Grondstoffenprijzen hebben thans een neiging tot stijgen Modernisering van het Engelse gevangeniswezen BIJ TEXELS MUSEUM LEEFT EEN ZEEHOND OP HET STRAND NIEUWS is ees NOTEDOP DEN HAAG: WERKSTAD EN REGERINGSCENTRUM DINSDAG 23 NOVEMBER 1954 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 11 NEDERLANDSE ECONOMIE IS ZWAK Nadat ze sedert April 1954 gestadig waren gedaald (Door onze economische medewerker) Nederland is arm aan grondstoffen. Inderdaad, wij hebben kolen, olie, zout. klei, zand en schelpen maar dan is het ook practisch wei afgelopen. Dit betekent dat wy voor alle mogelijke metalen, voor textielgrondstof- fen, voor rubber, hout en en papier, tal van leerwaren, voor vele voedings- en zeepartikelen, om maar de voornaamste groepen te noemen, van het buitenland en de buitenlandse markten afhankelijk zyn. Niet alleen als verbruikers maar ook als fabrikanten, die de grondstof fen verwerken en daarna als veredeld product weer uitvoeren. Do zwakte van onze economie is dan ook in die afhankelijkheid van de buitenlandse markten gelegen. Dalen de grondstoffenprijzen sterk, dan wordt onze inkoop wel is waar voordeliger, maar omgekeerd daalt ook in verschillende gebieden de koopkracht van de afnemers onzer fabrikanten. De ontwikkeling van de prijzen op de wereldmarkten kan voor onze eco nomie en bijg volg voor onze levens standaard daarom niet minder be langrijk zijn dan de loop van de pro ductie. de ontwikkeling van de werk loosheid en het verloop van de kosten van levensonderhoud. Het enige ver schil is, dat die laatste cijfers meer tot de verbeelding spreken, omdat zij direct binnen ons gezichtsveld liggen. De vraag is nu of de wereldpryzen de laatste tijd sterk fluctueerden. De ontwikkeling van de wereldmarkt prijzen voor grondstoffen kunnen wij volgen op de beurzen van Londen en New York. Daar worden de meeste grondstoffen genoteerd. Wij kunnen echter een beeld van het totaal krij gen door naar de Moody's Daily Com modity Price Index in New York en de Financial Times Index in Londen te kijken (voorts is in Londen nog Reuter's index). Het Moody-cijfer Het Moody-cijfer is gebaseerd op de dollarnoteringen van een aantal grondstoffen op de Amerikaanse goe derenmarkten en het cijfer van de Financial Times is samengesteld uit noteringen op Amerikaanse en Engel se grondstoffenmarkten. Welnu, Moody gaf sedert October 1953, toen het cijfer 394 werd bere kend, een regelmatige stijging te zien tot een hoogtepunt van 438 begin Mei van dit jaar. Toen begon een da ling van de grondstoffenprijzen, wel ke zich voortzette tot 404 op 1 Octo ber. In de afgelopen maand beginnen de prijzen dan weer iets aan te trek ken, want op 1 November werd een gemiddelde van 407 bereikt. De index van de Financial Times doet met een zekere vertraging het zelfde. Het dieptepunt ligt daar in Augustus 1953 met 84. Dan zet de stijging in tot begin Juli 1954, toen 96 werd gehaald, gevolgd door een daling tot 90 op 1 October jl. En ook die index geeft een herstel in de af gelopen maand te zien, zodat 1 No vember jl. kon worden afgesloten met 92. De prHzen op de grondstoffenmark ten worden door tal van factoren be heerst. Toen de oorlog in Korea uit brak, in de Zomer van 1950, stegen de prijzen zeer sterk. Later werd die prijsstijging nog gesteund door de be wapening van West-Europa en de po- htiek van voorraadvorming in de De daling In de tweede helft van 1952, begin 1953 begon een daling zich door te zettenhet aanbod steeg en de kopers werden teruggehouden. Ook de terug slag in de V.S. deed haar invloed gel den. Politieke invloeden krijgen even wel in het najaar van 1953 weer de overhand: de gebeurtenissen in en om Indo-China en vooral tenslotte de me dedeling van de V.S., dat men daar andermaal tot voorraadvorming zal overgaan. Storende invloeden zijn voorts grote stakingen: de recente koperstakingen in de V.S., de haven staking in Londen en. andere Engelse steden. Natuurrampen werken ook op de oogsten in: op thee in India en koffie in Brazilië. De cacaoboon werd voorts door een ziekte geteisterd en de rub beroogsten werden op Malakka door communistische infiltraties ongunstig beïnvloed. Wij noemen voorts de scherpe concurrentie van vervan gingsmiddelen: natuurrubber t.o.v. synthetische rubber. Al deze elkaar soms tegenwerken- 1 de en soms versterkende krachten doen hevige fluctiaties ontstaan, die zowel voor producent als fabrikant Moeizaam scharrelt Phoca wat rond op het kleine stukje afgebakend land. Slechts een vleugellamme meeuw mag hem gezélcshap houden achter het gaas. Maar volgend jaar zal de von deling uit zee terugkeren in zijn élement. zeer nadelig zijn. Daarom dat men in enkele gevallen ook geprobeerd heeft door het aangaan van internationale overeenkomsten die schommelingen binnen bepaalde grenzen te houden, zoals btt tarwe suiker en tin. Het ziet er op grond van de New Yorkse en Londense noteringen naar uit, dat de prtfzen weer gaan stijgen. In welke mate en hoelang is absoluut niet te zeggen, omdat teveel onberekenbare factoren plotseling hun invloed kunnen uitoefenen. Vragen wij ons nu af of de algeme ne prijsdaling op de Amerikaanse markt na April 1954 ook in de ont wikkeling van onze groothandelspry- zen is te zien ook de Engelse pry- zen zijn volgens het indexceyfer van Reuter na April gedaald dan Roe ten wij zeggen neen, voor wat de grond- en hulpstoffen betreft, die tot nu toe door het C.B.C. tot en met 31 Augustus zijn berekend. Er is alleen bij de post plantaardi ge voedingsmiddelen na 30 Juni een sterke daling te zien. Het totale peil van de groothandelsprijzen werd hier door in Juli 3 punten (±2%) omlaag gedrukt doch in Augustus bleef het verder stabiel. Het is nu 134 tegen over 100 in 1948. De conclusie kan niet anders zyn dan dat de daling sedert Mei te ge ring is geweest om onze groothan delsprijzen belangrijk te beïnvloeden. Het is dan ook geen wonder, dat de geringe daling geen effect uitoefende op de detailprijzen in hun totaal en daardoor evenmin op onze kosten van levensonderhoud. DURE KOSTGANGER Conservator hield vondeling in het leven. (Van een speciale verslaggever). Tussen de donkere vochtige, zwarte dennestammen schemert het wit van Texels museum, een simpel houten gebouwtje, verscholen in de brede strook bos en duin van de „Parel der Waddeneilanden". Achter 't museum, onzichtbaar vanaf het zandpad, staat conservator Gerrit de Haan en tuurt peinzend naar zjjn gedobberde netten, die te drogen hangen op de lange ry rugwervels van een aangespoelde potvis. Vlak naast hem knipoogt lui in de kwart-cirkel zand, die met een kwartcirkel water zyn hele buitenverblijf vormt, een kleine zeehond. Even word en de zeehondenogen groot als hij een vreemde bezoeker ziet, terwyl de vleugellamme meeuw, die zjjn lotgenoot is, een paar pasjes opzjj trippelt. zomer heeft Gedurende de korte Phoca al meer dan genoeg nieuwsgie rigen om zich heen gezien. Op net bordje aan de paal lazen die dan zijn geschiedenis en in de bus wierpen zij dan hun gift. Want Phoca is een du re kostganger. „Maar", zegt de heer De Haan trots, „ik heb nog geen kos ten voor Phoca gedeclareerd. We heb ben ons op die manier nog steeds we ten te bedruipen". Fijnproever. Phoca werd zo rond de 23ste Juni geboren, in de buurt van de Vliehors. In een onbewaakt ogenblik had de stroming hem op de hors gezet, waar een visserman hem vond. Hij nam in zyn vlet het hulpeloze dier mee naar De Cocksdorp op Texel en belde het museum op, waarop prompt De Haan verscheen om te proberen deze von deling in leven te houden. Een prin senkind uit een sprookje kon geen betere verzorging krijgen. Er werd een vernuftige fles geconstrueerd om Phoca voluit heet hij Phoca Vitu- lina acht a negen keer per etmaal zijn portie melk met water in te gie ten. Want tenslotte is Phoca een zoogdier. Er werd een vijver gegraven en de femeente Texel voerde drie en een alf duizend liter zeewater aan. De Haan monteerde er een pomp en een filter bij en zo kreeg de baby-rob stro mend zout water. En daarmee begonnen de zorgen van het echtpaar De Haan pas goed. Want na een week of zes moest Pho ca aan de garnalen, maar Phoca be dankte. Nieuw vernuft. Gemalen garnalen in een oude bomenspuit. Het slange tje van de zuigfles er aan en Phoca tippelde er in. Nauwelijks zag hij zijn pleegmoeder met het slangetje nade ren of hij holde op een drafje nader bij, slokte de slang in ende bo menspuit deed zijn werk. Phoca brul de van kwaadheid, maar een strelen de vrouwenhand bracht hem tot rede en toen bleek het toch weer mee te vallen. Enkele weken later nieuw bedrog. Phoca meende weer zyn geliefd slan getje in te slikken, maar het was een slang en zodoende had hij er geen erg in voor hij had geslikt. En toen kwa men de zandspieringen en de zeedon- derpadden, de meunen, de wijtings en de kabeljauwen. Maar lang voor die tijd Phoca was nog heel klein, zo'n centimeter of zestig had de veearts hem al van een wisse dood moeten redden. Pho- ca's navelstreng werd afgerukt toen hy over de betonrand uit zijn bassin kroop en hij kreeg een lelijke navel breuk. Veearts De Boer opereerde Phoca en gaf hem twee penicilline-in- jecties, en tot grote vreugde voor al van mevrouw Den Haan genas het dier nog op het nippertje. Terug naar zee. „Ik zal naar ander viswater moe ten omzien, want Phoca verslindt zo'n dertig tot veertig exemplaren per dag en ik moet voldoende voorraad heb ben, wanneer er stormige dagen ko men, want dan vaart de garnalenvloot niet uit". Aan het eind van de volgende zo mer gaat Phoca teru& naar de ein deloze zee. Dan is hij een dikke an derhalve meter lang. Eerder heeft niet de minste zin. vrees voor men sen kent het dier niet en het zou, na enige tijd in zee te hebben gedarteld, vrolijk naar het strand terugzwem- men om in handen te vallen van ja gers of jutters. Bovendien is het niet eens waarschijnlijk dat een kudde hem opneemt. 9 Ex-koningin Narriman van Egypte heeft Donderdag de kliniek In Lausan ne, waar zij de vorige maand een opera tie heeft ondergaan. verlaten en met haar moeder en secretaris haar intrek genomen in een hotel ln de stad. Zij zal naar verluidt nog tenminste een maand in Zwitserland blijven. 9 Geneviève de Galard, die zich tijdens het beleg van Dien Bien Phoe als ver pleegster bijzonder onderscheidde, is Woensdagavond uit Parijs naar Saigon vertrokken, waar zij zal helpen bij de repatriëring van gewonden uit Indo-Chi- LEZERS SCHRIJVEN W aarschuwing. Vaak komt mjj ter ore dat veel da mes wel eens een keertje naar een helderziende gaan. Het begint, als ze in de narigheid zitten over een of an der, of verwikkelingen op het gebied der liefde hebben. Het is meestal voor de aardigheid of uit nieuwsgie righeid dat ze gaan. Kan zo 'n man dan iets zeggen, dat ergens toepasse lijk op is, dan borduren ze daarop door. Zo wordt het enkele bezoek ge volgd door meerdere hetgeen veel geld Jaren geleden had zo'n man in Den Haag het tot een zeer twijfelachtige roem op dat gebied gebracht. Velen, ook uit Goes brachten hem een be zoek. Een dame, die zeer veel geloof aan de man hechtte bracht hy door verschillende voorspellingen, die nu niet zo opwekkend waren m een door lopende staat van overspanning. Zij ging er op leven, want dit en dat zou binnen een bepaalde tijd gebeuren. Het kostte haar buna haar gezond heid. Jaren zyn voorbijgegaan en niets heeft zich voltrokken, van wat eens voorspeld was. Daarom zou lk met klem willen waarschuwen tegen hetgeen waar zeggers voorspellen, ook al lijkt het nog zo waarheidsgetrouw. De bedra gen, die dergelijke lieden hiermee ver dienen, zyn zeer aanzienlijk en dat is toch altijd weggegooid geld. Een inwoonster van Goes. In de Offham Selling Handicap Stee plechase, wélke te Plumpton in Sus sex werd verreden, maakte Windsor Light met op zijn rug K. Gilsenan, deze reuzen-duik bij het passeren van een hindernis, waarachter een diepe sloot was gemaakt. Voor Windsor Light èn Gilsenan werd het een nat pak, voor Mickey Drippin betekende deze manoeuvre de overwinning DOOS VAN PANDORRA Dikwijls verkeerd beoordeeld (Van onze parlementaire redacteur). Den Haag heeft het gedaan! Als de vergunning tot bouw van een nieuwe boerderij op zich laat wach ten, dan heeft Den Haag dat gedaan. Als een toneelgezelschap slechts met moeite het hoofd boven water kan honden, dan heeft Den Haag te weinig subsidie verleend. Als er moeilijkheden rijzen by het in orde maken van de emigratiepapieren, dan is dat de schuld van Den Haag. Als we meer belasting moeten betalen dan ons lief is, als er niet genoeg mannen be schikbaar zijn om de oogst binnen te halen, als de melk een cent per liter duurder wordt, als de trein, die we zo noodzakelijk moesten hebcn, met vertrokken is en als we van het hengelen zonder vis thuiskomen, dan heeft Den Haag dat gedaan Want in Den Haag zetelt de rege ring en die heeft maar te zorgen, dat de handelaar hoge winsten behaalt en de consument voor zijn artikelen weinig behoeft te betalen; dat meer geld wordt uitgegeven voor onder- HILL HALL IS EEN MERKWAARDIG LANDGOED Experiment met „open" gevangenissen Het geval van de vrouw die op haar man niet de geliefde van vroeger en niet de jaloerse echtgenoot, maar de man van wie zy nog steeds hield een revolverschot loste, verwekte enige tjjd geleden in Engeland veel opzien en medelijden. Haar naam was mevr. Mavis Wheeler. Ook nadat zy ver oordeeld was, waren haar motieven nog verre van duidelijk. De rechter sprak haar vrij van moord met voorbedachten rade, maar dat de man zwaar gewond was, viel niet te loochenen. Mevr. Wheeler werd veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf wegen „het in strijd met de wet en boos aardig toebrengen van lichamelijk letsel" en het feit dat zij „in strijd met de wet een vuurwapen bezat". Daarna was de publieke belangstelling voor haar zo goed als verdwenen. Hoe dan ook, later kwam men te weten dat zij haar straf niet uitzat achter tralies en grauwe kerkermu ren, maar om zo te zeggen in een vriendelyke omgeving. Meer dan dertig jaar lang heeft men zich in Engeland bezig gehouden met een hervorming van het gevan geniswezen, maar eerst in de laatste jaren zfln daarvan eindelijk de eerste resultaten merkbaar geworden. Men probeert het nu met de zoge naamde „open gevangenis," 'n gevan genis zonder getraliede vensters, zelfs vaak zonder noge muren en soms in het geheel geen omheining. Men nam voormalige landgoederen, boerenbe drijven en barakkenkampen over en liet die meestal door de gevange nen zelf inrichten. Tot op heden telt Engeland twaalf van deze gevangenissen: tien voor mannen en twee voor vrouwen. Het aantal gedetineerden in Engeland be draagt ongeveer 20.000. Het aantal vrouwelijke gevangenen is nog bene den de duizend. In de open gevangenissen zijn thans 1500 personen ondergebracht, onder wie ook mevrouw Wheeler. Zij werd ingedeeld bij de gevangenen van*Hill Hall, één van de twee gevangenissen voor vrouwen, een prachtig landgoed gelegen in het Zuid Engelse graaf schap Essex. Het is welhaast een slot en het werd gebouwd in de 16e eeuw. Het ligt in een heerlijke streek, een recreatieplaats voor vele inwoners van Londen. Als men er een Zondag ochtendwandelingetje maakt, is de kans niet uitgesloten, dat men een groepje vrouwen tegenkomt, die zon der enige bewaking ter kerke gaan in de nabrjgelegen Michaelskerk. Men moet een geoefend oog bezitten, wil men in deze vrouwen gevangenen her kennen, want zy dragen geen eento nige en sjofele gevangeniskleding en zij hebben geen geuniformde begelei der b\j zich. Lippenstift en poeder kwast, bewerkelijke kapsels en op zichtige kleuren, het mag en er wordt gebruik van gemaakt. Een proefneming, die van nog ver der strekkende aard is, dan die van Hill Hall, werd ondernomen in de mannengevangenis in Bristol. Daar kan men gevangenen zien, die 's mor gens om acht uur in burgerkleding net als iedereen naar hun werk gaan, buiten de gevangenis wel te verstaan; ieder gaat zijn eigen weg en er is geen bewaking te herkennen. Wat de mannen in hun vrije tijd uitvoeren, moeten ze zelf maar weten. Zy kun nen naar café, naar de bioscoop, naar een partijtje voetbal, als zy daar zin in hebben. Zij krijgen net als iedereen hun loon uitbetaald en moeten daarvan onge veer 25 gulden voor „kost en inwo ning" betalen aan de gevangenisdi recteur. Er is maar één beperking: Zy moeten 's avonds om tien uur in de gevangenis terug zyn. Verder is er maar één enkele strafmaatregel, na- melyk weer achter slot en grendel fezet te worden. Totnogtoe worden e resultaten bemoedigend genoemd. De terugkeer naar het gewone leven, faat met weinig moeite gepaard en et aantal gehangenen, dat weer tot kwaad vervalt is kleiner, dan voor heen in de ouderwetse gevangenissen. Statistisch kan dit reeds worden aan getoond. Ontvluchtingspogingen ko men nauwelijks voor en de werkge vers, die aanvankelijk zeer sceptisch stonden tegenover deze gang van za ken. sturen zeer bevredigende be richten. Zy vragen zelfs om meer ar beidskrachten, dan thans beschikbaar zyn. In tegenstelling tot de ouderwet se gevangenissen zyn de open gevan genissen helaas onderbezet. Slechts van een klein aantal gedetineerden kan men namelyk met enige zeker heid aannemen, dat zy het in hen ge stelde vertrouwen niet zullen bescha men. In de open gevangenissen zyn twee duidelijke groepen te onderschei den: mensen, die van een langere straf de laatste maanden moeten uit zitten en mensen, die voor de eerste maal van hun leven met de gevange nis kennis maken. Zy die dit systeem invoerden, zijn zich zeer duidelijk bewust, dat het welslagen van de onderneming af hangt van een nauwkeurige selectie. Wanneer in een bepaalde streek een iwoners af te gaan. De deuren van de huizen worden van veiligheidssloten voor zien en de moeders nouden haar doch ters 's avonds veilig thuis. Al spoedig luwt echter deze actie voor lijfsbe houd en het eind van het liedje is heel vaak, dat de gevangenen by me nige familie uitgenodigd worden. Overigens zal men met het nieuwe systeem nog brede ervaring moeten opdoen alvorens een eindoordeel ge veld kan worden. wys, voor grote werken en voor wo ningbouw en dat de belastingen wor den afgeschaft; dat de schooljeugd met meer kennis en kundigheden de maatschappy wordt ingestuurd en de leerplannen worden vereenvoudigd; dat het regent in een droge zomer en droog is, als we in die periode juist met vacantie willen gaan In Den Haag zetelen de ministers van Financiën, van Onderwys, Kun sten en Wetenschappen, van Oorlog en Marine, van Sociale Zaken en Volksgezondheid, van Economische Zaken, van Verkeer en Waterstaat, van Landbouw, Visserij en Voedsel voorziening en nog een stuk of wat andere! Zij moeten het ieder naar de zin maker.. Zil moeten dat doen met al hun duizenden ambtenaren en met de wetten, die een parlement, dat er ook niet veel van begrypt, hun in handen heeft gegeven. Den Haag is regeringscentrum. Het is daarmede de doos van Pan- dorra voor allen, die er de effe ning van het paadje, dat zy in het ingewikkelde sociale leven betre den. van verwachten en hopen op een rondstrooien van die voorde len en-gemakken, faciliteiten en gunstige regelingen, die precies in hun kraam te pas komen. Het is tegeiykertyd de kop van Jut voor de teleurgestelden in het leven, die zo graag de overheid voor zich hadden laten zorgen. Nuttige arbeid Den Haag wordt dikwijls verkeerd beoordeeld. O neen. wy zullen zeker niet de lof gaan zingen over de voor- treffelykheden van allen, die van Den Haag uit het land besturen. Wij beta len óók belasting! En we zyn niet blind voor al de fouten en tekortko mingen, die het uitgebreide en inge wikkelde regeringsapparaat aankle ven. Maar 'we waarschuwen tegen overdryving. Er wordt In Den Haag, in het re geringscentrum veel en er wordt nut tige arbeid verricht. Er wordt in de talrijke grote, door de stad verspreid staande regeringsgebouwen, door gaans hard gewerkt. En daarom is Den Haag als regeringscentrum ook werkstad, al wordt daarorer wel eens smalend gesproken. De aanwezigheid van de regering in Den Haag, drukt duidelyk haar stempel op de stad. Want niet alleen staan er de ministerie-gebouwen, ook talrijke monumentale woonhui zen zyn ten behoeve van het over heidspersoneel als kantoorruimte in gericht. De ontelbare ambtenaren be palen mede het karakter van de voor malige residentie. Zo goed als dat doen de ambassades en de gezant schappen en de instellingen, die zy hier en daar hebben gevestigd. Voorts maken de beide Kamers der Staten-Generaal, de Raad van State en in zekere zin ook de Hoge Raad Den Haag tot een typicsh overheidscentrum. En niet te verge ten de fantastische stoet met de gouden koets, die telkenjare op de derde Dinsdag van September naar de Ridderzaal trekt, waar H. M. de Koningin met het uitspreken van de Troonrede de gewone zitting der Sta ten-Generaal opent. En de feestelijke stemming, die op Prinsjesdag duizen den uit Den Haag zelf en uit het ge hele land naar het regeringscentrum lokt. VEEL BUREAU'S. Ontelbare instellingen, zoals de Stichting van de Arbeid, de Stich ting voor de Landbouw, het Centraal Bureau voor de Statistiek, de Pen sioenraad, de Ryksdienst voor het Nationale Plan en vele andere Ryks- diensten en -instituten, talrijke vak- en bedryfsg-'Depen en grote firma's, die Den Ha-'g als zetel kozen om dicht by de bureau's te zitten, waar mede zy geregeld te maken hebben, stempelen Den Haag ott het uitge sproken regeringscentrum van Ne derland.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1954 | | pagina 9