De verwerking van zijde beleeft
een renaissance
'Onze
DAT HUISHOUDELIJK WERK VAN ONS.
UIT AMERIKA'S MODESALONS
MELK: LOS OF UIT FLESSEN?
KALODERMA
GELEE
AKKERTJES
ZATERDAG 12 FEBRUARI 1955
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
VIERDUIZEND JAAR OUDE CULTUUR
Door opkomst van „mengweefsels"
Het woord „zijde" heeft van oudsher een heel speciale klank. Niet in de
zuiver letterlijke betekenis van het woord natuurlijk, maar als wy „zijde"
zeggen, dan zweeft daaromheen nog altijd iets van luxe, rijkdom, iets
vorstelijks. Onze taal heeft hiervan ook talrijke voorbeelden in zijn staande
uitdrukkingen, zoals „zacht als zyde", „glanzend als zyde" en tegen de
achtergrond van de handelsgeest „ergens zyde bij spinnen", en zo z\jn er
nog veel meer. x
Een deel van deze speciale klank heeft het woord „zijde" echter ook te
danken aan de hoge prijs der stoffen, o.m. veroorzaakt door de bewerke-
lijke en moeilijke kweek der zijderupsen. Ook het afwikkelen der cocons,
waardoor tenslotte de draden verkregen worden, moet op een uiterst zorg
vuldige manier gebeuren. Opmerkelijk is hierbij, dat de weefmethoden
voor zijden stoffen dan al veranderd, gemechaniseerd mogen zijn, maar
dat het winnen van de draden nog op vrywel dezelfde manier gebeurt als
in de oudste tijden.
En oud is de zijderupsencultuur zeker! Van het jaar 2600 v. Chr. af,
toen de jonge Chinese prinses Si-Ling-Chi voor liet eerst op deze wijze
draden verkreeg, heeft zij zich tot op de huidige dag kunnen handhaven.
Wat er ook aan natuurrampen, oorlogen, sociale veranderingen plaats
gevonden heeft, hoe er om geleden en gestreden is, hoeveel avonturiers
er rijk door geworden zijn en eerzame handelaars tot armoede vervallen,
steeds Ls de kringloop van ei-larve-cocon-vlinder-ei zich blijven voltrekken,
ten voordele van de mensheid en zijn zucht, zich zo mooi mogelijk te kle
den
De Chinezen, die het grote belang
van de zijdeteelt voor hun land zeer
foed inzagen, hadden aan het gilde
er zijderupsenkwekers een strenge
geheimhouding opgelegd. Het mocht
echter niet baten want uit het bui
tenland, aangelokt door de prachti
ge uit China komende stoffen, kwa
men verspieders naar de oorsprong
ervan zoeken. Zij smokkelden eitjes
het land uit en na vele avonturen
kon de zijdeteelt zich toen geleide
lijk van het Verre Oosten naar het
Westen verbreiden, via Japan, In
dia, Turkije, Italië, Spanje en ten
slotte Frankrijk. Noordelijker
schijnt men niet te kunnen gaan,
tenzij de rupsen op een bijzonder
zonnige en beschutte plaats ge
kweekt kunnen 'worden. Er zijn in
Engeland -en ook in ons land enige
kleine kwekerijen.
Naarmate de zijdeweverij zich in
deze landen uitbreidde, ontstonden
er ook zijdeweverijen, en zelfs wel
in landen waar men zelf geen grote
productie van zijde kon halen, met
name Engeland en Nederland in de
zeventiende eeuw.
Al is de zijdeteelt voor de natio
nale economie van bepaalde landen
wel belangrijk wij denken hier
bij vooral aan India, waar door de
regering op grootscheepse manier
voorlichting en leiding hierbij gege
ven wordt in de wereldeconomie
van onze dagen heeft hij geen bete
kenis meer, omdat productie en ver
bruik daarvoor te klein zijn: nog
geen 1 van het totale verbruik
van textielvezels in de gehele we
reld.
Wat voor ons aanleiding is,
hier thans over dit prachtige
product te schrijven, ddt zich
tientallen eeuwen staande wist
te houden, is een aanmerkelijke
herleving van het zijdegebruik,
ook op gebieden waar zijde
sinds lang verdrongen was. Er
bestaat een steeds grotere nei
ging zijde te gaan verwerken
in mengweefsels.
Dit laatste biedt grote voordelen,
omdat men op deze manier kan pro
fiteren van de goede eigenschappen
van deze vezel, zonder dat de kos
ten daarvoor een beletsel behoeven
te zijn, wat dikwijls wel het geval is
als zijde in onvermengde vorm tot
stof verwerkt wordt. Er valt over
het mengen van textielvezel trou
wens een heleboel te zeggen, waar
onder een heleboel goeds, al is deze
ontwikkeling eigenlijk nog pas be
gonnen. Eerst in de laatste jaren,
De overgooier, dat meestal nogal
onflatteuze kledingstuk uit onze
schooljaren, is vorig jaar weer in het
modebeeld verschenen, en met groot
succes! „Onflatteus" is de overgooier
in zijn nieuwste verschijningsvormen
zeker niet meerKijkt n maar
eens naar het exemplaar, dat de
filmactrice Lori Nelson op neven
staande foto draagt. Deze overgooier
is gemaakt uit gele stof, bedrukt
met een zwart patroon. Miss Nelson
draagt er een witte blouse onder,
welke aan de hals een grote strik
heeft. Een fleurig en flatteus geheel!
Waarschijnlijk hebt U zich bij het
bepalen van de keuze tussen losse
en flessenmelk weieens afgevraagd
of de voedingswaarde van beide ge-
lyk is en of U losse melk zonder
voorafgaand koken kimt gebruiken.
Op.de eerste vraag luidt het ant
woord van de Voedingsraad bevesti
gend, op de tweede ontkennend.
De voedingswaarde is voor losse
melk en flessenmelk nagenoeg de
zelfde. Gepasteuriseerde flessenmelk
is bijvoorbeeld niet vetter dan de
losverkochte melk, die van een melk
inrichting wordt betrokken. Hij is uit
een oogpunt van voedingswaarde ook
verder niet „beter" dan dé losse melk.
Los verkochte melk wordt, evenals
de flessenmelk, in de melkinrichting
gepasteuriseerd. Daarna wordt hij in
tanks getapt voor aflevering aan de
melkhandelaren. De melk, die wij via
deze schakels kopen, is dus niet rauw
meer. Er is echter een kans, dat in
de losverkochte melk bederf- en ziek
tekiemen terecht komen. Deze kans
is er niet bij flessenmelk, die in de
gesloten fles wordt vervoerd en be
waard.
Advertentie.)
VOOR UW HANDEN
maakt handen zacht altJluweel
Daarom kan flessenmelk zó ge
dronken' worden, terwijl U er het
beste aan doet losse melk voor het
gebruik te koken.
Bacteriën ontwikkelen zich het
beste by lauwwarme temperatuur
en in een niet-zindelijke omge
ving. Wilt U deze ontwikkeling
tegen gaan, dan zult U de losse
melk in een schone pan in ont
vangst moeten nemen en deze pan
tijdens het bewaren luchtig afge
dekt moeten houden, b.v. door het
deksel er enigszins schuin op te
plaatsen.
Het is gewenst:
de melk op een koele plaats te be
waren: niet in de zon, ook niet in
het volle licht; losse melk kort na
ontvangst te koken en te verwerken;
de melk, die na het koken niet
meteen gebruikt wordt, vlug te koe
len met het deksel schuin op de
pan, waardoor de warmte beter kan
ontsnappen; tijdens het afkoelen zo
nu en dan in de melk te roeren; de
melk niet vaker dan nodig is te ko
ken.
In sommige tijden van het jaar
wil het nog wel eens voorkomen, dat
de melk aanzet bij het koken. Het
is het beste om dan tijdens het ko
ken af en toe in de melk te roeren.
Schenk aangezette melk over in
een schone pan of kan; kook aan-
brandsel in een emaille pan uit met
soda, in een aluminium pan met zout.
Een vlammenspreider kan goede
diensten bewijzen bij het voorkomen
van aanbranden van de melk,
wij zouden kunnen zeggen, toen de
na-oorlogse textielhonger een beetje
gestild was, werd onze aandacht
door de eerste experimenten getrok
ken en het experimentele stadium
is nog niet voorbij. Slechts door er
varing blijkt het mogelijk tot nu
toe, om de eigenschappen van be
paalde mengsels te leren kennen,
net verven is vaak uiterst gecompli
ceerd, het aantal combinatiemoge
lijkheden is door de vele (ook syn
thetische) vezels en wisselende per
centages eigenlijk onuitputtelijk.
Goede resultaten
Zeker is intussen, dat eenvoudige
mengsels met de tegenwoordige
techniek goede resultaten blijken te
geven. Zeer in opkomst zijn meng
sels van zijde met wol, zijde en ka
toen, zijde en mohair. In deze com
binatie blijkt de zijde een prachugi
glans en een prettige „greep" te
geven, waarbij speciaal kamgarens
en tweedachtige weefsels genoemd
worden. Weer andere effecten kun
nen worden bereikt door b.v. een
wollen inslag en een zijden schering
te nemen. Opmerkelijk is ook het
succes van mengweefsels van zijde
en kristal rayon. Deze laatste ga
rens, die men zich als een uiterst
smal lintje van cellophaan moet den
ken, geven een bros en glinsterend
effect aan de overigens zijden weef
sels.
Dan willen wij nog vermelden
het mengweefsel van zijde en
nylon, om nu maar bij de meest
bekende van de synthetische
textielvezels, te blijven. Vooral
voor ondergoed zijn deze weef
sels zeer geschikt, want de zij
de slaagt erin het klamme ge
voel op te heffen, dat nylon nog
wel eens geven wil door zijn on
vermogen vocht'te absorberen.
Tot slot nog even een enkele op-
De Zeeuwse vrouw en het
vluchtelingenprobleem
H Onlangs brachten wij op
s deze pagina een artikel om- i
p trent de plannen, welke de i
afdeling Zeeland van de Ne- I
dcrlandse Federatie voor
j§ Vrouwelijke Vrijwillige Hulp- m
s= verlening bezig was te ont-
H wikkelen in verband met de
actie, welke deze Federatie
H heeft ingezet. Een actie, waar-
s van de bedoeling is dat de Ne-
derlandse vrouwen geld bij- s
eenbrengen teneinde de huis-
L- vrouwen in de Karinthische
vluchtelingenkampen in de ge- m
ee legenheid te stellen, een mens-
waardiger omgeving voor haar
gezinnen te scheppen.
eJ Voor de gemeente Goes
11 heeft de Federatie (afdeling
Noord- en Zuidbeveland)
thans het volgende plan van
actie opgemaakt:
De stad is verdepld in zes
blokken; iedere organisatie,
aangesloten bij de Federatie,
heeft de zorg voor één blok
op zich genomen. Binnenkort
gaat een van de leden de hui-
zen langs met voor ieder ge-
zin een kaart, waarop naam,
ee adres en het maandelijks te
ee storten bedrag kunnen wor-
den vermeld.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
merking over het gebruik van het
woord „zijde", Het aureool, dat de
zijde ook in onze dagen omgeeft,
heeft er toe geleid, dat tal van bena
mingen in gebruik geraakt zijn,
welke tot misverstanden aanleiding
zouden kunnen geven. Het woord
„cocktailzijde" bijvoorbeeld maakt
een „dure" indruk, maar tien tegen
een dat er in de stof geen echte zij
de verwerkt is, doch rayon. Hetzelf
de geldt voor „zijdelinnen", waar
geen zijde in zit en geen linnen,
doch dat uit ravonvezel bestaat.
De „matrozen iijl" in dameskle
ding, verleden jaar door vele Franse
ontwerpers gebracht en daarna ook
in de Nederlandse confectie veelvul
dig toegepast, heeft ook in Amerika
ingang gevonden. Een Amerikaans
ontwerper heeft zich door het „ma
trozenpakje" laten inspireren tot het
ontwerpen van het eenvoudige maar
elegante flanellen costuum, dat op
bovenstaande illustratie staat afge
beeld.
Op de nauwe, gladde rok wordt een
rechthangend jasje gedragen, dat van
de bekende matrozenkraag is voor-
Bij het bladeren in een tijdschrift
las ik onlangs de zinsnede:
„Het moet maar eens gezegd
worden, dat het geen vanzelfsprekend
feit is, dat wij vrouwen elke dag maar
weer al dat huishoudelijk werk ver
richten!" De hemel sta de mannen bij,
wier vrouwen er zo over denken
Deze verzuchting is gevloeid uit de
pen van een medewerkster van het
Zwitserse blad „Wochenzeitung". Zie
hier, wat zij verder over dit onderwerp
schreef:
,fM.oet het niet veeleer eens gezegd
worden, dat wij vrouwen doorgaans
veel te veel drukte maken over dat
huishoudelijk werk van ons? Ik be
grijp niet, waarom de meesten van
ons voortdurend lopen te mokken over
dit „beroep", dat wij tenslotte zelf
hebben gekozen! Ik weet wél, dat het
werk in dit beroep voor ons vanzelf
sprekend moet zijn, of wij het nu met
plezier doen of niet. Als we het niet
met plezier doen, waarom zijn we dan
getrouwd We wisten toch al van on
ze moeders en van onze grootmoeders,
wat ons te wachten stondIk be
gin te geloven, dat toij alleen maar
klagen en medelijden met onszelf heb
ben, omdat we dit reeds van onze moe
ders gewend waren. Wanneer dit in
derdaad de hoofdoorzaak van onze
dagelijkse jeremiade is, wordt het
tijd. hiermede op te houden!
ii /as het beroep, dat wij voor ons
wy huwelijk uitoefenden, dan zo
opwindend en interessant? Wa
ren het toen niet elke dag min of meer
dezelfde brieven welke wij tikten; de
zelfde spullen, wélke we aan steeds
dezelfde mensen verkochten; dezelfde
steekjes wélke we naaiden? Waarom
jammeren we dan, nu we huisvrouw
geworden zijn, over de dagelijkse rou
tinewerkjes als afwassen, zwabberen
en stoffen; werkjes die we zingend of
naar de radio luisterend kunnen ver
richten? Tegenwoordig kunnen we
bovendien zelf beslissen of we van
daag zullen wrijven of niet; of we de
ramen zullen lappen of er nog maar
een weekje mee zullen wachten!
Bovendien is daar nog onze vrije
tijd, die bij een practisclie dag-inde
ling heus wel de moeite ivaard kan
zijn. Hebt u wel eens een schema voor
elke werkdag ingesteld, een schema,
waarin de tijden zo zijn afgemeten,
als u dit voor een goed dienstmeisje
zoudt doen? U zoudt verbaasd zijn
over de vrije kwartiertjes, die u zoudt
overhouden bij het werken volgens
zo'n schema! Al die vrije kwartier
tjes vormen tezamen een vrije middag,
welke we aan louter plezierige dingen
en bezigheden kunnen besteden.
£n dan die klachten over onze man
nen Ze hebben er geen id.ee
van, wat er allemaal voor kar
weitjes op te knappen vallen in een
huishouding, en slechts weinigen hel
pen uit vrije wil eens een handje bij
het huishoudelijk werk Maar wat
zou onze vroegere chef wél gezegd
hebben, wanneer icij hem dagelijks
aan het hoofd gezeurd hadden, hoe
vervelend ons werk wel was, hoeveel
we wel te doen hadden, en dat een
ander soort arbeid ons veel meer vol
doening zou schenken? Vermoedelijk
had hij ons al spoedig, zonder veel om
haal van woorden aangekondigd, dat
we ontslagen waren. En zó iets dras
tisch doei onze echtgenoot nu weer
niet! Hij vindt al spoedig een andere
oplossinghij luistert gewoon niet
meer naar onsen denkt hoogstens,
dat hij ons vroeger toch heel wat op
gewekter en aardiger vond
Nee, vélen van ons zijn er nog te
weinig van doordrongen, dat het hu
welijk een gebouw is, waar de ene
partner voor de buiten-, de andere
voor de binnendienst verantwoordelijk
dient te zijn. Wanneer manlief zijn
best doet, om in zijn „buitendienst"
vooruit te komen, zijn positie te ver
beteren en meer salaris voor zijn ge
zin te gaan verdienen, dan is het van
ons toch warempel niet teveel ge
vergd om, de „binnendienst" (tot het
veelomstreden karweitje van het
schoenpoetsen toe!) zo goed mogelijk
te laten marcheren. Trouwensde
vrouw, die haar echtvriend alle moge
lijke huishoudelijke karweitjes op
draagt, verleent hem tegelijkertijd het
recht, haar „gebied" te betreden en
haar manier van werken te critiseren,
en dat is ook niet bepaald plezierig
op den duur
„Doet het werk waarvan ge houdt,
en houdt anders van het werk dat ge
doet!" Op wie is deze wijsheid meer
van toepassing dan op ons, huisvrou
wen
Riempjes en puntneusjes....
Onze geklede schoentjes zullen de
komende zomer een nieuw „gezicht'
hebben. Althans., wanneer de schoe
nenindustrie zich ook door Parijs laat
beïnvloeden! De schoenen, welke daar
momenteel bij de nieuwe toiletten
worden getoond, hebben puntige neu
zen de hakjes zijn rank 'en een tikje
naar voren geplaatst. Tijdens de
shows van. vooraanstaande Parijse
modehuizen droegen de mannequins
schoentjes, welke een riempje over de
wreef hebben, en met een klein knoop
je gesloten worden
Nu de prijs van de melk onlangs aan
zienlijk is gestegen, is het meer dan ooit
zaak om te voorkomen, dat dit kostelijk
vocht overkookt! Gebruik daarom voor
het koken elke dag dezelfde pan of melk
koker, en controleer een keer met 't hor
loge in de hand, hoe lang de melk nodig
heeft om aan de kook te komen. U be
hoeft er dan in het vervolg niet bij te
blijven staan en kunt toch zorgen, dat u
ter plaatse bent, tegen de tijd, dat de
melk „omhoog komt".
zien en waarvan de lange mouwen
tot driekwart lengte kunnen worden
opgeschoven.
De kleding voor de aanstaande
moeder geniet tegenwoordig gelukkig
de nodige belangstelling van ontwer
pers en confeetïonnairs! Rechts op
de tekening ziet u een tweetal voor
beelden van moderne positiekleding.
Het bovenste ensemble bestaat uit
„slacks" (de moderne pantalon, wel
ke in dit geval wijder kan worden
gemaakt zodra dit nodig is), waarbij
een zwarte jerseyblouse wordt ge
dragen met hierover een wijd vilten
jakje met grote zakken. Het vrolijk
gekleurde vilt is met zwarte biezen
gegarneerd.
Het tweede modelletje is bijzonder
geschikt voor heel jonge moedertjes-
m-spé. Zwarte „slacks" en een wit
te pullover worden hier gecomple
teerd met een wijd mouwloos vest,
waarvan de bootvormige halsuitsnij
ding een opstaande rand heeft.
(Advertentie)
Zenuwpijn
Zo'n treiterende, zagende pijn
die maar niet ophoudt, die
Uw leven verstoort en U
belet te werken! Verdrijf
Uw pijn met een paar
...die helpen direct! J
Een vlotte japon
voor grote maten
Het hier afgebeelde modelletje is
niet alleen zeer geschikt voor grote
maten, maar zoals U ziet leent het
zich ook uitstekend voor tweeërlei
stof. De rechte rok heeft één platte
plooi midden-achter, welke U desge
wenst kunt vervangen door een dub
bele plooi middenvoor.
De patronen van rug- en rugzij-
pand moeten los van elkaar geknipt
worden. De draadrichting loopt vol
gens de verticale lijn.
In de rughals stikt U de figuur
naadjes. Ook in de ondermouw wordt
de figuurnaad aangebracht, waarvan
de onderste 10 cm. met drukknoopjes
gesloten wordt. Voor- en rugpand
met de betreffende zijpanden verbin
den. Het voorzijpand wordt daarbij
op de aangegeven plaats zoveel inge
houden, dat de onderkant tot het te
kentje bij de punt van het voorpand
reikt. Schouder-, mouw- en zijnaden
sluiten, de oksels inknippen en de ok
selstukjes volgens de tekentjes inzet
ten. Na het paspoilcren van de
knoopsgaten zet U het beleg tegen
voorkanten en rughals.
De figuurnaadjes in de voorbaan
van de rok kan men naar verkiezing
ook als plooitje inleggen. De achter
baan eveneens van figuurnaadjes
voorzien en de zijnaden sluiten. De
plooi naar links inleggen en instik-
ken. Wilt U de afgebeelde plooi mid
denvoor, dan tekent U hiervoor aan
de middenvoorlijn een breedte van 12
k 14 cm aan. De rok met het lijfje
verbinden en de punt van het voor
pand vanaf het tekentje op de rok
stikken, waarbij U tegelijk de cein-
tuurdelen (50 x 3 cm) van dubbele
stof meenaait. Deze worden op de rug
met een knoop of gespje gesloten. In
de linkerzijnaad brengt U een taille-
splitje met ritssluiting aan.
Geheel uit dezelfde stof vraagt de
japon ca. 3 m van 140 breedte; van
tweeërlei stof zoals hier afgebeeld ca.
1.80 m voor rok en vestje en 1 m
voor de zijpanden, beide van 140
breedte. Desgewenst kimt U alleen
het vestje van andere stof nemen, dat
staat ook heel aardig.
ELLA BEZEMER.