PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Politieke commissie aanvaardt
acht-landen-resolutie
Rotterdams kunstenaar werkt in
Vlissingen aan mozaïek
BILT
P.
0.-SCHIP „TRESILLIAN"
IN IERSE ZEE VERGAAN
JOHANNES STRIJDOM PREMIER
VAN ZUID-AFRIKA
197e Jaargang-No. 283
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Ballintijn; Pl.-verv.:
W. Leertouwer.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; f 5.85 p. kw.; fr. p. p. f 8.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 1 Dec. 1954
ADVERTENTIEPRIJS 22 cent per
mm. Minimum p. advertentie f 3.—.
lng. mededelingen driemaal tarief-
Kleine advertenties (max. 8 regels)
van 1—5 regels 1 1.—Iedere regel
meer 20 cent. „Brieven of adres
Bureau v. d. Blad" 25 cent meer.
Giro No «9300 P Z.C Middelburg.
Bur. Vllssingen, Walstr. 5860, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 304); Middelburg, Markt 51, telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63, telef. 2475 (b.g.g. 2228): Oostburg, Finlandstr. 2. telef. 16; Terneuzen, Brouwcrljstr. 2: Zierikzee N BogrrQ5tr
KWESTIE NIEUW-GUINEA IN VER. NATIES
Geen overeenstemming mogelijk
door nieuwe onderhandelingen"
De politieke commissie van de algemene vergadering van de Verenigde
Naties heeft Donderdagavond een acht-landen-resolutie aanvaard, waarin
de hoop wordt uitgesproken, dat Nederland en Indonesië „hun pogingen
zullen voortzetten" een oplossing te bereiken van hun geschil over de sou-
vereiniteit over Westelijk Nieuw-Guïnea.
De resolutie was ingediend door Argentinië, Costa Rica, Cuba, Ecuador,
El Salvador, India, Syrië en Joego-Slavië.
De uitslag van de stemming was: 34 landen voor, 14 tegen en 10 ont
houdingen.
In de resolutie wordt beide partijen verzocht „rapport uit te brengen
over de vorderingen" in de volgende gewone zitting van de algemene ver
gadering.
Nederland verklaarde zich tegen de acht-landen-resolutie. Ook Australië
stemde tegen.
Reeds eerder had Von Balluseck, de Nederlandse afgevaardigde, ver
klaard, dat het duidelijk is dat de verschillen „onverzoenlijk" waren en dat
er geen compromis mogelijk is.
Von Balluseck zeide nog, dat de Ne
derlandse regering daarom niet be
reid is de onderhandelingen over deze
kwestie voort te zetten omdat zij in
het verleden absoluut vruchteloos zijn
gebleken.
De beste bijdrage, die de V.N. zou
den kunnen leveren, zou bestaan in 't
aandringen op „verstandige zelfbe
heersing" en voortzetting van het
blijk geven van de belangstelling der
organisatie voor de ontwikkeling van
Westelijk Nieuw-Guinea op een wijze
als voorzien in het V.N.-handvest.
De Zuid-Afrikaanse afgevaardigde,
de heer Du Plessis, zeide dat de Indo
nesische resolutie ,,in wezen een po
ging was de bepaling van het hand
vest der V.N. om niet tussenbeide te
komen in de binnenlandse aangele
genheden van een staat, te schenden".
Hij protesteerde tegen wat hij de
bedoeling der Indonesische resolutie
noemde om de kwestie op de agenda
te houden „opdat zij jaar in jaar uit
als een bron van aanstoot en onenig
heid" daarop verschijnt.
Engelse critiek
De Engelse afgevaardigde, Anthony
Nutting, verzette zich tegen de nieu
we gezamenlijke resolutie en wel om
twee redenen.
In de eerste plaats houdt zij geen
rekening met de Wensen van de be
volking van Westelijk Nieuw-Guinea.
In de tweede plaats worden partijen
verzocht rapport uit te brengen aan
de volgende algemene vergadering.
Hg zeide, dat het noodzakelijk was,
dat enige resoluties over deze kwes
tie „op zijn allerminst" de wensen
van de bevolking in acht moet ne
men, geheel afgezien van elk stand
punt inzake de bevoegdheid van de
Urker nabestaanden loven
beloning uit
De nabestaanden van de zes Urker
vissers, die in de nacht van 6 op 7
October jJ. op de Noordzee omkwa
men, hebben een beloning voor het
vinden van de lijken uitgeloofd.
Voor de vinder van het lijk van de
schipper van de U.K. 60 is f 2000 be
schikbaar gesteld en voor dat van de
vijf bemanningsleden van de U.K. 174
f 1000 ieder. Men neemt aan dat de
lijken thans nog opgesloten zitten in
de wrakken van de vissersboten, doch
verwacht wordt dat ze spoedig door
het onstuimige weer zullen losra
ken en aanspoelen in de Duitse Bocht
of aan de Deense kust. Om deze re
den is voor de vinders in Duitsland en
Denemarken een beloning uitgeloofd.
In het in Urk gevormde fonds ten
behoeve van de nabestaanden van de
omgekomen vissers, is tot nu toe reeds
een bedrag van ongeveer f 35.000 ge
stort-
De Rotterdamse kunstenaar Louis
van Roode en zijn assistente Willy
Bom aan het werk te Vlissingen.
(Foto P.Z.C.)
algemene vergadering om het geschil
te bespreken.
Hij meende, dat het voor partyen
nauwelijks mogelijk zou zijn, rapport
uit te brengen over vorderingen, ten
zij zg tevoren hebben onderhandeld.
De resolutie bracht met zich mee,
dat onderhandelingen moeten worden
gevoerd. Hierop werd de vergadering
verdaagd.
Twee Engelse soldaten
veroordeeld
Feest gevierd in Nijmegen
Een Britse krijgsraad heeft gisteren
in een zitting in Nijmegen twee En
gelse soldaten, leden van de grena
dier Guards, veroordeeld tot 56 dagen
detentie wegens het wegnemen en be
schadigen van een auto. Zij moeten
elk ook 100 pond sterling schadever
goeding betalen.
De twee mannen, R. A. F. C. en R.
D. uit Londen hebben in de nacht van
16 op 17 Sept. een auto gestolen, die
toebehoorde aan de heer J. R. P. en
de wagen beschadigd. De mannen be
hoorden tot een groep Engeise mili
tairen, die de bevrijdingsfeesten in
Nymegen bijwoonde.
Des avonds gingen ze de stad in,
bezochten café's e.a. en begingen ver
volgens het feit, waarvoor ze thans
terecht stonden. Zij veroorzaakten
met de auto een botsing en moesten
in een ziekenhuis worden opgenomen.
Geen van beiden kon zich thans her
inneren, wat er precies was gebeurd,
maar zij gaven toe, schuldig te zijn.
VELE SCHEPEN IN NOOD
Van de 40 opvarenden zijn
er 25 verdronken
Het .7373 ton metende schip „Tresillian" van de Britse maatschappij „P
and O" is Dinsdagochtend in een hevige storm ten Zuiden van Ierland
gezonken. Van de 40 opvarenden zijn er 25 verdronken.
De „Tresillian" was met een lading graan op weg van Montreal naar
Avonmouth in Groot-Brittannië. In de nacht van Maandag op Dinsdag had
de „Tresillian" geseind, dat het schip dertig graden slagzij maakte en dat
de bemanning van boord zon moeten gaan, indien de toestand ernstiger
zon worden.
Het eerste schip dat op de nood
seinen van het zinkende schip de
plaats van het ongeluk bereikte, was
de Britse tankboot „Liparus", die over
levenden aan boord nam en daarna
koers zette naar de Ierse havenstad
Cork. Tijdens de reddingswerkzaam
heden kapseisde een van de sloepen
van de „Liparus".
Een ander Brits schip, de „Ardglen",
pikte ook een aantal overlevenden op
Toch met St. Nicolaas
naar huis
Generaal Warringa, commandant
van de Derde divisie heeft medege
deeld, dat onderdelen van zyn divisie,
die thans herhalingsoefeningen in
West-Duitsland maken en dié op 4
December in de Nederlandse demobi
lisatie-centra terugkeren, tot Zondag
avond 5 December met bewegings
vrijheid naar huis mogen gaan.
Wervelstorm teisterde
de Phiïippijnen
Een wervelstorm met windsnelhe
den van 270 kilometer per uur heeft
de Phiïippijnen geteisterd, waardoor,
naar verluidt, 19 vissers om het leven
zijn gekomen en in de provincie Ley-
te voor 25 millioen gulden schade
werd aangericht. Ook de Visajan-
eilanden in het midden der Phiïippij
nen werden zwaar getroffen door de
storm, die officieel de hevigste sinds
vijftig jaar wordt genoemd.
en kreeg daarna moeilijkheden met de
machines.
Een aantal van de geredden is ge
wond.
De reddingboot van Bembridge op
het eiland Wight heeft Dinsdagochtend
tevergeefs gezocht naar een schip, dat
in de vroege ochtenduren drie uur
lang vuurpijlen had afgeschoten.
Een vliegtuig van de Britse lucht
macht heeft aan de Zuidkust van Wa
les in het Kanaal van Bristol een
tankschip waargenomen, dat op drift
is, er werd geen spoor van leven op
het schip gezien.
De Britse sleepboot „Cautious", die
met de voorste helft van het op Za
terdag doormidden gebroken Pana
mese tankschip „World Concord' op
weg was naar Belfast, heeft haar sleep
moeten loslaten wegens de storm. Het
voorschip liep later aan de grond.
1 "bil nuhtMCZ telt n
18 pagina's
Te laag gevlogen bij
oefeningen
De Inmiddels per I Oct. tot reserve
tweede luitenant bevorderde vaandrig
van de koninklijke luchtmacht J. P. K.
is op 20 Sept. van dit jaar tijden»
oefeningen met luchtdoelgeschut te
gen een van de stukken gevlogen,
waardoor een sergeant vrij ernstig
werd gewond en de richt middelen van
het stuk werden beschadigd.
De krijgsraad-Zuid had hem daar
voor gestraft met zes weken hechte
nis, tegen welk vonnis zijn verdediger
hoger beroep had aangetekend. Giste
ren werd de zaak behandeld door het
hoog militair gerechtshof. De vlieger
herhaalde zijn eerder afgelegde ver
klaringen, dat hg zich niet had gerea
liseerd zo laag te vliegen. Volgens ge
tuigenverklaringen was zijn hoogte,
toen hij een van de kanonnen raakte,
niet hoger dan ongeveer 2 meter. Ook
bij eerdere schgnaanvalien was zijn
hoogte zo gering geweest, dat de be-
dienir.gsmanschappen uit de vrees te
worden geraakt in elkaar doken. De
advocaat-fiscaal zeide aan de verkla
ring van de piloot geen geloof te kun
nen hechten en noemde het ongeluk
een gevolg van „moedwillige roeke
loosheid". Hij requireerde een verzwa
ring van de straf tot twee maanden
gevangenis.
Steekpartij in
strafgevangenis berecht
Conform de eis is gisteren de 29-
jarige metaaldraaier H. M. S. uit
Amsterdam door de Rotterdamse
rechtbank veroordeeld tot vier maan
den gevangenisstraf met ter beschik
kingstelling van de regering.
In de strafgevangenis aan de
Noordsingel te Rotterdam, waar hij
gedetineerd was, had hg een medege
vangene in het gezicht geslagen en
de volgende dag een andere „collega"
tijdens het aardappelenschillen met
een mesje gestoken.
Voor de vluchtelingen
De oogst van de actie voor de vluch
telingen heeft gisteren 24.000 gulden
belopen. De stand is nu: 1.880.000
gulden.
De wereldberoemde „Bazar" te Istan-
boel, 's werelds grootste overdekte
markt, is ten prooi gevallen aan een
enorme brand, welke vier-en-dertig
straten met in totaal zestienhonderd
winkels en winkeltjes, in as heeft ge
legd. Door de bra/nd werden 1300 za
kenlieden volkomen geruïneerd en
20.000 mensen werkloos gemaakt. De
schade wordt officieel geschat op 60
millioen Engelse ponden (plm. 600
millioen gulden). De Bazar bestond
uit 6!f straatjes met niet minder dan
ruim 3000 winkels en dateert uit 146/f,
teen sultans hem deden bouwen op
een oppervlakte van 3^.000 vierkante
meter. Foto boven: de Bazar, zoals
hij er uitzag voor de grote brand.
Foto onder: brandweerlieden bezig
met de nablussing van de smeulende
resten.
Oostduise radiofunctionaris
gevlucht
Günther Bach, hoofd van de afde
ling voor cultuur, film, radio en lite
ratuur van de Oostduise staatsradio
commissie, is naar West-Berlijn uit
geweken, waar hij een toevlucht als
politiek vluchteling heeft gezocht.
Bach is begin Nov. bij een zuivering
uit de Oostduitse socialistische een
heidspartij, die door communisten
wordt geleid, gezet.
Havenga trekt zich terug
uit de politiek
De Zuid-Afrikaanse nationale partij
heeft Johannes Gerhardus Strijdom
tot premier gekozen. Hij volgt do de-
missionnaire premier dr. Malan op.
Dr. Malan heeft zich, zoals gemeld,
wegens zijn vergevorderde leeftijd te
ruggetrokken.
De 61-jarige Strijdom is „de sterke
man" van de partij, die zich herhaal
delijk voor de republikeinse status
van de Unie uitgesproken heeft.
De meer „gematigde" 71-jarige mi
nister van financiën, Nicolaas Haven-
ga, is op de vergadering van de partij-
fractie verslagen.
De vergadering werd achter geslo
ten deuren gehouden. De 80-jarige dr.
Malan was niet op de vergadering
aanwezig. Hij zal zich op zijn boerde
rij bij Kaapstad terugtrekken.
Havenga, die in de vergadering van
MOTIEVEN AAN DE ZEE ONTLEEND
Strook van 84 meter lengte voor
,^iotel Britannia"
De Rotterdamse kunstenaar Louis van Roode werkt sinds enige weken
met enkele assistenten te Vlissingen aan een mozaïek voor het in aanbouw
zijnde „Hotel Brittannia". Mozaïek is eigenlijk niet het juiste woord, want
dan zou er met kleine stukjes kleurige steen of glas in één vlak moeten wor
den gewerkt, terwijl Van Roode hier grote en kleine stukken plateel ge
bruikt en voorts bepaalde lijnen van zijn motieven uit het platte vlak laat
treden. Hoe deze kunst dan wel heet? Van Roode weet het zelf niet: „Bi
heb wel eens naar een naam gezocht, maar het is me tot nu toe nog niet
gelukt een goede te vinden. Zeg maar combinatie-tegeltableau-mozaiek!"
Hij treedt thans met dit procédé ,dat hij zelf uitdacht en verder ontwikkelde,
voor het eerst in het openbaar. Wel maakte hij reeds naam als schilder en
mozaïek-kunstenaar in het Holbcinhuis tegenover het Rotterdamse stad
huis kunt ge een opvallend mozaïek van zgn hand vinden maar de deco-
ratievorm, die hij hier uitvoert, is volkomen nieuw.
Zgn motieven ontleende hij aan de
zee: dieren en symbolen, die met het
wijde water hebben te maken. Dat
kon immers niet anders, want de de
coratie wordt in een lange strook van
84 meter lengte langs het balkon aan
gebracht, vanwaar men uitzicht heeft
over de brede Scheldemonding.
Van Roode besprak zijn ontwerp
met de architect van het grootse ge
bouw, ir. J. Boks, die onmiddellijk ac-
coord ging met zijn plannen. Zij zijn
thans uitgewerkt op kleine schaal, na-
melyk op een smalle houten lat, die
thans dienst doet als model.
De uitvoering bracht allerlei prac-
tische moeilijkheden met zich mee,
waarvan Louis van Roode onderhou
dend kan vertellen. Er was geen fa
briek te vinden, die hem de goede
stukjes plateel kon leveren: „Vijftien
fabrieken heb ik afgewerkt, maar
iedere keer werd mij gezegd, dat het
te kostbaar was om de productie om
te schakelen. En dat zon moeten wil
den ze aan mijn verlangens voldoen.
Maar ik had de opdracht en die moest
ik uitvoeren. Ik ben toen zelf maar
begonnen".
„Eerst langdurig experimenteren,
wan het werk moest tegen vorst en
de zilte zee bestand zgn. Daarna zijn
mijn proeven allemaal nog weer eens
door een laboratorium getest en toen
kon ik aan het bakken. In mijn atelier
te Rotterdam heb ik twee ovens: zes
maanden hebben mijn assistenten en
ik gekneed en gebakken. Toen hadden
we de „bïskwie", die daarop weer met
glazuur werd bewerkt en opnieuw de
oven inging. Spanning bij deze voor
bereiding is er steeds, want je weet
nooit precies hoe de kleur uit de oven
komt Zestig kleuren konden we ma
ken, behalve mooi oranje. Voor de
oorlog ging dat wel, maar je hebt er
uraan-oxyae voor nodig. En dat ge
bruiken ze tegenwoordig voor atoom
bommen
Van Roode heeft thans een lange
smalle barak gekregen bij de nieuw
bouw („eerst waren er geen ramen in
het dak, maar die zijn er nu gelukkig
in gemaakt"), waarin hij zijn ontwer
pen tot werkelijkheid maakt. In hou
ten vormen wordt natte specie uitge
streken. waarop hij met enkele vlugge
lijnen de motieven van de decoratie
schetst, om daarna het geheel met
zijn assistenten „op te vullen". Later
worden dan de hardgeworden stukken
op de juiste plaats aangebracht.
Drie weken werkt hij thans in Vlis
singen, maar er zullen er nog wel ver
scheidene bijkomen voordat de kleu
rige band voor het balcon van „Bri
tannia" geheel gereed is
de partij-fractie zeide besloten te heb
ben niet deel te nemen aan een „for
mele krachtmeting", verklaarde de
beslissing te aanvaarden, die in naam
der democratie was genomen. „Ik
kan niet zeggen of het volk er ook
zo over denkt*'.
Hij kondigde aan zich uit de poli
tiek te zullen terugtrekken en zijn le
ven verder te slijten op zijn „plaats"
in Oranje-Vrijstaat, waar hij i
en eerste klas vee fokt.
De nieuwe Zuid-Afrikaanse premier
heeft in zijn eerste openbare toe
spraak als eerste minister op een par-
tijbgeenkomst gezegd, dat het uitein
delijke doel van de nationale partg het
vestigen van een republiek is.
Een zeer geslaagde portretstudie
van H K H Prinses Astrid van Noor
wegen, een dochter van Kroonprins
Olaf. De foto werd gemaakt toen de
Prinses zich in haar residentie Skau-
gum, in de buurt van Oslo, wijdde
aan handenarbeid.
DE
VERWACHT...
MINDER WIND.
Veranderlijke bewolking met enkele
verspreid optredende buien. Overwe
gend matige wind tussen Zuid en
Zuid-West. Iets lagere temperaturen.
ZON EN MAAN.
2 December
Zon op 8.26 onder 16.32
Maan op 12.36 onder 23.45