KAPPIE EN DE VERZONKEN STAD
Begroting oorlog en marine door
Tweede Kamer aanvaard
MINISTER ALGERA WEERLEGT
BEZWAREN VAN KAMERLEDEN
Amsterdamse Beurs
10
PROVIN C1ALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 27 NOVEMBER 1954
OVERLEG OVER VERHOGING VAN SOLDIJ
Krijgsmacht op Nieuw-Guinea
wordt versterkt
(Van onze parlementaire redacteur)
Na een zeer uitvoerig debat, waaraan behalve door een minister en twee
staatssecretarissen werd deelgenomen door 15 leden, hechtte de Tweede Ka
mer Vrijdagmiddag zonder hoofdelijke stemming haar goedkeuring aan de
begrotingen van Oorlog en Marine. AUeen de enige aanwezige communis
tische afgevaardigde, de heer Haken, kreeg aantekening dat®hlj tegen was.
Vooraf hadden de staatssecretaris van Oorlog, mr. Kranenburg, en de
staatssecretaris van Marine, de heer Moorman, op een aantal vragen ge
antwoord.
■sbg<
de 115 Nederlanders, die voor de Ver
enigde Naties In Korea zijn gesneu
veld. Hij deelde, wat onze luchtmacht
aangaat, mede, dat hij hoopte dat bo
ven het aanvankelijk vastgestelde
plan twee squadrons Meteors ge
vormd kunnen worden. Overigens had
mr. Kranenburg vertrouwen in een
voldoende uitbreiding van de lucht
macht. zodat zij volledig aan de inter
nationale eisen zou beantwoorden.
Na de krachtige taal, die minister
Staf Donderdagnacht over de infil
traties op Nieuw-Guinea had gespro
ken bracht staatssecretaris Moorman,
die zich in dit opzicht geheel bij de
minister aansloot, hulde aan de mari
niers die de infiltraties hebben opge
vangen of vervolgd.
Krachtig optreden.
HH meende, dat het nu aan de Re
publiek Indonesia wel duidelijk zou
zijn, dat er met grote kracht zou wor
den opgetreden. Het is de bedoeling,
zo voegde de heer Moorman hier aan
toe, tot verdere uitbreiding van de
vloot in Nieuw-Guinea over te gaan.
Er worden o.a. communicatie-lan
dingsvaartuigen van een speciaal type
gebouwd. Ook zullen van Amerika
overgenomen vliegtuigen de lucht
macht op Nieuw-Guinea vervangen
en uitbreiden.
Wat de Papoea-brigade betreft
sommige afgevaardigden hadden om
de vorming van zo'n brigade ge
vraagd deelde de staatssecretaris
mee, dat hy in principe daar niet tegen
was, doch dat hij het te vroeg vond,
om thans reeds tot de oprichting er
van over te gaan. Wel komen Pa-
aanmerking voor politie-
poea's
diensten.
Hier en daar is een paniekstem
ming tot uiting gekomen over de per
soneelssterkte by de Marine. De heer
Moorman ontkende dat hiertoe reden
bestaat, al gaf hij toe, dat er moei
lijkheden zijn. De streefsterkte van de
marine 23.115 man is byna be
reikt. De toestand van de dienstplich
tigen is normaal. Helaas zwaait het
technisch personeel, dat bij de marine
een voortreffelijke opleiding heeft ge
noten, af naar het particuliere bedryf.
Geprobeerd wordt, aldus de bewinds
man, dit proces te stuiten door betere
salariëring. Met het particulier be
drijfsleven kan men evenwel niet wed
ijveren.
- Vloot breidt zich uit
Bovendien breidt de vloot zich uit.
In één jaar zyn er 27 schepen aan
toegevoegd. Het corps mariniers om-
Afsluiting zeegaten
Waddeneilanden
Tijd nog niet rijp, aldus
minister Algera
Voor de afsluiting van de zeegaten
tussen de Waddeneilanden en voor In
polderingen op grote schaal wordt de
tjjd nog geenszins rijp geacht. Welis
waar is terzake een diepgaande studie
gaande, aldus minister Algera aan de
Kamer. Doch hieruit zullen zeker
voorshands nog geen ingrypende plan
nen voortvloeien.
De minister acht het trouwens niet
mogelijk om, nu alle beschikbare
krachten voor een lange reeks van
jaren gebonden zullen zijn door de
voorbereiding en uitvoering van een
uitgebreid programma van water
staatswerken, waaronder de voltooi
ing der Zuiderzeewerken en de Delta
plannen, bovendien nog de uitvoering
van de Waddeninpoldering ter hand
te doen nemen.
Anders staat het met de Lauwers-
zee. Het voorbereidende werk voor
deze inpoldering is vergevorderd en
verwacht wordt dat over enkele jaren
met de uitvoering der werken zal
kunnen worden begonnen, waardoor
een oppervlakte van plm 5500 ha cul
tuurgrond zal worden gewonnen. De
inpoldering van de Dollard is een aan
gelegenheid, waarvan zeker het be
lang wordt ingezien. Een inpoldering
van enige omvang zou echter de be
vaarbaarheid van de Eems, die de
toegangsweg uit zee naar de havens
van Delfzijl en Emden vormt, in ge
vaar kunnen brengen. Het betreft
hier een ingewikkeld vraagstuk, dat
by dc rykswaterstaat in studie is.
Bloedbad in NoorcHndia.
In hel. grensgebied van Noord-Oost-
ïndia heeft op vijftien Nov. een veld
slag tussen de bewoners van twee dor
pen aan 57 personen het leven ge
kost. Aldus is Vrijdag te Sjillong (As
sam) bekend gemaakt.
In October was een koerier uit het
dorp Pangsja vermoord. De bewoners
van dit dorp deden hierop een aan
val op het dorp Jimpang, in de over
tuiging dat mensen uit deze plaats bij
dc moord betrokken waren geweest.
Alle huizen in Jimpang werden in
brand gestoken. De inwoners, die de
slachting overleefden, vluchtten het
oerwoud in.
Er zijn troepen naar het. gebied ge
zonden om verdere strijd te voorko
men.
vat 4019 man, onder wie 1947 man
beroepspersoneel. Dit laatste aantal
zal worden opgevoerd tot 2500. Voorts
zal de uitzending naar de West en
naar Nieuw-Guinea beperkt worden
tot 1 jaar voor elke 2% dienst in Ne
derland. Thans is deze verhouding 1
tot 1. Het vliegkampschip „Karei
Doorman" zal na de restauratie niet
sneller varen dan thans, doch dit
achtte de staatssecretaris geen be
zwaar. Hij had redelyke verwachtin
gen van de vernieuwde „Karei Door
man" en wee3 het denkbeeld, om tot
1957 een vliegkampschip uit de „mot-
tenballenvloot" van Amerika te lenen,
van de hand. Het personeel van de
„Karei Doorman" zal namelijk gedu
rende de tyd, dat dit schip verbouwd
wordt, op andere schepen worden on
dergebracht.
Tenslotte maakte de heer Moorman
bekend, dat de hulp, die Zuid-Afrika
aan Nederland gevraagd heeft, neer
komt op de zending van vyf geschut-
makers en 7 andere technici. B$j de
Zuidafrikaanse regering is geïnfor
meerd, welke voorwaarden zy bieden
kan. Dit antwoord wordt thans afge
wacht.
De soldij.
Er was gevraagd om verhoging
van de soldjj. Op het ogenblik wer
ken de soldaten voor 1.per dag.
Als wij dit bedrag op 1.06 zouden
„Atoom-oog"
Een speciale tril, waarmee het mo
gelijk is radio-activiteit in geval van
een atoomwapen-aanval tijdens de
oorlog te meten, werd te Bonn op een
luchtbeschermings-demonstratie aan
Duitse autoriteiten getoond. De bril
len z\jn uitgerust met een radio-actief
gevoelig filterdat op z.g. gamma-
stralen reageert, waardoor de dra
ger in de gelegenheid is gevaar van
die aard in welke vorm ook direct
waar te nemen.
brengen, das de loonsverhoging van
6 ook op de soldy zouden toepas
sen, dan zou dat volgens ir. Staf 3
milliocn per jaar kosten en dat be
drag zou ergens vandaan moeten ko
men. Niettemin was de minister be
reid overleg te plegen met zyn ambt
genoot van Financiën.
Tenslotte kwam de bewindsman
ook nog terug op Nieuw-Guinea. Hij
deelde mee, aat de regering maatre
gelen heeft getroffen voor verster
king van dit land, maar dat het toch
wel erg ver gaat te verlangen, zoals
de heer Weiter gedaan had, dat geen
infiltraties meer zullen voorkomen.
Over een afstand van 2400 km kan
men in de tropennacht wel eens hier
of daar landenHet is onmogelijk,
om overal iemand neer te zetten,
vond ir. Staf.
Door de heer Ritmeester was
vraagd of het juist is, dat de K.P.
materialen aanvoert voor de Indone
siërs die infiltreren. De minister gaf
hierop geen rechtstreeks antwoord.
Hij vond het beter, hierover in dit
stadium niet te spreken, omdat Indo
nesië niet behoeft te weten, wat aan
de Nederlandse regering bekend is.
i ge-
p:m.
Weer een roofoverval
Ditmaal op kassier van
grenswisselkantoor.
Een gemaskerde man heeft in de
nacht van Donderdag op Vrijdag een
roofoverval gepleegd op de 25-jarige
kassier van een grenswisselkantoor,
zekere Van de B. uit Valkenswaard-
De buit bedroeg vierhonderd gulden.
De dader is verdwenen.
Omstreeks één uur fietste Van de B.
op de Luikerweg tussen Borkel en
Schaft en de Belgische grens. Hij
kwam van zijn werk en was op weg
naar huis. Zoals elke dag had hij ook
ditmaal een bedrag aan geld bij zich,
dat hij de volgende morgen in Val-
kenswaard meestal tegen klein bank
papier omwisselt.
Plotseling werd hij door de bestuur
der van een auto gedwongen tot af
stappen. De autobestuurder, die een
masker droeg, dwong v. d. B. onder
bedreiging van een revolver in de
auto te stappen, waarop de bestuurder
een binnenpad tussen de dennebossen
inreed. Daar werd v. d. B. van zijn
geld beroofd. Toen de gemaskerde man
met de auto wilde vluchten, reed hij
zich volkomen vast tussen de denne-
bomen. Met het rijwiel van de kassier
is de onbekende er toen van door ge
gaan. Het rijwiel werd in de loop van
de morgen in een tuintje in Valkens-
waard teruggevonden. De auto bleek
Donderdagavond te Valkenswaard te
zijn gestolen.
De politie neemt aan dat de overval
ler geen onbekende is.
Nog beraad over mogelijke
tariefsverhoging N.S.
Verschenen is de memorie van antwoord van de minister van verkeer en
waterstaat, mr. J. Algera, op het voorlopige verslag van de commissie van
rapporteurs uit de Tweede Kamer over de begroting-1955 van zijn departe
ment. By het ontwerpen van de richtlijnen goederenvervoer heeft de minis
ter een standpunt ingenomen, dat in het algemeen overeenstemt met dat
van de minderheid van de commissie van de S.E.R.
De N.S. en dochter-ondernemingen zullen hun wegvervoer niet kunnen
uitbreiden, tenzij andere ondernemingen in het desbetreffende vervoet niet
kunnen voorzien of gebleken is, dat deze daartoe niet bereid zijn. Als grens-
datum is daarbij 15 Februari 1954 genomen.
Inzake het geschil richtlijnen perso
nenvervoer merkt de minister op, dat
de wijziging geen bedreiging vormt
voor de rust in het vervoerswezen.
Toon en adres van de Ned. vereni-
ing van transportondernemingen
;bben de minister wel bevreemd.
Hoewel de minister de adviezen
van het bedrijfsleven op hoge prijs
stelt, wenst hy zich toch een zekere
vryheid voor te behouden. Hij meent,
dat hy niet iedere later aangebrachte
wyzigmg of aanvulling van een voor
stel opnieuw aan het bedrijfsleven be
hoeft voor te leggen.
Ten aanzien van de klachten over
van Gent en Loos- zegt de minister,
dat het vervoer van goederen door
Nederlandse vervoerders naar of van
het buitenland slechts mag geschie
den met inachtneming van het N.I.W.
O.-tarief.
Tariefsverhoging NS.
Het spoorwegbedrijf dient, aldus de
minister, een sluitende exploitatie-re
kening te hebben. De minister ver
moedt, dat de stijgende welvaart
voorshands niet tot een zodanige toe
neming van het vervoer zal leiden,
dat om die reden tariefsverhoging
achterwege zal kunnen blijven. Om
trent de vraag of en in hoeverre zoda
nige verhoging nodig Is en zo ja, wan
neer en in welke vorm, beraadt de
minister zich nog.
Met voldoening vernam de minister,
dat de Kamer de pogingen om te ko
men tot opheffing van de hinderlijk
ste gelijkvloerse kruisingen tussen
spoor- en rijwegen algemeen met in
stemming had gezien. Zowel voor de
drukke overwegen in rijkswegen als
voor die in niet-rijkswegen is een
voorlopig plan opgesteld, dat men ur
gentieplan kan noemen.
In overleg met België is thans be
sloten de lyn Roosendaal-Antwerpen
te electrificeren. Daarmede zal mr a in
1957, naar verwacht wordt, gereed
zijn.
De Gaulle sprak met
Sowjet-ambassadeur.
Opschudding in Frankrijk.
Vrijdagavond is te Parijs van wel
ingelichte politieke zijde vernomen dat
generaal De Gaulle in de afgelopen
week in zijn landhuis in Oost-Frank
rijk een onderhoud beeft gehad met
de Sowjet ambassadeur te Parijs, Vi-
nogradow.'Het initiatief tot deze be
spreking zou van Vinogradow zijn uit
gegaan.
Een en ander heeft in kringen der
Franse nationale vergadering sterk de
aandacht getrokken.
Generaal De Gaulle zal vier Dec.
a.s. een politieke verklaring afleggen,
die mogelijk van gewicht zal zijn voor
het verloop van het debat in de volks
vertegenwoordiging over bekrachti
ging der overeenkomsten van Londen
en Parijs.
Advertentie. J
Ook In luxe dozen van 4 pakjes. 3
>,v mm
Koningin Juliana op
Leidse reünie.
Koningin Juliana heeft deelgeno
men aan de reünie van oud-alumni
van de rijksuniversiteit te Leiden, wel
ke gisteravond in het „Palace hotel"
te Hilversum is gehouden. Tijdens de
gemeenschappelijke maaltijd heeft dr.
A. J. Koster een lezing gehouden over
het onderwerp „de geloofsbelijdenis
van een Griekse philosoof". Prof. dr.
B. G. Escher vertoonde de Stromboli-
fiim.
Bromfietsersbond wil
medezeggenschap
Het hoofdbestuur van de Nederland
se bromfietsenbond heeft tot de mi
nister van verkeer en waterstaat het
verzoek gericht in de reeds ingestelde
en in de toekomst in te stellen com
missies op het gebied van het verkeer
ook een vertegenwoordiger van de
Nederlandse bromfietsersbond te be
noemen.
Naar het oordeel van het hoofdbe
stuur geeft een aantal van 375.000
bromfietsers recht op medezeggen
schap in verkeersaangelegenheden, te
meer omdat het bromnetsenvraag-
stuk een definitieve regeling eist, me
de gelet op de zich duidelyk afteke-
mende technische ontwikkeling van
de bromfiets.
Negen kinderen door brand
omgekomen.
Negen kinderen van één tot zes
jaar zijn om het leven gekomen door
eenbrand, die in een kindertehuis in
het dorpje Riu, in de Zuidfinse pro
vincie Tavastland, heeft gewoed.
De negen slachtoffertjes bevonden
zich iu een slaapzaal op de eerste
verdieping, die houten wanden had.
Acht elders slapende kinderen kon
den worden gered.
Autobotsing eiste drie doden
Op de Apeldoornsestraat nabij Oud
Millingen is Vrijdagavond een autobus
van de firma G. uit Apeldoorn op een
stilstaande militaire wagen gereden.
De bus werd aan een zijde openge
scheurd. Drie van de tien in de auto
bus zittende personen werden gedood.
De overige arbeiders en de chauffeur
liepen lichte verwondingen op.
TWEE ZWAARGEWONDEN?.
Op de Rijksstraatweg te Haren (Gr.)
heeft zich Vrijdagavond een ernstig
autobotsing voorgedaan, waarbij de ir.
P. H. uit Bennekom en ir. T. uit Wa-
geningen ernstig werden gewond.
25 Nov. 26
Nov.
Nederland 1951 (3%)
104
104
Nederland 1948 (3%)
100%
100%
Nederland 1947 (3%) 3
100%
100%
Nederland 1937 3
99%
99%
Dollarlening 1947 3%
98%
98%
Investeringscertificaten 3
101
101%
Nederland 19C2-64 3
101V»
101%
Nederland N.W.S. 2%
80%
80%
Ned. Indië 1937 A 3
99%
99%
Grootboek 1946 3
99%
99%
Nat. Handelsbank
164%
162%
Ned. Handelmij.
213%
215
A.K.U.
309
323%
Bergh's en Jurgens
312%
311
Calvé-Delft
260
263
Kon. Ned. Hoogovens
288
291
Unilevej
466%
472%
Ned. Kabelfabrlek
266%
264
Philips
384%
388%
W llton-Felj enoord
229
230
Billlton 386
laten 383
laten
Kon. Petroleum MIJ.
538%
541
Amsterdam Rubber
105%
105%
Holland Amerika Lijn
182%
184%
Kon. Paketvaart
150%
151%
Rotterdamse Lloyd
161%
153%
Ned. Scheepvaart Unie
156%
157%
Stv. Mij. Nederland
167%
169%
17. Bliksemsnel stoof de
haai door de straat, recht
op Kappie en Rivaldi af.
•Er was maar één middel
om aan dit vraatzuchtige
monster te ontkomen: het
gebouw binnen te vluchten,
voor welks ingang zij zich
bevonden. Weliswaar stond
er een bord met VERBO
DEN TOEGANG voor, doch
in zulke gevallen let men
daar niet op. Dus zwommen
zij hals over kop door de
ingang en trachtten de deur
voor de neus van het toe
schietende monster dicht te
werpen. Maar tot hun schrik
was er geen beweging in de
deur te krijgen; deuren, die
zo lang onder water zijn
geweest draaien niet zo
makkelijk meer in hun
hengsels.
Verschrikt gaven zij hun
pogingen op en zwommen
de gang in, die uitkwam
op een gesloten deur. Ze
nuwachtig trachtten zij de
ze te openen. Als dit niet
lukte, zaten ze lelijk in de val, want reeds zwom
de haai het gebouw binnen. Maar tot hun opluch
ting bleek deze deur niet klem te zitten; met een
geknars, dat door het water in hun helmen door
drong, zwaaide hij open. Het was op het nippertje.
Amsterdamse
wisselmarkt
Amsterdam, 26 Nov. Contante
prijzen Londen 10.6010.61, New
York 3.80A—3.80ft, Montreal 3.92%
—3.93, Parijs 1.0815—1.0835, Brus
sel 7.59%—7.60%, Frankfurt 90.01—
90.11, Ztlrieh 86.59—86.69, Zürich
(vrije francs) 88.68—88.78, Stock
holm 72.8672.96, Kopenhagen 54.56
54.66, Oslo 52.93—53.03, Braz. dol
lar 3.79%—3.30%, Argentijnse ver
rekeningsdollar 3.80%3.81%, Ja
panse verrekeningsdollar 3.81%—
382%, Turkse verrekeningsdollar
3.80%—3.81%.
"VWVWWVVWAAWVVVW
H.V.A.
145%
146%
Deli Mij.
133%
135%
Bank v. Ned. Gem. 4%
110
110%
B'ank v. Ned. Gem. 0-5-10
136
137
Centrale Suiker
203
210
Kon. Mij. De Schelde N.B.
159%
160
Baltimore-Ohio
32
32%
New York Central
24
24%
Pennsylvania
19
19%
Anaconda
43%
43%
Bethlehem Steel
95
95%
General Motors
94
93%
Intern. Nickel
59%
Kennecott
94%
94%
Republic Steel
70%
70%
U.S. Steel
69%
69%
North American Cy.
26%
26%
Mldcontinental
95%
95%
Shell Oil Cy.
58%
58%
Tide Water
26%
26%
A.K.U. 4%
PREMIELENINGEN
de haal had hen bijna bereikt, toen zij zich door
de opening wrongen en de deur achter zich dicht
wierpen.
„Carambal" hijgde Rivaldi, „bijna had dat hap-
zuchtige vissebeest ons door zijn slokkeel naar
binnen opgepeuzeld I"
„Maar hoe komen we hier weer uit?" mompelde
Kappie zorgelijk.
Amsterdam Premielenmg
127
127%
's-Gravenhage 1952 I
128
's-Gravenhage 1952 II
126%
Rotterdam 1952 I
131
Rotterdam 1952 II
130%
Breda
109
109%
Utrecht
124
Eindhoven 1954
110%
111
Enschede
109%
109%
Eis van 15 jaar voor
moord te Mijdrecht
Voor de Utrechtse rechtbank is Vrij
dagmorgen vijftien jaar gevangenis
straf geëist tegen de 25-jarige koop
man P. van den H. uit Vinkeveen, be
schuldigd van doodslag op de 62-ja-
rige veehouder A. S. te Mijdrecht.
De rechtbank zal op 10 December
a.s. uitspraak doen.