PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
m
Mendès-France wil eerst regeling
van de Saar-kwestie
Nederlandse werkgevers waren
in vele Zeeuwse bedrijven
WEST-DUITSLAND TOT DE
NAVO TOEGELATEN
NIEUWE BESPREKINGEN OVER
DE ONTWAPENING
DE
VERWACHT...
197e Jaargang-No. 250
Dagblad uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant.
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdred.: G. Balllntljn; Pl.-verv.:
W. Leertouwer.
ABONNEMENTSPRIJS 47 cent per
week; f 5.85 p. kw.; fr. p. p. f 6.10
per kw. Losse nummers 10 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESSE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 23 Oct. 1954
ADVERTENTIEPRIJS 12 -ent por
mm. Minimum p. advertentie f 3.—.
Ing mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertentie* (max 8 regels»
van 1—5 regels f 1.— Iedere regel
meer 20 cent. „Brieven of adres
Bureau v d. Blad" 25 cent meer.
Giro No 355)300 P.Z.C.. Middelburg.
Bur. Vllsslngen. Walstr. 58-60, telef. 2355 4 lijnen (b.g.g. 2861 of 304); Middelburg, Markt 51. telef. 3841; Goes, Lange Vorststr. 63. telef. 2475 (b.g.g. 2228); Oostburg. Flnlandstr. 2, telef. 16: Terneuzen. Brouwerijstr 2: Zierik2ee. N Bogerdstr
telef. 28.
TEGENSTANDERS NOG NIET VERZOEND
Meningsverschil over toekomstige
status van dit gebied
Mendès-France heeft gisteren opnieuw voor een verrassing gezorgd
door in Parijs te verklaren, dat hij de nieuwe verdragen niet zal tekenen
als er geen oplossing voor het Saarprobleem gevonden wordt. De Franse
premier wordt hierin gesteund door zijn ministers. Adenauer zeide, dat
dit besluit het niet gemakkelijk maakt het Saarvraagstuk op te lossen.
Gisteravond hebben Adenauer, Mendès-France en Eden een bespreking
gehad op de Britse ambassade. Naar verluidt doen Dulles en Eden wat zy
kunnen om Frankrijk en Duitsland tot elkaar te krijgen.
Vanochtend komt het Franse kabinet byeen om over de Saarkwestie
te spreken.
Aan de journalisten verklaarde de
Franse premier nog, dat de onder
handelingen met Adenauer Dinsdag
vlot waren begonnen. Sindsdien was
echter de houding van de Westduit-
sers stugger geworden, waarbij zij
„zelfs nieuwe problemen opwierpen,
die nog niet eerder besproken waren".
Reeds had Mendès-France, naar hij
zeide, „belangrijke concessies" ge
daan, waarop critiek werd uitge
oefend door de leden van zijn kabinet.
Franse functionarissen klaagden er
over, dat de Duitse onderhandelaars
eindeloos discussiëren over ieder klein
onderdeel van de kwestie. De Fran
sen hebben het gevoel, dat de Duit
sers het als een uitgemaakte zaak
beschouwen, dat de Saar weer eens
onder Duitse souvereiniteit zal ko
men.
Duits standpunt
Volgens de Duitse zienswijze staat
Frankrijk er op dat het pro-Duitse
partyen in de Saar verboden wordt
te ageren tegen een te Parijs bereikte
regeling. Frankrijk zou ook de eco
nomische conventie met het Saarge-
bied, die o.m. voorziet in Franse
eigendom van de steenkolenmijnen al
daar, volledig willen handhaven.
De Duitsers daarentegen staan op
volledige vrijheid van meningsuiting
voor de pro-Duitse partijen in de Saar
en zij willen ook, dat de eigendom
van de steenkolenmynen bij de bevol
king van de Saar berust.
Onaanvaardbaar
Behalve het verschil van mening
tussen Frankrijk en West-Duitsland
over de Saar is er ook onenigheid
Spoortarieven omhoog
Op verzoek van N.S.
Er gaan geruchten als zouden de
reizigers- en vrachttarieven der N.S.
worden verhoogd.
De ministerraad heeft volgens „De
Maasbode", in zijn vergadering van
Maandag j.l. een verzoek van de di
rectie van de N.S. om deze mogelijk
heid te overwegen, in behandeling ge
nomen.
De spoorwegen voeren als argument
aan, dat de bedrijfslasten zijn ver
meerderd zonder dat hier een verho
ging van de inkomsten tegenover
staat.
Uit het feit. dat de spoorwegdirectie
van de regering nog geen uitsluitsel
heeft ontvangen, kan worden afgeleid,
dat de regering alsnog weinig voor
een verhoging van de spoortarieven
voelt.
De Britse havenstaking
Sir Walter Monckton, de Britse mi
nister van arbeid, heeft de 52.000 sta
kende Britse havenarbeiders gisteren
gewaarschuwd, dat de regering des
noods militairen zal gebruiken om de
stagnatie in de havens op te heffen.
In het Lagerhuis verklaarde Monck
ton geen reden aanwezig te achten,
dat de staking ook maar een dag lan
ger voortduurt. De minister werd bij
gevallen door Alfred Robens, minister
van arbeid in het vorige Labour-ka-
binet, die de stakers aanspoorde,
Maandag het werk te 'hervatten.
Z.K.H. Prins Bernhard heeft Vrijdag
middag op het paleis te Soestdijk een
persconferentie gehouden over zijn
reis naar Zuid-Afrika. Een zeer groot
aantal journalisten was bij deze pers
conferentie tegenwoordig.
(Voor verslag zie pag. S)
over deze kwestie in de Westduitse
coalitieregering. De vrije democrati
sche partij, te Parijs vertegenwoor
digd door haar voorzitter dr. Thomas
Dehler, wil schriftelijk vastgelegd
zien, dat de Saar Duits gebied is.
Deze eis wordt gesteund door de lei
der der sociaal-demoeratische opposi
tie Ollenhauer. De eis is onaanvaard
baar voor de Fransen en ook Aden
auer wil hem niet onderschrijven.
Dodelijk ongeval op
onbewaakte overweg
Twee slachtoffers
Gistermiddag om half vier is op de
onbewaakte spoorwegovergang Zand-
vaart te Breezand (N.-H.) een luxe
auto met twee inzittenden, door een
trein uit Den Helder gegrepen. De
wagen werd een dertigtal meters mee
gesleurd en de beide inzittenden wa
ren op slag dood.
De slachtoffers zijn de heren T.
Vlaar, 38 jaar, gehuwd en vader van
een kind en de 30-jarige C. van Oor
schot, ongehuwd. Beiden zijn afkom
stig uit Anna Paulowna.
De trein heeft een uur vertraging
gehad. De overweg is niet door een
z.g. knipperlicht-installatie beveiligd.
P.I.R.-mmisters afgetreden
„Om sfeer te zuiveren"
De drie ministers van de P.I.R. (Per-
satuan Indonesia Raya) in het Indo
nesische kabinet zijn Vrijdag afgetre
den. Het zijn de tweede vice-premier,
Wongsonegoro, de ministers van bin
nenlandse zaken, prof. Harairïn, en
van verbindingen, prof. Rooseno.
Het Indonesische kabinet besloot
aan Ali Sastroamidjojo de taak van
de eerste vice-premier en van de mi
nister van verbindingen op te dragen.
De functi.es van de minister van
staatswelzijn en van' binnenlandse za
ken zullen voorlopig worden waarge
nomen door de tweede vice-premier,
Zainul Arifin.
Wongsonegoro verklaarde, dat hij
en Rooseno zich terugtrokken om de
sfeer te zuiveren.
Naar verluidt, zou het aftreden van
Hazairin zijn gemotiveerd onder ver
wijzing naar het besluit van 17 Oc
tober.
Vrijdagavond kwamen de regerings
fracties en de partijbesturen bijeen,
teneinde overleg te plegen over de
jongste ontwikkeling.
Concertgebouworkest helpt
stormrampfonds in Canada
Geen ongerustheid over
Nederlanders in Hdlland-March
De voorzitter van de Vereniging
van Leden van het Concertgebouw
orkest heeft aan unze ambassadeur
in Canada een cheque van 200 dollar
ter hand gesteld als bijdrage van de
leden persoonlyk voor het hulpfonds,
dat gevormd is om de slachtoffers
van de stormramp te helpen.
De Nederlandse consul te Toronto
heeft inmiddels medegedeeld, dat de
stemming in Holland Marsh uitste
kend is. Enkele zijn reeds terugge
keerd naar het Oostelijke deel van de
polder, die over enige dagen reeds
di-oog zal zijn. Terugkeer der bewo
ners van het Westelijke deel is voor
de winter niet mogelyk. Zij genieten
voorlopig gastvrijheid bij inwoners
van Bradford en omgeving.
Adenauer in de vergadering
Van de conferentiezijde wordt vernomen, dat de Navo-raad toetreding
van West-Duitsland tot de Noordatlantische verdragsorganisatie heeft
goedgekeurd.
Aan het begin van de vergadering stelde de voorzitter, de Griekse mi
nister van buitenlandse zaken Stephanopoelos, voor dr. Adenauer als
waarnemer toe te laten tot de vergadering. De kanselier werd daarop
door de secretaris-generaal van de Navo, lord Ismay, de vergaderzaal bin
nengeleid.
Dr. Adenauer nam plaats op een voor hem tussen de vertegenwoordi
gers van Nederland en Luxemburg opengelaten zetel.
De raad keurde een protocol bij het
Navo-verdrag goed, waarbij West-
Duitsland wordt uitgenodigd tot de
Navo toe te treden.
Het protocol zal vandaag worden
getekend, aldus het communiqué, en
wordt van kracht als alle Navo-leden
het hebben goedgekeurd, alle ratifica
tie-oorkonden van het protocol, waar
bij het verdrag van Brussel wordt ge
wijzigd, bij de Belgische regering zijn
Johan Bodegraven had
auto-ongeluk
De radio-verslaggever van de N.C.
R.V., Johan Bodegraven, heeft Vrij
dagmorgen een auto-ongeluk gehad
op de Rijksweg van Amersfoort naar
Apeldoorn onder Voorthuizen.
De heer Bodegraven wilde een an
dere auto passeren, maar op het lagt-
ste moment zag hij, dat nog een ande
re auto juist langs hem heen wilde.
Hij gooide het stuur om en kwam te
gen een bergje betonblokken. De au
to sloeg over de kop. Alle inzittenden
kwamen er evenwel zonder verwon
dingen af.
gedeponeerd en de conventie inzake
de aanwezigheid van buitenlandse
strijdkrachten in West-Duitsland is
goedgekeurd.
De volgende ministers bijeenkomst
van de raad zal op of omstreeks 15
December worden gehouden.
Een overzicht, van de Dam te Am
sterdam ,tijdens de plechtigheid ter
gelegenheid van het 10-jarig bestaan
der Marine Vrouwenafdeling. H.M.
de Koningin inspecteerde bij deze
gelegenheid een afdeling Marva's, die
na de inspectie voor de Koningin
defileerden.
Door de vijf mogendheden
Van gewoonlijk betrouwbare, met de Verenigde Naties in verbinding
staande zijde, wordt vernomen dat de Westerse mogendheden en de Sow-
jet-Unie „volledige overeenstemming" hebben bereikt over een resolutie
welke beoogt tot een hervatting der geheime vijf-mogendhedenbesprekin-
gen over ontwapening te komen.
De betrokken staten zyn: de Sowjet-Unie, de Verenigde Staten, Groot-
Brittannië, Frankrijk en Canada.
De Sówjet-Unie stemde er mee in,
dat Groot-Brittannië, Frankrijk, de
V.S. en Canada de resolutie indienen.
In de aanvankelijke resolutie zijn
reeds drie wijzigingen aangebracht.
De Westelijke mogendheden stemden
er mee in het woord evenwichtige te
schrappen uit een zin, waarin o.m.
werd gevraagd om „regeling, beper
king en belangrijke evenwichtige ver-
Australischs vrouw
was spionne
Voor de Australische koninklijke
commissie van onderzoek naar spion-
nage heeft een jonge Australische
huisvrouw, die getuigde onder haar
meisjesnaam France Bernie, ver
klaard, dat zij de communistische par
tij inlichtingen heeft verstrekt toen
zij in 1944 als stenografe verbonden
was aan de staf van dr Herbert Evatt,
de leider van de socialistische op
positie. Zij was destijds lid van de
communistische partij en dr Evatt
was minister van buitenlandse zaken
Getuige Bernie was in brieven uit
Moskou aangeduid onder de code
naam „Francisca". Deze brieven wa
ren gericht aan Vladimir Petrow, het
voormalige hoofd van de Russische
geheime politie in Canberra, die met
geheime documenten zich aan de
Australiërs heeft overgegeven.
De West-Berlijnse politie heeft me
degedeeld, dat een aantal personen,
die spionnen zouden zijn, in Bonn,
Neurenberg en Berlijn zijn gearres
teerd.
Zij hadden voor Oost-Duitsland ge
werkt, aldus de politie.
mindering van alle strijdkrachten en
alle bewapening".
Tevens was reeds besloten het woord
„conventionele" in deze zin in te voe
gen voor het woord „bewapening".
In het gedeelte dat handelde over
instelling van doelmatige internatio-
nationale controle is een zinsgedeelte,
luidend: „overeengekomen regelin
gen, beperkingen en verminderingen
en verbod van atoom- en andere wa
pensgewijzigd in „overeenge
komen beperking van alle bewape
ning en strijdkrachten en verbod van
atoom- en andere wapens
Weekeinde met
wisselvallig weer
(Van onze weerkundige
(medewerker).
In deze maand is in Zeeland
tussen de 40 en 50 millimeter
regen gevallen, hetgeen nog
niet de normale hoeveelheid is
voor October.
Het natte weer is echter niet
voorbij, want na een gebied
met opklaringen en enkele bui
en, zal later weer een nieuwe
depressie zich aankondigen.
Ook de storing, die ten Westen
van Schotland in Oostelyke
richting beweegt, kan later de
buiigheid nog verder doen toe
nemen. Hierdoor blijven wij ge
durende het week-einde.wissel
vallig weer verwachten. Een
belangrijke verbetering zit er
helaas nog steeds niet in.
VVW**/WWVS*VW**AA/W
ENTHOUSIAST OVER ONTVANGST
Ruim f2000 - spontaan bijeen
gebracht voor boomplantactie
De 400 leden van het Verbond van Nederlandse Werkgevers, dat Don
derdag in Middelburg zijn jaarlijkse algemene vergadering hield, hebben
Vrijdag excursies gemaakt naar een aantal Zeeuwse bedrijven, op Walche
ren zowel als op Schouwen en in Zeeuwsch-Vlaanderen. Daartoe werden
verschillende groepen gevormd. Na afloop van deze excursies vertrok men
gisteravond uit Goes, waar de" leden zich verzamelden om de thuisreis te
aanvaarden.
Een spontaan gehouden collecte leverde een bedrag op van 2041,69, dat
bestemd is voor het planten van bomen in Zeeland.
Vele deelnemers verklaarden enthousiast te zyn over de ontvangst, welke
het Verbond in Zeeland was bereid en noemden de kennismaking met onze
provincie bijzonder prettig.
Des morgens om tien uur werden
de dames en heren door de directie
van de N.V. Koninklyke Maatschap
pij „De Schelde" ontvangen en begroet
in de fabriekscantine, het „Sehelde-
kwartier."
De directeur, de heer J. W. Hupkes,
heette in een korie toespraak het ge
zelschap welkom en sprak er zijn
vreugde over uit, dat de maatschappij
de eer te beurt viel het Verbond bin
nen zijn poorten te mogen ontvangen.
Hij gaf vervolgens een overzicht van
de geschiedenis van Vlissingen en de
lotsverbondenheid van ^eze stad met
de z-ee. Tot diep in de achttiende eeuw
heerste er een bloeiende welvaart en
het is bekend, dat reeds aan het eind
van de elfde eeuw ia Vlissingen ge-
Kon. Mij. „De Schelde".
Ongeveer 140 leden en genodigden
van het Verbond van Nederlandsche
Werkgevers brachten gisteren 'n be-
zoek aan de werf en de machinefa
briek van de N.V. Koninklyke Maat
schappij „De Schelde" te Vlissingen.
Het gezelschap bestond o.m. uit het
dagelyks bestuur van het Verbond en
de speciale genodigden, generaal-ma
joor vlieger J. A. Bach, directeur ma
terieel Luchtmacht, luitenant-gene.
raai J. D. Backer va -> dezelfde direc
tie, luitenant-generaal P. L. G. Door
man van de Generale Staf en de heer
L. A. J. M. van Heyst, voorzitter van
het Katholiek Verbond van Werkge
versverenigingen,
bouwde schepen de Europese zeeen
bevoeren. Het was Napoleon, die de
eerste stap deed voor de wederople
ving van Vlissingen door er een gro
te marine-eenheid te stationneren. De
stoot voor de oprichting van de
maatschappij was het vertrek van
deze vloot in 1869. De hoofdingenieur
van de marine, Tideman, nam het ini
tiatief en het was in 1875 dat de heer
Arie Smit in samenwerking met de
heer Tideman de maatschappij op
richtte. Koning Willem in wilde
gaarne financiële steun vérlenen,
maar de beide oprichters waren van
mening, dat zrj wel hun eigen geld,
doch niet dat van hun souverein aan
de onderneming mochten wagen. Wel
aanvaardden zij gaarne het predicaat
„Koninklijke". Dit was dan volgens
de heer Hupkes de oorzaak, dat „De
Schelde" vermoedelijk de enige maat
schappij is, welke van d- oprichting
af dit predicaat heeft mogen voeren.
De heer Hupkes wees er op, dat het
karakter van de werf enigszins ver
schilt van dat der overige Nederland
se werven, vooral die in het Westen
van het land. Deze kunnen namelijk
voor een groot deel haar onderdelen
van andere fabrikanten betrekken. De
enigszins geïsoleerde ligging van „De
Schelde" maakte de onderneming
meer „Self-supporting".
Door de uitgebreidheid van het be
drijf was het niet mogelijk dit in zyn
geheel te tonen en men had een keus j
moeten maken.
Na deze toespraak vertrokken de
XVervolg op pag. 2)
KORTE PREDICATIE
Wij hebben te worstelen te
gen de machten."
(Efezc 6 12).
De Mohammedanen voerden hun
heilige oorlog met kromzwaarden van
snijaend staal. Onze voorouders, die
voor een gewelddadige bekering wei
nig voelden, hebben zich tegen hen
verzet.
Maar als ze de kans schoon zagen
betaalden de volgelingen van Christus
die van Mohammed in gelyke munt
terug. B.v. in de kruistochten, waar
in de naam van de God van Israel
andermaal het zwaard blonk in een
heilig verklaarde oorlog.
In onze dagen gaan er weer stem
men op, die zulk een heilige oorlog
propageren. Rome en Amerika spelen
af en toe met deze gedachte als ze
een eventuele krijgstocht tegen de
Turken van onze tijd: de Russen,
godsdienstig willen funderen. Het
probleem is te groot en te angstwek
kend om het in een Zaterdag-over
denking met een theologisch macht
woord even af te doen. Toch spreken
we ons wantrouwen uit tegen het
goed recht van een dergelijke oorlog.
•De Schrift wijst hier, vooral in haar
N.T.ische vorm, in een heel andere
richting. NU. op de strijd tegen de
zogenaamde „machten." Dat zyn,
naar nieuwere uitleg, allerlei aardse
levensverbanden en manieren van in-
de-wereld-zijn, die een obstakel drei
gen te worden voor ons verkeer met
God. Die „machten" zitten in de
lucht en zijn bedreigingen voor de
zuivere menselijkheid, zoals we die
bijbels-christelijk opvatten. Mag ik
trachten enige van die machten aan
te geven, waartegen een heilige oor
log geboden isf
Daar is de macht van het geld-den-
ken; dat is er altijd geweest, maar
neemt in onze dagen hand over hand
toe. In een reportage over het Fran
se platteland stond enige tijd geleden
in dit blad te lezen hoe daar de men
sen beoordeeld worden alleen tiaar
hun bezit en. niet b.v. naar hun naas
tenliefde.
Deze macht van een geheel mate
rialistische levens- en denkwijze be
sluipt ook ons platteland en ons
volksleven. Komt ook de sport met
hoe langer hoe meer in de greep van
het geld, zowel by spelers als bij
„poolende" kijkers f „De mens zal bij
brood alleen niet leven", zegt Chris
tus. Van de kennis van dit Woord uit
zal een heilige oorlog gevoerd moe
ten worden tegen deze brood-en-spe-
len-mentaliteit.
Een andere macht is die der geves
tigde of zich vestigende gewoonten.
In onze dagen neemt de drinkgewoon
te weer toe; een ministerie brengt
journalisten in de gewenste stem
ming met flessen cherry. En pubers,
die juist van de H.B.S. komen, nodi
gen elkaar uit op een „borreluur".
Als de mens z'n vrijheid niet waard
blijkt te zijn, zal, terusille van a zui
vere menselijkheid, tegen deze macht
weer strijd gevoerd moeten worden,
alle bleke grimlachjes van wereldwij
ze lieden ten spyt.
Daar is als derde macht die van de
erotiek, de liefde in haar lichamelijk
aspect. Een goed ding op deze aarde.
Maar niet de hoogste norm voor ons
handelen, zoals menig boek of film ons
wil vjijs maken. ,Jiann die Liebe Suil
de sein?" -Ja, natuurlijk, als ze zich
n.l. stelt tussen de mens en God.
De strijd tegen deze oude goden als
Mammon, Bacchus en Venus is niet
gemakkelijk. Want ze krijgen weer
grote macht in een cultuur, ate de
God van Israël buiten de deur zet om
dat hij niet voldoet aan natuurweten-
sc/iappelijke maatstaven en die van
ons heidens hart. Omdat die „mach
ten" ook in ons eigen hart zitten is
de strijd dubbel moeilijk. Maar het is
de enige vorm van heilige oorlog, die
ons past.
IJzendyke. c. Blomaard.
WISSELEND BEWOLKT.
Wisselende bewolking met enkele
erspreide buien. Matige tot vrij
krachtige wind tussen Zuid-West en
West. Weinig verandering in tempe
ratuur.
ZON EN MAAN.
24 October:
Zon op 7.19
Maan op 5.00
25 October:
Zon op 7.21
Maan op 6.09
onder 17.29
onder 16.10
onder 17.27
onder 16.26
