PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
V.S. zullen Formosa beschermen
tegen rode
agressie
West Zeeuwsch-Vlaanderen offert
zijn wegen aan verkeers-moloch
CHURCHILL HERROEPT ZIJN
VERKLARING TE WOODFORD
Vandaag...
VIRULY ONDERGING URENLANG
KRUISVERHOOR
Ï97e Jaargang-No. 284
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Balllntijn: Pl.-verv.:
W. Leertouwer.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; f 5.85 p. kw.; fr. p. p. f 6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 2 Dec. 1954
ADVERTENTIEPRIJS 22 cent per
mm. Minimum p. advertentie f 3.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
van 1—5 regels f 1.—. Iedere regel
meer 20 cent. „Brteven of adres
Bureau v. d. Blad" 25 cent meer
Giro No 859300 P Z.C Middelburg
Bur. Vlisslngen, Walstr. 5860, telef. 2355 4 lijnen (b-g.g. 2861 of 304);Middelburg, Markt 51. tclef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g g. 2228); Oostburg. Finlandstr. 2. telef. 16; Terneuzen. Brouwerfjstr 2; Zlerikzee N Bogerdstr C 160. telef 26
EEN NIEUW VERDRAG GETEKEND
Marine-blokkade als Peking
vliegers niet vrijlaat?
De Verenigde Staten en nationalistisch China hebben Woensdag mede ge
deeld, dat zij een verdrag voor wederzijdse beveiliging hebben voltooid,
waarbij de Amerikanen beloven Formosa te beschermen.
Het verdrag is gemaakt naar het algemeen patroon van de Amerikaanse
beveiligingsverdragen voor het Westelyk deel van de Stille Oceaan.
Dulles heeft verklaard, dat op grond van het nieuwe verdrag het waar
schijnlijke resultaat van een communistische aanval op Formosa een toe
stand van oorlog tussen de V.S. en communistisch China zou zijn en een
tegenaanval op het Chinese vasteland.
Voorts zeide Dulles, dat een Ame
rikaanse marine-blokkade van com
munistisch China een mogelijkheid is
als vreedzame pogingen om vrijla
ting van de 13 gevangen genomen
Amerikanen, geen resultaat hebben.
Foster Dulles had zelf wel het ver
trouwen, dat het zou gelukken deze
kwestie langs vreedzame weg te rege
len.
Op de vraag of een blokkade via de
machinerie van de V.N. zou worden
toegepast, verklaarde de minister, dat
het handvest bepalingen bevat, die de
Veiligheidsraad toestaan een blokka
de tegen een bepaald land te verzoe
ken.
Die mogelijkheid werd echter zeer
verkleind door het feit, dat de Sow-
jet-Unie lid is van de Veiligheidsraad
en een veto kan uitspreken.
Ook in de politieke commissie van
de Verenigde Naties werd de kwestie
van de Amerikaanse gevangenen ter
sprake gebracht door de Amerikaanse
vertegenwoordiger James Wadsworth
Geleide projectielen voor
kruisers
Twee Amerikaanse zware kruisers,
de .Boston" en de „Canberra", zullen
volgend jaar „als de eerste werkelijke
gevechtscenhedcn voor het lanceren
van geleide projectielen van hun ty
pe" aan de Amerikaanse vloot worden
toegevoegd, aldus heeft schout-bij-
nacht Sides Woensdag te New Vork
medegedeeld-
Aan de verbouwing van beide sche
pen is ruim een jaar gewerkt. Vroeger
waren zij uitgerust met kanons van
twintig centimeter.
Industriële
resolutie
Een groot probleem is aangeroerd
door minister Zijlstra (economi
sche zaken) in de Tweede Kamer.
Hij had het voor een kort ogen
blik nu eens niet over de kleine
dingen van alle dag, de dingen, waar
aan ministers en Kamerleden het
grootste deel van hun tijd moeten ge
ven. Hij had het over de machtige
perspectieven, welke in de laatste tien
jaren zijn geopend voor de industriële
ontwikkeling en hij liet de woorden
„tweede industriële revolutie" vallen.
Aan het begin van de eerste in
dustriële revolutie bewaart men
in Europa niet de aangenaamste
herinneringen. Dat begin viel om
streeks het midden van de vorige
eeuw en het was een gebeurtenis,
welke men maar slecht kon verwer
ken.
Zij ging gepaard met het afsterven
van bepaalde bedrijven, werkloosheid
en armoede.
Toch bereikte men uiteindelijk een
geweldige vooruitgang. Zal deze twee
de industriële revolutie ook gepaard
gaan met zulke pijnlijke verschuivin
gen?
Minister Zijlstra roerde dat pro
bleem even aan. Hij wees op de on
gekende mogelijkheden van de mo
derne plastics, op de toepassing van
atoom-energie in de bedrijven, op de
electronische besturing van gehele fa
brieken en op het intensief gebruik
maken van steeds meer electronische
machines.
Dat betekent de invoering van ar-
beidsmelhoden, waarbij steeds minder
mensen nodig zijn voor een sterk ver
hoogde en versnelde productie.
Uiteraard heeft prof. Zijlstra in de
Tweede Kamer geen richtlijnen
aangegeven voor het vermijden
van de sociale en maatschappelijke
gevaren, welke zo'n industriële revo
lutie oproept. Hij heeft alleen maar
willen waarschuwen, opdat men niet
door de gevolgen van de industriële
revolutie plotseling overvallen zal
worden.
Zo'n grote hervorming voltrekt zich.
niet op één dag en zeker niet
overal tegelijk. Zij groeit bij stuk
jes en brokjes, totdat men opeens be
seft er midden in te zitten. En als men
dan onvoorbereid midden in die ver
nieuwing zou staan, dan zou een ern
stige ontwrichting van het maatschap
pelijk leven het gevolg zijn.
Het is goed, dat prof. Zijlstra zijn
waarschuwend woord liet horen Het
verdient bekendheid in ruime kring.
oj dat een ieder zich zal kunnen bera
den over het nieuwe „gelaat" dat de
samenleving zal krijgen als de tweede
industriële revolutie zich inderdaad
yoltrekt 1
en wel tijdens de debatten over Ko
rea.
Malik zei later, dat Wadsworth'
verwijzing naar de dertien Amerika
nen niet ernstig kon worden opgevat.
China was niet in oorlog met de Ver
enigde Staten of met de Verenigde
Naties. Indien Amerikaanse vliegers
boven Chinees grondgebied versche
nen, werden zij op dezelfde wijze be
handeld als vliegers van andere na
tionaliteit die boven Amerika zouden
verschijnen, „indien deze dezelfde
soort opdracht hadden als zij die bo
ven China verschenen".
Rusland stelt nieuwe
conferentie over Korea voor
De Sowjet-Unie heeft in de politie
ke commissie van de Verenigde Naties
een nienwe internationale conferen
tie over Korea voorgesteld, in Fe
bruari a.s. te houden te Panmoendjon
of Kaesong.
De Russische afgevaardigde Malik
drong aan op afschaffing van de Ver
enigde Naties-commissie voor de een
making en het herstel van Korea en
ook op beëindiging van de handels
embargo's tegen Noord-Korea en Chi
na, die door de Verenigde Naties zijn
ingesteld.
Westduitse grenspolitie
Fransen vragen inlichtingen
Het Franse hoge commissariaat in
West-Duitsland heeft in een medede
ling aan bondskanselier Adenauer
zijn „verwondering" uitgesproken
over verklaringen van generaal Matz-
ky na afloop van onlangs gehouden
manoeuvres van de West-Duitse
grenspolitie.
Generaal Matzky, commandant van
deze politie, had gezegd, dat zijns in
ziens de sterkte van de grenspolitie
van 20.000 op 60.000 man gebracht
diende te worden en dat deze troepen
met pantserafweerwapens moesten
worden uitgerust.
GEEN TELEGRAM AAN MONTY
Wel bevreesd voor rode opmars
De Britse eerste-minister, Sir Winston Churchill, heeft Woensdag ver
klaard, dat h|j per slot van rekening in 1945 misschien toch geen telegram
aan veldmaarschalk Montgomery heeft gezonden, waarin hij de maarschalk
last heeft gegeven in geval van een Russische opmars de door de Duitsers
overgegeven wapens terug te geven aan de nazi's. Men had het telegram
niet bij de officiële stukken kunnen vinden, ofschoon er intensief naar is
gezocht. Het zoeken wordt nog voortgezet, aldus Churchill in het Lager
huis.
Hij zeide, dat toen hij te Woodford
melding maakte van het telegram, hy
niet alleen meende het telegram ver
zonden te hebben, maar het zelfs in
het zesde deel van zijn memoires te
hebben gepubliceerd. Het telegram
blijkt echter niet in het boek te zijn
gegeven.
Churchill zeide, dat het hem spijt
in zijn rede te Woodford niet de regel
in acht te hebben genomen, die hjj an
deren zo dikwijls heeft ingeprent, na
melijk: controleer altijd de woorden
die u aanhaalt.
Volgens Churchill is het mogelijk,
dat zoals de socialist Shinwell opper
de, het telegram niet verzonden is.
Het was Shinwell, die de kwestie
Woensdag te berde bracht. Ook acht
te Churchill het mogelijk dat hij zijn
aanvankelijke bedoeling om een der
gelijk telegram aan Montgomery te
zenden, heeft verward met een tele
gram, dat hij omstreeks dezelfde tijd
aan generaal Eisenhower had gezon
den en dat later in zijn memoires
werd gepubliceerd.
Churchill zeide, dat indien er wel
een telegram met de gewraakte in
houd werd verzonden, hij persoonlijk
de verantwoordelijkheid ervoor op
zich neemt.
De Parijse commissaris van politie
de heer Dubois, de voorzitter van de
Franse automobilistenbond, Jean Gal
lier, en de burgemeester van de Fran
se hoofdstad, Bernard Laf ay (v.l.n.r.j
staan hier toe te kijken bij een de
monstratie met een motorrijwiel van
de Parijse politie, tijdens welke werd
aangetoond, dat liet zeer goed moge
lijk is om met een effectieve geluid
demper het lawaai, dat motoren ple
gen te maken, sterk te verminderen,
zonder dat aan de prestaties van het
mechanisme iets wordt afgedaan. De
demonstratie was een begin van een
actie tot het verminderen van het
motorisch kabaal te Parijs.
In de dagen van de overwinning op
Duitsland was Churchill vervuld van
de gedachte, dat alle inspanning voor
de bevrjjding van Europa tevergeefs
zou zijn geweest, indien Europa in
handen van de Russen zou vallen.
„De houding van onze Russische
bondgenoten gaf veel reden voor deze
vrees". Speciaal was Churchill in de
eerste helft van Mei 1945 bevreesd
geweest voor het lot van Denemar-
In het laboratorium voor kristallo
grafie van de Technische Hogeschool
te Delft is men op het ogenblik bezig
met een wonderlijk procédé, n.l. het
kweken van kunstmatige kristallen
uit een samenstelling van diverse
chemicaliën. Foto: een kijkje in het
laboratorium, waar een laborante be
zig is met het tot plaatjes snijden
van een Piëzo-electrisch kristal.
Verzetslieden in Tunesië
geven zich over
Woensdag hebben de eerste verzets
lieden in Tunesië zich overgegeven.
Volgens een bericht van de gemengde
Frans-Tunesische ploegen, die uitge
zonden zijn om de overgave van de
verzetslieden te regelen, hebben van
de naar schatting 100 verzetslieden in
het gebied van Mateur er zich 22 over
gegeven.
is het 150 jaar geleden, dat
Napoleon I in de Notre Dame
te Parijs in tegenwoordigheid
van Paus Pius VII zichzelf en
zijn vrouw Josephine de Bau-
harnais tot keizer en keizerin
van Frankrijk kroonde.
is het 100 jaar geleden, dat
de bekende schrijver van ver
halen uit de Boerenoorlog, de
Nederlandse journalist en pu
blicist Lourens Pennings, werd
geboren.
is het eveneens een eeuw
geleden, dat de bekende Neder
landse componiste van kinder
liederen en -operettes Hendrika
van Tussenbroek, te Utrecht
werd geboren.
Dr. Idenburg 25 jaar
bij het C.B.S.
De directeur-generaal van de sta
tistiek, dr. I'll. J. Idenburg heeft gis
teren zyn 25-jarig dienstverband l)ij
het Centraal Bureau voor de: Statis
tiek gevierd. Sinds 1939 treedt hij als
directeur op.
De heer Idenburg heeft dit jubileum
des middags gevierd tijdens een re
ceptie, te midden van een aantal me
dewerkers. Elke afdeling van het bu
reau had naar deze receptie een depu
tatie afgevaardigd.
Later op de middag bracht de voor
zitter der centrale commissie voor de
statistiek, prof. mr. P. J. Oud, de ju
bilaris en zijn medewerkers hulde
voor hetgeen zjj in de afgelopen 25
jaar hadden bereikt.
Des morgens had minister Zijlstra
de jubilaris bezocht en daarbij tevens
een rondgang door het bureau ge
maakt.
0 Koningin Juliana en Prinses Wilhel-
mina hebben gisteren een onaangekon
digd bezoek gebracht aan het gebouwtje
van het Gool's Scheppend Ambacht aan
de Kerkbrink in Hilversum. De hoge gas
ten bezichtigden vol belangstelling de
winter-expositie van leden die hier wordt
gehouden en kochten verscheidene kunst
voorwerpen.
ONDERZOEK TRITONRAMP
Eindeloos zoeken naar
verlopen seconden
Commodore Viruly heeft gisteren
een vuurdoop ondergaan. Hij heeft
moeten ervaren, wat een kruisver
hoor betekent volgens alle regelen
der Angelsaksische rechtspraak.
Urenlang heeft hy, als getuige onder
ede gehoord, op talloze vragen een
antwoord moeten geven, die alle be
trekking hadden op zijn handelingen
tydens de luttele seconden van het
opstygen en het verongelukken van
de „Triton" op 5 September jL by het
vliegveld Shannon in Ierland.
In de grote zaal van de King's te
Dublin luisterden de aanwezigen ge
spannen naar de scherpe, deskundige
Sabotage aan Britse
onderzeeboot
Een woordvoerder van het Britse
ministerie van marine heeft medege
deeld, dat Dinsdagavond in de machi
nekamer van de 1120 ton metende on
derzeeboot Artemis" sabotage is ge
pleegd.
De in 1946 te water gelaten „Arte-
mis" is onverwijld naar haar basis
teruggekeerd.
De inlichtingendienst der marine
stelt een onderzoek in.
WATERSCHAP KAN HET NIET AAN
Drastische herziening vereist
West Zeeuwsch-Vlaanderen moet zijn wegen offeren aan de verkeers-
moloch. Aan de talloze moderne voertuigen, die dit deel van Zeeland dage-
iyks doorkruisen; aan zwaar met bieten beladen wagens, gesleept door log
ge tractoren, aan hét openbare vervoermiddel van deze tijden, de autobus;
rijdende gevaarten met kolossale wieldruk, aan snelle, luxueuze personen
auto's en aan talloze vrachtwagens.
Heel het hedendaagse voertuigenpark raast dagelijks over smalle en ver
ouderde polderwegen, armzalige weggetjes van twee tot twee en een halve
meter breed, berekend op boerenwagens. Zeshonderd kilometer van die weg
getjes zijn in onderhoud bij één waterschap, dat voorts nog de zorg heeft
over 1500 km sloot en waterleiding en over 23 km zeewering.
Voor het onderhond van 100 km wegen heeft dat waterschap nu een vyf-
jarenplan opgesteld. Op de begroting 1955 is een half millioen gulden uit
getrokken
Het onderhoud van het wegennet in
West Zeeuwsch-Vlaanderen eist een
drastische herziening. Een blik op een
wegenkaart van dit gebied leert, dat
Rijk en provincie hier slechts een en
kele weg in beheer hebben, de ge
meenten niet veel meer en het water
schap „Het Vrije van Sluis" 600 km.
De verlceersevolutie heeft deze toe
stand onhoudbaar gemaakt. De zor
gen voor polderwegen, slechts ge
bruikt door boerenwagens, kon net
waterschap in het verleden wel aan:
de financiën maken het echter ten
enenmale onmogelijk het wegennet
berijdbaar te houden voor liet natio
nale en zelfs internationale moderne
verkeer.
Niettemin zal men zich gelukkig
prijzen het vijfjarenplan voor de ver
betering van tenminste 100 km te
kunnen uitvoeren, indien althans de
algemene vergadering, die binnenkort
bijeen komt, met dit plan accoord zal
kunnen gaan. Het uittrekken van een
half millioen op de begroting voor
1955 (meer dan een derde van de to
tale begroting!) voor onderhoud aan
wegen, komt neer op 20 dijkgeschot
per ha, te betalen dcor de grondeige
naren.
Het valt in hoge mate te betwyfe-
len of iedere automobilist en iedere
zich zulks dagelijks
weggebruiker,
realiseert
5-jarenplan beoogt houdt verharding
van het wegdek in; het voorzien er
van met een teerlaag.
Juist nu
Juist nu, in deze herfst met zyn ve
le regens en het immense bietenver-
voer, is abnormaal veel gevergd van
de quartaire wegen. Daarom is thans
overduidelijk gebleken, dat er iets ge
beuren moet om aan de onhoudbaar
ste toestanden een einde te maken.
Het waterschap wil het probleem
aanvatten, zoveel in zijn vermogen
ligt.
Niemand zal het kunnen verwijten,
dat dit vermogen niet verder reikt
dan 100 km van de voornaamste pol
derwegen in vijf jaar, oftewel 20 km
per jaar. Te betalen uit de lopende
dienst, ad 20 per ha.
Zeker, de boeren hebben ook belang
bij goede wegen. Maar zeker niet in
die mate, dat zy alleen de kosten zou
den moeten dragen! De polderlasten
zullen naar het zich Iaat aanzien
ook dit jaar weer met f 10 per ha
verhoogd moeten worden en zullen
dan in totaal 50 per ha bedragen.
Een ruimere subsidie van Rrjk en
provincie lykt alleszins gerechtvaar
digd!
(Vervolg op pag. 7)
i voor
Nieuw-Guinea
Op de Rijks Marinewerf wordt thans
koortsachtig gewerkt om de schepen
Hr. Ms. Johan Maurits, Hr. Ms. Ce-
ram en Hr. Ms. Woendi klaar te ma
ken en uit te rusten voor uitzending
naar Nieuw-Guinea. zo meldt
„Trouw". Volgens niet officieel be
vestigde berichten zullen ook Hr. Ms.
Banckert en Hr. Ms. Tromp in ge
reedheid worden gebracht. Hr. Ms.
Woendi wordt ingericht als transport
schip en zal waarschijnlijk een lading
oorlogsmateriaal naar Nieuw-Guinea
vervoeren ter versterking van het
Marinedetachement op dit eiland. Op
de Rijkswerf „Willemsoord" wordt
reeds enige dagen tot des avonds ne-
De verbetering, welke men met het gen uur overgewerkt.
en niet aflatende ondervraging van
de onvermoeide en onuitputtelijke
luchtvaartdeskundige der Ierse rege
ring MacBride.
Ergens moet een oorzaak van de
ramp zijn: of er mankeerde iets aan
het vliegtuig, of Viruly, dan wel een
zijner bemanningsloden heeft een fout
gemaakt en MacBride is vastbesloten,
die ooi-zaak bloot te leggen. Daartoe
volgt hy een systeem, dat hiertoe het
beste kan leiden: iedere vraag, hoe
overbodig die soms ook mag lyken,
stellen.
Viruly zeide aan het begin van
zyn verklaring, dat hy het gevoel had
gehad, dat het toestel niet wilde vlie_
gen.
Hier volgen enkele delen van het
verhoor van Viruly:
MacBride: „Hebt u zich een idee
gevormd, welk deel het eerst het wa
ter raakte?"
Viruly: „Ik geloof de staart."
MacBride: „Dus de machine vloog
op dat moment met de staart naar
beneden en de neus naar boven?"
Viruly: „Ja, dat neem ik aan."
MacBride: „In wat voor hoek?"
Viruly: „Dat kan ik niet zeggen."
MacBride: „Welk deel van het toe
stel raakte vervolgens het water?"
Viruly: „Och, dat heb ik alleen
maar aan de hand van de later ge
maakte foto's van het wrak kunnen
zien. Vermoedelyk de romp en daar
na de rechtervleugel. Berst wist ik
niet eens, dat we water raakten. De
meesten van de bemanning waren
verrast, toen ze merkten, dat we in
het water stonden."
MacBride: „Vormde u er zich een
idee van, hoe het toestel verder zijn
weg voortzette na de eerste aanra
king met het water?"
viruly: „Ja, met een scherpe zwaai
naar rechts. Het moet ofwel 270 gra
den rechtsom gebeurd zijn, of 90 gra
den linksom."
Zo ging dit vraag- en antwoordspel
voort, soms met bijzonder technische
details. Telkens opnieuw probeerde
heer MacBride verlopen seconden
vast te stellen. Naar bekend, Is be
toogd, dat tussen het opstygen en het
verongelukken slechts 32 seconden
waren verlopen.
N.V. Jan Jongerius te
Utrecht failliet
De Utrechtse rechtbank heeft gis
teren de N.V. Jan Jongerius in de
Domstad in staat van failissement
verklaard.
Tot rechter-commissaris is benoemd
jhr. mr. D. Rutgers van Rozenburg,
tot curatoren zijn benoemd mr. F. B.
van Keulen, advocaat in Utrecht en
de heer H. B. Bulten, technicus te
Den Haag.
Sedert 7 Dec. 1951 was aan ge
noemde N.V. surséance van betaling
verleend, met benoeming van beide
laatstgenoemde heren tot bewind
voerders.
De N.V. omvat verscheidene gara
gebedrijven in Utrecht en Amster
dam, een groothandel in petroleum-
producten en een grote constructie
werkplaats.
Er zyn in totaal ongeveer 900
werknemers bij deze zaak betrokken.
Hoewel er sedert begin 1952 een dui
delijke verbetering in het bedrijf is in-
fgetreden bleef er een groot tekort aan
iquide middelen, waarin ondanks ve
le pogingen niet kon worden voorzien.
Met name ontstond de laatste maan
den een achterstand in de betaling
der tydens de surséance verschuldigd
geworden belastingen en sociale las
ten. Gehoopt wordt voor zoveel mo
gelijk de verschillende bedrijfsdelen
normaal voort te zetten.
VERWACHT...
VRIJ ZACHT.
Droog weer met flinke opklaringen,
maar in de ochtend hier en daar mist.
Aanvankelijk zwakke tot matige, la
ter matige tot krachtige vind tussen
Zuid-West en Zuid. Vrij zacht.
ZON EN MAAN.
3 December
Zon op 8.27 onder 16.32
Maan op 12.53 onder