Moeizame speurtochten naar een schat in de Chinese zee Aanval op koninkrijk zonder grenzen van Onassis C 'S WERELDS BEROEMDSTE KLOK: DE „BIG BEN" IN LONDEN WELKE MOGELIJKHEDEN BIEDT DE ZEE VOOR ONZE VOEDING? DINSDAG 4 JANUARI 1955 PROVINCIALE ZEEJJWSE COURANT 5 DE VLOEK VAN KAPITEIN KIDD van het eiland Wight te lopen. Slechts met behulp van een sleepboot kwam het weer vlot. Het moest een haven binnenlopen, waar de nodige repara ties werden verricht. Dit nam weder om enkele weken in beslag. Toen Shepherd zich opnieuw aan schikte om uit te varen, verscheen er een afgevaardigde van de rechtbank voor de zeevaart en legde beslag op het schip inmiddels waren name lijk door de verloren tijd en de repa raties grote verplichtingen ontstaan, waaraan Shepherd niet meer kon vol doen. Er bleef niets anders over dan de „Morna" te ver-kopen, maar de op brengst was niet voldoende om de schulden ook maar bij benadering te betalen. Zodoende had Shepherd zijn schip verloren, zonder ook maar in de buurt van de schat te zijn geweest. Al gevonden Na twee mislukkingen rust Stepherd weer expeditie uit (Van een bijzondere medewerker). Liefhebbers van griezelverhalen en avontuurlijke geschiedenissen komen sinds meer dan tweehonderd jaar aan hun trek, zodra er sprake is van de fabelachtige schat van Kapitein Kidd. Deze zeeman was in het jaar 1701 in Londen aan de galg gekomen, die hij als zeerover terecht verdiend had. In de lange jaren van zijn rusteloze piratenleven had hy vele schatten en rijkdommen uit vreemd bezit geroofd, tot de arm van de wet hem te pak ken kreeg. Nog voordat de beul hem de strik om zijn nek knoopte, ver vloekte Kidd iedereen, die het zou wagen de hand te leggen op dat, wat hy als zijn welverdiend eigendom beschouwde. Over de schat wist en weet men slechts, dat hij op een eiland in de Chinese Zee begraven is, waar hij zich nog steeds schijnt te bevinden. In 1952 beweerde een Japanner de plaats gevonden te hebben en na hem schijnen anderen het geheim nader of zelfs zeer nabij gekomen te zijn. Als de vloek onder de galg er maar niet was, waarmee het eigenaardig gesteld schijnt te zijn! Kidd had op zijn uitgestrekte reizen vriendschap gesloten met inboorlin gen op Malakka en van hen allerlei geleerd op het gebied van toverij en hekserij. En daar het bijgeloof niet uitsterft, maar eerder nog een nieu we bloeitijd beleeft, fluistert men in de kringen der schatzoekers, dat men, om aan de nalatenschap van de opge hangen avonturier te komen, ten eer ste de door Kidd gebruikte formule van de vloek moet kennen en ten tweede van een nakomeling van de man, die Kidd in dit ritueel heeft in gewijd, de formule met de tegenwer king moet zien te krijgen. Hoe absurd het verhaal ook klinkt, er is in ieder geval één man, die er absoluut van overtuigd is, dat men slechts op deze wijze het geheim kan benaderen. Het is een Engelsman, de zeeman George Shepherd, een reus van een kerel, die op alle zeeën ter wereld thuis is. Deze Shepherd is al drie keer met een voor deze bijzonde re taak uitgerust schip uitgevaren, om zich meester te maken van de schat van Kapitein Kidd. Elke keer eindigde de onderneming onder om standigheden, die met iedere logische verklaring spotten. Tegenslag In 1950 meende Shepherd eindelijk na lange en moeizame naspeuringen de plaats ontdekt te hebben waar Kidd's schat moest liggen. Ze zou zich bevinden op een van de ontelbare eilanden ten Noorden van de Philip- pjjnen, waarheen geen geregelde ver binding bestaat. Er is ook geen be hoefte aan, des te minder, daar in dit deel van de wereld de vreselijke cy clonen geboren worden, die van tijd tot tijd over de zeeën van het Verre Oosten razen. De Maleiërs en de Phi- lippino's, die op zee varen, noemen deze streek de „zee der typhoons". Rechtschapen zeevaarders hebben van oudsher een grote boog gemaakt om deze gevaarlijke wateren - maar Kidd had hier een ideale schuilhoek gevonden. Nog thans vindt men daar zeerovers van gele en blanke gelaats kleur, die er landen, hun buit verde len en zich uitrusten voor nieuwe rooftochten. Zij verkiezen een typhoon boven een ontmoeting met de politie. Shepherd besloot van Engeland uit voor zijn ontdekkingsreis te starten. Voor de uitrusting van zyn „Morna" ontbrak het niet aan geldgevers. Het schip mat 263 ton en bood plaats aan Shepherd zelf, zijn vrouw, zes matro zen en de nodige uitrusting. Reeds toen het anker gelicht werd, vond er een ongeluk plaats; een matroos viel uit het takelwerk in zee en verdronk. Men moest het vertrek uitstellen tot het ongeval correct af gewikkeld was. Pas acht dagen later kon het schip de haven verlaten. Reeds voor de Zuid-Engelse kust had er een tweede eigenaardig voor val plaats. Bij het mooiste weer had Shepherd de commandobrug verlaten, toen plotseling een windstoot van on verwachte hevigheid d^ „Morna" van achteren beetpakte en met haar flank bijna op het water drukte. Het schip kon zich weliswaar weer oprichten, maar alleen om ondanks alle pogin gen van de bemanning op de klippen Een ander dan Shepherd had de wedloop misschien opgegeven maar de zeeman bleef bij zijn plan. Deze keer besloot hij slimmer te werk te gaan en zoveel mogelijk in stilte zijn voorbereidingen te treffen. Hij slaagde erin, in Miami in Florida 'n rijke Amerikaan te vinden, die boven dien een grote kenner was van alle boekaniers-, flibustiers- en zeerovers- De politieagent op deze foto maakt van een heel nieuw middel gebruik om het verkeer in de Holland-tunnel te New York te controleren. Hij zit n.l. in een electrisch wagentje dat heen en weer langs het zijpad in de tunnel rij den kan. Het nieuwtje op wielen" draaide proef op een rails van 2.200 voet lengtewelke in de tunnel was aangebracht. Men verwacht, dat door deze nieuwe vinding het toezicht op 't verkeer gemakkelijker en met gro tere intensiteit zal kunnen worden uitgeoefend en dat men bij eventuele ongevallen sneller ter plaatse kan zijn. verhalen in de wateren rond de An tillen. Zo kon Shepherd zyn tweede expeditie uitrusten, die in de herfst van 1952 zou uitvaren. Alles liet zich uitstekend aanzien, toen in de „Mainichi" te Tokio in Ju ni 1952 een bericht verscheen, dat de schat van Kapitein Kidd door een Ja panse expeditie, die voor rekening van de financier Masahiro Nagashima werkte, gevonden was. De waarde van de schat bedroeg een milliard gulden. In een interview verklaarde Nagashima, dat hij zich reeds lang voor de schat had geïnteresseerd. Zijn jongere broer had van een zeereis, die hij op een zeilboot naar de eilan den ten Noorden van de Philippijnen had ondernomen, op zekere dag goud stukken en staven zilver meege bracht, die hij daar gevonden had; het muntstempel bewees, dat deze stukken en staven afkomstig waren uit de ladingen, die Kidd geplunderd had. De financier voegde eraan toe, dat hij vanzelfsprekend de vondst aan de regering van zijn zwaarbeproefd en geruïneerd land had aangeboden. Shepherd achtte dit verhaal niet zeer geloofwaardig en zette de vc bereidingen voor zijn vertrek voort» Maar nu was het zijn Amerikaanse deelgenoot, die hem zijn medewerking ontzegde en hem er bovendien van beschuldigde, dat hij de Japanner de documenten had geleverd, opdat deze de schat zou vinden en met Shepherd zou delen, zodat deze de goede dol lars kon behouden, die de man uit Miami reeds in de onderneming had gestoken. Om de maat vol te maken ging nu ook het huwelijk van Shepherd mis. Zyn vrouw, die tot dusver de trou we gezellin van haar man was geble ven en al zijn teleurstellingen dapper had gedeeld, keerde zich van hem af, omdat ze zich in de kringen van hun vrienden, waar men aan Shepherd's eerlijkheid begon te twijfelen, geïso leerd zag. Shepherd zelf begon aan de vloek van de kapitein te geloven en trachtte van Maleise vrienden de for mule met de tegenwerking te krijgen. Wat hy kreeg was de boodschap van een Maleise prinses, die hem verkon digde, dat hy' bewust een schending had begaan, doordat hij zich verstout had de schat te zoeken; deze daad zou hy met de dood moeten boeten. Geheel alleen gelaten, met de dood bedreigd, geeft Shepherd niettemin het spel niet op. Integendeel, hy wil een derde expeditie uitrusten. SYMBOOL VAN DE TIJD Sonore stem klinkt in millioenen huiskamers. (Van onze Londense correspondent) Vraagt men iemand: wat is 's werelds beroemdste klok, dan zal het ant woord tien tegen één luiden: „Big Ben!" Op de een of andere, slechts ten dele verklaarbare manier is Big Ben het symbool by uitstek van de tyd ge worden, en niet alleen Engeland luistert naar zyn vertrouwde stem. Het is een populaire misvatting dat de toren van het Parlementsgebouw te Londen Big Ben genaamd is. Doch in werkelijkheid heet deze toren een voudigweg „Parliament Tower" en komt de naam Big Ben toe aan de grote klok van 13% ton, die in de toren is opgehangen. Zij is niet Engelands grootste klok. Die eer is weggelegd voor „Great Paul", de grote klok van St. Paul's Cathedral, die 16% ton weegt. Maar Great Paul is bij lange na niet zo bekend als de klok van het Parlementsgebouw. Dat Big Ben zo bekend is komt waarschijnlijk hierdoor, dat de B.B.C. in 1924 zijn stem uitkoos als haar tijd signaal. Het duurde nog tot 1934 eer Big Ben's klokkestem over heel de we reld kon worden uitgezonden. Als ge over de radio de Big Ben hoort, dan hoort ge hem rechtstreeks en niet via 'n gramofoonplaat. In de torentrans van Parliament Tower is een microfoon aangebracht, die via een kabel met de studio's van de B.B.C. verbonden is. Met Big Ben's tijdsignaal worden uit gezonden, dan drukt een technicus eenvoudig op een knop, en klinkt eerst de rustige tik-tak van het uurwerk ir. millioenen huiskamers, vervolgens het bekende ding-dong-wijsje en dan Big Ben's machtige, sonore stem. Zelfs tijdens de zwaarste bombarde menten der Lufwaffe heeft Big Ben geen enkele maal gezwegen. Ja, Big Ben zorgde ervoor dat de donder der inslaande bommen over heel de we reld gehoord werd, want tegelijk met zijn stem klonken de bom-inslagen, als een getuigenis beide van Londens be proeving en van Engelands vastbera denheid. Bewogen geschiedenis. De klok heeft een bewogen geschie denis gehad. In 1856 arriveerde de gro te klok voor. de toren van het toen bij- voltooide Parlementsgebouw in Londen. Zij werd in een op de grond geplaatste klokkestoel opgehangen en maandenlang wekelijks gedurende een kwartier geluid, om haar op de kleinste onauwkeurigheden te onder zoeken. De leden van de Raad voor Publieke Werken stonden voor de Texelse vuurtoren door de zee be- dreigd.... 1 Dat de mededeling, dat de 85 m hoge vuurtoren aan het Eierlandse Gat op Texel door de zee ernstig met onder gang wordt bedreigd, geen loos alarm is, toont deze recente foto van de si tuatie ter plaatse wel heel duidelijk aan. De toren staat nu nog maar 50 meter van het strand In 1985 scheid den honderden meters zandgrond de toren van het strand, drie jaar gele den was het nog een afstand van 125 m, en nu tijdens de laatste stormen opnieuw 87 m Texel in zee verdween ia de toestand een beetje angstig ge- vjorden.... De situatie is reeds door deskundigen onder de loupe genomen m en men is van oordeel, dat een dtjk V van Texel naar 't Vlieland vermoede- ji: lijk uitkomst zou brengen. Dodelijk ongeval op onbewaakte overweg Op de met knipperlichten beveiligde onbewaakte overweg nabij Berkum in de gemeente Zwollerkerspel is Maan dagmorgen omstreeks' kwart voor acht een vrachtauto gegrepen' door de sneltrein van Zwolle naar Groningen. De bestuurder van de auto werd hier bij op slag gedood. De cabine van de vrachtwagen kwam op enkele meters afstand van de overweg tegen een paal terecht. De auto werd vrijwel geheel vernield. Aanvankelijk waren beide sporen versperd, doch om negen uur kon de treinenloop in beide richtingen weer worden hervat. Het treinstel, dat licht werd beschadigd, is naar Zwolle te ruggekeerd. Volgens de Nederlandse Spoorwegen werkten de knipperlich ten normaal. moeilijke taak een naam voor de klok te vinden, en de voorzitter van de Faad, Sir Benjamin Hall, stelde voor de klok „St. Stephen" te noemen. De andere leden waren het daar niet mee eens, en op een hete, lome zomerdag werd het debat over de naamgeving op de langdradige, met vele plichtple gingen gepaard gaande wijze der Vic torian en voortgezet. Opnieuw hield „Sir Ben" een pleidooi voor de naam ,.St. Stephen", en de Raadsleden luisterden met nauw verholen ver veeldheid toe. Schertsend zei een van hen op een bepaald ogenblik: „Waar om noemen we de klok niet Big Ben, dan zijn we ineens van de narigheid afEr steeg een daverend gelach op, want de mop sloeg kennelijk op Sir Ben, die groot van omvang en lengte was. En ,,Big Ben" is het gebleven, tot op de huidige dag. De klok overleefde haar naamge ving echter niet lang. Zij vertoonde scheuren en moest worden overgego ten. De nieuwe Big Ben werd op haar plaats in de toren gehesen en sloeg voor het eerst in Juli 1859. Doch ook in haar mantel verschenen barsten, en het duurde nog tot 1863 eer deze her- sceld waren. Sindsdien heeft de klok trouw haar plicht gedaan en op Oude jaarsavond 1954 voor de 90ste maal het Nieuwe Jaar ingeluid. MILLIOEN DOLLAR VOOR BAANBREKEND ONDERZOEK Revolutionnaire plannen aan de Universiteit van Californië Bljjkens een bericht in de „New York Times" heeft de universiteit van Californië een gift van een millioen dollar geaccepteerd van de Rockefel ler Stichting om de hulpbronnen van de oceaan te onderzoeken en „de zee binnen het laboratorium te brengen". Hoewel de zeeën zeven-tiende deel van de wereld bedekken en vol plantaardig en dierlyk leven zijn, wordt volgens een zegsman van de universiteit slechts iets meer dan een pro cent van het voedsel van de mensheid uit de zee gehaald, ondanks de toe nemende ernst van het wereld-voedselprobleem. Dr Robert G. Sproul, president van de universiteit, kondigde vorige week aan, dat het bestuur de gift had aanvaard en van plan is haar voor een onderzoek, dat zich over acht jaar zal uitstrekken, te gebruiken. Dit onderzoek zal door een van de acht afdelingen van de universiteit, namelijk het Scripps Instituut voor Oceanographie in La Jolia, worden gebruikt. Dit instituut, dat wereld wijde erkenning geniet voor zyn werk, is van plan nieuwe onderzoekingen te beginnen, die, welke al aan de gang zijn, uit te breiden, zijn uitrusting te verbeteren en verschillende nieuwe leerstoelen in te stellen. Dr. Roger Revelle; directeur van 't Scripps Instituut, zei dat diepgaande onderzoekingen naar de biologische opbrengstmogelykheden van de ocea nen belangrijk zijn om het percentage van „zeevoedsel" te kunnen verhogen. In sommige opzichten, zo verklaarde hij, is de biologie van de zee achter gebleven bij de andere biologische we tenschappen. Door de vorderingen in andere gebieden, in het bijzonder het gebied van de erfelijkheid en de che mie, zijn nu verschillende problemen rijp voor een oplossing. De antwoor den op die vragen kunnen weer van het grootste belang zyn voor de bio logie in haar geheel. Het leven, zo zei dr. Revelle, begon in de zee en van de zee kunnen wij wellicht iets leren over de basis-pro- cessen van het leven. Prof. Claude E. Zobell van onze faculteit bijvoorbeeld, kan daartoe iets bijdragen door zijn MEER ZORGEN DAN MILLIOENEN Amerika voelt niets voor zijn monopoliepositie (Van onze New Yorkse correspondent) „Ari" (Aristoteles Socrates) Onassis, bezitter van twee nationaliteiten (Grieks en Argentijns) en een maritiem koninkrijk, dat op omstreeks 300 millioen kan worden geschat, zit in de klem. Vier regeringen hebben pijnlijke aanvallen op zijn beurs en zijn machtspo sitie gedaan; de grote menigte, die bewonderend naar hem opkeek, schijnt hem thans te verwijten, dat hij te groot voor zijn schoenen is geworden. Deze ommekeer in de volksgunst raakt Onassis nauwelijks. Sedert zijn 25e jaar, toen hij reeds zijn eerste 100.000 had verdiend, heeft hij voor een zestienkoppige familie moeten zorgen, die zonder hem brodeloos was ge weest, Wie de dankbaarheid van de familie heeft ervaren, is voldoende door de wol geverfd om zich- over de vriend- of vijandschap van onbekende toe schouwers niet al te zeer cp te winden. Maar de aanvallen op zijn maritiem koninkrijk gedaan, kan hij niet zo makkelijk van zich afschudden. De Verenigde Staten achtervolgen hem en drie van zijn stille vennoten voor 20 millioen en vorderen 16 van zijn schepen, ter waarde van omstreeks 6 millioen. Een voorma lige landgenoot, Spyridon Catapodis, eist via de Paryse gerechtshoven door ROBERT KIEK. ruim 500.000 wegens het onthou den van een commissie, waarop de aanklager aanspraak maakt. De Pe ruviaanse regering legde beslag op vijf schepen van Onassis' walvisvloot (waarde: ongeveer 7.500.000) om dat deze traan zochten binnen de 200-mijlszóne, die door dit land (zonder enige internationale recht vaardiging) als „kustwateren" voor de eigen vissersvloot gereserveerd zijn. In Saoedï Arabië, tenslotte, tracht de Regering in samenwerking met de internationale oliemaat schappijen de monopolie-positie van zijn tankvloot radicaal te breken. Dit laatste is verreweg de zwaar ste slag. Dit contract had immers de garantie moeten vormen voor de aanbouw van nieuwe schepen voor zyn ondernemingen, welke inmiddels in volle gang is. (Alleen reeds in Hamburg, Bremen en Kiel staat voor 70.000.000 aan nieuwbouw op de helling!) Onassis sloot het mono polie-contract met Saoedi Arabië uiteraard om voor deze schepen in de eerstkomende jaren voldoende la ding te verzekeren, teneinde econo mische exploitatie mogelijk te ma ken. Thans is het veeleer het maritiem koninkrijk van Onassis, dat op de helling staat...... Geheel in strijd met de gangbare opinie omtrent magnaten-in-het-al- gemeen bestaat er over „Ai*i's" le vensloop niet .de minste geheimzin nigheid. Hij is voor de pers niet ge makkelijk te benaderen. Zijn mede werkers durven geen woord over hun werkgever los te laten. Eén ver keerde opmerking tegen een ver keerde persman en de spreker heeft economisch zelfmoord gepleegd. Doch zij, die, hetzij aan boord van vliegtuig of schip, of op een van zijn vele kantoren Onassis konden bena deren, stonden tegenover een mede deelzaam man. Onassis voelt er niets voor een sage omtrent zichzelf als „mysterïeuse scheepseigenaar" te verbreiden. Hij zal voorts, met klem, ontkennen dat zijn carrière verge lijkbaar is met die van de gemiddel de levensloop van een krantenjon gen, die het'tot millionair wist te brengen: „Ari" ventte nooit met kranten. Hij was de zoon van een zeer wel gestelde tabakshandelaar in Smyr na. Toen, in 1922, Kemal Attatürk de gehele kunststreek „oprolde" en bijna een millioen aldaar gevestigde Grieken liquideerde, ontsnapte het gezin Onassis maar ternauwernood aan het oorlogsgeweld. „Ari" hij was toen 16 jaar en zyn vader belandden in een gevangenis en wer den beiden ter dood veroordeeld. „Ari" ontkwam aan dit vonnis dank zij stappen, genomen door een bui tenlands Viee-Consul. Hoewel Onassis Sr. in het buiten land nog een aantal bankrekeningen had staan, was zijn bedrijf lamge legd. De familieraad besliste, dat de jonge, energieke „Ari" zijn geluk maar in de Nieuwe Wereld moest gaan beproeven, teneinde de zestien overlevenden uit de economische moeilijkheden te helpen. Begin 1923 vertrok „Ari" als Sta- tenloze naar Buenos Aires. Hy nam dacht. onderzoek over de kweek van bacte riën, die gewoonlijk op de bodem van de zee leven onder een druk, die dui zend keer zo groot kan zijn als die aan de oppervlakte. Door üe druk te veranderen kan hij de snelheden ver anderen van de chemische reacties, die zich in de bacteriën afspelen en zo zou hij een inzicht kunnen krijgen in de hoedanigheid van deze reacties en hoe zij precies plaatsvinden. Dr. Revelle zei voorts, dat derge lijke pogingen zouden kunnen leiaen tot een beter begrip van de menselijke cellen. Hy merkte op, dat de onder zoekingen over het leven in de oceaan zich tot nu toe voornamelijk bepaal den met beschrijvingen en tellingen van wat er leeft in de zee. Dit vitale werk moet doorgezet wórden, zo zei hy, maar andere dingen zijn nu ook mogelijk, nu wij de experimentele in strumenten en de techniek kunnen gebruiKfen, die al hebben geleid tot ontdekkingen, die de landbouw en de medische wetenschap in onze tijd een revolutie hebben laten doormaken. Dr. Revelle is van plan „de zee in het laboratorium te brengen en haar te onderzoeken onder contróle-voor- waarden". In het begin zal nog veel van het laboratoriumwerk op zee moeten worden gedaan, omdat het nog zo is, dat men op land onmoge lijk de subtiele voorwaarden van de oceaan kan nabootsen, die vele zee planten en zeedieren verlangen. Wij begrijpen nog niet geheel, wat de grootte van de zeeplanten en de talrijkheid van de zeedieren bepaalt, noch wat de mogelijkheden zijn om de vruchtbaarheid van de zee te vergro ten, aldus dr. Revelle. Het Scripps In stituut heeft een vloot van vijf sche pen voor experimenteel onderzoek op zeeplanten en zeedieren in open zee. de eerste gelegenheid te baat om zich in zijn nieuwe vaderland te doen naturaliseren. Doch toen, als gevolg van het Tractaat van Lau sanne, de Griekse vluchtelingen uit Smyrna automatisch het Grieks bur gerschap herkregen, beschikte Onas sis zowel over de Griekse als de Ar gentijnse nationaliteit. „Ik ben nog steeds Griek én Argentijn, zei hy bij een van zyn laatste bezoeken aan New York. Dit komt hem thans te stade. In Buenos Aires kreeg hij al be trekkelijk spoedig een baantje "bij de plaatselijke telefoonmaatschappij. In zijn vrije tijd maakte hij echter voor treffelijk gebruik van de connecties, van zijn vader en van het advies, dat deze hem in wekelijkse brieven gaf. Bulgaarse, Turkse en Griekse ta bak genoten in die jaren in Argen tinië nog maar bitter weinig be kendheid. Met behulp van zijn vader wist de jonge „Ari" deze plaatselijk te indroduceren. Spoedig als zo vaak bleek zyn bijbaantje winst gevender te zijn dan zijn telefonis ten-functie. Vóór zijn komst had de tabak van de Balkan slechts 10% van Argentinië's jaarlijkse tabaks import uitgemaakt; in 1925 was dit percentage gestegen tot 35%. In die twee jaar had hij een omzet gemaakt van ongeveer 2.000.000 tegen een commissie van 5 of 100.000. De eerste honderdduizend veel moei lijker te vergaren dan het eerste millioen! waren binnen. De ontwikkeling van Onassis als zakenman verliep daarna op de meest logische wijze: hij importeer stapel-producten en zag zich geleide lijk aan gedwongen om zo ijrj meer win3t wilde maken deze goederen in zijn eigen schepen te vervoeren. Ook passé--: •-voel de tankervloot en de ngst trokken al spoedig On: .5 aan-

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1955 | | pagina 5