C
„Feestvieren" en „lekker eten"
nog altijd synoniem
VAN VROUW TOT VROUW
Onze
~Ozcun>enf}rtgina
HAUTE COUTURE EN KERSTMIS
KALODERMA
GELEE
DEZE BLOUSE MAU ZELF!
SLweiïen: ïzccmlanü oan ntcebez eu kinb
10
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VRIJDAG 24 DECEMBER 1954
ONZE MAALTIJDEN OP HOOGTIJDAGEN
De moderne keukenprinses heeft het
nog niet zo heel slecht
Door de eeuwen heen is het begrip „feestvieren" gekoppeld aan „lekker
eten" en iedere huisvrouw zal dan ook haar best doen, op hoogtijdagen iets
bijzonders op tafel te brengen. Dat dit extra werk voor haar meebrengt
spreekt wel vanzelf, al zal zij dit werk zoveel mogelijk van te voren doen
om op de dag zelf haar deel aan de feestvreugde te kunnen hebben.
Om U wat moed in te spreken zullen wij U iets vertellen over de manier,
waarop onze voorvaderen hun feestmaaltijden hielden, want dan zult U
zich gelukkig prijzen, „slechts" een uurtje in de keuken te hoeven staan!
Zo is daar dan bijvoorbeeld het me
nu van het feestmaal, dat Willem III
in 1672 aan de Staten-Generaal gaf
(en waarin wij een kleine wraakoefe
ning van zijn kant zien voor de sobere
levenswijze, die deze Staten-Generaal
hem als Kind van Staat opgedrongen
had). Dit feest-dinertje was aange
richt in de vergaderzaal der Staten-
Generaal en telde honderd ctjuverts.
Honderdzeventig bedienden, geholpen
door een aantal mindere knechts,
brachten het eten op. Aan vlees wer
den bijvoorbeeld geserveex-d: 600 dui
ven, 240 kapoenen, 110 kalkoenen,
300 kippen, 500 kuikens, 500 patrijzen
168 fazanten, 60 hazen, 100 konijnen,
800 leeuwerikken, 60 eenden, 16 scha
pen. 32 speenvarkens, 30 jonge wilde
zwijnen, 40 ooilammeren, 16 kalveren
8 herten, 4 wilde zwijnen, 4 ossen, 100
schapetongen, 50 gerookte ossetongen
en 40 Westfaalse hammen. Hierbij
natuurlijk een keur van groenten, wij
nen van allerlei soort en een dessert
van banket, 500 pond Franse confitu
ren, 4 kisten sinaasappelen, 4 kisten
citroenen, 600 peren. 300 appelen, 600
granaatappelen, 200 kleine, 20 mid
delsoort en 34 grote pasteien
Het is waarlijk niet te verwonde
ren, dat honderd mensen tot 4 uur
's nachts bezig waren om deze
hoeveelheden te verstouwen, en
dan blijft nog de vraag, of er de
volgende dag niet een behoorlijke
portie onder de armen verdeeld
kon worden. Toch leert het bekij
ken van deze menu's ons wel re
spect te hebben voor de magen
van onze voorouders!
Gelukkig waren toen zulke uitgebrei
de menirs uitzonderingen, al kon men
ook bij de gewone burgerij aardig wat
wegwerken op een feestmaaltijd. De
gewone kost van iedere dag begon
met het ontbijt, het „morgen stick",
dat veelal uit brood, boter en kaas
bestond, waarbij dan melk, bier en
bij de boeren karnemelk gedronken
werd. De deftige burgerij at ook aan
het ontbijt pasteien, vlees, ham en
dikwijls gebakken vis. De weelde van
het koffieuurtje was lange tijd onbe
kend, want voor het midden der 18de
eeuw was de koffie verre van alge
meen. In die eeuw werd het uur van
middageten (op het midden van de
dag) allengs later gesteld; toen be
gon de koffie de ruimte tussen ontbijt
en middageten aan te vullen. De ge
woonte om daarbij een tweede ontbijt
te gebruiken kwam eerst in zwang
tijdens de cholera-epidemie van '30
toen de doktoren voorschreven na het
ontbijt niet zolang te vasten. Maar
al werd nu tussen net „morgen stick"
en het middagmaal een tweede ontbijt
geschoven, de naam van koffiedrin
ken bleef aanhouden.
Verschillen..
Tussen het middagmaal van de ge
goede burgerij en dat van de gewone
man bestond veel meer verschil dan
tussen hun ontbijtgewoonten. De laat-
Ook in de wereld van de „haute
couture" brengt de Decembermaand
extra drukte. Meer dan anders wordt
e: d3n gewerkt met prachtige stof
fen, met betoverende modellen en ge
raffineerde garneringen. De groten
der modewereld brengen schitterende
avondjaponnen in hun showrooms
voor het voetlicht
Hubert de Givenchy maakte het
„groot avondtoilet" van bovenstaande
illustratie. Het is vervaardigd uit taft
moiré om de diepe halsuitsnijding ligt
een brede kraag gedrapeerd die van
voren in een punt over de taille uit
loopt. Dit detail doet dc draagster bij
zonder slank schijnen! De '-ijde rok
komt uitstekend tot zijn recht door
dat er een kleine crinoline onder ge
dragen wordt. De lange nauwsluiten
de mouwen passen prachtig bij dit
luxueuze model.
Eveneens van Franse herkomst is
het tweedelig cocktailtoilet van de an
dere afbeelding. De rok is eenvoudig
en geheel glad, het jasje vertoont
daarentegen een opvallende garnering,
bestaande uit een grote op de rug be
vestigde strik. Kraag en revers van
dit nauwsluitende jasje zijn zo ver
opzijgetrokken dat de schouders ge
heel vrijgelaten worden. Het is dus
wel een toilet, dat hoge eisen stelt
aan hals, schouders en kapsel van de
draagster!
sten aten veelal de „potagie", bv. een
mengsel van vlees, erwten en prui
men, gember en salie; witte bonen
met pruimen en stroop; peultjes met
vleesnat; zoete knolletjes met vis.
Hutspot van schapen, rund- of kalfs
vlees werd 's zomers toebereid met
groen kruid of ajuin, 's winters met
wortelen, kool, pruimen, boontjes e.
d. Bloemkool en Savoyekool schijnen
lange tijd tot de rjjkelui's tafel te heb
ben behoord en aardappelen kende
men toen nog niet.
De „H-lijn" op
Curagao
Een evenement voor Curagao bete
kenden de modeshows van het Parijse
huis Dior, welke dezer dagen aldaar
zjjn gegeven. De vijf mannequins, die
de collectie van 43 toiletten toonden,
besloten met deze shows op Cura
gao een rondreis, welke hen in drie
maanden tijds in Caracas, Maracai-
bo, Bogota. Barranquilla, Medellin,
Quito, Guayanquil, Panama, San
Salvador, Mexico, Havana, Dallas,
Kingston, Tower Isle, Montego Boy,
San Juan, Ciudad Trujillo, Port au
Advertentie, j
VOOR UW HANDEN
maakt handen zacht alj fluweel
Prince en tenslotte Curagao had ge
bracht. De trip was verzorgd door de
K.L.M., die de gehele reis had gere
geld en tevens de publiciteit ver
zorgde.
De collectie, zoals deze In ge
noemde steden is getoond, is in
Europa slechts op een besloten
show te Parijs, en voor gasten
van de hertog van Marlborough
in Blendheim Castle in Engeland
te. zien geweest.
Twee creaties trokken de bijzon
dere belangstelling; een reismantel
pakje, dat de naam „Flying Dutch
man" had ontvangen, en een korte
avondjurk van abrikooskleurig flu
weel, welke „Curagao" was gedoopt.
Helaas bleek de heer Dior, toen nij
dit toilet deze naam gaf, verkeerde
opvattingen over het klimaat van
Curagao te hebben gehadDe
overigens geslaagde creatie was van
een materiaal dat in de Westindische
temperatuur niet draagbaar is, het
geen mannequin en leidster onmid-
.elljjk beaamden! Het was overigens
een herst- en winter-collectie, het
geen oorzaak was dat nauwelijks een
der modellen „tropengeschikt" kon
worden genoemd, Het succes was
hier echter niet minder om.
Deze feestelijke blouse is gemaakt
vanlint en wel van 10 meter ef
fen satijnlint van Z/t cm breed en 11
meter geruit lint van ca. 4 cm breed.
De blouse wordt met dit materiaal
ongeveer maat 40.
Het zal U misschien een heel avon
tuur lijken om uit deze betrekkelijk
smalle repen een blouse samen te
Kerstfeest weer tot dankbaar
heid stemt, dan is het wel de
wetenschap, dat het Kind in
een stal geboren is. Niot terwil-
le van de poëtische charme, be
grijpt u mij goed. Maar om de
harde realiteit van dat geïm
proviseerde onderdak voor twee
mensendie zich zo imal mo
gelijk maken uit berustende
ondervinding. Dit is, voor alle
eeuwen en alle geslachten, van
een troostrijke menselijkheid.
Nooit heb ik dat zo ervaren
als op het wonderlijkste Kerst-
feest, dat ik van mijn leven heb
bijgewoond. Het was in de ja-
ren vlak voor de tweede we
reldoorlog, toen er wezenlijk in
ons rijke land honger werd ge
leden. Deze samenleving van
ons, dat kan ik u verzekeren,
is altijd en overal van een kei
harde onaandoenlijkheid ge
weest, als het de belangen van
economisch overbodigen gold;
in die jaren - e werklozen, de
veenarbeidersde kleine binnen-
schippers.
En met die laatste categorie
zit ik meteen midden in mijn
herinnering, want het was hun
Kerstfeest dat ik mocht helpen
opluisteren. U moet weten, dat
ik in die dertiger jaren, jong
en uitermate brutaal, in een
Andere rubriek onbeschaamd
placht te rammelen met de be
delnap voor allerhande groe_
pen van „vergeten" kinderen.
Waarop het geviel, dat een do
minee mij een stoer stuk proza,
zakelijk getypt, deed toekomen,
waarin hij zijn speciale be
schermelingen: het kroost van
de binnenschipperjj, in mijn ge
waardeerde belangstelling aan
beval. AZ,s ik misschien tegen
Kerstmis een kleine vingerwij
zing in zjjn richting zou willen
geven: voor het feest, het enige
in het hele jaar van die hon
derden kinderen, was zo akelig
veel geld nodig.
Ik wéés prompt met een be
reidwillige wijsvinger en be
sloot mijn bedelpartij met de
verzuchting: „Wat zon ik daar
graag eens kómen kijken en
nog een verhaal vertellen als
het moest óók
Waarop, dat spreekt, deze
schipperende dominee, mij aan
mijn woord hield
En dus spoorde ik, op Twee
de Kerstdag naar één onzer
grootste havensteden, waar het
auditorium mij wachtte in een
feestzaalIk heb geleerd,
lieve lezeressen, dat wie wezen
lijk iets beleven wil, zich over
niets moet verbazen. En dus
knipperde ik niet eens met de
wimpers, toen ik na enig zoe
ken in het binnenste van de
binnenstad een lokaliteit be
trad, die schaterlachend de
draak stak met alle poëtische
Kerstverhalen.
U moet weten dat dit een
oord was, waar passagierende
zeelieden hun avonden, eventu
eel nachten, plegen door te
brengen naar aloud gebruik
met Wein, Weib und Gesang.
Speciaal voor hun genoegen
'nog aangevuld met de geneug
ten van de horlepiep in alle
moderne versies.
De vorige avond had er juist
weer zo'n uitbundige feestelijk
heid plaats gevonden, en de
zaal, schoon redelijk opge
ruimd, droeg daar nog aller
hande sporen van.
Op het toneel, waar de kwa
kende en stampende band zich
met handen en voeten geweerd
had, prijkten nog twee enorme
kerstbomen onder vol tuig. Zo
glinsterend, zo kakelbont en zo
jolig ivas dit tuig, dat de pie
ken in de top van louter leut
scheef waren gezakt.
Maar dit effect was stemmig
en ingetogen, vergeleken bij de
wandversiering. Die bestond
namelijk uit een geschilderde
fries met afbeeldingen vaii zee
meerminnen
Maar aangezien elk feest zijn
toepasselijke versiering ver
dient, had de eigenaar de ware
Kerststemming pogen te sug
gereren door deze diepzee-da
mes te behangen met papieren
guirlandes en enorme rode
kerstklokken.
Het effect, dat verzeker ik
u, was ronduit verbluffend.
Misschien bedroeft het u enigs
zins, maar, staande op dat to
neel, in mijn eentje tussen die
kakelende kerstbomen, voelde
ik mij uitermate op mijn ge
mak.
Want, weet u, deze hele zot
te kermiszaal was tenminste
éérlijk. Eerlijk en echt. Die da
mes aan de muur logen er niet
om. Die versiering was goed
moedig openhartig van kinder
lijke pronkzucht. En de men
sen, de grote en de kleine, die
opgepropt de zaal en de galerij
bevolkten: die vonden dit alles
uitgezocht feestelijk. Het stoor
de hen blijkbaar geen moment,
dat de dominee Lucas twee
voordroeg met een stem als een
misthoorn de entourage
vroeg daar immers om f Wat
wil men trouwens verwachten
van een man met schouders
als een bison en handen als ta
felborden, die later blijkt als
stuurman op de g ote vaart ja
renlang datzélfde leven van
zwalken en passagieren te hebm
ben gedeeld f
Ik kon ook niet anders doen,
dan dit alles met een rustig
gemoed accepteren. Alleen, dit
lag er duimendik op: een rag
fijne sproke, van louter enge
lenhaar geweven, zou in deze
omstandigheden minder op zijn
plaats zijn. Hier gold alleen het
oude, beproefde genre van de
arme domme schlamiel, die op
Kerstavond voor één keer aan
zijn menselijke trekken komt.
Zwart-wit zonder halftinten,
het eerlijke volksverhaal dat
alle mensen in de grond nog
zo kwaad niet vinden
Het was de wijze kinderlijk
heid van dit primitief geloof
dat de spreekwoordelijke speld
hoorbaar deed vallen, en dwars
door het verhaal heen besefte
ik met genegen respect voor al
die aarïdachtige, gegroefde ge
zichten: Wat een hemelse gra
tie dat wij niet met elkaar be
let behoeven te vragen aan de
achterdeur van Herode's paleis,
die hoogstens voor leveranciers
op een kiertje opengaat. Maar
dat wij, zoals wij reilen en zei
len, met de slaperige kinderen
op de arm en de blote handen
in de zakken van de jekker
door die lage staldeur naar
binnen mogen gaa Want zo
schamel kan het in het be-
nauwdste roef je niet wezen, of
het Kind heeft het altijd nog
schameler gehad.
S ASK IA.
stellen, doch wij kunnen uit erva
ring verzekeren dat het heus erg
meevalt! Het spreekt vanzelf, dat
wy om de blouse te kunnen maken
de twee soorten lint steeds in de leng
te aan elkaar moeten stikken, om
zodoende een vrolijk gestreepte lap
te verkrijgen.
Omdat korte stukken gemakkelij
ker te verwerken en overzichtelijker
zijn dan lange, knippen wij eerst de
twee soorten lint in de benodigde
stukken, dus: de 10 meter effen sa-
tijnlint van 2% cm breed worden ver
deeld in 13 stukken van 60 cm lang,
1 stuk van 130 cm lang, en de rest
laten wij nog even in zijn geheel.
De 11 meter geruit lint van ca. 4
cm breed wordt verdeeld in 14 stuk
ken van 60 cm lang, 2 stukken van
37 cm lang, 1 stuk van 165 cm lang.
Voor het rugpand stikken wij nu
om en om 8 stukken geruit en 7
stukken effen lint van 60 cm in de
lengte aan elkaar, waarbij wij dus
beginnen met een geruit stuk. In 4
geruite baantjes maken wij kleine
coupenaden.
De beide voorpanden worden elk
gemaakt uit 3 stukken geruit en 3
stukken effen lint van 60 cm, aan
het armsgat te beginnen met effen,
en middenvoor te eindigen met ge
ruit. De beide panden tegengesteld
maken, want ae blouse moet sym
metrisch worden. Ook in de voorpan
den coupenaadjes maken.
WiJ schuinen nu de voorpanden
en de schouderbreedten van het
rugpand (drie geruite banen af
gewisseld door twee effen) elk
2 cm bij om een betere pasvorm
te krijgen. Bij de hals is het hoog
ste punt. Wij rimpelen de voor
panden zover in langs de schou
der, tot ze even breed zijn als de
schouders van het rugpand, en
sluiten de schoudemaden.
Nu nemen wij het lange stuk effen
lint van 130 cm en stikken dat langs
een geruite baan middenvoor om
hoog, achter langs de nek op het rug
pand vast en dan weer middenvoor
langs tot onder aan toe.
Thans is het lange geruite stuk
van 165 cm aan de beurt. Aan elk
uiteinde meten wij 35 cm af, en ha
len het overblijvende middenstuk in
tot een totale lengte van 130 cm ver
kregen is. Dit is het sluitstuk van
het voormand en wordt dus aan
weerszijden aan de effen baan vast-
gestikt en in het midden, tot waar
het ingehaalde gedeelte begint. Het
ingehaalde stuk vormt dus de hals
garnering.
Onder de arm sluiten wij de blou
se door aan weerskanten een van de
geruite stukken van 37 cm tussen
te stikken, daarbij links meteen een
ritssluiting inzettend voor de slui
ting. De bovenkant van deze stukken,
dat dus een gedeelte van het arms
gat vormt, moet wel even omge
zoomd worden.
Met de rest van het effen lint wer
ken wij nu de onderkant van de blou
se af door het vanaf de ritssluiting
rondom er op te stikken en dan tegen
te zomen.
In Zweden behoeft men zich niet al
te veel zorg te maken wanneer de fa
milie zicli uitbreidt. Voor ieder kind
betaalt de staat tot het zestiende jaar
80 gulden per maand. Dit bedrag
wordt ieder kwartaal uitbetaald en
wel aan de moeder. Medische hulp is
tot het zesde jaar gratis en wordt
daarna door de school verschaft, al
dus schrijft het dagblad „De Tele
graaf".
Wanneer de kinderen vry hebber,
dan behoeft de moeder zich geen zor-
;en te maken: er zijn alleen in Stoel:
lolm 64 zeer grote speelplaatsen
waar speciaal getraind personeel toe
zicht op de kindeten houdt en op hu:
spel.
In de zomervacantie gaan er elke
dag grote autobussen vol kinderen
naar de twintig kilometer verder gele
den Flatensee. Daar krijgen ze zwem-
es, daar wordt geturnd en worden al
lerlei openluchtspelen beoefend, daar
krijgen de kinderen melk en koek, en
's middags om vier uur worden ze
weer naar de stad teruggebracht.
Dit alles geschiedt gratis, ook de
autobussen aie de kinderen van en
naar school brengen zijn kosteloos.
Bovendien krijgen ze op school een
maaltijd, en kinderen van onvermo
gende ouders komen in aanmerking
voor kleding en schoeisel.
Ook de treinen hebben rekening
yehouden met de noden van de
Vinsten. In iedere sneltrein is een
abyafdeling met hangmatjes voor
baby's met een aanlcleedtafel,
■rm water en papieren luiers. Dit
lies vindt men ook in de derde
ssc en men behoeft voor het
bruik van deze afdelingen geen
nkele extra vergoeding te beta-
De familietehuizen zijn de droom van
ieder klein werkend gezin. Dit zijn
frote huizencomplexen waar hoog-
ouw is toegepast (ongeveer 14 éta
ges). In de kelder van dit huis heeft
ieder gezin zijn eigen waskeuken.
Wanneer de ouders^s ochtends naar
hun werk gaan, brengen ze de kinde
ren bjj een zuster die toezicht houdt;
zij zorgt dat de groten naar school
komen. Met de kleinen wordt gespeeld
en ze worden verzorgd, tot de ouders
hen om halfvyf, bq nun terugkomst
weer komen halen.
Intussen is de woning opgeruimd
door personeel dat voor het gehele
huis aanwezig is, de boodschappen die
men 's ochtends op een ljjst had ge
zet, zqn gedaan. Er is maar één
moeilijkheid en dat is om een plaatsje
in een dergelijk huis te krijgen. Want,
evenals bij ons, is er in Zweden nog
woningnood, zodat het ook daar mo
gelijk is, dat de kinderen al aardig
zijn opgegroeid aleer men aan de
droomwoning toe kan komen.
Vergeet de rauwkost niet!
Het geregeld gebruik van rauw
kost is in de winter nog belangrij
ker dan in de zomer. Gelukkig weet
iedere huisvrouw tegenwoordig, van
hoe groot belang het is, dat haar
gezin en vooral de kinderen, tijdens
de donkere maanden van het Jaar
dagelijks vers fruit en wat rauwe
groente krijgen. Witlof kan goed
tot een slaatje verwei'kt worden; ve
le mensen houden van de pikante
smaalt van rauw lof. Het volgende
recept ls bestemd voor vier perso
nen:
Sla van witlof en eL
kg witlof, 2 zachtgekooltte eie
ren, een bosje selderij, olie, azijn of
citroensap, zout.
De eieren halveren. Van de dooi
ers, azijn of citroensap en een wei
nig zout een sausje maken. Het ei
wit in stukjes hakken. De struikjes
witlof van het schijfje en eventueel
lelgke blade-en ontdoen. De struik
jes vassen, 'aten uitlekken en fijn
snijden. Het selderijgroen eveneens
fijn snijden. Lof, selderij en eiwit
door de saus mengen en de sla op
smaak afmaken.
