. Brouwer 1
1; P. de VisserH. Wagenaar 20;
A. WillemseA. Hollestelle 20; L.
TriellerC. den Engelsman 02; C.
JongepierW. Dommisse 20; J.
BlaasC. Suurland 11; F. Blaas
L. Maat 02; J. den HollanderF.
Openneer 11; A. BooneD. de Vos
2—0.
De uitslag van de afgebroken par
tij uit de hoofdklasse tussen E. Schul-
temaC. van Biemen is 11 gewor
den, zodat de einduitslag Vlissingen
1Goes I wordt 1010, uit de le klas
tussen C. SulstersJ. Dijkstra is dezs
geworden 11, waarmede de einduit
slag Kapelle ISouburg I 1010
werd.
Eindstand hoofdklasse:
G.D.C. Goes 5 3 1 1 7 57—43
Vlissingen I 5 3 1 1 7 55—45
M.D.C. Middelburg 5 2 1 2 5 52—48
A.D.C. Aagtekerke 5 2 1 2 5 4951
D.O.S. B. op Zoom 5 2 0 3 4 46—54
Vlissingen II 5 1 0 4 2 4159
De competitie in de 1ste klasse is
nog niet uitgespeeld, doch door het
1010 gelijke spel van Souburg tegen
Kapelle zijn er nu 3 candiidaten voor
het kampioenschap, welke elk 7 pun
ten behaalden, namelijk St. Laurens,
Souburg en 's-Gravenpolder. Door het
spelen van een halve ronde zal de lste
plaats bevochten worden.
2e Klasse: Aagtekerke IIKapelle
H 13—7. L. Bakker—C. v. d. Vliet
20; A. MaljersJ. C. van Liere 1
L. Boogaardn.o.g. 20; A.
TriellerC. Blankenburgh 20; P. de
VisserG. de Rijder 02; S. Wisse
H. v. d. Vrie 11; G. MaranusG.
Lepoeter 20; J. MaranusA.P.
Bruinooge 02; L. BrandP. West-
veer 11; W. BrandJ. Braam 20.
Aagtekerke nD.O.S. n 1010.
L. BakkerL. Openneer 02; A.
MaljersJ. de Kraker 2—0; L. Boo
gaardP. v. d. Laan 11; A. Triel
lerW. Oppenneer 20; A. Louws
J. M. de Longte 02: P. de Visser Jz.
M. de Heer 2—0; S. Wisse—J. Ko-
revaar 02; G. MaranusH. Blok 0
2; J. MaranusG. Blommera 11;
L. BrandA. Steers 20.
Het 342 ton metende Japanse vissers
vaartuig „Akebono Maroe" is Maandag
avond voor de kust van de prefectuur Na
gasaki gezonken. 21 bemanningsleden wor
den vermist.
FEUILLETON.
.door JAN TEMPEST
„Ik wil naar huis", jammerde
Brian.
„We gaan ook naar huis, jonge
man; als je ophoudt met zeuren, zal
ik je nu dragen", zei Joyce buiten
adem. „Sla je armen maar om mijn
hals. Juist, zo!"
Gevoelens van spijt en jaloezie be
stormden Sharon. Alles liep immers
verkeerd. Zij had de tweelingen willen
redden, één hunner zelf dragen, de
andere aan Monk toevertrouwen. In
plaats daarvan was ze zelf gered en
werd naar huis gedragen. Niet zij,
maar Joyce speelde de heldin. Joyce
was van krachtiger makelij, zij zou
niet flauw zijn gevallen of geschreid
hebben omdat het hele lichaam haar
pijn deed. Joyce zou niet hebben ver
wacht of toegestaan, dat iemand haar
droeg.
„Je schreit, kindlief; wat scheelt
eraan?" vroeg Monk angstig, toen bij
Sharons tranen tegen zijn hals voelde.
„Heb je je bezeerd toen je viel?"
„Neen, och neen, maarmaar
my'n trots is bezeerd. Ikik ben
zo'n zwakkeling geweest en het is zo'n
schande om je te laten dragen als...
als een zak aardappelen."
„Houd je stil,, mal kind! Ik zou
heus een zak aardappelen niet op
deze manier dragen", verzekerde
Monk, terwijl hij vluchtig haar voor
hoofd met zijn lippen aanraakte.
„Ikik wilde een heldin zijn,
maarmaar nu draagt Joyce Bri
an", stamelde Sharon. „O, Monk, ik
voel me zo vreemd! Ikik geloof,
dat ik ziek word."
„Je bent door-en-door koud, mijn
arme liefste. Je hebt heus wel de hel
din gespeeld, maar wat è.1 te overtui
gend. Je hebt, ten koste van jezelf, de
tweelingen warm gehouden", zei
Monk bezorgd. „Ik geloof, dat Clif
ford gelijk heeft; je hebt geen gezond
verstand en je moet een man nebben
om op je te passen."
„Neen, neenCliff tenminste
niet. Dat was allemaal een dwaze ver
gissing".
„Vertel me wat nieuws! Neen, hoor,
je bent mijn meisje, vergeet dat niet."
Meende hij dat, of trachtte hij
slechts haar te kalmeren? Sharon
had het niet kunnen zeggen. De kou
scheen ook haar hersens te hebben
bevangen, zodat ze onmogelijk helder
kon denken.
Naderhand behield ze slechts vage
herinneringen aan die nachtelijke
tocht; hoe ze naar boven was gedra
gen door Monk en uitgekleed door
Joyce. Ze wist nog vaag, hoe heerlijk
het was geweest,.tussen de lakens te
kunnen glijden, niet een warmwater
kruik aan haar voeten en een andere
in haar armen. Daarop was een ver
warde en onwerkelijke tijd gevolgd,
een tijd, waarin ze zich om-en-om
wierp, gloeiend van hitte op het éne
ogenblik en huiverend van kou op het
andere, met overal pijn en hunkerend
naar vergetelheid, 't Leek wel een
langdurige nachtmerrie, waarin tel
kens iemand haar ophees en dwong,
afschuwelijke mengsels te slikken. Er
bestond overeenkomst met heel vroe
ger, toen ze de mazelen had, met dit
verschil, dat nu niet de oude mevrouw
Hinding, maar Joyce haar voorhoofd
bette en de dekens weer even snel
over haar koortsachtig-hete trillende
lijf trok als zij ze had afgeworpen. De
dokter was dezelfde; oud, gebogen en
vaderlijk, maar nu. kwam, in plaats
van Clifford, af en toe Monk op zijn
tenen de kamer binnen, greep haar
bij de hand en bleef stil naast het bed
zitten.
Eindelijk, eindelijk toch was het uit
met de nachtmerrie! Ze lag in haar
eigen, haan zo vertrouwde bed, voelde
zich nog zwak en onzeker, maar toch
rustig en opgewekt, terwijl de zon
door de vensters scheen, een vaas
bloemen op het beddetafeltje de ka
mer een vrolijker aanzien gaf en Joy
ce, lui in een armstoel gezeten, onder
't genot van een kop thee „The Far
mers' Weekly", Clifford's geliefde
landbouwblad, doorkeek.
„Zeg eens", riep Sharon met nog
wat onvaste stem: „kan ik ook wat
thee krijgen?"
„Zou je denken?" grinnikte Joyce,
terwijl ze het blad even neerlegde.
„Voel je je nu weer als een normaal
mens
„O, ja. Ben ik ziek geweest?"
„Wat had je anders verwacht, na
dat je door je eigen toedoen door en
door verkleumd was? Je had bijna
longonsteking gekregen, maar geluk
kig heeft sulphanilami/de, die wij je
ingaven, gunstig gewerkt. Nu ben je
weer in orde", zei Joyce luchtig.
„En jij hebt me verpleegd. Harte-
lgk dank", hernam Sharon verlegen.
„Jammer, dat ik je zoveel last heb
bezorgd."
„Monk heeft me geholpen. Hjj was
erg ongerust over je."
„Och kom. En hoe gaat het met de
tweelingen?"
„Uitstekend. Billy had kou gevat,
maar dat was gauw weer beter, 't
Zijn sterke kereltjes", zei Joyce, ter-
wijl ze zich over Sharon heenboog en
haar kussens opschudde. „Als je thee
gedronken hebt, zal ik Monk roepen."
„Neen, neen, doe dat niet!"
„Waarom niet, in vredesnaam?"
vroeg Joyce, haar snel en onderzoe
kend aankijkend. „Monk is toch de
gelukkige, nietwaar En je bent niet
langer zo fel op Cliff?"
„Cliff? O, neen! Datdat was
maar iets, dat ik me zelf wijs maak
te. Omdat hij goed voor me was, toen
ik bij nicht Charlotte kwam en ook...
omdat ik geen andere jongelui ken
de. Het was, vind ik, niet meer dan
natuurlijk, dat ik hem ging idealise
ren en me verbeelden, dat ik op hem
verliefd was", gaf Sharon ten ant
woord.
,,0, zeker, dat geloof ik ook, maar...
maar ik zou er niet van dromen om
zijn huwelijk met Elsie ongedaan te
maken", zei Sharon haastig. „Zelfs
als ik op hem verliefd was, zou ik zo
iets nooit doen."
,Het huwelijk is vanzelf ongedaan
gemaakt, zonder dat iemand er zich
mee bemoeide. Elsie is naar moeder
en vader terug gegaan."
„Is ElsieMaarmaar
waarom?"
„Och, ik geloof, dat we Maandag
avond allemaal prikkelbaar waren.
Nadat de kinderen naar bed waren
gebracht, ontstond er een hele ruzie",
grinnikte Joyce, ,,'t Bleek, dat alle
narigheid enkel en uitsluitend Elsie's
schuld was. Even voor ik aankwam
schijnen de kinderen en de hond he
lemaal bemodderd het huis te zijn
binnengerend. Je weet, hoe Elsie op
haar dierbare tapijten past en daar
om joeg ze de jongens naar buiten
en sloot Bertha in de schuur op."
„Deed ze dat?"
„Ja; naar 't schijnt heeft ze de kin
deren zo bancr gemaakt, dat ze in hun
verwarring maar ergens zijn heenge
lopen. Natuurlijk was Monk allesbe
halve in zijn humeur toen hij 't hoor
de. Toch zei hij niet veel, maar Cliff
gaf Elsie de volle laag."
„Waarom? Hij is gek op kinderen
en op dieren. Cliff heeft zich nooit
kunnen verenigen met Elsie's weige
ring, om zijn hond in huis toe te laten
en haar houding jegens de tweelingen
bracht hem buiten zichzelf. Hij zei
waar bet op stond en Elsie kon er
niet tegenop. Ze is nooit een goede
verliezer geweest", zei Joyce kalm.
„En dat kan ze niet helpen, WEint
moeder en vader hebben haar van
jongs af aan verwend. Hoe het zij, de
volgende morgen heel vroeg verdween
ze en Cliff wil nu van haar scheiden
wegens moedwillige verlating."
(Wordt vervolgd).