PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Westduitse herbewapening in
Koninklijke onderscheiding voor
mej. dr. Ghijsen te Domburg
BILT
VANVAAG
MENDÈS-FRANCE KREEG HET ER DOOR
11 UUvillIJlvy V ClClJLJ V ClCl L I Met ingang van 1 Januari
Mei 281 siemmen vóór, 260 iegen
en 70 onthoudingen
NEHROE: NIET SCHREEUWEN
MAAR HARD WERKEN
32 Pagina's
197e Jaargang-No. 308
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Balllntijn; Pl.-verv.:
W. Leertouwer.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; f 5.85 p. kw.; fr. p. p. f 6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 31 Dec. 1954
ADVERTENTIEPRIJS 22 cent per
mm. Minimum p. advertentie f 3.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertentie i (max. 8 regels)
van 15 regelr t 1-— Iedere regel
meer 20 cent „Brieven of adrea
Bureau v d. Blad" 25 cent meer.
Giro No. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur. Vlissingen, Walstr. 58—60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 304)'.Middelburg. Markt 51, telef. 3841; Goes. Lange Vorststr. 63. telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg. Tlnlandstr. 2, telef. 16; Temcuzen. BrouwerUstr. 2; Zlerlkzee, N. Bogerdstr. C 160. telef. J
COPITI h I AA OQT1T7QQ i»r| Margarine 1 cent duurder
Met 287 stemmen vóór en 260 tegen en 70 onthoudingen heeft de
Franse nationale vergadering gisteren de bewapening van West-Duits-
land goedgekeurd.
Met deze stemming werd het laatste van de Parijse verdragen aan
vaard namelijk dat welk de vorming van de Westeuropese Unie en de
instelling van een wapenbureau betreft. Het komt er dus op neer, dat
de regering gemachtigd is alle accoorden te bekrachtigen onder dit
voorbehoud, dat de Senaat er zich nog over moet uitspreken. Dit ge
schiedt waarschijnlijk begin Februari.
In regeringskringen o.m. te Bonn, Washington en Londen is het besluit
van de Franse Kamer met vreugde ontvangen.
Minister Dulles ging onmiddellijk na het horen van het nieuws In con
ferentie met zijn voornaamste adviseurs.
Te Londen erkent men, dat het besluit voor Frankrijk nog niet het einde
ig van het ratificatieproces, maar een ommekeer in dit stadium acht men
onwaarschijnlijk. Men verwacht daar, dat alle betrokken landen de accoor
den op korte termijn, zullen bekrachtigen, zodat zij in of omstreeks April
van kracht lcunnen worden.
3 Nov.: de assemblée stelt met 402
tegen 218 stemmen de tijd van het de
bat vast op 1417 Dec.
2 Dec.: door druk uit het parlement
wordt het debat uitgesteld tot 20 Dec.
10 Dec.: de commissie voor buiten
landse zaken spreekt zich met 16 te
gen 15 stemmen bij 11 onthoudingen
voor ratificatie uit.
16 Dec.: de commissie voor econo
mische zaken is ook voor ratificatie 10
tegen 7 stemmen), maar de commissie
voor landsverdediging spreekt zich er
tegen uit met 21 tegen 11 stemmen.
17 Dec.: de assemblée verwerpt het
voorstel van de commissie voor lands
verdediging om het debat voor onbe
paalde tijd uit te stellen. Ook de fi
nanciële commissie verklaart zich te
gen ratificatie (18 tegen 10 stemmen,
ben 11 onthoudingen).
Minister Dulles zei dat de Franse
goedkeuring van de verdragen de
noop rechtvaardigt, dat de verdere
ratificatie-procedure in Frankrijk en
elders nu spoedig voltooid zal zijn.
Van alle partijen hebben alleen de
communisten en bloc tegengestemd,
aldus de Amerikaanse minister. Brj
de andere partijen waren de meningen
verdeeld, maar dit zijn meningsver
schillen over de kwestie hoe men het
best de Westeuropese eenheid kan
bereiken onder omstandigheden, die
een grotere kracht waarborgen om
de nationale en individuele vrijheid
te beschermen. Het is begrijpelijk dat
die meningsverschillen bestaan. De
kwesties zq'n ingewikkeld en gewich
tig.
Overzicht.
De gang van zaken in dit langzamer
hand berucht geworden parlementaire
debat was als volgt:
Bij de jaarwisseling
In haar Kerstboodschap heeft Konin
gin Juliana er op gewezen, dat aan
het einde van het jaar 1954 nergens
ter wereld meer een echte oorlog
gaande was. Er heerste overal vrede,
maar zo zeide de Koningin wij
kunnen ons de aarde niet zonder strijd
denken.
Dit koninklijke woord krijgt diepere
betekenis, wanneer men op de Oude
jaarsdag terugblikt en zich afvraagt
wat 1954 heeft gebracht.
Het bracht weliswaar de vrede,
maar tegelijk een intense voorberei
ding tot een nieuwe oorlog, die men
vreest.
Niet minder dan 56 milliard dollar
heeft het Westen in dit jaar moeten
uitgeven voor het verbeteren van zijn
bewapening en we mogen rustig aan
nemen, dat de landen achter het ijze
ren gordijn een bedrag van dezelfde
grootte of misschien nog meer heb
ben besteed aan hun oorlogsvoorbe
reiding.
Tezamen is dat een bedrag van
meer dan 110 milliard dollardat
improductief werd uitgegeven in een
wereld waar een derde deel van de
mensheid nog leeft in bittere armoe
de en vaak in honger.
Mendès-France vestigde in zijn
Kerstboodschap voor het Fran
se volk nog eens de aandacht
op deze grote nood, waaronder zove-
len gebukt gaan.
„Wij zouden", zo betoogde hij, „ge
zamenlijk moeten optreden om de
mensen te bevrijden van honger, kou
de en vrees
De leidende staatslieden konden he
laas in 1954 dit ideaal van Mendès-
France geen stap nader tot de ver
werkelijking brengen. En toch blijven
millioenen mensen naar de verwerke
lijking uitzien, die alleen maar tot
stand kan komen wanneer het moge
lijk zal zijn de ontzaggelijke bewape
ningsuitgaven te beperken en de daar
door vrijkomende kapitalen te beste
den voor het reusachtige opbouw
werk, dat thans ongedaan moet blij
ven.
Wj mogen de hoop niet laten va
ren, dat in het jaar 1955 nieu
we perspectieven geopend zul
len worden voor het verminderen van
de bewapening en voor het bestrijden
van de nood en de ellende.
Over enkele weken zullen een aan
tal leden van de ontwapeningscom
missie der Verenigde Naties bijeen ko
men te Londen om na te gaan öf en in
welke mate een vergelijk tussen Oost
en West mogelijk is.
Zij staan voor een ontzaggelijke
moeilijkheid: het doorbreken van het
wederzijds wantrouwen. Zij zullen
niet direct daarin slagen, maar er
moet aan gearbeid worden en wan
neer in het jaar 1955 ook maar een
klein stapje gedaan zou worden op
de weg naar het doorbreken van dat
wantrouwen dan zou de wereld zich
gelukkig mogen prijzen 1
20 Dec.: het grote debat begint. De
commissie voor overzeese gebiedsde
len is voor ratificatie.
24 Dec.: de eerste grote aanval. De
assemblée vergadert de gehele nacht
en verwerpt tenslotte een bewapening
van West-Duitsland met 280 tegen 259
stemmen.
27 Dec.: bij een stemming waaraan
de vertrouwenskwestie is verbonden,
wordt West-Duitslands toelating tot de
Navo goedgekeurd met 289 tegen 251
stemmen.
29 Dec.: West-Duitslands toelating
tot de Navo en gelijktijdige bekrach
tiging van de Parijse verdragen en de
Saarovereenkomst wordt bevestigd
met 287 tegen 256 stemmen (vertrou
wenskwestie).
30 Dec.: met 287 tegen 260 stemmen
(en 70 onthoudingen) wordt tenslotte
de bewapening van West-Duitsland
binnen de Westeuropese Unie goed
gekeurd.
Uit Praag.
Leden van het Poolse, het Oost-
Duitse en het Tsjechoslowaakse parle
ment kwamen Woensdag te Praag bij
een teneinde als vertegenwoordigers
van „de drie volkeren, die het meest
door de West-Duitse bewapening wor
den bedreigd", een laatste beroep op
Frankrijk te doen om niet de Parijse
overeenkomsten te bekrachtigen, al
dus meldt radio-Praag.
De bijeenkomst werd gehouden om
„te getuigen van de wil der drie vol
keren om de vrede te verdedigen én
de herleving van een Duits militairis
me niet toe te staan, waardoor de vei
ligheid en de onafhankelijkheid der
Europese volkeren worden bedreigd"
Een boodschap van deze strekking,
werd naar de Franse nationale ver
gadering gezonden.
Naar \vy van de Kind van Neder
landse margarinefabrikanten verne
men brengt de verhoging van de om
zetbelasting op vergrondstoffen mee,
dat met ingang van 1 Januari as., de
margarineprüs verhoogd zal worden
met 1 cent per pakje van 250 gram.
Hoewel over het algemeen de nieu
we regeling inzake de omzetbelasting
geen prijsverhogende werking voor de
consument tengevolge heeft in het
algemeen kan gesteld worden, dat de
nieuwe regeling het heffen van de
omzetbelasting verplaatst van de de
taillist naar de fabrikant maken
margarine en vet hierop een uitzon
dering.
De wijzigingen in de omzetbelasting
betekenen voor de margarine-indus
trie een tariefverhoging ten aanzien
van voor deze industrie noodzakelijke
grondstoffen, welke doorwerkt op de
kostprijs van margarine.
Zoals hierboven uiteengezet, houdt
de thans noodzakelijk geachte prijs
verhoging geen verband met de stij
ging van de grondstoffenprijzen op de
wereldmarkt. Deze staging rechtvaar
digt volgens de hiervoor genoemde
bond, in feite een verdere verhoging
van de prijs van het pakje margarine,
doch de margarine-industrie wil de
algemene ontwikkeling van het we
reldmarktprijsniveau voorlopig aan
zien.
Minister Beel heeft aan de Tweede
Kamer meegedeeld, dat het ontwerp
van wet, houdende voorschriften be
treffende het vertonen van films en
het houden van bioscopen (film- en
bioscoopwet), dat is ingediend in de
zitting 1949-1950, is ingetrokken.
WIJZE WOORDEN IN DJAKARTA
Pakistan wil bemiddelen in geschil
over Nieuw-Guinea
Op een persconferentie te Djakarta verklaarde de minister-president van
Pakistan, dat zijn land bereid is zijn goede diensten aan te bieden inzake
het geschil over Nieuw-Guinea. Minister-president Nehroe verklaarde
slechts, dat India zich in deze kwestie volledig achter de Indonesische eisen
stelt. Nehroe richtte een dringende waarschuwing tot de wereld in verband
met de gevaren, die haar bedreigen do or proef-ontploffingen van atoom- en
waterstofbommen.
Op een massa-vergadering zeide de
Indiase prémier voorts, dat slechts
„een Azië, dat sterk is, haar taak
goed zal kunnen verrichten. De
kracht, die wij nodig hebben, schuilt
echter niet in „schreeuwen", maar in
„werken". Samenwerking is nodig
om onze onafhankelijkheid inhoud te
geven en. ons ideaal van wereldvrede
verwezenlijkt te zien".
De minister-president van Indonesië,
Ali Sastroamldjojo, zei het volledig
met Nehroe eens te zijn, dat hard
werken de aangewezen weg is om het
gestelde doel te bereiken. „Het feit,
dat over enkele maanden in Indonesië
dertig Afrikaanse en Aziatische lan
den besprekingen zullen voeren over
hun gezamenlijke belangen, bewijst,
dat deze landen de wereld willen to
nen, dat zij niet langer als speelbal
gebruikt wensen te worden.
Pagina 3:
Interview inr. Van Klef fens.
Pagina 4:
Films in Zeeland.
Pagina 9:
Cultuur en kunst.
Pagina 11:
Voor de Vrouw.
Pagina 12:
Oude en nieuwe gebruiken
bij de jaarwisseling.
Pagina 17:
Wim Komman schreef
het Nieuwjaarsverhaal.
Pagina 18 en 19:
Nederland in 1954 woord
en beeld.
Pagina 20:
Kerken in '54; toneelover
zicht.
Pagin3 25 en 26:
Wereldgebeuren in 1954.
Pagina 27:
Sportjaar vol verrassingen.
Bovendien ontvingen onze
lezers gisteren reeds als extra
nummer Zeeland in 1954, een
oudejaarsoverziclit in 2Jf pagi
na's, in foto's en tekst.
Aartshertog Eugen van
Habsburg overleden
Aartshertog Eugen van Habsburg
is Donderdag in een rusthuis te Me-
rano in de ouderdom van 91 jaar
overleden. Hij was enige dagen gele
den naar Merano gekomen om te her
stellen van een longontsteking.
De aartshertog is indertijd veld
maarschalk in het Oostenrijks-Hon-
gaarse leger geweest.
Nederlandse Gereformeerde
Jeugdraad gesticht
De stichtingsactie is gepasseerd van
de Nederlands Gereformeerde Jeugd
raad. Deze jeugdraad komt te staan
naast de eerder opgerichte Katholieke
jeugdraad en de moderne jeugdraad.
De betekenis van het studie-aspect
achten de stichters zo belangrijk, dat
z:j besloten een studie-sector onder
wetenschappelijke leiding te vormen.
Tot directeur van deze afdeling is be
noemd prof. dr. ir. H. van Riessen,
buitengewoon hoogleraar in de Wijs
begeerte aan de technische hogeschool
te Delft. Hij zal zijn directeursar-
beid vervullen naast de hoogleraars-
„BIJZONDER GROTE VERRASSING"
Wegens literaire verdiensten
Voor haar verdiensten op literair gebied is mej. dr. H. C. M. Ghijsen te
Domburg, die onlangs zeventig jaar is geworden, door H. M. de Koningin
benoemd tot Ridder m de Orde van Oranje Nassau. De burgemeester van
Domburg, mr W. J. E. Crommelin hee ft mej. Ghijsen Donderdagmiddag
de hoge onderscheiding uitgereikt, tijdens een eenvoudige plechtigheid ten
huize van de onderscheidene, welke werd bijgewoond door o.a. de wethou
ders van de gemeente Domburg.
„Het was voor mij een bijzonder grote verrassing", zo vertelde mej. Ghij
sen tijdens een kort interview, dat zij ons gisteravond toestond en waarbij
eens temeer duidelijk werd, dat deze nu zeventigjarige Zeeuwse met hart
en ziel nog dagelijks met grote ïnte resse en ijver haar literaire arbeid
verricht. Met nog dezelfde, zjj het verdiepte belangstelling, waarmede zij
eens, als jong meisje, tezamen met een vriendin en haar moeder „Sara
Burgerhart" las
Het was haar eerste confrontatie
met het werk van de schrijfsters Bet-
je Wolff en Aagje Deken. „Een ken
nismaking, die de grondslag is ge
weest voor mijn latere studies over
het leven en werken van deze beide
Nederlandse vrouwen", zo vertelde dr.
Ghijsen, die in 1913 te Leiden cum
laude promoveerde op het proefschrift
„Be.tje Wolffjeugd en huwelijks
jaren".
Zoals bekend had mej. Ghijsen een
groot aandeel in de dit jaar gehouden
herdenkingen van Bet je Wolff en
MEJ. DR. H. C. M. GHIJSEN
..Ridder in de Orde van Oranje
Nassau..
Aagje Deken. Burgemeester Crom
melin had des middags in zijn toe
spraak dan ook twee voorbeelden ge
noemd van de literaire verdiensten
van dr. Ghijsen; haar bijdrage tot een
beter begrip van de beide schrijfsters
en haar werkzaamheid om te komen
tot de samenstelling van een woor
denboek voor de Zeeuwse dialecten.
„Maar zonder de medewerking,
welke ik van velen mocht krijgen, zou
het werk aan het Zeeuws woorden
boek niet mogelijk zijn geweest", zo
wil mej. Ghijsen nadrukkelijk vastge
steld zien! Haar in een stemmige ja
pon geklede, rijzige gestalte zet aan
deze woorden onwillekeurig kracht
bij
^Vervolg op pag, 2).
Uw toil geschiede, gelijk in
de hemel, alzo ook op aarde.
Mattheus 6
Hoe dikwijls hebben we deze bede
niet gebeden in het jaar dat al weer
ten einde isf Ze is een deel van het
Onze Vader, waarmee in zo menig ge
zin de maaltijd begonnen of besloten
wordt.
Die S65 dagen van dit jaar zijn niet
gelijkmatig geweest. Daar waren
hoogten ,en diepten. Daar waren effe-
ne wegen en eenzame vlakten. Daar
was blijdschap en smart. Daar was
gezondheid en ziekte. Daar was leven
en dood. Daar waren dagen, dat wij
konden dragen wat w\j moesten dra
gen, maar er waren ook dagen dat
wij het helemaal niet konden. Moeten
we nu het jaar besluiten met een soort
doffe berustinger zit niet anders
op? De wil des Heren geschiede!
De „lijdelijkheid" en „berusting"
die zo dïktoijls als een kenmerk van
het Nederlands Calvinisme is beschre
ven, komt in de Bijbel niet voor en
zij staat tn die zin ook niet in de bo
ven aangehaalde bede.
Natuurlijk is het waar: ,jDe wü des
Heren kent geen waaroms". Zo zal
vandaag menigeen, als hij in gedach
ten dit jaar nog eens nagaat, vieder-
om zitten met zijn vragen: waarom
toch o God f
Uio wü geschiedeDeze bede is
niet passief maar actief. De Franse
vertaling heeft: Uw wil worde ge
daan. In de hemel „schikt" men zich
niet onder de wil des Heren, maar
daar wordt zij met vreugde gedaan
en zo bidden we dus om een eenheid
die er weer moet komen tussen hemel
en aarde.
Maar nu de vraag aan het eind van
het jaar: heb ik de wü des Heren ge
daan Laten we dit maar zo persoon
lijk mogelijk vragen. Is soms bij al
ons bidden, onze eigen wil toch be
langrijker geweest dan de wü des
Heren Dat gebeurt nog al eens.
Laten we ons wachten voor alle
goedkope oudejaarsavond-sentimen-
taliteit. Laten we nuchter bedenken
dat wij ons zullen te hebben te ver
ootmoedigen voor het aangezicht des
Heren, want hoe is onze houding ge
weest tegenover Hem en tegenover
onze naaste? Als we denken aan en
danken voor de trouw Gods, dan zul
len we tegelijk weten van onze on
trouw. Wij zijn kleine, nietige, zondi
ge mensen.
Uw wü geschiede gelijk in de hemel,
alzo op de aarde. Hóe dikwijls hebben
toe dit jaar deze bede gedaan? Laten
we het een keer doen en zo de toe
komst van het nieuwe jaar ingaan:
Dat niet mijne wü geschied',
maar de Uwe slechts, o Heer.
B.
DE
VERWACHT...
KOUDER
Overdrijvende wolkenvelden en over
wegend droog weer. Zwakke tot mati-
~e en langs de waddenkust vrij krach-
ige wind tussen Oost en Zuidoost
Temperatuur ook in het Zuiden van
het land dalend tot om het vriespunt
1 Januari
Zon op
Maan op
2 Januari
Zon op
Maan op
3 Januari
Zon op
Maan op
ZON EN MAAN.
8.48
onder 16.39
11.34
onder 0.08
8.48
onder 16.40
11.54
onder 1.28
8.48
onder 16.41
12.18
onder 2.51
